TR201803022T4 - Bir iş parçasının yüzeyi boyunca çok sayıda perçinlemenin gerçekleştirilmesine yönelik cihaz ve yöntem. - Google Patents

Abstract

Buluş, bir iş parçasının (12) yüzeyi boyunca çok sayıda perçinlenmiş bağlantının gerçekleştirilmesi ve özel olarak iş parçasında (12) gömme delikleri (40) oluşturmaya yönelik ve gömme başlı perçinleri (30) gömme delikleri (40) içine yerleştirmeye yönelik olarak oluşturulan, alet kontrol verileri (ws) vasıtasıyla kontrol edilebilen bir alet düzeneğini (20) ve alet düzeneğine (20) yönelik olarak alet kontrol verilerini (ws) üretmeye yönelik oluşturulmuş, programlanabilen bir kontrol düzeneğini (ST) ve iş parçasının yüzeyinin optik olarak tespitine yönelik ve tespit edilen verileri (ed) sağlamaya yönelik bir optik tespit düzeneğini (22-1) içeren bir perçinleme cihazı (10) ile ilgilidir. Bu tür bir perçinleme cihazı (10) kullanarak perçinlenmiş bağlantıların gerçekleştirilmesi esnasında yüksek ve sürdürülebilir bir kaliteyi güvence altına almak üzere, kontrol düzeneği (ST), buluşa göre, halihazırda oluşturulmuş bir gömme deliğinin (40) en az bir geometrik parametresini (T ve/veya D2) temsil eden geometrik verilerin elde edilmesine yönelik olarak tespit edilen verileri (ed) değerlendirmek üzere ve gerekli durumlarda, sonradan oluşturulacak olan bir gömme deliğine yönelik olarak alet kontrol verilerinin (ws), elde edilmiş olan geometrik verilerin değerlendirme sonucuna bağlı olarak bir düzeltimini gerçekleştirmek üzere, konfigüre edilir.

Description

TARIFNAME BIR is PARÇASININ YÜZEYI BOYUNCA ÇOK SAYIDA PERÇINLEMENIN GERÇEKLESTIRILMESINE YÖNELIK CIHAZ VE YÖNTEM Mevcut bulus, istem 1 veya 9'un giris kismina göre, bir is parçasinin yüzeyi boyunca çok sayida perçinin gerçeklestirilmesine yönelik bir cihaz ve bir yöntem ile ilgilidir.

Bu tür bir cihaz ve ayni zamanda bu tür bir yöntem, örnegin, jenerik türe göre DE 35 35 761 Ci'den bilinir. Burada, bir is parçasi, özellikle büyük yüzey alanli kavisli bir is parçasi (örnegin “gövde bölmesi") üzerinde, perçin konumlarinin, bilgisayar destekli kontrole sahip oldugu bir perçin otomati tarif edilir. Bilinen perçin otomati asagidakileri - is parçasinda delikler olusturmaya yönelik ve olusturulan delikler içine perçinlerin yerlestirilmesine yönelik, alet kontrol verileri yardimiyla kontrol edilebilen bir alet düzenegi, burada, bu, özellikle gömme basli perçin olabilir, - alet düzenegine yönelik alet kontrol verilerinin üretilmesine yönelik bir kontrol düzenegi veya bir bilgisayar ve - alet yüzeyinin optik olarak tespit edilmesine yönelik ve tespit verilerinin hazirlanmasina yönelik optik bir tespit düzenegi.

Alet düzenegi, bu baglamda, bilgisayar destekli olarak hareket ettirilebilen iki perçin sistemi, daha açik bir ifade ile, ayni sekilde bilgisayar destekli olarak hareket ettirilebilen is parçasinin her bir tarafi üzerinde, bireysel bir perçin sistemi içerir. Her iki perçin sisteminin birisi, bir revolver basligina sahiptir, bunun üzerinde bes isleme fonksiyonu gerçeklestirilir: a) delme ve batirma, b) kapatma ajani enjeksiyonu, c) perçin beslenmesi ve karsi konulmasi, d) örnegin, delik geometrisinin bir kamera ile taranmasi gibi özel fonksiyon ve e) bir video kamera ile a) ila d) fonksiyonlarinin gözlemlenmesi.

Bir kamera ile “delik geometrisinin taranmasi”, bilinen perçin otomatlarinda, bir numune is parçasinin yüzeyinin gözlemlenmesi vasitasiyla, numune is parçasinin delme deliklerinin koordinatlarinin belirlenmesine ve bu koordinatlarin, otomatik perçin yönteminin ayri bir uygulanmasi esnasinda, esasen, diger bir deyisle, perçinler ile donatilacak is parçasinda kullanilmak üzere, bir bilgisayarda depolanmasina hizmet Benzer bir perçin otomati, DE 198 34 702 A1'den bilinir. Bilinen bu cihaz, örnegin bir uçak gövdesi gibi fiçi seklinde bir yapi bileseninin üretilmesine hizmet eder. Ayni zamanda bu perçin cihazinda da, alet düzenegi, islenecek is parçasina yönelik olarak, iki tarafli sekilde, koordineli olarak birlikte etki eden perçin sistemini içerir. Bununla birlikte, is parçasi yüzeyinin optik olarak tespit edilmesine yönelik bir optik tespit düzenegi gibi, gömme basli perçinlerin uygulanmasi da bu açiklamada belirtilmemistir.

