Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania pianobetonu przez reakcje organicznego poliizocyjanianu z wodnym roztworem alkalicznego krzemianu, ewentualnie w obecnosci dodatkowych substancji.Znane jest wytwarzanie materialów izolacyjnych z mineralnych ziaren i syntetycznych zywic. Znany jest równiez sposób wytwarzania betonu opartego na sztucznym tworzywie, skladajacego sie z porowatych materia¬ lów mineralnych i mieszanin zdolnych do spieniania (opis patentowy Niem.Rep.Fed.DAS nr 1239 229).W materialach tych skladnik mineralny jest zawsze zakitowany lub zlepiony sztucznym tworzywem i betony tego typu maja te wade, ze sa niejednorodne, a wiec i niejednolite pod wzgledem wlasciwosci mechanicznych.Poza tym, czesto zawieraja one znaczne ilosci organicznych tworzyw sztucznych, co zwieksza ich koszt wytwarzania i nadaje im niekorzystne wlasciwosci z punktu widzenia odpornosci na ogien.Schudzanie betonów stosowanych zwykle do celów budowlanych za pomoca porowatych, organicznych tworzyw sztucznych jest równiez znane, jak tez i wprowadzanie do mieszanek betonowych na miejscu budowy gazów, w celu otrzymania materialów o zmniejszonej gestosci nasypowej. Wada tych w duzym stopniu nieorga¬ nicznych materialów jest ich kruchosc, znaczna w porównaniu z kruchoscia organicznych tworzyw piankowych, zle izolowanie cieplne oraz stosunkowo dlugi c^s wiazania.Znany jest równiez sposób wytwarzania elementów budowlanych z porowatych, organicznych tworzyw sztucznych, pokrytych odpornymi na dzialanie ognia powlokami, przewaznie nieorganicznymi lub metalicznymi.Bez takich powlok materialy te, ze wzgledu na ich organiczny charakter, nie sa przydatne.Z opisu patentowego Niem.Rep.Fed.DOS nr 1 924 468 znany jest sposób wytwarzania mas cementowych z wodnego cementu, krzemionkowego wypelniacza i organicznego zwiazku o licznych grupach izocyjaniano- wych. Glówna wada takich porowatych mas cementowych jest ich dlugi czas wiazania, wynoszacy 5-6 godzin, jak równiez niezbyt dobra zdolnosc izolowania cieplnego. Materialy takie stosuje sie przewaznie jako okladziny jastrychowe.Z opisu patentowego Niem.Rep.Fed.DOS nr 1 770 384 znany jest sposób wytwarzania tworzyw pianko¬ wych z izocyjanianów i alkalicznych krzemianów. Tworzywa wytwarzane tym sposobem zawieraja jednak2 89 580 przewaznie duzo wody, to tez w stosunku do ich gestosci nasypowych maja wytrzymalosc mechaniczna zbyt mala, aby mogly sluzyc jako pianobeton.Tworzywa piankowe odporne na dzialanie podwyzszonej temperatury mozna wytwarzac z dajacych sie spieniac lub juz spienionych termoplastycznych tworzyw sztucznych w obecnosci wodnych roztworów alkalicz¬ nych krzemianów (opis patentowy Niem.Rep.Fed.DAS nr 1 494 955). Wada tego sposobu jest to, ze w celu spienienia termoplastycznych tworzyw sztucznych trzeba dostarczyc niezbedna ilosc ciepla, poza tym nalezy utwardzic roztwór alkalicznego krzemianu i usunac wode z otrzymanego kombinowanego tworzywa.Sposób wedlug wynalazku nie ma opisanych wyzej wad i umozliwia wytwarzanie pianobetonu o krótkim czasie wiazania, wysokiej wytrzymalosci na sciskanie w stosunku do gestosci objetosciowej, dobrej zdolnosci izolowania cieplnego i dzwiekowego oraz bardzo odpornego na dzialanie ognia. Istota sposobu wedlug wynalazku jest to, ze poddaje sie reakcji mieszanine która w stosunku wagowym do calkowitej masy mieszaniny zawiera 10-80% wodnego roztworu alkalicznego krzemianu, 10-80% organicznego poliizocyjanianu i 10-80% wiazacych wode substancji dodatkowych. Mieszanina ta moze dodatkowo zawierac srodek pianotwórczy, katalizatory, emulgatory i/lub stabilizatory oraz inne srodki pomocnicze, np. substancje hamujace zapalnosc i organiczne lub nieorganiczne wypelniacze.Szczególnie cenne wlasciwosci ma pianobeton wytwarzany przez reakcje mieszaniny, która w stosunku wagowym do calej masy zawiera 20—70% wodnego roztworu alkalicznego krzemianu, 10—50% organicznego poliizocyjanianu i 20—70% substancji dodatkowych, wiazacych wode.W procesie prowadzonym sposobem wedlug wynalazku korzystnie jest prowadzic reakcjie w obecnosci nieorganicznego lub organicznego srodka pianotwórczego, jak to sie stosuje w sposobach znanych. Korzystnie jest równiez stosowac aktywatory przyspieszajace reakcje izocyjanianów oraz srodki stabilizujace piane i/lub ulatwiajace emulgowanie. Czesto stosuje sie równiez organiczne dodatki hamujace palenie sie oraz substancje polimeryczne. Stwierdzono, równiez, ze korzystne moze byc równiez dodawanie obojetnych, nieorganicznych i/lub organicznych, rozdrobnionych i/lub wlóknistych materialów. Korzystnie jest stosowac dodatkowo zwiazki polimeryczne o ciezarze czasteczkowym 62—10000, zawierajace atomy wodoru zdolne do reakcji z izocyjaniana¬ mi.Pod okresleniem „wodne roztwory alkalicznych krzemianów" rozumie sie znane pod nazwa szkla wodnego roztwory wodne krzemianu sodowego i/lub potasowego. Mozna tez stosowac surowe roztwory, zawierajace dodatki, np. krzemian wapnia, krzemian magnezu, borany i gliniany. Stosunek molowy Me20(Si02)Me oznacza sód, potas lub amon) nie ma decydujacego znaczenia i moze wahac sie w szerokich granicach, ale korzystnie wynosi 4—0,2. Mozna jednak stosowac takze obojetny krzemian sodowy, wytwarzajac z niego roztwory o stezeniu 25—40% wagowych. Szczególnie korzystnie stosuje sie roztwory krzemianów o stezeniu 32—54% wagowych, majace lepkosc mniejsza niz 500 puazów, to jest taka, która nie nastrecza trudnosci przy przeróbce roztworów. Roztwory krzemianu amonowego mozna równiez stosowac, ale sa one mniej korzystne. Zgodnie z yyynalazkiem stosuje sie wodne roztwory alkalicznych krzemianów bedace roztworami prawdziwymi, jak równiez