JP6644552B2 - キレート剤の定量方法 - Google Patents
キレート剤の定量方法 Download PDFInfo
- Publication number
- JP6644552B2 JP6644552B2 JP2016001877A JP2016001877A JP6644552B2 JP 6644552 B2 JP6644552 B2 JP 6644552B2 JP 2016001877 A JP2016001877 A JP 2016001877A JP 2016001877 A JP2016001877 A JP 2016001877A JP 6644552 B2 JP6644552 B2 JP 6644552B2
- Authority
- JP
- Japan
- Prior art keywords
- acid
- chelating agent
- sample solution
- titration
- ion
- Prior art date
- Legal status (The legal status is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the status listed.)
- Active
Links
- 239000002738 chelating agent Substances 0.000 title claims description 90
- 238000000034 method Methods 0.000 title claims description 46
- 239000012488 sample solution Substances 0.000 claims description 76
- VKYKSIONXSXAKP-UHFFFAOYSA-N hexamethylenetetramine Chemical compound C1N(C2)CN3CN1CN2C3 VKYKSIONXSXAKP-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 58
- 238000003918 potentiometric titration Methods 0.000 claims description 52
- 229910021645 metal ion Inorganic materials 0.000 claims description 32
- 239000004312 hexamethylene tetramine Substances 0.000 claims description 29
- 235000010299 hexamethylene tetramine Nutrition 0.000 claims description 29
- JPVYNHNXODAKFH-UHFFFAOYSA-N Cu2+ Chemical compound [Cu+2] JPVYNHNXODAKFH-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 26
- 229910001431 copper ion Inorganic materials 0.000 claims description 26
- MGFYIUFZLHCRTH-UHFFFAOYSA-N nitrilotriacetic acid Chemical compound OC(=O)CN(CC(O)=O)CC(O)=O MGFYIUFZLHCRTH-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 23
- 150000001875 compounds Chemical class 0.000 claims description 20
- 150000003839 salts Chemical class 0.000 claims description 19
- KRKNYBCHXYNGOX-UHFFFAOYSA-N citric acid Chemical compound OC(=O)CC(O)(C(O)=O)CC(O)=O KRKNYBCHXYNGOX-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 18
- 238000011002 quantification Methods 0.000 claims description 18
- -1 iminodiacetic acid compound Chemical class 0.000 claims description 17
- BHPQYMZQTOCNFJ-UHFFFAOYSA-N Calcium cation Chemical compound [Ca+2] BHPQYMZQTOCNFJ-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 14
- 229910001424 calcium ion Inorganic materials 0.000 claims description 14
- KCXVZYZYPLLWCC-UHFFFAOYSA-N EDTA Chemical group OC(=O)CN(CC(O)=O)CCN(CC(O)=O)CC(O)=O KCXVZYZYPLLWCC-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 11
- URDCARMUOSMFFI-UHFFFAOYSA-N 2-[2-[bis(carboxymethyl)amino]ethyl-(2-hydroxyethyl)amino]acetic acid Chemical compound OCCN(CC(O)=O)CCN(CC(O)=O)CC(O)=O URDCARMUOSMFFI-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 8
- QPCDCPDFJACHGM-UHFFFAOYSA-N N,N-bis{2-[bis(carboxymethyl)amino]ethyl}glycine Chemical compound OC(=O)CN(CC(O)=O)CCN(CC(=O)O)CCN(CC(O)=O)CC(O)=O QPCDCPDFJACHGM-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 8
- 229960003330 pentetic acid Drugs 0.000 claims description 8
- DHMQDGOQFOQNFH-UHFFFAOYSA-N Glycine Chemical compound NCC(O)=O DHMQDGOQFOQNFH-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 6
- PDIZYYQQWUOPPK-UHFFFAOYSA-N acetic acid;2-(methylamino)acetic acid Chemical compound CC(O)=O.CC(O)=O.CNCC(O)=O PDIZYYQQWUOPPK-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 4
- 229960002989 glutamic acid Drugs 0.000 claims description 4
- DCCWEYXHEXDZQW-BYPYZUCNSA-N (2s)-2-[bis(carboxymethyl)amino]butanedioic acid Chemical compound OC(=O)C[C@@H](C(O)=O)N(CC(O)=O)CC(O)=O DCCWEYXHEXDZQW-BYPYZUCNSA-N 0.000 claims description 3
- IWTIBPIVCKUAHK-UHFFFAOYSA-N 3-[bis(2-carboxyethyl)amino]propanoic acid Chemical compound OC(=O)CCN(CCC(O)=O)CCC(O)=O IWTIBPIVCKUAHK-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 3
- 239000004471 Glycine Substances 0.000 claims description 3
- FSVCELGFZIQNCK-UHFFFAOYSA-N N,N-bis(2-hydroxyethyl)glycine Chemical compound OCCN(CCO)CC(O)=O FSVCELGFZIQNCK-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 3
- JYXGIOKAKDAARW-UHFFFAOYSA-N N-(2-hydroxyethyl)iminodiacetic acid Chemical compound OCCN(CC(O)=O)CC(O)=O JYXGIOKAKDAARW-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 3
- 229920002125 Sokalan® Polymers 0.000 claims description 3
- YSMRWXYRXBRSND-UHFFFAOYSA-N TOTP Chemical compound CC1=CC=CC=C1OP(=O)(OC=1C(=CC=CC=1)C)OC1=CC=CC=C1C YSMRWXYRXBRSND-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 3
- YDONNITUKPKTIG-UHFFFAOYSA-N [Nitrilotris(methylene)]trisphosphonic acid Chemical compound OP(O)(=O)CN(CP(O)(O)=O)CP(O)(O)=O YDONNITUKPKTIG-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 3
- NFDRPXJGHKJRLJ-UHFFFAOYSA-N edtmp Chemical compound OP(O)(=O)CN(CP(O)(O)=O)CCN(CP(O)(O)=O)CP(O)(O)=O NFDRPXJGHKJRLJ-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 3
- 239000004584 polyacrylic acid Substances 0.000 claims description 3
- UNXRWKVEANCORM-UHFFFAOYSA-N triphosphoric acid Chemical compound OP(O)(=O)OP(O)(=O)OP(O)(O)=O UNXRWKVEANCORM-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 3
- WHUUTDBJXJRKMK-UHFFFAOYSA-N Glutamic acid Natural products OC(=O)C(N)CCC(O)=O WHUUTDBJXJRKMK-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 2
- WHUUTDBJXJRKMK-VKHMYHEASA-N L-glutamic acid Chemical compound OC(=O)[C@@H](N)CCC(O)=O WHUUTDBJXJRKMK-VKHMYHEASA-N 0.000 claims description 2