Daha genel olarak, pek çok uygulama durumunda, gömme basli perçinlerin yerlestirilmesi esnasinda, önceden olusturulmus gömme deliklerinin gömmesinin, mümkün oldugunca tam olarak, yerlestirilecek olan gömme basli perçinin geometrisine uyarlanmasi ve/veya yerlestirilen perçinin gömme basinin arzu edilen bir pozisyonunun elde edilmesine yönelik olarak is parçasi yüzeyine göre uyarlanmasi büyük önem tasir.

Gömmenin, örnegin çok küçük bir gömme derinligine sahip olmasi halinde, bu, sonradan yerlestirilen perçinin “ayar kafasi sarkmasi” ile sonuçlanir, diger bir deyisle, perçin kafasi, belli bir ölçüde, is parçasi yüzeyinden disariya çikinti yapar. Tersine sekilde, gömme derinliginin çok büyük olmasi halinde, is parçasi yüzeyinde buna karsilik gelen bir girinti meydana gelir, bu da ayar kafasi düsmesi veya “negatif ayar kafasi sarkmasi" olarak isimlendirilir. Örnegin, bir hava tasitinin bir gövde kabugunun dis yüzey alani boyunca perçinlemelerde, asiri ölçülerdeki bir ayar kafasi sarkmasi, gövde kabugunun sonraki uygulama durumlarinda aerodinamik özellikleri önemli ölçüde etkileyecektir. Mümkünse çok küçük veya daha iyisi, tamamen hiç olmayan bir ayar kafasi sarkmasi, bu uygulama durumunda, bir perçin baglantisinin kalitesini degerlendirmeye yönelik olarak çok önemli bir kriterdir. Dogru olmayan sekilde yürütülen perçinlemelerin sonradan onarimi, mevcut noktaya kadar, uçak insasinda gövde kabugu montaji esnasinda önemli maliyet harcamalarina yol açmistir.

(Pozitif veya negatif) ayar kafasi sarkmasi, pratikte, perçin kafasinin önceden belirlenen bir sekil tasarimi ve gömmenin, önceden belirlenen “gömme açisi" esnasinda, esas olarak, alet düzenegi yardimiyla gerçeklestirilen gömme deliginin gömme derinligi tarafindan belirlenir. Gömme derinligi, otomatik perçin sistemlerinde bu nedenle, alet kontrol verilerinin program kontrollü olarak elde edilmesi esnasinda dikkate alinacak olan önemli bir proses parametresidir.

Basvuranin bir iç operasyonel gelistirmesine göre, giriste belirtilen tarzda bir perçin cihazinda, üzerine, “defter perçini” olarak isimlendirilenin yerlestirildigi is parçasinin yüzeyindeki iliskin konumlarin belirlenmesine yönelik olarak optik tespit düzenegi (örnegin bir kamera) uygulanir. Bu defter perçinleri, perçin yöntemi çerçevesinde, is parçasi ile perçinlenecek olan güçlendirme yapilarina (örnegin bir gövde kabugunun iç tarafindaki kiris veya kaburgalar) yönelik olarak halihazirda geçici olarak is parçasinda baglanmaya veya “tutturulmaya” yönelik olarak islev görür. Bu tutturulma, örnegin elle gerçeklestirilebilir. Otomatik perçin yönteminin yürütülmesi esnasinda, optik tespit düzenegi yardimiyla, defter perçinlerinin konumlari belirlenir. Bu konumlar, avantajli sekilde, otomatik olarak ayarlanacak gömme kafali perçinlere yönelik “referans noktalari“ olarak, programlanabilen kontrol düzeneginde (örnegin NC-kontrol birimi) depolanabilir ve alet kontrol verilerinin elde edilmesi esnasinda avantajli olarak kullanilabilir. Otomatik perçin yöntemi esnasinda, geçici defter perçinleri otomatik olarak uzaklastirilabilir ve gömme kafali perçinler vasitasiyla (defter perçinlerinin sondajlanarak açilmasi, deliklerin gömülmesi ve gömme kafali perçinlerin yerlestirilmesi vasitasiyla) ikame edilebilir.

Yukarida açiklanan tarzda bilinen perçin cihazlarinda, böylece sonradan onarimlardan kaçinilabilecek sekilde, stabil kalan ve yüksek kalitede bir perçinlemenin elde edilmesi problemlidir.

Bundan dolayi, mevcut bulusun bir amaci, giriste belirtilen tarzda çok sayida perçinlerin otomatik olarak gerçeklestirilmesi esnasinda, perçinlerin kalitesini gelistirmeye yönelik bir olanagi göstermektir.

Bu amaç, bulusa göre, istem 1'e göre bir perçin cihazi veya istem 5'e göre bir perçin yöntemi vasitasiyla yerine getirilir. Bagli istemler, bulusun avantajli diger tasarimlari ile Bulusa göre perçin cihazinda, kontrol düzenegi, en azindan, halihazirda olusturulmus bir gömme deliginin bir geometrik parametresini temsil eden geometrik verileri elde etmek üzere, optik tespit düzenegi tarafindan teslim edilen tespit verilerinin degerlendirmesini yapmak ve elde edilen geometri verilerinin degerlendirme sonucuna bagli olarak, sonradan olusturulacak bir gömme deligine yönelik olarak alet kontrol verilerinin düzeltilmesini yürütmek amaciyla olusturulur.

