TARIFNAME SISIRME KALIPÇILIGINDA KULLANILMAK ÜZERE BIR KALIPLAMA SISTEMI TEKNIK ALAN Bulus, sisirme kalipçiliginda en az bir is parçasinin imal edilmesi için; birbirine göre hareket ettirilebilen çoklu sayida kalip parçasi, bahsedilen kalip parçasi üzerinde parizonun basinçli hava ile sisirilmesi ile iç kisminin formunu aldigi bir kalip bosluguna sahip en az bir kalip gözü ve parizonun basinçli hava ile sisirilmesi için en az bir igne içeren bir igne grubuna sahip en az bir kaliplama sistemi ile ilgilidir. ÖNCEKI TEKNIK Sisirme kalipçiligi içi bos plastik parçalarin olusturulmasi ve birlestirilmesi için bir üretim sürecidir. Çalisma prensibinde plastigin eritilmesi ve bir ham ürün (parizon) haline getirilmesiyle baslar. Parizon kalip açikken kalip plakalari arasindan akitilmakta ve kalip plakalari parizon üzerine kapanmaktadir Akabinde bir ignenin batirilmasi ile parizon içerisine basinçli hava verilmektedir. Hava basinci daha sonra plastigi kaliba uyacak sekilde disari iter. Plastik soguduktan ve sertlestikten sonra kalip açilir ve parça çikarilir. Bu yöntem sisirme kalipçiliginin temel hali olup operasyona ve kullanim sartlarina göre ufak degiskenlikler içerebilmektedir. Mevcut teknikte bilinen bu yapilanmalarda kalip açikken kalip plakalari arasindan parizon akitilmakta ve kalip plakalari parizon üzerine kapanmaktadir. Bundan dolayi kalip içerisinde tek parizondan çoklu sayida is parçasi birlikte üretilememektedir. Bunun en önemli sebebi tek ürün üretimine göre daha uzun parizon gerekmesinden dolayi, dogrusalliginin kontrolünün zor olmasi, et kalinligi homojenliginin saglanamamasi gibi zorluklar bulunmaktadir. Makinede kaç parizon kafasi var ise o kadar sisirme memesi ve o kadar da ürün için kalip üzerinde göz vardir. Tek parizon üzerinde birden fazla ürün üretmek mevcut durumda kullanilan meme ile zordur. Bunun için kalibin agiz kesme bölümü üzerine eklenen tahrikli igne sistemi ile sisirme yapilmaktadir. Dolayisiyla mevcut teknikte bilinen yapilanmalarda her proseste tek parizondan tek parça üretimi benimsenmis olup çoklu sayida parça üretimi uygulanmamaktadir. Bu durum sisirme kalipçiliginda verimliligin düsük olmasina, imalat sürelerinin uzamasina ve ek maliyetler olusmasina sebep olmaktadir. Sonuç olarak, yukarida bahsedilen tüm sorunlar, ilgili teknik alanda bir yenilik yapmayi zorunlu hale getirmistir. BULUSUN KISA AÇIKLAMASI Mevcut bulus yukarida bahsedilen dezavantajlari ortadan kaldirmak ve ilgili teknik alana yeni avantajlar getirmek üzere, bir kaliplama sistemi ile ilgilidir. Bulusun bir amaci, sisirme kalipçiliginda tek parizondan tek kalip gözünde ayni anda birden fazla ürün üretilmesine imkan veren bir kaliplama sistemi ortaya koymaktir. Bulusun diger bir amaci sisirme kalipçiliginda üretim verimliligi arttirilmis bir kaliplama sistemi ortaya koymaktir. Yukarida bahsedilen ve asagidaki detayli anlatimdan ortaya çikacak tüm amaçlari gerçeklestirmek üzere mevcut bulus, sisirme kalipçiliginda en az bir is parçasinin imal edilmesi için; birbirine göre hareket ettirilebilen çoklu sayida kalip parçasi, bahsedilen kalip parçasi üzerinde parizonun basinçli hava ile sisirilmesi ile iç kisminin formunu aldigi bir kalip bosluguna sahip en az bir kalip gözü ve parizonun basinçli hava