TR2023005438T2 - Teksti?l taş yikama yöntemi? - Google Patents

Teksti?l taş yikama yöntemi?

Info

Publication number
TR2023005438T2
TR2023005438T2 TR2023/005438 TR2023005438T2 TR 2023005438 T2 TR2023005438 T2 TR 2023005438T2 TR 2023/005438 TR2023/005438 TR 2023/005438 TR 2023005438 T2 TR2023005438 T2 TR 2023005438T2
Authority
TR
Turkey
Prior art keywords
weight
composition according
solid composition
clothes
water
Prior art date
Application number
TR2023/005438
Other languages
English (en)
Inventor
Putzu Stefano
Carcelen Servais Aida
Schoenenberger Arnaiz Albert
Jordana Reyes Xavier
Martinez Cano Antonio
Original Assignee
Aplicacion Y Suministros Textiles Sau
Filing date
Publication date
Application filed by Aplicacion Y Suministros Textiles Sau filed Critical Aplicacion Y Suministros Textiles Sau
Publication of TR2023005438T2 publication Critical patent/TR2023005438T2/tr

Links

Abstract

TEKSTI?L TAŞ YIKAMA YÖNTEMI?. Buluş, boyalı giysiler ve denim giysiler arasından seçilen giysiler için taş yıkama yöntemine ilişkin olup bu yöntemde nötral bir selülaz, bir dolgu maddesi, iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde, bir yeniden çökelmeyi önleyici madde, bir dispersan madde ve bir pH tamponu içeren bir katı bileşim kullanılır. Yöntem şu adımları içerir: a) ön muamele işlemi, b) ıslak giysilere yol açan suyun uzaklaştırılması, c) katı bileşimin ıslak giysilere eklenmesi, d) ıslak giysilerin taş yıkanması ve e) taş yıkanmış ıslak giysilerin durulanması.