Somut olarak olusturulan bir gömme deliginin geometrisi, halihazirda yukarida açiklandigi gibi, ortaya çikan perçinlemenin kalitesi açisindan büyük önem tasir.

Avantajli olarak, kosullara bagli olarak, herhangi bir sekilde (diger hedeflere yönelik olarak) saglanan optik bir tespit düzenegi, örnegin bir kamera, bulus çerçevesinde amaca yönelik olarak, en azindan halihazirda olusturulmus bir gömme deliginin bir geometri parametresinin (örnegin gömme çapi) belirlenmesine yönelik olarak kullanilir.

Elde edilen geometri verilerinin sonradan degerlendirilmesi sayesinde, örnegin daha basit bir sekilde, ilgili gömme deliginin geometrisinin, önceden verilen ve örnegin kontrol düzeneginde depolanmis olan bir tolerans araligi içinde bulundugu veya bulunmadigi tespit edilebilir. Bu baglamda, kontrol düzeneginde yürütülen bir kontrol programinda, örnegin, halihazirda olusturulmus bir gömme deliginin veya gömmenin, gömme kafali perçinin, gömme deligi içine yerlestirilmesi öncesinde, bir kez daha iyilestirilmesi öngörülebilir. Bu, bulus çerçevesinde kesinlikle düsünülebilir.

Bununla birlikte, bulusa yönelik olarak, elde edilen geometri verilerinin degerlendirilmesinin sonucuna bagli olarak, (en azindan) daha sonradan olusturulacak olan bir gömme deligine yönelik olarak, ihtiyaç durumunda alet kontrol verilerinin bir düzeltilmesinin gerçeklestirilmesi esastir. “Sonradan” olusturulacak gömme deligi, özellikle, belirli bir is parçasinin bir islenmesi çerçevesinde “dogrudan sonradan” olusturulacak gömme deligi olabilir. Böylece, bulus, bir is parçasinin yüzeyi boyunca çok sayida perçinlemenin gerçeklestirilmesi esnasinda, gömme deliginin, örnegin özellikle gömme derinligi gibi bir geometri parametresinin, dereceli olarak (perçinlemeden perçinlemeye) önceden belirlenmis bir tolerans araliginin “disina çikmasi" tehlikesinin hesap edilmesi gerçegine katkida bulunur. Bulusa göre saglanan alet kontrol verilerinin düzeltimi ile bu, güvenli sekilde engellenebilir. Örnegin, degerlendirmenin, gömme derinligi degerinin nispeten iliskin tolerans araliginin alt sinirina yakin olarak bulundugunu vermesi durumunda, alet kontrol verilerinin uygun bir delig(-kler)ine yönelik olarak, iyilestirilmis bir gömme sonucu (burada: biraz daha büyük gömme derinligi ile) elde edilebilir.

Bir düzenleme formunda, optik tespit düzenegi, resim verilerinin üretilmesine yönelik bir kameradir. Bu, örnegin, herhangi bir sekilde (örnegin gözetleme amaçlarina ve/veya çerçevesinde birlikte paylasilabilmesi avantajina sahiptir, böylece bu sayede, yapisal olarak hiçbir ek harcama ortaya çikmaz. Bir kameraya alternatif olarak, bunlarin ölçüm verileri, geometri verilerinin elde edilmesine yönelik olarak degerlendirilebildigi sürece diger bir optik ölçme sistemi de kullanilabilir (örnegin lazer alan sensörleri vs.).

Bulusa göre, geometri parametresi gömme çapidir. Pratikte özellikle sik görülen durumlarda, gömme deliklerinin her biri, iyi (tam) belirlenmis delik çapi ve gömme açisi degerleri ile tasarlanir, gömme çapinin belirlenmesi, gömme deliginin gömme derinliginin belirlenmesine esittir. Bu her iki geometri parametresinin her biri, her durumda, diger geometri parametresinden hesaplanabilir.

Bir düzenleme formunda, tespit verilerinin degerlendirmesinin, gömme çapinin ve bundan bagimsiz olarak gömme derinliginin belirlenmesi ile gerçeklesmesi seklinde saglanir. Bilinen ön kosul olan gömme açisi esnasinda, bu belirlemeler gerçekten gereksizdir. Bununla birlikte, avantajli olarak, bu gereksizlik, ölçüm dogrulugunun yükseltilmesine yönelik olarak ve/veya ölçümün bir güvenilirlik kontrolüne yönelik olarak kullanilabilir. Bulusa göre, kontrol düzeneginin, tespit verilerine dayanarak, gömme deliginin gömme açisinin bu durumda gömme deliginin gömme derinligi ile birlikte dikkate alinmasi altinda belirlenmesine yönelik olarak, baslangiçta, gömme deliginin gömme çapini belirlemesi amacina yönelik olarak tasarlanmasi saglanir.

Bir düzenleme formunda, geometri verilerinin degerlendirmesine yönelik olarak, en az bir aktüel geometri parametresinin degeri, uygun sekilde önceden belirlenmis bir hedef geometri parametresinin degeri ile karsilastirilir ve alet kontrol verilerinin düzeltimi, bu karsilastirmanin sonucuna dayali olarak gerçeklestirilecek sekilde saglanir.