ile sisirilmesi için en az bir igne içeren bir igne grubuna sahip en az bir kaliplama sistemidir. Buna göre yeniligi, kalip parçasi üzerinde her kalip gözünde imal edilecek olan is parçasinin açik uçlari birbirine bakacak sekilde konumlanmis en az bir iki adet kalip boslugu içermesi, Bahsedilen igne grubunun parizonu sisirmek üzere kalip bosluklari arasinda konumlanmis olmasi, kaliplanmis olan is parçalarinin birbirinden en az bir biçak vasitasiyla ayrilmasi için kalip bosluklari arasinda konumlanmis en az bir kesme birimi içermesi, Is parçalarinin kapali uçlarindaki atik parizonun ayrilmasi için kalip parçasi üzerinde konumlanmis en az bir koparma birimi içermesidir. Böylece tek bir kalip gözünde birden fazla kalip boslugunda parizonun akitilabilir olmasi sayesinde kapasite artisi saglanmis olmakta ve üretim verimliligi arttirilmaktadir. Bulusun mümkün bir yapilanmasinin özelligi, kalip parçasinda formlandirilan is parçalarinin tutulmasi için en az bir robotik kol içermesidir. Bulusun mümkün bir diger yapilanmasinin özelligi, bahsedilen robotik kol üzerinde is parçalarinin vakumla tutulmasi için en az bir tutucu içermesidir. Bulusun mümkün bir diger yapilanmasinin özelligi, robotik kolun kendi etrafinda döndürülmesi için iliskilendirildigi en az bir dördüncü tahrik elemani içermesidir. Bulusun mümkün bir diger yapilanmasinin özelligi, robotik kol tarafindan tutulan is parçalarinin üzerine birakilmasi ve önceden belirlenen bir konuma tasinmasi için en az bir tasima birimi içermesidir. ignenin en azindan kismen hareketlendirilmesi için iliskilendirildigi en az bir ikinci tahrik elemani içermesidir. Bulusun mümkün bir diger yapilanmasinin özelligi, bahsedilen biçak üzerinde en az bir kesme oyugu içermesidir. Böylece ürünün agiz kismina form veren bölgede bulunan kesme biçagi hem form vermede, sisirme islemi bittikten sonra da tahrik elemani vasitasi ile kesme isleminde kullanilmaktadir. Bulusun mümkün bir diger yapilanmasinin özelligi, biçagin kesme yapabilmesi için iliskilendirildigi en az bir birinci tahrik elemani içermesidir. Bulusun mümkün bir diger yapilanmasinin özelligi, bahsedilen koparma biriminde kalip parçasi üzerinde en az bir üçüncü tahrik elemani vasitasiyla hareketlendirilebilen en az bir taban plakasi içermesidir. SEKILIN KISA AÇIKLAMASI Sekil 1' de bulus konusu kaliplama sisteminin temsili bir perspektif görünümü verilmistir. Sekil 2' de bulus konusu kaliplama sisteminde bulunan kaliplama biriminin temsili bir perspektif görünümü verilmistir. Sekil 3' de bulus konusu kaliplama sisteminde bulunan kaliplama biriminin temsili bir diger perspektif görünümü verilmistir. Sekil 4' de bulus konusu kaliplama sisteminde bulunan kesme biriminin temsili bir perspektif görünümü verilmistir. BU LUSUN DETAYLI AÇIKLAMASI Bu detayli açiklamada bulus konusu sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak örneklerle açiklanmaktadir. Sekil 1' de bulus konusu kaliplama sisteminin (1) temsili bir perspektif görünümü verilmistir. Buna göre bulus konusu kaliplama sistemi (1) çesitli tiplerdeki plastik sisirme makinelerinde kullanilacak sekilde konfigüre edilmektedir. Bulusta bahsedilen plastik sisirme makinesi ekstrüderinde; isi ve basinç yardimi ile eriyik haline getirilen plastik