NL1019174C2 - Verbeterd element voor oeverbescherming. - Google Patents

Description

Verbeterd element voor oeverbescherming

De uitvinding heeft betrekking op een element voor een oeverbescherming, alsmede op een bekleding op-gebouwd uit dergelijke elementen.

Dergelijke elementen en bekledingen zijn al-5 gemeen bekend. Een voorbeeld is de bekleding met basaltblokken of -zuilen, welke plat op een vlij- of filterlaag van granulair materiaal geplaatst worden. Deze filter- of vlij laag ligt zelf op een filterend geotextiel. In plaats van basaltblokken of -zuilen worden in een 10 vergelijkbare opbouw ook wel betonnen elementen gebruikt, zoals die welke verkrijgbaar zijn onder de merknamen Basalton en Hydroblock.

Uit de Nederlandse octrooiaanvrage 75.03285 is een betonnen zuilvormig bekledingselement bekend, dat een 15 onregelmatige doorsnede bezit. Het boveneind van de daarin getoonde betonnen elementen is voorzien van afgeschuinde vlakken, door een vierkant bovenvlak aan te brengen, waarvan de hoekpunten samenvallen met flauwe hoeken in de doorsnede van de (onregelmatig-) achthoekige omtrekszijde. 20 Uit het Nederlands octrooi 1003138 is een bekle dingselement bekend dat voorzien is van een holle en een daartegenover gelegen bolle zijde. De bolle zijde van het ene element past in de holle zijde van een volgend ele- 1019174· 2 ment. De holle en bolle zijden kunnen ten opzichte van elkaar verdraaien, om een bocht in het talud te kunnen volgen. De bolle zijde is voorts voorzien van een verticale, doorgaande holte voor waterafvoer.

5 Met de bestaande bekledingselementen dient nauwkeurig en berekend gewerkt te worden bij het doorlopen van een bocht in het te bekleden tracé. De mogelijkheden voor een vloeiend verloop in een bocht zijn beperkt. Met de elementen volgens voornoemd Nederlands octrooi kunnen 10 bovendien pasmoeilijkheden ondervonden worden in de bochten. Voorts varieert het energie-dissiperend vermogen met de oriëntatie van de steen en van de legrichting.

Een doel van de uitvinding is hierin verbetering te brengen.

15 Hiertoe voorziet de uitvinding in een -bij voorkeur betonnen- element voor een oever- of dijkbekle-ding, bestemd om met meerdere identieke elementen een bovenste bekledingslaag te vormen in een oever- of dijkbe-schermingsconstructie, welk element een bovenzijde, een 20 onderzijde en een omtrekszijde omvat, waarbij het element beschouwd in een vlak van doorsnede evenwijdig aan de onderzijde de vorm heeft van een regelmatige veelhoek, waarbij de zijden van de omtrekszijde in hoofdzaak loodrecht staan op de onderzijde en zich tot nabij de boven-25 zijde uitstrekken, waarbij de bovenzijde een plat bovenvlak vormt, dat een regelmatige veelhoek vormt met eenzelfde aantal hoekpunten als het vlak van doorsnede, doch in omtreksrichting over 360/2n graden verdraaid, waarbij n = aantal hoeken.

30 Aldus wordt de energiedissipatie bij stroming over de bekledingselementen, zoals bij golfoploop, vergroot. Daarbij wordt in meerdere richtingen eenzelfde mate van ruwheid van de bovenzijde van de bekleding verschaft, zonder dat men bij het zetten bijzonder hoeft op te letten 35 op de oriëntatie van de elementen. De mate van hydraulische ruwheid kan eventueel bepaald worden bij proeven.

Bij voorkeur gaat het bovenvlak via schuine 1019174· 3 vlakken over in de omtrekszijde, aflopend naar de hoekpunten van de omtrekszijde.