Bir düzenleme formunda, geometri verilerinde içerilen bir aktüel gömme derinligi degeri, önceden belirlenen bir hedef gömme derinligi degeri ile karsilastirilir. Belirlenen aktüel deger/hedef deger sapmasina dayanarak, böylece (örnegin, bu sapmaya karakteristik boyuta yönelik olarak) düzeltim verileri, bu düzeltim verileri ile kontrol düzeneginde depolanmis alet kontrol verilerini düzeltmek veya “aktüalize etmek” üzere, kontrol düzenegi tarafindan program destekli sekilde üretilebilir.

En azindan, sonradan olusturulacak olan gömme deliginin gömme derinligine yönelik olarak, alet kontrol verilerinin düzeltiminin yapilmasi tercih edilirken, bulus çerçevesinde, açiklanan sekilde alternatif veya ek olarak, düzeltime yönelik olarak gömme deliginin diger geometri parametresinin kullanilmasi hariç tutulmamalidir. Özellikle, gömme derinligine alternatif veya ek olarak, örnegin yukarida açiklanan aktüel deger/hedef deger karsilastirmasi ayni zamanda gömme çapina yönelik olarak da atanabilir. istem 5'te tanimlanan, bir is parçasinin yüzeyi boyunca çok sayida perçinlemenin gerçeklestirilmesine yönelik bulusa göre yöntem, özellikle asagidaki adimlari içerir: - is parçasinda gömme deliklerinin olusturulmasi ve gömme basligi perçinlerinin, alet kontrol verileri yardimiyla kontrol edilen bir alet düzeneginin kullanilmasi altinda, olusturulan gömme delikleri içine yerlestirilmesi, - alet düzenegine yönelik olarak program kontrollü alet verilerinin üretilmesi, - tespit verilerinin (örnegin bir kamera tarafindan hazirlanan resim verilerinin) hazirlanmasina yönelik olarak, is parçasi yüzeyinin optik olarak tespit edilmesi, - en az bir geometri parametresinin, halihazirda olusturulmus bir gömme deliginin (örnegin (en az) bir gömme derinligini ve/veya (en az) bir gömme çapini) temsil ettigi sekilde, geometri verilerini elde etmek üzere, tespit verilerinin degerlendirilmesi, - elde edilmis geometri verilerinin degerlendirilmesi ve - sonradan olusturulacak gömme deligine yönelik alet kontrol verilerinin, geometri verilerinin (örnegin, arzu edilen gömme derinlig(-kler)inin veya arzu edilen gömme çap(lar)inin elde edilmesi açisindan) degerlendirilmesinin sonucuna bagli olarak, düzeltilmesi.

Alet kontrol verilerinin düzeltimi, tercihen kapali düzenleme çevrimi olarak öngörülür.

Bu, belirli bir gömme deligine yönelik geometri verilerinin degerlendirme sonucunun, böylece hizli sekilde, gerekli durumlarda ihtiyaç duyulan alet kontrol verilerinin düzeltimine yol açan, tercihen (yüksek) bir ”düzenleme frekansina” sahip sekildedir, düzeltilen veya aktüalize edilen alet kontrol verileri, halihazirda, bir sonraki gömme deliginin hemen sonradan olusturulmasi esnasinda dikkate alinabilir.

Bir düzeltme yerine, sadece, en son olusturulan gömme deligine yönelik olarak elde edilmis olan ilgili geometri verilerinin degerlendirilmesine dayanarak, alet kontrol verilerinin düzeltilmesine yönelik olarak, birçok gömme deliklerine yönelik olarak hazirlanan tespit verilerine ve/veya elde edilen degerlendirme sonuçlarina ve/veya üretilen düzeltme verilerine, örnegin agirlikli ortalama deger olusumu akabinde Yukarida açiklanan tarzda bir cihazin ve/veya bir yöntemin kullanimi, genis alanli olarak genisletilmis bir yapi bileseni ve yapi bileseninin yüzey alani tarafinda monte edilmis boylamsal uzatimli güçlendirme elemani arasinda, özellikle bir motorlu tasitin, özellikle de hava tasitinin takviyeli gövde kabugunun üretilmesi çerçevesinde çok sayida perçin baglantilarinin gerçeklestirilmesi tercih edilir.

Bulus, asagida, düzenleme örnekleri yardimiyla, eklenen sekillere referans verilmek suretiyle ileri olarak açiklanir. Burada: Sekil1 bir düzenleme örnegine göre otomatik bir perçin sisteminin, islenecek olan bir is parçasi ile birlikte, sematik olarak gösterimini, Sekil 2 bir defter perçininin bir gömme kafali perçin tarafindan ikame edilmesi akabinde, Sekil 1'e karsilik gelen bir gösterimini, Sekil3 bir gömme deliginde, geometrik oranlarin gösterimine yönelik bir gösterimi, Sekil4 is parçasi yüzeyinin, otomatik perçin sisteminin bir kamerasi ile tespit edilen resmini ve Sekil5 perçin sistemi ile yürütülen perçin yönteminin bir akis diyagramini gösterir.

Sekil 1, bir is parçasinin yüzeyi boyunca çok sayida perçinlemenin gerçeklestirilmesine yönelik otomatik bir perçin sistemini (10) gösterir.

Is parçasi, gösterilen örnekte, bir hava tasitinin bir gövde kabugudur (12), burada, perçinlemeler, güçlendirme profillerinin, gövde kabugunun (12) iç tarafinda sabitlenmesine yönelik olarak islev görür. Sekil 1'de örneksel olarak, bu sekilde isimlendirilen kiris (14) çizilmistir.