Description

TARIFNAME TEKSTIL TAS YIKAMA YÖNTEMI Teknik Alan Mevcut bulus, boyali ve denim giysileri içeren giysilere muamele alanina, bilhassa düsük miktarda su varliginda gerçeklestirilen tas yikama yöntemine iliskindir. Arka plan teknigi Tas yikama, boyali giysilere "kullanilmis" veya "eskimis" bir görünüm verir. Bunun nedeni giysinin degisken asinma derecesidir. Giysilere, bilhassa boyali ve denim giysilere renk yogunlugunda farkliliklar kazandirmak için farkli yöntemler açiklanmistir. Boyali giysilerde, bilhassa denim kumas veya kot pantolonlarda "tas yikamali" bir görünüm (rengin bölgesel olarak asinmasi) saglamanin en yaygin yöntemi, kumasin renginde istenen bölgesel açilmayi saglamak için bu kumastan yapilmis denim veya kot pantolonun pomza taslarinin varliginda yikanmasidir. Pürüzlü bir yüzeye sahip yuvarlak ve oval sekilli pomza taslari yikama döngüsünde asindirici olarak çalisirlar. Sekil, bilesim, sertlik ve gözeneklilikteki farkliliklar, boyali giysiler üzerinde farkli yikama etkilerine neden olur. Yikama sirasinda bu taslar boya taneciklerini giysi ipliginin yüzeyinden siyirirlar, bu da giysi üzerinde soluk, yipranmis ve eskitilmis bir etki gösterir. Kumasin ring boyanmasi ve tas yikama sirasindaki güçlü asinma nedeniyle, renk degisikligi daha belirgin ancak daha az homojendir. Tas yikama, jean giysileri rahat bir uyum için daha esnek hale getirir. Istenen yikama etkisini elde etmek için tasin dogru sertlikte, sekilde ve boyutta olmasi gerekir. Örnegin, kalin denim kumaslar için büyük, sert taslar uygundur ve ayrica daha uzun ömürlüdür. Benzer sekilde, daha küçük, daha yumusak taslar hafif denim kumaslar için uygundur. Bu amaçla pomza kullanilmasinin dezavantaji, pomza taneciklerinin muamele sonrasinda kumastan veya giysiden yikanmasi gerekmesi ve pomza taslarinin ve taneciklerinin islemde kullanilan makinelerde önemli bir asinmaya neden olmasidir. Ayrica, büyük miktarlardaki taslarin tasinmasi da sorun olabilir. Ek olarak, tas tanecikleri ve kum atik suda tahribata yol açar. Bu nedenle, giysilere, bilhassa denim kumasa veya kot pantolona "tas yikamali" bir görünüm kazandirmak için baska yaklasimlar önerilmistir. Örnegin, enzimler, bilhassa selülazlar, bu amaç için ya tek baslarina (ya da alisilagelmis yöntemde gerekenden daha az miktarda pomza ile birlikte) önerilmistir. Esas çekici olan, tas ihtiyacini azaltmak veya ortadan kaldirmak veya istenen asindirma etkisini elde etmek için gereken süreyi azaltmaktir. Bu nedenlerle, selülaz kullanimi, "tas yikanmis" görünümü elde etmek için asindirici bir madde olarak tasi çikarma vaadiyle tesvik edilmistir. Bununla birlikte, artan zaman ve diger hususlar nedeniyle, mevcut egilim, giysilerde yipranmis ve solmus bir görünüm elde etmek için tas ve selülaz kombinasyonlarinin kullanilmasidir. Farkli teknik yaklasimlar açiklanmistir. Örnegin, WO A 90/ 07569, boyanmis pamuk esasli ürünlerin sulu bir ortamda renginin heterojen bir sekilde çikarilmasi için bir yöntemi açiklar; burada bu ürünler, kuru kumasin bir grami basina 0,01 filtre kagidi ünitesi ila 5 filtre kagidi ünitesi konsantrasyonunda, pH degeri 6'dan az ve tercihen 4 ila 5 arasinda ve hizli heterojen renk çikarmayi saglayan sicaklikta asit selülaz esasli sulu bilesim ile temas ettirilir; ve tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, bu ürünler ayrica pomza taslariyla temas ettirilir veya sulu bilesim ayrica amilazlar da içerir. WO A 90/ 02790, boyanmis selülozik kumaslarin yüzeyine, lokalize degisim alani ve renk yogunlugu kazandirma yöntemini açiklar; bu yöntem, kumasin esas itibariyle asagidakilerden olusan sulu bilesimle temas ettirilmesini içerir: (a) büyük oranda su; (b) agirlik itibariyle en az birimi; ve (c) sulu çözeltinin pH'ini yaklasik olarak selülaz enziminin optimum pH'inda tutabilen bir tampon; burada kumas, boyanmis selülozik kumasin bir grami basina yaklasik 2ml ila 3ml sulu çözelti oraninda sulu bilesimle temas ettirilir ve burada renk yogunlugundaki degisim, alisilagelmis pomza tasi yöntemiyle üretilenle esas itibariyle aynidir. WO A 90/ 15180, hiç degilse kismen sentetik olmayan bir kumastan boyayi çikararak soluk bir görünüm elde etmek için, dökülebilir bir toz; bir agartma maddesi ve sudan olusan bir kati bilesimi açiklar; burada bu dökülebilir toz alçi, alçi çimentosu veya Portland çimentosudur. Bu tür pamuk içeren kumaslara bir selülaz çözeltisiyle muamele ile ilgili yaygin bir sorun, muamele edilmis kumaslarin muamele görmemis kumasa kiyasla önemli ölçüde mukavemet kaybi göstermesidir. Mukavemet kaybi, selülazin selülozu (8-1,4-glukan baglari) hidroliz etmesi nedeniyle ortaya çikar ve bu da pamuk polimerinin bir kisminin parçalanmasina neden olabilir. Giderek daha fazla pamuk polimeri bozuldukça, kumasin gerilme mukavemeti azalir. WO A 92/ 06183, liflere verilen zarari azaltmak amaciyla pamuk içeren kumaslara muamele için özgün mantar selülazlarinin kullanimini açiklar. WO A 98/ 10136 tekstil kumaslari üzerinde yapisal bir etki yaratmak için bir yöntemi açiklar, bu yöntem boyanmis veya boyanmamis lifler, iplikler, kumaslar veya tekstiller içeren sulu bir siviya, ihtiyari olarak selülazlar ve/veya zeolitlerle kombinasyon halinde belirli bir tanecik boyutuna sahip ögütülmüs cam ile muamele edilmesini içerir. WO A 95/ 35363, dikissiz formda veya bir giysi veya dikilmis kumastan olusan bir baska ürün formundaki boyali selülozik kumasa, kumasta tas yikama etkisi olusturmak üzere muamele için bir yöntemi açiklar; bu yöntem, bu kumasin asidik pH'a sahip olan ve sunlari içeren su esasli bir bilesimle temas ettirilmesini içerir: (a) asidik ortamda optimum seIüIoz parçalama aktivitesine sahip en az bir selülaz enzimi ve (b) dogal ve sentetik inorganik silikatlar, polialkilen oksit polimerleri, akrilik polimerler ve dogal, sentetik ve yari sentetik polisakkaritlerden olusan gruptan seçilen, boyanin yeniden çökelmesini önleyici bir katki maddesi. WOA95/ 09225, boyali kumasa muamele için bir yöntem açiklar; bu yöntem, boyali kumasin yüzeyinin renk yogunlugunda bölgesel degisim saglamak için, kumasin sulu ortamda etkin miktarda selülolitik enzim ve isiyla genlesen perlit ile temas ettirilmesini içerir. EPA 0.574.830, denim giysilerden renk çikarmak için bir yöntemi açiklar. Burada asindirici malzeme olarak köpük cam gövdeler kullanilir, pomza yerine geri dönüstürülebilir bir malzemen kullanilir, burada yikama isleminin sonunda pomza parçaciklari yikama suyu ile birlikte yikama tamburunun delikli plakalarindan tasinacak kadar küçüktür. DE 19.643.036, selülaz kullanimini da içeren bir tas yikama yönteminde pomza yerine kum, silisli toprak gibi silikon dioksit malzemelerin kullanilmasini önerir. US 5.213.581, selülaz, su, tamponlar ile karbonatlar, fosfatlar, tripolifosfatlar, silikatlar, sülfatlar veya bunlarin karisimlarindan seçilen kati inorganik bilesenler içeren sulu bilesim vasitasiyla denim kumasa tas yikama muamelesi uygulanmasini açiklar. Denim giysilerin tas yikanmasinda pomza yerine kullanilacak granül asindirici malzemeler olarak kil ile birlestirilmis karbon silikon) ve CN 1.762.910'da (magnezyum killeri, kaolin, feldspat ve dolomitten olusan seramik malzeme) da açiklanmistir. Önceki teknikte açiklanan yöntemler, tas yikama yöntemini dogru bir sekilde gerçeklestirmek için büyük miktarda suya ihtiyaç duyarlar. Üretilen büyük miktarda atik su ve yüksek su ve enerji tüketimi gibi çevresel konularla ilgili artan farkindalik ve endiselerle birlikte, giysilere muamele ile ilgili islak yöntemlerin çevreye dost olmadigi düsünülmektedir. Çevresel kaygilari gidermek için, plazma ve lazer muamelesi gibi kuru terbiye teknikleri alisilagelmis islak yöntemlere alternatif olarak sunulmustur. Teknigin mevcut durumundaki çesitli önerilere ragmen, tas yikama muamelesi için pazarin yüksek kalite gereksinimlerini koruyan ve çevresel zorluklarla ilgilenen yeni yöntemlere hala ihtiyaç vardir. Bulusun konusu Mevcut bulusun konusu, tekstil tas yikama yöntemi için bir kati bilesimdir. Bulusun bir baska yönü de giysiler için bir tas yikama yöntemidir. Bulusun bir baska yönü de bu bilesimin giysilere muamele için kullanimidir. Sekil 1 a, Karsilastirma Örnegi 1'de açiklanan yönteme uygun muameleden kaynaklanan biyo perdahlama etkisini ve Sekil 1 b, bulusa uygun yönteme (Örnek 1) uygun muamele ile elde edilen biyo perdahlama etkisini göstermektedir. Sekil 2, mordanlama isleminin bir gerçeklesme seklini göstermektedir; burada Amordanlama maddesi ilavesini; B kostik soda ilavesini ve C durulama ve nötralizasyon adimini temsil etmektedir. Sekil 3, boyama isleminin bir gerçeklesme seklini göstermektedir; burada, A boyarmadde ilavesini ve B sodyum sülfat ilavesini temsil eder. Bulusun ayrintili tanimi Mevcut bulusun konusu tekstil tas yikama yöntemi için nötr bir selülaz, bir dolgu maddesi, iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde, yeniden çökelme önleyici bir madde, bir dispersan madde ve bir pH tamponu içeren bir kati bilesimdir. Tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, bilesim esas itibariyle nötr bir selülaz, bir dolgu maddesi, iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde, yeniden çökelme önleyici bir madde, bir dispersan madde ve bir pH tamponundan olusur. Tercih edilen bir baska gerçeklesme seklinde, bilesim nötr bir selülaz, nefelin siyenit, iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde, yeniden çökelme önleyici bir madde, bir dispersan madde ve bir pH tamponundan olusur. Tercih edilen bir baska gerçeklesme seklinde, bilesim nötr bir selülaz, silika unu, iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde, yeniden çökelme önleyici bir madde, bir dispersan madde ve bir pH tamponundan olusur. Mevcut bulus sahipleri, tekstil tas yikama yöntemi için, hem hasil sökme isleminde hem de tas yikama yönteminde ilave islatici ve/veya dispersan maddeler kullanmadan, tas yikama yöntemi sirasinda giysileri isitmaya gerek kalmadan, pomza tasi kullanma zorunlulugu olmadan ve kumasin yirtilma mukavemetini koruyarak, atik sulari en aza indirerek giysilere, bilhassa boyali ve denim giysilere "kullanilmis" görünüm saglayabilen bir kati bilesim gelistirmistir. Mevcut tanimda ve istemlerde, baglam aksini açikça göstermedigi sürece "bir" tekil hali çogul referansi içerir. Edat tarafindan tanimlanan araliklar "... ve arasinda" terimleri " veya "...'dan ...'ya" terimleriyle tanimlanan araliklar" terimleri bunlarin iki ucunu