Opgemerkt wordt dat uit de Franse octrooiaanvrage 2.596.784 een oeverbekledingsblok bekend is met een 5 vierkant bovenvlak dat over 45 graden verdraaid is ten opzichte van een groter, vierkant ondervlak, waarbij de omtrekszijden als het ware een getordeerde vorm bezitten. Deze blokken zijn lastig tegen elkaar te plaatsen en laten grote ruimtes tussen zich vrij. Bovendien vormen de "ge-10 tordeerde" zijden een voorkeursrichting in hun trefoppervlak.

Bij voorkeur is de veelhoek in de bovenzijde met de hoekpunten op afstand binnen de zijden van de veelhoek van het vlak van doorsnede gelegen, zodat de schuine 15 vlakken groter kunnen zijn.

De elementen volgens de uitvinding kunnen in meerdere richtingen in elkaar gepast of tegen elkaar geplaatst worden, waardoor makkelijk een bocht of hoek in de taludbekleding gemaakt kan worden. Bij voorkeur is de 20 hoek tussen op elkaar aansluitende zijden langs de omtrek constant in absolute waarde, waardoor een groot aantal plaatsingsmogelijkheden verkregen wordt, met de voordelen van het element volgens de uitvinding, zoals hiervoor omschreven.

25 In een verdere ontwikkeling is de hoek tussen op elkaar aansluitende zijden langs de omtrek constant in grootte en teken, met andere woorden de hoeken zijn altijd naar binnen gericht, zoals bij een regelmatige zeskant.

Met bekledingen van de bovengenoemde soort 30 worden taluds van oevers en dijken beschermd tegen golf-aanvallen, maar daarbij is een bron van zorg de liftkrach-ten die door het water in het oever- of dijklichaam uitgeoefend kunnen worden op de afzonderlijke elementen.

Een verder doel van de uitvinding is een bekle-35 dingselement te verschaffen, waarmee op gemakkelijke wijze een regelmatige doorlatendheid van de bekleding wordt gerealiseerd.

1019174« 4

Vanuit een verder aspect voorziet de uitvinding er daartoe in dat een of meer omtreksvlakken voorzien zijn van een binnenwaartse verdieping die zich uitstrekt vanaf de onderzijde tot althans nabij de bovenzijde.

5 Bij voorkeur bezit de veelhoek een even aantal omtreksvlakken, waarbij de omtreksvlakken om en om voorzien zijn van zo'n verdieping, waarmee een regelmatig patroon van doorlaatopeningen verschaft kan worden. De verdiepingen vormen voorts een hulp bij het oppakken van 10 de elementen met een werktuig, waarbij grijpdelen van dat werktuig in of door de verdiepingen kunnen reiken.

Bij voorkeur is de verdieping verkregen door het oppervlak van het betreffende omtreksvlak concaaf te vormen.

15 Bij voorkeur reikt het bovenvlak met een of meer hoekpunten radiaal tot voorbij de verdiepingen, waardoor niet alleen schuine vlakken worden aangeboden aan het over de elementen stromende water, maar daartussen ook verticale trefvlakken, die tevens een ingang naar een verticaal 20 kanaal vormen, gevormd door de uitsparing. Het energie- dissiperend vermogen van de bekleding wordt hierdoor verder verhoogd.

Het waterafvoerend vermogen wordt verder verbeterd indien de onderzijde voorzien is van tenminste een 25 gleuf die aan de einden uitmondt in tegenovergelegen omtreksvlakken, waarvan er althans een voorzien is van een verdieping.

De gleuf is bij voorkeur recht. Het heeft verder de voorkeur dat twee of meer gleuven aanwezig zijn, welke 30 in hoofdzaak evenwijdig aan elkaar lopen, waardoor het waterafvoerend vermogen verder verspreid en verbeterd is.

Vanuit een verder aspect verschaft de uitvinding een bekleding voor bescherming van een oever of dijk, omvattend een onderlaag van waterdoorlatend materiaal en 35 een daarop geplaatste laag van elementen volgens de uitvinding .