Kiris (14), sekil 1'de gösterilen durumda, geçici olarak, bir dizi defter perçinlemeleri vasitasiyla gövde kabuguna (12) sabitlenir. Sekil 1'de, örneksel olarak, daha önceden elle yerlestirilmis olan iki defter perçinleri (16 ve 18) gösterilir.

Perçin sistemi (10), alet kontrol verileri (“ws”) yardimiyla kontrol edilebilen, birinci alet sistemini (20-1) ve ikinci alet sistemini (20-2) içeren bir alet düzenegini (20) içerir.

Alet sistemleri (20-1 ve 20-2), her durumda, islenecek olan is parçasinin (burada: kiris(ler)e (14) sahip gövde kabugu (12)) bir tarafi üzerinde düzenlenir ve arzu edilen perçinlemeleri gerçeklestirmek üzere, birbirlerine koordine edilmis sekilde alet kontrol verileri (“ws”) vasitasiyla kontrol edilebilir.

Her bir alet sistemi (20-1 ve 20-2), alet kontrol verileri (“ws") vasitasiyla örnegin en az üç bosluk yönünün (x, y ve 2) birinde hareket ettirilebilir, burada, uygun (gösterilmemistir) yönlendirme düzenekleri vasitasiyla gerçeklestirilebilen düz çizgisel ve kavisli hareket yönlerinin her ikisi de düsünülebilir. Alet sistemlerinin (20-1 ve 20-2) bu hareket kabiliyetine alternatif veya ek olarak, sistemlerden (20-1 ve 20-2) en az birinin, en az bir açi çevresinde döndürülebilmesi de tasarlanabilir.

Bundan bagimsiz olarak, is parçasinin, burada gövde kabugunun (12), hareket ettirilebilir ve/veya döndürülebilir sekilde bir yerlestirilmesi de saglanabilir.

Avantajli olarak, örnegin giriste alintilanan önceki teknige yönelik dokümanlarda açiklandigi gibi, kendiliginden bilinen hareket veya döndürme yapilarina basvurulabilir.

Nihai olarak, sadece önemli olan sey, her iki alet sistemlerinin (20-1 ve 20-2), bir durumuna adapte edilecek sekilde konumlandirilabilmesidir.

Gövde kabugundan (12) ve kiris(ler)den (14) olusan is parçasinin gerçek islenmesi, is vasitasiyla gerçeklesir.

Alet kafalari (22-1 ve 22-2), her durumda, örnegin yan yana uzanan bireysel aletlerin bir düzenlemesine veya örnegin bu tarzdaki bireysel aletlerin bir revolver tarzinda düzenlemesine sahip olabilir.

Alet düzenegi (20), is parçasi (12) üzerinde gömme deliklerinin olusturulmasina yönelik olarak ve gömme kafali perçinlerin olusturulan gömme delikleri içine yerlestirilmesine yönelik olarak islev görür.

Perçin sistemi (10), buna ek olarak, alet düzeneginde (20) alet sistemlerinin (20-1 ve -2) kontrol edilmesine yönelik olarak iletilen gerekli alet kontrol verilerinin (“ws”) elde edilmesine yönelik olarak, programlanabilen bir kontrol düzenegini (ST) içerir.

Alet sisteminin (20-1) alet kafasi (22-1), gösterilen örnekte, is parçasi üzerinde ihtiyaç duyulan gömme deliklerinin tasarimini gerçeklestirmek üzere, özellikle (en az), bu sekilde isimlendirilen “delik gömücüsü" veya alternatif olarak bir matkap ve bir gömücü içerir. Buna ek olarak, alet kafasi (22-1), gömme kafali perçinlerin (her biri önceden olusturulmus gömme deliklerinin içine) yerlestirilmesine yönelik, diger bir deyisle, Bir perçinin yerlestirilmesi esnasinda is parçasinin (12) diger tarafi üzerinde kullanima giren alet kafasi (22-2), özellikle, perçinin “ayar kafasinin” (burada: gömme kafasi) uzagina bakan tarafi üzerinde bulunan ilgili perçinin “kapatma kafasinin" sikistirilmasina yönelik olarak bu sekilde isimlendirilen “vurma parçasini” içerir.

Birinci alet sisteminin (20-1) bir tarafinda, örnegin alet kafasinin (22-1) bilesenlerinden biri olarak ayrica bir optik tespit düzenegi, is parçasinin yüzeyinin tespitine yönelik olarak ve karsilik gelen tespit verilerinin (“ed") hazirlanmasina yönelik olarak tasarlanir.

Bu optik tespit düzenegi, örnegin bir video kamera yardimiyla, açiklanan örnekte, birinci olarak, belirtilen defter perçinlerinin, diger bir deyisle, örnegin sekil 1*de gösterilen defter perçinlerinin (16, 18) üzerinde düzenlendigi is parçasinin (12) yüzeyinin ilgili konumlari belirlenir. Bu belirleme, optik tespit düzeneginin tespit verilerinin (burada: resim verileri) uygun sekilde bir program kontrollü degerlendirmesi vasitasiyla gerçeklesir. Degerlendirme, tespit verilerinin (“ed”) bu amaca yönelik olarak beslendigi, kontrol düzeneginde (ST) yürütülen uygun bir degerlendirme algoritmasina dayanarak gerçeklestirilir.

