PL82213B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: Standard Oil Company, Chicago (Stany Zjedno¬ czone Ameryki) Sposób wytwarzania rozpuszczalnego w olejach zwiazku o wysokim ciezarze czasteczkowym Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia rozpuszczalnego w olejach zwiazku o wysokim ciezarze czasteczkowym stosowanego zwlaszcza ja¬ ko dodatek do olejów smarnych.Reakcja alkilofenolu, aminy pierwszo- lub drugo- -rzedowej i aldehydu w warunkach kondensacji stanowi jedna z wersji znanej od dawna reakcji Mannicha, opisanej w „Organie Reactions", tom I, rozdzial 10, poczawszy od strony 303, opublikowanej przez John Wiley Sons, Inc. New York, USA i Chapman Hall, Ltd., London w 1942 r.Charakter reakcji Mannicha ilustruje schemat reakcji, w której na kazdy mol etylenodwuaminy i aldehydu o wzorze 1 stosuje sie 1 mol alkilofe¬ nolu o wzorze 2. W celu usuniecia tworzacej sie wody, reakcje Mannicha przeprowadza sie w tem¬ peraturze co najmniej 100°C, zwlaszcza w tempera¬ turze 135—190°C.Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych A- meryki nr 3 368 972 znany jest sposób prowadzenia reakcji Mannicha z zastosowaniem hydroksyaro- matycznego zwiazku podstawionego alkilem takie¬ go jak alkilofenol, w którym podstawnik alkilowy ma ciezar czasteczkowy od 600 do 3000. Zwiazek hydroksyaromatyczny podstawiony wysokoczastecz- kowym alkilem, pierwszo- lub drugorzedowa amina oraz aldehyd poddaje sie reakcji Mannicha w sto¬ sunku molarnym 1,0:0,1—10:0,1—10. Wedlug wyzej wymienionego sposobu otrzymuje sie wysokocza- steczkowa zasade Mannicha, która jest rozpuszczalna 20 25 30 w olejach i podwyzsza detergencyjne wlasciwosci olejów smarnych.Stwierdzono, ze obok wysokoczasteczkowych za¬ sad Mannicha otrzymuje sie male ilosci nierozpusz¬ czalnego w oleju produktu ubocznego o nieznanym skladzie, któras- powoduje, ze roztwór olejowy jest lekko zmetnialy, Ponadto, rozpuszczalny w oleju, wysokoczasteczkowy produkt typu zasady Manni¬ cha po wprowadzeniu do oleju smarnego nie wy¬ kazuje w wysokich temperaturach odpowiednich wlasciwosci dyspergujacych jakie wymagane sa dla olejów stosowanych w pojazdach ciezarowych i skrzyniach korbowych.Problem ten rozwiazano w polskim zgloszeniu patentowym nr P 149385 dzieki zastosowaniu w reakcji Mannicha kwasu alifatycznego o 6—30 a- tomach wegla oraz zwiazku hydroksyaromatyczne- go, takiego jak alkilofenol, oraz aminy i aldehydy.Reagenty to jest alkilofenol, amina, aldehyd, kwas alifatyczny stosuje sie w odpowiednim stosunku molarnym wynoszacym 1,0:0,1—10:1,0—10:1,14—1,0.Stwierdzono jednak, ze wysokoczasteczkowe pro¬ dukty typu zasady Mannicha zmodyfikowane obec¬ noscia kwasu alifatycznego stosowane jako dodatek do olejów smarnych wykazuja szereg wad zwlasz¬ cza w wysokiej temperaturze wystepujacej podczas pracy silników dieslowskich. Na przyklad roztwór wysokoczasteczkowej zasady Mannicha zmodyfiko¬ wanej kwasem alifatycznym uzyty jako olej smar¬ ny w silniku dieslowskim powoduje szybkie osadza- 82 21382 213 3 4 nie osadu weglowatego w