De uitvinding zal worden toegelicht aan de hand 1019174* 5 van een in de bijgevoegde tekeningen weergegeven voor-beelduitvoering. Getoond wordt in:

Figuur 1 een bovenaanzicht op een taludbekleding met een eerste uitvoeringsvorm van bekledingselementen 5 volgens de uitvinding; figuur 2 een tweede mogelijke uitvoering van een bekledingselement volgens de uitvinding; figuur 3 een doorsnede door het bekledingselement van f iguur 2; 10 figuur 4 een bovenaanzicht op een bekleding van een talud met bekledingselementen van figuur 2; figuur 5 een derde uitvoeringsvorm van een bekledingselement volgens de uitvinding; figuur 6 een vierde uitvoering van een bek-15 ledingselement volgens de uitvinding, in perspectief; en figuur 7 een aantal bekledingselementen volgens figuur 6 in verband gelegd, gezien van bovenaf.

In figuur 1 is een taludbekleding 1 weergegeven, met bekledingselementen 2 van beton, die een zuivere, 20 regelmatige zeshoekvorm bezitten. De elementen 2 kunnen daardoor in zes richtingen tegen elkaar geplaatst worden, waardoor na het leggen in de richting A, op gemakkelijke wijze gelegd kan gaan worden in de richting B of de richting C, of D bij wijze van voorbeeld.

2 5 Voor het verkrijgen van rechte kanten kan ge bruik gemaakt worden van opsluitelementen 3 en 4, die overeenkomen met een half element 2, respectievelijk volgens middensnijvlakken die onderling loodrecht staan.

In figuur 2 is een bekledingselement 2 weergege- 3 0 ven, dat eveneens de vorm heeft van een regelmatige zes hoek, met omtreksvlakken 7a-f, waarvan de omtreksvlakken of zijvlakken 7a, 7c en 7e geheel vlak zijn en de omtreksvlakken 7b, 7d en 7f voorzien zijn van een over de gehele hoogte doorlopende flauwe holte, begrensd door concaaf 35 oppervlak 8. Nabij de hoekpunten gaat het concaaf oppervlak over in vlakke gedeelten 10, waarbij er ter plaatse van de overgang enkele millimeter grote plaatsingsnokken 9 1019174· 6 voorzien zijn. In figuur 3 is dit nog verder verduidelijkt. Te zien is dat het concave vlak 8 zich uitstrekt van de onderzijde 5 tot aan de bovenzijde 6 van het element 2 .

5 Het element zoals getoond in figuur 2 kan op gemakkelijke wijze geplaatst worden in een bekleding zoals weergegeven in figuur 4, waarbij aan elkaar grenzende elementen 2 telkens over één zijde verdraaid zijn ten opzichte van elkaar, zodat elk element 2 aan alle zijden 10 een doorgaande spleet 11 bezit, waardoor een goede doorla-tendheid, regelmatig verdeeld over de bekleding, verkregen wordt. De pasvorm van de regelmatige veelhoeken blijft hierbij behouden doordat de hoekgebieden naast de verdieping liggen en de omtrek/buitenste vorm van het element 15 bepalen, overeenkomstig de uitvinding.

De grootste afmeting van de spleet 11 is 5 cm, overeenkomstig de daarvoor in Nederland geldende normen. Er kunnen hierbij 10 tot 30 stenen per m2 geplaatst zijn, met 8-15% open ruimtes, waarbij de hoogte van de elementen 20 12 tot 50 cm kan bedragen. De elementen 2 lopen licht taps naar boven, zoals weergegeven in figuur 3.