Kontrol düzeneginde (ST), alet kontrol verilerinin (“ws”) üretilmesi amaciyla yürütülen kontrol programi, daha sonraki perçin yönteminin yürütülmesi esnasinda avantajli olarak, otomatik olarak yerlestirilecek olan gömme kafali perçine yönelik "referans noktalari” olarak, defter perçininin önceden belirlenen konumlarindan faydalanir.

Otomatik perçin yöntemi esnasinda, defter perçinleri, alet düzeneginin (20) kullanimi altinda uzaklastirilir ve gömme kafali perçin tarafindan her durumda ayni noktada ikame edilir. Bu, gösterilen örnekte. defter perçininin delinerek açilmasi, bunu izleyen, en son uygun bir gömme deliginin delik gömülmesi ve nihayetinde bir kurma, diger bir deyisle uygun bir gömme kafali perçinin beslenmesi ve sikistirilmasi vasitasiyla meydana gelir.

Sekil 2, defter perçininin (16) perçin sisteminin (10), halihazirda bir gömme kafali perçin (30) tarafindan ikame edildigi bir durumu gösterir. Perçin yönteminin ileri sürecinde, özellikle, defter perçini (18) uzaklastirilir ve bir gömme kafali perçin tarafindan ikame edilir. Ayrica, çok sayida diger gömme kafali perçinler, örnegin orijinal olarak yerlestirilen defter perçinlerinin konumlari arasindaki baglanti çizgileri üzerinde otomatik bir sekilde yerlestirilir (baglanti çizgilerinin kendisi gibi, baglanti çizgileri üzerindeki bu tür konumlar da, avantajli olarak, referans noktasi olarak islev gören ve önceden depolanan defter perçini konumlarindan hesaplanabilir).

Sekil 2'de içerilen büyütülmüs detayli gösterim, alet düzeneginin (20) islevinin dogruluguna göre, halihazirda yerlestirilen perçinde (30) arzu edilmeyen bir “ayar kafasi sarkmasinin (H) mevcut olabilecegi seklindeki temel problemi gösterir.

Perçinlenecek olan is parçasinin geometrisinin veya yapisinin, buna uygun sekilde yürüyen kontrol programi (kontrol verilerinin “ws" üretilmesine yönelik) vasitasiyla dikkate alinmasi esnasinda, ideal durumda hiçbir ayar kafasi sarkmasi meydana gelemez, böylece, pratikte, bu ideal durumun, belli toleranslara dayanarak elde edilmesinin zor oldugu akilda tutulmalidir.

Bulusa göre tasarim, is parçasinin (12) yüzeyi boyunca bu tür perçinlemelerin (karsilastiriniz, sekil 2'deki perçin (30)) bir dizisinin gerçeklestirilmesi esnasinda, yüksek ve stabil kalitede perçinlemelerin olanakli kilinmasini hedefler, burada, gösterilen örnekte özellikle ayar kafasi sarkmasinin (H), çok büyük veya çok küçük (negatif) ayar kafasi sarkmasi tarafindan kosullandirilan daha sonraki onarimlardan kaçinmak üzere, önceden belirlenen küçük bir tolerans araligi içinde güvenilir sekilde tutulmasi gerekir.

Bu hedefe yönelik olarak, kontrol düzenegi (ST) veya bunda yürüyen kontrol programi, en azindan halihazirda olusturulmus bir gömme deliginin en az bir geometri parametresini (karsilastiriniz, sekil 3) temsil eden geometri verilerini elde etmek üzere, tespit verilerinin (“ed”) degerlendirmesini yapmak amacina yönelik olarak tasarlanir.

Akabinde, kontrol düzenegi (ST) tarafindan elde edilen geometri verileri degerlendirilir.

Degerlendirmenin sonucuna bagli olarak, akabinde, ihtiyaca bagli olarak düzeltme verileri üretilir ve sonradan olusturulacak bir gömme deligine yönelik olarak, alet kontrol verilerinin (“ws”) düzeltilmesine yönelik olarak kullanilir. Perçin sisteminin (10) veya bununla yürütülen yöntemin bu spesifik özelligi, asagida, sekil 3 ila 5 yardimiyla bir kez daha ayrintili olarak açiklanir.

Sekil 3, is parçasi (12) üzerinde bir gömme deliginin (40) geometrisini gösterir.

Buradan, asagidaki geometri parametreleri görülür: D1: Delik çapi (gömme deliginin (40) “iç çapi") D2: Gömme çapi (gömme deliginin (40) “dis çapi”) d: Gömme deliginin (40) gömme açisi Gömme deliginin (40) gömme derinligi Bu sekilde tanimlanan geometri parametrelerinin, asagidaki baglamda geçerli oldugu kolayca kavranabilir: (02 - 01) /2 = T"tan(oi) Özellikle, gömme deliginin (40) bir delik gömücüsü vasitasiyla olusturulmasi durumunda, Di ve ci degerleri nispeten dogru olarak önceden belirlenir. D1 ve o'nin bilinmesi ön kosuluyla, böylece optik tespit verilerine (“ed”) dayanarak gerçeklestirilen bir D2 (ve/veya örnegin D2 - D1 farki) tespitine göre, gömme derinligi (T) kolay bir sekilde hesaplanabilir.