wyzlobieniach obudowy tloka oraz osadzanie sie osadu o konsystencji laku w cylindrze tloka.Celem wynalazku jest wyeliminowanie wyzej wy¬ mienionych wad i opracowanie sposobu wytwarza¬ nia wysokoczasteczkowych produktów typu zasady Mannicha o lepszej stabilnosci termicznej i lepszej trwalosci podczas przechowywania.Obecnie stwierdzono, ze ulepszony produkt kon¬ densacji fenolu podstawionego wysokoczasteczko- wym alkilem, aminy, kwasu alifatycznego i for¬ maldehydu otrzymuje sie przez zwiekszenie ilosci formaldehydu.Sposób wytwarzania rozpuszczalnego w olejach zwiazku o wysokim ciezarze czasteczkowym, przez kondensacje w temperaturze 135—190°C, na dro¬ dze reakcji 1 mola hydroksyaromatycznego zwiazku podstawionego alkilem o wysokim ciezarze czastecz¬ kowym, przy czym sredni ciezar czasteczkowy pod- stawnika alkilowego wynosi 600—100 000, 0,1—10 moli aminy, której czasteczki zawieraja co naj¬ mniej jedna grupe NH —, 1—10 moli formaldehydu lub reagenta zdolnego do wytwarzania formalde¬ hydu i 0,014—1,0 czesci molarnej kwasu alifatycz¬ nego zawierajacego w grupie karboksylowej 6—30 atomów wegla, wedlug wynalazku polega na tym, ze w celu poprawienia termicznej stabilnosci pro¬ duktu kondensacji na 1 mol fenolu podstawionego polialkilem dodaje sie dodatkowo 2—6 moli for¬ maldehydu lub reagenta zdolnego do wytwarzania formaldehydu.Jako odpowiednie zwiazki hydroksyaromatyczne podstawione alkilami o wysokim ciezarze czastecz¬ kowym stosuje sie polipropylofenol, polibutylofe- noi i inne polialkilofenole. Polialkilofenole otrzy¬ muje sie przez alkilowanie fenolu polipropylenem, pdlibutylenem lub innymi wysokoczasteczkowymi ' zwiazkami poiialkilenowynii w obecnosci kataliza¬ tora takiego jak BF8. W wyniku alkilowania otrzy¬ muje sie fenol podstawiony w pierscieniu benze¬ nowym alkilem o ciezarze czasteczkowym wynosza¬ cym przecietnie 600—100 000.Podstawniki alkilowe zwiazków hydroksyaroma¬ tycznych o ciezarze czasteczkowym wynoszacym co najmniej GOQ otrzymuje sie z wysokoczasteczkowe- go polipropylenu, polibutenów i innych polimerycz- nych monoolefin glównie 1-monoolefin. Ewentual¬ nie stosuje sie kopolimery monoolefin z monome¬ rami kopólimeryzujacymi z nimi gdy czasteczka ko¬ polimeru zawiera co najmniej 90% wagowych jed¬ nostek monoolefinowych., Odpowiednim przykladem sa kopolimery bute- nów, takich jak buten-1, buten-2, i izobutylenu, z monomerami zdolnymi do kopolimeryzacji, przy czym czasteczka kopolimeru zawiera co najmniej •flO6/* wagowych jednostek propylenowych lub bu- tenowych. Powyzsze monomery zdolne do kopoli¬ meryzacji z propylenem lub wymienionymi bute¬ nami sa monomerami zawierajacymi niewielkie ilosci niereaktywnych grup polarnych takich jak atom chloru, bromu, grupa ketonowa, eterowa lub aldehydowa, które powoduja znaczne obnizenie roz¬ puszczalnosci polimeru w olejach. Jako komono- mery polimeryzujacE z propylenem lub wymieniony¬ mi butenami stosuje sie zwiazki alifatyczne zawie¬ rajace ewentualnie grupy niealifatyczme, to jest sty¬ ren, metylostyren, p-dwumetylostyren.Jako aminy