TR201816007T4 - MIMO sisteminde pilot sinyallerin üretilmesi için yöntem ve aparat - Google Patents
MIMO sisteminde pilot sinyallerin üretilmesi için yöntem ve aparat Download PDFInfo
- Publication number
- TR201816007T4 TR201816007T4 TR2018/16007T TR201816007T TR201816007T4 TR 201816007 T4 TR201816007 T4 TR 201816007T4 TR 2018/16007 T TR2018/16007 T TR 2018/16007T TR 201816007 T TR201816007 T TR 201816007T TR 201816007 T4 TR201816007 T4 TR 201816007T4
- Authority
- TR
- Turkey
- Prior art keywords
- data
- channel
- sub
- transmission
- data stream
- Prior art date
Links
- 238000000034 method Methods 0.000 title claims description 34
- 238000004891 communication Methods 0.000 claims abstract description 149
- 230000002123 temporal effect Effects 0.000 claims description 25
- 230000005540 biological transmission Effects 0.000 description 160
- 238000012545 processing Methods 0.000 description 52
- 239000013598 vector Substances 0.000 description 49
- 230000000875 corresponding effect Effects 0.000 description 37
- 238000010586 diagram Methods 0.000 description 27
- 230000011664 signaling Effects 0.000 description 20
- 125000004122 cyclic group Chemical group 0.000 description 16
- 230000008569 process Effects 0.000 description 13
- 230000008859 change Effects 0.000 description 12
- 230000000694 effects Effects 0.000 description 12
- 230000003595 spectral effect Effects 0.000 description 12
- 239000011159 matrix material Substances 0.000 description 11
- 238000005192 partition Methods 0.000 description 11
- 230000002829 reductive effect Effects 0.000 description 10
- 238000012546 transfer Methods 0.000 description 10
- 230000001143 conditioned effect Effects 0.000 description 8
- 230000001934 delay Effects 0.000 description 8
- 230000008901 benefit Effects 0.000 description 7
- 238000013461 design Methods 0.000 description 7
- 230000004907 flux Effects 0.000 description 5
- 230000006870 function Effects 0.000 description 5
- 230000007246 mechanism Effects 0.000 description 5
- 230000036961 partial effect Effects 0.000 description 5
- 230000001413 cellular effect Effects 0.000 description 4
- 238000009877 rendering Methods 0.000 description 4
- 238000012937 correction Methods 0.000 description 3
- 230000009931 harmful effect Effects 0.000 description 3
- 230000037361 pathway Effects 0.000 description 3
- 230000007704 transition Effects 0.000 description 3
- 230000033228 biological regulation Effects 0.000 description 2
- 239000003795 chemical substances by application Substances 0.000 description 2
- 230000000295 complement effect Effects 0.000 description 2
- 238000005516 engineering process Methods 0.000 description 2
- 239000002360 explosive Substances 0.000 description 2
- 238000013507 mapping Methods 0.000 description 2
- 238000012986 modification Methods 0.000 description 2
- 230000004048 modification Effects 0.000 description 2
- 238000011084 recovery Methods 0.000 description 2
- 230000004044 response Effects 0.000 description 2
- 238000001228 spectrum Methods 0.000 description 2
- GWAOOGWHPITOEY-UHFFFAOYSA-N 1,5,2,4-dioxadithiane 2,2,4,4-tetraoxide Chemical compound O=S1(=O)CS(=O)(=O)OCO1 GWAOOGWHPITOEY-UHFFFAOYSA-N 0.000 description 1
- 238000012935 Averaging Methods 0.000 description 1
- 241001463014 Chazara briseis Species 0.000 description 1
- 240000000543 Pentas lanceolata Species 0.000 description 1
- 206010046996 Varicose vein Diseases 0.000 description 1
- 230000002776 aggregation Effects 0.000 description 1
- 238000004220 aggregation Methods 0.000 description 1
- 238000013459 approach Methods 0.000 description 1
- 238000003491 array Methods 0.000 description 1
- 230000009286 beneficial effect Effects 0.000 description 1
- 238000012512 characterization method Methods 0.000 description 1
- 239000011248 coating agent Substances 0.000 description 1
- 238000000576 coating method Methods 0.000 description 1
- 230000006835 compression Effects 0.000 description 1
- 238000007906 compression Methods 0.000 description 1
- 230000001010 compromised effect Effects 0.000 description 1
- 230000003750 conditioning effect Effects 0.000 description 1
- 238000012790 confirmation Methods 0.000 description 1
- 230000002596 correlated effect Effects 0.000 description 1
- 230000003111 delayed effect Effects 0.000 description 1
- 238000012217 deletion Methods 0.000 description 1
- 230000001419 dependent effect Effects 0.000 description 1
- 238000001514 detection method Methods 0.000 description 1
- 230000006866 deterioration Effects 0.000 description 1
- 238000011161 development Methods 0.000 description 1
- 238000004880 explosion Methods 0.000 description 1
- 239000000284 extract Substances 0.000 description 1
- 238000005562 fading Methods 0.000 description 1
- 230000036039 immunity Effects 0.000 description 1
- 230000006872 improvement Effects 0.000 description 1
- 230000000977 initiatory effect Effects 0.000 description 1
- 239000000976 ink Substances 0.000 description 1
- 238000009434 installation Methods 0.000 description 1
- 230000001788 irregular Effects 0.000 description 1
- 238000005259 measurement Methods 0.000 description 1
- 238000012544 monitoring process Methods 0.000 description 1
- 230000002688 persistence Effects 0.000 description 1
- 238000013468 resource allocation Methods 0.000 description 1
- 230000002441 reversible effect Effects 0.000 description 1
- 230000003068 static effect Effects 0.000 description 1
- 230000002459 sustained effect Effects 0.000 description 1
- 230000036962 time dependent Effects 0.000 description 1
- 208000027185 varicose disease Diseases 0.000 description 1
- 230000001755 vocal effect Effects 0.000 description 1
Classifications
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L47/00—Traffic control in data switching networks
- H04L47/10—Flow control; Congestion control
- H04L47/24—Traffic characterised by specific attributes, e.g. priority or QoS
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04B—TRANSMISSION
- H04B7/00—Radio transmission systems, i.e. using radiation field
- H04B7/02—Diversity systems; Multi-antenna system, i.e. transmission or reception using multiple antennas
- H04B7/04—Diversity systems; Multi-antenna system, i.e. transmission or reception using multiple antennas using two or more spaced independent antennas
- H04B7/0413—MIMO systems
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04J—MULTIPLEX COMMUNICATION
- H04J13/00—Code division multiplex systems
- H04J13/0007—Code type
- H04J13/004—Orthogonal
- H04J13/0048—Walsh
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L1/00—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received
- H04L1/02—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received by diversity reception
- H04L1/06—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received by diversity reception using space diversity
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L1/00—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received
- H04L1/02—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received by diversity reception
- H04L1/06—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received by diversity reception using space diversity
- H04L1/0618—Space-time coding
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L1/00—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received
- H04L1/02—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received by diversity reception
- H04L1/06—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received by diversity reception using space diversity
- H04L1/0618—Space-time coding
- H04L1/0637—Properties of the code
- H04L1/0656—Cyclotomic systems, e.g. Bell Labs Layered Space-Time [BLAST]
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L25/00—Baseband systems
- H04L25/02—Details ; arrangements for supplying electrical power along data transmission lines
- H04L25/0202—Channel estimation
- H04L25/0224—Channel estimation using sounding signals
- H04L25/0226—Channel estimation using sounding signals sounding signals per se
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L27/00—Modulated-carrier systems
- H04L27/26—Systems using multi-frequency codes
- H04L27/2601—Multicarrier modulation systems
- H04L27/2602—Signal structure
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L27/00—Modulated-carrier systems
- H04L27/26—Systems using multi-frequency codes
- H04L27/2601—Multicarrier modulation systems
- H04L27/2602—Signal structure
- H04L27/26035—Maintenance of orthogonality, e.g. for signals exchanged between cells or users, or by using covering codes or sequences
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L27/00—Modulated-carrier systems
- H04L27/26—Systems using multi-frequency codes
- H04L27/2601—Multicarrier modulation systems
- H04L27/2626—Arrangements specific to the transmitter only
- H04L27/2627—Modulators
- H04L27/2637—Modulators with direct modulation of individual subcarriers
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L27/00—Modulated-carrier systems
- H04L27/26—Systems using multi-frequency codes
- H04L27/2601—Multicarrier modulation systems
- H04L27/2647—Arrangements specific to the receiver only
- H04L27/2649—Demodulators
- H04L27/2653—Demodulators with direct demodulation of individual subcarriers
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L5/00—Arrangements affording multiple use of the transmission path
- H04L5/0001—Arrangements for dividing the transmission path
- H04L5/0014—Three-dimensional division
- H04L5/0016—Time-frequency-code
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L5/00—Arrangements affording multiple use of the transmission path
- H04L5/0001—Arrangements for dividing the transmission path
- H04L5/0014—Three-dimensional division
- H04L5/0023—Time-frequency-space
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L5/00—Arrangements affording multiple use of the transmission path
- H04L5/003—Arrangements for allocating sub-channels of the transmission path
- H04L5/0037—Inter-user or inter-terminal allocation
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L5/00—Arrangements affording multiple use of the transmission path
- H04L5/003—Arrangements for allocating sub-channels of the transmission path
- H04L5/0044—Arrangements for allocating sub-channels of the transmission path allocation of payload
- H04L5/0046—Determination of how many bits are transmitted on different sub-channels
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L5/00—Arrangements affording multiple use of the transmission path
- H04L5/003—Arrangements for allocating sub-channels of the transmission path
- H04L5/0048—Allocation of pilot signals, i.e. of signals known to the receiver
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L5/00—Arrangements affording multiple use of the transmission path
- H04L5/003—Arrangements for allocating sub-channels of the transmission path
- H04L5/0058—Allocation criteria
- H04L5/006—Quality of the received signal, e.g. BER, SNR, water filling
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L5/00—Arrangements affording multiple use of the transmission path
- H04L5/003—Arrangements for allocating sub-channels of the transmission path
- H04L5/0058—Allocation criteria
- H04L5/0064—Rate requirement of the data, e.g. scalable bandwidth, data priority
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L1/00—Arrangements for detecting or preventing errors in the information received
- H04L2001/0098—Unequal error protection
-
- H—ELECTRICITY
- H04—ELECTRIC COMMUNICATION TECHNIQUE
- H04L—TRANSMISSION OF DIGITAL INFORMATION, e.g. TELEGRAPHIC COMMUNICATION
- H04L27/00—Modulated-carrier systems
- H04L27/26—Systems using multi-frequency codes
- H04L27/2601—Multicarrier modulation systems
- H04L27/2602—Signal structure
- H04L27/261—Details of reference signals
Landscapes
- Engineering & Computer Science (AREA)
- Signal Processing (AREA)
- Computer Networks & Wireless Communication (AREA)
- Power Engineering (AREA)
- Quality & Reliability (AREA)
- Mobile Radio Communication Systems (AREA)
- Radio Transmission System (AREA)
- Transmitters (AREA)
- Digital Transmission Methods That Use Modulated Carrier Waves (AREA)
Abstract
Mevcut buluş, veri komünikasyonu ile ilgilidir. Daha hususi olarak, mevcut buluş, çok-taşıyıcılı modülasyon kullanan ve yüksek verimlilik, gelişmiş performans ve artmış esnekliğe sahip olan yeni ve gelişmiş bir komünikasyon sistemi ile ilgilidir.
Description
TARFNAME
MIMO sisteminde pilot sinyallerin 'üretilmesi için yöntem ve aparat
BULUSUN ALTYAPISI
l. Bulusun Alani
Mevcut bulus, veri komünikasyonu ile ilgilidir. Daha hususi olarak, mevcut bulus, çok-
tasiyicili modülasyon kullanan ve yüksek verimlilik, gelismis performans ve artmis
esneklige sahip olan yeni ve gelismis bir komünikasyon sistemi ile ilgilidir.
Bir modern zaman komünikasyon sisteminin, çesitli uygulamalari desteklemesi
gerekmektedir. Böyle bir komünikasyon sistemi, bundan sonra IS-95 olarak
adlandirilan “TIA/ElA/lS-95 Mobile Station-Base Station Compatibility Standard for
Dual-Mode Wideband Spread Spectrum Cellular Systemf'e uygun olan bir kod
bölüsümlü çoklu erisim (CDMA) sistemidir. CDMA sistemi, karasal link 'üzerinde
kullanicilar arasindaki ses ve veri komünikasyonunu desteklemektedir. Bir çoklu
erisim komünikasyon sisteminde CDMA tekniklerinin kullanimi, her ikisi de mevcut
bulusun vekiline tahsis edilen “SPREAD SPECTRUM MULTlPLE ACCESS
COMMUNlCATION SYSTEM USING SATELLlTE OR TERRESTRlAL REPEATERS"
baslikli U.S. Patent No. 4,901,307*de ve “SYSTEM AND METHOD FOR
GENERATING WAVEFORMS lN A CDMA CELLULAR TELEPHONE SYSTEM”
baslikli U.S. Patent N0.5,103,459*da ifsa edilmektedir.
Bir IS-95 uyumlu CDMA sistemi, ileri ve geri komünikasyon linkleri `üzerinden ses ve
veri hizmetlerini destekleme kabiliyetine sahiptir. Tipik olarak, her bir sesli arama ve
her bir trafik verisi iletimine, degisken fakat sinirli bir veri hizina sahip olan bir
atanmis kanal tahsis edilmektedir. lS-95 standardina uygun olarak, trafik veya ses
verisi, 14.4 Kbps gibi yüksek veri hizlari ile 20 milisaniye devam süresi olan kod
kanal çerçevelerine bölüntülenmektedir. Çerçeveler, bundan sonra, tahsis edilmis
kanal üzerinden iletilmektedir. Sabit boyutta kod kanal çerçeveleri içinde trafik verisini
iletmek için bir metot, mevcut bulusun vekilinin vekil kilindigi “METHOD AND
APPARATUS FOR THE FORMATlNG OF DATA FOR TRANSMISSION” baslikli
U.S. Patent No. 5,504,773'de tarif edilmektedir.
Ses ve veri hizmetlerinin karakteristikleri ve gereklilikleri arasinda birtakim dikkat
çekici farklar vardir. Böyle bir fark, ses hizmetleri, siki ve sabit gecikme gereklilikleri
uygularken, veri hizmetlerinin, degisken gecikme miktarlarini genellikle tolere
edebilmesi gerçegidir. Konusma çerçevelerinin toplam tek-yönlü gecikmesinin, tipik
olarak 100 milisaniyeden az olmasi gerekmektedir. Tersine, veri çerçeveleri için
gecikme, veri komünikasyon sisteminin toplam verimliligini optimize etmek için
avantajli bir sekilde kullanilabilen tipik olarak degisken bir parametredir.
Gecikmeye daha yüksek tolerans, trafik verisinin patlamalarda kümelesmesine ve
iletilmesine imkân vermektedir ki bu, daha yüksek bir verimlilik ve performans tedarik
edebilmektedir. Mesela, veri çerçeveleri, ses çerçeveleri tarafindan tolere edilemeyen
daha uzun gecikmeler gerektiren daha etkili hata düzeltme kodlama teknikleri
kullanabilmektedir. Tersine, ses çerçeveleri, daha kisa gecikmelere sahip olan daha
az etkili kodlama tekniklerinin kullanimi ile sinirlandirilabilmektedir.
Ses ve veri hizmetleri arasindaki baska bir 'önemli fark, ses hizmetinin, tipik olarak,
bütün kullanicilar için sabit ve ortak bir hizmet derecesi (GOS) gerektirmesidir ki bu,
veri hizmeti için genellikle gerekmemekte ve uygulanmamaktadir. Ses hizmetleri
tedarik eden dijital komünikasyon sistemleri için, bu tipik olarak, bütün kullanicilar için
sabit ve esit bir iletim hizina ve konusma çerçevelerinin hata orani için bir maksimum
tolere edilebilir degere çevirmektedir. Tersine, veri hizmetleri için, GOS, kullanicidan
kullaniciya farkli olabilmektedir ve ayrica, sistemin toplam verimliligini arttirmak için
avantajli bir sekilde optimize edilebilen bir parametredir. Bir veri komünikasyon
sisteminin GOS'u, tipik olarak, hususi bir veri miktarinin transferinde ortaya çikan
toplam gecikme olarak tanimlanmaktadir.
Ses ve veri hizmetleri arasindaki yine baska bir 'önemli fark, ses hizmetinin, bir CDMA
sisteminde, yumusak aktarim tarafindan tedarik edilen güvenilir bir komünikasyon
linki gerektirmesidir. Yumusak aktarim, güvenilirligi gelistirmek için iki veya daha fazla
baz istasyonundan artik iletimler ile neticelenmektedir. Bununla birlikte, bu ilave
güvenilirlik, veri iletimi için gerekli olmayabilmektedir, çünkü hatayla alinan veri
çerçeveleri, tekrar-iletiIebilmektedir. Veri hizmetleri için, yumusak aktarimi
desteklemek için ihtiyaç duyulan iletim gücü, ilave verinin iletilmesi için daha verimli
bir sekilde kullanilabilmektedir.
Yukarida belirtilen 'önemli farklar sebebiyle, hem ses hem veri hizmetlerini etkili bir
sekilde destekleme kabiliyetine sahip olan bir komünikasyon sisteminin tasarlanmasi
zorlu bir görevdir. IS-95 CDMA sistemi, ses verisini etkili bir sekilde iletmek için
tasarlanmaktadir ve ayrica trafik verisini iletme kabiliyetinde de sahiptir. lS-95'e
uygun kanal yapisi tasarimi ve veri çerçevesi formati, ses verisi için optimize
edilmistir. Veri hizmetleri için arttirilmis olan IS-95'i baz alan bir komünikasyon
sistemi, mevcut bulusun vekiline vekilligi verilen 3 Kasim 1997'de dosyalanan,
baslikli U.S. Patent No. 6,574,211ide ifsa edilmektedir.
Bununla birlikte kablosuz ses ve veri komünikasyonu giderek büyüyen talep dikkate
alindiginda, ses ve veri hizmetlerini destekleme kabiliyetine sahip daha yüksek
verimli, daha yüksek performansli bir kablosuz komünikasyon sistemi arzu
edilmektedir.
Bir komünikasyon sistemi tarafindan, verici birimleri ve alici birimleri arasindaki
iletimleri ön-kosullamak için kullanilabilen kanal durum bilgisi (CSI) ile ilgili olan
doküman WO 01/76110 A2rye dikkat çekilmektedir. Ayrisik alt-kanal kümeleri, bir
verici birimde konumlandirilmis verici antenlere tahsis edilmektedir. Pilot sembolleri
üretilmektedir ve ayrisik alt-kanallarin bir alt-kümesi üzerinde iletilmektedir. Iletilen
pilot sembollerinin alinmasi üzerine, alici birimleri, pilot sembollerini tasimis olan
ayrisik alt-kanallar için CSIiyi belirlemektedir. Bu CSI degerleri, bu CSI degerlerini,
pilot sembollerini tasimamis olan ayrisik alt-kanallar için CSl tahminlerini üretmek için
kullanacak olan verici birime rapor edilmektedir. Geri link üzerinde CSliyi rapor etmek
için gerekli bilginin miktari, sikistirma teknikleri ve kaynak tahsis teknikleri vasitasiyla
daha da minimize edilebilmektedir.
Bir CDMA hücresel telefon sistemi içinde sinyal dalga-biçimleri üretmek için bir
sistem ve metot ifsa eden US5943361'e de dikkat çekilmektedir.
BULUSUN OZETI
Mevcut bulusa uygun olarak, çok sayida kullaniciya sahip olan bir kablosuz çok-girdili
çok çiktili (MIMO) komünikasyon sistemi içinde veri akislari üretmek için Istem 1'de
belirtildigi gibi bir metot ve çok sayida kullaniciya sahip olan bir kablosuz çok-girdili
çok çiktili (MlMO) komünikasyon sistem içinde Istem 4'de belirtildigi gibi bir kablosuz
komünikasyon aparati tedarik edilmektedir. Diger yapilanmalar, bagimli istemlerde
talep edilmektedir.
Mevcut bulus, farkli gecikme gerekliliklerine sahip olan çok çesitli hizmet tiplerini
destekleme kabiliyetine sahip yeni ve gelismis bir komünikasyon sistemi tedarik
etmektedir. Böyle hizmet tipleri, mesela, tek-yönlü gecikme gerektiren “tam dupleks
gerçek zamanli” (FDRT) hizmetlerini (mesela ses), uzun gecikme, büyük bir miktar
kadar degismedigi sürece, daha uzun tek-yönlü gecikmeyi tolere edebilen “yarim
dupleks gerçek zamanli” (HDRF) hizmetlerini (mesela video, audio) gecikmelere çok
duyarli olmayan “gerçek-zamanli olmayan” (NRT) hizmetlerini (mesela paket verisi)
ve digerlerini ihtiva edebilmektedir. Bu farkli servis tipleri için veri, bazilari asagida
tarif edilen çesitli mekanizmalar kullanilarak etkili bir sekilde iIetiIebilmektedir.
Bir yapilanma, çok-tasiyicili (mesela OFDM) bir komünikasyon sistemi içinde
kullanim için olan ve birçok hizmet tipini desteklemek için yapilandirilabilen bir verici
birimi tedarik etmektedir. Verici birimi, bir veya daha fazla kodlayici, bir sembol
eslestirme elemani ve bir modülatbr ihtiva etmektedir. Her bir kodlayici, ilgili bir kanal
veri akisini, mütekabil bir kodlanmis veri akisi üretmek için almakta ve
kodlamaktadir. Sembol eslestirme elemani, modülasyon sembolü vektorleri üretmek
için, kodlanmis veri akislarindan veriyi almakta ve eslestirmektedir, her bir
modülasyon sembolü vektbrü, bir OFDM sembolü üretmek için tonlarin bir kümesini
modüle etmek kullanilan veri degerleri bir kümesini ihtiva etmektedir. Her bir
kodlanmis veri akisindan veri, bir veya daha fazla “devrenin” ilgili bir kümesine
eslestirilmektedir, burada, her bir devre, bir veya daha fazla tonun hususi bir
kümesini ihtiva etmektedir. Modülatör, iletim için uygun olan modüle edilmis bir sinyal
tedarik etmek için, modülasyon sembolü vektbrlerini modüle etmektedir. Verici birim,
ayrica, güç ayarlamasi saglamak için, kodlanmis veri akislarini, 'ölçekleme
faktörlerinin bir kümesi ile Ölçekleyen ölçekleme elemanlarinin bir kümesini de ihtiva
edebilmektedir.
Modülatör, bir ters Fourier dönüsümü, bir döngüsel Ön-ek üreteci ve bir yukari-
dönüstürücü ihtiva edebilmektedir. Ters Fourier dönüsümü, modülasyon sembolü
vektörlerini almakta ve mütekabil OFDM sembolünü tedarik etmek için, her bir
modülasyon sembolü vektörünün bir zaman-alani gösterimini üretmektedir. Döngüsel
bir kismini tekrarlamaktadir ve yukari-dönüstürücü, modüle edilmis bir sinyal üretmek
için, iletim sembollerini modüle etmektedir.
Her bir devre, birtakim OFDM sembollerinden birtakim tonlar (zamansal veya frekans
çesitliligi için), tek bir OFDM sembolünden birtakim tonlar, bir veya daha fazla OFDM
sembolünden bütün tonlari veya tonlarin baska bazi kombinasyonunu ihtiva ettigi
seklinde tanimlanabilmektedir. Devreler, esit boyuta veya farkli boyutlara sahip
olabilmektedir.
Her bir kanal veri akisi için veri, paketler içinde iletilebilmektedir. Her bir paket, hususi
uygulamaya bagli olarak, çesitli alanlar ihtiva ettigi seklinde tanimlanabilmektedir. Bir
uygulamada, her bir paket, bir sonraki paketi iletmek için kullanilacak olan devre
içindeki bir degisimin göstergesi olan paket tipi tanimlayicisi, bir sonraki paketi
iletmek için kullanilacak olan hususi bir devrenin göstergesi olan bir devre
tanimlayicisi ve faydali-yük için bir veri alani ihtiva etmektedir. Baska bir
uygulamada, her bir paket, paketin amaçlanan bir alicisinin göstergesi olan bir
kullanici tanimlayicisi ve faydali-yük için bir veri alani ihtiva etmektedir.