roztwory koloidalne, które jednak sa mniej korzystne.Szczególnie korzystnie jako krzemian alkaliczny stosuje sie krzemian sodowy, w którym stosunek molowy Na2 O : Si02 wynosi od 1 :1,6 do 1 : 3,3.Jako poliizocyjaniany zgodnie z wynalazkiem stosuje sie poliizocyjaniany alifatyczne, cykloalifatyczne, aralifatyczne, aromatyczne lub heterocykliczne, np. opisane przez W. Siefken, Justus Liebigs Annalen der Chemie, 562, str. 75—136. Przykladami takich zwiazków sa: dwuizocyjanian etylenu, dwuizocyjanian 1,4-czterometylenu,dwuizocyjanian 1,6-szesciometylenu, dwuizocyjanian 1,12-dodecylenu, dwuizocyjanian 1,3-cyklobutylenu, dwuizocyjanian 1,3— lub 1,4-cykloheksylenu lub dowolne mieszaniny tych izomerów, 1-izocyjaniano-3,3,5-trójmetylo-5-izocyjanianometylocykloheksan (opis patentowy Niem. Rep.Fed.DAS nr 1 202 785), dwuizocyjanian 2,4— lub 2,6—szesciowodorotoluilenu lub dowolne mieszaniny tych izomerów, dwuizocyjanian 1,3- i/lub 1,4-szesciowodorofenylenu, dwuizocyjanian 2,4- i/lub 4,4-perhydrofenylometanu, dwuizocyjanian 1,3- lub 1,4-fenylenu, dwuizocyjanian 2,4- lub 2,6-toluilenu oraz dowolne mieszaniny tych izomerów, dwuizocyjanian 2,4'- i/lub 4,4'-dwufenylometanu, dwuizocyjanian 1,5-naftylenu, trójizocyjanian 4,4'4"-trójfenylometanu, poliizocyjaniany polifenylopolimetylenu otrzymywane przez fosgenowanie produktu kondensacji aniliny z alde¬ hydem mrówkowym, opisane np. w brytyjskich opisach patentowych nr nr 874 430 i 848 671, wyczerpujaco chlorowane poliizocyjaniany arylowe)/opis patentowy Niem. Rep.Fed.DAS nr,1 157 601) poliizocyjaniany-89580 3 zawierajace grupy karbodwuimidowe (opis patentowy Niem.Rep.Fed. nr 1 092 007), dwuizocyjaniany omówione w opisie patentowym Stanów Zjedn.Am. nr 3 492 350, poI i izocyjaniany zawierajace grupy allofanianowe, znane np. z brytyjskiego opisu patentowego nr 994 890, belgiskiego opisu patentowego nr 761 626 i holenderskiego zgloszenia patentowego nr 7 102 524, polizocyjaniany zawierajace grupy izocyjanuranowe, znane np. z opisów patentowych Niem.Rep.Fed.nr nr1022 789, 1 222 067 lub 1 027 394 lub z opisów patentowych Niem.Rep Fed.DOS nr nr 1 929 034 lub 2 004 048, poliizocyjaniany zawierajace grupy uretanowe, omówione np. w belgiskim opisie patentowym nr 752 261 lub w opisie patentowym Stanów Zjedn. Am. nr 3 394 164, poliizocyjaniany zawierajace acylowane grupy mocznikowe, znane np. z opisu patentowego Niem.Rep.Fed. nr 1 230 778, poliizocyjaniany zawierajace grupy biuretowe, znane np. z opisu patentowego Niem.RepPed. nr 1101 394 brytyjskiego opisu patentowego nr 889 050 lub francuskiego opisu patentowego nr 7 017 514, poliizocyjaniany wytwarzane przez reakcje telomeryzacji, znane np. z belgijskiego opisu patentowego nr 723 640, poliizocyjaniany zawierajace grupy estrowe, znane np. z brytyjskich opisów patentowych nr nr 965 474 lub 1 072 956 albo z opisu patentowego Stanów Zjedn. Am. nr 3 567 763 i z opisu patentowego Niem.Rep Fed nr 1 231 688, jak tez produkty reakcji wymienionych wyzej izocyjanianów z acetalami, znane z opisu patentowego Niem.Rep.Fed. nr 1072385. * Mozna tez stosowac zawierajace grupy izocyjanianowe produkty stanowiace pozostalosc po destylacji prowadzonej przy wytwarzaniu izocyjanianów na skale techniczna, ewentualnie rozpuszczona w jednym lub kilku wymienionych wyzej poliizocyjanianach. Mozliwe jest takze stosowanie dowolnych mieszanin podanych wyzej poIiizocyjanianów.Z reguly korzystnie stosuje sie technicznie latwo dostepne poliizocyjaniany np. dwuizocyjanian 2,4— lub 2,6-toluilenu albo mieszaniny tych izomerów (TDI), poliizocyjaniany polifenylopolimetylenowe wytwarzane przez fosgenowanie produktu kondensacji aniliny z aldehydem mrówkowym (surowy MDI) lub poliizocyjaniany modyfikowane to jest zawierajace grupy karbodwuimidowe, uretanowe, allofanianowe, izocyjanuranowe „moczni¬ kowe lub biuretowe.Szczególnie korzystnie stosuje sie poliizocyjaniany zawierajace grupy jonowe o róznvm charakterze chemicznymtakiejak^NCJ.^sH^P^^COOd^SOa^^-O-SOad-SOid, 0=P<^H) , lub-IP Najkorzystniej stosuje sie poliizocyjaniany zawierajace grupy kwasu sulfonowego i/lub grupy sulfonianowe. Izocyjaniany takie wytwarza sie znanym sposobem, polegajacym na tym, ze ciekle wieloskladnikowe mieszaniny aromatycznych poliizocyjanianów, które zawieraja 10—42% wagowych grup NCO i w temperaturze 25°C maja lepkosc 50—10000 cP, miesza sie z 0,1 = 10% wagowymi trójtlenku siarki lub równowazna iloscia oleum, kwasu siarkowego lub chlorosulfonowego w temperaturze —20°C do 200°C i poddaje reakcji, a nastepnie otrzymany produkt sulfonowania ewentualnie zobojetnia sie czesciowo lub calkowicie srodkiem zasadowym (zgloszenie patentowe Niem.Rep.Fed.nr P 22 27 111.0).W procesie prowadzonym sposobem wedlug wynalazku stosuje sie równiez jako produkty wyjsciowe znane, wiazace wode produkty organiczne lub nieorganiczne, korzystnie zwlaszcza nieorganiczne, takie jak cementy wodne, syntetyczny anhydryt, gips lub palone wapno. Jako cement wodny stosuje sie zwlaszcza cement portlandzki, cement szybko wizacy, wielkopiecowy cement portlandzki, slabo wypalony cement, cement odporny na dzialanie siarczanów, cement zwykly, naturalny, wapienny, gipsowy, pucolanowy lub cement z siarczanu wapnia.Dodatkowo mozna stosowac obojetne wypelniacze organiczne lub nieorganiczne, korzystnie wlókniste lub rozdrobnione lub ich dowolne mieszaniny. Przykladami takich wypelniaczy sa: piasek, tlenek, glinowy krzemiany glinowe, tlenek magnezu i inne rozdrobnione, ognioodporne materialy, takie jak wlókna metaliczne, azbest, wlókna szklane, kamienna welna lub wlókna mineralne, wlókna z krzemianu glinowego, krzemianu wapniowego itp., trociny lub maka drzewna, koks