Açiklanan örnekte, hedef, gömme deliklerinin (40) olusturulmasi esnasinda, özellikle ayni zamanda T veya D2 degerlerine yönelik olarak yüksek ve sürekli bir dogrulugun (uygulanacak perçinlemelerin çogunlugu açisindan) elde edilmesine yöneliktir.

Gösterilen düzenleme örneginde, kamera (perçin sisteminin (10) optik tespit düzenegi), is parçasinin (12) yüzeyinin resim verilerini temin eder.

Sekil 4, örneksel olarak, halihazirda olusturulmus bir gömme deligi (40) alaninda, is parçasi yüzeyinin bu tür bir “resmini" gösterir.

Uygun resim verileri (“ed”), bir veya daha fazla geometri parametrelerinin degerinin belirlenmesine yönelik olarak, kontrol düzeneginde (ST) yürütülen bir degerlendirme algoritmasi vasitasiyla degerlendirilir. Asagida, örnegin, gömme çapinin (D2) degerinin, bu degerlendirme vasitasiyla belirlendigi ve böylece elde edilen geometri verilerine dahil oldugu varsayilir.

Alet düzeneginin (20) bu türden birçok farkli alete sahip olmasi durumunda, alet düzeneginin (20) kontrolünün, özellikle belirli bir delik gömücüsünün seçimini de (veya alternatif olarak matkabin ve gömücünün belli bir kombinasyonunu) içermesinden dolayi, delik çapi (Di) ve gömme açisi (0), kontrol düzenegince (ST) bilinir.

Delik çapina (D1) ve gömme açisina (o) yönelik bilinen degerler ile baglanti halinde, akabinde, kontrol düzenegi (ST) tarafindan gömme deliginin (40) gömme derinligi (T) hesaplanir ve bir hedef gömme derinliginin (TO) önceden belirlenen bir degeri ile karsilastirilir (bu hedef degeri (TO), kontrol düzeneginde depolanabilir). Bu karsilastirma, örnegin bir aktüel deger/hedef deger-farkina (T-TO) yönelik olarak temsil edici olan düzeltim verilerinin elde edilmesine yönelik olarak islev görür. Geometri verilerinin bu degerlendirmesinin sonucu, burada, diger bir deyisle, örnegin fark (T-TO), akabinde, sonradan olusturulacak bir gömme deliginin gerçeklestirilmesine yönelik olarak alet kontrol verilerinin (“ws”) bir düzeltilmi amaciyla kullanilir.

Diger bir deyisle, örnegin önceden ”ölçülmüs” gömme deliginin (40), bu gömme deligine (40) yönelik olarak önceden belirlenen hedef gömme derinliginden (TO) daha büyük olan gerçek bir gömme derinligine (T) sahip olmasi halinde, düzeltim veya alet kontrol verilerinin (“ws") aktüalize edilmesi sayesinde, halihazirda. olusturulacak bir sonraki gömme deligine yönelik olarak, gömme derinligi açisindan daha da iyilestirilmis bir kaliteye ulasilabilir.

Bu baglamda, bir “kapali düzenleme çevrimi” gerçeklestirilebilir, böylece _tercihen bir ve ayni is parçasinin (12) islenmesi esnasinda - alet kontrol verilerinin (“ws”) sürekli bir izlenmesi ve gerekli durumlarda düzeltilmesi gerçeklesir.

Sekil 5, açiklanan perçin yönteminin esas adimlarinin diger bir akis diyagramini gösterir.

Islem, kontrol programina göre is parçasinin (12) belli bir noktasinda bir gömme deliginin tasarlandigi bir adim (81) ile baslar.

Bir adimda (82), en az bir geometri parametresi degerini içeren geometri verilerini, burada örnegin gömme derinligini (T) elde etmek üzere, optik tespit düzenegi, örnegin kamera yardimiyla tespit verileri (örnegin resim verileri) üretilir ve degerlendirilir.

Bir adimda (83), bu gömme derinligi (T), karsilik gelen bir hedef deger (TO) ile karsilastirilir ve alet kontrol verilerinin (“ws”) düzeltiminin gerekli olup olmadigina karar verilir. Durumun böyle olmamasi halinde, alet kontrol verileri ("ws") bu açidan degistirilmez ve olusturulacak olan bir sonraki gömme deligi olarak, program akisina göre konumun baslatilmasi akabinde, isleyis, yeniden adima (81) ilerler. Bir düzeltimin gösterildigi diger durumda, isleyis, bu veya ilgili kontrol parametrelerinin. alet kontrol verilerinde (“ws“) uygun sekilde uyarlandigi bir adima (S4) ilerler. Mevcut örnekte. bu noktada, önemli olarak, olusturulacak gömme derinligine (T) yönelik olan ilgili kontrol parametresinin bir düzeltimi gerçeklesir. isleyis, ancak bunun sonrasinda, yeniden adima (S1) ilerler, böylece yapilan düzeltim, avantajli olarak, toplam süreçte daha olusturulacak olan diger gömme deliklerinin olusturulmasina yönelik olarak dikkate Bulus, özel bir düzenleme örnegi vasitasiyla açiklanmis olmasina ragmen, detaylar çok çesitli sekillerde degisiklige ugratilabilir. Özellikle, bulus, bir parçali ve ayni zamanda çok parçali perçinlere (örnegin bu sekilde belirtilen kalibre edilmis perçinler) yönelik olarak kullanilabilir. Gömme deliklerinin, açiklanan örnekte, her durumda, bir (ünik) silindirik delik kesitinden ve bir (ünik) konik delik kesitinden olusmasina ragmen. bulus çerçevesinde, gömme deliklerinin daha karmasik sekil tasarimlari da düsünülebilir.