zawierajace grupe NH = stosuje sie poliaminy alkilenów glównie polietyleno poliaminy.Innymi zwiazkami organicznymi zawierajacymi co najmniej jedna grupe NH= odpowiednimi do sto¬ sowania w reakcji Mannicha sa jedno- i dwu-po- chodne monoalkanów oraz ich podstawione analogi takie jak etyloamina, dwuetyloamina, dwu-aminy aromatyczne takie jak fenylenodwuamina, dwu- aminonaftaleny, aminy heterocykliczne, takie jak morfolima, pirol, pirolidyna, imidiazol, imidiazolina i piperydynomelamina oraz ich podstawione ana¬ logi.Jako odpowiednie alkilenopoliaminy stosuje sie etylenodwuamine, dwuetylenotrójamiae, trójetyle- noczteroamine, czteroetylenopiecioamine, piecioety- lenoszescioamine, szescioetylenosiedmioamine, sie- dmioetylenoosimioamine^osmioetylenodziewiecioami- ne, dziewiecioetylenodziesiecioamine i dziesiecioety- lenojedenastoamine oraz mieszaniny wymienionych amin zawierajace azot w ilosci odpowiadajacej al- kilenopoliaminom o wzorze H2N-/A-NH-/XH, w którym A oznacza dwuwartosciowa reszte etyleno¬ wa a x oznacza liczbe od 1 do 10. Jako odpowied¬ nie reagenty stosuje sie równiez polipropyleno-po- liaminy, takie jak propylenodwuamina oraz dwu-, trój-, cztero-, pieciopropyleno-, trój-, cztero- piecio- i szescioaminy.Alkilenopoliaminy otrzymuje sie w reakcji amo¬ niaku z dwuhaloidkami alkanów takimi jak dwu- chloroalkany. W zwiazku z powyzszym jako alki¬ lenopoliaminy stosuje sie korzystnie alkilenopolia¬ miny otrzymane w wyniku dzialania 2—11 moli a- moniaku na 1—10 moli dwuchloroalkanów o 2 do % atomach wegla.W sposobie wedlug wynalazku, produkt o wyso¬ kim ciezarze czasteczkowym otrzymuje sie dodajac do mieszaniny reakcyjnej formaldehyd, ewentual¬ nie w postaci para lub formaline.Jako kwas alifatyczny w sposobie wedlug wy¬ nalazku stosuje sie kwasy alkanokarboksylowe lub alkenokarboksylowe o szesciu do trzydziestu ato¬ mach wegla (lacznie z weglem grupy karboksylo¬ wej).Jako odpowiednie kwasy karboksylowe stosuje sie syntetyczne lub naturalne jedno-, dwu- i trójkar- boksylowe kwasy. Korzystnie jako kwasy alifatycz¬ ne stosuje sie naturalne kwasy tluszczowe otrzy¬ mywane przez hydrolize kwasna lub alkaliczna tluszczy roslinnych i zwierzecych oraz estrów typu wosków. Sposród naturalnych kwasów tluszczowych stosuje sie korzystnie te, które zawieraja okolo 10—20 atomów wegla w jednej grupie karboksylo¬ wej. Z równym powodzeniem w sposobie wedlug wynalazku stosuje sie kwasy nasycone i nienasy¬ cone.Odpowiednie kwasy alifatyczne o co najmniej 6 atomach wejjla otrzymuje sie z glicerydów olejów roslinnych oraz tluszczów zwierzecych i estrów ty¬ pu wosków na drodze hydrolizy przez zmydlenie, zakwaszenie lub dzialanie kwasu na glicerydy i es¬ try typu wosków, to jest woski naturalne, utle¬ nienie alkoholi jednowodorotlenowyeh otrzymanych 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6082 213 z prostych estrów typu wosków lub stosowanymi metodami do syntezy kwasów.Jako odpowiedni kwas alifatyczny w przypadku gdy R oznacza grupe o 6 do 30 atomach wegla, sto¬ suje sie kwasy