da kapsar. "Yaklasik" terimi arti/eksi %10, tercihen arti/eksi %5'Iik bir sapmayi ifade eder. Yüzdeler, aksi belirtilmedikçe agirlik itibariyle % olarak ifade edilir. Kati bilesim Bulusun kati bilesimi sunlari içerir: nötr bir selülaz, bir dolgu maddesi, iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde, yeniden çökelme önleyici bir madde, bir dispersan madde ve bir pH tamponu. Nötr selülaz Nötr selülaz en az 16.000 u/g enzimatik aktivite gösterir; burada 1 birim CMCase, 50°C'de ve elde etmek için sodyum karboksimetil selülozu (CMC-Na) hidroliz eden enzim miktarina esittir. Nötr selülazlar Novozymes, Sigma-Aldrich veya Infinite Enzymes gibi sirketlerden ticari olarak temin edilebilir. Bulusa uygun bilesimdeki nötr selülaz içerigi, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,5 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,7 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,8 ile agirlik itibariyle %3 arasinda ve yine daha tercihen agirlik itibariyle %0,9 ile agirlik itibariyle Dolgu maddesi Bulusa uygun dolgu maddeleri tektosilikatlar, kalsiyum karbonatlar ve kalsiyum magnezyum karbonatlar, Çin kili veya kaolin, mikalar, talk, titanyum dioksit, vollastonit ve/veya bunlarin karisimlarini içerirler. Tektosilikatlar, bilhassa silikon dioksit mineralleri ve feldspat grubu mineraller tercih edilir. Tercih edilen bir silikon dioksit minerali silika unudur. Feldspat grubunun tercih edilen mineralleri 'kuvars içermeyen' veya 'kristalin silika içermeyen' feldspatlardir, bilhassa (plajiyoklaz feldspat grubundan) albit, (alkali feldspat grubundan mikroklin) ve (feldspatoid ailesinden) nefelin tercih edilir. En çok tercih edilen tektosilikat, albit, mikroklin ve nefelinden olusan bir magmatik kayaç olan nefelin siyenittir. Silika unu, kuvarsin belirli bir tanecik boyutuna kadar ögütülmesi ile elde edilir. Tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, dolgu maddesi silika unu veya nefelin siyenittir; burada taneciklerin agirlik itibariyle %80'i, tercihen agirlik itibariyle %85'i ve daha tercihen agirlik itibariyle %90'i 20um'den büyük bir tanecik boyutu gösterir, tercihen yaklasik 40um ile yaklasik 150um arasinda bir D50'ye sahiptir; daha tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, D50 yaklasik 135um'dir ve tercih edilen bir baska gerçeklesme seklinde D50 yaklasik 45um'dir. Tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, taneciklerin en az yaklasik %90'i en az yaklasik 100um"lik tanecik boyutuna sahiptir. Tercih edilen bir baska gerçeklesme seklinde, taneciklerin en az yaklasik %50'si en az yaklasik 40um'lik tanecik boyutuna sahiptir. Tanecik boyutu AFNOR Daha tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, silika unu, veya nefelin siyenit gibi kuvars içermeyen feldspat, yaklasik 135um"lik D50'ye sahiptir ve taneciklerin en az yaklasik %90'i en az yaklasik 100um"lik tanecik boyutuna sahiptir, burada tanecik boyutu AFNOR X11-507, ihtiyari olarak ISO 565 R20 serisine göre elenerek belirlenir. Silika unu genellikle agirlik itibariyle %95'ten fazla silisyum dioksit içerir, geri kalani (agirlik Silika ununun yogunlugu (piknometre) 2 g/cm3 ila 3 g/cm3 arasindadir. Silika unu, örnegin Industrial Mineral Services, Redox veya Sibelco gibi sirketlerden ticari olarak temin edilebilir. Kuvars içermeyen feldspat grubundan tercih edilen mineral nefelin siyenittir. Nefelin siyenit albit (sodyum alüminyum silikat), mikroklin (potasyum alüminyum silikat) ve nefelinden (sodyum potasyum alüminyum silikat) olusan bir magmatik kayaçtir. Nefelin siyenit, kuvars ile birarada bulunmayan bir mineraldir, bir baska deyisle kristal silika içermeyen bir mineraldir ve herhangi bir ince kristal silika veya solunabilir kristal silika (RSC) varligi nedeniyle siniflandirilmaz veya etiketleme gerektirmez. Tipik bir kimyasal analize (XRF) göre nefelin siyenit genellikle agirlik itibariyle %40'tan fazla Al203, Na20, K20, Cao, SrO, BaO ve MgO gibi silisyum dioksitten farkli metal oksitler içerir. Nefelin siyenit, örnegin AGSCO Corporation, BariteWorld, Gruppo Minerali Maffei SpA veya Sibelco Nordic AS gibi sirketlerden ticari olarak temin edilebilir. Bulusun bilesimindeki dolgu maddesi içerigi, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %30 ile agirlik itibariyle %90 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %40 ile agirlik itibariyle %89 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %60 ile agirlik itibariyle %88 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %80 ile agirlik itibariyle %87 arasinda ve yine daha tercihen agirlik itibariyle %83 ile agirlik itibariyle %86 arasindadir. Iyonik olmayan yüzey aktif madde Bulusun bilesimi iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde içerir. Iyonik olmayan en temsili yüzey aktif maddeler arasinda polialkoksilatli yag alkolleri, polialkoksilatli alkilfenoller, polialkoksilatli yag asitleri, yag asidi alkanolamidleri, etilen oksit ve propilen oksit kopolimerleri, polialkoksilatli polioller, polialkoksilatli polioller ile yag asitlerinin esterleri, amin oksitler ve amidoamin oksitler bulunur. Hidrofilik-lipofilik denge HLB, bir yüzey aktif maddenin hidrofilik veya lipofilik olma derecesini tanimlar. "X. Domingo, Aguide to the surfactants world, Proa, Barcelona, 1995" 'te açiklandigi gibi, 1949'da W.C. Griffin HLB numarasini her yüzey aktif maddenin bir HLB numarasina sahip olacagi sekilde tanimlamistir. Düsük HLB'ye sahip yüzey aktif maddeler hidrofilikten çok hidrofobiktir ve suda çok az çözünürler ve genellikle köpürmezler. Buna karsilik, yüksek HLB degerlerine sahip yüzey aktif maddeler hidrofiliktir, suda çok çözünürve iyi köpürtücüdür. Bulusun bilesiminde kullanilacak iyonik olmayan yüzey aktif madde sunlardan en az birini içerir: 20 - ile etoksillenmis düz veya dalli C12-C18 Tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, bulusun bilesimi, yüksek HLB'ye sahip, yani 10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif madde ile düsük HLB'ye sahip, yani <10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif maddenin bir kombinasyonunu içerir. Daha tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, bulusun bilesimi 20'den fazla EO, tercihen 'dan fazla EO, daha tercihen 40'dan fazla EO, daha da tercihen 50'den fazla EO, daha tercihen 60'dan fazla EO, daha da tercihen 70'ten fazla EO ve yine daha tercihen yaklasik 80 EC ile etoksillenmis düz veya dalli C12-C18, tercihen Cis-Cig yag alkolü ve 20 EO'dan az, tercihen 15 EO'dan az, daha tercihen 10 EO'dan az ve yine daha tercihen 6-8 EO ile düz veya dalli etoksillenmis C12-C18, tercihen C13-C15 yag alkolü kombinasyonunu içerir. Daha tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, iyonik olmayan yüzey aktif madde 50-100 EO, tercihen 70-90 EO, daha tercihen yaklasik 80 EC ile düz Cis-Cig yag alkolü ve 4-10 EO, tercihen 5-9 EO, daha tercihen 6-8 EO, daha da tercihen yaklasik 7 E0 ile düz veya dalli C13- C15 yag alkolü kombinasyonunu içerir. Iyonik olmayan yüzey aktif maddeler, örnegin BASF, Kao veya Huntsmann gibi sirketlerden ticari olarak temin edilebilir. Bulusun bilesimindeki iyonik olmayan yüzey aktif madde içerigi, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %40 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,5 ile agirlik itibariyle %30 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,7 ile agirlik itibariyle %20 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %1 ile agirlik itibariyle %15 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %2 ile agirlik itibariyle %10 arasinda ve daha da tercihen agirlik itibariyle %3 ile agirlik itibariyle %5 arasindadir. Daha tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, bulusun bilesimi, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %1 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %2 ile agirlik itibariyle %7 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %3 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, yüksek HLB'ye sahip yani HLB'si 10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif madde ve bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,2 ile agirlik itibariyle %2 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,3 ile agirlik itibariyle %1 arasinda ve daha da tercihen agirlik itibariyle yaklasik %0,5 oraninda, düsük HLB'ye sahip yani HLB'si <10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif madde içerir. Yeniden çökelmeyi önleyici madde Bulusun bilesimindeki yeniden çökelmeyi önleyici bir madde, uzaklastirilan boyar maddenin kumas yüzeyine yeniden çökelmesini önler. Bu bulus baglaminda, yeniden çökelmeyi önleyici madde PEG-polyester, polivinilpirolidon, sodyum karboksimetilselüloz, hidroksipropilmetil selüloz, hidroksimetil selüloz, hidroksietil selüloz, polietilen glikol veya polimerik polikarboksilattan en az birini içerir. Tercihen PEG- polyester kullanilir. PEG-polyesterler CAS Nr. 9016-88-0 ile tanimlanir. Polimerik polikarboksilat malzemeler, uygun doymamis monomerlerin, tercihen asit formlarinda polimerlestirilmesi veya kopolimerlestirilmesi ile hazirlanabilir. Uygun polimerik polikarboksilatlar olusturmak için polimerize edilebilen doymamis monomerik asitler arasinda akrilik asit, maleik asit (veya maleik anhidrit), fumarik asit, itakonik asit, akonitik asit, mezakonik asit, sitrakonik asit ve metilenemalonik asit bulunur. Bilhassa uygun polimerik polikarboksilatlar akrilik asitten türetilebilir. Burada faydali olan bu tür akrilik asit-esasli polimerler, polimerize akrilik asidin suda çözünür tuzlari, örnegin alkali metal, amonyum ve ikameli amonyum tuzlaridir. Dahil edilebilecek bir diger polimerik malzeme, molekül agirligi araligi yaklasik 500 ila ila yaklasik . PEG-polyesterler örnegin US 4.116.885'de açiklanmistir. Genellikle PEG polyesterlerin polyester toprak ayirici polimerler arasinda Repel-o-tex® SF2 (Rhodia) gibi Repel-o-tex® serisi polimerler ve/veya Texcare® SRA3OO (Clariant) gibi Texcare® serisi polimerler bulunur. Yeniden çökelmeyi önleyici maddeler, örnegin BASF, Sidley Chemical veya Sigma-Aldrich gibi sirketlerden ticari olarak temin edilebilir. Bulusun bilesimindeki yeniden çökelmeyi önleyici maddesi içerigi, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,2 ile agirlik itibariyle %8 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,5 ile agirlik itibariyle %6 arasinda, daha da tercihen agirlik itibariyle %0,7 