granüllerin parizon seklini almasi, parizonun akitilmasi ve kalibin parizon üzerine kapatilmasi islemlerinden sonra sisirme islemi baslamakta, parizon seklindeki plastik eriyik kalibin seklini almaktadir. Plastik sisirme makinesinde kullanilan kaliplama sistemi (1) is parçasinin (70) sekillendirilmesini saglamaktadir. Sekil 2 ve 3' de bulus konusu kaliplama sisteminde (1) bulunan kaliplama biriminin (10) temsili bir perspektif görünümü verilmistir. Buna göre bahsedilen kaliplama biriminde (10) çoklu sayida kalip parçasinin (11) birbirine montaj edilmesi ile ortaya çikan kalip ve kalip plakalari arasinda kalan bir en az bir kalip gözünde (12) eriyik haldeki bir parizonun sekillendirilmesi saglanmaktadir. Bunu yapmak üzere plastik sisirme makinesinde en az bir ekstrüder kafa bulunabilmektedir. Bahsedilen ekstrüder kafa vasitasiyla akis indisi düsük termoplastik hammadde parizon seklinde akitilmakta ve ardindan kaliplanmaktadir. Kalip parçasi (11) üzerindeki kalip gözünde (12) en az iki kalip boslugu (13) bulunmaktadir. Bahsedilen kalip bosluklari (13) sekillendirilmesi istenen is parçasinin (70) formuna uygun olarak sekillendirilmektedir. Is parçasi (70) bulusun mümkün bir yapilanmasinda bir sisedir. Is parçasinin (70) en az bir kapali ucu (71) ve en az bir açik ucu (72) bulunmaktadir. Bahsedilen kapali uç (71) sise seklindeki is parçasinin (70) dibidir. Bahsedilen açik uç (72) ise sise seklindeki is parçasinin (70) agiz kismidir. Kalip parçasinda (11) kalip bosluklari (13) is parçalarinin (70) açik uçlari (72) birbirine bakacak sekilde formlanmaktadir. Bu kisimda açik uçlar (72) mümkün oldugunca birbirine yakin tutulmaktadir. Bu sayede is parçasi (70) üzerinde olasi bir sünmenin ve et kalinligi farkliliklarinin da önüne geçilmektedir. Kalip gözünde (12) çoklu sayida kalip boslugunun (13) olmasi ile tek bir kalip gözünden (12) iki is parçasinin (70) imal edilebilmesi saglanmaktadir. Bulusun mümkün bir yapilanmasinda kalip parçasi (11) üzerinde iki adet kalip gözü (12) bulunabilmektedir. Hatta bulusun mümkün diger yapilanmalarinda kalip parçasi (11) üzerinde ikiden daha fazla kalip gözü (12) de bulunabilmektedir. Bu sayede tek bir proseste daha fazla is parçasinin (70) imal edilebilmesi saglanmaktadir. Kaliplama biriminde (10) en az bir kesme birimi (20) bulunmaktadir. Sekil 4' de bulus konusu kaliplama sisteminde (1) bulunan kesme biriminin (20) temsili bir perspektif görünümü verilmistir. Buna göre bahsedilen kesme birimi (20) kalip parçasinda (11) kalip bosluklarinin (13) arasinda konumlandirilmaktadir. Kesme birimi (20) karsilikli olarak formlanmis is parçalarinin (70) birbirinden ayrilmasina imkan vermektedir. Bunun için kesme birimi (20) en az bir kesme gövdesine (21) sahiptir. Bahsedilen kesme gövdesi (21) kalip parçasina (11) entegre edilmektedir. Kesme gövdesi (21) üzerinde en az bir biçak (22) bulunmaktadir. Bahsedilen biçak (22) kesme gövdesinin (21) uzanma dogrultusunda en azindan kismen hareket ettirilerek is parçalarinin (70) kesilmesine imkan vermektedir. Biçak (22) üzerinde is parçalarinin (70) açik uçlarinin (72) formuna uygun sekilde en az bir kesme oyugu (23) bulunmaktadir. Bahsedilen kesme oyugu (23) is parçasinin (70) açik ucuna (72) form veren bölgede bulunan biçak (22) hem