Kanal veri akislari, dilimler üzerinden iletilebilmektedir, her bir dilim, birtakim OFDM
sembolleri ihtiva etmektedir. Her bir dilim, iki veya daha fazla bölüntüye
bölünebilmektedir, her bir bölüntü, bir veya daha fazla OFDM sembolü ihtiva
etmektedir ve bir veya daha fazla hizmet tipini desteklemek için kullanilmaktadir.
Mesela, her bir dilimin bir bölüntüsü, bir kisa gecikme gerekliligine sahip olan tam
dupleks gerçek zamanli hizmetleri desteklemek için kullanilabilmektedir ve her bir
dilimin baska bir bölüntüsü, daha gevsek gecikme gerekliliklerine sahip olan yarim
dupleks gerçek zamanli ve/veya gerçek-zamanli olmayan hizmetleri desteklemek için
kullanilabilmektedir.
Gelismis verimlilik için, hususi bir kanal veri akisi için tam hiz verisi, bir birinci devre
vasitasiyla iletilebilmektedir ve daha düsük hizli veri, ikinci bir devre vasitasiyla
iletilebilmektedir. Ikinci devre, her X (X > 1) sayida dilimde iletilebilmektedir veya
daha düsük kapasiteli bir devre olabilmektedir. Yeni bir devre kullanmak için bir
gösterge, mevcut devre üzerinde iletilen paketin alani içinde gönderilebilmektedir
veya bir kontrol kanali vasitasiyla gönderilebilmektedir. Yeni devre, yeni devrenin
kullanilmasinin bu göstergesinin alindiginin bir onayi alindiktan sonra
kullanilabilmektedir.
Baska bir spesifik uygulamada, verici birim, ilgili kodlayicilara baglanan bir veya daha
fazla kaplama elemani ihtiva etmektedir. Her bir kaplama elemani, ilgili bir kodlanmis
veri akisini almaktadir ve mütekabil bir kaplanmis veri akisi üretmek için, o
kodlanmis veri akisina tahsis edilmis olan hususi bir Walsh sekansi ile
kaplamaktadir. Olçekleme elemanlari, bundan sonra, ölçeklenmis veri akislari
üretmek için, kaplanmis veri akislarini, ilgili ölçekleme faktörleri ile ölçeklemektedir.
Bir toplayici, daha sonra modülatöre tedarik edilen bir birlestirilmis veri akisi tedarik
etmek için, ölçeklenmis veri akislarini almakta ve toplamaktadir. Her bir Walsh
sekansi, Walsh sekansi için kullanilan OFDM sembollerinin her birinin çok sayida
tonu üzerinden iletilebilmektedir. Ayrica, Walsh sekansinin uzunlugu, her bir OFDM
sembolü içindeki tonlarin sayisina eslestirilmektedir. Mesela, 128 uzunlukta Walsh
sekanslari, 128 ton uzunluga sahip olan OFDM sembolleri için kullanilabilmektedir ve
her bir Walsh sekansinin 128 çipi, bir OFDM sembolünün 128 tonu üzerinde
iletilebilmektedir.
Baska bir yapilanma, çok sayida hizmet tipini destekleyebilen bir modüle edilmis
sinyal üretmek ve iletmek için bir metot tedarik etmektedir. Metoda uygun olarak, bir
veya daha fazla kanal veri akisi alinmaktadir ve mütekabil bir kodlanmis veri akisi
üretmek için, her bir kanal veri akisi, hususi bir kodlama semasi ile kodlanmaktadir.
Kodlanmis veri akislarindan veri, modülasyon sembolü vektorleri üretmek için
eslestirilmektedir, burada, her bir modülasyon sembolü vekt'orü, bir OFDM sembolü
üretmek için birtakim tonlari module etmek için kullanilan birtakim veri degerleri ihtiva
etmektedir. Her bir kodlanmis veri akisindan veri, bir veya daha fazla devrenin ilgili
bir kümesine eslestirilmektedir, her bir devre, bir veya daha fazla tonun ilgili bir
kümesini ihtiva etmektedir. Kodlanmis veri akislari, güç ayarlamasi tedarik etmek için
ilgili ölçekleme faktörleri ile ölçeklenebilmektedir. Modülasyon sembolü vektörleri,
bundan sonra, iletim için uygun bir modüle edilmis sinyal tedarik etmek için modüle
edilmektedir.
Çok-tasiyicili modülasyon gerçeklestirmek için, her bir modülasyon vektörü,
mütekabil bir OFDM sembolü tedarik etmek için, ilk önce, bir zaman-bölgesi
gösterimine dönüstürülmektedir. Her bir OFDM sembolünün bir kismi, bundan sonra,
mütekabil bir iletim sembolü üretmek için tekrar edilmektedir ve iletim sembolleri,
modüle edilmis sinyali üretmek için daha da islenmektedir.
Bir alici birimi, yukarida tarif edilen sekilde 'üretilen module edilmis sinyali alma ve
isleme kabiliyetine sahip olan bir alici birimi de tedarik edilmektedir.
çiziMLERiN KISA AçiKLAMAsi
Mevcut bulusun özellikleri, yapisi ve avantajlari, benzer referans karakterlerinin
koordineli bir sekilde kullanildigi çizimler ile bir arada alindigi zaman asagidaki
detayli açiklamadan daha iyi anlasilacaktir, çizimlerde:
Sekil 1, bir çok-girdili çok-çiktili (MIMO) komünikasyon sisteminin bir diyagramidir;
Sekil 2, bir verici birimde bir verici anteninden bir iletimin spesifik bir örnegini grafiksel
olarak tasvir eden bir diyagramdir;
Sekil 3, Sekil 1tde gösterilen komünikasyon sistemine ait bir veri islemcisinin ve bir
modülat'or'ün bir yapilanmasinin bir blok diyagramidir;
Sekiller 4A ve 48, mesela kontrol, yayin, ses veya trafik verisi gibi bir kanal veri
akisini islemek için kullanilabilen bir kanal veri islemcisinin iki yapilanmasinin blok
diyagramidir;
Sekiller 5A ila SC, Sekil 2*de gösterilen iletim sinyalini 'üretmek için kullanilabilen
isleme birimlerinin bir yapilanmasinin blok diyagramlaridir;
Sekil 6, bir veya daha fazla kanal veri akisini almak için kullanilabilen, çok sayida
alici antenine sahip olan bir alici biriminin bir yapilanmasinin bir blok diyagramidir;
Sekil 7, bir yapilanmaya uygun bir komünikasyon sisteminin çalisma modlarinin
bazilari ile elde edilebilen spektral verimliligi tasvir eden çizimlerdir;
Sekil 8A, çesitli hizmet tiplerini iletmek için kullanilabilen bir yapinin bir
yapilanmasinin bir diyagramidir.
Sekiller SB ve 80, veri iletmek için kullanilabilen iki paket yapisinin spesifik bir
yapilanmasinin diyagramlaridir;
Sekil 9, dikgen OFDM tonlari üzerinde birçok kullaniciyi çoklamak için kullanilabilen
bir veri islemcisinin ve bir modülatör'un bir yapilanmasinin bir blok diyagramidir ve
Sekil 10, dikgen (or. Walsh) kodlari kullanilarak ayni OFDM tonlari üzerinde birçok
kullaniciyi çoklamak için kullanilabilen bir veri islemcisinin ve bir mod'ülatör'ün bir
yapilanmasinin bir blok diyagramidir.
SPESIFIK YAPILANMALARIN DETAYLI AÇIKLAMASI
Sekil 1, bulusun bazi yapilanmalarini uygulama kabiliyetine sahip olan bir çok-girdili
çok-çiktili (MIMO) komünikasyon sisteminin (100) bir diyagramidir. Komünikasyon
sistemi (100), spektral verimliligi arttirmak, performansi gelistirmek ve esnekligi
arttirmak için, anten, frekans ve zamansal çesitliligin bir kombinasyonunu tedarik
etmek için etkin olabilmektedir. Artmis spektral verimlilik, kullanilabilir sistem bant-
genisliginden daha iyi istifade etmek için, mümkün oldugunda, Hertz basina saniye
basina daha fazla bit (bps/Hz) iletme kabiliyeti ile karakterize olmaktadir. Daha
yüksek spektral verimlilik elde etmek için teknikler, asagida daha detayli olarak tarif
edilmektedir. Gelistirilmis performans, belirli bir link tasiyici-gürültü-arti-girisim orani
(C/l) için mesela bir düsük-bit-hata-orani (BER) veya çerçeve-hata-orani (FER) ile
nicelenebilmektedir. Ve arttirilmis esneklik, farkli ve tipik olarak benzesmeyen
gerekliliklere sahip olan birçok kullaniciyi yerlestirme kabiliyeti ile karakterize
olmaktadir. Bu hedefler, çok-tasiyicili modülasyon, zaman bölüsümlü çoklama
(TDM), birçok verici ve/veya alici antenler ve baska teknikler kullanilarak kismi olarak
gerçeklestirilebilmektedir. Bulusun özellikleri, cepheleri ve avantajlari, asagida daha
detayli olarak tarif edilmektedir.
Sekil 1rde gösterildigi gibi, komünikasyon sistemi (100), bir ikinci sistem (120) ile
komünikasyon içinde olan bir birinci sistem (110) ihtiva etmektedir. Sistem (110), (1)
veri alan veya üreten, (2) anten, frekans veya zamansal çesitlilik veya bunlarin bir
kombinasyonunu tedarik etmek için veriyi isleyen ve (3) birtakim modülatörlere
(MOD) (114a ila 114t) islenmis modülasyon sembolleri tedarik eden bir (iletim) veri
islemcisi (112) ihtiva etmektedir. Her bir modülatör (114) ayrica, modülasyon
sembollerini ileri islemektedir ve iletim için uygun bir RF modüle edilmis sinyal
üretmektedir. Modülatörlerden (114a ila 114t) RF modülasyonlu sinyaller, bundan
sonra, ilgili antenlerden (116a ila 116t) komünikasyon linkleri (118) vasitasiyla
sisteme (120) iletilmektedir.
Sekil 1tde gösterilen yapilanmada, sistem (120), iletilen sinyalleri alan ve alinan
sinyalleri, ilgili demodülatörlere (DEMOD) (124a ila 124r) tedarik eden birtakim alici
antenler (122a ila 122r) ihtiva etmektedir. Sekil 1'de gösterildigi gibi, her bir alici
anten (122), mesela sistemde (110) kullanilan isletim modu, verici ve alici antenlerin
yönlülügü, komünikasyon Iinklerinin karakteristikleri ve digerleri gibi birtakim
faktörlere bagli olarak, bir veya daha fazla verici antenden (116) sinyaller
alabilmektedir. Her bir demodülatör (124), vericide kullanilan modülasyon semasini
tamamlayici olan bir demodülasyon semasi kullanarak ilgili alinan sinyali demodüle
etmektedir. Demodülatörlerden (124a ila 124r) demodüle edilmis semboller, bundan
sonra, sembolleri, bir çikti verisi tedarik etmek için daha ileri isleyen bir (alim) veri
islemcisine (126) tedarik etmektedir. Verici ve alici birimlerde veri islenmesi, asagida
daha detayli olarak tarif edilmektedir.
Sekil 1, sadece, sistemden (110) sisteme (120) ileri link iletimini göstermektedir. Bu
konfigürasyon, veri yayini ve diger tek-yönlü veri iletim uygulamalari için
kullanilabilmektedir. Basitlik olmasi bakimindan Sekil 1*de gösterilmemis olmakla
birlikte, çift-yönlü bir komünikasyon sisteminde, sistemden (120) sisteme (110) bir
geri link de tedarik edilmektedir. Çift-yönlü komünikasyon sistemleri için, sistemlerin
(110 ve 120) her biri, verinin birimden iletilmesi veya birimde kabul edilmesine bagli
olarak, bir verici birim gibi veya bir alici birim gibi veya eszamanli olarak her ikisi gibi
isleyebilmektedir.
Basitlik açisindan, komünikasyon sisteminin (100), bir verici birim (yani sistem (110))
ve bir alici birim (yani sistem (120)) ihtiva ettigi gösterilmektedir. Bununla birlikte,
komünikasyon sisteminin diger varyasyoniari ve konfigürasyonlari da mümkündür.
Mesela, bir çok-kullanicili, çoklu erisim komünikasyon sisteminde, tek bir verici birim,
birtakim alici birimlere eszamanli olarak veri iletmek için kullanilabilmektedir. Ayrica,
bir IS-95 CDMA sistemi içindeki yumusak-aktarima benzer bir sekilde, bir alici birim,
birtakim verici birimlerden iletimleri eszamanli olarak alabilmektedir. Bulusa ait
komünikasyon sistemi, çok sayida verici ve alici birimler ihtiva edebilmektedir.
Sekil 1'de gösterildigi gibi, her bir verici birim, tek bir verici anten veya çok sayida
verici anten ihtiva edebilmektedir. Benzer sekilde, yine Sekil 1'de gösterildigi gibi, bir
alici birim, tek bir alici anten veya çok sayida alici anten ihtiva edebilmektedir.
Mesela, komünikasyon sistemi, bazilari bir anten ihtiva edebilen ve digerleri çok
sayida anten ihtiva edebilen çok sayida uzak sisteme/sistemden (yani abone
birimleri, CDMA sistemindeki uzak istasyonlara benzer olarak) veri ileten ve veri alan
çok sayida antene sahip bir merkezi sistem (yani IS-95 CDMA sistemi içindeki bir baz
istasyonuna benzer) ihtiva edebilmektedir. Genel olarak, alici ve verici antenlerin
sayisi arttikça, asagida tarif edildigi gibi, anten çesitliligi artmaktadir ve performans
gelismektedir.
Burada kullanilan bir anten ifadesi, bosluk içinde dagitilmis bir veya daha fazla anten
elemaninin bir derlemesine atif yapmaktadir. Anten elemanlari, fiziksel olarak tek bir
alanda konumlandirilabilmektedir veya çoklu alanlara dagitilabilmektedir. Tek bir
alanda fiziksel olarak birlikte-yerlestirilmis olan anten elemanlari, bir anten dizisi
olarak isletilebilmektedir (mesela bir CDMA baz istasyonu için). Bir anten agi, fiziksel
olarak ayrilmis olan anten dizilerinin veya elemanlarinin bir derlemesinden
olusmaktadir (mesela birkaç CDMA baz istasyonu). Bir anten dizisi veya bir anten
agi, huzmeler olusturma ve anten dizisinden veya agindan çoklu huzmeler gönderme
kabiliyeti ile tasarlanabilmektedir. Mesela, bir CDMA baz istasyonu, ayni anten
dizisinden, bir kaplama alaninin üç farkli bölümüne (veya sektör) üçe kadar huzme
iletme kabiliyeti ile tasarlanabilmektedir. Dolayisiyla, üç huzme, üç antenden üç iletim
olarak g'orülebilmektedir.
Bulusa ait komünikasyon sistemi, farkli gereksinimlere ve bunun yani sira
kabiliyetlere sahip abone birimlerini destekleme kabiliyetine sahip bir çoklu-kullanicili
çoklu erisim komünikasyon semasi tedarik etmek için tasarlanabilmektedir. Sema,
sistemin total çalisma bant-genisliginin (W), (mesela , birbiriyle tamamen
benzesmez veri hizi, gecikme ve servis kalitesi (QOS) gereksinimlerine sahip
olabilen farkli servis tipleri arasinda verimli bir sekilde paylasilmasina izin
vermektedir.
Böyle benzesmez servis tiplerinin ornekleri, ses servislerini ve veri servislerini ihtiva
etmektedir. Ses servisleri, tipik olarak, bir düsük veri hizi (mesela 8 kbps ila 32 kbps),
kisa isleme gecikmesi (mesela 3 milisaniye ila 100 milisaniye toplam tek-yönlü
gecikme) ve bir komünikasyon kanalinin uzatilmis bir zaman periyodu boyunca
sürdürülen kullanimi ile karakterize edilmektedir. Ses servislerinin dayattigi kisa
gecikme gereksinimleri, tipik olarak, her bir sesli aramaya, aramanin süresi boyunca,
sistem kaynaklarinin küçük bir fraksiyonunun atanmasini gerektirmektedir. Tersine,
veri servisleri, düzensiz zamanlarda, çesitli miktarlarda verinin gönderildigi "patlamali'y
trafikler ile karakterize edilmektedir. Verinin miktari, patlamadan-patlamaya ve
kullanicidan-kullaniciya kayda deger sekilde çesitlilik gösterebilmektedir. Yüksek
verimlilik için, bulusa ait komünikasyon sistemi, mevcut kaynaklarin gerektigi gibi bir
kismini ses servislerine ve geri kalan kaynaklari veri servislerine tahsis etme
kabiliyeti ile tasarlanabilmektedir. Bulusun bazi yapilanmalarinda, mevcut sistem
kaynaklarinin bir fraksiyonu, belirli veri servisleri için veya belirli tipte veri servisleri
için de tahsis edilebilmektedir.
Her bir abone birimi tarafindan erisilebilir veri hizlarinin dagilimi, bazi minimum ve
maksimum anlik degerler arasinda genis çapta degisebilmektedir (mesela 200 kbps
ila 20 Mbps). Hususi bir abone birimi için herhangi bir anda erisilebilir veri hizini,
mesela mevcut iletim gücü miktari, komünikasyon linkinin kalitesi (yani C/l), kodlama
semasi ve digerleri gibi birtakim faktörler etkileyebilmektedir. Her bir abonenin veri
hizi gereksinimi de bir minimum degerden (mesela bir sesli arama için 8 kbps)
maksimum desteklenmis anlik en yüksek hiza kadar (mesela patlamali veri servisleri
için 20 Mbps) genis çapta farklilik gösterebilmektedir.
Tipik olarak, ses ve veri trafiginin yüzdesi, zamanla degisen bir rastgele degiskendir.
Bulusun bazi cephelerine uygun olarak, her iki servis tipini eszamanli olarak verimli
bir sekilde desteklemek için, bulusa ait komünikasyon sistemi, ses ve veri trafiginin
miktarini baz alarak mevcut kaynaklari dinamik olarak tahsis etme kabiliyeti ile
tasarlanmaktadir. Kaynaklari dinamik olarak tahsis etmek için bir sema, asagida tarif
edilmektedir. Kaynaklari tahsis etmek için baska bir sema, yukarida bahsedilen U.S.
Patent Basvurusu Seri No. 08/963,386'da tarif edilmektedir.
Bulusa ait komünikasyon sistemi, yukarida tarif edilen 'özellikleri ve avantajlari tedarik
etmektedir ve birbiriyle benzesmez gereksinimlere sahip farkli servis tiplerini
destekleme kabiliyetine sahiptir. Ozellikler, anten, frekans veya zamansal çesitlilik
veya bunlarin bir kombinasyonunun kullanilmasi suretiyle elde edilmektedir. Bulusun
bazi yapilanmalarinda, anten, frekans veya zamansal çesitlilik, bagimsiz olarak elde
edilebilmektedir ve dinamik olarak seçilebilmektedir.
Burada kullanilan anten çesitliligi, verinin, birden fazla anten üzerinden iletilmesi
ve/veya alinmasina atif yapmaktadir, frekans çesitliligi, verinin, birden fazla alt-
banttan iletimine atif yapmaktadir ve zamansal çesitlilik, verinin, birden fazla zaman
periyodunda iletimine atif yapmaktadir. Anten, frekans ve zamansal çesitlilik, alt
kategoriler ihtiva edebilmektedir. Mesela, iletim çesitliligi, komünikasyon linkinin
güvenilirligini gelistirecek bir sekilde birden fazla verici antenin kullanimina atif
yapmaktadir, alim çesitliligi, komünikasyon linkinin güvenilirligini gelistirecek sekilde
birden fazla alici antenin kullanimina atif yapmaktadir ve uzaysal çesitlilik,
komünikasyon linkinin güvenilirligini gelistirmek ve/veya kapasitesini arttirmak için
çoklu verici ve alici antenlerin kullanimina atif yapmaktadir. Iletim ve alim çesitliligi,
ayni zamanda, link kapasitesini arttirmaksizin komünikasyon linkinin güvenilirligini
gelistirmek için kombinasyon halinde de kullanilabilmektedir. Böylece, anten, frekans
ve zamansal çesitliligin çesitli kombinasyonlari elde edilebilmektedir ve mevcut
bulusun alani içindedir.
Frekans çesitliligi, mesela, isletim bant-genisliginin çesitli alt-bantlari üzerinden veri
iletimine izin veren dikgen frekans bölmeli çoklama (OFDM) gibi çok-tasiyicili bir
modülasyon semasinin kullanilmasi suretiyle tedarik edilebilmektedir. Zamansal
çesitlilik, verinin, farkli zamanlarda iletilmesi suretiyle elde edilmektedir ki bu, zaman-
b'olmeli çoklama (TDM) kullanimi ile daha kolay basarilabilmektedir. Bulusa ait
komünikasyon sisteminin bu çesitli cepheleri, asagida daha detayli olarak tarif
edilmektedir.
Bulusun bir cephesine uygun olarak, anten çesitliligi, verici birimde bir sayida (NT)
verici antenin veya alici birimde bir sayida (NR) alici antenin veya hem verici hem de
alici birimlerde çoklu antenlerin kullanilmasi suretiyle elde edilmektedir. Bir karasal
komünikasyon sisteminde (mesela bir hücresel sistem, bir yayin sistemi, bir MMDS
sistemi ve digerleri), bir verici birimden bir RF modüle edilmis sinyal, birkaç iletim yolu
vasitasiyla alici birime ulasabilmektedir. Tipik olarak, iletim yollarinin karakteristikleri,
birtakim faktörlere bagli olarak zamanla degismektedir. Eger birden fazla verici veya
alici anten kullanilmakta ise ve eger, en azindan bir dereceye kadar genellikle geçerli
oldugu gibi verici ve alici antenler arasindaki iletim yolu bagimsiz (yani ilintisiz) ise, o
zaman, antenlerin sayisi arttikça, iletilen sinyalin dogru sekilde alinmasi ihtimali
artmaktadir. Genel olarak, verici ve alici antenlerin sayisi arttikça, çesitlilik
artmaktadir ve performans gelismektedir.
Bulusun bazi yapilanmalarinda, anten çesitliligi, istenen performansi tedarik etmek
için komünikasyon linkinin karakteristiklerini baz alarak dinamik olarak tedarik
edilmektedir. Mesela, bazi komünikasyon tipleri için (mesela sinyalleme), bazi servis
tipleri için (mesela ses), bazi komünikasyon linki karakteristikleri için (mesela düsük
C/I) veya baska bazi durumlar veya hususlar için daha yüksek bir anten çesitliligi
derecesi tedarik edilebilmektedir.
Burada kullanilan anten çesitliligi, iletim çesitliligini ve alim çesitliligini ihtiva
etmektedir. Iletim çesitliligi için, veri, çoklu verici antenleri üzerinden iletilmektedir.
Tipik olarak, arzu edilen çesitliligi elde etmek için verici antenlerden iletilen veri
iletilen veri, gecikmis veya zaman içinde yeniden istenmis olabilmektedir veya
kodlanmis ve mevcut verici antenler boyunca serpistirilmis olabilmektedir. Ayrica,
frekans ve zamansal çesitlilik, farkli verici antenler ile beraber kullanilabilmektedir.
Alim çesitliligi için, modüle edilmis sinyaller, çoklu alici antenler 'uzerinde alinmaktadir
ve çesitlilik, sinyallerin, basit bir sekilde farkli iletim yollari vasitasiyla alinmasi
suretiyle elde edilmektedir.
Bulusun baska bir cephesine uygun olarak, frekans çesitliligi, çok-tasiyicili bir
modülasyon semasi kullanilarak elde edilebilmektedir. Çok sayida avantaja sahip
olan böyle bir sema, OFDM'dir. OFDM modülasyonu ile, genel iletim kanali, esasen,
ayni veya farkli veriyi iletmek için kullanilan bir sayida (L) paralel alt-kanala
bölünmektedir. Genel iletim kanali, W total çalisma bant-genisligini isgal etmektedir
ve alt-kanallarin her biri, W/L bir bant-genisligine sahip olan ve farkli bir merkez
frekansinda merkezlenen bir alt-bandi isgal etmektedir. Her bir alt-kanal, total
çalisma bant-genisliginin bir kismi olan bir bant-genisligine sahiptir. Alt-kanallarin her
biri, asagida tarif edildigi gibi, hususi (ve muhtemelen tek) bir isleme, kodlama ve
modülasyon semasi ile baglantili olabilen bir bagimsiz veri iletim kanali olarak da
düsünülebilmektedir.