Zoals weergegeven in figuur 3 kunnen in het ondervlak 5 één of meer gleuven 12 voorzien zijn, die zich van het ene omtreksvlak naar het andere omtreksvlak uit-25 strekken, telkens vanuit het, in horizontale richting gezien, midden van het betreffende zij- of omtreksvlak. In het patroon van figuur 4 kunnen daardoor doorgaande watervoerende gleuven aan de onderzijde van de bekleding gerealiseerd worden, waarbij dan telkens de gleuf 12a die zich 3 0 uit strekt tussen de randen van de vlakken 7a en 7e aan sluit op de spleet 11 gevormd bij vlakken 7d dan wel 7b van het volgende element 2.

In figuur 5 is een alternatieve uitvoering weergegeven, waarbij in feite sprake is van een samenvoe-35 ging van drie regelmatige zeshoeken. Ook deze elementen 20 kunnen in veel posities ten opzichte van elkaar geplaatst worden, om makkelijk bochten te kunnen volgen in de bekle- 1019174« 7 ding van een talud. De omtreksvlakken 27a-f zijn hierbij in feite zelf voorzien van een hoek, en zijn opeenvolgend hol en bol geknikt. De 'holle' omtreksvlakken 27a, 27c en 27e zijn voorzien van over de gehele hoogte doorlopende 5 verdiepingen of holten 28, zodat bij bijvoorbeeld aansluiting van een zijde 27b van een volgend element 20 op zijde 27a van het getoonde element een verticale doorgang voor water naar buiten overblijft.

Het betonnen bekledingselement 32 weergegeven in 10 figuren 6 en 7 heeft een dwarsdoorsnede met een in hoofdzaak regelmatige zeshoekvorm, waarbij de omtreksvlakken 37a, c,e weer vlak zijn en de omtreksvlakken 37b, d,f voorzien zijn van een zich over de gehele hoogte uitstrekkende verdieping 38. In het platte ondervlak 35 is een ontwate-15 ringsgleuf 42 voorzien, die zich uitstrekt van de verdieping 38 tot in het tegenovergelegen platte vlak 37e.

Nabij de onderzijde van het bekledingselement 32 zijn plaatsingsnokken 39 aangevormd, die naar weerszijden om de hoeken omlopen tot in de aangrenzende omtreksvlakken 20 die voorzien zijn van de verdiepingen 38. De hoeken 40 zijn afgerond.

Aan de bovenzijde van het bekledingselement 32 is een bovenvlak 36 voorzien, dat een in hoofdzaak regelmatige zeshoek is, en over een hoek van 30° verdraaid is 25 ten opzichte van de zeshoek gevormd door de omtreksvlakken 37a-f. In dit voorbeeld kan de diameter Dl van de zeshoek van het bovenvlak 36 25 cm bedragen, en de diameter D2 van de zeshoek bepaald door de omtreksvlakken 2 9 cm (zie ook figuur 7) . De zeshoek gevormd door het bovenvlak 3 6 ein-30 digt hierbij met drie hoekpunten op afstand van de vlakken 3 7a, c,e, en valt met de andere drie hoekpunten in de verdiepingen 38.

Tussen het bovenoppervlak 36 en de omtreksvlakken 37a-f zijn schuine vlakken 41, 42 voorzien. Tussen de 35 platte vlakken 37a,c,e en het bovenvlak 36 zijn aldus twee schuine vlakken 41 en 42 en een min of meer verticaal aangrenzend vlakje 44 aanwezig, alwaar het over de bekle- fOt9174« 8 dingselementen 32 dwars aanstromende water in richting veranderd kan worden. Ter plaatse van de vlakken 37b,d,f zal een loodrecht daarop bewegende stroming de vlakken 41 en 42 treffen, alsook het tussengelegen vlak 43, dat deel 5 uitmaakt van de verdieping 38 en een concave vorm bezit. Hierdoor wordt de energiedissipatie bevorderd.