form vermede, sisirme islemi bittikten sonra da tahrik elemani vasitasi ile kesme isleminde kullanilmaktadir. Kesme gövdesi (21) en az bir birinci tahrik elemani (24) konumlandirilmaktadir. Bahsedilen birinci tahrik elemani (24) biçak (22) ile iliskilendirilerek biçagi (22) lineer sekilde hareket ettirmektedir. Bu sayede biçagin (22) kesme görevini görmesi saglanmaktadir. Biçak (22) üzerinde kesme oyugu (23) kalip gözü (12) sayisinca saglanmaktadir. Bu da tek bir biçak (22) vasitasiyla kalip parçasi (11) üzerindeki tüm ikili is parçalarinin (70) birbirinden ayrilmasina imkan saglamaktadir. Kesme gövdesi (21) üzerinde en az bir igne grubu (30) bulunmaktadir. Bahsedilen igne grubu (30); parizonun iç kisminin basinçli hava ile sisirilmesine imkan vermektedir. Bunun için igne grubunda (30) en az bir igne (31) bulunmaktadir. Bahsedilen igne (31) kalip parçasi (11) üzerindeki kalip gözü (12) sayisinca saglanmaktadir. Igne (31) kalip gözünde (12) kalip bosluklarinin (13) arasinda konumlandirilmaktadir. Bu sayede kalip gözünde (12) karsilikli olarak konumlanan iki kalip boslugundaki (13) parizonun da sisirilebilmesi saglanmaktadir. Tek bir proseste tüm kalip gözlerinde (12) parizon sisirme isleminin yapilabilmesi saglanmaktadir. Bunun için bulusun mümkün bir yapilanmasinda igne grubunda (30) iki adet igne (31) bulunmaktadir. Bahsedilen igneler (31) en az bir igne gövdesi (32) üzerinde konumlandirilmaktadir. Bahsedilen igne gövdesi (32) ise en az bir ikinci tahrik elemani (33) ile iliskilendirilmektedir. Bahsedilen ikinci tahrik elemani (33) igneleri kalip gözüne (12) dogru yaklastirip uzaklastiracak sekilde konfigüre edilmektedir. Bu sayede kaliplama için ihtiyaca göre parizonun sisirilmesi ve ihtiyaç disi durumlarda ise ignenin (31) gömülü vaziyette tutulmasi saglanmaktadir. Kaliplama biriminde (10) en az bir koparma birimi (40) de bulunmaktadir. Bahsedilen koparma birimi (40) kalip parçasinda (11) her bir kalip gözünün (12) karsilikli tarafinda konumlandirilmaktadir. Koparma birimi (40) kalip gözü (12) disina tasmis olan parizonun çekme yolu ile koparilmasina imkan vermektedir. Bunun için kalip parçasinin (11) karsilikli taraflarinda en az birer taban plakasi (41) bulunmaktadir. Bahsedilen taban plakasi (41) kalip parçasinin (11) karsilikli taraflarinda ve kalip gözlerinin (12) yan komsulugunda konumlandirilmaktadir. Taban plakasi (41) en az bir üçüncü tahrik elemani (42) ile iliskilendirilmektedir. Bahsedilen üçüncü tahrik elemani (42) taban plakasini (41) düseyde en azindan kismen hareketlendirecek sekilde konfigüre edilmektedir. Bu sayede kalip gözünden (12) tasan artik parizonun karsilikli taraflarindan sikistirilmasini ve düseyde hareket ile koparilmasini saglamaktadir. Kaliplama sistemi (1) üzerinde en az bir tasima birimi (50) ve en az bir robotik kol (60) bulunmaktadir. Bahsedilen robotik kol (60) kalip gözlerinde formlandirilmis olan is parçalarinin (70) tasima birimine (50) önceden belirlenen bir düzen dahilinde birakilmasina imkan vermektedir. Bahsedilen tasima birimi (50) ise robotik kol (60) tarafindan birakilmis olan is parçalarinin (70) kaliplama sisteminden (1) alinarak önceden belirlenen bir konuma tasinmasina imkan vermektedir. Bunun için tasima birimi (50) mümkün bir yapilanmada