Frekans çesitliligi saglamak için, veri, bölünebilmekte ve iki veya daha fazla alt-
bandin herhangi bir belirlenmis kümesi `üzerinden iletilebilmektedir. Mesela, hususi
bir abone birimine iletim, zaman dilimi 1*de alt-kanal 1, zaman dilimi 2*de alt-kanal 5,
zaman dilimi 3'de alt-kanal 2 'üzerinden vb. gerçeklesebilmektedir. Baska bir örnek
olarak, hususi bir abone birimi için veri, zaman dilimi 1'de alt-kanallar 1 ve 2 (mesela
her iki alt-kanal 'üzerinde ayni verinin iletilmesi ile), zaman dilimi 2rde alt-kanallar 4 ve
6 ve zaman dilimi 3'de sadece alt-kanal 2 üzerinden iletilebilmektedir. Verinin
zamanla farkli alt-kanallar üzerinden iletimi, frekans seçmeli sönümleme ve kanal
bozulmasina maruz kalan bir komünikasyon sisteminin performansini
gelistirebilmektedir. OFDM modülasyonunun diger faydalari, asagida tarif
edilmektedir.
Bulusun yine baska bir cephesine uygun olarak, zamansal çesitlilik, farkli zamanlarda
veri transfer edilmesi suretiyle gerçeklestirilmektedir ki bu, zaman bölmeli çoklama
(TDM) kullanilarak daha kolay gerçeklestirilebilmektedir. Veri servisleri için (ve
muhtemelen ses servisleri için), veri iletimi, komünikasyon linkinde zamana bagli
bozulmaya bagisiklik saglamak için seçilebilecek olan zaman dilimleri boyunca
meydana gelmektedir. Zamansal çesitlilik, serpistirme kullanilarak elde
edilebilmektedir.
Mesela, hususi bir abone birimine iletim, zaman dilimleri (1 ila X) boyunca meydana
gelebilmektedir veya muhtemel zaman dilimlerinin (1 ila x) bir altkümesi (mesela
zaman dilimleri 1, 5, 8 vb.) üzerinde gerçeklesebilmektedir. Her bir zaman diliminde
iletilen verinin miktari, degisken veya sabit olabilmektedir. Çoklu zaman dilimleri
boyunca iletim, mesela darbe gürültüsü ve girisim sebebiyle dogru veri alimi ihtimalini
arttirmaktadir.
Anten, frekans ve zamansal çesitliligin kombinasyonu, bulusa ait komünikasyon
sisteminin, saglam performans tedarik etmesine imkan vermektedir. Anten, frekans
ve/veya zamansal çesitlilik, iletilen verinin en azindan birazinin dogru alimi ihtimalini
arttirmaktadir ki bu, daha sonra (mesela kod-çözme sirasinda) baska iletimlerde
meydana gelmis olabilen bazi hatalari düzeltmek için kullanilabilmektedir. Anten,
frekans ve zamansal çesitliligin kombinasyonu, ayni zamanda, komünikasyon
sisteminin, birbiriyle benzesmez veri hizina, isleme gecikmesine ve servis
gereksinimleri kalitesine sahip olan farkli servis tiplerini eszamanli olarak
barindirmasina da imk^an vermektedir.
Bulusa ait komünikasyon sistemi, birtakim farkli komünikasyon modlarinda
tasarlanabilmekte ve isletilebilmektedir, her bir komünikasyon modu, anten, frekans
veya zamansal çesitlilik veya bunlarin bir kombinasyonunu kullanmaktadir.
Komünikasyon modlari, mesela, bir çesitlilik komünikasyon modunu ve bir MIMO
komünikasyon modunu ihtiva etmektedir. Çesitlilik ve MIMO komünikasyon
modlarinin çesitli kombinasyonlari da komünikasyon sistemi tarafindan
desteklenebilmektedir. Ayrica, baska komünikasyon modlari da uygulanabilmektedir
ve mevcut bulusun alani içindedir.
Çesitlilik komünikasyon modu, iletim ve/veya alim çesitliligi, frekans veya zamansal
çesitlilik veya bunlarin bir kombinasyonunu kullanmaktadir ve genellikle
komünikasyon linkinin güvenilirligini gelistirmek için kullanilmaktadir. Çesitlilik
komünikasyon modunun bir uygulamasinda, verici birim, alici birimler tarafindan
bilinen muhtemel konfigürasyonlarin sonlu bir kümesinden, bir modülasyon ve
kodlama semasi (yani konfigürasyon) seçmektedir. Mesela, her bir ek-yük ve ortak
kanal, bütün alici birimlerin bildigi bir hususi konfigürasyon ile baglantili
olabilmektedir. Spesifik bir kullanici için (mesela bir sesli arama veya bir veri iletimi
için) çesitlilik komünikasyon modu kullanildigi zaman, mod ve/veya konfigürasyon,
alici birim tarafindan onceden bilinebilmektedir (mesela bir önceki kurulumdan) veya
kabul edilmis (mesela bir ortak kanal vasitasiyla) olabilmektedir.
Çesitlilik komünikasyon modunda, veri, bir veya daha fazla antenden ve bir veya
daha fazla zaman periyodunda, bir veya daha fazla alt-kanal üzerinde iletilmektedir.
Atanmis alt-kanallar, ayni anten ile baglantili olabilmektedir veya farkli antenler ile
baglantili alt-kanallar olabilmektedir. Bir “saf” çesitlilik komünikasyon modu olarak da
adlandirilan çesitlilik komünikasyon modunun genel bir uygulamasinda, veri, bütün
mevcut iletim antenlerinden hedef alici birime iletilmektedir. Saf çesitlilik
komünikasyon modu, veri hizinin gereksinimlerinin düsük oldugu durumlarda veya
C/I düsük oldugu zaman veya her ikisi de geçerli oldugu zaman kullanilabilmektedir.
MlMO komünikasyon modu, komünikasyon Iinkinin her iki ucunda anten çesitliligi
kullanmaktadir ve genellikle, komünikasyon Iinkinin hem güvenligini gelistirmek hem
de kapasitesini arttirmak için kullanilmaktadir. MlMO komünikasyon modu, ayrica,
anten çesitliligi ile kombinasyon halinde frekans ve/veya zamansal çesitliligi de
kullanabilmektedir. Burada uzaysal komünikasyon modu olarak da adlandirilabilen
MIMO komünikasyon modu, asagida tarif edilecek olan bir veya daha fazla isleme
modunu kullanmaktadir.
Çesitlilik komünikasyon modu, özellikle yüksek C/I seviyelerinde, MIMO
komünikasyon modundan genellikle daha düsük spektral verimlilige sahiptir. Bununla
birlikte, düsük ila orta C/l degerlerinde, çesitlilik komünikasyon modu, karsilastirilabilir
verimlilik elde etmektedir ve uygulanmasi daha basit olabilmektedir. Genel olarak,
MlMO komünikasyon modunun kullanimi, hususi olarak orta ile yüksek C/l
degerlerinde kullanildiginda daha büyük spektral verimlilik tedarik etmektedir.
Dolayisiyla, MlMO komünikasyon modu, veri hizi gereksinimleri orta ila yüksek
oldugu zaman avantajli bir sekilde kullanilabilmektedir.
Komünikasyon sistemi, hem çesitlilik hem de MlMO komünikasyon modlarini
eszamanli olarak desteklemek için tasarlanabilmektedir. Komünikasyon modlari,
çesitli sekillerde uygulanabilmektedir ve arttirilmis esneklik için, bir alt-kanal bazinda
bagimsiz olarak uygulanabilmektedir. MIMO komünikasyon modu, tipik olarak
spesifik kullanicilara uygulanmaktadir. Bununla birlikte, her bir komünikasyon modu,
alt-kanallarin bir altkümesi boyunca, bütün alt-kanallar boyunca veya baska bir
bazda, her bir alt-kanal üzerinde bagimsiz olarak uygulanabilmektedir. Mesela,
MlMO komünikasyon modunun kullanimi, spesifik bir kullaniciya (mesela bir veri
kullanicisi) uygulanabilmektedir ve eszamanli olarak, çesitlilik komünikasyon
modunun kullanimi, farkli bir alt-kanal üzerinde baska bir spesifik kullaniciya (mesela
bir ses kullanicisi) uygulanabilmektedir. Çesitlilik komünikasyon modu, mesela, daha
yüksek yol kaybina ugrayan alt-kanallar üzerine de uygulanabilmektedir.
Bulusa ait komünikasyon sistemi, ayrica, birtakim isleme modlarini desteklemek için
tasarlanabilmektedir. Iletim birimi, komünikasyon linklerinin kosullarinin (yani
ve verimliligi arttirmak için verici birimde ilave islem gerçeklestirilebilmektedir. Tam
kanal durum bilgisi (CSI) veya kismi CSI, verici birim için hazir olabilmektedir. Tam
CSI, her bir alt-bant için verici ve alici antenlerin bütün çiftleri arasindaki yayilim
yolunun yeterli karakterizasyonunu (yani genlik ve faz) ihtiva etmektedir. Tam CSI
ayrica, her bir alt-bant için C/I'yi de ihtiva etmektedir. Tam CSI, asagida tarif edildigi
gibi, verici antenlerden alici antenlere iletim yollarinin durumlarinin tanimlayicisi olan
kompleks kazanç degerlerinin matrislerinin bir kümesi içinde düzenlenebilmektedir.
Kismi CSI, mesela alt-bandin C/I'sini ihtiva edebilmektedir. Tam CSl veya kismi CSl
ile, verici birim, veriyi, alici birime iletimden önce ön-kosullamaktadir.
Tam-CSI isleme modunun spesifik bir uygulamasinda, verici birim, verici antenlere
sunulan sinyalleri spesifik bir alici birime özgü bir sekilde ön-kosullayabilmektedir
(mesela bn-kosullama, o alici birime atanmis her bir alt-bant için
gerçeklestirilebilmektedir). Kanal, alici birim tarafindan ölçüldügü ve müteakip olarak
vericiye geri gönderildigi ve iletimi ön-kosullamak için kullanildigi andan beri kayda
deger sekilde degismedigi sürece, amaçlanan alici birim, iletimi demodüle
edebilmektedir. Bu uygulamada, bir tam-CSI bazli MIMO komünikasyonu, yalnizca,
iletilen sinyalleri bn-kosullamak için kullanilan CSI ile baglantili alici birim tarafindan
demodüle edilebilmektedir.
Kismi-CSI veya no-CSI isleme modlarinin spesifik bir uygulamasinda, verici birim,
daha sonra bütün alici birimler tarafindan (teoride) demodüle edilebilen ortak bir
modülasyon ve kodlama semasi kullanabilmektedir (mesela her bir veri kanal iletimi
üzerinde). Kismi-CSI isleme modunun bir uygulamasinda, tek bir alici birim, C/ltsini
belirtebilmektedir ve bütün antenler üzerinde kullanilan modülasyon, buna uygun
olarak, o alici birim için seçilebilmektedir (mesela güvenilir iletim için). Diger alici
birimler, iletimi demodüle etmeye çalisabilmektedir ve eger uygun C/I*ye sahip iseler,
iletimi basarili bir sekilde geri kazanabilmektedir. Bir ortak (mesela yayin) kanal,
bütün kullanicilara ulasmak için bir no-CSI isleme modu kullanabilmektedir.
Tam-CSI isleme, asagida kisaca tarif edilmektedir. CSI, verici birimde mevcut
bulundugu zaman, basit bir yaklasim, çok-girdili/çok-çiktili kanali, bir dizi bagimsiz
kanala ayristirmaktir. Vericilerdeki kanal transfer fonksiyonu göz 'önüne alindigi
zaman, farkli veri akislarini iletmek için sol 'Öz-vektörler kullanilabilmektedir. Her bir
elverisli C/I'si tarafindan belirlenmektedir. Eger H, spesifik bir zamanda NT verici
anten elemani ve NR alici anten elemani için kanal cevabini veren NR X NT matrisi ve
, kanala girdilerin NT-vekt'orü ise, O zaman alinan sinyal su sekilde ifade
edilebilmektedir:
burada, Q, gürültü eklentili girisimi temsil eden bir NR-vekt'orüdür. Kanal matrisinin
bunun eslenik-tersyüzü ile çarpimi ile olusturulan Hermit matrisinin Öz-vektör
ayristirmasi asagidaki gibi ifade edilebilmektedir:
burada, * sembolü, eslenik-tersyüzü göstermektedir, 5., oz-vektor matrisidir ve A,, öz-
vektörlerin diyagonal matrisidir, her iki boyut NTxNT. Verici, öz-vekt'or matrisini (E)
kullanarak bir dizi NT modülasyon sembollerini (h ) dönüstürmektedir. Dolayisiyla NT
verici antenlerden iletilen modülasyon sembolleri, asagidaki gibi ifade
edilebilmektedir:
= EL),
Bütün antenler için, ön-kosullama, asagidaki gibi ifade edilebilen bir matris çarpma
operasyonu ile elde edilebilmektedir:
371 311› 312 › em, bi
. = ' ' ”T 0 ,2 Denklem (1)
er eNrl' eNi-l' eli/,N, bNr
burada, bi, b2, ve bNT, sirasiyla verici antenler 1, 2, NT'de hususi bir alt-kanal
için modülasyon sembolleridir, asagida tarif edildigi gibi, her bir modülasyon
sembolü, mesela M-PSK, M-QAM vb. kullanilarak üretilebilmektedir:
E = verici antenlerden alici antenlere iletim kaybi ile iliskili öz-vektör matrisidir ve
x1, X2, XNT, asagidaki gibi ifade edilebilen ön-kosullanmis modülasyon
sembolieridir:
xi=bloen+bzoen+ +bxr°euvr ,
H*H., Hermit oldugu için, 'öz-vektör matrisi birimseldir. Dolayisiyla, eger b'nin
elemanlari, esit güce sahip ise, ;rin elemanlari da esit güce sahiptir. Alinan sinyal, O
halde, asagidaki gibi ifade edilebilmektedir:
1? HEM;
Alici, bir kanal-uyumlu-filtre operasyonu gerçeklestirmektedir, bunu sag Öz-vektörler
ile çarpma takip etmektedir. Kanal-uyumlu-filtre operasyonunun neticesi, vekt'or ;'dir
ve asagidaki gibi ifade edilebilmektedir:
2_ = E'H'HEp_ + E'H'i_i = Ag +g , Denklem (2)
burada, yeni gürültü terimi, asagidaki gibi ifade edilebilen kovaryansa sahiptir:
yani, gürültü bilesenleri, öz-vektörler tarafindan verilen varyans ile bagimsizdir. ;inin
i.ninci bilesenin C/I'si, Ã; ,dir, Ailnin i.ninci diyagonal elemanidir.
Verici birim, böylece, `öz-deger tarafindan verilen C/Iryi baz alarak oz-vektörlerin her
biri için bir modülasyon alfabesi (yani sinyal yildiz-kümesi) seçebilmektedir. Kanal
kosullarinin, CSIrnin alicida ölçüldügü zaman ve vericide iletimi on-kosullamak için
rapor edildigi ve kullanildigi zaman arasindaki aralikta kayda deger sekilde
degismemesi sartiyla, komünikasyon sisteminin performansi, bilinen C/I'lere sahip
bagimsiz AWGN kanallarinin bir kümesininkine esit olacaktir.
Bir 'Örnek olarak, MlMO komünikasyon modunun, dört iletim anteninden hususi bir alt-
kanal üzerinde iletilen bir kanal veri akisina uygulandigini varsayalim. Kanal veri
akisi, her bir iletim anteni için bir veri alt-akisi olmak üzere dört veri alt-akisina
çoklama-çozülmektedir. Daha sonra, her bir veri alt-akisi, o alt-bant için ve o iletim
anteni için CSI baz alinarak seçilen hususi bir modülasyon semasi (mesela M-PSK,
M-QAM veya baska) kullanilarak modüle edilmektedir. D'ort veri alt-akisi için, dört
modülasyon alt-akisi bu sekilde üretilmektedir ve her bir modülasyon alt-akisi, bir
modülasyon sembolleri akisi ihtiva etmektedir. Dört modülasyon alt-akisi daha sonra,
ön-kosullanmis modülasyon sembolleri üretmek için, yukaridaki denklem (1)'de ifade
edildigi gibi, 'öz-vektör matrisi kullanilarak ön-kosullanmaktadir. On-kosullanmis
modülasyon sembollerinin d'ort akisi, sirasiyla dört iletim anteninin dört birlestiricisine
tedarik edilmektedir. Her bir birlestirici, baglantili verici anten için bir modülasyon
sembol vektörü akisi üretmek amaciyla, alinan ön-kosullanmis modülasyon
sembollerini, diger alt-kanallar için modülasyon sembolleri ile birlestirmektedir.
Tam-CSI bazli isleme, tipik olarak, atanan alt-kanallarin her biri için kanal öz-
modlarinin her biri üzerinde paralel veri akislarinin spesifik bir kullaniciya iletildigi
MlMO komünikasyon modunda kullanilmaktadir. Mevcut 'oz-modlarin sadece bir alt-
kümesi üzerinde iletimin, atanan alt-kanallarin her birine yerlestirilebildigi (huzme
yönlendirmesi uygulamak için) tam CSl'ye dayali benzer isleme
gerçeklestirilebilmektedir. Tam-CSI isleme ile baglantili maliyet sebebiyle (mesela
verici ve alici birimlerde artan komplekslik, alici birimden verici birime CSlinin iletimi
için artan ek-yük vb.), tam-CSl isleme, MlMO komünikasyon modunda, performans
ve verimlilikte ilave artisin mesru oldugu belli durumlarda uygulanabilmektedir.
Tam CSI'nin kullanilabilir olmadigi durumlarda, iletim yolunda daha az tanimlayici
bilgi (veya kismi CSI) bulunabilmektedir ve iletimden `once veriyi on-kosullamak için
kullanilabilmektedir. Mesela, alt-kanallarin her birinin C/l*si kullanilabilir
olabilmektedir. C/I bilgisi, daha sonra, ilgili alt-kanallarda istenen performansi tedarik
etmek ve sistem kapasitesini arttirmak için, çesitli verici antenlerden iletimi kontrol
etmek için kullanilabilmektedir.
Burada kullanilan tam-CSI bazli isleme modlari, tam CSI kullanan isleme modlarini
ifade etmektedir ve kismi-CSI bazli isleme modlari, kismi CSI kullanan isleme
modlarini ifade etmektedir. Tam-CSI bazli isleme modlari, mesela, MIMO
komünikasyon modunda tam-CSI bazli isleme kullanan tam-CSI MIMO modunu
ihtiva etmektedir. Kismi-CSI bazli modlar, mesela, MIMO komünikasyon modunda
kismi-CSl bazli isleme kullanan kismi-CSI MIMO modunu ihtiva etmektedir.
Verici birimin, mevcut kanal durum bilgisini (mesela öz-modlar veya C/I) kullanarak
veriyi ön-kosullamasina imkan vermek için tam-CSI veya kismi-CSI islemenin
kullanildigi durumlarda, alici birimden geri-besleme bilgisi gerekmektedir ve bu, geri
link kapasitesinin bir kismini kullanmaktadir. Bu sebeple, tam-CSI ve kismi-CSl bazli
isleme modlari ile baglantili bir maliyet vardir. Hangi isleme modunun kullanilacagi
seçiminde maliyet dikkate alinmalidir. Kismi-CSI bazli isleme modu, daha az ek-y'uk
gerektirmektedir ve bazi durumlarda daha verimli olabilmektedir. No-CSI bazli isleme
modu, hiç ek-y'ük gerektirmemektedir ve ayrica, bazi baska kosullar altindai tam-CSl
bazli isleme modundan veya kismi-CSI bazli isleme modundan daha verimli
olabilmektedir.
Eger verici birim, CSl'ye sahip ise ve bagimsiz kanal veri akislarini iletmek için,
komünikasyon Iinklerinin karakteristiklerinin temsilcisi olan `ön-modlari kullanmakta
ise, 0 zaman, bu durumda atanmis alt-kanallar, tipik olarak özel olarak tek bir
kullaniciya tahsis edilmektedir. Diger taraftan, eger kullanilan modülasyon ve
kodlama semasi, bütün kullanicilar için ortak ise (yani vericide kullanilan i.ninci CSI,
kullaniciya 'Özel degildir), o zaman, bu isleme modunda iletilen bilginin, C/Irlerine
bagli olarak birden fazla kullanici tarafindan alinabilmesi ve kodunun-çözülebilmesi
mümkün olmaktadir.
Sekil 2, bulusa ait komünikasyon sisteminin cephelerinin en azindan bazilarini
grafiksel olarak tasvir eden bir diyagramdir. Sekil 2, bir verici birimde NT verici
antenin bir tanesinden bir iletimin spesifik bir örnegini göstermektedir. Sekil 2rde,
yatay eksen zamandir ve dikey eksen frekanstir. Bu örnekte, iletim kanali, 16 alt-
kanal ihtiva etmektedir ve OFDM sembollerinin bir sekansini iletmek için
kullanilmaktadir, burada, her bir OFDM sembolü, 16 alt-kanalin hepsini
kapsamaktadir (bir OFDM sembolü, Sekil 2inin tepesinde gösterilmektedir ve 16 alt-
bandin hepsini ihtiva etmektedir). Veri iletiminin, zaman dilimlerine bölündügü bir
TDM yapisi da tasvir edilmektedir, burada, her bir zaman dilimi, mesela, bir
modülasyon sembolünün uzunlugu kadar bir süreye sahiptir (yani her bir modülasyon
sembolü, TDM araligi olarak kullanilmaktadir).
Mevcut alt-kanallar, sinyalleme, ses, trafik verisi ve digerlerini iletmek için
kullanilabilmektedir. Sekil 25de gösterilen 'örnekte, zaman dilimi 1rde modülasyon
sembolü, pilot veriye tekabül etmektedir ki bu, alici birimleri, kanal tahminini
senkronize etmek ve gerçeklestirmek için desteklemek için periyodik olarak
iletilmektedir. Zaman ve frekans üzerinden pilot veri dagitmak için diger teknikler de
kullanilabilmektedir ve mevcut bulusun alani içindedir. Ilave olarak, eger bütün alt-
kanallar kullanilmakta ise, pilot aralik boyunca hususi bir modülasyon semasi
kullanmak avantajli olabilmektedir (mesela yaklasik olarak 1NV*Iik bir çip süresine
sahip bir PN kodu). Tipik olarak, pilot modülasyon sembolünün iletimi, genellikle,
komünikasyon Iinkindeki varyasyonlarin hatasiz izlenmesine izin vermeye yetecek
kadar hizli olarak seçilen hususi bir çerçeve hizinda gerçeklesmektedir.
Pilot iletimler için kullanilmayan zaman dilimleri, çesitli veri tiplerini iletmek için
kullanilabilmektedir. Mesela, alt-kanallar 1 ve 2, alici birimlere kontrol ve yayin
verisinin iletimi için saklanabilmektedir. Bu alt-kanallar üzerindeki verinin, genellikle
bütün alici birimler tarafindan alinmasi amaçlanmaktadir. Bununla birlikte, kontrol
kanali üzerindeki mesajlarin bazilari, kullaniciya 'özel olabilmekte ve buna göre
kodlanabilmektedir.
Ses verisi ve trafik verisi, geri kalan alt-kanallarda iletilebilmektedir. Sekil 27de
gösterilen örnek için, zaman dilimleri 2 ila 9'de alt-kanal 3, sesli arama 1 için
kullanilmaktadir, zaman dilimleri 2 ila 9'da alt-kanal 4, sesli arama 2 için
kullanilabilmektedir, zaman dilimleri 5 ila 9'da alt-kanal 5, sesli arama 3 için
kullanilmaktadir ve zaman dilimleri 7 ila 9'da alt-kanal 6, sesli arama 5 için
kullanilmaktadir.