- KDYFGRWQOYBRFD-UHFFFAOYSA-N Succinic acid Natural products OC(=O)CCC(O)=O KDYFGRWQOYBRFD-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 2
- QQIRJGBXQREIFL-UHFFFAOYSA-N butanedioic acid;ethane-1,2-diamine Chemical compound NCCN.OC(=O)CCC(O)=O QQIRJGBXQREIFL-UHFFFAOYSA-N 0.000 claims description 2
- 235000013922 glutamic acid Nutrition 0.000 claims description 2
- 239000004220 glutamic acid Substances 0.000 claims description 2
- 238000000954 titration curve Methods 0.000 description 40
- 239000000243 solution Substances 0.000 description 35
- 239000000872 buffer Substances 0.000 description 32
- 238000004448 titration Methods 0.000 description 26
- 239000000203 mixture Substances 0.000 description 18
- 239000003599 detergent Substances 0.000 description 17
- QAOWNCQODCNURD-UHFFFAOYSA-N Sulfuric acid Chemical compound OS(O)(=O)=O QAOWNCQODCNURD-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 14
- 239000007864 aqueous solution Substances 0.000 description 10
- 239000007853 buffer solution Substances 0.000 description 10
- XLYOFNOQVPJJNP-UHFFFAOYSA-N water Substances O XLYOFNOQVPJJNP-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 10
- HEMHJVSKTPXQMS-UHFFFAOYSA-M Sodium hydroxide Chemical compound [OH-].[Na+] HEMHJVSKTPXQMS-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 9
- NBIIXXVUZAFLBC-UHFFFAOYSA-N Phosphoric acid Chemical compound OP(O)(O)=O NBIIXXVUZAFLBC-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 6
- KWYUFKZDYYNOTN-UHFFFAOYSA-M Potassium hydroxide Chemical compound [OH-].[K+] KWYUFKZDYYNOTN-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 6
- 239000002253 acid Substances 0.000 description 6
- 230000000052 comparative effect Effects 0.000 description 6
- XEEYBQQBJWHFJM-UHFFFAOYSA-N iron Substances [Fe] XEEYBQQBJWHFJM-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 6
- UXVMQQNJUSDDNG-UHFFFAOYSA-L Calcium chloride Chemical compound [Cl-].[Cl-].[Ca+2] UXVMQQNJUSDDNG-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 5
- 229910000365 copper sulfate Inorganic materials 0.000 description 5
- ARUVKPQLZAKDPS-UHFFFAOYSA-L copper(II) sulfate Chemical compound [Cu+2].[O-][S+2]([O-])([O-])[O-] ARUVKPQLZAKDPS-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 5
- 239000000523 sample Substances 0.000 description 5
- HERBOKBJKVUALN-UHFFFAOYSA-K trisodium;2-[bis(carboxylatomethyl)amino]acetate;hydrate Chemical compound O.[Na+].[Na+].[Na+].[O-]C(=O)CN(CC([O-])=O)CC([O-])=O HERBOKBJKVUALN-UHFFFAOYSA-K 0.000 description 5
- BTBUEUYNUDRHOZ-UHFFFAOYSA-N Borate Chemical compound [O-]B([O-])[O-] BTBUEUYNUDRHOZ-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 4
- OVBJJZOQPCKUOR-UHFFFAOYSA-L EDTA disodium salt dihydrate Chemical compound O.O.[Na+].[Na+].[O-]C(=O)C[NH+](CC([O-])=O)CC[NH+](CC([O-])=O)CC([O-])=O OVBJJZOQPCKUOR-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 4
- CDBYLPFSWZWCQE-UHFFFAOYSA-L Sodium Carbonate Chemical compound [Na+].[Na+].[O-]C([O-])=O CDBYLPFSWZWCQE-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 4
- 239000001110 calcium chloride Substances 0.000 description 4
- 229910001628 calcium chloride Inorganic materials 0.000 description 4
- NBZBKCUXIYYUSX-UHFFFAOYSA-N iminodiacetic acid Chemical compound OC(=O)CNCC(O)=O NBZBKCUXIYYUSX-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 4
- 229910052742 iron Inorganic materials 0.000 description 4
- ONDPHDOFVYQSGI-UHFFFAOYSA-N zinc nitrate Chemical compound [Zn+2].[O-][N+]([O-])=O.[O-][N+]([O-])=O ONDPHDOFVYQSGI-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 4
- UWRBFYBQPCJRRL-UHFFFAOYSA-N 3-[bis(carboxymethyl)amino]propanoic acid Chemical compound OC(=O)CCN(CC(O)=O)CC(O)=O UWRBFYBQPCJRRL-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 3
- LFQSCWFLJHTTHZ-UHFFFAOYSA-N Ethanol Chemical compound CCO LFQSCWFLJHTTHZ-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 3
- JLVVSXFLKOJNIY-UHFFFAOYSA-N Magnesium ion Chemical compound [Mg+2] JLVVSXFLKOJNIY-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 3
- PTFCDOFLOPIGGS-UHFFFAOYSA-N Zinc dication Chemical compound [Zn+2] PTFCDOFLOPIGGS-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 3
- 239000003513 alkali Substances 0.000 description 3
- 229910052782 aluminium Inorganic materials 0.000 description 3
- 229910000147 aluminium phosphate Inorganic materials 0.000 description 3
- 229910001422 barium ion Inorganic materials 0.000 description 3
- 239000013522 chelant Substances 0.000 description 3
- 229910001429 cobalt ion Inorganic materials 0.000 description 3
- XLJKHNWPARRRJB-UHFFFAOYSA-N cobalt(2+) Chemical compound [Co+2] XLJKHNWPARRRJB-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 3
- 150000002500 ions Chemical class 0.000 description 3
- 229910001425 magnesium ion Inorganic materials 0.000 description 3
- 229910001437 manganese ion Inorganic materials 0.000 description 3
- 229910001453 nickel ion Inorganic materials 0.000 description 3
- KVMLCRQYXDYXDX-UHFFFAOYSA-M potassium;chloride;hydrochloride Chemical compound Cl.[Cl-].[K+] KVMLCRQYXDYXDX-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 3
- 238000002360 preparation method Methods 0.000 description 3