bir konveyör bant olabilmektedir. Konveyör bandin hareket ettirilmesi ile üzerine birakilmis olan is parçalarinin (70) da tasinimi saglanmaktadir. Robotik kol (60) ise kalip parçasi (11) üzerinde bulunan kalip bosluklari (13) sayisinca tutucuya (61) sahip olabilmektedir. Bahsedilen tutucular (61) vakumla is parçasini (70) tutacak sekilde konfigüre edilebilmektedir. Bu sayede imal edilen is parçalarinin (70) tamaminin tek bir seferde tutulmasi saglanmaktadir. Buna ek olarak robotik kol (60) en az bir dördüncü tahrik elemani (62) ile iliskilendirilmektedir. Bahsedilen dördüncü tahrik elemani (62) robotik kolun (60) kendi etrafinda döndürülmesini saglamaktadir. Böylece tutulan her bir is parçasinin (70) kapali uçlarinin (71) tasima birimine (50) oturtulmasi saglanmaktadir. Bulusun mümkün bir kullaniminda alttaki islem basamaklari sirasi ile sürdürülmektedir; - Kalip parçalarinin (11) birbirinden uzaklastirilmasi ve aralarina en azindan kismen eriyik haldeki parizonun saliverilmesi, - Kalip parçalarinin (11) birbirine yaslandirilarak kalip gözlerinde (12) kapali hacimler elde edilmesi ve parizonun karsilikli taraflarinin sisirme öncesinde kapatilmasi, - Ikinci tahrik elemani (33) vasitasiyla igne gövdesinin (32) kalip gözlerine dogru hareket ettirilmesi, ignenin parizonu delmesi ve igneden (31) verilen basinçli havanin parizonu kalip bosluklarinin (13) formuna bagli olarak sekillendirmesi, - Parizonun sogumasi ile ikinci tahrik elemaninin (33) igneleri geri hareket ettirilmesi ve parizondan uzaklastirilmasi, - Birinci tahrik elemani (24) vasitasiyla biçagin (22) lineer sekilde hareket ettirmesi ve birbirine yaslandirilmis olan is parçalarinin (70) açik uçlarindan (72) kesilmesi, - Koparma biriminde (40) üçüncü tahrik elemaninin (42) taban plakalarini (41) kalip parçasindan (11) uzaklastirmasi yolu ile parizon artiginin koparilmasi, - Kalip parçalarinin (11) birbirinden ayrilmasi, - Robotik kolun (60) tutucular (61) vasitasiyla is parçalarini (70) tutmasi ve tasima birimine (50) aktarmasi, - Robotik kolun (60) dördüncü tahrik elemani (62) vasitasiyla her bir is parçasini (70) kapali ucunu tasima birimine (50) oturtacak sekilde yerlestirmesi, - Tasima biriminin (50) is parçalari (70) önceden belirlenen bir konuma tasimasidir. Tüm bu yapilanma ile beraber; özellikle sise gibi ambalaj unsurlarinin kaliplanmasinda tek parizon ile iki adet is parçasinin (70) üretilmesi saglanmaktadir. Birden fazla is parçasinin (70) kalip parçalarindan (11) çikarilmadan birbirinden ayrilmasi, kapali uçlarda (71) artik parizonun koparma birimi (40) vasitasiyla operatör islemine gerek olmadan mekanik olarak kesilmesi saglanmaktadir. Buna ek olarak vakum etkili tutucu (61) vasitasiyla is parçalarinin (70) hassas sekilde tutulmasi ve istenen yere istenen pozisyonda saliverilmesi saglanmaktadir. Tek bir kalip gözünde (12) iki adet is parçasinin (70) imal edilmesi sayesinde sisirme prosesinde kapasite artisi saglanmaktadir. Bulusun koruma kapsami ekte verilen istemlerde belirtilmis olup kesinlikle bu detayli anlatimda örnekleme amaciyla anlatilanlarla sinirli tutulamaz. Zira teknikte uzman bir kisinin, bulusun ana temasindan ayrilmadan yukarida anlatilanlar isiginda benzer yapilanmalar ortaya koyabilecegi açiktir. TR TR