Geri kalan mevcut alt-kanallar ve zaman dilimleri, trafik verisinin iletimi için
kullanilabilmektedir. Sekil 2ide gösterilen 'örnekte, veri 1 iletimi, zaman dilimi 2ide alt-
kanallar 5 ila 16iyi ve zaman dilimi 7ide alt-kanallar 7 ila 16'yi kullanmaktadir, veri 2
iletimi, zaman dilimleri 3 ve 4'de alt-kanallar 5 ila 16”yi ve zaman dilimi 5'de alt-
kanallar 6 ila 16'yi kullanmaktadir, veri 3 iletimi, zaman dilimi 6*da alt-kanallar 6 ila
16tyi kullanmaktadir, veri 4 iletimi, zaman dilimi Bide, alt-kanallar 7 ila 161yi
kullanmaktadir, veri 5 iletimi, zaman dilimi 9tda, alt-kanallar 7 ila 11'i kullanmaktadir
ve veri 6 iletimi, zaman dilimi 9tda, alt-kanallar 12 ila 16'yi kullanmaktadir. Veri 1 ila 6
iletimleri, bir veya daha fazla alici birime trafik verisinin iletimlerini temsil
edebilmektedir.
Bulusa ait komunikasyon sistemi, trafik verisinin iletimlerini esnek bir sekilde
desteklemektedir. Sekil 2'de gösterildigi gibi, hususi bir veri iletimi (mesela veri 2),
çoklu alt-kanallar ve/veya çoklu zaman dilimleri `üzerinden meydana gelebilmektedir
ve çoklu veri iletimleri (mesela veri 5 ve 6), bir zaman diliminde meydana
gelebilmektedir. Bir veri iletimi (mesela veri 1), bitisik-olmayan zaman dilimleri
boyunca da gerçeklesebilmektedir. Sistem ayrica, bir alt-kanal üzerinde çoklu veri
iletimlerini desteklemek için de tasarlanabilmektedir. Mesela, ses verisi, trafik verisi
ile çoklanabilmektedir ve tek bir alt-kanal `üzerinde iletilebilmektedir.
Veri iletimlerinin çoklanmasi, potansiyel olarak OFDM sembolünden sembolüne
degisebilmektedir. Bundan baska, komünikasyon modu, kullanicidan kullaniciya
(mesela bir ses veya veri iletiminden digerine) farkli olabilmektedir. Mesela, ses
kullanicilari, çesitlilik komünikasyon modunu kullanabilmektedir ve veri kullanicilari,
MlMO komünikasyon modunu kullanabilmektedir. Bu konsept, alt-kanal seviyesine
genisletilebilmektedir. Mesela, bir veri kullanicisi, yeterli C/l'ye sahip olan alt-
kanallarda MlMO komünikasyon modunu ve geri kalan alt-kanallarda çesitlilik
komünikasyon modunu kullanabilmektedir.
Anten, frekans ve zamansal Çesitlilik, sirasiyla, çoklu antenlerden, farkli alt-bantlarda
çoklu alt-kanallar 'üzerinde ve çoklu zaman dilimleri boyunca veri iletmek suretiyle
elde edilebilmektedir. Mesela, hususi bir iletim (mesela sesli arama 1) için anten
çesitliligi, (ses) verisini hususi bir alt-kanal (mesela alt-kanal 1) üzerinde iki veya
daha fazla anten üzerinden iletmek suretiyle elde edilebilmektedir. Hususi bir iletim
(mesela sesli arama 1) için frekans çesitliligi, veriyi, farkli alt-bantlarda iki veya daha
fazla alt-kanal (mesela alt-kanallar 1 ve 2) üzerinde iletmek suretiyle elde
edilebilmektedir. Anten ve frekans çesitliliginin bir kombinasyonu, iki veya daha fazla
antenden ve iki veya daha fazla alt-kanal üzerinde veri iletmek suretiyle elde
edilebilmektedir. Zamansal çesitlilik, çoklu zaman dilimleri boyunca veri iletmek
suretiyle elde edilebilmektedir. Mesela, Sekil 2”de gösterildigi gibi, zaman dilimi 7'de
veri 1 iletimi, zaman dilimi 2'de veri 1 iletiminin bir kismidir (mesela yeni veya
tekrarlanmis).
Arzu edilen çesitliligi elde etmek için, çoklu antenlerden ve/veya çoklu alt-bantlar
üzerinde, ayni veya farkli veri iletilebilmektedir. Mesela, veri: (1) bir antenden bir alt-
kanal üzerinde, (2) çoklu antenlerden bir alt-kanal (mesela alt-kanal 1) üzerinde, (3)
bütün N-r antenlerden bir alt-kanal üzerinde, (4) bir antenden alt-kanallarin bir kümesi
üzerinde (mesela alt-kanallar 1 ve 2), (5) çoklu antenlerden alt-kanallarin bir kümesi
üzerinde, (6) bütün NT antenlerden alt-kanallarin bir kümesi üzerinde veya (7)
antenlerin bir kümesinden kanallarin bir kümesi üzerinde (mesela bir zaman diliminde
antenler 1 ve 2'den alt-kanal 1 üzerinde, baska bir zaman diliminde anten 2'den alt-
kanallar 1 ve 2 üzerinde vb.) iletilebilmektedir. Böylece, anten ve frekans çesitliligi
tedarik etmek için, alt-kanallarin ve antenlerin herhangi bir kombinasyonu
kullanilabilmektedir.
Bulusun, en çok esnekligi saglayan ve yüksek performans ve verimlilik elde etme
kabiliyetine sahip olan bazi yapilanmalarina uygun olarak, her bir verici anten için her
bir zaman diliminde her bir alt-kanal, mesela pilot, sinyalleme, yayini ses, trafik verisi
ve digerleri veya bunlarin bir kombinasyonu (mesela çoklanmis ses ve trafik verisi)
gibi her tip veriyi iletmek için kullanilabilen bagimsiz bir iletim birimi olarak
görülebilmektedir (yani bir modülasyon sembolü). Böyle bir tasarimda, bir sesli
arama, zamanla farkli alt-kanallara dinamik bir sekilde tahsis edilebilmektedir.
Esneklik, performans ve verimlilik, asagida tarif edildigi gibi, modülasyon sembolleri
arasinda bagimsizliga izin vermek suretiyle de elde edilebilmektedir. Mesela, her bir
modülasyon sembolü, 0 hususi zaman, frekans ve uzayda kaynagin en iyi kullanimi
ile neticelenen bir modülasyon semasindan (mesela M-PSK, M-QAM ve digerleri)
üretilebilmektedir.
Verici ve alici birimlerinin tasarimini ve uygulamasini basitlestirmek için bazi
kisitlamalar getirilebilmektedir. Mesela, bir sesli arama, aramanin süresi boyunca
veya bir alt-kanal yeniden atamasi gerçeklestirilen zamana kadar hususi bir alt-
kanala atanabilmektedir. Ayrica, sinyalleme ve/veya yayin verisi, bazi sabit alt-
kanallara atanabilmektedir (mesela Sekil 2ide gösterildigi gibi, kontrol verisi için alt-
kanal 1 ve yayin verisi için alt-kanal 2), böylece alici birimler, veriyi almak için hangi
alt-kanallarin demodüle edilecegini 'önceden bilmektedir.
Ayrica, her bir veri iletim kanali veya alt-kanali, iletimin süresi boyunca veya yeni bir
modülasyon semasi atanincaya kadar, hususi bir modülasyon semasi (mesela M-
PSK, M-QAM) ile kisitlanabilmektedir. Mesela, Sekil 2'de, alt-kanal 3 üzerinde sesli
arama 1, QPSK kullanabilmektedir, alt-kanal 4 üzerinde sesli arama 2, 16-QAM
kullanabilmektedir, zaman dilimi 2tde veri 1 iletimi, 8-PSK kullanabilmektedir, zaman
dilimleri 3 ila 5'de veri 2 iletimi, 16-QAM kullanabilmektedir vb.
TDM kullanimi, ses verisinin ve trafik verisinin iletiminde daha büyük esneklige imkân
vermektedir ve kaynaklarin çesitli atamalari tasarlanabilmektedir. Mesela, bir
kullaniciya, her bir zaman dilimi için bir alt-kanal veya esit sekilde, her dört zaman
dilimi için dört alt-kanal atanabilmektedir veya baska bazi atamalar yapabilmektedir.
TDMA, gelismis verimlilik için, verinin kümelesmesine ve belirlenen zaman
dilim(ler)inde iletilmesine imkân vermektedir.
Eger vericide bir ses aktivitesi yerine getirilmekte ise, O zaman, ses iletilmeyen
araliklarda, verici, alt-kanala diger kullanicilari atayabilmektedir, böylece alt-kanal
verimliligi maksimize edilmektedir. Atil ses periyotlari sirasinda iletilmek için elverisli
veri olmamasi durumunda, verici, alt-kanalda iletilen gücü azaltabilmekte (veya
kapatabilmekte), ag içindeki baska bir hücrede ayni alt-kanali kullanmakta olan,
sistem içindeki diger kullanicilara verilen girisim seviyelerini azaltmaktadir. Ayni
özellik, ek-yük, kontrol, veri ve diger kanallara da genisletilebilmektedir.
Mevcut kaynaklarin küçük bir kisminin, sürekli bir zaman periyodu boyunca tahsis
edilmesi, tipik olarak, daha düsük gecikmeler ile neticelenmektedir ve mesela ses gibi
gecikmeye duyarli servisler için daha uygun olmaktadir. TDM kullanilarak iletim,
muhtemel ilave gecikmeler pahasina, daha yüksek verimlilik tedarik edebilmektedir.
Bulusa ait komünikasyon sistemi, kaynaklari, kullanici gereksinimlerini karsilamak ve
daha yüksek verimlilik ve performans elde etmek için tahsis edebilmektedir.
blok diyagramidir. Sistem (110) tarafindan iletilecek olan bütün verileri ihtiva eden
toplam giris verisi akisi, veri islemcisi (
(310) tedarik edilmektedir. Çoklama-çözücü (310), giris veri akisini, bir sayida (K)
kanal veri akisina (81 ila Sk) çoklama-çözmektedir. Her bir kanal veri akisi, mesela,
bir sinyalleme kanalina, bir yayin kanalina, bir sesli aramaya veya bir trafik veri
iletimine tekabül edebilmektedir. Her bir kanal veri akisi, veriyi, hususi bir kodlama
semasi kullanarak kodlayan ilgili bir kodlayiciya (312) tedarik edilmektedir.
Kodlama, linkin güvenilirligini arttirmak için kullanilan, hata düzeltme kodlamasi veya
hata saptama kodlamasi veya her ikisini de ihtiva edebilmektedir. Daha spesifik
olarak, böyle bir kodlama, mesela, serpistirme, kivrimli kodlama, Turbo kodlama,
Trellis kodlama, blok kodlama (mesela Reed-Solomon kodlama), döngüsel artiklik
kontrolü (CRC) kodlama ve digerlerini ihtiva edebilmektedir. Turbo kodlama, 4 Aralik
1998'de basvurusu yapilmis olan “Turbo Code Interleaver Using Linear Congruential
Sequences” baslikli U.S. Patent Basvuru Seri No. 09/205,511*de ve bundan sonra
Submission” baslikli bir dokümanda daha detayli olarak tarif edilmektedir.
Kodlama, Sekil 3'de gösterildigi gibi, kanal bazinda, yani her bir kanal veri akisi
üzerinde gerçeklestirilebilmektedir. Bununla birlikte, kodlama, ayni zamanda, toplam
giris verisi akisi üzerinde, birkaç kanal veri akisi üzerinde, kanal veri akisinin bir
kismi üzerinde, bir grup anten boyunca, bir grup alt-kanal boyunca, bir grup alt-kanal
ve anten boyunca, her bir alt-kanal boyunca, her bir modülasyon sembolü üzerinde
veya baska bazi zaman, bosluk ve frekans birimi üzerinde de
gerçeklestirilebilmektedir. Kodlayicilardan (312a ila 312k) kodlanmis veri, daha
sonra, veriyi, modülasyon sembolleri üretmek için isleyen bir veri islemcisine (320)
tedarik edilmektedir.
Bir uygulamada, veri islemcisi (320), her bir kanal veri akisini, bir veya daha fazla
zaman diliminde, bir veya daha fazla anten üzerinde, bir veya daha fazla alt-kanala
atamaktadir. Mesela bir sesli aramaya tekabül eden bir kanal veri akisi için, veri
islemcisi (320), bir alt-kanali, o arama için ihtiyaç duyulan kadar çok zaman dilimi
için, bir anten üzerinde (eger iletim çesitliligi kullanilmamakta ise) veya çoklu antenler
üzerinde (eger iletim çesitliligi kullanilmakta ise) atayabilmektedir. Bir sinyalleme
veya yayin kanalina tekabül eden bir kanal veri akisi için, veri islemcisi (320),
belirlenmis alt-kanal(|ar)i, yine iletim çesitliliginin kullanilip kullanilmadigina bagli
olarak, bir veya daha fazla anten üzerinde atayabilmektedir. Veri islemcisi (320) daha
sonra, veri iletimlerine tekabül eden kanal veri akislari için, geri kalan mevcut
kaynaklari atamaktadir. Iletimlerin patlamali yapisi ve gecikmelere daha büyük
tolerans sebebiyle, veri islemcisi (320), mevcut kaynaklari, yüksek performans ve
yüksek verimlilik sistem hedeflerinin elde edilecegi sekilde atayabilmektedir. Veri
iletimleri, sistem hedeflerini gerçeklestirmek için böylece “planlanmaktadir”.
Her bir kanal veri akisinin, kendi zaman dilim(leri)ine, alt-kanal(lar)ina ve
anten(ler)ine atanmasindan sonra, kanal veri akisi içindeki veri, çok-tasiyicili
modülasyon kullanilarak modüle edilmektedir. Bir yapilanmada, çesitli avantajlar
saglamak için, OFDM modülasyonu kullanilmaktadir. OFDM modülasyonunun bir
uygulamasinda, her bir kanal veri akisi içindeki veri, bloklar seklinde
gruplanmaktadir, her bir blok, hususi bir sayida veri bitine sahip olmaktadir. Her bir
bloktaki veri bitleri, daha sonra, 0 kanal veri akisi ile baglantili olan bir veya daha
Her bir bloktaki bitler, daha sonra, ayri alt-kanallara çoklama-çözülmektedir, bu alt-
kanallarin her biri, potansiyel olarak farkli sayida bit tasimaktadir (yani, alt-kanalin
C/Iisine ve MIMO isleme kullanilip kullanilmadigina bagli olarak). Bu alt-kanallarin
her biri için, bitler, o alt-kanal ile baglantili hususi bir modülasyon semasi (mesela M-
PSK veya M-QAM) kullanilarak modülasyon sembolleri halinde gruplandirilmaktadir.
Mesela, 16-QAM ile, sinyal yildiz-kümesi, bir kompleks düzlemde (yani a + j*b) 16
noktadan olusmaktadir, kompleks düzlemdeki her bir nokta, 4 bitlik bilgi tasimaktadir.
MIMO isleme modunda, alt-kanal içindeki her bir modülasyon sembolü, her biri farkli
bir yiIdiz-kümesinden seçilebilen modülasyon sembollerinin bir dogrusal
kombinasyonunu temsil etmektedir.
L modülasyon sembolünün derlemesi, L boyutlulukta bir modülasyon sembolü
vektörü (V) olusturmaktadir. Modülasyon sembolü vektörünün (V) her bir elemani,
üzerinde modülasyon sembollerinin tasindigi essiz bir frekansa veya tona sahip olan
spesifik bir alt-kanal ile baglantilidir. Bu L modülasyon sembolünün derlemesi, hep
birbirine dikgendir. Her bir zaman diliminde ve her bir anten için, L alt-kanala tekabül
eden L modülasyon sembolü, bir ters hizli Fourier dönüsümü (lFFT) kullanilarak bir
OFDM sembolü halinde birlestirilmektedir. Her bir OFDM sembolü, L alt-kanala tahsis
edilmis olan kanal veri akislarindan veri ihtiva etmektedir.
OFDM modülasyonu, “Multicarrier Modülation for Data Transmission: An ldea Whose
Time Has Come” baslikli John A.C. Bingham, IEEE Communications Magazine,
Mayis 1990 yazisinda daha detayli olarak tarif edilmektedir.
Böylece, veri islemcisi (320), her bir verici anten için bir modülasyon sembolü vektörü
olmak üzere, NT modülasyon sembolü vektörü (V1 ila VNT) tedarik etmek için, K kanal
veri akisina tekabül eden kodlanmis veriyi almakta ve islemektedir. Bazi
uygulamalarda, modülasyon sembolü vektörlerinin bazilari, farkli verici antenleri için
amaçlanan spesifik alt-kanallar üzerinde mükerrer bilgiye sahip olabilmektedir.
Modülasyon sembolü vektörleri (V1 ila VNT), sirasiyla modülatörlere (114a ila 114t)
tedarik etmektedir.
Sekil 3tde gösterilen yapilanmada, her bir modülatör ( döngüsel
alinan modülasyon sembolü vektörlerini, OFDM sembolleri olarak adlandirilan,
bunlarin zaman-bölgesi gösterimlerine dönüstürmektedir. IFFT (330), çok sayida alt-
kanal (mesela 8, 16, 32 vb.) üzerinde IFFT gerçeklestirmek için tasarlanabilmektedir.
Bir yapilanmada, bir OFDM sembolüne dönüstürülen her bir modülasyon sembolü
vektörü için, döngüsel bn-ek üreteci (332), spesifik anten için iletim sembolünü
olusturmak için OFDM sembolünün zaman-bölgesi gösteriminin bir kismini tekrar
etmektedir. Döngüsel ön-ek, iletim sembolünün, çok-yollu gecikme yayiliminin
varliginda, kendi dikgen özelliklerini alikoymasini garanti etmektedir, böylece asagida
tarif edildigi gibi, zararli yol etkilerine karsi performansi gelistirmektedir. lFFT (330) ve
d'ongüsel 'ön-ek üretecinin (332) uygulanmasi, alanda bilinmektedir ve burada detayli
olarak tarif edilmemektedir.
Her bir döngüsel ön-ek üretecinden (332) zaman-bölgesi gösterimleri (yani her bir
anten için iletim sembolleri), daha sonra, yukari-dönüstürücü (334) tarafindan
islenmekte, bir analog sinyale dönüstürülmekte, bir RF frekansina modüle edilmekte
ve 0 zaman ilgili antenden (116) iletilen bir RF modüle edilmis sinyal üretmek için
kosullanmaktadir (mesela amplifiye edilmekte ve filtrelenmektedir).
Sekil 3, bir veri islemcisinin (320) bir blok diyagramini göstermektedir. Her bir kanal
verisi akisi için kodlanmis veri (yani kodlanmis veri akisi, X), ilgili kanal veri
islemcisine (322) tedarik edilmektedir. Eger kanal verisi akisi, çoklu alt-kanallar
ve/veya çoklu antenler üzerinden iletilecek ise (iletimlerin en azindan bazilari
üzerinde tekrar olmaksizin), kanal veri islemcisi (322), kanal veri akisini bir sayida
(L-Nrrye kadar) veri alt-akisina çoklama-çbzmektedir. Her bir veri alt-akisi, hususi bir
antende hususi bir alt-kanal üzerinde bir iletime tekabül etmektedir. Tipik
uygulamalarda, veri alt-akislarinin sayisi, L°Nriden daha azdir, Çünkü alt-kanallarin
bazilari, sinyalleme, ses ve diger veri tipleri için kullanilmaktadir. Veri alt-akislari,
bundan sonra, daha sonra birlestiricilere (324) tedarik edilen atanmis alt-kanallarin
her biri için mütekabil alt-akislar üretmek için islenmektedir. Birlestiriciler (324), her bir
anten için belirlenen modülasyon sembollerini, daha sonra bir modülasyon sembolü
vektör akisi olarak tedarik edilen modülasyon sembolü vektörleri halinde
birlestirmektedir. NT anten için NT modülasyon sembolü vektör akisi, daha sonra,
müteakip isleme bloklarina (yani modülatörler (114)) tedarik edilmektedir.
En çok esnekligi, en iyi performansi ve en yüksek verimliligi tedarik eden bir
tasarimda, her bir alt-kanal üzerinde, her bir zaman diliminde iletilecek olan
modülasyon sembolü, münferit olarak ve bagimsiz olarak seçilebilmektedir. Bu
kullanimina imkân vermektedir. Dolayisiyla, her bir modülasyon sembolü vasitasiyla
iletilen veri bitlerinin sayisi, degisiklik gösterebilmektedir.
Sekil 4A, bir kanal veri akisini islemek için kullanilabilen bir kanal veri islemcisinin
(400) bir blok diyagramidir. Kanal veri islemcisi (400), Sekil 3fde bir kanal veri
islemcisini (322) uygulamak için kullanilabilmektedir. Bir kanal veri akisinin iletimi,
çoklu alt-kanallar üzerinde meydana gelebilmektedir (mesela Sekil 2'de veri 1 için
oldugu gibi) ve ayrica çoklu antenlerden de meydana gelebilmektedir. Her bir alt-
kanal üzerinde ve her bir antenden iletim, mükerrer olmayan veriyi temsil
edebilmektedir.
Kanal veri islemcisi (400) içinde, bir çoklama-ç'ozücü (420), kodlanmis veri akisini (Xi)
almakta ve veriyi iletmek için kullanilmakta olan her bir alt-kanal için bir alt-kanal veri
akisi olmak üzere, bir sayida alt-kanal veri akisina (Xi,1 ila Xi,ivi) çoklama-çözmektedir.
Veri çoklama-çözme, tek-biçimli olabilmekte veya olmayabilmektedir. Mesela, eger
iletim yollari ile ilgili biraz bilgi bilinmekte ise (mesela tam CSl veya kismi CSl
bilinmekte ise), çoklama-çözücü (420), daha fazla bps/Hz iletme kabiliyetine sahip
olan alt-kanallara daha fazla veri biti yönlendirebilmektedir. Bununla birlikte, eger hiç
CSI bilinmemekte ise, çoklama-çozücü (420), atanmis alt-kanallarin her birine,
yaklasik olarak esit sayida biti düzgün bir sekilde yönlendirebilmektedir.
Her bir alt-kanal veri akisi, daha sonra, ilgili bir uzaysal bölmeli islemciye (430)
tedarik edilmektedir. Her bir uzaysal bölmeli islemci (430), ayrica, alinan alt-kanal
veri akisini, veriyi iletmek için kullanilan her bir anten için bir veri alt-akisi olmak
üzere, bir sayida (NTtye kadar) veri alt-akisina çoklama-ç'özmektedir. Dolayisiyla,
çoklama-çözücüden (420) ve uzaysal bölmeli islemciden (430) sonra, kodlanan veri
akisi (Xi), NT'ye kadar antenden L'ye kadar alt-kanal üzerinde iletilecek olan L-NT'ye
kadar veri alt-akisina çoklama-çözüIebilmektedir.
Herhangi bir hususi zaman diliminde, her bir uzaysal bölmeli islemci (430) tarafindan
NT'ye kadar modülasyon sembolü üretilebilmektedir ve NT birlestiriciye (400a ila 440t)
tedarik edilebilmektedir. Mesela, alt-kanal 1,9 atanan uzaysal bölmeli islemci (430a),
antenlerin (1 ila NT) alt-kanali 1 için NT'ye kadar modülasyon sembolü tedarik
edebilmektedir. Benzer sekilde, alt-kanal krye atanan uzaysal bölmeli islemci (430k),
antenlerin (1 ila NT) alt-kanali (k) için NTtye kadar sembol tedarik edebilmektedir. Her
bir birlestirici (440), L alt-kanal için modülasyon sembollerini almakta, her bir zaman
dilimi için sembolleri, bir modülasyon sembolü vektörü halinde birlestirmekte ve
modülasyon sembolü vektörlerini, bir modülasyon sembolü vektörü akisi (V) olarak,
bir sonraki isleme kademesine (mesela modülatör (114)) tedarik etmektedir.
Kanal veri islemcisi (400), ayrica, yukarida tarif edilen tam-CSI veya kismi-CSl isleme
modlarini uygulamak için gerekli islemeyi tedarik etmek için de tasarlanabilmektedir.
CSI islemesi, mevcut CSI bilgisini ve seçilen kanal veri akislarini, alt-kanallari,
antenleri vb. baz alarak gerçeklestirilebilmektedir. CSI islemesi, ayrica, secimli olarak
ve dinamik olarak etkinlestirilebilmekte ve devre disi birakilabilmektedir. Mesela, CSI
islemesi, hususi bir iletim için etkinlestirilebilmekte ve bazi baska iletimler için devre
disi birakilabilmektedir. CSI islemesi, belirli kosullar altinda, mesela iletim linki, yeterli
C/I'ye sahip oldugu zaman, etkinlestirilebilmektedir.