- 229910001427 strontium ion Inorganic materials 0.000 description 3
- PQHYOGIRXOKOEJ-UHFFFAOYSA-N 2-(1,2-dicarboxyethylamino)butanedioic acid Chemical compound OC(=O)CC(C(O)=O)NC(C(O)=O)CC(O)=O PQHYOGIRXOKOEJ-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- CIEZZGWIJBXOTE-UHFFFAOYSA-N 2-[bis(carboxymethyl)amino]propanoic acid Chemical compound OC(=O)C(C)N(CC(O)=O)CC(O)=O CIEZZGWIJBXOTE-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- QJRVOJKLQNSNDB-UHFFFAOYSA-N 4-dodecan-3-ylbenzenesulfonic acid Chemical compound CCCCCCCCCC(CC)C1=CC=C(S(O)(=O)=O)C=C1 QJRVOJKLQNSNDB-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- PIICEJLVQHRZGT-UHFFFAOYSA-N Ethylenediamine Chemical compound NCCN PIICEJLVQHRZGT-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- VEXZGXHMUGYJMC-UHFFFAOYSA-N Hydrochloric acid Chemical compound Cl VEXZGXHMUGYJMC-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- TWRXJAOTZQYOKJ-UHFFFAOYSA-L Magnesium chloride Chemical compound [Mg+2].[Cl-].[Cl-] TWRXJAOTZQYOKJ-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- CSNNHWWHGAXBCP-UHFFFAOYSA-L Magnesium sulfate Chemical compound [Mg+2].[O-][S+2]([O-])([O-])[O-] CSNNHWWHGAXBCP-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- WAEMQWOKJMHJLA-UHFFFAOYSA-N Manganese(2+) Chemical compound [Mn+2] WAEMQWOKJMHJLA-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- PXHVJJICTQNCMI-UHFFFAOYSA-N Nickel Chemical compound [Ni] PXHVJJICTQNCMI-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- FOIXSVOLVBLSDH-UHFFFAOYSA-N Silver ion Chemical compound [Ag+] FOIXSVOLVBLSDH-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- UIIMBOGNXHQVGW-UHFFFAOYSA-M Sodium bicarbonate Chemical compound [Na+].OC([O-])=O UIIMBOGNXHQVGW-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 2
- SKFFTSBCHLPDDR-UHFFFAOYSA-L [OH-].[Na+].[Cl-].[K+].OB(O)O Chemical compound [OH-].[Na+].[Cl-].[K+].OB(O)O SKFFTSBCHLPDDR-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- 150000005215 alkyl ethers Chemical class 0.000 description 2
- VSCWAEJMTAWNJL-UHFFFAOYSA-K aluminium trichloride Chemical compound Cl[Al](Cl)Cl VSCWAEJMTAWNJL-UHFFFAOYSA-K 0.000 description 2
- IWOUKMZUPDVPGQ-UHFFFAOYSA-N barium nitrate Chemical compound [Ba+2].[O-][N+]([O-])=O.[O-][N+]([O-])=O IWOUKMZUPDVPGQ-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- OSGAYBCDTDRGGQ-UHFFFAOYSA-L calcium sulfate Chemical compound [Ca+2].[O-]S([O-])(=O)=O OSGAYBCDTDRGGQ-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- ORTQZVOHEJQUHG-UHFFFAOYSA-L copper(II) chloride Chemical compound Cl[Cu]Cl ORTQZVOHEJQUHG-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- 238000005755 formation reaction Methods 0.000 description 2
- RBTARNINKXHZNM-UHFFFAOYSA-K iron trichloride Chemical compound Cl[Fe](Cl)Cl RBTARNINKXHZNM-UHFFFAOYSA-K 0.000 description 2
- VCJMYUPGQJHHFU-UHFFFAOYSA-N iron(3+);trinitrate Chemical compound [Fe+3].[O-][N+]([O-])=O.[O-][N+]([O-])=O.[O-][N+]([O-])=O VCJMYUPGQJHHFU-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- RVPVRDXYQKGNMQ-UHFFFAOYSA-N lead(2+) Chemical compound [Pb+2] RVPVRDXYQKGNMQ-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- YIXJRHPUWRPCBB-UHFFFAOYSA-N magnesium nitrate Chemical compound [Mg+2].[O-][N+]([O-])=O.[O-][N+]([O-])=O YIXJRHPUWRPCBB-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- 238000005259 measurement Methods 0.000 description 2
- BQPIGGFYSBELGY-UHFFFAOYSA-N mercury(2+) Chemical compound [Hg+2] BQPIGGFYSBELGY-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- 150000002736 metal compounds Chemical class 0.000 description 2
- 239000008363 phosphate buffer Substances 0.000 description 2
- XNGIFLGASWRNHJ-UHFFFAOYSA-L phthalate(2-) Chemical compound [O-]C(=O)C1=CC=CC=C1C([O-])=O XNGIFLGASWRNHJ-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- 229910052700 potassium Inorganic materials 0.000 description 2
- XAEFZNCEHLXOMS-UHFFFAOYSA-M potassium benzoate Chemical compound [K+].[O-]C(=O)C1=CC=CC=C1 XAEFZNCEHLXOMS-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 2
- QTYWBJZOZDYCGB-UHFFFAOYSA-L potassium;sodium;2-carboxybenzoate;hydroxide Chemical compound [OH-].[Na+].[K+].OC(=O)C1=CC=CC=C1C([O-])=O QTYWBJZOZDYCGB-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- LJSOLTRJEQZSHV-UHFFFAOYSA-L potassium;sodium;hydron;hydroxide;phosphate Chemical compound [OH-].[Na+].[K+].OP(O)([O-])=O LJSOLTRJEQZSHV-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- SQGYOTSLMSWVJD-UHFFFAOYSA-N silver(1+) nitrate Chemical compound [Ag+].[O-]N(=O)=O SQGYOTSLMSWVJD-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- 229910000029 sodium carbonate Inorganic materials 0.000 description 2
- 159000000000 sodium salts Chemical class 0.000 description 2
- DHEQXMRUPNDRPG-UHFFFAOYSA-N strontium nitrate Chemical compound [Sr+2].[O-][N+]([O-])=O.[O-][N+]([O-])=O DHEQXMRUPNDRPG-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- UBXAKNTVXQMEAG-UHFFFAOYSA-L strontium sulfate Chemical compound [Sr+2].[O-]S([O-])(=O)=O UBXAKNTVXQMEAG-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- PWYYWQHXAPXYMF-UHFFFAOYSA-N strontium(2+) Chemical compound [Sr+2] PWYYWQHXAPXYMF-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 2
- 239000000126 substance Substances 0.000 description 2