1019174·

Claims (19)

1. Element voor een oever- of dijkbekleding, bestemd om met meerdere identieke elementen een bovenste bekledingslaag te vormen in een oever- of dijkbescher-mingsconstructie, welk element een bovenzijde, een onder-5 zijde en een omtrekszijde omvat, waarbij het element beschouwd in een vlak van doorsnede evenwijdig aan de onderzijde de vorm heeft van een regelmatige veelhoek, waarbij de zijden van de omtrekszijde in hoofdzaak loodrecht staan op de onderzijde en zich tot nabij de boven- 10 zijde uitstrekken, waarbij de bovenzijde een plat bovenvlak vormt, dat een regelmatige veelhoek vormt met eenzelfde aantal hoekpunten als het vlak van doorsnede, doch in omtreksrichting over 360/2n graden verdraaid, waarbij n = aantal hoeken.

2. Element volgens conclusie 1, waarbij het bovenvlak via schuine vlakken overgaat in de omtrekszij-den, aflopend naar de hoekpunten van de omtrekszijde.

3. Element volgens conclusie 1 of 2, waarbij de veelhoek in de bovenzijde met de hoekpunten op afstand 20 binnen de zijden van de veelhoek van het vlak van doorsnede gelegen is.

4. Element volgens conclusie 1, 2 of 3, waarbij de hoek tussen op elkaar aansluitende zijden langs de omtrek constant in absolute waarde is.

5. Element volgens conclusie 4, waarbij de hoek tussen op elkaar aansluitende zijden langs de omtrek constant in grootte en teken is.

6. Element volgens conclusie 5, waarbij veelhoek een regelmatige zeskant is.

7. Element volgens een der voorgaande conclu sies, waarbij een of meer omtreksvlakken voorzien zijn van een binnenwaartse verdieping die zich uitstrekt vanaf de 10191^4« onderzijde tot althans nabij de bovenzijde.

8. Element volgens conclusie 7, waarbij de veelhoek een even aantal omtreksvlakken bezit, en waarbij de omtreksvlakken om en om voorzien zijn van een verdie- 5 ping.

9. Element volgens conclusie 8, waarbij de verdieping verkregen is door het oppervlak van het betref fende omtreksvlak concaaf te vormen.

10. Element volgens conclusie 7, 8 of 9, waarbij 10 het bovenvlak met een of meer hoekpunten radiaal tot voorbij de verdiepingen reikt.

11. Element volgens conclusie 8 of 9, waarbij de onderzijde voorzien is van tenminste een gleuf die aan de einden uitmondt in tegenovergelegen omtreksvlakken, 15 waarvan althans een voorzien is van een verdieping.

12. Element volgens conclusie 11, waarbij de gleuf recht is.

13. Element volgens conclusie 11 of 12, waarbij twee of meer gleuven aanwezig zijn, welke in hoofdzaak 20 evenwijdig aan elkaar lopen.

14. Element volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de omtrekszijde, nabij de onderzijde, ter plaatse van de hoeken voorzien is van afstandsnokken, die bij voorkeur om de betreffende hoek lopen.

15. Element volgens een der voorgaande conclusies, vervaardigd van beton.

16. Bekleding voor bescherming van een oever of dijk, omvattend een onderlaag van waterdoorlatend materiaal en een daarop geplaatste laag van elementen volgens 30 een der voorgaande conclusies.

17. Bekleding voor bescherming van een oever of dijk, omvattend een onderlaag van waterdoorlatend materiaal en een daarop geplaatste laag van elementen volgens conclusie 10, waarbij de elementen met de omtreksvlakken 35 tegen elkaar geplaatst zijn, waarbij telkens een van die omtreksvlakken voorzien is van de verdieping.

18. Element voorzien van een of meer van de in 10191741 de bijgevoegde beschrijving omschreven en/of in de bij-gevoegde tekeningen getoonde kenmerkende maatregelen.

19. Bekleding voorzien van een of meer van de in de bijgevoegde beschrijving omschreven en/of in de bij-5 gevoegde tekeningen getoonde kenmerkende maatregelen. -o-o-o-o-o-o-o-o- 1019174·