Sekil 4A'daki kanal veri islemcisi (400), yüksek bir esneklik seviyesi tedarik
etmektedir. Bununla birlikte, böyle esneklige, tipik olarak, bütün kanal veri akislari için
ihtiyaç duyulmamaktadir. Mesela, bir sesli arama için veri, tipik olarak, aramanin
süresi boyunca veya alt-kanalin yeniden atandigi zamana kadar, bir alt-kanal
üzerinden iletilmektedir. Kanal veri islemcisinin tasarimi, bu kanal veri akislari için,
büyük ölçüde basitlestirilmektedir.
Sekil 48, mesela ek-yük verisi, sinyalleme, ses veya trafik verisi gibi bir kanal veri
akisi için kullanilabilen islemenin bir blok diyagramidir. Bir uzaysal bölmeli islemci
(450), Sekil 37deki bir kanal veri islemcisini (322) uygulamak için kullanilabilmektedir
ve mesela bir sesli arama gibi bir kanal veri akisini desteklemek için
kullanilabilmektedir. Bir sesli arama, tipik olarak, çoklu zaman dilimleri için bir alt-
kanala atanmaktadir (mesela, Sekil ?de ses 1) ve çoklu antenlerden
iletilebilmektedir. Kodlanan veri akisi (X1), veriyi bloklar halinde gruplandiran uzaysal
bölmeli islemciye (450) tedarik edilmektedir, her bir blok, bir modülasyon sembolü
üretmek için kullanilan hususi bir sayida bite sahiptir. Uzaysal bölmeli islemciden
(450) modülasyon sembolleri, daha sonra, veri akisini iletmek için kullanilan bir veya
daha fazla anten ile baglantili bir veya daha fazla birlestiriciye (440) tedarik
edilmektedir.
Sekil 2rde gösterilen iletim sinyalini üretme kabiliyetine sahip olan bir verici birimin
spesifik bir uygulamasi, simdi, bulusun daha iyi anlasilmasi için tarif edilmektedir.
Sekil ?de zaman dilimi 2'de, kontrol verisi, alt-kanal 1 üzerinde iletilmektedir, yayin
verisi, alt-kanal 2 üzerinde iletilmektedir, sesli aramalar 1 ve 2, sirasiyla alt-kanallar 3
ve 4'e atanmaktadir ve trafik verisi, alt-kanallar 5 ila 16 üzerinde iletilmektedir. Bu
dört iletim sinyali (yani RF modüle edilmis sinyaller) üretildigi varsayilmaktadir.
Sekil 5A, Sekil ?de zaman dilimi 2 için iletim sinyalini üretmek için kullanilabilen
isleme birimlerinin bir kisminin bir blok diyagramidir. Giris veri akisi, akisi, Sekil ?de
kontrol, yayin, ses 1, ses 2 ve veri 1re tekabül eden bes kanal veri akisina (81 ila 85)
çoklama-çözen bir çoklama-çözücüye (DEMUX) (510) tedarik edilmektedir. Her bir
kanal veri akisi, o akis için seçilen bir kodlama semasi kullanarak veriyi kodlayan ilgili
bir kodlayiciya (512) tedarik edilmektedir.
Bu örnekte, kanal veri akislari (81 ila 83), iletim çesitliligi kullanilarak iletilmektedir.
Böylece, kodlanan veri akislarinin (X1 ila X3) her biri, 0 akis için modülasyon
sembollerini üreten ilgili bir kanal veri islemcisine (532) tedarik etmektedir. Kanal veri
islemcilerinin (532a ila 5320) her birinden modülasyon sembolleri, daha sonra her
dört birlestiriciye (540a ila 540d) tedarik edilmektedir. Her bir birlestirici (540),
birlestirici ile baglantili anten için belirlenen her 16 alt-kanal için modülasyon
sembollerini almakta, bir modülasyon sembol vekt'orünü üretmek için her bir zaman
diliminde her bir alt-kanal üzerindeki sembolleri birlestirmektedir ve modülasyon
sembol vektörlerini, bir modülasyon sembol vektör akisi (V) olarak, baglantili bir
modülatöre (114) tedarik etmektedir. Sekil 5A'da gösterildigi gibi, kanal veri akisi 81,
her dört antenin hepsinden alt-kanal 1 üzerinde iletilmektedir, kanal veri akisi 82, her
dört antenin hepsinden alt-kanal 2 üzerinde iletilmektedir ve kanal veri akisi 83, her
dört antenin hepsinden alt-kanal 3 üzerinde iletilmektedir.
Sekil SB, kanal veri akisi 84 için kodlanan veriyi islemek için kullanilan isleme
birimlerinin bir kisminin bir blok diyagramidir. Bu örnekte, kanal veri akisi S4, uzaysal
çesitlilik kullanilarak (kanal veri akislari (81 ila 83) için kullanildigi gibi iletim çesitliligi
degil) iletilmektedir. Uzaysal çesitlilik ile, veri, çoklama-çözülmektedir ve çoklu
antenler üzerinden iletilmektedir (eszamanli olarak, atanmis alt-kanallarin her birinde
veya farkli zaman dilimleri boyunca). Kodlanmis veri akisi (X4), o akis için
modülasyon sembollerini üreten bir kanal veri islemcisine (532d) tedarik edilmektedir.
Bu durumda modülasyon sembolleri, kanalin öz-modlarinin her birine tekabül eden
sembol alfabelerinden seçilen modülasyon sembollerinin dogrusal
kombinasyonlaridir. Bu örnekte, dört ayrik öz-mod vardir, bunlarin her biri, farkli bir
bilgi miktarini tasima kabiliyetine sahiptir. Bir örnek olarak, öz-mod 1'in, 64-QAM'nin
(6 bit) güvenilir bir sekilde iletilmesine imkan veren bir C/l'ye sahip oldugunu, öz-mod
2'nin, 16-QAM'ye (4 bit) izin verdigini, `öz-mod 3'ün, QPSK'ye (2 bit) izin verdigini ve
öz-mod 4'ün BPSK (1 bit) kullanilmasina izin verdigini varsayalim. Dolayisiyla, dört
öz-modun hepsinin kombinasyonu, ayni alt-kanal içinde dört antenin hepsi üzerinde
etkili bir modülasyon sembolü olarak, toplam 13 bilgi bitinin eszamanli olarak
iletilmesine izin vermektedir. Her bir anten üzerinde atanan alt-kanal için etkili
modülasyon sembolü, yukarida denklem (1),de verilen matris çarpimi ile tarif edildigi
gibi, her bir öz-mod ile baglantili münferit sembollerin dogrusal bir kombinasyonudur.
Sekil SC, kanal veri akisi 85'i islemek için kullanilan isleme birimlerinin bir kisminin bir
blok diyagramidir. Kodlanan veri akisi X5, tahsis edilen alt-kanallarin (5 ila 16) her biri
için bir alt-kanal veri akisi olmak üzere, akis Xs'i, on iki alt-kanal veri akisina (X511 ila
X tedarik edilmektedir. Her
bir alt-kanal veri akisi, daha sonra, baglantili alt-kanal veri akisi için modülasyon
sembollerini üreten ilgili bir alt-kanal veri islemcisine (536) tedarik edilmektedir. Alt-
kanal veri islemcilerinden (536a ila 536I) alt-kanal sembolü akisi, bundan sonra,
çoklama-çözücülere (sirasiyla 538a ila 538I) tedarik edilmektedir. Her bir çoklama-
çözücü (538), alinan alt-kanal sembol akisini, her bir sembol alt-akisi, hususi bir
antende hususi bir alt-kanala tekabül etmek 'üzere, dört sembol alt-akisina çoklama-
çözmektedir. Her bir çoklama-çozücüden (538) d'ort sembol alt-akisi, daha sonra,
dört birlestiriciye (540a ila 540d) tedarik edilmektedir.
Sekil SC için tarif edilen yapilanmada, bir alt-kanal veri akisi, her bir antenin hususi
bir alt-kanali için bir sembol olmak üzere, daha sonra dört sembol alt-akisina
çoklama-cözülen bir alt-kanal sembol akisi üretmek için islenmektedir. Bu uygulama,
Sekil 4A için tarif edilenden farklidir. Sekil 4A için tarif edilen yapilanmada, hususi bir
alt-kanal için belirlenen alt-kanal veri akisi, her bir anten için bir veri alt-akisi olmak
üzere, bir sayida veri alt-akisina çoklama-çözulmektedir ve daha sonra, m'utekabil
sembol alt-akislarini üretmek için islenmektedir. Sekil SC'deki çoklama-çözme,
sembol modülasyonundan sonra gerçeklestirilmekte iken, Sekil 4Aidaki çoklama-
çözme, sembol modülasyonundan 'önce gerçeklestirilmektedir. Diger uygulamalar da
kullanilabilmektedir ve mevcut bulusun alani içindedir.
Sekil SC'deki alt-kanal veri islemcisinin (536) ve çoklama-çözücünün (538) her bir
kombinasyonu, Sekil 5B'deki alt-kanal veri islemcisinin (532d) ve çoklama-çözücünün
(534d) kombinasyonu ile ayni sekilde gerçeklestirmektedir. Her bir çoklama-
çözücüden (538) her bir sembol alt-akisinin hizi, ortalama olarak, baglantili kanal veri
islemcisinden (536) sembol akisinin hizinin bir çeyregidir.
Sekil 6, bir veya daha fazla kanal veri akisini almak için kullanilabilen, çoklu alici
antenlere sahip bir alici birimin (600) bir blok diyagramidir. Bir veya daha fazla verici
antenden iletilen bir veya daha fazla sinyal, antenlerin (610a ila 610r) her biri
tarafindan alinabilmektedir ve islemcinin (612) ilgili bir ön ucuna sevk edilmektedir.
Mesela, alici anten (610a), bir sayida verici antenden iletilen bir sayida sinyali
alabilmektedir ve alici anten (610r), benzer sekilde, çoklu iletilmis sinyali
alabilmektedir. Her bir ön uç islemcisi (612), alinan sinyali kosullamakta (mesela
filtrelemekte ve amplifiye etmekte), kosullanmis sinyali bir ara frekans veya taban-
banta asagi-dönüstürmekte ve asagi-dönüstürülmus sinyali örneklemekte ve
nicelemektedir. Tipik olarak her bir 'Ön uç islemci (612), spesifik anten ile baglantili
numuneleri, her bir alici anten için bir tane olmak 'üzere, daha sonra ilgili bir FFT
islemcisine (614) tedarik edilen “uyumlu” numuneler 'üretmek için, alinan pilot ile
demodüle etmektedir.
Her bir FFT islemcisi (614), alinan numunelerin dönüstürülmüs gösterimlerini
üretmektedir ve modülasyon sembol vektorlerinin ilgili bir akisini tedarik etmektedir.
FFT islemcilerinden (614a ila 614r) modülasyon sembolü vektör akislari, daha sonra,
çoklama-ç'ozücüye ve birlestiricilere (620) tedarik etmektedir ki bu, her bir FFT
islemcisinden (614) modülasyon sembolü vektörlerinin akisini, bir sayida (L'ye kadar)
alt-kanal sembol akisina kanalize etmektedir. Bütün FFT islemcilerinden (614) alt-
kanal sembolü akislari, daha sonra, demodülasyondan ve kod-çözmeden önce,
kullanilan komünikasyon moduna bagli olarak (mesela çesitlilik veya MIMO)
islenmektedir.
Çesitlilik komünikasyon modu kullanilarak iletilen bir kanal veri akisi için, kanal veri
akisinin iletimi için kullanilan bütün antenlerden alt-kanal sembol akislari, zaman,
uzay ve frekans boyunca artik bilgiyi birlestiren bir birlestiriciye sunulmaktadir.
Birlestirilmis modülasyon sembollerinin akisi, bundan sonra, bir (çesitlilik) kanal
islemcisine (630) tedarik edilmektedir ve buna uygun olarak demodüle edilmektedir.
MlMO komünikasyon modu kullanilarak iletilen bir kanal veri akisi için, kanal veri
akisinin iletimi için kullanilan bütün alt-kanal sembol akislari, her bir alt-kanal içinde
alinan modülasyon sembollerini ayrik öz-modlara dikgenlestiren bir MIMO islemciye
sunulmaktadir. MlMO islemcisi, yukaridaki denklem (2) ile tarif edilen islemeyi
gerçeklestirmektedir ve verici birimde kullanilan bz-modlarin sayisina tekabül eden
bir sayida bagimsiz sembol alt-akisi üretmektedir. Mesela, MIMO islemcisi, alinan
modülasyon sembollerinin, verici birimde tam-CSl islemciden `önce modülasyon
sembollerine tekabül eden son-kosullanmis modülasyon sembolleri üretmek için sol
öz-vektörler ile çarpimini gerçeklestirebilmektedir. (Son-kosullanmis) sembol alt-
akislari, daha sonra, bir (MlMO) kanal islemcisine (630) tedarik edilmektedir ve buna
göre demodüle edilmektedir. Böylece, her bir kanal islemcisi (630), modülasyon
sembollerinin bir akisini (çesitlilik komünikasyon modu için) veya bir sayida sembol
alt-akisi (MIMO komünikasyon modu için) almaktadir. Modülasyon sembollerinin her
bir akisi veya alt-akisi, daha sonra, islenmekte olan alt-kanal için verici birimde
kullanilan modülasyon semasini tamamlayici olan bir demodülasyon semasi (mesela
M-PSK, M-QAM veya digerleri) uygulayan ilgili bir demodülatöre (DEMOD) tedarik
edilmektedir. MIMO komünikasyon modu için, verici birimde kullanilan kodlama ve
modülasyon metoduna bagli olarak, atanmis bütün demodülat'orlerden demodüle
edilmis veri, bundan sonra bagimsiz olarak kodu-çözülebilmektedir veya bir kanal
veri akisina çoklanabilmekte ve daha sonra kodu çözülebilmektedir. Hem çesitlilik
hem de MIMO komünikasyon modlari için, kanal islemcisinden (630) kanal veri akisi,
bundan sonra, kanal veri akisi için verici birimde kullanilani tamamlayici olan bir kod-
çözme semasi uygulayan ilgili bir kod-çözücüye (640) tedarik edilebilmektedir. Her bir
kod-çözücüden (540) kodu çözülmüs veri, 0 kanal veri akisi için iletilen verinin bir
tahminini temsil etmektedir.
Sekil 6, bir alici birimin bir yapilanmasini temsil etmektedir. Baska tasarimlar da
düsünülebilir ve mevcut bulusun alani içindedir. Mesela, bir alici birim, sadece tek bir
alici anten ile tasarlanabilmektedir veya çoklu (mesela ses, veri) kanal veri akislarini
eszamanli olarak isleme kabiliyeti ile tasarlanabilmektedir.
Yukarida belirtildigi gibi, bulusa ait komünikasyon sisteminde, çok-tasiyicili
modülasyon kullanilmaktadir. Hususi olarak, çok-yollu bir ortamda gelismis
performans, azaltilmis uygulama kompleksligi (göreceli bir anlamda, operasyonun
MIMO modu için) ve esneklik gibi birtakim faydalar tedarik etmek için OFDM
modülasyonu kullanilabilmektedir. Bununla birlikte, çok-tasiyicili modülasyonun
baska varyantlari da kullanilabilmektedir ve mevcut bulusun alani içindedir.
OFDM modülasyonu, verici anten ve alici anten arasindaki yayilim ortaminin getirdigi
çok-yolluluk gecikme yayilimi veya diferansiyel yol gecikmesi sebebiyle sistem
performansini gelistirebilmektedir. Komünikasyon linki (yani RF kanali), sistem
çalisma bant-genisliginin (W) karsitindan potansiyel olarak daha büyük olabilen bir
gecikme yayilimina sahiptir. Bu sebeple, gecikme yayilimindan daha küçük bir iletim
sembolü süresine sahip olan bir modülasyon semasi kullanan bir komünikasyon
sistemi, semboller-arasi girisime (ISI) ugrayacaktir. ISI, alinan sembolü bozmaktadir
ve yanlis saptama ihtimalini arttirmaktadir.
OFDM modülasyonunda, iletim kanali (veya çalisma bant-genisligi), veriyi iletmek için
kullanilan, esasen (büyük) bir sayida paralel alt-kanala (veya alt-bantlara)
bölünmektedir. Her bir alt-kanal, tipik olarak, komünikasyon linkinin uyum bant-
genisliginden çok daha az olan bir bant-genisligine sahip oldugu için, link içindeki
gecikme yayilimindan kaynaklanan ISI, OFDM modülasyonu kullanilarak, kayda
deger sekilde azaltilmaktadir veya bertaraf edilmektedir. Tersine, çogu geleneksel
modülasyon semalari (mesela QPSK), iletim sembol hizi, komünikasyon linkinin
gecikme yayilimina nazaran küçük olmadigi sürece, lSl*ye duyarlidir.
Yukarida belirtildigi gibi, çok-yollulugun zararli etkileri ile mücadele etmek için
döngüsel 'ön-ekler kullanilabilmektedir. Bir döngüsel 'ön-ek, bir OFDM sembolünün bir
kismidir (genellikle ön kismi, lFFT*den sonra) ki sembolün arkasina
sarmalanmaktadir. Döngüsel ön-ek, OFDM sembolünün, çok-yollulugun tipik olarak
tahrip ettigi dikgenligini muhafaza etmek için kullanilmaktadir.
Bir örnek olarak, kanal gecikmesi yayiliminin 10 usn7den daha az oldugu bir
komünikasyon sistemi düsünelim. Her bir OFDM sembolü, üzerine eklenmis bir
dbngüsel on-eke sahiptir, bu Ön-ek, tüm sembolün, çok-yolluluk gecikme yayiliminin
varliginda dikgenlik 'özelliklerini muhafaza etmesini garantiye almaktadir. D'ongüsel
ön-ek, hiçbir ilave bilgi tasimadigi için, bu esasen ek-yüktür. Iyi verimliligi muhafaza
etmek için, döngüsel 'Ön-ekin süresi, tüm iletim sembolü süresinin küçük bir parçasi
olacak sekilde seçilmektedir. Yukaridaki örnek için, döngüsel ön-eke karsilik gelecek
maksimum kanal gecikme yayilimi için yeterlidir. 200 psn iletim sembolü süresi, alt-
bantlarin her biri için 5 kHz bir bant-genisligine tekabül etmektedir. Eger tüm sistem
bant-genisligi, 1.2288 MHz ise, yaklasik olarak 5kHZ'IIk 250 alt-kanal tedarik
edilebilmektedir. Uygulamada, alt-kanallarin sayisinin ikinin bir kuvveti olmasi
kullanisli olmaktadir. Dolayisiyla, eger iletim sembolü süresi, 250 psn'ye çikarilirsa
ve sistem bant-genisligi M = 256 alt-banda bölünürse, her bir alt-kanal, 4.88 kHz bir
bant-genisligine sahip olacaktir.
Bulusun belirli yapilanmalarinda, OFDM modülasyonu, sistemin kompleksligini
azaltabilmektedir. Komünikasyon sistemi, MIMO teknolojisi içerdigi zaman, alici birim
ile baglantili komplekslik, hususi olarak çok-yolluluk mevcut ise kayda deger
olabilmektedir. OFDM modülasyonu kullanilmasi, alt-bantlarin her birinin, kullanilan
MIMO islemesi tarafindan bagimsiz bir sekilde islenebilmesine imkân vermektedir.
Böylece, OFDM modülasyonu, MIMO teknolojisi kullanildigi zaman, alici birimdeki
sinyal islemesini dikkat çekici sekilde basitlestirebilmektedir.
OFDM modülasyonu, ayrica, sistem bant-genisliginin (W), çoklu kullanicilar arasinda
paylasilmasinda ilave esneklik de saglayabilmektedir. Spesifik olarak, OFDM
sembolleri için mevcut iletim uzayi, bir grup kullanici arasinda paylasilabilmektedir.
Mesela, düsük hizli ses kullanicilarina, OFDM sembolü içinde bir alt-kanal veya bir
alt-kanalin bir fraksiyonu atanabilmekte iken, geri kalan alt-kanallar, toplam talep baz
alinarak veri kullanicilarina atanabilmektedir. Ilave olarak, ek-yük, yayin ve kontrol
verisi, mevcut alt-kanallarin bazilarinda veya (muhtemelen) bir alt-kanalin bir
kisminda tasinabilmektedir.
Yukarida tarif edildigi gibi, her bir zaman diliminde her bir alt-kanal, alfabeden seçilen
mesela M-PSK veya M-QAM gibi bir modülasyon sembolü ile baglantilidir. Belli
yapilanmalarda, L alt-kanalin her birindeki modülasyon sembolü, 0 alt-kanalin en
verimli kullaniminin yapilacagi sekilde seçilebilmektedir. Mesela, alt-kanal 1, QPSK
kullanilarak üretilebilmektedir, alt-kanal 2, BPSK kullanilarak üretilebilmektedir, alt-
kanal 3, 16-QAM kullanilarak üretilebilmektedir vb. Dolayisiyla, her bir zaman dilimi
için, L alt-kanal için L'ye kadar modülasyon sembolü üretilmektedir ve 0 zaman dilimi
için modülasyon sembolü vektörünü üretmek için birlestirilmektedir.
Bir veya daha fazla alt-kanal, bir veya daha fazla kullaniciya atanabilmektedir.
Mesela, her bir ses kullanicisina tek bir alt-kanal atanabilmektedir. Geri kalan alt-
kanallar, veri kullanicilarina dinamik olarak atanabilmektedir. Bu durumda, geri kalan
alt-kanallar, tek bir veri kullanicisina atanabilmekte veya çoklu veri kullanicilari
arasinda bölünebilmektedir. Ilave olarak, bazi alt-kanallar, ek-yük, yayin ve kontrol
verisi iletmek için saklanabilmektedir. Bulusun bazi yapilanmalarinda, çesitliligi
arttirmak ve biraz girisim ortalamasi tedarik etmek için, alt-kanal tahsisini, sözde-
rastgele bir sekilde, (muhtemelen) modülasyon sembolünden sembolüne degistirmek
cazip olabilmektedir.
Bir CDMA sisteminde, her bir geri link iletimi üzerindeki iletim gücü, gereken çerçeve
hatasi hizinin (FER), baz istasyonunda minimal iletim gücü ile elde edilecegi sekilde
kontrol edilmektedir, boylece sistem içindeki diger kullanicilara girisim asgariye
indirilmektedir. CDMA sisteminin ileri linki üzerinde, iletim gücü, sistem kapasitesini
arttirmak için de ayarlanabilmektedir.
Bulusa ait komünikasyon sisteminde, ileri ve geri linkler üzerindeki iletim gücü,
girisimi minimize etmek ve sistem kapasitesini maksimize etmek için kontrol
edilebilmektedir. Güç kontrolü, çesitli sekillerde elde edilebilmektedir. Mesela, güç
kontrolü, her bir kanal veri akisi üzerinde, her bir alt-kanal üzerinde, her bir anten
üzerinde veya bazi baska ölçüm birimi üzerinde gerçeklestirilebiImektedir. Çesitlilik
komünikasyon modunda çalisirken, eger hususi bir antenden yol kaybi büyük ise, bu
antenden iletim azaltilabilmektedir veya kisilabilmektedir, çünkü alici birimde çok az
kazanilabilmektedir. Benzer sekilde, eger çoklu alt-kanallar üzerinden iletim
gerçeklesirse, en çok yol kaybina ugrayan alt-kanal(lar) üzerinde daha az güç
iletilebilmektedir.
Bir uygulamada, güç kontrolü, CDMA sisteminde kullanilana benzeyen bir geri-
besleme mekanizmasi ile elde edilebilmektedir. Güç kontrolü bilgisi, verici birimi,
iletim gücünü arttirmasi veya azaltmasi için yönlendirmek amaciyla, alici birimden
verici birime periyodik olarak veya otonom olarak gönderilebilmektedir. Güç kontrol
bitleri, mesela alici birimde BER veya FER baz alinarak üretilebilmektedir.