- JIAARYAFYJHUJI-UHFFFAOYSA-L zinc dichloride Chemical compound [Cl-].[Cl-].[Zn+2] JIAARYAFYJHUJI-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 2
- VCVKIIDXVWEWSZ-YFKPBYRVSA-N (2s)-2-[bis(carboxymethyl)amino]pentanedioic acid Chemical compound OC(=O)CC[C@@H](C(O)=O)N(CC(O)=O)CC(O)=O VCVKIIDXVWEWSZ-YFKPBYRVSA-N 0.000 description 1
- BNGXYYYYKUGPPF-UHFFFAOYSA-M (3-methylphenyl)methyl-triphenylphosphanium;chloride Chemical compound [Cl-].CC1=CC=CC(C[P+](C=2C=CC=CC=2)(C=2C=CC=CC=2)C=2C=CC=CC=2)=C1 BNGXYYYYKUGPPF-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 1
- DOBUSJIVSSJEDA-UHFFFAOYSA-L 1,3-dioxa-2$l^{6}-thia-4-mercuracyclobutane 2,2-dioxide Chemical compound [Hg+2].[O-]S([O-])(=O)=O DOBUSJIVSSJEDA-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- XYBHHDIIOKAINY-UHFFFAOYSA-N 2-(1,2-dicarboxyethylamino)-3-hydroxybutanedioic acid Chemical compound OC(=O)C(O)C(C(O)=O)NC(C(O)=O)CC(O)=O XYBHHDIIOKAINY-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- SJBOEHIKNDEHHO-UHFFFAOYSA-N 2-[2-aminoethyl(carboxymethyl)amino]acetic acid Chemical compound NCCN(CC(O)=O)CC(O)=O SJBOEHIKNDEHHO-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- UGCNGMZSWGWEES-UHFFFAOYSA-N 2-[carboxymethyl(3-hydroxypropyl)amino]acetic acid Chemical compound OCCCN(CC(O)=O)CC(O)=O UGCNGMZSWGWEES-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- PNCLCMCDRWQJSM-UHFFFAOYSA-N 2-[carboxymethyl(cyclohexyl)amino]acetic acid Chemical compound OC(=O)CN(CC(O)=O)C1CCCCC1 PNCLCMCDRWQJSM-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- NJOHLYZGKSJHFJ-UHFFFAOYSA-N 2-[carboxymethyl(furan-2-ylmethyl)amino]acetic acid Chemical compound OC(=O)CN(CC(O)=O)CC1=CC=CO1 NJOHLYZGKSJHFJ-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- WKOPYJHUUCEOFV-UHFFFAOYSA-N 2-[carboxymethyl(oxan-2-ylmethyl)amino]acetic acid Chemical compound OC(=O)CN(CC(O)=O)CC1CCCCO1 WKOPYJHUUCEOFV-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- KEZYHIPQRGTUDU-UHFFFAOYSA-N 2-[dithiocarboxy(methyl)amino]acetic acid Chemical compound SC(=S)N(C)CC(O)=O KEZYHIPQRGTUDU-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- RYGMFSIKBFXOCR-UHFFFAOYSA-N Copper Chemical compound [Cu] RYGMFSIKBFXOCR-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- FEWJPZIEWOKRBE-JCYAYHJZSA-N Dextrotartaric acid Chemical compound OC(=O)[C@H](O)[C@@H](O)C(O)=O FEWJPZIEWOKRBE-JCYAYHJZSA-N 0.000 description 1
- 239000003109 Disodium ethylene diamine tetraacetate Substances 0.000 description 1
- ZGTMUACCHSMWAC-UHFFFAOYSA-L EDTA disodium salt (anhydrous) Chemical compound [Na+].[Na+].OC(=O)CN(CC([O-])=O)CCN(CC(O)=O)CC([O-])=O ZGTMUACCHSMWAC-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- 229910021578 Iron(III) chloride Inorganic materials 0.000 description 1
- 229910021380 Manganese Chloride Inorganic materials 0.000 description 1
- GLFNIEUTAYBVOC-UHFFFAOYSA-L Manganese chloride Chemical compound Cl[Mn]Cl GLFNIEUTAYBVOC-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- VEQPNABPJHWNSG-UHFFFAOYSA-N Nickel(2+) Chemical compound [Ni+2] VEQPNABPJHWNSG-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 229910021586 Nickel(II) chloride Inorganic materials 0.000 description 1
- GRYLNZFGIOXLOG-UHFFFAOYSA-N Nitric acid Chemical compound O[N+]([O-])=O GRYLNZFGIOXLOG-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- DGWOWDJDIBPYOR-UHFFFAOYSA-N O.O.[Na].[Na].[Na].[Na].OC(=O)CN(CCN(CC(O)=O)CC(O)=O)CC(O)=O Chemical compound O.O.[Na].[Na].[Na].[Na].OC(=O)CN(CCN(CC(O)=O)CC(O)=O)CC(O)=O DGWOWDJDIBPYOR-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 229910021607 Silver chloride Inorganic materials 0.000 description 1
- QTBSBXVTEAMEQO-UHFFFAOYSA-N acetic acid Substances CC(O)=O QTBSBXVTEAMEQO-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- WPDWQJNKGVGVBB-UHFFFAOYSA-N acetic acid 2-(methylamino)acetic acid Chemical compound CC(O)=O.CNCC(O)=O WPDWQJNKGVGVBB-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 229910052783 alkali metal Inorganic materials 0.000 description 1
- DIZPMCHEQGEION-UHFFFAOYSA-H aluminium sulfate (anhydrous) Chemical compound [Al+3].[Al+3].[O-]S([O-])(=O)=O.[O-]S([O-])(=O)=O.[O-]S([O-])(=O)=O DIZPMCHEQGEION-UHFFFAOYSA-H 0.000 description 1
- WDIHJSXYQDMJHN-UHFFFAOYSA-L barium chloride Chemical compound [Cl-].[Cl-].[Ba+2] WDIHJSXYQDMJHN-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- 229910001626 barium chloride Inorganic materials 0.000 description 1
- 229960000686 benzalkonium chloride Drugs 0.000 description 1
- CADWTSSKOVRVJC-UHFFFAOYSA-N benzyl(dimethyl)azanium;chloride Chemical compound [Cl-].C[NH+](C)CC1=CC=CC=C1 CADWTSSKOVRVJC-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 230000015572 biosynthetic process Effects 0.000 description 1
- JWEXHQAEWHKGCW-UHFFFAOYSA-N bis[2-(6-fluoro-3,4-dihydro-2h-chromen-2-yl)-2-hydroxyethyl]azanium;chloride Chemical compound Cl.C1CC2=CC(F)=CC=C2OC1C(O)CNCC(O)C1OC2=CC=C(F)C=C2CC1 JWEXHQAEWHKGCW-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- KGBXLFKZBHKPEV-UHFFFAOYSA-N boric acid Chemical compound OB(O)O KGBXLFKZBHKPEV-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 239000004327 boric acid Substances 0.000 description 1