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %1 ile agirlik itibariyle %4 arasinda, yine daha tercihen agirlik itibariyle %1,5 ile agirlik itibariyle %3 arasindadir ve daha tercihen agirlik itibariyle yaklasik Dispersan madde Bulusun bilesimi bir dispersan madde içerir. Genel olarak, taneciklerin ayrilmasini iyilestirmek ve çökmelerini veya topaklanmalarini önlemek için sivi içindeki kati veya sivi tanecik süspansiyonuna bir dispersan madde eklenir. Bulus baglaminda, dispersan madde naftalensülfonik asit, formaldehitli polimer, sodyum tuzu (CAS No. en az birini içerir, tercihen dispersan madde naftalensülfonik asit, formaldehitli polimer, sodyum Dispersan maddeler, örnegin Preparados Qufmicos de Navarra veya Wegochem gibi sirketlerden ticari olarak temin edilebilir. Bulusun bilesimindeki dispersan madde içerigi, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,2 ile agirlik itibariyle %8 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,5 ile agirlik itibariyle %6 arasinda, daha da tercihen agirlik itibariyle %0,7 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %1 ile agirlik itibariyle %4 arasinda, yine daha tercihen agirlik itibariyle %1,5 ile agirlik itibariyle %3 arasindadir ve daha da tercihen agirlik itibariyle yaklasik %2"dir. pH tamponu Bulusun bilesimi, pH degerini 5,5 ile 7,5 arasinda tutmak için bir pH tamponu içerir. pH tamponu, örnegin monosodyum fosfat, monopotasyum fosfat arasindan seçilir. Bulusun bilesimindeki pH tamponunun içerigi bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %3 ile agirlik itibariyle %12 arasinda, daha da tercihen agirlik itibariyle %4 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle Tas yikama yöntemi Bulusun bir yönü, boyali giysiler ve denim giysiler arasindan seçilen giysiler için asagidaki adimlari içeren bir tas yikama yöntemidir: a) ön muamele islemi, b) islak giysilere yol açan suyun uzaklastirilmasi, c) bulusun bilesiminin islak giysilere eklenmesi, d) islak giysilerin tas yikanmasi ve e) tas yikanmis islak giysilerin durulanmasi, burada denim giysiler için ön muamele islemi denim giysilerden su banyosunda hasil sökme islemini içerir, ve burada, boyanmis giysiler için ön muamele islemi, giysilerin su banyosunda boyanmasini Bulusun bir gerçeklesme seklinde, tas yikama yöntemi denim giysiler içindir ve asagidaki adimlari içerir: a) denim giysilerden su banyosunda hasil sökme islemi, b) islak denim giysilere yol açan suyun uzaklastirilmasi, c) bulusun bilesiminin islak denim giysilere eklenmesi, d) islak denim giysilerin tas yikanmasi ve e) tas yikanmis islak denim giysilerin durulanmasi. Bulusun bir baska gerçeklesme seklinde, tas yikama yöntemi boyali giysiler içindir ve asagidaki adimlari içerir: a) giysilerin su banyosunda boyanmasi, b) islak giysilere yol açan suyun uzaklastirilmasi, c) bulusun bilesiminin islak giysilere eklenmesi, d) islak giysilerin tas yikanmasi ve e) tas yikanmis islak giysilerin durulanmasi. Hasil sökme Hasil sökme islemi, Ch. Tomasino, Chemistry & Technology of fabric Preparation & Finishing, North Carolina State University, 1992'de açiklandigi gibi, meslek erbabi tarafindan iyi bilinen standart yöntemler kullanilarak gerçeklestirilebilir. Tercih edilen bir gerçeklesme seklinde, genellikle 40°C ile 80°C arasinda, tercihen 50°C ile 60°C arasinda bir sicakliktaki su banyosunda, 5 dakika ile 30 dakika arasinda, tercihen 10 dakika ile 20 dakika arasinda bir süre boyunca, ana bilesenler olarak bir amilaz enzimi ve iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde içeren bir hasil sökme bilesimi kullanilarak gerçeklestirilir. Banyo orani genellikle 1kg kot giysi için 10 I sudur ve hasil sökme bilesiminin dozaji genellikle yaklasik 1g/l'dir. Boyama islemi, N. N. Mahapatra Textile Dyes, Woodhead Publishing India, New Delhi, 2016'da açiklandigi gibi, meslek erbabi tarafindan iyi bilinen standart yöntemler kullanilarak gerçeklestirilebilir. Boyama islemi genellikle boyanin çikmasini veya solmasini azaltmak için bir boyama bilesimi ile muameleden önce giysiye bir mordan bilesimi ile muamele edilmesini içerir. Mordan bilesimi genellikle oda sicakliginda banyoya eklenir. Mordan bilesimi ile muamele genellikle arasinda, tercihen 40 dakika ile 55 dakika arasinda bir süre boyunca su banyosunda gerçeklesir. Banyoyu oda sicakligindan isitma hizi dakikada yaklasik 2°C'dir. Bir gerçeklesme seklinde, mordanlama islemi sirasinda sodyum hidroksit eklenir. Banyo, muamele süresinden sonra, genellikle dakikada yaklasik 5°C hizda oda sicakligina sogutulur, giysiler su ile durulanir ve nötr pH'a ayarlanir. Mordanlama adiminda genel olarak kullanilan sivi madde orani 10:1 ile 20:1 arasindadir. Boyama islemi, giysiye bir boyama bilesimi ile muamele edilmesini içerir ve genellikle 50°C arasinda, tercihen 50 dakika ile 80 dakika arasinda bir süre boyunca su banyosunda gerçeklesir. Boyama isleminden sonra su banyosu yaklasik 40°C sicakliga kadar sogutulur. Boyama adiminda genel olarak kullanilan sivi madde orani 10:1 ile 20:1 arasindadir. Asit boyalar, direkt boyalar, reaktif boyalar veya pigment dispersanlari gibi farkli türde boyalar kullanilabilir. Suyun uzaklastirilmasi Hasil sökme veya boyama adimindan sonra, su uzaklastirilarak islak giysiler, boyanmis veya denim giysiler elde edilir, bunlar genellikle kg giysi basina 0,2kg ila 2kg su, tercihen kg giysi basina 0,5kg ila 1,5kg su ve daha çok tercihen kg giysi basina 0,75kg ila 1kg su içerirler. Su, genellikle 2 dakika ila 10 dakikalik bir süre içinde giderden bosaltilarak uzaklastirilir. Tas yikama bilesiminin eklenmesi Bulusun bilesimi, homojen bir dagilimi garanti etmek için islak giysilere, boyanmis veya denim giysilere genellikle 2 kerede veya 3 kerede eklenir. Adim b)'den sonra islemin sonuna kadar su eklenmez ve isitma uygulanmaz.10 Durulama Tas yikama adimindan sonra giysiler, kimyasallarin ve silika ununun giderilmesi için tatli su ile durulanir. Giysilerin tas yikanmasi, ticari olarak temin edilebilen endüstriyel bir yikama makinesinde gerçeklestirilebilir. Sasirtici bir sekilde, tas yikama yönteminde kullanilan bilesim, düsük miktarda su varliginda bile, hem hasil sökme isleminde hem de tas yikama yönteminde ilave islatici ve/veya dispersan maddeler kullanmadan, tas yikama yöntemi sirasinda giysileri isitmaya gerek kalmadan, pomza tasi kullanma zorunlulugu olmadan ve kumasin yirtilma mukavemetini koruyarak giysilere, bilhassa boyali ve denim giysilere, atik sulari en aza indirerek Söz konusu yöntemle elde edilen nihai görünümün, standart bir tas yikama yöntemi kullanilarak elde edilen nihai görünümle karsilastirilabilir oldugu görülmektedir. Denim giysiler söz konusu oldugunda, görünümün daha kati bir sekilde degerlendirilmesi, bulusa uygun yöntemin denim giysilere iyilestirilmis renk atma, asinma, biyo perdahlama etkisi ve tuse sagladigi sonucunu göstermektedir. Bulusun bir baska yönü de bu bilesimin giysilere muamele için kullanimina iliskindir. Bir gerçeklesme seklinde, giysiler boyali giysilerdir. Bir baska gerçeklesme seklinde, giysiler denim giysilerdir. Bir gerçeklesme seklinde, kullanim, giysilere kullanilmis bir görünüm kazandirmak içindir. Bulus asagidaki gerçeklesme sekillerini içerir: 1.- Tekstil tas yikama yöntemi için kati bilesim olup, özelligi sunlari içermesidir: Nötral bir selülaz, bir dolgu maddesi, iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde, yeniden çökelme önleyici bir madde, bir dispersan madde ve bir pH tamponu; dolgu maddesi tercihen tektosilikatlar, kalsiyum karbonatlar ve kalsiyum magnezyum karbonatlar, Çin kili veya kaolin, mikalar, talk, titanyum dioksit, vollastonit ve veya bunlarin karisimlarindan seçilir. 2.- 1. gerçeklesme sekline uygun kati bilesim olup, özelligi bilesimin toplam agirligina göre nötral selülaz içeriginin agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %20 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,2 ile agirlik itibariyle %15 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,5 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,7 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, daha da tercihen agirlik itibariyle %0,8 ile agirlik itibariyle %3 arasinda ve yine daha tercihen agirlik itibariyle %0,9 ile agirlik itibariyle %1,5 arasinda olmasidir. 3.- 1. veya 2. gerçeklesme sekline uygun kati bilesim olup, özelligi dolgu maddesinin silika unu, veya kuvars içermeyen bir feldspat, tercihen nefelin siyenit olmasidir. 4.- 1. ila 3. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi silika unu taneciklerinin veya nefelin siyenit taneciklerinin agirlik itibariyle %80'inin, tercihen agirlik itibariyle %85'inin ve daha tercihen agirlik itibariyle %90'inin AFNOR X11-507'ye göre 20um tanecik boyutuna sahip olmasidir. .- 1. ila 4. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi bilesimin toplam agirligina göre, dolgu maddesi, bilhassa nefelin siyenit veya silika unu içeriginin agirlik itibariyle %10 ile agirlik itibariyle %95 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %20 ile agirlik itibariyle %92 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %30 ile agirlik itibariyle %90 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %40 ile agirlik itibariyle %89 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %60 ile agirlik itibariyle %88 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %80 ile agirlik itibariyle %87 arasinda ve yine daha tercihen agirlik itibariyle %83 ile agirlik itibariyle 6.- 1. ila 5. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi iyonik olmayan en az bir yüzey aktif maddenin polialkoksilatli yag alkolleri, polialkoksilatli alkilfenoller, polialkoksilatli yag asitleri, yag asidi alkanolamidleri, etilen oksit ve propilen oksit kopolimerleri, polialkoksilatli polioller, yag asitlerinin polialkoksilatli poliollerle esterleri, amin oksitler ve amidoamin oksitler arasindan seçilmesidir. 7.- 1. ila 6. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi iyonik olmayan yüzey aktif maddenin sunlardan en az birini içermesidir: 20 - 100 EO (20 mol düz veya dalli Cis-Cig yag alkolü; 20-200 EO ile etoksillenmis Hint yagi; 3-15 EO ile etoksillenmis düz veya dalli C12-C18 yag alkolü; 3-15 EO ile etoksillenmis düz veya dalli C13- C15 Yag alkolü; veya 3-15 EO ile etoksillenmis düz veya dalli C8-C10. 8.- 1. ila 7. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi yüksek HLB'ye sahip, yani HLB'si 10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif madde ile düsük HLB'ye sahip, yani HLB'si <10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif maddenin kombinasyonunu içermesidir. 9.- 8. gerçeklesme sekline uygun kati bilesim olup, özelligi 20'den fazla EO, tercihen 'dan fazla EO, daha tercihen 40'dan fazla EO, daha da tercihen 50'den fazla EO, daha tercihen 60'dan fazla EO, daha da tercihen 70'ten fazla EO ve yine daha tercihen yaklasik 80 EC ile etoksillenmis düz veya dalli C12-C18, tercihen Cis-Cig yag alkolü ve 20 EO'dan az, tercihen 15 EO'dan az, daha tercihen 10 EO'dan az ve yine daha tercihen 6-8 EO ile düz EO, daha tercihen yaklasik 80 EC ile düz Cis-Cig yag alkolü ve 4-10 EO, tercihen 5-9 EO, daha tercihen 6-8 EO, daha da tercihen yaklasik 7 E0 ile düz veya dalli C13-C15 yag alkolü kombinasyonunu içermesidir. 11.- 1. ila 10. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi iyonik olmayan yüzey aktif madde içeriginin, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,7 ile agirlik itibariyle %20 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %1 ile agirlik itibariyle %15 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %2 ile agirlik itibariyle %10 arasinda ve daha da tercihen agirlik itibariyle %3 ile agirlik itibariyle %5 arasinda olmasidir. 12.- 11. gerçeklesme sekline uygun kati bilesim olup, özelligi bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %1 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %2 ile agirlik itibariyle %7 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %3 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, yüksek HLB'ye sahip yani HLB'si 10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif madde ve bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,2 ile agirlik itibariyle %2 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle oraninda, düsük HLB'ye sahip yani HLB'si <10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif madde içermesidir. 13.- 1. ila 12. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi yeniden çökelmeyi önleyici maddenin PEG-polyester, polivinilpirolidon, sodyum karboksimetilselüloz, hidroksipropilmetil selüloz, hidroksimetil selüloz, hidroksietil selüloz, polietilen glikol veya polimerik polikarboksilattan en az birini içermesidir. 14.- 13. gerçeklesme sekline uygun kati bilesim olup, özelligi yeniden çökelmeyi önleyici maddenin PEG-polyesterleri içermesidir. .- 1. ila 14. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi yeniden çökelmeyi önleyici maddesi içeriginin, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,2 ile agirlik itibariyle %8 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,5 ile agirlik itibariyle %6 arasinda, daha da tercihen agirlik itibariyle %0,7 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %1 ile agirlik itibariyle %4 arasinda, yine daha tercihen agirlik itibariyle %1,5 ile agirlik itibariyle %3 arasinda ve daha tercihen agirlik itibariyle yaklasik %2 olmasidir. 16.- 1. ila 15. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi dispersan maddenin naftalensülfonik asit, formaldehitli polimer, sodyum tuzu veya lignosülfonik asit sodyum tuzundan en az birini içermesidir. 17.- 16. gerçeklesme sekline uygun kati bilesim olup, özelligi dispersan maddenin naftalensülfonik asit, formaldehitli polimer, sodyum tuzu olmasidir. 18.- 1. ila 17. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi dispersan madde içeriginin, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %0,2 ile agirlik itibariyle %8 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %0,5 ile agirlik itibariyle %6 arasinda, daha da tercihen agirlik itibariyle %0,7 ile agirlik itibariyle %5 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %1 ile agirlik itibariyle %4 arasinda, yine daha tercihen agirlik itibariyle %1,5 ile agirlik itibariyle %3 arasinda, ve daha da tercihen agirlik itibariyle yaklasik %2 olmasidir. 19.- 1. ila 18. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi pH tamponunun monosodyum fosfat ve monopotasyum fosfat arasindan seçilmesidir. .- 19.cu gerçeklesme sekline uygun kati bilesim olup, özelligi pH tamponu içeriginin, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %1 ile agirlik itibariyle %20 arasinda, tercihen agirlik itibariyle %2 ile agirlik itibariyle %15 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %3 ile agirlik itibariyle %12 arasinda, daha da tercihen agirlik itibariyle %4 ile agirlik itibariyle %10 arasinda, daha tercihen agirlik itibariyle %5 ile agirlik itibariyle %8 arasinda ve daha da tercihen agirlik itibariyle yaklasik %7 olmasidir. 21. Tas yikama yöntemi olup, boyali giysiler ve denim giysiler arasindan seçilen giysiler içindir, yöntem su adimlari içerir: a) ön muamele islemi, b) islak giysilere yol açan suyun uzaklastirilmasi, c) 1. ila 20. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun bilesimin islak giysilere eklenmesi, d) islak giysilerin tas yikanmasi ve e) tas yikanmis islak giysilerin durulanmasi, burada denim giysiler için ön muamele islemi denim giysilerden bir su banyosunda hasil sökme islemini içerir, ve burada, boyanmis giysiler için ön muamele islemi, giysilerin bir su banyosunda boyanmasini 22.- 21. gerçeklesme sekline uygun yöntem olup, özelligi Adim b)'de su uzaklastirilarak, kg giysi basina 0,2kg ila 2kg su, tercihen kg giysi basina 0,5kg ila 1,5kg su ve daha tercihen kg giysi basina 0,75kg ila 1kg su içeren islak giysilerin elde edilmesidir.10 23.- 21. veya 22. gerçeklesme sekline uygun tas yikama yöntemi olup, denim giysiler içindir, yöntem su adimlari içerir: a) denim giysilerden su banyosunda hasil sökme islemi, b) islak denim giysilere yol açan suyun uzaklastirilmasi, c) 1. ila 20. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun bilesiminin islak denim giysilere eklenmesi, d) islak denim giysilerin tas yikanmasi ve e) tas yikanmis islak denim giysilerin durulanmasi. 24.- 23. gerçeklesme sekline uygun yöntem olup, özelligi hasil sökme isleminin 40°C ile 80°C arasinda, tercihen 50°C ile 60°C arasinda bir sicaklikta, 5 dakika ile 30 dakika arasinda, tercihen 10 dakika ile 20 dakika arasinda bir süre boyunca gerçeklestirilmesidir. .- 22. ila 24. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun yöntem olup, özelligi bilesimin islak denim giysilere 2 kerede veya 3 kerede eklenmesidir. 26.- 22. ila 25. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun yöntem olup, özelligi b) adimindan sonra islemin sonuna kadar su eklenmemesi ve isitma uygulanmamasidir. 27.- 21. veya 22. gerçeklesme sekline uygun boyali giysiler için tas yikama yöntemi olup, su adimlari içerir: a) giysilerin su banyosunda boyanmasi, b) islak giysilere yol açan suyun uzaklastirilmasi, c) bulusun bilesiminin islak giysilere eklenmesi, d) islak giysilerin tas yikanmasi ve e) tas yikanmis islak giysilerin durulanmasi. 28.- 27. gerçeklesme sekline uygun yöntem olup, özelligi boyama isleminin giysiye bir boyama bilesimi ile muameleden önce bir mordan bilesimi ile muameleyi içermesidir. 29.- 28. gerçeklesme sekline uygun yöntem olup, özelligi mordan bilesimi ile muamelenin arasinda, tercihen 40 dakika ile 50 dakika arasinda bir süre boyunca su banyosunda gerçeklestirilmesidir. .- 27. ila 29. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun yöntem olup özelligi boyama isleminin, giysiye boyama bilesimi ile 50°C ile 90°C arasinda, tercihen 60°C ile 80°C arasinda bir sicakliktaki su banyosunda 20 dakika ile 60 dakika arasinda, tercihen 30 dakika ile 50 dakika arasinda bir süre boyunca muamele edilmesini içermesidir. 31.- 1. ila 20. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun bilesimin giysilere muamele için kullanimidir. 32.- 31. gerçeklesme sekline uygun kullanim olup, özelligi giysilerin boyali giysiler olmasidir. 33.- 31. gerçeklesme sekline uygun kullanim olup, özelligi giysilerin denim giysiler olmasidir. 34.- 31 ila 33. gerçeklesme sekillerinden herhangi birine uygun kullanim olup, özelligi kullanimin giysilere kullanilmis bir görünüm kazandirmak için olmasidir. Asagidaki örneklerde, bulusun farkli gerçeklesme sekilleri sunulmaktadir. Örnekler Örnek 1: Denim giysileri tas yikama yöntemi 200 giysilik (yaklasik 100kg) bir parti, 100kg yük kapasiteli bir endüstriyel çamasir makinesine konur ve yaklasik 1000 litre su eklenir. Amilaz enzimi ve dispersan/islatici yüzey aktif madde kombinasyonunu içeren 1kg (1 g/l) hasil sökücü madde eklenir. Banyo 50°C ila 60°C'ye kadar isitilir ve bu sicaklikta 10 dakika ila 20 dakika bekletilir. Hasil sökme muamelesinden sonra, giysilerdeki fazla suyun uzaklastirilmasi için makine 2 dakika ila 5 dakika çalistirilarak bosaltilir. Daha sonra selülaz, asindirici madde (silikon dioksit), monosodyum fosfat, iyonik olmayan yüzey aktif madde, yeniden çökelmeyi önleyici polimer ve dispersan madde içeren, agirlik itibariyle %1 ila %10 kati ürün, homojenligini saglamak için 2 kere ila 3 kerede ilave edilir. Herhangi bir ek su veya isitma islemi olmadan, giysi modeline göre gerekli asinma derecesine ulasmak için gereken süre yaklasik 20 dakika ila 30 dakikadir. Bu islemden sonra, giysinin standart modele göre terbiyesi için gerekli adimlar takip edilir. Muameleden elde edilen tuse, asinma derecesi, biyo perdahlama etkisi ve renk atma gibi uygulama etkileri Örnek 2'de gösterildigi gibi önceki standart teknik isleme göre tatmin edici ve iyilestirilmis olarak degerlendirilir. Karsilastirma Örnegi 1: Denim giysileri teknigin bilinen durumuna uygun tas yikama yöntemi 200 giysilik bir parti 100kg yük kapasiteli endüstriyel bir çamasir makinesine konur ve yaklasik 1000 litre su eklenir. 