Sekil 7, bulusa ait komünikasyon sisteminin komünikasyon modlarinin bazilari ile
baglantili spektral verimliligi tasvir eden grafikleri göstermektedir. Sekil 7'de, belirli bir
bit hata hizi için modülasyon sembolü basina bitlerin sayisi, birtakim sistem
konfigürasyonlari için C/linin bir fonksiyonu olarak verilmektedir. NTXNR formülü,
konfigürasyonun boyutlulugunu göstermektedir, burada, NT = verici antenlerin
sayisidir ve NR = alici antenlerin sayisidir. Iki çesitlilik konfigürasyonu, yani 1x2 ve
neticeler, Sekil 7*de verilmektedir.
Grafiklerde gösterildigi gibi, belirli bir BER için sembol basina bitlerin sayisi, 1
bps/Hz'in alti ila neredeyse 20 bps/Hz arasinda degismektedir. Düsük C/l
degerlerinde, Çesitlilik komünikasyon modunun ve MlMO komünikasyon modunun
spektral verimliligi benzerdir ve verimlilikte artis, daha az fark edilebilmektedir.
Bununla birlikte, daha yüksek C/I degerlerinde, MIMO komünikasyon modunun
kullanimi ile Spektral verimlilikte artis daha belirgin hale gelmektedir. Bazi MIMO
konfigürasyonlarinda ve bazi durumlar için, anlik gelisme, 20 kata kadar
ulasabilmektedir.
Bu grafiklerden, genel olarak, verici ve alici antenlerin sayisi arttikça spektral
verimliligin arttigi gözlemlenebilmektedir. Gelisme ayni zamanda, NT ve NRiden daha
düsük olani ile sinirli olmaktadir. Meselai çesitlilik konfigürasyonlari 1x2 ve 1x4'ün
ikisi de asimptotik olarak yaklasik 6 bps/Hze ulasmaktadir.
Basarilabilir çesitli veri hizlarinin incelenmesinde, Sekil 7'de verilen spektral verimlilik
degerleri, alt-kanal için mümkün veri hizlari araligini elde etmek için, neticelere bir
alt-kanal bazinda uygulanabilmektedir. Bir örnek olarak, 5 dB bir C/I'da çalisan bir
abone birimi için, bu abone birimi için basarilabilir spektral verimlilik, kullanilan
komünikasyon moduna bagli olarak, 1 bps/Hz ila 2.25 bps/Hz arasindadir.
Dolayisiyla, 5 kHz bir alt-kanalda, bu abone birimi, 5 kbps ila 10.5 kbps araliginda bir
en yüksek veri hizini sürdürebilmektedir. Eger C/I, 10 dB ise, ayni abone birimi, her
bir alt-kanal için 10.5 kbps ila 25 kbps araliginda en yüksek veri hizlarini
sürdürebilmektedir. 256 alt-kanal mevcut oldugunda, 10 dB C/I'de çalisan bir abone
birimi için sürdürülen en yüksek veri hizi, 6.4 Mbpsrdir. Dolayisiyla, abone biriminin
veri hizi gereksinimleri ve abone birimi için isleyen C/l göz önüne alindiginda, sistem,
gereksinimleri karsilamak için alt-kanallarin gerekli sayisini atayabilmektedir. Veri
hizmetleri durumunda, her bir zaman dilimi için atanan alt-kanallarin sayisi, mesela
diger trafik yüküne bagli olarak degisebilmektedir.
Komünikasyon sisteminin geri linki, yapi bakimindan ileri linke benzer olarak
tasarlanabilmektedir. Bununla birlikte, yayin ve ortak kontrol kanallarinin yerine,
spesifik alt-kanallarda veya çerçevenin spesifik modülasyon sembolü pozisyonlarinda
veya her ikisinde belirlenen rastgele erisim kanallari olabilmektedir. Bunlar, bazi veya
bütün abone birimleri tarafindan, merkezi istasyona kisa istekler (mesela kayit,
kaynaklar için istek vb.) göndermek için kullanilabilmektedir. Ortak erisim
kanallarinda, abone birimleri, ortak modülasyon ve kodlama kullanabilmektedir. Geri
kalan kanallar, ileri linkte oldugu gibi kullanicilari ayirmak için atanabilmektedir. Bir
yapilanmada, kaynaklarin atanmasi ve atamanin-kaldirilmasi (hem ileri hem geri
linklerde), sistem tarafindan kontrol edilmektedir ve ileri linkte kontrol kanali üzerinde
iletilmektedir.
Geri link üzerinde bir tasarim düsüncesi, en yakin abone birimi ve en uzak abone
birimi arasindaki maksimum diferansiyel yayilim gecikmesidir. Bu gecikmenin,
döngüsel 'ön-ek süresine nazaran küçük oldugu sistemlerde, verici birimde düzeltme
gerçeklestirmek gerekli olmayabilmektedir. Fakat gecikmenin kayda deger oldugu
sistemlerde, döngüsel `ön-ek, artan gecikmeyi karsilamak için uzatilabilmektedir. Bazi
durumlarda, gidis-gelis gecikmesinin makul bir tahminini yapmak ve iletim zamanini,
sembolün, merkezi istasyona dogru anda ulasacagi sekilde düzeltmek mümkün
olabilmektedir. Genellikle, bir miktar artik hata vardir, dolayisiyla dbngüsel ön-ek,
ayrica, bu artik hatayi yerlestirmek için uzatilabilmektedir.
Komünikasyon sisteminde, kapsama alani içindeki bazi abone birimleri, birden fazla
merkezi istasyondan sinyalleri alma kabiliyetine sahip olabilmektedir. Eger iki veya
daha fazla alt-kanal üzerinde ve/veya iki veya daha fazla antenden, çoklu merkezi
istasyonlar tarafindan iletilen bilgi, gereksiz ise, alinan sinyaller, abone birimi
tarafindan, bir çesitlilik-birlestirme semasi kullanilarak birlestirilebilmektedir ve
demodüle edilebilmektedir. Eger kullanilan döngüsel on-ek, en erken ve en geç varis
arasindaki diferansiyel yayilim gecikmesini ele almak için yeterli ise, sinyaller,
(optimal olarak), alicida birlestirilebilmekte ve dogru sekilde demod'ule
edilebilmektedir. Bu çesitlilik alimi, OFDM yayin uygulamalarinda iyi bilinmektedir.
Alt-kanallar, spesifik abone birimlerine tahsis edildigi zaman, spesifik bir alt-kanal
üzerinde, ayni bilginin, bir sayida merkezi istasyondan spesifik bir abone birimine
iletilmesi mümkün olmaktadir. Bu konsept, CDMA sistemlerinde kullanilan yumusak
geçise benzemektedir.
Yukarida tarif edilen komünikasyon sistemi, çesitli uygulamalar için ve çesitli
hizmetler tedarik etmek için kullanilabilmektedir. Bu hizmetler, mesela, gerçek
zamanli hizmetler, gerçek-zamanli olmayan hizmetler veya birlikte çoklanan hem
gerçek zamanli hem de gerçek-zamanli olmayan hizmetleri ihtiva edebilmektedir.
Komünikasyon sistemi tarafindan desteklenecek olan hizmetler, çesitli sekillerde
belirlenebilmekte ve kategorize edilebilmektedir (mesela, hizmetler ile baglantili
hizmet kalitesi (QoS) ile). Bir örnek olarak, desteklenen hizmetler, asagidaki gibi
tanimlanabilen 'üç tip halinde kategorize edilebilmektedir:
0 Tam dupleks gerçek zamanli (FDRT) hizmetler - kisa tek-yönlü gecikme
gerektiren hizmetler (mesela ses),
o Yarim dupleks gerçek zamanli (HDRT) hizmetler - gecikme büyük bir miktarda
degismedigi sürece daha uzun tek-yönlü gecikmeyi tolere edebilen hizmetler
(mesela video, audio) ve
- Gerçek-zamanli olmayan (NRT) hizmetler - gecikmeye çok duyarli olmayan
hizmetler (mesela paket verisi).
Ilave ve/veya farkli hizmetler de desteklenebilmektedir ve bunlar, bulusun alani
içindedir. Mesela, yayin hizmetleri, çagri hizmetler ve digerleri desteklenebilmektedir.
Benzer sekilde, ilave ve/veya farkli hizmet tipleri de tanimlanabilmektedir ve bunlar
da bulusun alani içindedir.
Hizmetler belirlenip kategorize edilince, bunlar, çesitli sekillerde çoklanabilmektedir.
Mesela, HDRT ve NRT hizmetleri, HDRT hizmetlerine daha yüksek öncelik verilerek,
tek bir veri iletiminde çoklanabilmektedir. FDRT hizmetleri, muhtemelen farkli bir
çoklama semasi kullanilarak, HDRT ve NRT hizmetleri ile çoklanabilmektedir. Bu
semalarin bazilari, asagida daha detayli olarak tarif edilmektedir.
Sekil 8A, çesitli hizmet tiplerini iletmek için kullanilabilen bir yapinin bir
yapilanmasinin bir diyagramidir. Bu yapilanmada, desteklenen hizmetler, dilimlerde
çoklanmakta ve iletilmektedir (Sekil 8Aida basitlik amaciyla sadece bir dilim
gösterilmektedir). Her bir dilim, N OFDM sembolünü (810a ila 810n) kapsamaktadir ki
burada, N, herhangi bir tamsayi olabilmektedir. Bir yapilanmada, her bir dilim, bir
sayida bbl'ünt'uye (802) (Sekil 8Atda basitlik amaciyla iki tanesi gösterilmektedir)
bblünmektedir. Her bir bölümü (802), herhangi bir sayida OFDM sembolü ihtiva
edebilmektedir ve herhangi tipte hizmetleri desteklemek için kullanilabilmektedir.
Mesela, bölünt'u ( desteklemek için
kullanilabilmektedir ve b'olünt'u (802b), HDRT ve/veya NRT hizmetlerini (mesela
paket veri) desteklemek için kullanilabilmektedir. Diger yapilar da
uygulanabilmektedir ve bulusun alani içindedir.
FDRT hizmetlerini desteklemek için kullanilan bölüntü ve HDRT ve NRT hizmetlerini
desteklemek için kullanilan bölümünün her biri, çok sayida kullanici tarafindan
paylasilabilmektedir. Bir bölüntün'ün paylasilmasi, çesitli çoklama semalari ile elde
edilebilmektedir. Paylasma, mesela:
0 farkli (dikgen) OFDM tonlari 'üzerinde çok sayida kullanicinin çoklanmasi;
o Walsh kodlari kullanilarak ortak OFDM tonlari 'üzerinde çok sayida kullanicinin
çoklanmasi;
0 paket anahtarlamasi kullanilarak ortak OFDM sembolleri 'üzerinde çok sayida
kullanicinin çoklanmasi ve
o çok sayida kullanicinin, kendi OFDM sembollerine tahsis edilmesi
suretiyle gerçeklestiriIebilmektedir.
Bu çoklama semalari, asagida daha detayli olarak tarif edilmektedir. Baska çoklama
semalari da tanimlanabilmektedir ve bulusun alani içindedir.
Sekil 9, dikgen OFDM tonlari üzerinde çok sayida kullaniciyi çoklamak için
kullanilabilen, bir veri islemcisinin (912) ve bir modülatörün (914) bir yapilanmasinin
bir blok diyagramidir. Kanal veri akislari (81 ila SK), kullanicilar (sirasiyla 1 ila K) için
veri tasimak için kullanilabilmektedir. Ilave kanal veri akislari (mesela SL), kontrol,
sinyalleme, yayin ve diger ek-y'ük kanallari için veri tasimak için kullanilabilmektedir.
Her bir kanal veri akisi, alinan veriyi, 0 kanal için seçilmis hususi bir kodlama semasi
ile kodlayan ilgili bir kodlayioiya (922) tedarik etmektedir. Mesela, kodlama semasi,
kivrimli kodlama, Turbo kodlama ihtiva edebilmektedir veya hiç kodlama
olmayabilmektedir. Kodlayicilardan (922a ila 922I) kodlanmis veri akislari (X1 ila XL),
daha sonra, ayni zamanda ilgili ölçekleme faktörlerini (Gi ila GL) de alan ilgili
çoklayicilara (924a ila 924l) tedarik edilmektedir. Her bir çoklayici (924), alinan veri
akisini, veri akisi için güç ayarlamasi tedarik etmek için alinan Ölçekleme faktörü ile
Ölçeklemektedir.
Çoklayicilardan (924a ila 924I) ölçeklenmis veri akislari, daha sonra, alinan veri
akislarini birlestirilmis bir veri akisina çoklayan bir paralelden seriye dönüstürücüye
(P/S) (926) tedarik edilmektedir. Bir sembol eslestirme elemani (928), bundan sonra,
birlestirilmis veri akisini almaktadir ve zamansal çesitlilik tedarik etmek için, akis
içindeki veriyi serpistirmektedir (yani yeniden düzenlemektedir). Sembol eslestirme
elemani (928), ayrica, asagida tarif edildigi gibi, her bir alinmis veri akisi içindeki
veriyi, veri akisina tahsis edilmis tonlara eslestirmektedir. Sembol eslestirme
elemanindan (928) çikti, modülatöre (914) tedarik edilen, modülasyon sembolü
vektörlerinin (V) bir akisidir.
Modülatör (
almaktadir ve bunlari, OFDM sembolleri olarak adlandirilan zaman-bölgesi
gösterimlerine dönüstürmektedir. Bir yapilanmada, bir OFDM sembolüne
dönüstürülmüs olan her bir modülasyon sembolü vekt'orü için, döngüsel 'ön-ek üreteoi
(932), bir iletim sembolü olusturmak için, OFDM sembolünün zaman-bölgesi
gösteriminin bir kismini tekrar etmektedir. Döngüsel ön-ek, iletim sembolünün, çok-
yollu gecikme yayiliminin varliginda dikgenlik özelliklerini muhafaza etmesini garanti
etmektedir, böylece, yukarida tarif edildigi gibi, zararli yol etkilerine karsi performansi
gelistirmektedir. Döngüsel 'ön-ek üretecinden (932) iletim sembolleri, daha sonra,
yukari-dönüstürücü (934) tarafindan islenmekte, bir analog sinyale dönüstürülmekte,
bir RF frekansina modüle edilmekte ve bir antenden (916) iletilmis olan bir RF
modüle edilmis sinyal üretmek için kosullanmaktadir (mesela amplifiye edilmekte ve
filtrelenmektedir).
Bir yapilanmada, sembol eslestirme elemani (928), her bir kanal veri akisi (mesela
her bir kullanici) için sembolleri, kanala tahsis edilmis olan tonlarin bir kümesine
eslestirmektedir. Tekrar Sekil 8A*ya geri dönersek, her bir b'olüntü, bir sayida OFDM
sembolü ihtiva etmektedir ve tekrar Sekil 1ie iliskin olarak, her bir OFDM sembolü, bir
sayida alt-kanal üzerinde iletilen bir sayida ton ihtiva etmektedir. Böylece, her bir
bölüntü içinde, kanal veri akislarini iletmek için bir sayida ton mevcut olmaktadir.
Bir yapilanmada, her bir çok-kullanicili bölüntü içindeki kullanilabilir tonlar, tonlarin
birtakim kümeleri seklinde gruplandirilabilmektedir. Tonlarin kümelerinin her biri, bir
veri akisi, böylece L devreye tahsis edilebilmektedir. Hususi bir kanal veri akisi da bir
veya daha fazla bölüntü içindeki çok sayida devreye tahsis edilebilmektedir (mesela
b'olüntü (802a) içindeki bir veya daha fazla devre ve bölüntü (802b) içindeki bir veya
daha fazla devre). Ayrica, bir kullaniciya, çok sayida kanal veri akisi tahsis
edilebilmektedir veya bir kanal veri akisi, çok sayida kullanici arasinda
paylasilabilmektedir. Çok sayida kanal veri akisi, ayni devreyi de paylasabilmektedir.
Devrelerin her biri, herhangi bir sayida ton ihtiva etmektedir. Daha yüksek hizli
devrelere daha fazla ton atanmaktadir ve daha düsük hizli devrelere daha az ton
atanabilmektedir. Ayrica, her bir devreye, OFDM sembolünden herhangi bir sembol
tahsis edilebilmektedir. Her bir OFDM sembolünün tonlari, böylece, bir veya daha
fazla devreye tahsis edilebilmektedir. Gelismis frekans ve zamansal çesitlilik için, her
bir devre için tonlar, farkli OFDM sembollerinden farkli tonlarin devreye tahsis
edilecegi sekilde seçilebilmektedir. Mesela, hususi bir devreye, birinci OFDM
sembolünün tonu (1), ikinci OFDM sembolünün tonu (2) ve bunun gibi, tahsis
edilebilmektedir.
Farkli devre tipleri tanimlanabilmekte ve farkli hizmet tipleri için kullanilabilmektedir.
Mesela, bir birinci devre tipi, farkli OFDM sembollerinden farkli tonlari ihtiva
etmektedir ve ikinci devre tipi, bir veya daha fazla OFDM sembollerinden bütün
tonlari ihtiva etmektedir. Birinci devre tipi (mesela bölüntü (802a) içinde), FDRT
hizmetlerini desteklemek için kullanilabilmektedir ve ikinci devre tipi (mesela bölüntü
(802b) içinde) HDRT ve NRT hizmetlerini desteklemek için kullanilabilmektedir. Ikinci
devre tipi ile, her bir OFDM sembolü, hususi bir HDRT veya NRT kullanicisina tahsis
edilebilmektedir.
Devreler, tonlarin statik kümeleri olarak tanimlanabilmektedir veya dinamik olarak
konfigüre edilebilmektedir. Mesela, komünikasyon sistemi, tahsis için elverisli
devrelerin her birini belirleyebilmektedir ve bundan sonra, her bir kullaniciyi, tahsis
edilen devre ve bunun tanimi hakkinda bilgilendirmektedir (mesela oturum baslamasi
sirasinda). Devrelerin dinamik tanimi, desteklenmekte olan hizmetleri eslestirmek için
devrelerin özellestirilmesine imkan vermektedir ve mevcut kaynaklardan gelismis
istifade ile neticelenebilmektedir.
Devreler, esit boyutta olacak sekilde belirlenebilmektedir, her bir devre, hususi sayida
bit tasima kapasitesine sahiptir. Alternatif olarak, devreler, farkli boyutlara sahip
olacak sekilde tasarlanabilmektedir. Devre boyutlari, komünikasyon sistemi içindeki
kullanicilarin istatistiklerini veya baska bazi kriterlere dayandirilabilmektedir. Mesela
eger daha fazla kullanici, düsük hizli hizmetleri kullanmakta ise, daha düsük hizli
devreler tanimlanabilmektedir. Alternatif veya ilave olarak, devreler, desteklenmekte
olan hususi hizmetler ve/veya kullanici gereksinimleri baz alinarak
belirlenebilmektedir. Yüksek hizli hizmetlere, daha fazla tonlu yüksek hizli devreler
tahsis edilebilmektedir ve daha az tonlu düsük hizli devreler (veya daha az siklikta
iletilen), düsük hizli hizmetlere tahsis edilebilmektedir.
Devreler, tipik olarak, bir arama islemesinden önce, önceden tanimlanmaktadir
(mesela devre # 0, tonlar x, y, 2 ve benzeri ihtiva etmektedir). Bir veya daha fazla
devre, hususi bir komünikasyon oturumu için tahsis edilebilmektedir ve tahsis edilen
devreler, mesela, ileri linkin nasil konfigüre edildigini tarif eden kontrol kanal sistemi
parametre mesajlari vasitasiyla bir kullanici terminaline tedarik edilebilmektedir.
Sekil 88, komünikasyon sistemi içinde veri iletmek için kullanilabilen bir paket
yapisinin (820) spesifik bir yapilanmasinin bir diyagramidir. Paket yapisi (820), bir
paket tipi alani (822), bir devre tanimlayici alan (824) ve bir veri alani (826) ihtiva
etmektedir. Paket tipi alani (822), bir kullanici terminaline tahsis edilmis devrenin,
terminale iletilecek olan bir sonraki paket için degistirilip degistirilmeyecegini
sinyallemek için kullanilmaktadir. Paket tipi alani (822), ayrica, kullanici terminalini,
iletim semasindaki bir degisiklikten haberdar etmek için de kullanilabilmektedir.
Mesela, ses hizmeti için, paket tipi alani (822), asagida tarif edildigi gibi her biri farkli
bir iletim semasi ile baglantili olan sesli aktiviteden bir sessizlige veya bunun tersi bir
degisikligi sinyallemek için kullanilabilmektedir. Tablo 1, paket tipi alani (822) için
spesifik bir tanimi göstermektedir.
Paket Tipi Degeri Tanim
00 Devrede degisiklik yok
01 Yeni devreye degisiklik
Sessizlige geçis
11 Aktiviteye geçis
Eger paket tipi alani (822), bir sonraki paket için kullanilacak olan devrenin farkli
olacagina isaret etmekte ise, o zaman, devre tanimlayici alani (824), bir sonraki
paket için kullanilacak olan hususi devreyi tanimlamak için kullanilabilmektedir.
Devre tanimlayici alani (824), asagida tarif edildigi gibi, yeni devrenin kimligini ve
bunun yani sira baska bilgi (mesela iletim semasi) tedarik edebilmektedir. Devre
tanimlayici alani (824), tipik olarak, sadece, gönderilecek olan bilgi (mesela devrede
veya iletim semasinda bir degisiklik için) varsa kullanilmaktadir. Aksi halde, devre
tanimlayici alani (824), bos bir alandir.
Veri alani (826), iletim için faydali-yük (mesela veri) tasimak için kullanilabilmektedir.
Veri alani (26), ayrica, mesela kontrol verisi, CRC bitleri ve benzeri gibi baska bilgiyi
tasimak için de kullanilabilmektedir.
Paket tipi alani (822), birkaç bit (mesela 2 bit) ile uygulanabilmektedir ve devre
tanimlayici alani (824), küçük bir sayida bit (mesela 8-10) bit ile uygulanabilmektedir.
Her bir paket içindeki geri kalan bitler, veri alani (826) için kullanilabilmektedir. Bu, az
ek-yük bitlerinin gerekli oldugu etkili bir paket formati ile neticelenmektedir.
Her bir paket, bir dilim içindeki bir devre içine uyacak sekilde
boyutlandirilabilmektedir. Bununla birlikte, ayni zamanda, bir paket, bölümlere
ayrilabilmekte ve bir veya daha fazla dilim boyunca çok sayida devre kullanilarak
iletilebilmektedir. Paketin boyutu, etkili veri iletimi için seçilebilmektedir. Daha uzun
isleme gecikmelerini tolere edebilen hizmetler için, düsük hizli veri iletimleri
toplanabilmektedir ve daha etkili bir sekilde islenebilen ve iletilebilen daha büyük bir
paket (mesela 20 msn veya 40 msn veri) olarak birlestirilebilmektedir.
Paket yapisi (820), bir devre tahsisinde bir degisikligin ve yeni devrenin kimliginin
bant-içi sinyallenmesini desteklemektedir. Bu bilgi, bir kontrol kanali vasitasiyla da
tedarik edilebilmektedir. Kullanici terminali, bundan sonra, kontrol kanalini devre
tahsisindeki degisiklikleri almak için isleyecektir. Kullanici terminaline devre bilgisini
iletmek için baska sinyalleme semalari da kullanilabilmektedir ve bulusun alani
içindedir.
Ses verisi için, sessizlik (mesela duraklamalar) veya düsük aktivite periyotlari
sirasinda iletim miktarini azaltmak için çesitli iletim semalari kullanilabilmektedir.
Sessizlik periyotlari sirasinda, tipik olarak, kullanici terminaline “konfor gürültüsü”
gönderilmektedir. Bu gürültü, tam konusma için oldugundan daha düsük bir hizda
gönderilebilmektedir. Bir iletim semasinda, sessizlik periyotlari sirasinda, bir tam hizli
veri paketi, her X dilimde gönderilmektedir (X mesela, 4, 8, 16 veya baska bir deger
olabilmektedir). Bu sema, sessizlik periyotlari sirasinda, her bir kullanici, X dilimden
birine tahsis edilmek üzere X'e kadar kullanicinin ayni semayi paylasmasina imkân
vermektedir. Baska bir iletim semasinda, daha az ton ihtiva eden bir düsük hizli
devre, konfor gürültüsünü göndermek için kullanilabilmektedir. Bu düsük hizli devre,
her bir dilimde veya her birkaç dilimde (fakat tipik olarak, her X dilimden daha sik
olarak) gönderilebilmektedir. Yine baska bir iletim semasinda, daha düsük bir hizda
olmak üzere (mesela bir düsük hiz kodu kullanilarak) konfor gürültüsü için bir tam
hizli devre gonderilebilmektedir. Bu tam hizli devre, tipik olarak, aktif konusma için
kullanilan ile aynidir. Iletim gücü, sessizlik periyotlari sirasinda, bu tam hizli devre
için azaltilabilmektedir. Konfor gürültüsünü (veya baska veriyi) daha düsük bit hizinda
göndermek için çesitli baska iletim semalari da tasarlanabilmektedir ve bulusun alani
içindedir.