i inne organiczne lub zawierajace wegiel materialy rozdrobnio¬ ne, masa papierowa, odpadki bawelny, bawelna, juta, sizal, konopie, len, sztuczny jedwab lub1 wlókna syntetyczne, np. wlókna poliestrowe poliamidowe lub akrylonitrylowe i inne organiczne materialy wlókniste.W procesie prowadzonym sposobem wedlug wynalazku czesto stosuje sie równiez latwo lotne nieorganicz¬ ne i/lub organiczne substancje jako srodki pianotwórcze. Takimi srodkami sa np aceton, octan etylu, metanol, etanol, chlorowcowane alkany, takie jak chlorek metylenu, chloroform, chlorek etylidenu, chlorek winylidenu, fluorotrójchlorometan, chlorodwufluorometan, dwuchlorodwufluorometan, a takze butan, heksan, heptan, lub eter dwuetylowy. Dzialanie pianotwórcze mozna tez uzyskiwac stosujac zwiazki, które w temperaturze wyzszej od pokojowej rozkladaja sie dajac gazy, takie jak azot, np. zwiazki azowe, takie jak nitryl kwasu azoimaslowego.Inne srodki pianotwórcze nadajace sie do tego celu oraz szczególy dotyczace ich stosowania sa podane w Kunststoff-Handbuch, tom VII, wyd. Vieweg und Hachtlen, Carl-Hanser-Verlag, Monachium 1966, np. na str. 108, 109, 453-454, 507 i 510. Role srodka pianotwórczego moze tez spelniac woda zawarta w mieszaninie.Poza tym jako srodek pianotwórczy mozna stosowac rozdrobnione proszki metaliczne, np. wapn, magnez, glin4 89 850 lub cynk, które w dostatecznie alkalicznym roztworze szkla wodnego powoduja wytwarzanie wodoru, przy czym równoczesnie dzialaja one utwardzajaco i wzmacniajaco.W procesie prowadzonym sposobem wedlug wynalazku czesto stosuje sie równiez katalizatory. Sa to katalizatory znane takie jak trzeciorzedowe aminy, np. trójetyloamina, trójbutyloamina, N-metylomorfolina, N-etylomorfolina, N-kokomorfolina, N,N,N'rN'-czterometyloetylenodwuamina, 1,4-dwuaza-bicyklo(2,2,2)-oktan, N-metylo-N'-dwumetyloaminoetylopiperazyna,N,N-dwumetylobenzyloamina,adypinian bis-(N,N-dwuetyloaminoetyl§*yi N,N-dwuetylobenzyloamina, pieciometylodwuetylenotrójamina, N,N-dwumetylocykloheksyloamina, N,N,!ST,N'-czterometylobutylo-1,3-dwuamina, N,N-dwumetylo-0-fenyloetyloamina, 1,2-dwumetyloimidazol, 2-metyloimidazol, a zwlaszcza pochodne szesciowodorotriazyny.Jako trzeciorzedowe aminy majace atomy wodoru zdolne do reakcji z grupami izocyjanianowymi stosuje sie np. trójetanoloamine, trójizopropanoloamine, N-metylodwuetanoloamine, N-etylodwuetanoloamine, N,N-dwumetyloetanoloamine, jak równiez ich produkty reakcji z tlenkami alkilenowymi, takimi jak tlenek propylenu i/lub tlenek etylenu.Jako katalizatory stosuje sie równiez silaminy majace wiazania pomiedzy weglem i krzemem, np. opisane w opisie patentowym Niem.Rep.Fed. nr 1 229 290, takie jak 2,2,4-trójmetylo-2-silamorfolina lub 1,3-dwaetylo- aminometyloczterometylodwusiloksan. Mozna równiez stosowac jako katalizatory zasady zawierajace azot, takie jak wodorotlenki czteroalkiloamoniowe, a takze wodorotlenki alkaliczne, np. wodorotlenek sodowy fenolany al¬ kaliczne, np. fenolan sodowy lub alkoholany alkaliczne, np. metanolan sodowy. Mozna tez stosowac szesciowo- dorotriazyny. Jako katalizatory w procesie wedlug wynalazku nadaja sie tez zwiazki organiczne metali, zwlaszcza cyny, korzystnie sole cynawe kwasów karboksylowych, takie jak octan cynawy, sól cynawa kwasu heptanokarboksylowego-1, etylokapronian cynawy, laurynian cynawy lub sole dwualkilocynowe kwasów karbo¬ ksylowych, np. dwuoctan dwubutylocyny, dwulaurynian dwubutylocyny, maleinian dwubutylocyny lub dwu- octan dwuoktylocyny. Inne katalizatory które mozna stosowac zgodnie z wynalazkiem, jak równiez szczególy dotyczace ich stosowania, sa podane w Kunststoff-Handbuch, tom VII, wyd.Vieweg und Hóchtlen,Carl-Hanser- Verlag, Monachium 1966, np. str. 96-102.Katalizatory stosuje sie z reguly w ilosci 0,001—10% wagowych w stosunku do ilosci izocyjanianu.W procesie prowadzonym sposobem wedlug wynalazku mozna równiez stosowac dodatki powierzchniowo czynne, to jest emulgatory i stabilizatory piany. Jako emulgatory stosuje sie np. sole sodowe sulfonowanego oleju racznikowego, sole sodowe sulfonowanych parafin lub kwasów tluszczowych, albo sole kwasów tluszczowych z aminami, np. oleinian dwuetyloaminy lub stearynian dwuetanoloaminy. Mozna tez stosowac jako srodki powierzchniowo czynne sole alkaliczne lub amonowe kwasów sulfonowych, np. kwasu dodecylobenzenosulfono- wego lub dwunaftylometanodwusulfonowego, a takze kwasów tluszczowych, np. kwasów z oleju racznikowego lub polimerycznych kwasów tluszczowych.Jako stabilizatory piany stosuje sie zwlaszcza rozpuszczalne w wodzie polieterosiloksany. to jest zwiazki w których przewaznie kopolimer z tlenku etylenu i tlenku propylenu jest zwiazany z grupa polidwumetylosilo- ksanowa. Zwiazki te sa znane np. z opisu patentowego Stanów Zjedn.Am. nr 2 764 565.W procesie prowadzonym sposobem wedlug wynalazku mozna tez stosowac dodatki opózniajace reakcje, np. substancje o odczynie kwasnym, takie jak kwas solny lub organiczne halogenki kwasowe, jak równiez srodki regulujace komórki w otrzymanym produkcie, mianowicie znane srodki, takie jak parafiny, alkohole tluszczowe lub dwumetylopolisiloksany. Mozna tez dodawac pigmenty lub barwniki, znane srodki zmniejszajace zapalnosc, np. fosforan trój(chloroetyIowy) lub fosforan amonowy, polifosforan amonowy, nieorganiczne sole kwasu fosforowego, chlorowane parafiny jak równiez srodki zabezpieczajace przed starzeniem i wplywem czynników atmosferycznych, zmiekczacze, srodki grzybostatyczne i bakteriostatyczne, wypelniacze, np. siarczan barowy. krzemionka,sadza lub kreda szlamowana. Inne przyklady substancji powierzchniowo czynnych, pianotwórczych, regulatorów komórek, opózniaczy