2kg amilaz ürünü, 1kg dispersan yüzey aktif madde eklenir ve banyo 50°C ila 60°C'ye isitilir. Bu sicaklikta 10 dakika ila 20 dakika bekletilir. Hasil sökme muamelesinden sonra 1000 litre su ile 5 dakikalik bir durulama yapilir. Durulamadan sonra endüstriyel yikama makinesine 500 litre su (banyonun 1/5 orani), 45kg pomza tasi, 1kg dispersan ürün ve 1kg selülaz enzimi ilave edilir. Banyo 40°C'ye kadar isitilir ve giysilerde istenen standart görünüme ulasilana kadar muameleye devam edilir. Bu islemden sonra giysinin standart modele göre terbiyesi için gerekli adimlar takip edilir. Örnek 2: Tas yikamali denim giysilerin görünümünün degerlendirilmesi Örnek 1'de ve Karsilastirma Örnegi 1'de açiklanan yönteme göre muamele edilmis denim giysilerin görünümü (renk atma, asinma, biyo perdahlama etkisi) ve tusesi degerlendirilir. Indigo boyanin ceplerde birikmesi, muamele görmemis bir giysinin cebi referans alinarak UV- görünür araliktaki (380 nanometre ila 780 nanometre) yansimanin DATACOLOR 550 spektrofotometre ile karsilastirmali olarak okunmasiyla objektif olarak degerlendirilir: Ayrica, sonuçlari 1'den 5'e kadar bir puanla degerlendiren 6 deneyimli kisiden olusan bir panel tarafindan öznel olarak degerlendirilir; 1 en çok birikme olan ve 5 en temiz olandir. Asinma derecesi, yukarida açiklandigi gibi ayni niteliklere sahip bir spektrofotometre kullanilarak objektif olarak ölçülür. Muamele görmemis giysi referans olarak alinir ve her bir testte pantolonun ayni dikis alani karsilastirmali olarak ölçülür. Ayrica, sonuçlari 1'den 5'e kadar bir puanla degerlendiren 6 deneyimli kisiden olusan bir panel tarafindan sübjektif olarak degerlendirilir; 1 en az daglanma ve 5 en çok kontrastli anlamina gelir. 6 uzmandan olusan bir panel, mikroskop araciligiyla biyo perdahlama etkisini degerlendirir ve 1 en düsük deger (daha fazla havlanma) ve 5 en yüksek deger (daha fazla biyo perdahlama etkisi) olmak üzere sonucu 1'den 5'e kadar degerlendirir. Sekil 1a, Karsilastirma Örnegi 1'de açiklanan yönteme uygun muamelenin sonucunu ve Sekil 1 b, bulusun yöntemine göre muamelenin sonuçlarini göstermektedir (Örnek 1). 6 uzmandan olusan bir panel denim giysinin tusesini degerlendirir ve 1 en düsük deger (daha az yumusak ve dökümlü) ve 5 en yüksek deger (daha iyi tuse ve döküm) olmak üzere sonucu Tablo 1, denim giysilerin degerlendirme sonuçlarini özetlemektedir: Yöntem Renk atma Asinma Biyo perdahlama etkisi Tuse Bulusa uygun yöntemin, daha iyi görünüm ve tuseye sahip denim giysiler sagladigi gözlemlenebilir. Spektrofotometrik ölçümlerden elde edilen yansitma degerleri Tablo 2'de gösterilmistir: Yöntem Renk atma Asinma Karsilastirma Örnegi 1 %191,7 %95,5 Standart yönteme uygun olarak Karsilastirma Örnegi 1'e kiyasla bulusun yöntemine uygun Örnek 1'de daha az renk atma etkisi (yani 380 nm ila 780 nm arasinda daha az yansima) gözlemlenir. Ayrica, standart yönteme uygun olarak Karsilastirma Örnegi 1'e kiyasla bulusun yöntemine uygun olarak Örnek 1'de daha iyi bir asinma etkisi (yani 380 nm ila 780 nm arasinda daha az yansima) gözlemlenir. Örnek 3: Boyali giysileri tas yikama yöntemi 200 giysilik bir parti, 100kg yük kapasiteli endüstriyel bir çamasir makinesine konur ve yaklasik 1000 litre su eklenir. Giysiler Sekil 2'de gösterildigi gibi standart bir mordanlama islemine tabi tutulur. Mordan bilesimi banyoya oda sicakliginda eklenir (A). 5 dakika sonra, su banyosunun sicakligi dakikada 2°C hizda yaklasik 50°C'ye yükseltilir. Bu sicakliga ulasildiktan yaklasik dakika sonra banyoya 2,5 ml sodyum hidroksit çözeltisi (%50) eklenir (B). Yaklasik 20 dakika sonra banyo dakikada 5°C hizda oda sicakligina sogutulur. Giysiler su ile durulanir ve asetik asit ile nötralize edilir (C). Boyama islemi, giysilere 1000 litre su eklenerek gerçeklestirilir, bu Sekil 3'te gösterildigi gibi standart bir boyama islemine uygun islemedir. Oda sicakliginda bir direkt boyarmadde eklenir (A) ve yaklasik 5 dakika sonra sicaklik dakikada 2°C hizda yaklasik 80°C'ye çikarilir. Bu sicakliga ulasildiktan yaklasik 10 dakika sonra banyoya litre basina 5g ila 15g sodyum sülfat eklenir (B). Yaklasik 25 dakika sonra, banyo dakikada 5°C hizda yaklasik 40°C sicakliga sogutulur. Sicakligi korumak için durulama yapilmadan boyama banyosu bosaltildiktan sonra, makine dakika boyunca bosaltilirken çalistirilir. Daha sonra selülaz, asindirici madde (silikon dioksit), monosodyum fosfat, iyonik olmayan yüzey aktif madde, yeniden çökelme önleyici polimer ve dispersan maddesi içeren agirlik itibariyle %1 ila %10 kati ürün, homojenligini saglamak için 2 kere ila 3 kerede ilave edilir. Herhangi bir ek su veya isitma islemi olmadan, giysi modeline göre gerekli asinma derecesine ulasmak için gereken süre yaklasik 20 dakika ila 30 dakikadir. Bu islemden sonra, giysinin standart modele göre terbiyesi için gerekli adimlar takip edilir. Örnek 4'te görüldügü gibi, muamelede elde edilen tuse, asinma derecesi ve biyo perdahlama etkisi gibi uygulama etkileri önceki standart teknik isleme göre tatmin edici ve iyilestirilmis olarak degerlendirilir. Karsilastirma Örnegi 2: Boyali giysileri teknigin bilinen durumuna uygun tas yikama yöntemi 200 giysilik bir parti 100kg yük kapasiteli bir endüstriyel çamasir makinesine konur ve yaklasik 1000 litre su eklenir. Giysiler ilk olarak standart bir mordanlama islemi ve ikinci olarak Örnek 3'te açiklandigi gibi standart bir boyama islemi ile islenir. Daha sonra 1000 litre su eklenir ve agirlik itibariyle %1 ila %10 oraninda selülaz ve pH tamponu içeren bir sivi ürün eklenir. 40°C'de 60 dakika sonra giysi modeline göre gerekli asinma derecesi elde edilir. Bu islemden sonra, giysinin standart modele göre terbiyesi için gerekli adimlar izlenir. Örnek 4: Tas yikanmis boyanmis giysilerin görünümünün degerlendirilmesi Örnek 3'te açiklanan yönteme ve Karsilastirma Örnegi 2'ye uygun olarak muamele gören giysilerin görünümü (asinma, biyo perdahlama etkisi ve tuse) degerlendirilir. 6 uzmandan olusan bir panel asinma derecesini degerlendirir ve sonuçlar 1'den 5'e kadar bir puanla degerlendirilir; 1 en az daglanma ve 5 en çok kontrastli olarak degerlendirilir. 6 uzmandan olusan bir panel mikroskop araciligiyla biyo perdahlama etkisini degerlendirir ve 1 en düsük deger (daha fazla havlanma) ve 5 en yüksek deger (daha fazla biyo perdahlama etkisi) olmak üzere sonucu 1'den 5'e kadar degerlendirir. 6 uzmandan olusan bir panel, denim giysinin tusesini degerlendirir ve 1 en düsük deger (daha az yumusak ve dökümlü) ve 5 en yüksek deger (daha iyi tuse ve dökümlü) olmak üzere sonucu 1 ila 5 arasinda degerlendirir. Tablo 3, muamele görmüs giysilerin degerlendirme sonuçlarini özetlemektedir: Yöntem Asinma Biyo perdahlama etkisi Tuse Karsilastirma Örnegi 2 2 2 3 Bulusa uygun yöntemin, standart yönteme kiyasla daha iyi bir asinma etkisi ve daha iyi görünüm ve tuseye sahip giysiler sagladigi gözlemlenebilir. Örnek 5: Denim giysileri tas yikama yöntemi 100kg yük kapasiteli bir endüstriyel çamasir makinesine 200 giysilik (yaklasik 100kg) bir parti konur ve yaklasik 1000 litre su eklenir. 1kg (1g/l) amilaz enzimi ve 1kg (1g/l) dispersan maddesi / islatici yüzey aktif madde eklenir. Banyo 50°C ila 60°C'ye isitilir ve bu sicaklikta Hasil sökme muamelesinden sonra, giysilerdeki fazla suyun uzaklastirilmasi için makine 2 dakika ila 5 dakika çalistirilarak bosaltilir. Daha sonra nötral selülaz, nefelin siyenit, monosodyum fosfat, iyonik olmayan yüzey aktif madde, yeniden çökelmeyi önleyici polimer ve dispersan madde içeren bulusa uygun kati üründen 2kg (tekstil agirligi itibariyle %2), homojenligi saglamak için 2 seferde ilave edilir. Herhangi bir ilave su veya isitma islemi olmaksizin, giysi modeline göre gerekli asinma derecesine ulasmak için gereken süre yaklasik 20 dakika ila 30 dakikadir. Tas yikama yönteminden sonra, 1000 litre su ve 1kg (tekstil agirligi itibariyle %1) deterjan eklenerek temizleme islemi gerçeklestirilir. Daha sonra 1000 litre su eklenerek durulama yapilir ve ardindan makine bosaltilir. mikro emülsiyon eklenerek, dakikada 4°C hizda 40°C'ye kadar isitilarak, bu sicaklikta 10 dakika ila 20 dakika tutulur ve nihayet makinenin bosaltilarakgiysilerin süzülmesinden olusan bir yumusak yikama ile süreç sonlandirilir. Su tüketimi (litre/giysi), enerji (kWh/giysi), kimyasallar (tehlike etkisi) ve isçi sagligi üzerindeki etki gibi çevresel etkiler, Karsilastirma Örnegi 3'te gösterildigi gibi teknikte bilinen standart bir yöntemle karsilastirilarak degerlendirilir. Karsilastirmali Örnek 3: Denim giysileri bilinen tas yikama yöntemi 100kg yük kapasiteli bir endüstriyel çamasir makinesine 200 giysilik (yaklasik 100kg) bir parti konur ve yaklasik 1000 litre su eklenir. 1kg (1g/l) amilaz enzimi ve 1kg (1g/l) dispersan maddesi / islatici yüzey aktif madde eklenir. Banyo 50°C ila 60°C'ye isitilir ve bu sicaklikta Hasil sökme muamelesinden sonra makine 1000 litre su ile durulanir ve bosaltilir. Daha sonra 500 litre su eklenir ve 50kg (tekstil agirligi itibariyle %2) pomza tasi, 1kg (tekstil agirligi itibariyle %1) nötral selülaz ve 0,5kg (1 g/l) dispersan maddesi / islatici yüzey aktif madde eklenir. Dakikada 4°C hizda 45°C'ye kadar isitildiktan sonra sicaklik 20 dakika ila 30 dakika boyunca muhafaza edilir. Birinci tas yikama yönteminden sonra, 1000 litre su ve 1kg (tekstil agirligi itibariyle %1) deterjan eklenerek temizleme adimi gerçeklestirilir. Daha sonra 1000 litre su eklenerek durulama yapilir ve ardindan makine bosaltilir. Yeni birtas yikama adimi 500 litre su, 1kg (tekstil agirligi itibariyle %1) nötral selülaz ve 0,5kg (1 g/l) dispersan maddesi/ islatici yüzey aktif madde eklenerek gerçeklestirilir. Dakikada 4°C hizda 45°C'ye kadar isitildiktan sonra sicaklik 20 dakika ila 30 dakika boyunca muhafaza Ikinci tas yikama yönteminden sonra, 1000 litre su ve 1kg (tekstil agirligi itibariyle %1) deterjan eklenerek temizleme adimi gerçeklestirilir. Daha sonra 1000 litre su eklenerek durulama yapilir ve ardindan makine bosaltilir. Daha sonra makinedeki pomza tasi elle alinarak tas alma adimi gerçeklestirilir. Tas alma adimindan sonra 1000 litre su ve 1kg (tekstil agirligi itibariyle %1) deterjan eklenerek temizleme islemi gerçeklestirilir. Daha sonra 1000 litre su eklenerek durulama yapilir ve ardindan makine bosaltilir. Son olarak sunlardan olusan bir yumusak yikama ile islem sonlandirilir: 1000 litre suya 0,3kg (0,3g/l) sitrik asit ve 1kg (tekstil agirligi itibariyle %1) silikon mikro emülsiyon eklenip, su dakikada 4°C hizda 40°C'ye kadar isitilarak, bu sicaklikta 10 dakika ila 20 dakika tutulur ve son olarak makine bosaltilarak giysiler süzdürülür. Örnek 5 ve Karsilastirma Örnegi 3'ün her iki yönteminin su tüketimi (litre/giysi), enerji (kWh/giysi), kimyasallar (çevresel tehlike) ve isçi sagligi gibi çevresel etkileri Tablo 4 ve Tablo 'te gösterilmistir: Yöntem Su (I/giysi) Enerji (kWh/giysi) Kimyasal (giysi) Karsilastirma Örnegi 3 50 1,37 8,5 Tasarruf %37,5 %4,9 %45,2 Yöntem Isçi (giysi) Zaman (giysi) EIM® Puani* Tasarruf %17,9 %19,0 %28 * Jeanologia'nin Çevresel Etki Ölçme yazilimi Bulusa uygun yöntemin teknigin bilinen durumundaki yönteme kiyasla daha düsük genel EIM® puani (%28 azalma), bulusa uygun yöntemin daha düsük çevresel etkisini dogrular. TR TR TR TR