Sessizlik periyotlari sirasinda iletimin miktarini azaltmak için yukarida tarif edilen
iletim semalari, tamdan daha düsük hizda gönderilmekte olan veriler için de
kullanilabilmektedir. Mesela, düsük frekans içeriklerine sahip olan konusma aktivitesi,
daha az bit kullanilarak temsil edilebilmektedir ve daha az siklikta iletilen bir düsük
hizli devre veya bir tam hizli devre kullanilarak gönderilebilmektedir. Devrede
ve/veya iletim semasinda her ne zaman bir degisiklik yapilmak üzere olsa, kullanici
terminali, buna uygun olarak bilgilendirilebilmektedir.
Paket formati (820), ses aktivitesi ve sessizlik için farkli devrelerin kullanimini
desteklemektedir. Bir kullanici, durumu, aktiviteden sessizlige degistirdigi zaman,
kullanicinin paketi için paket tipi alani (822), bir sonraki (mesela gürültü) paket için
devre tanimlayici alani (824) içinde tanimlanan devreyi kullanmak için kullanici
terminalini bilgilendirmek için uygun sekilde ayarlanabilmektedir. Devre tanimlayioi
alani (824), ayrica, bu kullanici terminali için konfor gürültüsü tasimak için kullanilan
hususi dilimi tanimlayabilmektedir. Bundan sonra, terminalde yürütülen konfor
gürültüsünü güncellemek için, sessizlik periyotlari sirasinda, gürültü paketi, her X
dilimde gönderilebilmektedir (bir iletim semasinda). Bu sekilde, sessizlik için
kullanilan her bir devre, X'e kadar kullanici tarafindan paylasilabilmektedir.
Tamamlayici bir sekilde, bir kullanici, sessizlikten aktiviteye durum degistirdigi zaman
bir tam hizli devre gerekmektedir. Bir planlayici, talebi almaktadir ve bir kullaniciya,
elverisli tam hizli devrelerin bir havuzundan seçilen bir tam hizli devre tahsis
etmektedir. Tahsis edilen devrenin kimligi, bir sonraki paket içinde kullanici
terminaline gönderilmektedir.
Eger mevcut tam hizli devrelerin havuzu bos ise, bir devrenin kullanilabilir hale
gelmesine kadar, konusma kirpilmasi meydana gelebilmektedir. Konusma kirpilmasi
ihtimali, eger konusma kirpilmasi saptanirsa bir çagri kabul politikasi tarafindan
ayarlanabilen bir parametre olan, baglanan aramalarin sayisini dogru sekilde
düzenlemek suretiyle azaltilabilmektedir. Eger çok sayida kullanici birlikte çoklanirsa,
ses aktivitesinden istatistiksel çoklama kazanci daha büyük olmaktadir ve konusma
kirpilmasi ihtimali azaltilmaktadir. Ses aktivitesinden istatistiksel çoklama kazancini
kayda deger sekilde azaltmadan konusma kirpilmasi ihtimalini asgariye indirmek için
bir kanal ve devre tahsis protokolü tasarlanabilmektedir.
Kullanici terminaline, konusma aktivitesinin sessizden aktife degistirilmis oldugunu
sinyallemek için çesitli sinyalleme semalari kullanilabilmektedir. Bir semada,
sinyalleme, mesela, konfor gürültüsü paketi içindeki paket tipi alani (822) kullanilarak
bant-içinde elde edilmektedir. Yukarida belirtildigi gibi, gürültü paketi, bazi iletim
semalari için her X.inci dilimlerde gönderilebilmektedir. Sessizlik periyotlari sirasinda
sinyalleme gecikmelerini azaltmak için, daha küçük gürültü paketleri, daha küçük
devreler kullanilarak daha yüksek bir hizda gönderilebilmektedir. Baska bir
sinyalleme semasinda, kullanici terminalini, tam hiz sese geçis gerçeklestigini haber
vermek ve bir sonraki tam hiz paketi için kullanilacak olan devrenin kimligini
göndermek için bir kontrol kanali kullanilabilmektedir. Bu sinyalleme semasi için,
sessizlik periyotlarindaki terminaller, devre bilgisini almak için kontrol kanalini
izlemektedir.
Yeni devrelerde degisikliklerin, düzgün bir sekilde elde edilmesini garanti etmek için
çesitli mekanizmalar uygulanabilmektedir. Bir mekanizmada, kullanici terminali, her
ne zaman bir devre degisikligi ihtiva eden bir paket alsa, baz istasyonuna bir alindi
göndermektedir. Ek-yükün miktarini azaltmak için, terminal, bir devre degisiklik
paketinin alinmasindan sonra baz istasyonuna tek bir bit gönderebilmektedir. Bu
alindi biti, baz istasyonunu, terminalin, önceki paketin kodunu basarili bir sekilde
çözdügünü ve yeni devreyi kullanarak veriyi almak için hazir oldugunu haber
vermektedir. Baz istasyonu, alindiyi alincaya kadar eski devreyi kullanarak iletim
yapmaya devam edebilmektedir. Alindinin alinmasi üzerine, baz istasyonu, yeni
devreyi kullanarak iletim yapmaktadir ve eski devre, mevcut devrelerin havuzu içine
tekrar yerlestirilmektedir.
Çesitli sebeplerden kaynaklanabilen devre degisikliklerinin yanlis alindisini ele almak
için çesitli semalar kullanilabilmektedir. Mesela, bir yanlis alindi, bir kullanici
terminali, paketin kodunu hatali çözdug'u ve bir alindi biti göndermedigi halde, baz
istasyonunun alindi bitinin bir iletimini yanlis olarak saptamasindan
kaynaklanabilmektedir. Bu durumda, baz istasyonu, yeni devre üzerinde iletim
yapmaya baslamakta iken terminal, eski devrenin kodunu çözmeye devam
etmektedir. Asilsiz bir alindi, ayrica, kullanici terminali paketin kodunu düzgün bir
sekilde çözdüg'u ve bir alindi bilgisi gönderdigi halde baz istasyonunun alindiyi
saptamakta basarisiz olmasindan da kaynaklanabilmektedir. Bu durumda, baz
istasyonu, eski devre 'üzerinde iletim yapmaya devam ederken, terminal, yeni
devrenin kodunu çözmeye baslamaktadir.
Yanlis alindi ihtimali, bir gelistirilmis alindi protokol'u kullanilarak da
azaltilabilmektedir. Mesela, alindi biti, iletim hatasinin saptanabilecegi ve/veya
düzeltilebilecegi sekilde kodlanabilmektedir. Kullanici terminalinin, her ne zaman ileri
linki kaybederse baz istasyonunu bilgilendirdigi bir geri-kazanma semasi da
uygulanabilmektedir (terminal yeni devrenin kodunu çözmekte iken, baz
istasyonunun eski devre üzerinde iletim yapmasinin veya bunun tersinin neticesi
olarak). Geri-kazanma semasinin parçasi olarak, baz istasyonu, her ne zaman bir
kanal kayip mesaji alsa, terminale, bir kontrol kanali 'üzerinde bir devre tahsis mesaji
gönderebilmektedir. Terminal, devre tahsis mesaji içinde ihtiva edilen bilgiyi
kullanmaya yeniden baslayabilmektedir. Devrelerdeki degisikliklerin dogru sekilde
uygulanmasini garanti etmek için baska mekanizmalar tasarlanabilmektedir ve
bulusun alani içindedir.
Yukarida beliitildigi gibi, bir bölüntü, çok sayida kullaniciyi, paket anahtarlamasi
kullanilarak ayni OFDM sembolü üzerinde çoklamak suretiyle paylasilabilmektedir.
Bu çoklama semasinda, her bir paket, paketin amaçlandigi spesifik kullanicinin bir
tanimlamasini ihtiva etmektedir. Her bir paket, mesela, yukarida tarif edilen
devrelerden biri kullanilarak iletilebilmektedir. Bununla birlikte, bu semada, devreler,
kullanicilara münferit olarak tahsis edilmemektedir. Bunun yerine, her bir kullanici
terminali, iletilen paketlerin hepsini islemektedir, her bir paket içinde kullanici
tanimlamasini ekstrakte etmektedir ve geri kalan paketleri yok saymaktadir. Farkli
boyutlarda devreler tanimlanabilmektedir ve veriyi etkili sekilde iletmek için
kullanilmaktadir.
Sekil 8C, kullanici yönlendirilmis verisini iletmek için kullanilabilen bir paket yapisinin
(840) spesifik bir yapilanmasinin bir blok diyagramidir. Paket yapisi (840), bir
kullanici tanimlama (lD) alani (842) ve bir veri alani (844) ihtiva etmektedir. Kullanici
veri alani (844), paket faydali yükünü (mesela veri) ihtiva etmektedir. Kullanici lD,
mesela, oturum baslatilmasi sirasinda her bir kullaniciya tahsis edilebilmektedir.
Kullanici ID alani (842), veri alani (844) için kullanilandan farkli olan bir kodlama
semasi kullanarak bir ön-isaret olarak uygulanabilmektedir. Mesela, kullanici lD,
kullanici terminaline tahsis edilmis hususi bir Walsh sekansi veya PN kaymasi
olabilmektedir. Bu, kullanici terminalinin, paketin bunun için amaçlanip
amaçlanmadigini hizli bir sekilde belirlemesine izin vermektedir. Alternatif olarak,
kullanici ID, kodlanmis bir sekans olarak uygulanabilmektedir.
8-bitlik bir kullanici lD alani (842)i 256 kullaniciya kadar destekleyebilmektedir. Tam
hizli bir paket için, kullanici ID ek-yükü, iletimin verimliligini dikkat çekici bir sekilde
etkilememektedir. Düsük hizli paketler için, ek-yük, paketin en büyük kismi
olabilmektedir ve verimlilik riske atilmaktadir. Düsük hizli paketler için ek-yük, daha
az siklikta gönderilebilen tam hiz paketleri içinde daha düsük hizli veriyi biriktirmek
ve iletmek suretiyle azaltilabilmektedir.
Sekil 10, dikgen (mesela Walsh) kodlari kullanarak ayni OFDM tonlari üzerinde çok
sayida kullaniciyi çoklamak için kullanilabilen bir veri islemcisinin (1012) ve bir
modülat'orün (1014) bir yapilanmasinin bir blok diyagramidir. Sekil 9'a benzer olarak,
kanal veri akislari (81 ila SL), kullanicilar için ve kontrol, sinyalleme, yayin ve baska
ek-y'uk kanallari için veri tasimak için kullanilabilmektedir. Her bir kanal veri akisi,
alinan veriyi, 0 kanal için seçilmis hususi bir kodlama semasi ile kodlayan ilgili bir
veri akislari (X1 ila XL), daha sonra, ayni zamanda ilgili ölçekleme faktörlerini (Gi ila
Gi.) de alan ilgili çoklayioilara (1024a ila 1024l) tedarik edilmektedir. Her bir çoklayici
(1024), veri akisi için güç kontrolü tedarik etmek için, alinan veri akisini alinan
Ölçekleme faktörü ile ölçeklemektedir.
Çoklayicilardan (1024a ila 1024l) Ölçeklenmis veri akislari, daha sonra, ayni
zamanda ilgili Walsh sekanslarini (W1 ila WL) da alan ilgili çoklayicilara (1206a ila
1026!) tedarik edilmektedir. Her bir çoklayici (1026), kaplanmis bir veri akisi tedarik
etmek için, alinan veri akisini, alinan Walsh sekansi ile kaplamaktadir.
Çoklayicilardan (1026 ila 1026l) kaplanmis veri akislari, birlestirilmis bir veri akisi
üretmek için, bir toplayiciya (1027) tedarik edilmekte ve toplayici (1027) tarafindan
birlestirilmektedir. Bir sembol eslestirme elemani (1028), birlestirilmis veri akisini
almaktadir ve zamansal çesitlilik tedarik etmek için, akis içindeki veriyi
serpistirmektedir. Sembol eslestirme elemanindan (1028) çikti, daha sonra
modülatöre (1014) tedarik edilen modülasyon sembolü vekt'orlerinin (V) bir akisidir.
Modülatör (, döngüsel ön-ek üretecine
d'ongüsel 'ön-ek üreteci (1032) ve bir yukari-dönüstürücü (1034) ihtiva etmektedir.
Modülator (1014), bir antenden (1016) iletilen bir RF modüle edilmis sinyal
üretmektedir.
Sekil 10*da gösterilen yapilanmada, her bir kullanici için veri, ilgili bir Walsh sekansi
ile kaplanmaktadir ve ortak tonlar üzerinden iletilmektedir. Bu tonlar, bir veya daha
fazla kullanici ile iliskili veri tasimaktadir. Çok sayida kullanici için, kullanici verisi için
dikgenlik, Walsh sekanslarinin kullanilmasi suretiyle muhafaza edilmektedir.
Spesifik bir yapilanmada, Walsh sekansinin uzunlugu, her bir OFDM sembolü için
tonlarin sayisina eslestirilmektedir. Mesela, 128 uzunluklu Walsh sekanslari, 128
tona sahip olan OFDM sembolleri için kullanilabilmektedir. Her bir Walsh sekansinin
128 çipi, bir OFDM sembolünün 128 tonu üzerinde iletilebilmektedir. Bununla birlikte,
baska Walsh sekansi uzunluklari da kullanilabilmektedir ve bulusun alani
dahilindedir. Bundan baska, her bir Walsh sekansi, çok sayida OFDM sembolüne
veya bir OFDM sembolünün bir kismina eslestirilebilmektedir ve bu varyasyonlar,
bulusun alani içindedir. Mesela, eger Walsh sekanslari 64 uzunluguna sahip ise ve
her bir OFDM sembolü 128 tona sahip ise, o zaman her bir OFDM sembolüne, Walsh
sekanslarinin iki kümesi eslestirilebilmektedir.
Kaplanmis olan OFDM sembollerini modüle etmek için çesitli modifikasyon semalari
kullanilabilmektedir. Bu modülasyon semalari, QPSK, QAM ve digerlerini ihtiva
etmektedir.
Bir kullanici terminalinde, tonlar, o kullaniciya tahsis edilmis olan Walsh sekansi ile
islenmektedir ve kaplama-giderilmektedir. Çoklu kullanicilar için veri, dikgen Walsh
sekanslari ile kaplanmis oldugu için, daha 'önce hususi bir Walsh sekansi ile
kaplanmis veri, ayni Walsh sekansi ile kaplama-giderme suretiyle geri-
kazanilabilmektedir. Daha önce baska Walsh sekanslari ile kaplanmis veri dikgendir
ve (ideal olarak), kaplama-gidermede toplami sifir olmaktadir.
Eger Walsh kaplanmis veri (yani Walsh sekanslari), OFDM sembolünün çoklu tonlari
boyunca iletilirse, Walsh sekanslarinin dikgenligi, tonlar bagimsiz olarak zayiflarsa
azaltilabilmektedir. Bu, mesela, frekans seçmeli zayiflama ile meydana
gelebilmektedir. Eger iletim kanalinin frekans cevabi düz degilse, dikgenligi tekrar-
kazanmak için kanal denklestirme kullanilabilmektedir. Denklestirme, OFDM sembolü
içindeki her bir ton için kanal kazancinin belirlenmesi ve belirlenen kanal
kazançlarinin, kanali denklestirmek ve yaklasik olarak düz yapmak için kullanilmasi
suretiyle elde edilebilmektedir. Mesela, eger hususi bir ton, bir nominal degerden bir
Y dB kanal kaybina sahip ise, 0 ton, kullanici terminali tarafindan Y dB kadar
yükseltilebilmektedir. Bu sekilde, frekans seçimli zayiflamanin varliginda, dikgenlik
korunabilmektedir.
Bu çoklama semasinda ayni tonlari çoklu kullanicilar paylastigi için, mevcut
kaynaktan verimli bir sekilde istifade etmek için, her bir kullanici için iletim gücü
kontrol edilebilmektedir. Daha yüksek sinyal-gürültü-arti-girisim (Eb/Io) oranlarina
sahip kullanicilar için iletim gücü, hususi bir performans seviyesi muhafaza edilmekte
iken azaltilabilmektedir. Iletim gücündeki tasarruf, bazi baska kullanicilar için de
kullanilabilmektedir. Güç kontrolü, mesela, bir kullanici terminalinin, baz istasyonuna
bir güç kontrol komutu (mesela bir çerçeve-silme biti) gönderdigi, bunun da bu
terminale iletim gücünü buna uygun olarak ayarladigi lS-CDMA sisteminde
kullanilana benzer bir sema kullanilarak elde edilebilmektedir.
Yukarida tarif edilen çoklama semalari, çesitli uygulamalar için kullanilabilmektedir.
Mesela, bu semalar, mobil, sabitlenmis ve diger uygulamalar için kullanilabilmektedir.
Sabitlenmis uygulamalar için, ileri link iletimleri için baz istasyonunda bir yöneltmeli
anten kullanilabilmektedir ve alim çesitliligi elde etmek için kullanici terminalinde iki
alim anteni kullanilabilmektedir. Bu konfigürasyon, daha yüksek bir tasiyici-girisim
orani (C/I) tedarik edebilmektedir, bu ise büyük bir kapasite ile neticelenmektedir
(mesela ileri link üzerinde yüz veya daha fazla ses kullanicisina hizmet
verilebilmektedir). Walsh kaplama çoklama semasi için, kanal tahminleri, sabitlenmis
uygulamalar için ve y'oneltmeli antenler kullanildiginda daha hatasiz olabilmektedir.
Bu, Walsh kaplanmis verinin dikgenligini muhafaza etmek için iletim kanalinin daha
hatasiz denklestirilmesine imkan vermektedir.
Mobil uygulama için, bir mobil kullanici terminalini bir baz istasyonundan bir digerine
transfer etmek için mesela IS-95 CDMA sistemlerinde kullanilan gibi yumusak
aktarim kullanilabilmektedir. Yumusak aktarimi gerçeklestirmek için, bir baz
istasyonu kontrolörü, yumusak aktarimdaki bütün baz istasyonlarinin, kullanici
paketlerini, ortak bir devre veya ortak OFDM tonlari üzerinde göndermesini
isteyebilmektedir. Baz istasyonlari, bunu elde etmek için koordine edilebilmektedir.
Alternatif olarak, yumusak aktarimdaki baz istasyonlari, paketleri, üzerlerinde
bulunan devreler üzerinde iletebilmektedir. Kullanici terminali, alinan sinyali dijitize
edebilmektedir ve baz istasyonlari tarafindan iletilen paketleri geri-kazanmak için
numuneleri isleyebilmektedir. Baz istasyonlarindan iletimlerin islenmesi, farkli
parametreler (mesela farkli PN kaymalari, farkli devreler) kullanilarak
gerçeklestirilebilmektedir. Kullanici terminali, ayrica, islenmis neticeleri (bir tirmik alici
tarafindan gerçeklestirilene benzer) gelismis performansa sahip olan bir birlestirilmis
netice üretmek için birlestirebilmektedir.
Yukaridaki çoklama, iletim ve sinyalleme semalari, baz istasyonundan kullanici
terminaline ileri link iletimi için tarif edilmistir. Burada tarif edilen kavramlarin en
azindan bazilari, kullanici terminalinden baz istasyonuna geri link iletimi için
uygulanabilmektedir.
Yukarida gösterildigi gibi, verici birim ve alici birimin her biri, çesitli tiplerde veri
islemcisi, kodlayicilar, IFFTIer, FFTIer, çoklama-çoz'ucüler, birlestiriciler ve
benzerlerini ihtiva eden çesitli isleme birimleri ile uygulanabilmektedir. Bu isleme
birimleri, mesela bir uygulamaya özel tümlesik devre (ASIC), bir dijital sinyal
islemcisi, bir mikro-kontrolör, bir mikroislemci veya burada tarif edilen fonksiyonlari
gerçeklestirmek için tasarlanan baska elektronik devreler gibi çesitli sekillerde
uygulanabilmektedir. Ayrica, isleme birimleri, bir genel-amaçli islemci ile veya burada
tarif edilen fonksiyonlari gerçeklestiren talimat kodlarini yürütmek için isletilen özel
olarak tasarlanmis bir islemci ile de uygulanabilmektedir. Dolayisiyla, burada tarif
edilen isleme birimleri, donanim, yazilim veya bunlarin bir kombinasyonu kullanilarak
uygulanabilmektedir.
Tercih edilen yapilanmalarin yukaridaki açiklamasi, alanda tecrübe sahibi olan
kimselerin mevcut bulusu anlamasina veya kullanmasina imkân saglamak için
tedarik edilmektedir. Bu yapilanmalara çesitli modifikasyonlar, alanda tecrübe sahibi
olan kimselerin kolayca aklina gelecektir ve burada tanimlanan genel prensipler,
üretken çaba kullanmadan baska yapilanmalara da uygulanabilmektedir. Dolayisiyla,
mevcut bulusun, burada gösterilen yapilanmalar ile sinirli olmasi
amaçlanmamaktadir, burada ifsa edilen prensipler ve yenilikçi 'özellikler ile uyumlu en
genis alana uygundur.
Claims (1)
1. Çok sayida kullaniciya sahip olan bir kablosuz çok-girdili çok-çiktili, MIMO, komünikasyon sistemi içinde veri akislari `üretmek için bir metot olup sunlari içermektedir: çok sayida kullanicidan her bir kullanici için en az bir veri akisi (X1... XK) elde edilmesi; çok sayida kullanicidan her bir kullanici için bir dikgen sekans (W1 WK) elde edilmesi; her bir kullanici için en az bir veri akisinin (X1 XK), en az bir veri akisi (X1 XK) için güç ayarlamasi tedarik etmek için, ilgili bir ölçekleme faktörü (G1 GK) ile ölçeklenmesi ve çok sayida kullanicinin her biri için en az bir çarpilmis veri akisi elde etmek için, her bir kullanici için en az bir ölçeklenmis veri akisinin (X1 XK), kullanici için dikgen sekans (W1 WK) ile çarpilmasi; bir birlestirilmis veri akisi üretmek için çok sayida kullanicinin her biri için en az bir çarpilmis veri akisinin birlestirilmesi ve zamansal çesitlilik tedarik etmek için, birlestirilmis veri akisi içinde verinin serpistirilmesi. . Istem 1'e uygun metot olup, burada dikgen sekanslar (W1 WK), Walsh sekanslaridir. . istem 1'e uygun metot olup ayrica: birlestirilmis veri akisinin, çok sayida kullanicinin her birine iletilmesini de içermektedir. . Çok sayida kullaniciya sahip bir kablosuz çok-girdili çok-çiktili, MIMO komünikasyon sistemi içinde bir kablosuz komünikasyon aparati olup sunlari içermektedir: çok sayida kullanicidan her bir kullanici için en az bir veri akisi (X1 XK) elde etmek için araçlar (1022a 1022k); çok sayida kullanicidan her bir kullanici için bir dikgen sekans(W1 WK) elde etmek için araçlar; en az bir veri akisi için güç ayarlamasi tedarik etmek için, en az bir veri akisini (X1 XK), ilgili bir ölçekleme faktörü (G1 GK) ile biçeklemek için araçlar (1024a 1024k) ve çok sayida kullanicinin her biri için en az bir çarpilmis veri akisi elde etmek için, her bir kullanici için en az bir ölçeklenmis veri akisini (X1 XK), kullanici için bir dikgen sekans (Wi WK) ile çarpmak için araçlar (1026a 1026k); bir birlestirilmis veri akisi üretmek için çok sayida kullanicinin her biri için en az bir çarpilmis veri akisini birlestirmek için araçlar (1027) ve zamansal çesitlilik tedarik etmek için, birlestirilmis veri akisi içinde veriyi serpistirmek için araçlar (1028).