- ODWXUNBKCRECNW-UHFFFAOYSA-M bromocopper(1+) Chemical compound Br[Cu+] ODWXUNBKCRECNW-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 1
- YIKPWSKEXRZQIY-UHFFFAOYSA-N butanedioic acid;ethane-1,2-diamine Chemical compound NCCN.OC(=O)CCC(O)=O.OC(=O)CCC(O)=O YIKPWSKEXRZQIY-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 150000005323 carbonate salts Chemical class 0.000 description 1
- 125000002057 carboxymethyl group Chemical group [H]OC(=O)C([H])([H])[*] 0.000 description 1
- LLYOXZQVOKALCD-UHFFFAOYSA-N chembl1400298 Chemical compound OC1=CC=C2C=CC=CC2=C1N=NC1=CC=CC=N1 LLYOXZQVOKALCD-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 238000006243 chemical reaction Methods 0.000 description 1
- 239000013626 chemical specie Substances 0.000 description 1
- RCTYPNKXASFOBE-UHFFFAOYSA-M chloromercury Chemical compound [Hg]Cl RCTYPNKXASFOBE-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 1
- 239000007979 citrate buffer Substances 0.000 description 1
- 238000005352 clarification Methods 0.000 description 1
- 238000004140 cleaning Methods 0.000 description 1
- 235000019864 coconut oil Nutrition 0.000 description 1
- 239000003240 coconut oil Substances 0.000 description 1
- 230000009918 complex formation Effects 0.000 description 1
- 229910052802 copper Inorganic materials 0.000 description 1
- 239000010949 copper Substances 0.000 description 1
- 229940116318 copper carbonate Drugs 0.000 description 1
- XTVVROIMIGLXTD-UHFFFAOYSA-N copper(II) nitrate Chemical compound [Cu+2].[O-][N+]([O-])=O.[O-][N+]([O-])=O XTVVROIMIGLXTD-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- OPQARKPSCNTWTJ-UHFFFAOYSA-L copper(ii) acetate Chemical compound [Cu+2].CC([O-])=O.CC([O-])=O OPQARKPSCNTWTJ-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- GEZOTWYUIKXWOA-UHFFFAOYSA-L copper;carbonate Chemical compound [Cu+2].[O-]C([O-])=O GEZOTWYUIKXWOA-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- QYCVHILLJSYYBD-UHFFFAOYSA-L copper;oxalate Chemical compound [Cu+2].[O-]C(=O)C([O-])=O QYCVHILLJSYYBD-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- 239000002537 cosmetic Substances 0.000 description 1
- 235000014113 dietary fatty acids Nutrition 0.000 description 1
- 229940028356 diethylene glycol monobutyl ether Drugs 0.000 description 1
- 238000002845 discoloration Methods 0.000 description 1
- 235000019301 disodium ethylene diamine tetraacetate Nutrition 0.000 description 1
- MQRJBSHKWOFOGF-UHFFFAOYSA-L disodium;carbonate;hydrate Chemical compound O.[Na+].[Na+].[O-]C([O-])=O MQRJBSHKWOFOGF-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- 230000000694 effects Effects 0.000 description 1
- 239000000194 fatty acid Substances 0.000 description 1
- 229930195729 fatty acid Natural products 0.000 description 1
- 150000004665 fatty acids Chemical class 0.000 description 1
- 238000009472 formulation Methods 0.000 description 1
- 229930182478 glucoside Natural products 0.000 description 1
- 239000008062 guanidine hydrochloride buffer Substances 0.000 description 1
- 150000004677 hydrates Chemical class 0.000 description 1
- 230000001771 impaired effect Effects 0.000 description 1
- 239000012535 impurity Substances 0.000 description 1
- RLJMLMKIBZAXJO-UHFFFAOYSA-N lead nitrate Chemical compound [O-][N+](=O)O[Pb]O[N+]([O-])=O RLJMLMKIBZAXJO-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- PIJPYDMVFNTHIP-UHFFFAOYSA-L lead sulfate Chemical compound [PbH4+2].[O-]S([O-])(=O)=O PIJPYDMVFNTHIP-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- HWSZZLVAJGOAAY-UHFFFAOYSA-L lead(II) chloride Chemical compound Cl[Pb]Cl HWSZZLVAJGOAAY-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- 229910001629 magnesium chloride Inorganic materials 0.000 description 1
- 229910052943 magnesium sulfate Inorganic materials 0.000 description 1
- 235000019341 magnesium sulphate Nutrition 0.000 description 1
- 239000011565 manganese chloride Substances 0.000 description 1
- 235000002867 manganese chloride Nutrition 0.000 description 1
- 229940099607 manganese chloride Drugs 0.000 description 1
- 229940099596 manganese sulfate Drugs 0.000 description 1
- 239000011702 manganese sulphate Substances 0.000 description 1
- 235000007079 manganese sulphate Nutrition 0.000 description 1
- MIVBAHRSNUNMPP-UHFFFAOYSA-N manganese(2+);dinitrate Chemical compound [Mn+2].[O-][N+]([O-])=O.[O-][N+]([O-])=O MIVBAHRSNUNMPP-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- SQQMAOCOWKFBNP-UHFFFAOYSA-L manganese(II) sulfate Chemical compound [Mn+2].[O-]S([O-])(=O)=O SQQMAOCOWKFBNP-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- QSHDDOUJBYECFT-UHFFFAOYSA-N mercury Chemical compound [Hg] QSHDDOUJBYECFT-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 229910052753 mercury Inorganic materials 0.000 description 1
- 229910001987 mercury nitrate Inorganic materials 0.000 description 1
- 229910000370 mercury sulfate Inorganic materials 0.000 description 1
- QMMRZOWCJAIUJA-UHFFFAOYSA-L nickel dichloride Chemical compound Cl[Ni]Cl QMMRZOWCJAIUJA-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- LGQLOGILCSXPEA-UHFFFAOYSA-L nickel sulfate Chemical compound [Ni+2].[O-]S([O-])(=O)=O LGQLOGILCSXPEA-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- 229910000363 nickel(II) sulfate Inorganic materials 0.000 description 1