reakcji, stabilizatorów, srodków przeciw zapalnosci, zmiekczaczy, wypelnia¬ czy oraz substancji grzybostatycznych i bakteriostatycznych oraz szczególy dotyczace ich stosowania i dzialania sa opisane w Kunststoff-Handbuch, tom VI, wyd. Vieweg und Hóchtlen, Carl-Hanser-Verlag Monachium 1966, np. na str. 103-113.W procesie prowadzonym sposobem wedlug wynalazku mozna równiez jako dodatki stosowac zwiazki zawierajace co najmniej dwa atomy wodoru zdolne do reakcji z izocyjanianami i majace ciezar czasteczkowy 62—10000. Takimi zwiazkami, oprócz zwiazków zawierajacych grupy aminowe, tiolowe lub karboksylowe, sa korzystnie zwiazki polihydroksylowe, zwlaszcza o 2-8 grupach hydroksylowych a szczególnie majace ciezar czasteczkowy 400-10000, korzystnie 1000-6000, zawierajace co najmniej 2, a z reguly 2-8, korzystnie 2-4 grupy hydroksylowe, poliestry, polietery, politioetery,jpoliacetalet poliweglany, albo amidy poliestrów, jakie stosuj* sie do wytwarzania znanymi sposobami jednorodnych poliuretanów komórkowych. Zwiazki te stosuje sie89 580 5 przewaznie w ilosci 1—30% wagowych w stosunku do masy mieszaniny poliizocyjanianu, krzemianu alkalicznego i dodatkowego skladnika wiazacego wode.Stosowane w tym celu poliestry zawierajace grupy hydroksylowe sa to np. produkty reakcji alkoholi wielowartosciowych, korzystnie dwuwartosciowych, a ewentualnie z dodatkiem trójwartosciowych, z wielozasa- dowy mi, korzystnie dwuzasadowymi kwasami karboksylowymi. Zamiast wolnych kwasów wielokarboksylowych mozna stosowac odpowiednie bezwodniki kwasów wielokarboksylowych lub estry takich kwasów z nizszymi alkoholami lub ich mieszaninami. Kwasy wielokarboksylowe moga byc kwasami alifatycznymi, cykloalifatyczny- mi, aromatycznymi i/lub heterocyklicznymi, przy czym moga one byc podstawione np. atomami chlorowców i/lub moga to byc kwasy nienasycone.Przykladami takich kwasów sa kwasy takie jak bursztynowy, adypinowy, korkowy, azelainowy sebacyno- wy, maleinowy, fumarowy, ftalowy, izoftalowy, trójmelitowy, a przykladami bezwodników sa: bezwodnik kwasu ftalowego, kwasu czterowodoroftalowego, endometylenoczterowodoroftalowego, glutarowego lub malei¬ nowego. Mozna tez stosowac dimery lub trimery kwasów, np. kwasu olejowego, ewentualnie w mieszaninie z monomerycznymi kwasami tluszczowymi. Przykladami estrów sa: ester dwumetylowy kwasu tereftalowego i ester dwuglikolowy kwasu tereftalowego. Jako alkohole wielowodorotlenowe stosuje sie np. glikol etylenowy, glikol propylenowy 1,2 lub 1,3 glikol butylenowy-1,4 lub 2,3,heksanodiol-1,6, oktanodiol-1,8, glikol neopentylo- wy, 1,4-bis-hydroksymetylocykloheksan,, 2-metylopropanodiol-1,3, gliceryne, trójmetylolopropan, heksano- triol-1,2,6, butanotriol-1,2,4, trójmetyloloetan, pentaerytryt, chinit, mannit, sorbit, metyloglikozyd, glikol dwuetylenowy, glikol trójetylenowy, glikol czteroetylenowy, glikole polietylenowe^glikol dwupropylenowy, glikole polipropylenowe, glikol dwubutylenowy i glikole polibutylenowe. Poliestry moga zawierac grupy karboksylowe w pozycjach koncowych, a takze mozna stosowac poliestry z laktonów, np. e-kaprolaktonu lub kwasów hydroksykarboksylowych, np. kwasu co-hydroksykapronowego. Mozna równiez stosowac wyzej podane nizsze alkohole wielowodorotlenowe, a takze nizsze aminy, np. alkilenodwuaminy.Przykladami przydatnych do tego celu polieterów o co najmniej 2, z reguly o 2—8, korzystnie o 2 lub 3 grupach hydroksylowych, sa znane zwiazki wytwarzane np. przez polimeryzacje epoksydów, takich jak tlenek etylenu, tlenek propylenu, tlenek butylenu, czterowodorofuran, tlenek styrenu lub epichlorohydryna. Zwiazki te mozna polimeryzowac same, np. w obecnosci BF3, albo wytwarzac polietery przez przylaczenie wyzej podanych epoksydów, ewentualnie zmieszanych lub kolejno, do skladników wyjsciowych majacych zdolne do reakcji atomy wodoru. Takimi zwiazkami sa alkohole lub aminy, np. woda glikol etylenowy, glikol 1,3-propylenowy, lub l^-propylenowy^rójmetylolopropan^^-dwuhydroksydwufenylopropan, anilina, amoniak, etanoloamina, ety- lenodwuamina. Mozna tez stosowac poliestery sacharozy, np. znane z opisów patentowych Niem.Rep.Fed. DAS nr nr 1 176 358 i 1 064 938. Czesto korzystnie stosuje sie takie polietery, które zawieraja glównie pierwszorze- dowe grupy wodorotlenowe, mianowicie do 90% wszystkich grup OH w polieterze. Mozna równiez stosowac polietery modyfikowane polimerami winylowymi, np. wytwarzane przez polimeryzacje styrenu, akrylonitrylu w obecnosci polieterów (opis patentowy Stanów Zjedn.Am. nr nr 3 383 351,3 304 273, 3 523 093 i 3 110 695, opis patentowy Niem.Rep.Fed. nr 1 152 536. Odpowiednie sa równiez polibutadieny zawierajace grupy OH.Z politioeterów jako przyklady nalezy podac zwlaszcza produkty kondensacji tioglikolu samego i/lub z innymi glikolami, kwasami dwukarboksylowymi, aldehydem mrówkowym, kwasami aminokarboksylowymi lub aminoalkoholami. W zaleznosci od wspólkomponentu sa to mieszane politioetery, politioeteroestry lub politio- eteroestroamidy.Jako poliacetale stosuje sie np. produkty otrzymane z glikoli, takich jak glikol dwuetylenowy, glikol trójetylenowy, 4,4'-dwuetoksydwufenylodwumetylometan, heksanodiol i aldehydu mrówkowego. A/!ozna tez stoso¬ wac poliacetale wytwarzane przez polimeryzacje cyklicznych acetali.Jako poliweglany zawierajace grupy hydroksylowe stosuje sie zwiazki znane, np. wytwarzane przez reakcje dioli, takich jak propanodiol-1,3, butanodiol-1,4 i/lub heksanodiol-1,6, glikol dwuetylenowy, glikol trójetyleno¬ wy lub glikol czteroetylenowy, z weglanami dwuarylowymi np. z weglanem dwufenylu, albo z fosgenem.Jako poliestroamidy i poliamidy stosuje sie np. produkty kondensacji, zwlaszcza