kapronowy, kaprylowy, kaprynowy, pentadecylowy, palmitynowy, margarynowy, steary¬ nowy, nonadecyiowy, arachidowy, medulowy, behe- nowy, lignocerynowy, pentakozanowy, cerotowy, heptakozaoowy, nonakozanowy, motanowy i meli¬ sowy. Wymienione kwasy otrzymuje sie z glicery¬ dów i'estrów parafinowych w postaci mieszaniny dwóch, trzech lub wiecej kwasów karboksylowych o róznej zawartosci wegla. Mieszaniny te mozna stosowac zamiast pojedynczego kwasu. Jezeli mie¬ szaniny kwasów zawieraja równiez kwasy nienasy¬ cone stasuje sie redukcje, przy czym otrzymuje sie zasadniczo produkty wolne od zwiazków nienasyco¬ nych.Odpowiednimi kwasami alkenokarboksylowymi o co najmiiiej szesciu atomach wegla sa kwasy od heksenohepteno-, oktenokarboksylowy az do olejo¬ wego powiednie kwasy w sposobie wedlug wynalazku stosuje sie dimery kwasu linolenowego oraz nasy¬ cone analogi dimerów i trimerów.Ewentualnie stosuje sie inne kwasy polimerycz- ne, takie jak dimery kwasów olejowego, linolowe- go i linolenowego oraz nasycone analogi tych di¬ merów.Termiczna stabilnosc na utlenianie wysokocza- steczkowego produktu kondensacji zmodyfikowane¬ go kwasem i poddawanego dzialaniu aldehydu o- kresla sie przy pomocy tak zwanego „Hot Tube Test". W tescie tym mierzy sie utlenianie i ter¬ miczna stabilnosc srodków dyspergujacych doda¬ wanych do olejów smarnych zwlaszcza olejów sto¬ sowanych do skrzyn korbowych pojazdów.Przeprowadzajac ten test, srodek dyspergujacy dodaje sie do wytworzonej w znany sposób mie¬ szaniny oleju stosowanego w skrzyniach korbowych.Badany olej przepuszcza sie ku dolowi z szybkos¬ cia 0,1 ml na minute przez pionowa rurke szklana o srednicy 8 mm i dlugosci 508 mm, która na dlu¬ gosci 132 mm otoczona jest ukladem grzejnym o temperaturze 25Q°C, w ciagu 100 minut. Przez rur¬ ke przepuszcza sie powietrze z szybkoscia 20 ml na minute w kierunku ku dolowi. Po tym okresie 100 minut rurke chlodzi sie, przeplukuje heksanem i okresla jej wyglad pod wzgledem powierzchni po¬ krytej osadem pokostowatym oraz grubosci tej po¬ wloki. Idealna rurke okresla sie jako 10A. War¬ tosc liczbowa odnosi sie do osadu pokrywajacego ogrzewana czesc rurki, a literowa dotyczy osadu tworzacego sie w zimnej czesci rurki ponizej po¬ wierzchni ogrzewanej.Nizsze oznaczenia liczbowe i wyzsze oznaczenia literowe oznaczaja gorsza stabilnosc srodka dysper¬ gujacego zarówno termiczna jak i utleniajaca.Dane przedstawione w tablicy 1 otrzymano pod¬ dajac sprawdzeniu w warunkach „Hot Tube Test" nastepujacych postaci oleju smarnego.Próbka A 4,1% objetosciowych niemodyfikowanego produk¬ tu kondensacji (D, 2,0% " przealkaUzowanego sulfonia¬ nu, l,l*/o " dwualkilodwutiofosforanu cynku, $ 70,0% " dwutiosulfonianu ekstraho¬ wanego rozpuszczalnikiem, 22,8% " oleju mineralnego ekstraho¬ wanego rozpuszczalnikiem. 