- KBJMLQFLOWQJNF-UHFFFAOYSA-N nickel(ii) nitrate Chemical compound [Ni+2].[O-][N+]([O-])=O.[O-][N+]([O-])=O KBJMLQFLOWQJNF-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 229910017604 nitric acid Inorganic materials 0.000 description 1
- 150000002825 nitriles Chemical class 0.000 description 1
- DRXYRSRECMWYAV-UHFFFAOYSA-N nitrooxymercury Chemical compound [Hg+].[O-][N+]([O-])=O DRXYRSRECMWYAV-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- HLERILKGMXJNBU-UHFFFAOYSA-N norvaline betaine Chemical compound CCCC(C([O-])=O)[N+](C)(C)C HLERILKGMXJNBU-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- JCGNDDUYTRNOFT-UHFFFAOYSA-N oxolane-2,4-dione Chemical compound O=C1COC(=O)C1 JCGNDDUYTRNOFT-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- XNGIFLGASWRNHJ-UHFFFAOYSA-N phthalic acid Chemical class OC(=O)C1=CC=CC=C1C(O)=O XNGIFLGASWRNHJ-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- PQRHBEQNPCVBSM-UHFFFAOYSA-M potassium;2-carboxybenzoate;hydrochloride Chemical compound Cl.[K+].OC(=O)C1=CC=CC=C1C([O-])=O PQRHBEQNPCVBSM-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 1
- 229910052709 silver Inorganic materials 0.000 description 1
- 239000004332 silver Substances 0.000 description 1
- HKZLPVFGJNLROG-UHFFFAOYSA-M silver monochloride Chemical compound [Cl-].[Ag+] HKZLPVFGJNLROG-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 1
- 229910001961 silver nitrate Inorganic materials 0.000 description 1
- YPNVIBVEFVRZPJ-UHFFFAOYSA-L silver sulfate Chemical compound [Ag+].[Ag+].[O-]S([O-])(=O)=O YPNVIBVEFVRZPJ-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- 229910000367 silver sulfate Inorganic materials 0.000 description 1
- 239000007974 sodium acetate buffer Substances 0.000 description 1
- BHZOKUMUHVTPBX-UHFFFAOYSA-M sodium acetic acid acetate Chemical compound [Na+].CC(O)=O.CC([O-])=O BHZOKUMUHVTPBX-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 1
- 229910000030 sodium bicarbonate Inorganic materials 0.000 description 1
- 235000017557 sodium bicarbonate Nutrition 0.000 description 1
- NLJMYIDDQXHKNR-UHFFFAOYSA-K sodium citrate Chemical compound O.O.[Na+].[Na+].[Na+].[O-]C(=O)CC(O)(CC([O-])=O)C([O-])=O NLJMYIDDQXHKNR-UHFFFAOYSA-K 0.000 description 1
- BYKRNSHANADUFY-UHFFFAOYSA-M sodium octanoate Chemical compound [Na+].CCCCCCCC([O-])=O BYKRNSHANADUFY-UHFFFAOYSA-M 0.000 description 1
- 229910001631 strontium chloride Inorganic materials 0.000 description 1
- AHBGXTDRMVNFER-UHFFFAOYSA-L strontium dichloride Chemical compound [Cl-].[Cl-].[Sr+2] AHBGXTDRMVNFER-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- 229940095064 tartrate Drugs 0.000 description 1
- ILJSQTXMGCGYMG-UHFFFAOYSA-N triacetic acid Chemical compound CC(=O)CC(=O)CC(O)=O ILJSQTXMGCGYMG-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- FUIZKNBTOOKONL-DPSBJRLESA-K trisodium;5-[(e)-(3-carboxy-5-methyl-4-oxocyclohexa-2,5-dien-1-ylidene)-(2,6-dichloro-3-sulfonatophenyl)methyl]-3-methyl-2-oxidobenzoate Chemical compound [Na+].[Na+].[Na+].C1=C(C([O-])=O)C(=O)C(C)=C\C1=C(C=1C(=C(C=CC=1Cl)S([O-])(=O)=O)Cl)\C1=CC(C)=C(O)C(C([O-])=O)=C1 FUIZKNBTOOKONL-DPSBJRLESA-K 0.000 description 1
- 230000000007 visual effect Effects 0.000 description 1
- 239000011592 zinc chloride Substances 0.000 description 1
- 235000005074 zinc chloride Nutrition 0.000 description 1
- NWONKYPBYAMBJT-UHFFFAOYSA-L zinc sulfate Chemical compound [Zn+2].[O-]S([O-])(=O)=O NWONKYPBYAMBJT-UHFFFAOYSA-L 0.000 description 1
- 229910000368 zinc sulfate Inorganic materials 0.000 description 1
- 229960001763 zinc sulfate Drugs 0.000 description 1
Images
Landscapes
- Investigating Or Analyzing Non-Biological Materials By The Use Of Chemical Means (AREA)
Description
非特許文献3には、塩基性条件(pH9.6)で、銅イオン溶液を用いて電位差滴定を行うことによりNTA濃度を測定する方法が記載されている。
非特許文献3に記載の方法においても、測定に用いる試料溶液のpHを所定の値に調整する必要があり、より簡便にキレート剤を定量できるようにするための改善の余地があった。
本明細書中、金属イオンに対する錯安定度定数が5以上であるキレート剤を、単にキレート剤ともいう。
本発明のキレート剤の定量方法は、上記のキレート剤の定量に好適に使用される。
滴定液に含まれる金属イオンが銅イオンであると、電位差滴定においてより明確な滴定終点を有する滴定曲線を得ることができる。このためキレート剤をより正確に定量することができる。
試料溶液中のヘキサメチレンテトラミンの濃度が上記範囲であると、金属イオンを含む溶液を滴定液とする電位差滴定において、滴定による試料溶液のpHの低下が抑制され、より明確な滴定終点を有する滴定曲線を得ることができる。このため試料溶液に含まれるキレート剤をより正確に定量することができる。
試料溶液のpHが2〜9.5であると、より正確にキレート剤を定量することができる。また試料溶液のpHが9.5以下であると、滴定が夾雑物等の成分の影響を受けにくくなる。このため試料溶液から滴定に影響する成分を除くための前処理を行なう必要がなく、試料溶液をより簡便に調製することができる。よって、試料溶液中のキレート剤をより正確にかつ簡便に定量することができる。また、試料溶液のpHが2以上であると、金属イオンとキレート剤との錯体の有効安定度定数が高くなり、より明確な滴定終点を有する滴定曲線を得ることができる。このため試料溶液に含まれるキレート剤をより正確に定量することができる。
本発明のキレート剤の定量方法は、金属イオンに対する錯安定度定数が5以上であるキレート剤を定量する方法である。
本発明におけるキレート剤としては、銅イオン又はカルシウムイオンに対する錯安定度定数が5以上であるキレート剤が好ましく、銅イオンに対する錯安定度定数が5以上であるキレート剤がより好ましい。
キレート剤の金属イオンに対する錯安定度定数は、金属イオンをMn+とし、キレート剤をLm−とし、生成したキレート化合物をMLn−mとし、Mn++Lm−⇔MLn−mとなるキレート生成反応の平衡定数をKとし、K=[MLn−m]/([Mn+]×[Lm−])とするとき、logKを錯安定度定数と定義する。なお、[ ]は各化学種のモル濃度とする。錯安定度定数の測定方法は例えば、上野景平、「入門キレート化学」、南江堂、1969年、p73−85に記載されている。
上記イミノジコハク酸系化合物として、3−ヒドロキシ−2,2’−イミノジコハク酸、S,S−エチレンジアミンジコハク酸、イミノジコハク酸等が挙げられる。上記イミノジ酢酸系化合物として、イミノジ酢酸、N−イミノジ酢酸、N−シクロヘキシルイミノジ酢酸、N−フェニルイミノジ酢酸、ベンジルアミン−N,N−ジ酢酸、N−(2−フリルメチル)イミノジ酢酸、N−(2−テトラヒドロピラニルメチル)イミノジ酢酸、N−(2−ヒドロキシエチル)イミノジ酢酸、N−(3−ヒドロキシプロピル)イミノジ酢酸、N−(2−アミノエチル)イミノジ酢酸、N−(2−カルボキシエチル)イミノジ酢酸等が挙げられる。
上記塩としては、例えば、ナトリウム塩、カリウム塩等のアルカリ金属塩;アミン塩等が挙げられ、好ましくはナトリウム塩又はカリウム塩である。