Claims (21)

    ISTEMLER
  1. Kati bilesim olup, tekstil tas yikama yöntemi içindir; özelligi nötral bir selülaz, bir dolgu maddesi, iyonik olmayan en az bir yüzey aktif madde, bir yeniden çökelmeyi önleyici madde, bir dispersan madde ve bir pH tamponu içermesidir.
  2. Istem 1'e uygun kati bilesim olup, özelligi nötral selülaz içeriginin bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %20 arasinda olmasidir.
  3. Istem 1 veya 2'ye uygun kati bilesim olup, özelligi dolgu maddesinin tektosilikatlar, kalsiyum karbonatlar ve kalsiyum magnezyum karbonatlar, Çin kili veya kaolin, mikalar, talk, titanyum dioksit, vollastonit ve veya bunlarin karisimlarindan seçilmesidir.
  4. Istem 3'e uygun kati bilesim olup, özelligi dolgu maddesinin silika unu olmasidir.
  5. Istem 3'e uygun kati bilesim olup, özelligi dolgu maddesinin kuvars içermeyen bir feldspat olmasidir.
  6. Istem 5'e uygun kati bilesim olup, özelligi kuvars içermeyen feldspatin nefelin siyenit olmasidir.
  7. Istem 6'ya uygun kati bilesim olup, özelligi nefelin siyenit taneciklerinin agirlik itibariyle
  8. Istem 6 veya 7'ye uygun kati bilesim olup, özelligi bilesimin toplam agirligina göre nefelin siyenit içeriginin agirlik itibariyle %10 ile agirlik itibariyle %95 arasinda olmasidir.
  9. Istem 1 ila 8'den herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi iyonik olmayan en az bir yüzey aktif maddenin polialkoksilatli yag alkolleri, polialkoksilatli alkilfenoller, polialkoksilatli yag asitleri, yag asidi alkanolamidleri, etilen oksit ve propilen oksit kopolimerleri, polialkoksilatli polioller, polialkoksilatli polioller ile yag asitlerinin esterleri, amin oksitler ve amidoamin oksitler arasindan seçilmesidir.
  10. Istem 1 ila 5'ten herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi HLB'si >10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif madde ile HLB'si <10 olan iyonik olmayan bir yüzey aktif maddenin bir kombinasyonunu içermesidir.
  11. Istem 1 ila 10'dan herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi iyonik olmayan yüzey aktif madde içeriginin agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %40 arasinda olmasidir.
  12. Istem 1 ila 11'den herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi yeniden çökelmeyi önleyici maddenin PEG-polyester, polivinilpirolidon, sodyum karboksimetilselüloz, hidroksipropilmetil selüloz, hidroksimetil selüloz, hidroksietil selüloz, polietilen glikol veya polimerik polikarboksilattan en az birini içermesidir.
  13. Istem 1 ila 12'den herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi yeniden çökelmeyi önleyici madde içeriginin, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %10 arasinda olmasidir.
  14. Istem 1 ila 13'ten herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi dispersan maddenin naftalensülfonik asit, formaldehitli polimer, sodyum tuzu veya lignosülfonik asit sodyum tuzundan en az birini içermesidir.
  15. Istem 1 ila 14'ten herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi dispersan madde içeriginin, bilesimin toplam agirligina göre agirlik itibariyle %0,1 ile agirlik itibariyle %10 arasinda olmasidir.
  16. Istem 1 ila 15'ten herhangi birine uygun kati bilesim olup, özelligi pH tamponunun monosodyum fosfat ve monopotasyum fosfat arasindan seçilmesidir.
  17. Tas yikama yöntemi olup, boyali giysiler ve denim giysiler arasindan seçilen giysiler içindir; yöntem su adimlari içerir: a) ön muamele islemi, b) islak giysilere yol açan suyun uzaklastirilmasi, c) istem 1 ila 16'dan herhangi birine uygun bilesimin islak giysilere eklenmesi, d) islak giysilerin tas yikanmasi ve e) tas yikanmis islak giysilerin durulanmasi, - denim giysiler için ön muamele islemi, denim giysilerden su banyosunda hasil sökme islemini içerir; - boyali giysiler için ön muamele islemi giysilerin su banyosunda boyanmasini içerir, - b) adimindan sonra islemin sonuna kadar su eklenmez ve isitma uygulanmaz.
  18. 18) Istem 17'ye uygun tas yikama yöntemi olup, özelligi suyun b) adiminda uzaklastirilarak kg giysi basina 0,2kg ila 2kg su, tercihen kg giysi basina 0,5kg ila 1,5kg su ve daha tercihen kg giysi basina 0,75kg ila 1kg su içeren islak giysiler elde edilmesidir.
  19. 19) Kullanim olup, özelligi istem 1 ila 16'dan herhangi birine uygun bilesimin giysilere muamele için kullanilmasidir.
  20. 20) Istem 19'a uygun kullanim olup, özelligi giysilerin boyanmis ve denim giysiler olmalaridir.
  21. 21) Istem 19 veya 20'ye uygun kullanim olup, özelligi giysilere kullanilmis bir görünüm kazandirmak için olmasidir.
TR2023/005438 2021-06-15 Teksti?l taş yikama yöntemi? TR2023005438T2 (tr)