Applications Claiming Priority (1)
Application Number | Priority Date | Filing Date | Title |
---|---|---|---|
US09/614,970 US6952454B1 (en) | 2000-03-22 | 2000-07-12 | Multiplexing of real time services and non-real time services for OFDM systems |
Publications (1)
Publication Number | Publication Date |
---|---|
TR201816007T4 true TR201816007T4 (tr) | 2018-11-21 |
Family
ID=24463460
Family Applications (1)
Application Number | Title | Priority Date | Filing Date |
---|---|---|---|
TR2018/16007T TR201816007T4 (tr) | 2000-07-12 | 2001-07-11 | MIMO sisteminde pilot sinyallerin üretilmesi için yöntem ve aparat |
Country Status (13)
Country | Link |
---|---|
EP (5) | EP2271041B1 (tr) |
JP (1) | JP4880177B2 (tr) |
KR (4) | KR100909203B1 (tr) |
CN (1) | CN1448015B (tr) |
AU (1) | AU2001273411A1 (tr) |
BR (2) | BR0112403A (tr) |
DK (1) | DK2271041T3 (tr) |
ES (1) | ES2701182T3 (tr) |
HK (1) | HK1056805A1 (tr) |
PT (1) | PT2271041T (tr) |
TR (1) | TR201816007T4 (tr) |
TW (1) | TW548927B (tr) |
WO (1) | WO2002005506A2 (tr) |
Families Citing this family (95)
Publication number | Priority date | Publication date | Assignee | Title |
---|---|---|---|---|
US6862271B2 (en) | 2002-02-26 | 2005-03-01 | Qualcomm Incorporated | Multiple-input, multiple-output (MIMO) systems with multiple transmission modes |
US7197084B2 (en) * | 2002-03-27 | 2007-03-27 | Qualcomm Incorporated | Precoding for a multipath channel in a MIMO system |
KR20030095709A (ko) * | 2002-06-14 | 2003-12-24 | 삼성전자주식회사 | 할당된 채널을 통해 다중 서비스모드의 오에프디엠신호의전송이 가능한 오에프디엠 전송 시스템 |
US7613248B2 (en) * | 2002-06-24 | 2009-11-03 | Qualcomm Incorporated | Signal processing with channel eigenmode decomposition and channel inversion for MIMO systems |
AU2003252639A1 (en) | 2002-07-16 | 2004-02-02 | Matsushita Electric Industrial Co., Ltd. | Communicating method, transmitting device using the same, and receiving device using the same |
JP3677492B2 (ja) | 2002-07-31 | 2005-08-03 | 松下電器産業株式会社 | マルチキャリア送信装置およびマルチキャリア送信方法 |
US6940917B2 (en) * | 2002-08-27 | 2005-09-06 | Qualcomm, Incorporated | Beam-steering and beam-forming for wideband MIMO/MISO systems |
US8208364B2 (en) | 2002-10-25 | 2012-06-26 | Qualcomm Incorporated | MIMO system with multiple spatial multiplexing modes |
US20040081131A1 (en) | 2002-10-25 | 2004-04-29 | Walton Jay Rod | OFDM communication system with multiple OFDM symbol sizes |
US8320301B2 (en) | 2002-10-25 | 2012-11-27 | Qualcomm Incorporated | MIMO WLAN system |
US7002900B2 (en) | 2002-10-25 | 2006-02-21 | Qualcomm Incorporated | Transmit diversity processing for a multi-antenna communication system |
US7986742B2 (en) * | 2002-10-25 | 2011-07-26 | Qualcomm Incorporated | Pilots for MIMO communication system |
JP4672047B2 (ja) * | 2002-11-13 | 2011-04-20 | パナソニック株式会社 | 通信端末の通信方法及び通信端末 |
EP2254299B1 (en) | 2003-03-10 | 2020-04-29 | Panasonic Intellectual Property Management Co., Ltd. | OFDM reception device |
US8064528B2 (en) | 2003-05-21 | 2011-11-22 | Regents Of The University Of Minnesota | Estimating frequency-offsets and multi-antenna channels in MIMO OFDM systems |
JP4536435B2 (ja) | 2003-06-30 | 2010-09-01 | パナソニック株式会社 | 送信方法及び送信装置 |
CN1809980B (zh) * | 2003-06-30 | 2010-12-15 | 松下电器产业株式会社 | 发送方法、发送装置及通信系统 |
JP2005057497A (ja) | 2003-08-04 | 2005-03-03 | Science Univ Of Tokyo | 無線伝送制御方法並びに無線受信装置及び無線送信装置 |
US7508748B2 (en) * | 2003-10-24 | 2009-03-24 | Qualcomm Incorporated | Rate selection for a multi-carrier MIMO system |
US8213301B2 (en) | 2003-11-07 | 2012-07-03 | Sharp Laboratories Of America, Inc. | Systems and methods for network channel characteristic measurement and network management |
ES2377648T3 (es) | 2003-11-07 | 2012-03-29 | Sharp Kabushiki Kaisha | Método para acceso por división de frecuencia y de tiempo |
US9473269B2 (en) | 2003-12-01 | 2016-10-18 | Qualcomm Incorporated | Method and apparatus for providing an efficient control channel structure in a wireless communication system |
US8204149B2 (en) | 2003-12-17 | 2012-06-19 | Qualcomm Incorporated | Spatial spreading in a multi-antenna communication system |
WO2005081439A1 (en) | 2004-02-13 | 2005-09-01 | Neocific, Inc. | Methods and apparatus for multi-carrier communication systems with adaptive transmission and feedback |
JP3923050B2 (ja) * | 2004-01-30 | 2007-05-30 | 松下電器産業株式会社 | 送受信装置および送受信方法 |
US8923785B2 (en) | 2004-05-07 | 2014-12-30 | Qualcomm Incorporated | Continuous beamforming for a MIMO-OFDM system |
US7751305B2 (en) | 2004-06-25 | 2010-07-06 | Samsung Electronics Co., Ltd. | Method for transmitting and receiving broadcast service data in an OFDMA wireless communication system |
US7961609B2 (en) | 2004-07-20 | 2011-06-14 | Qualcomm Incorporated | Packet aware scheduler in wireless communication systems |
US7499393B2 (en) * | 2004-08-11 | 2009-03-03 | Interdigital Technology Corporation | Per stream rate control (PSRC) for improving system efficiency in OFDM-MIMO communication systems |
CA2771267C (en) | 2004-08-12 | 2016-03-15 | Interdigital Technology Corporation | Method and apparatus for implementing space frequency block coding |
JP2008515244A (ja) * | 2004-11-05 | 2008-05-08 | シャープ株式会社 | 周波数および時間分割アクセスのための方法およびシステム |
US7852822B2 (en) | 2004-12-22 | 2010-12-14 | Qualcomm Incorporated | Wide area and local network ID transmission for communication systems |
EP1832075B1 (en) * | 2004-12-27 | 2016-03-09 | LG Electronics Inc. | Communicating non-coherent detectable signal in broadband wireless access system |
US7616704B2 (en) * | 2005-03-08 | 2009-11-10 | Intel Corporation | Broadband multicarrier transmitter with subchannel frequency diversity for transmitting a plurality of spatial streams |
US8675631B2 (en) * | 2005-03-10 | 2014-03-18 | Qualcomm Incorporated | Method and system for achieving faster device operation by logical separation of control information |
CN1969475B (zh) | 2005-03-25 | 2012-07-04 | 桥扬科技有限公司 | 用于蜂窝广播和通信系统的方法和设备 |
US8693383B2 (en) | 2005-03-29 | 2014-04-08 | Qualcomm Incorporated | Method and apparatus for high rate data transmission in wireless communication |
CN101204031B (zh) * | 2005-03-30 | 2013-03-27 | 北电网络有限公司 | 用于ofdm信道化的系统和方法 |
EP1867084B1 (en) | 2005-03-30 | 2017-11-01 | Apple Inc. | Systems and methods for ofdm channelization |
US7929407B2 (en) | 2005-03-30 | 2011-04-19 | Nortel Networks Limited | Method and system for combining OFDM and transformed OFDM |
JP4358158B2 (ja) | 2005-03-31 | 2009-11-04 | 株式会社エヌ・ティ・ティ・ドコモ | 送信装置および割当方法 |
US7602855B2 (en) * | 2005-04-01 | 2009-10-13 | Interdigital Technology Corporation | Method and apparatus for singular value decomposition of a channel matrix |
KR101119351B1 (ko) | 2005-05-04 | 2012-03-06 | 삼성전자주식회사 | 직교 주파수 분할 다중 시스템에서 정보의 송수신 방법 및 장치와 그 시스템 |
JP4515324B2 (ja) * | 2005-05-09 | 2010-07-28 | 日本無線株式会社 | 無線装置 |
US7466749B2 (en) | 2005-05-12 | 2008-12-16 | Qualcomm Incorporated | Rate selection with margin sharing |
EP1929684A4 (en) | 2005-08-23 | 2010-05-19 | Nortel Networks Ltd | ADAPTIVE TWO-DIMENSIONAL CHANNEL INTERPOLATION |
US8073063B2 (en) | 2005-08-23 | 2011-12-06 | Nortel Networks Limited | Methods and systems for orthogonal frequency division multiplexing (OFDM) multiple zone partitioning |
WO2007028864A1 (en) * | 2005-09-08 | 2007-03-15 | Nokia Corporation | Data transmission scheme in wireless communication system |
FI20055483A0 (fi) | 2005-09-08 | 2005-09-08 | Nokia Corp | Datasiirtojärjestelmä langattomassa tietoliikennejärjestelmässä |
JP4768368B2 (ja) * | 2005-09-09 | 2011-09-07 | 富士通株式会社 | 無線通信システム、送信機および受信機 |
CN1941948B (zh) * | 2005-09-30 | 2010-12-01 | 西门子(中国)有限公司 | 移动通信系统中增进集群广播业务服务性能的方法 |
DE102005051275A1 (de) | 2005-10-26 | 2007-05-03 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | Vorrichtung, Verfahren und Computerprogramm zum Senden eines Informationssignals, das mehrere Sendesignale aufweist |
US7623607B2 (en) | 2005-10-31 | 2009-11-24 | Qualcomm Incorporated | Methods and apparatus for determining timing in a wireless communication system |
US8948329B2 (en) | 2005-12-15 | 2015-02-03 | Qualcomm Incorporated | Apparatus and methods for timing recovery in a wireless transceiver |
GB2434065B (en) * | 2006-01-09 | 2008-05-07 | Toshiba Res Europ Ltd | Variable bandwidth transmitter and receiver |
EP1987603A4 (en) * | 2006-02-01 | 2014-02-26 | Lg Electronics Inc | METHOD FOR TRANSMITTING AND RECEIVING DATA USING OVERLAY MODULATION IN A WIRELESS COMMUNICATION SYSTEM |
US8493958B2 (en) | 2006-02-21 | 2013-07-23 | Qualcomm Incorporated | Flexible payload control in data-optimized communication systems |
US8689025B2 (en) | 2006-02-21 | 2014-04-01 | Qualcomm Incorporated | Reduced terminal power consumption via use of active hold state |
US9461736B2 (en) | 2006-02-21 | 2016-10-04 | Qualcomm Incorporated | Method and apparatus for sub-slot packets in wireless communication |
US8077595B2 (en) | 2006-02-21 | 2011-12-13 | Qualcomm Incorporated | Flexible time-frequency multiplexing structure for wireless communication |
JP4608681B2 (ja) | 2006-03-22 | 2011-01-12 | テクトロニクス・インターナショナル・セールス・ゲーエムベーハー | 測定装置及びその表示方法 |
US7649955B2 (en) * | 2006-03-24 | 2010-01-19 | Intel Corporation | MIMO receiver and method for beamforming using CORDIC operations |
TWI440330B (zh) * | 2006-04-25 | 2014-06-01 | Lg Electronics Inc | 利用混合自動請求操作中的資源來傳送資料的方法 |
CN101110805B (zh) * | 2006-07-19 | 2012-01-04 | 华为技术有限公司 | 基于正交频分复用的收发方法及系统 |
CN101018105B (zh) * | 2006-10-22 | 2012-03-14 | 北京创毅讯联科技股份有限公司 | 一种分级调制移动数字多媒体广播信号传输系统和方法 |
JP2010507993A (ja) * | 2006-10-24 | 2010-03-11 | クゥアルコム・インコーポレイテッド | 無線通信システムのためのフレーム構造 |
TR201820108T4 (tr) | 2006-11-01 | 2019-01-21 | Qualcomm Inc | Bir dikey kablosuz iletişim sisteminde hücre araması için referans sinyali tasarımı |
KR101298641B1 (ko) * | 2006-11-10 | 2013-08-21 | 삼성전자주식회사 | Ofdm 통신 장치 및 방법 |
KR101424069B1 (ko) * | 2007-06-01 | 2014-08-14 | 삼성전자주식회사 | Ofdm 송수신 장치 및 방법 |
JP4461162B2 (ja) | 2007-07-02 | 2010-05-12 | 株式会社東芝 | 端末装置 |
JP2009033327A (ja) * | 2007-07-25 | 2009-02-12 | Murata Mfg Co Ltd | Mimo無線装置 |
KR101377906B1 (ko) * | 2007-10-29 | 2014-03-25 | 엘지전자 주식회사 | 무선통신 시스템에서 디지털 방송을 위한 데이터 전송방법 |
GB0800385D0 (en) * | 2008-01-10 | 2008-02-20 | Astrium Ltd | Frequency sharing in a communication system |
DK2243246T3 (en) | 2008-02-14 | 2016-06-06 | ERICSSON TELEFON AB L M (publ) | Practices and devices in a mobile telecommunications system |
US8548081B2 (en) | 2008-02-20 | 2013-10-01 | Qualcomm Incorporated | Methods and apparatus for diversity combining of repeated signals in OFDMA systems |
US8493835B2 (en) | 2008-03-26 | 2013-07-23 | Qualcomm, Incorporated | Method and apparatus for mapping virtual resources to physical resources in a wireless communication system |
FR2933254A1 (fr) * | 2008-06-30 | 2010-01-01 | Thomson Licensing | Methode et systeme de diffusion de donnees |
US8243690B2 (en) * | 2008-07-09 | 2012-08-14 | Intel Corporation | Bandwidth allocation base station and method for allocating uplink bandwidth using SDMA |
JP2010087921A (ja) * | 2008-09-30 | 2010-04-15 | Toshiba Corp | Rf光伝送システム、親局装置、および子局装置 |
US8665806B2 (en) * | 2008-12-09 | 2014-03-04 | Motorola Mobility Llc | Passive coordination in a closed loop multiple input multiple out put wireless communication system |
JP2009135942A (ja) * | 2009-01-09 | 2009-06-18 | Mitsubishi Electric Corp | 無線通信方法および無線通信システム |
US8675748B2 (en) * | 2010-05-25 | 2014-03-18 | CSR Technology, Inc. | Systems and methods for intra communication system information transfer |
CN102404072B (zh) * | 2010-09-08 | 2013-03-20 | 华为技术有限公司 | 一种信息比特发送方法、装置和系统 |
US9247541B2 (en) * | 2010-09-16 | 2016-01-26 | Qualcomm Incorporated | Selecting frequency bands for transmitting data packets |
WO2012050838A1 (en) | 2010-09-28 | 2012-04-19 | Neocific, Inc. | Methods and apparatus for flexible use of frequency bands |
US8351555B2 (en) * | 2011-02-03 | 2013-01-08 | Nokia Corporation | Apparatus and method for SINR estimation HSDPA MIMO receiver |
US9686062B2 (en) | 2011-03-04 | 2017-06-20 | Alcatel Lucent | Virtual aggregation of fragmented wireless spectrum |
US9496982B2 (en) | 2011-03-04 | 2016-11-15 | Alcatel Lucent | System and method providing resilient data transmission via spectral fragments |
US9030953B2 (en) | 2011-03-04 | 2015-05-12 | Alcatel Lucent | System and method providing resilient data transmission via spectral fragments |
US9021330B2 (en) | 2012-05-15 | 2015-04-28 | Alcatel Lucent | System and method for multi-channel FEC encoding and transmission of data |
EP3425829B1 (en) * | 2017-07-06 | 2021-03-24 | Peraso Technologies Inc. | Method and apparatus for configurable mimo processing in wireless communications |
WO2019027360A1 (en) * | 2017-07-31 | 2019-02-07 | Telefonaktiebolaget Lm Ericsson (Publ) | DIFFERENTIAL CODED M-PSK IN A WIRELESS COMMUNICATION SYSTEM |
US11737059B2 (en) | 2018-01-24 | 2023-08-22 | Qualcomm Incorporated | Signaling for slot aggregation |
JP7162083B2 (ja) | 2018-06-18 | 2022-10-27 | ヒタチ・エナジー・スウィツァーランド・アクチェンゲゼルシャフト | ワイヤレス通信システムにおけるルート選択 |
CN110661553A (zh) * | 2019-10-11 | 2020-01-07 | 佳源科技有限公司 | 一种基于ofdm的高速电力载波采集方法 |
Family Cites Families (17)
Publication number | Priority date | Publication date | Assignee | Title |
---|---|---|---|---|
US4901307A (en) | 1986-10-17 | 1990-02-13 | Qualcomm, Inc. | Spread spectrum multiple access communication system using satellite or terrestrial repeaters |
US5511073A (en) | 1990-06-25 | 1996-04-23 | Qualcomm Incorporated | Method and apparatus for the formatting of data for transmission |
US5103459B1 (en) | 1990-06-25 | 1999-07-06 | Qualcomm Inc | System and method for generating signal waveforms in a cdma cellular telephone system |
ZA938324B (en) | 1992-11-24 | 1994-06-07 | Qualcomm Inc | Pilot carrier dot product circuit |
US5621752A (en) | 1994-06-23 | 1997-04-15 | Qualcomm Incorporated | Adaptive sectorization in a spread spectrum communication system |
FI103700B1 (fi) * | 1994-09-20 | 1999-08-13 | Nokia Mobile Phones Ltd | Samanaikainen puheen ja datan siirto matkaviestinjärjestelmässä |
JP3152860B2 (ja) * | 1995-03-22 | 2001-04-03 | 株式会社東芝 | 直交周波数分割多重変調方式を適用した送信装置および受信装置 |
JPH1065604A (ja) * | 1996-08-23 | 1998-03-06 | Sony Corp | 通信方法、基地局及び端末装置 |
JP3407558B2 (ja) * | 1996-08-23 | 2003-05-19 | ソニー株式会社 | 送信方法、送信装置、受信方法、受信装置、多元接続方法及び多元接続システム |
EP0931388B1 (en) * | 1996-08-29 | 2003-11-05 | Cisco Technology, Inc. | Spatio-temporal processing for communication |
US6016312A (en) | 1997-02-28 | 2000-01-18 | Motorola, Inc. | Radiotelephone and method for clock calibration for slotted paging mode in a CDMA radiotelephone system |
EP0965177B1 (en) * | 1997-03-04 | 2004-08-11 | QUALCOMM Incorporated | A multi-user communication system architecture with distributed transmitters |
US6389000B1 (en) * | 1997-09-16 | 2002-05-14 | Qualcomm Incorporated | Method and apparatus for transmitting and receiving high speed data in a CDMA communication system using multiple carriers |
EP1197115A2 (en) * | 1999-07-23 | 2002-04-17 | Telefonaktiebolaget LM Ericsson (publ) | Multiplexing of real time users and non-priority users on an egprs channel |
US20020154705A1 (en) * | 2000-03-22 | 2002-10-24 | Walton Jay R. | High efficiency high performance communications system employing multi-carrier modulation |
US6473467B1 (en) * | 2000-03-22 | 2002-10-29 | Qualcomm Incorporated | Method and apparatus for measuring reporting channel state information in a high efficiency, high performance communications system |
US6493331B1 (en) * | 2000-03-30 | 2002-12-10 | Qualcomm Incorporated | Method and apparatus for controlling transmissions of a communications systems |
-
2001
- 2001-07-11 CN CN018142710A patent/CN1448015B/zh not_active Expired - Lifetime
- 2001-07-11 KR KR1020087002458A patent/KR100909203B1/ko active IP Right Grant
- 2001-07-11 KR KR1020087002459A patent/KR100883942B1/ko active IP Right Grant
- 2001-07-11 AU AU2001273411A patent/AU2001273411A1/en not_active Abandoned
- 2001-07-11 ES ES10009631T patent/ES2701182T3/es not_active Expired - Lifetime
- 2001-07-11 DK DK10009631.2T patent/DK2271041T3/en active
- 2001-07-11 EP EP10009631.2A patent/EP2271041B1/en not_active Expired - Lifetime
- 2001-07-11 KR KR1020087002460A patent/KR101038406B1/ko active IP Right Grant
- 2001-07-11 BR BRPI0112403-0A patent/BR0112403A/pt active IP Right Grant
- 2001-07-11 WO PCT/US2001/022010 patent/WO2002005506A2/en active Application Filing
- 2001-07-11 BR BRPI0112403A patent/BRPI0112403B1/pt unknown
- 2001-07-11 PT PT10009631T patent/PT2271041T/pt unknown
- 2001-07-11 JP JP2002509246A patent/JP4880177B2/ja not_active Expired - Lifetime
- 2001-07-11 EP EP10009637A patent/EP2271043A3/en not_active Withdrawn
- 2001-07-11 EP EP01952682.1A patent/EP1299978B1/en not_active Expired - Lifetime
- 2001-07-11 EP EP05020008A patent/EP1619847A3/en not_active Withdrawn
- 2001-07-11 EP EP10009636A patent/EP2271042A3/en not_active Withdrawn
- 2001-07-11 TR TR2018/16007T patent/TR201816007T4/tr unknown
- 2001-07-11 KR KR1020037000521A patent/KR100861878B1/ko active IP Right Grant
- 2001-07-12 TW TW090117078A patent/TW548927B/zh not_active IP Right Cessation
-
2003
- 2003-12-16 HK HK03109155.9A patent/HK1056805A1/xx not_active IP Right Cessation
Also Published As
Publication number | Publication date |
---|---|
DK2271041T3 (en) | 2019-01-14 |
TW548927B (en) | 2003-08-21 |
AU2001273411A1 (en) | 2002-01-21 |
EP1619847A3 (en) | 2006-02-08 |
HK1056805A1 (en) | 2004-02-27 |
WO2002005506A3 (en) | 2002-08-29 |
EP2271041A2 (en) | 2011-01-05 |
JP2004503181A (ja) | 2004-01-29 |
EP2271043A3 (en) | 2011-03-23 |
KR100861878B1 (ko) | 2008-10-09 |
KR100883942B1 (ko) | 2009-02-18 |
JP4880177B2 (ja) | 2012-02-22 |
WO2002005506A2 (en) | 2002-01-17 |
PT2271041T (pt) | 2019-01-17 |
KR20080014930A (ko) | 2008-02-14 |
EP1619847A2 (en) | 2006-01-25 |
EP2271042A2 (en) | 2011-01-05 |
EP1299978A2 (en) | 2003-04-09 |
EP2271042A3 (en) | 2011-03-23 |
CN1448015A (zh) | 2003-10-08 |
ES2701182T3 (es) | 2019-02-21 |
KR101038406B1 (ko) | 2011-06-01 |
EP2271041A3 (en) | 2011-08-03 |
EP2271041B1 (en) | 2018-10-10 |
KR20080014931A (ko) | 2008-02-14 |
EP2271043A2 (en) | 2011-01-05 |
EP1299978B1 (en) | 2018-10-03 |
KR100909203B1 (ko) | 2009-07-23 |
BR0112403A (pt) | 2006-05-09 |
KR20080016978A (ko) | 2008-02-22 |
CN1448015B (zh) | 2010-05-12 |
BRPI0112403B1 (pt) | 2018-09-18 |
KR20030021258A (ko) | 2003-03-12 |
Similar Documents
Publication | Publication Date | Title |
---|---|---|
TR201816007T4 (tr) | MIMO sisteminde pilot sinyallerin üretilmesi için yöntem ve aparat | |
USRE47228E1 (en) | Multiplexing of real time services and non-real time services for OFDM systems | |
US20020154705A1 (en) | High efficiency high performance communications system employing multi-carrier modulation | |
AU2001245921B2 (en) | Method and apparatus for measuring and reporting channel state information in a high efficiency, high performance communications system | |
US20100165952A1 (en) | Orthogonal frequency and code hopping multiplexing communications method | |
JP2013009394A (ja) | 無線資源の割当方法と装置 | |
AU2007237267B2 (en) | Method and apparatus for measuring and reporting channel state information in a high efficiency, high performance communications system |