liniowe, otrzymane z wielozasadowych, nasyconych lub nienasyconych kwasów karboksylowych lub ich bezwodników i wielozasado- wych, nasyconych lub nienasyconych aminoalkoholi, dwuamin, poliamin i ich mieszanin.Mozna tez stosowac zwiazki wielohydroksylowe zawierajace juz grupy uretanowe lub mocznikowe, jak równiez ewentualnie modyfikowane naturalne poliole, takie jak olej racznikowy, weglowodany lub skrobia.Nadaja sie tez do tego celu produkty przylaczenia tlenków alkilenów do zywic fenoloformaldehydowych lub mocznikowoformaldehydowych. Zwiazki tego typu sa opisanynp. w Hihg Polymers, tom XVI, „Polyurethanes, Chemistry and Technology", Saunders-Frisch, Interscience Publishers, Nowy York. Londyn, tom I, 1962, str. 32-42 i 44-54, tom II 1964, str. 5 i 6,198 i 199 oraz w Kunststoff-Handbuch, tom VII, Vieweg-Hóchtlen, Carl-Hanser-Verlag, Monachium, 1966, np. str. 45-71.6 89 580 Przy wytwarzaniu pianobetonu sposobem wedlug wynalazku postepuje sie z reguly tak, ze w urzadzeniu miesza I niczym do pracy periodycznej lub ciaglej miesza sie opisane wyzej skladniki reakcji jednostopniowo lub kilkustopniowo i otrzymana mieszanine poddaje procesowi spieniania w formach na odpowiednim podlozu, przewaznie poza urzadzeniem mieszalniczym i pozostawia do zakrzepniecia. Temperature reakcji, wynoszaca okolo 0°C—200°C korzystnie 50—160°C, uzyskuje sie ogrzewajac jeden lub kilka skladników przed zmiesza¬ niem, albo ogrzewa sie urzadzenie mieszalnicze lub wytworzona mieszanine. Mozna oczywiscie laczyc te zabiegi.W wiekszosci przypadków podczas reakcji powstaje jednak tyle ciepla, ze wystarcza ono do osiagniecia temperatury mieszaniny na poczatku reakcji lub spieniania wynoszacej ponad 100°C.Przy mieszaniu skladników postepuje sie przewaznie tak, ze substancje wiazaca wode dozuje sie najpierw do poliizocyjanianu lub krzemianu alkalicznego, albo do obu tych skladników. Bez szkody mozna jednak substancje wiazaca wode dodawac do mieszaniny izocyjanianu z krzemianem alkalicznym lub odwrotnie. Srodki pomocnicze, np. srodki pianotwórcze, katalizatory, stabilizatory, emulgatory, srodki ograniczajace zapalnosc i obojetne wypelniacze mozna dodawac do róznych skladników reakcji, ale korzystnie jest dodawac srodek pianotwórczy do izocyjanianu, a katalizator do alkalicznego krzemianu. Skladniki miesza sie korzystnie w temperaturze pokojowej, ale mozna prowadzic proces w dowolnej temperaturze od —20°C do 80°C.Stosunek ilosciowy trzech skladników reakcji, to jest poliizocyjanianu, krzemianu alkalicznego i substancji dodatkowej wiazacej wode, podano wyzej. Moze on wahac sie w szerokich granicach, np. 10:10:80lub :80:10 albo 80:10:10 w przeliczeniu na czesci wagowe. Pianobeton o najlepszych wlasciwosciach uzytkowych, zwlaszcza o wysokiej wytrzymalosci i elastycznosci, trwale zachowujacy ksztalt w podwyzszonej temperaturze i odporny na ogien, otrzymuje sie stosujac mieszanine, w której zawartosc wodnego roztworu alkalicznego wynosi 20—70% wagowych, zawartosc organicznego poliizocyjanianu 10—50% wagowych, a zawar¬ tosc wiazacych wode substancji dodatkowych 20—70% wagowych w stosunku do calkowitej masy mieszaniny.Z punktu widzenia jakosci produktu i ze wzgledów gospodarczych szczególnie korzystnie stosuje sie mieszaniny, które w stosunku do calkowitej masy zawieraja 30—60% wagowych wodnego roztworu alkalicznego krzemianu, —35% organicznego poliizocyjanianu i 30—60% dodatkowych substancji wiazacych wode Z powyzszych danych liczbowych wynika, ze przy wytwarzaniu pianobetonu z poliizocyjanianu, alkalicz¬ nego krzemianu i wiazacego wode wypelniacza sposobem wedlug wynalazku, stosunek wagowy tych skladników nie ma decydujacego znaczenia. Stanowi to zalete sposobu, gdyz przy pracy sposobem ciaglym nie jest konieczne bardzo dokladne dozowanie skladników, a wiec mozna stosowac urzadzenia podajace o mocnej budowie, takie jak pompy zebate, pompy jednostopniowe lub slimaki.Wlasciwosci pianobetonu otrzymanego sposobem wedlug wynalazku, np. gestosc, jest dla okreslonego skladu mieszaniny w pewnej mierze zalezna od parametrów procesu mieszania, np. ksztaltu mieszadla i liczby jego obrotów, ksztaltu komory mieszalnika itp. jak równiez od temperatury mieszaniny przy rozpoczynaniu procesu spieniania. Ciezar nasypowy produktu moze wynosic od okolo 100 do 1300 kg/m3 a korzystnie wynosi 200—800 kg/m3. Otrzymany pianobeton moze miec pory zamkniete lub otwarte, ale przewaznie wytwarza sie produkt majacy pory w znacznej mierze otwarte i ciezar wlasciwy 100—800 kg/m3 a wytrzymalosc na sciskanie —150 kG/cm2. Zdolna do spieniania mieszanine reakcyjna mozna wlewac do form zimnych lub ogrzanych, przy czym formy te moga byc formami do wytlaczania lub masywnymi, wewnatrz pustymi, a proces utwardzania moze byc prowadzony w temperaturze od pokojowej do 200°C, ewentualnie pod zwiekszonym cisnieniem. Przy stosowaniu takiej techniki spieniania w formach mozna wytwarzac ksztaltki o strefach brzegowych zageszczo¬ nych, nie zawierajacych porów i o powierzchniach gladkich. Mozna przy tym stosowac elementy wzmacniajace nieorganiczne i/lub organiczne, takie jak druty metalowe, wlókna, runa, tworzywa piankowe, tkaniny, siatki itp.Otrzymane w ten sposób spienione betony mozna oczywiscie formowac w bloki, z których przez przepilowywa¬ nie wytwarza sie plyty lub lekkie elementy budowlane, ewentualnie laminowane lub powlekane.. Korzystnie jednak jest wytwarzac bezposrednio elementy w ich zadanej postaci.Wytrzymalosc na sciskanie pianobetonu wytwarzanego sposobem wedlug wynalazku zalezy w duzej mierze od stosunku ilosciowego skladników wyjsciowych, jak równiez od ciezaru nasypowego produktu. Na przyklad, stosujac