Publications (1)

Publication Number Publication Date
TR2023005438T2 true TR2023005438T2 (tr) 2023-06-21

Family

ID=

Similar Documents

Publication Publication Date Title
Galante et al. Application of Trichoderma enzymes in the textile industry
DE68916027T2 (de) Zusammensetzungen und verfahren zum variieren der farbdichte.
DE3855016T2 (de) Verfahren zum Einbringen von Unterschieden der Farbdichte in gefärbten Cellulosematerialien
US4900323A (en) Chemical and method for bleaching textiles
CN102392374B (zh) 一种用于牛仔服装酶洗的防返沾色剂
WO2022106072A1 (en) Textile stone washing process
CN108978171B (zh) 一种牛仔成衣退酵一浴高效全能酶及其制备工艺
CN108560241B (zh) 一种单件牛仔裤生产工艺
CN111979056B (zh) 一种适用于聚酯织物的洗涤液
US5958082A (en) Garments with considerable variation in abrasion level
EP3477001B1 (en) Damage process for a textile product
CN101736579A (zh) 一种采用纤维化学变性、涂料染色和溢流砂洗方法
Sariisik Use of Cellulases and Their Effects on Denim Fabric Properties.
EP2142698B1 (en) Granular materials for textile treatment
US4919842A (en) Chemical for bleaching textiles
TR2023005438T2 (tr) Teksti?l taş yikama yöntemi?
JPWO2002038754A1 (ja) 非イオン界面活性剤を含有するセルラーゼ調製物及び繊維処理方法
Miettinen-Oinonen Cellulases in the textile industry
CN107164982B (zh) 一种纺织印染用绿色食品级净洗剂
CN110437675A (zh) 一种活性墨水及多组分纤维织物的数码印花方法
WO2016107567A1 (en) Method of treating polyester textile
CN108823989A (zh) 一种抛光酶的制备方法及其在织物印染中的使用方法
JP2003522303A (ja) 天然非綿セルロース系繊維の酵素を使用する漂白
KR101591041B1 (ko) 데님의 콜드 패드 배치 염색가공방법
EP1092006B1 (en) Cellulase detergent matrix