0) Produkt kondensacji otrzymuje *ke przez mieszanie 260 (0,473 mola) fenolu podstawionego polibutylem o sred¬ nim ciezarze czasteczkowym 1600 (42»/t polibutylofenolu, 58*/i polibutenu i olej), 39 g ekstrahowanego rozpuszczal¬ nikiem oleju mineralnego 5W oraz 13 g (0,0067 mola) czteroetyleno- piecdoaminy i ogrzewanie mieszaniny temperatury 80°C.Nastepnie dodaje sie 10 ml {0,134 mola) formali¬ ny/ i mieszanine poddaje reakcji w temperaturze 149—154°C w ciagu trzech godzin przepuszczajac azot z szybkoscia 28 litrów/godz. Po zakonczeniu reakcji produkt saczy sie. Przesacz wykazuje w temperaturze 99°C lepkosc 1258 SSU.Próbka B.Sklad próbki jest taki sam jak próbki A z ta róznica, ze stosuje sie 4,1% produktu otrzymanego wedlug przykladu II — czesc A.Próbka C.Sklad próbki jest taki sam jak próbki A z ta tylko róznica, ze stosuje sie 4,1% produktu otrzy¬ manego wedlug przykladu II — czesc B, zmodyfi¬ kowanego. i* 15 25 30 35 45 50 55 60 Tablica 1 Próbka A B C Badanie metoda „Hot Tube Test" \ 7,8 D 8,2 C 8,0 B ] 65 Okreslenie literowe „B" wyniku powyzszego tes¬ tu wskazuje, ze zmodyfikowany kwasem produkt kondensacji poddany dzialaniu aldehydu (próbka C) wykazuje lepsza stabilnosc termiczna i odpor¬ nosc na utlenianie niz produkt modyfikowany kwa¬ sem (próbka B) który okreslono wartoscia litero¬ wa „C».Jak wspomniano powyzej, zwiazki otrzymane sposobem wedlug wynalazku sa stosowane jako dodatki do olejów smarnych, takich jak oleje we¬ glowodorowe zarówno naturalne, to jest oleje naf¬ towe jak tez syntetyczne oleje smarne, na przy¬ klad otrzymywane droga polimeryzacji olefin, syn¬ tetyczne oleje smarne typu tlenku alkilenu i oleje typu estrów kwasu polikarboksylowego, takich jak rozpuszczalne w olejach estry kwasu adypinowe- go, sebacynowego, azelainowego itp.Mieszaniny olejów smarnych zawierajace pro¬ dukty otrzymane sposobem wedlug wynalazku mo¬ ga zawierac równiez inne dodatki, takie jak zwiaz¬ ki poprawiajace lepkosc, inhibitory utleniania, czynniki poprawiajace smarownosc, dodatki obni¬ zajace temperature krzepniecia itp.Przedstawione ponizej przyklady ilustruja przed¬ miot wynalazku.82 213 7 Przyklad I. 2085 g (0,61 mola) fenolu pod¬ stawionego polibutylenem o srednim ciezarze cza¬ steczkowym 1600 (47% polibutylofenolu, 53% poli- butenu i olej rozcienczajacy), 765 g ekstrahowane¬ go rozpuszczalnikiem oleju mineralnego 5W mie¬ sza sie z 109 (0,56 mola) czteroetylenopiecioaminy oraz 109 (0,38 mola) nasyconego kwasu tluszczowe¬ go o 16—18 atomach wegla i ogrzewa do tempera¬ tury 65°C. Nastepnie do mieszaniny dodaje szybko 84 ml (1,12 mola) formaliny. Po czym powoli, w cia¬ gu 1,5 godz. dodaje sie 168 ml formaliny i w tym czasie mieszanine ogrzewa sie do temperatury 93,5—105°C. Po zakonczeniu dodawania formaliny mieszanine reakcyjna ogrzewa sie do temperatury 140—154°C i utrzymuje w tej temperaturze w cia¬ gu 3 godz. przepuszczajac azot z szybkoscia 56 lit- rów/godz. Po uplywie trzech godzin mieszanine sa¬ czy sie. Otrzymany przesacz jest przejrzysty i za¬ wiera 1,30% azotu, a jego lepkosc w temperaturze 99°C wynosi 954 SSU.Przyklad II.Czesc A. 2370 g (0,73 mola) fenolu podstawionego polibutylenem (49,4% polibutylofenolu, 50,6% poli- butylenu oraz olej), 300 g ekstrahowanego rozpusz- . czalnikiem oleju mineralnego 5W miesza sie