mieszanine w przyblizeniu jednakowych czesci poliizocyjanianu, krzemianu alkalicznego i wypelniacza wiazacego wode, przy równoczesnym uzyciu srodka pianotwórczego o niskiej temperaturze wrzenia, w ilosci okolo 5% wagowych w stosunku do calkowitej masy mieszaniny, otrzymuje sie pianobeton o ciezarze nasypowym 200-600 kg/m3 i o wytrzymalosci na sciskanie 10-100 kG/cm3.Zaleta sposobu wedlug wynalazku jest krótki czas mieszania, wynoszacy przy pracy systemem periodycz¬ nym od 15 sekund do okolo 5 minut, jak równiez krótki czas twardnienia, wynoszacy przewaznie mniej niz 30 minut. Dzieki temu wydajnosc procesu na jednostke aparatury jest wysoka.Pianobeton o duzej odpornosci ogniowej wytwarza sie sposobem wedlug wynalazku stosujac mieszanine zawierajaca wiecej niz 30% wagowych, a korzystnie ponad 50% wagowych skladników nieorganicznych.89 580 7 Zaleta pianobetonu wytwarzanego zgodnie z wynalazkiem jest to, ze daje sie on obrabiac, np. pilowac, wiercic frezowac i ze mozna w niego wprowadzac wkrety lub wbijac gwozdzie.W zaleznosci od skladu i budowy pianobeton ten moze pochlaniac wode i/lub pare wodna, albo tez moze stawiac znaczny opór dyfuzji wody i/lub pary wodnej. Beton ten daje sie do stosowania w budownictwie naziemnym i pod powierzchnia ziemi, jak równiez do wytwarzania gotowych prefabrykatów i elementów. Na przyklad, mozna z niego wytwarzac elementy scian, szalowania, ramy zaluzjowe, ramy okienne, progi dla potrzeb kolejnictwa, krawezniki, schody a takze wypelniac nim szczeliny i spojenia. Pianobeton ten mozna tez stosowac do zwiazania zwiru, kawalków marmuru itp., jak równiez do celów dekoarcyjnych, np. jako elementów elewacji.Przyklad I. Stosuje sie nastepujace skladniki: 16000 g sulfonowanego poliizocyjanianu polifenylopolimetylenowego, otrzymanego przez fosgenowanie i sulfo¬ nowanie gazowym trójtlenkiem siarki produktu kondensacji aniliny z formaldehydem, zawierajacego 0,98% siarki i 30,2% grup NCO, o lepkosci 120 cP w temperaturze 22°C 1600 g trójchlorofluorometanu, 8000 g szybkowiazacego cementu, 12000 g wodnego roztworu krzemianu sodowego (44% substancji stalej, stosunek Si02 : Na20 = 2:1), 40 g soli sodowej sulfochlorowanej mieszaniny parafin o 10—14 atomach wegla, jako emulgator 240 g N,N,N-dwumetyloamino-n-propylo/-szesciowodorotriazyny jako katalizator.Sulfonowany po Iiizocyjanian miesza sie dokladnie z temperaturze pokojowej z szybkowiazacym cementem i trójchlorofluorometanem, a oddzielnie miesza sie roztwór krzemianu sodowego, emulgator i katalizator, po czym obie mieszaniny miesza sie energicznie razem wciagu 40 sekund za pomoca mieszadla o duzej liczbie obrotów. Mieszanine reakcyjna wlewa sie co otwartej formy skrzynkowej, w której po uplywie 60 sekund rozpoczyna sie proces spieniania, a po uplywie 100 sekund otrzymuje sie zakrzeply pianobeton o wysokiej ? wytrzymalosci i regularnej budowie komórkowej. Podczas spieniania i twardnienia mieszanina reakcyjna ulega ogrzaniu do temperatury okolo 120°C.Próbny element z otrzymanego tworzywa wykazuje nastepujace cechy: ciezar nasypowy 180 kg/m3 wytrzymalosc na sciskanie w temperaturze23°C 12,9 kG/cm2 wytrzymalosc na sciskanie w temperaturze 170°C 12,6 kG/cm2 przewodnictwo cieplne 0,050 Kcal/m.godzine °C wytrzymalosc na rozciaganie 8,7 kG/cm2 wydluzenie wzgledne przy rozrywaniu wytrzymalosc na zginanie 12,9 kG/cm2 wytrzymalosc cieplna na zginanie przy grubosci 10,0mm 218°C zmiana objetosci po 3 godzinach w temperaturze —60°C 0% zmiana objetosci po 5 godzinach w temperaturze200°C 0% stopien otwartosci komórek 92% objetosciowych przepuszczalnosc pary wodnej 89 g/m2/dobe zdolnosc wchlaniania pary wodnej 22,3% wagowych zdolnosc wchlaniania wody 13—14% objetosciowych Pianobeton wytworzony wedlug takiej samej receptury, lecz majacy ciezar nasypowy 40 kg/m3, wykazuje nastepujace cechy: wytrzymalosc na sciskanie 21,2 kG/cm2 wytrzymalosc na zginanie 28,5 kG/cm2 modul sprezystosci poprzecznej 1717 kG/cm2 Przyklad II. Stosuje sie nastepujace skladniki: 150 g sulfonowanego poliizocyjanianu opisanego w przykadzie I, g trójchlorofluorometanu, 100 g szybkowiazacego cementu 150 g roztworu krzemianu wedlug przykladu I8 89 580 0,5 g emulgatora wedlug przykladu I 3 g katalizatora wedlug przykladu I.Skladniki miesza sie jak podano w przykladzie lr ale cement rozdziela sie na równe czesci i dodaje do poliizocyjanianu ido roztworu krzemianu. Miesza sie wciagu 15 sekund, po 32 sekundach mieszanina zaczyna pienic sie i po uplywie 55 sekund krzepnie, wydzielajac cieplo. Otrzymany pianobeton ma ciezar nasypowy 235 kg/m3 i wytrzymalosc na sciskanie 19,1 kG/cm2.Przyklad III. Stosuje sie nastepujace skladniki: 90 g sulfonowanego i 29, poliizocyjanianu polifenylopolimetylenowego, otrzymanego przez kondensacje aniliny z formaldehydem, fosgenowanie i sulfonowanie, 70 g TDI, to jest stalej pozostalosci po destylacji dwuizocyjanianu toluilenu, zawierajacej okolo 15% wagowych grup NCO, g trójchlorofluorometanu, 200 g cementu stosowanego w przykladzie I 150 g roztworu krzemianu sodowego stosowanego w przykladzie I 1 g trójetyloaminy jako katalizator, 0,2 g emulgatora stosowanego w przykladzie I Sulfonowany poliizocyjanian, pozostalosc TDI,trójchlorofluorometan i50g cementu miesza sie i dodaje mieszanine wodnego roztworu krzemianu z trójetyloamina, emulgatorem i reszta cementu. Otrzymana mieszani¬ ne miesza sie energicznie w ciagu 13 sekund, przy czym proces spieniania rozpoczyna sie po uplywie 15 sekund od rozpoczecia mieszania, a po uplywie 45 sekund produkt krzepnie. Otrzymany pianobeton ma ciezar nasypowy 348 kg/m3 i wytrzymalosc na sciskanie 20 kG/cm2.Przyklad IV. Stosuje sie nastepujace skladniki: 