本発明における試料溶液は、キレート剤及びヘキサメチレンテトラミンを含むことが好ましく、キレート剤、ヘキサメチレンテトラミン及びpH2〜9.5の緩衝液を含むことがより好ましい。
pHは、JIS Z 8802に記載の方法により測定することができる。
上記試料溶液のpHは、より好ましくは4〜9.5である。
上記キレート剤を含む溶液の調製方法は特に限定されず、例えば、キレート剤を含む物質又はキレート剤を水又は緩衝液に溶解させることにより調製することができる。
本発明における試料溶液の調製方法は上記の方法に限定されず、キレート剤にヘキサメチレンテトラミンを水又は緩衝液に溶解させた水溶液及び/又はpH2〜9.5の緩衝液を添加して試料溶液を調製することもできる。
上記の水に可溶な金属化合物として、例えば、硫酸銅、硝酸銅、臭化銅、塩化銅、炭酸銅、酢酸銅、シュウ酸銅等の銅イオンを含む化合物;硫酸カルシウム、塩化カルシウム等のカルシウムイオンを含む化合物;硝酸鉄(III)、塩化鉄(III)等の鉄IIIイオンを含む化合物;硝酸亜鉛、硫酸亜鉛、硝酸亜鉛、塩化亜鉛等の亜鉛イオンを含む化合物;硫酸マグネシウム、硝酸マグネシウム、塩化マグネシウム等のマグネシウムイオンを含む化合物;硝酸バリウム、塩化バリウム等のバリウムイオンを含む化合物;硫酸ニッケル、硝酸ニッケル、塩化ニッケル等のニッケルイオンを含む化合物;硫酸コバルト、硝酸コバルト、塩化コバルト等のコバルトイオンを含む化合物;硫酸水銀、硝酸水銀、塩化水銀等の水銀)イオンを含む化合物;硫酸銀、硝酸銀等の銀イオンを含む化合物;硫酸マンガン、硝酸マンガン、塩化マンガン等のマンガンイオンを含む化合物;硫酸ストロンチウム、硝酸ストロンチウム、塩化ストロンチウム等のストロンチウムイオンを含む化合物;硫酸アルミニウム、硝酸アルミニウム、塩化アルミニウム等のアルミニウムイオンを含む化合物;硫酸鉛、硝酸鉛、塩化鉛等の鉛イオンを含む化合物;並びにこれらの化合物の水和物等が挙げられる。銅イオンを含む滴定液を調製する際には、硫酸銅、塩化銅等が好ましい。
電位差滴定に用いる電極は、滴定液に含まれる金属イオンを感知できる電極を使用すればよい。例えば、滴定液として銅イオンを含む溶液を用いる場合であれば、指示電極に銅電極(銅イオン選択性電極)を使用すればよい。滴定液としてカルシウムイオンを含む溶液を用いる場合であれば、指示電極にカルシウムイオン電極(カルシウムイオン選択性電極)を使用すればよい。本発明においては、電位差滴定により正確かつ簡便にキレート剤を定量することができる。
上述したように、試料溶液が2種以上のキレート剤を含む場合には、それらの合計量が算出される。
より詳細には、下記のユニットから構成された電位差自動滴定装置(メトローム社製)を使用した。
・電位差自動滴定装置(タイトランド905型)
電動ビュレット(ドジーノ800型)
ドージングユニット(807型)
ポンプユニット(772型)
オートサンプラー(USBサンプルプロセッサー814型)
サンプルラック
プロペラスターラー(802型)
・銅イオン選択性電極(メトローム社製)又はカルシウムイオン選択性電極(メトローム社製)
・Ag/AgCl参照電極(メトローム社製)
・pH電極(メトローム社製)
ニトリロ三酢酸0.152g及びヘキサメチレンテトラミン1gを100mLの水に溶かし、試料溶液(pH5)を調製した。銅イオン選択性電極を用いて試料溶液中の銅イオン濃度を測定しながら、0.1mol/L硫酸銅水溶液で滴定を行った。銅イオン濃度をプロットした滴定曲線の変曲点を終点とし、終点までに加えた硫酸銅水溶液の量から、ニトリロ三酢酸を定量した結果、理論値(0.152g)に対して、測定値は0.152g(理論値の100%)であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図1に示す。図1〜11中、EP1は終点の位置を示す。図1〜14において、横軸は硫酸銅水溶液添加量V(mL)である。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにクエン酸三ナトリウム二水和物を用いたほかは、同様に定量した結果、理論値(0.169g)に対して測定値は0.168g(理論値の99%)であった。なお、試料溶液のpHは、9であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図2に示す。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにエチレンジアミン四酢酸二水素二ナトリウム二水和物を用いたほかは、同様に定量した結果、理論値(0.157g)に対して測定値は0.156g(理論値に対して99%)であった。なお、試料溶液のpHは、6であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図3に示す。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにエチレンジアミン四酢酸二水素二ナトリウム二水和物を用い、ヘキサメチレンテトラミンに加え、さらにpH2の塩酸−塩化カリウム緩衝液50mLを加えたほかは、同様に定量した結果、理論値(0.157g)に対して測定値は0.155g(理論値に対して99%)であった。なお、試料溶液のpHは2であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図4に示す。
実施例1でヘキサメチレンテトラミンの添加を行わず、pH4のフタル酸塩緩衝液50mLを加えたほかは、同様に定量した結果、理論値(0.154g)に対して測定値は0.152g(理論値に対して99%)であった。なお、試料溶液のpHは4であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図5に示す。
実施例1でヘキサメチレンテトラミンの添加を行わず、pH9.2のホウ酸塩緩衝液50mLを加えたほかは、同様に定量した結果、理論値(0.150g)に対して測定値は0.150g(理論値に対して100%)であった。なお、試料溶液のpHは9.2であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図6に示す。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにニトリロ三酢酸三ナトリウム一水和物を用い、滴定前に0.1mol/L硫酸水溶液を用いて試料溶液のpHを7に調整したほかは、同様に定量した結果、理論値(0.155g)に対して測定値は0.153g(理論値に対して99%)であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図7に示す。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにニトリロ三酢酸三ナトリウム一水和物を含む洗浄剤組成物(ニトリロ三酢酸三ナトリウム一水和物1重量%、メタケイ酸ナトリウム五水塩2重量%、48%水酸化ナトリウム水溶液3重量%、ポリオキシアルキレンアルキルエーテル1重量%、直鎖アルキルベンゼンスルホン酸1重量%、水92重量%)10.3gを用い、滴定前に0.1mol/L硫酸水溶液を用いて試料溶液のpHを7に調整したほかは、同様に定量した結果、理論値(0.103g)に対して測定値は0.103g(理論値の100%)であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図8に示す。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにエチレンジアミン四酢酸二水素二ナトリウム二水和物を含む洗浄剤組成物(エチレンジアミン四酢酸二水素二ナトリウム二水和物5重量%、アルキルグルコシド2重量%、48%水酸化ナトリウム水溶液1重量%、ジエチレングリコールモノブチルエーテル3重量%、直鎖アルキルベンゼンスルホン酸2重量%、水87重量%)3.0gを用い、滴定前に0.1mol/L硫酸水溶液を用いて試料溶液のpHを7に調整したほかは、同様に定量した結果、理論値(0.150g)に対して測定値は0.150g(理論値の100%)であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図9に示す。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにN−(2−カルボキシエチル)イミノジ酢酸を含む洗浄剤組成物(N−(2−カルボキシエチル)イミノジ酢酸3重量%、ヤシ油脂肪酸アミドプロピルベタイン1重量%、48%水酸化カリウム水溶液5重量%、オクタン酸ナトリウム1重量%、水90重量%)3.0gを用い、滴定前に0.1mol/L硫酸水溶液を用いて試料溶液のpHを7に調整したほかは、同様に定量した結果、理論値(0.09g)に対して測定値は0.09g(理論値の100%)であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図10に示す。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにイミノジ酢酸を含む洗浄剤組成物(イミノジ酢酸3重量%、エタノール10重量%、塩化ベンザルコニウム2重量%、ポリオキシアルキレンアルキルエーテル4重量%、炭酸ナトリウム4重量%、水77重量%)3.0gを用い、滴定前に0.1mol/L硫酸水溶液を用いて試料溶液のpHを7に調整したほかは、同様に定量した結果、理論値(0.09g)に対して測定値は0.09g(理論値の100%)であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図11に示す。
実施例1でヘキサメチレンテトラミンの添加を行わなかったほかは、同様に定量した結果、終点が確認できず、定量は不可能だった。なお、試料溶液のpHは、3であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図12に示す。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにクエン酸を用いて、ヘキサメチレンテトラミンの添加を行わなかったほかは、実施例1と同様に定量した結果、終点が確認できず、定量は不可能だった。なお、試料溶液のpHは、3であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図13に示す。
実施例1でニトリロ三酢酸のかわりにニトリロ三酢酸三ナトリウム一水和物を用い、滴定前に0.1mol/L硫酸水溶液を用いて試料溶液のpHを7に調整し、ヘキサメチレンテトラミンの添加を行わなかったほかは、同様に定量した結果、終点が確認できず、定量は不可能だった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図14に示す。
エチレンジアミン四酢酸二水素二ナトリウム二水和物0.147g及びpH9.2のホウ酸塩緩衝液50mLを100mLの水に溶かし、試料溶液(pH9.2)を調製した。カルシウムイオン選択性電極を用いて試料溶液中のカルシウムイオン濃度を測定しながら、0.1mol/L塩化カルシウム水溶液で滴定を行った。カルシウムイオン濃度をプロットした滴定曲線の変曲点を終点とし、終点までに加えた塩化カルシウム水溶液の量から、エチレンジアミン四酢酸二水素二ナトリウム二水和物を定量した結果、理論値(0.147g)に対して、測定値は0.148g(理論値の101%)であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図15に示す。図15中、EP1は終点の位置を示す。図15において、横軸は塩化カルシウム水溶液添加量V(mL)である。