Claims (6)

1. ISTEMLER Bir is parçasinin (12) yüzeyi boyunca çok sayida perçinlemenin. gerçeklestirilmesine yönelik perçin cihazi olup, asagidakileri içerir: - is parçasi (12) üzerinde gömme deliklerinin (40) olusturulmasina ve olusturulan gömme delikleri (40) içine gömme kafali perçinlerin (30) yerlestirilmesine yönelik olarak, alet kontrol verileri (ws) yardimiyla kontrol edilebilen bir alet düzenegi (20), - alet düzenegine (20) yönelik alet kontrol verilerinin (ws) üretilmesine yönelik olarak programlanabilen bir kontrol düzenegi (ST), - is parçasi yüzeyinin optik olarak tespit edilmesine yönelik ve tespit verilerinin (ed) hazirlanmasina yönelik optik bir tespit düzenegi (22-1), özelligi, kontrol düzeneginin (ST), en az, halihazirda olusturulmus bir gömme deliginin (40) bir gömme çapini (D2) temsil eden geometri verilerini elde etmek Üzere tespit verilerinin (ed) degerlendirilmesinin yapilmasi ve elde edilen geometri verilerinin degerlendirilmesinin sonucuna bagli olarak, gömme deliginin (40) bir delik çapinin (D1) ve gömme deliginin (40) bir gömme açisinin (d) birlikte dikkate alinmasi altinda, sonradan olusturulacak bir gömme deligine (40) yönelik bir gömme derinligine (T) yönelik olarak alet kontrol verilerinin (ws) bir düzeltiminin yapilmasi amacina yönelik olarak tasarlanmasi ile karakterize edilmesidir.
2. Istem 1'e göre perçin cihazi olup, özelligi, optik tespit düzeneginin (22-1)i resim verilerinin üretilmesine yönelik bir kamera olmasidir.
3. Yukaridaki istemlerden herhangi birine göre perçin cihazi olup, özelligi, geometri verilerinin degerlendirilmesinin, burada elde edilen veya sonradan bu degerlendirme esnasinda hesaplanan en az bir aktüel geometri parametresinin (T), karsilik gelen, önceden belirlenen bir hedef geometri parametresi (TO) ile karsilastirilmasi ve alet kontrol verilerinin (ws) düzeltiminin. aktüel geometri parametresi (T) ile hedef geometri parametresinin (TO) karsilastirilmasina dayali olarak gerçeklestirilmesidir.
4. Yukaridaki istemlerden herhangi birine göre perçin cihazi olup, özelligi, alet kontrol verilerinin (ws) düzeltiminin, kapali düzenleme çevrimi (81 ila 84) olarak tasarlanmasidir.
5. Bir is parçasinin (12) yüzeyi boyunca çok sayida perçinlemenin gerçeklestirilmesine yönelik yöntem olup, asagidaki adimlari içerir: - alet kontrol verileri (ws) yardimiyla kontrol edilen bir alet düzeneginin (20) kullanimi altinda, is parçasi (12) üzerinde gömme deliklerinin (40) olusturulmasi ve olusturulan gömme delikleri (40) içine gömme kafali perçinlerin (30) yerlestirilmesi, - alet düzenegine (20) yönelik olarak programlanabilen bir kontrol düzenegi (ST) yardimiyla, alet kontrol verilerinin (ws) program kontrollü olarak üretilmesi, - tespit verilerinin (ed) hazirlanmasina yönelik olarak is parçasi yüzeyinin optik olarak tespit edilmesi, özelligi, yöntemin, ayrica, kontrol düzenegi (ST) vasitasiyla yürütülen asagidaki adimlari içermesi ile karakterize edilmesidir: - halihazirda olusturulmus bir gömme deliginin (40) en az bir gömme çapini (D2) temsil eden geometri verilerini elde etmek üzere, tespit verilerinin (ed) degerlendirilmesi, - elde edilen geometri verilerinin degerlendirilmesi ve - Sonradan olusturulacak olan bir gömme deligine (40) yönelik olarak bir gömme derinligine (T) yönelik alet kontrol verilerinin (ws), geometri verilerinin, gömme deliginin (40) bir delik çapinin (Di) ve gömme deliginin (40) bir gömme açisinin (ci) birlikte dikkate alinmasi altinda degerlendirilmesinin sonucuna bagli olarak düzeltilmesi.
6. 6. Genis alanli olarak genisletilmis bir yapi bileseni (12) ve yapi bileseninin (12) yüzey alani tarafinda monte edilmis boylamsal uzatimli bir güçlendirme elemani (14) arasinda, özellikle bir motorlu tasitin, özellikle de hava tasitinin takviyeli bir gövde kabugunun üretilmesi çerçevesinde çok sayida perçin baglantilarinin (30) gerçeklestirilmesine yönelik olarak, istemler 1 ila 4'ten herhangi birine göre bir cihazin (10) ve/veya istem 5'e göre bir yöntemin uygulanmasidir.