200 g sulfonowanego poliizocyjanianu opisanego w przykladzie I, g trójchlorofluorometanu, 100 g syntetycznego anhydrytu, 150 g roztworu krzemianu sodowego opisanego w przykladzie I, 3 g katalizatora opisanego w przykladzie I, 0,5 g emulgatora opisanego w przykladzie I, 1 g siarczanu potasowego.Mieszanine sporzadza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie I, ale anhydryt miesza sie uprzednio z poliizocyjanianem. Calkowity czas mieszania wynosi 20 sekund, spienianie rozpoczyna sie po uplywie 45 sekund, a po uplywie 78 sekund mieszanina reakcyjna krzepnie. Otrzymany pianobeton ma ciezar . nasypowy 240 kg/m3 i wytrzymalosc na sciskanie 22,8 kG/cm2.Przyklad V: Stosuje sie nastepujace skladniki: Skladnik A: 2800 g sulfonowanego poliizocyjanianu opisanego w przykladzie I, 308 g trójchlorofluorometanu, 1400 g szybkowiazacego cementu, 700 g chlorowanej mieszaniny parafin (Witaclor 71 firmy Dynamit Nobel) 70 g wlókien szklanych o dlugosci 3 mm Skladnik B: 2100 g roztworu krzemianu sodowego, 1400 g szybkowiazacego cementu 42 g katalizatora wedlug przykladu I.Najpierw przygotowuje sie oddzielnie mieszaniny stanowiace oba skladniki A i B po czym miesza je wciagu 30 sekund w mieszalniku o duzej liczbie obrotów mieszadla i nastepnie wlewa do dajacej sie zamykac formy z drewna, wywoskowanej i majacej wymiary 50 X 50 X 50 cm. Po uplywie 10 minut usuwa sie forme, otrzymujac blok z pianobetonu, majacy powierzchnie gladkie i nie porowate, przy czym po nacieciu stwierdza sie, ze strefy zewnetrzne ulegly zageszczeniu ale tworza z reszta bloku integralna calosc. Otrzymany produkt ma laczny ciezar nasypowy 543 kg/m3 i wytrzymalosc na sciskanie 92,8 kG/cm2. W próbie palenia metoda komorowa wedlug normy DIN 4102 (próba malego plomienia) plyta z tego pianobetonu o grubosci 5 cm wykazuje odporosc dymowa ponad 50 minut.Przyklad VI. Stosuje sie nastepujace skladniki: 160 g sulfonowanego poliizocyjanianu jak w przykladzie I, 16 g trójchlorofluorometanu 80 g szybkowiazacego cemenu,89 580 9 120 g roztworu krzemianu sodowego, 2,4 g katalizatora jak w przykladzie lr 0,4 g emulgatora jak w przykladzie I.Mieszanine skladników wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie I, po czym z mieszaniny za pomoca metalowej formy o otworze do napelniania na waskiej scianie formuje sie plyty o wymiarach 20 X 20 X 1 cm. Forme ogrzewa sie w temperaturze 45—50°C i po uplywie 15 minut wyjmuje plyty z pianobetonu i ogrzewa je w temperaturze 75-100°C wciagu 5 godzin. Otrzymuje sie elementy z pianobetonu o powierzchniach zupelnie gladkich i o jednorodnej budowie piankowej wewnatrz. Badania przeprowadzone z 6 takimi plytami wykazaly nastepujace wlasciwosci tworzywa: ciezar nasypowy 500-600 kg/m3 wytrzymalosc na ciagnienie 60—70 kG/cm2 wydluzenie przy zerwaniu 1 —2% wytrzymalosc na sciskanie 40—50 kG/cm2 wytrzymalosc na zginanie 150—200 kG/cm2 wydluzenie wlókna skrajnego 2—3% modul E obliczony z próby zginania 8000 kG/cm2 wytrzymalosc na dzialanie ciepla 220°C.Przyklad VII.Skladniki. 150g 20% pozostalosc TDI (stala pozostalosc po destylacji dwuizocyjanianu toluilenu, postac rozpuszczalna) w preparacie MDI o zawartosci 30% grup NCO i lepkosci 1900 cP, g wyczerpujaco chlorowanej parafiny („Witachlor 30" firmy Hoechst). 300 g szybko wiazacego cementu, 34 g trójchlorofluorometanu.Produkty te miesza sie, otrzymujac rzaaka paste. Podany wyzej preparat MDI stanowi produkt fosgenowa- nia produktu kondensacji aniliny z aldehydem mrówkowym, z którego oddestylowuje sie taka ilosc zwiazku dwupierscieniowego, aby pozostalosc miala w temperaturze 25°C lepkosc 100 cP.Skladnik 2. 200 g 44% roztworu wodnego krzemianu sodowego o stosunku molowym Na20 :Si02 =1:2, 100 g szybko wiazacego cementu i 4 g trójetyloaminy miesza sie, otrzymujac rzadka paste.W celu otrzymania pianobetonu oba skladniki miesza sie energicznie wciagu 15 sekund. Po uplywie 20 sekund od rozpoczecia mieszania emulsja zaczyna sie pienic i po uplywie 28 sekund powstaje piana, która po uplywie 45 sekund osiaga temperature 90°C, przy czym mieszanina zaczyna parowac. Otrzymuje sie twardy pianobeton o bardzo drobnych komórkach. Jego pozorny ciezar wlasciwy wynosi 366 kg/m3, a wytrzymalosc na sciskanie 20 kG/cm2 Przyklad VIII.Skladniki. 150 g 20% roztworu pozostalosci TDI w preparacie MDI (patrz przyklad VII), o zawartosci 30% grup NCO i lepkosci 1900 cP, g sulfonowanego poliizocyjanianu opisanego w przykladzie I, g wyczerpujaco chlorowanej parafiny opisanej w przykladzie VII, 350 g szybko wiazacego cementu i 40 g trójchlorofluorometanu miesza sie, otrzymujac rzadka paste..Skladnik 2. 200 g 44% roztworu wodnego krzemianu sodowego o stosunku molowym Na20 : Si02 =1:2. 150 g szybko wiazacego cementu i 3 g trójetyloaminy miesza sie, otrzymujac rzadka paste.W celu otrzymania pianobetonu miesza sie intensywnie oba skladniki wciagu 15 sekund, przy czym po uplywie 30 sekund emulsja zaczyna pienic sie i po uplywie 45 sekund powstaje piana. Otrzymuje sie twardy pianobeton o bardzo drobnych komórkach, niepalny i bardzo odporny na dzialanie ognia. Pozorny ciezar wlasciwy produktu wynosi 444 kg/m3, a wytrzymalosc na sciskanie 30 kG/cm2.Przyklad IX.Skladniki. 150g 20% roztworu pozostalosc TDI w preparacie MDI (patrz przyklad VII), o,z awartosc i grup NCO wynoszacej 30% i o lepkosci 1900 cP,10 89 850 100 g syntetycznego anhydrytu i g trójchlorofluorometanu.Skladnik 2. 150 g 44% roztworu wodnego krzemianu sodowego jo stosunku molowym Na20 : Si02 =1:2. 2,5 g trójetyloaminy.Po wymieszaniu obu skladników otrzymuje sie tworzywo piankowe o bardzo drobnych komórkach, majace pozorny ciezar wlasciwy 178 kg/m3 i wytrzymalosc na sciskanie 8 kG/cm2.Przyklad X.Skladniki. 