実施例12でエチレンジアミン四酢酸二水素二ナトリウム二水和物のかわりにニトリロ三酢酸三ナトリウム一水和物を用いたほかは、同様に定量した結果、理論値(0.150g)に対して測定値は0.150g(理論値に対して100%)であった。なお、試料溶液のpHは9.2であった。電位差滴定により得られた滴定曲線を、図16に示す。図16中、EP1は終点の位置を示す。図16において、横軸は塩化カルシウム水溶液添加量V(mL)である。
Claims (5)
- 金属イオンに対する錯安定度定数が5以上であるキレート剤を定量する方法であって、前記キレート剤、及び、ヘキサメチレンテトラミンを含む試料溶液について、金属イオンを含む溶液を滴定液として電位差滴定を行う電位差滴定工程を含み、
前記金属イオンが銅イオン又はカルシウムイオンであることを特徴とするキレート剤の定量方法。 - 前記金属イオンに対する錯安定度定数が5以上であるキレート剤が、エチレンジアミン四酢酸、ニトリロ三酢酸、クエン酸、ヒドロキシエチルエチレンジアミン三酢酸、ジエチレントリアミンペンタ酢酸、2−ホスホノブタン−1,2,4−トリカルボン酸、エチレンジアミンコハク酸、ヒドロキシエチルイミノ二酢酸、グルタミン酸二酢酸、メチルグリシン二酢酸、アスパラギン酸二酢酸、トリポリリン酸、ポリアクリル酸、イミノジコハク酸系化合物、イミノジ酢酸系化合物、グリシン、N,N−ジ(2−ヒドロキシエチル)グリシン、3,3’,3’’−ニトリロトリプロピオン酸、ニトリロトリス(メチレンホスホン酸)、N,N,N’,N’−エチレンジアミンテトラキス(メチレンホスホン酸)、N,N−ビス(カルボキシメチル)−L−グルタミン酸及びこれらの塩からなる群より選択される少なくとも1種である請求項1に記載のキレート剤の定量方法。
- 前記金属イオンが、銅イオンである請求項1又は2に記載のキレート剤の定量方法。
- 前記試料溶液中のヘキサメチレンテトラミンの濃度が、0.01〜50重量%である請求項1〜3のいずれかに記載のキレート剤の定量方法。
- 前記試料溶液のpHが2〜9.5である請求項1〜4のいずれかに記載のキレート剤の定量方法。
Priority Applications (1)
Application Number | Priority Date | Filing Date | Title |
---|---|---|---|
JP2016001877A JP6644552B2 (ja) | 2016-01-07 | 2016-01-07 | キレート剤の定量方法 |
Applications Claiming Priority (1)
Application Number | Priority Date | Filing Date | Title |
---|---|---|---|
JP2016001877A JP6644552B2 (ja) | 2016-01-07 | 2016-01-07 | キレート剤の定量方法 |
Publications (2)
Publication Number | Publication Date |
---|---|
JP2017122650A JP2017122650A (ja) | 2017-07-13 |
JP6644552B2 true JP6644552B2 (ja) | 2020-02-12 |
Family
ID=59305440
Family Applications (1)
Application Number | Title | Priority Date | Filing Date |
---|---|---|---|
JP2016001877A Active JP6644552B2 (ja) | 2016-01-07 | 2016-01-07 | キレート剤の定量方法 |
Country Status (1)
Country | Link |
---|---|
JP (1) | JP6644552B2 (ja) |
Family Cites Families (5)
Publication number | Priority date | Publication date | Assignee | Title |
---|---|---|---|---|
JPS53149389A (en) * | 1977-06-01 | 1978-12-26 | Hitachi Ltd | Measurement method of copper ions and chelating agent concentration in chemical copper plating solution |
JPS57203943A (en) * | 1981-06-10 | 1982-12-14 | Hitachi Ltd | Method of and apparatus for detecting concentration of metal ion |
JPS60104248A (ja) * | 1984-07-04 | 1985-06-08 | Hitachi Ltd | 化学銅めつき液中のキレ−ト剤濃度測定法 |
US6890758B2 (en) * | 2003-06-13 | 2005-05-10 | Eci Technology, Inc. | Measurement of complexing agent concentration in an electroless plating bath |
JP2007263632A (ja) * | 2006-03-28 | 2007-10-11 | Miura Co Ltd | キレート剤の測定方法およびキレート剤の測定キット |
-
2016
- 2016-01-07 JP JP2016001877A patent/JP6644552B2/ja active Active
Also Published As
Publication number | Publication date |
---|---|
JP2017122650A (ja) | 2017-07-13 |
Similar Documents
Publication | Publication Date | Title |
---|---|---|
KR101489017B1 (ko) | 용수 시스템 중의 중합체 농도의 결정 방법 | |
JP4168557B2 (ja) | 硬度測定用指示薬および硬度測定方法 | |
JP2686062B2 (ja) | 吸収式冷凍システム及び作動流体 | |
Yaling et al. | A sensitive and selective method for visual chronometric detection of copper (II) ions using clock reaction | |
JP6644552B2 (ja) | キレート剤の定量方法 | |
JP2010501448A (ja) | ガラス容器を洗浄するための方法 | |
JP4857288B2 (ja) | ガラス電極等の洗浄保存液 | |
CN108458981A (zh) | 一种甲基羟肟酸光度法检测水样中铁含量的方法 | |
JP4588776B2 (ja) | 遊離残留塩素測定用試薬 | |
JP2004175871A (ja) | 金属表面の洗浄剤及びそれを用いた金属表面の洗浄方法 | |
JP2005315857A (ja) | 硬度測定用試薬 | |
CN105164515A (zh) | 有机污染物的检测 | |
EP0970371A2 (en) | Method for measuring the level of carboxylate anions in engine coolant | |
JP4947262B2 (ja) | 自動食器洗い機用洗浄剤組成物 | |
KR101346660B1 (ko) | 칼륨이온 농도 검출 방법 및 검출 키트 | |
RU2554583C1 (ru) | Состав для удаления накипи | |
CN106645137A (zh) | 一种螯合酸对金属钙离子螯合能力测试方法 | |
JP6994024B2 (ja) | アンモニウムの定量方法 | |
JP7042030B2 (ja) | 熱交換器の洗浄方法 | |
JP5636833B2 (ja) | 硝酸含有混酸液中の硝酸分析方法 | |
JP2005291896A (ja) | 残留塩素測定用組成物 | |
US2583891A (en) | Quantitative determination of metals | |
JPH0282160A (ja) | 硬度指示薬 | |
CN104459020A (zh) | 1-氯甲酰基-3-甲磺酰基-2-咪唑烷酮含量检测方法 | |
US10718746B2 (en) | Hardness measurement method, and fouling prevention method for hardness-measuring device |
Legal Events
Date | Code | Title | Description |
---|---|---|---|
A621 | Written request for application examination |
Free format text: JAPANESE INTERMEDIATE CODE: A621 Effective date: 20181217 |
|
A977 | Report on retrieval |
Free format text: JAPANESE INTERMEDIATE CODE: A971007 Effective date: 20190927 |
|
A131 | Notification of reasons for refusal |
Free format text: JAPANESE INTERMEDIATE CODE: A131 Effective date: 20191008 |
|
A521 | Request for written amendment filed |
Free format text: JAPANESE INTERMEDIATE CODE: A523 Effective date: 20191122 |
|
TRDD | Decision of grant or rejection written | ||
A01 | Written decision to grant a patent or to grant a registration (utility model) |
Free format text: JAPANESE INTERMEDIATE CODE: A01 Effective date: 20191217 |
|
A61 | First payment of annual fees (during grant procedure) |
Free format text: JAPANESE INTERMEDIATE CODE: A61 Effective date: 20200108 |
|
R150 | Certificate of patent or registration of utility model |
Ref document number: 6644552 Country of ref document: JP Free format text: JAPANESE INTERMEDIATE CODE: R150 |
|
R250 | Receipt of annual fees |
Free format text: JAPANESE INTERMEDIATE CODE: R250 |
|
R250 | Receipt of annual fees |
Free format text: JAPANESE INTERMEDIATE CODE: R250 |