150g 30% roztworu pozostalosci TDI w preparacie MDI fpatrz przyklad VII), o zawartosci grup NCO wynoszacej 29,9% i o lepkosci 18000 cP. g sulfonowanego poliizocyjanianu opisanego w przykladzie lr 40 g fosforanu trój-(chloroetylowego), g wyczerpujaco chlorowanej parafiny, opisanej w przykladzie VII, 100 g szybko wiazacego cementu. g trójchlorofluorometanu.Skladnik 2. 200 g 44% roztworu wodnego krzemianu sodowego o stosunku molowym Na20 : Si02 =1:2, 100 g szybko wiazacego cementu, 1,5 g trójetyloaminy.Po zmieszaniu obu skladników otrzymuje sie twarde tworzywo piankowe o grubych porach, majace pozorny ciezar wlasciwy 218 kg/m3 i wytrzymalosc na sciskanie 13 kG/cm2.Przyklad XI. 150 g 30% roztworu pozostalosci TDI w preparacie MDI (patrz przyklad VII), 40 g sulfonowanego poliizocyjanianu opisanego w przykladzie I, 40 g wyczerpujaco chlorowanej parafiny opisanej w przykladzie VII, g fosforanu trój-(chloroetylowego), 225 g szybko wiazacego cementu i 45 g trójchlorofluorometanu Skladnik 2. 320 g 44% roztworu wodnego krzemianu sodowego o stosunku molowym Na20 : Si02 =1:2. 200 g szybko wiazacego cementu i 3 g trójetyloaminy.Kazdy ze skladników miesza sie najpierw oddzielnie, po czym miesza sie je oba razem w ciagu 15 sekund.Po uplywie 34 sekund od rozpoczecia mieszania masa ulega spienieniu i po uplywie 52 sekund krzepnie.Otrzymany pianobeton zawiera 78% skladników nieorganicznych i 17% ciaglej osnowy polimocznikowej.z czego 4% stanowi pozostalosc izocyjanianowa.Produkt jet bardzo odporny nawet na dlugotrwale dzialania ognia, gdyz wydziela bardzo malo palnych gazów bedacych produktami pirolizy. Z osnowy po Iimocznikowej na powierzchni tworzy sie warstwa weglowa, która silnie hamuje dalszy proces zweglania. Jezeli pianobeton ten wystawi sie na dzialanie utleniajacego plomienia na okres dluzszy od 1 godziny, to pozostaje czysto nieorganiczne, krzemianowe tworzywo piankowe, które równiez ma bardzo dobra zdolnosc izolowania. Pozorny ciezar wlasciwy pianobetonu wynosi 406 kg/m3, a wytrzymalosc na sciskanie 12,4 kG/cm2.Przyklad XII.Skladnik 1. 150 g 30% roztworu pozostalosci TDI w preparacie MDI (patrz przyklad VII). 40 g sulfonowanego poliizocyjanianu opisanego w przykladzie I, 40 g wyczerpujaco chlorowanej parafiny, opisanej w przykladzie VII, g fosforanu trój-(chloroetylowego), 180 g palonego wapna (tlenek wapnia), 40fcementu portlandzkiego i 45 g trójchlorofluorometanu.Skladnik 2. 320 g 44% roztworu wodnego krzemianu sodowego o molowym stosunku Na20 : Si02 =1:2, 200 g szybko wiazacego cementu i 3 g trójetyloaminy.89 580 11 Po spienieniu otrzymuje sie produkt o cechach podobnych do cech produktu opisanego w przykladzie XI, ale rózni sie tym, ze po spienieniu nagrzewa sie silnie (do temperatury okolo 110°C) i intensywnie paruje. Po uplywie 2 godzin od zakrzepniecia produkt ma pozorny ciezar wlasciwy 594 kG/m3 i wytrzymalosc na sciskanie 40,5 kG/cm2.Przyklad XIII.Skladniki. 150 g 30% roztworu pozostalosci TDI w preparacie MDI (patrz przyklad VII), 40 g sulfonowanego poliizocyjanianu opisanego w przykladzie I, 180 g palonego wapna (tlenek wapnia) i g trójchlorofluorometanu.Skladnik 2. 220 g 44% wodnego roztworu krzemianu sodowego o stosunku molowym Na20 : Si02 =1:2, 2 g trójetyloaminy.Skladniki miesza sie energicznie w ciagu 10 sekund i mase wlewa do papierowej formy. Spienianie ustaje po uplywie 38 sekund od rozpoczecia mieszania, a po uplywie 55 sekund zaczyna sie wydzielac para, przy czym produkt krzepnie. Otrzymuje sie pianobeton o budowie bardzo równomiernej i o sredniej wielkosci komórkach.Po uplywie 2 godzin od zakrzepniecia tworzywo ma pozorny ciezar wlasciwy 193 kg/m3 i wytrzymalosc na sciskanie 9,8 kG/cm2. Przy twardnieniu produkt nieco rozszerza sie, przy czym na powierzchni powstaja male rysy. Jezeli jako wypelniacz wiazacy wode zamiast palonego wapna zastosuje sie cement, wówczas wzrost objetosci produktu jest mniejszy. Dobierajac odpowiednio stosunek wapna do cementu mozna dowolnie uregulowac stopien wzrostu objetosci, np. tak aby wynosil on dokladnie zero.Piankowe tworzywa wytworzone sposobem wedlug wynalazku i zawierajace wapno sa bardzo odporne na dzialanie ognia równiez wtedy, gdy nie zawieraja zwiazków chlorowcowych. Jezeli tworzywa takie wystawi sie na dzialanie utleniajacego plomienia w ciagu dluzszego czasu, to otrzymuje sie nieorganiczny szkielet piankowego tworzywa.Przyklad XIV. 200 g poliizocyjanianu, otrzymanego z surowego produktu fosgenowania produktu kondensacji aniliny z aldehydem mrówkowym i oddestylowanie takiej ilosci dwuizocyjanianodwufenylometanu, ze pozostalosc ma w temperaturze 25°C lepkosc 1700 cP (40,3% wagowych zwiazków o 2 pierscieniach, 34,0%, wagowych zwiazów o 3 pierscieniach i 25,7% wagowych pol iizocyjanianów o wiekszej liczbie pierscieni), miesza sie z 200 g szybko wiazacego cementu i 20 g trójchlorofluorometanu. Do otrzymanej mieszaniny dodaje sie mieszanine 150 g szkla wodnego (44% wagowych substancji stalej, stosunek molowy Na20 : Si02 =1 :2), 1,5 g trójetyloaminy, 0,2 g emulgatora (50% roztwór wodny soli sodowej sulfonowanej mieszaniny parafin o 10—14 atomach wegla, to jest preparat Mersolat K 30) i 100 g szybko wiazacego cementu.Obie mieszaniny miesza sie razem intensywnie wciagu 15 sekund zza pomoca szybkoobrotowego mieszadla i wlewa do papierowych form. Po uplywie 48 sekund od zmieszania mieszanina zaczyna sie pienic i po uplywie dalszych 32 sekund twardnieje, dajac twarde tworzywo piankowe nieorganiczno-organiczne ó niezbyt regulowanej budowie komórek. Pozorny ciezar wlasciwy produktu wynosi 842 kg/m3, a jego wytrzymalosc na sciskanie 116,5 kG/cm2. PL