z 108 (4,454 mola) kwasu olejowego i 127 g (0,672 mola) czteroetylenopiecioaminy w temperaturze 65,5GC, a nastepnie dodaje 100 ml (1,344 mola) formaliny.Mieszanine ogrzewa sie do temperatury 149— —154,5°C, po czym przepuszczajac azot z szybkos¬ cia 56 litrów/godz. utrzymuje sie ja w tej tempe¬ raturze w ciagu dwóch godz. Nastepnie do miesza-, niny reakcyjnej dodaje sie 489 g ekstrahowanego rozpuszczalnikiem oleju mineralnego 5W.Czesc B. Do 3200 g produktu kondensacji Man- nicha zmodyfikowanego kwasem olejowym otrzy¬ manego sposobem opisanym w czesci A dodaje sie w temperaturze 149°C 90 g (2,8 mola) paraformal- dehydu, 140 g ekstrahowanego rozpuszczalnikiem oleju mineralnego 5W i utrzymuje w temperaturze 149—154°C w ciagu trzech godzin przepuszczajac azot z szybkoscia 56 litrów/godz. Produkt reakcji saczy sie.Otrzymany produkt byl w postaci krystalicznie czystej i w temperaturze 99°C wykazywal lepkosc 1028 SSU.Przyklad III.Czesc A. Kociol o pojemnosci 7,570 litrów na¬ pelnia sie, wytrzasajac w temperaturze 148°C, 3,226 kg roztworu) zawierajacego 63 procent wa¬ gowych — 5,55 mola fenolu podstawionego poli- propylem (M 894) i 37 procent wagowych polipro- panu (M 800), 59,5 kg (0,02 mola) polimeru kwasu linolowego o ciezarze czasteczkowym 650 (87% di- meru i 13% trimeru) i 235 kg (15,0 moli) dwuety- lenotrójaminy. Zawartosc kotla poddaje sie wy¬ trzasaniu i chlodzi do temperatury 87—93°C. Pod¬ czas wstrzasania mieszanine reakcyjna utrzymuje sie w temperaturze 82—87°C w ciagu 30 minut po czym dodaje 518 kg roztworu formaldehydu (44% wagowych, 16,6 moli formaldehydu w alkoholu me¬ tylowym) i nadal wstrzasa w tej samej tempera¬ turze 30 minut. 6 Calkowity czas trwania reakcji wynosi 60 mi¬ nut. Kociol laczy sie nastepnie z ukladem do kon¬ densacji pary wodnej po czym wytrzasajac, zawar¬ tosc ogrzewa sie szybko do temperatury 176°C i 5 utrzymuje w tej temperaturze przepuszczajac gaz obojetny, to jest azot przy czym usuwa sie pro¬ dukty uboczne, takie jak, alkohol metylowy i wo¬ de, które odbiera sie w postaci kondensatu.Ilosc kondensatu usunietego w temperaturze io 187°C w ciagu 2 godz. przy ciaglym przeplywie gazu równa sie wyjsciowej ilosci alkoholu metylo¬ wego i ilosci wody jaka wytwarza sie teoretycznie w reakcji kondensacji kwasu linolowego z doda¬ nym formaldehydem.!¦ W czasie opisanej powyzej reakcji otrzymuje sie fenol podstawiony poliwinylem (podstawnik poli- propylowy o ciezarze czasteczkowym 800) z poli¬ merem kwasu linolowego o ciezarze czasteczkowym 894, dwuetylenoczteroamina i formaldehydem w M stosunku molowym wynoszacym odpowiednio 5,0/0,2/5,0/16,6 na mol fenolu podstawionego poli¬ propylenu o ciezarze czasteczkowym 894, podczas gdy stosunek molowy miedzy odczynnikami wyj¬ sciowymi wynosil odpowiednio 1,0/0,04/1,0/32. 25 Wielkosci procentowe stosowane w niniejszym opisie i zastrzezeniach oznaczaja procenty wagowe, jezeli nie zaznaczono inaczej. 30 PL PL PL

Claims (3)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania rozpuszczalnego w ole¬ jach zwiazku o wysokim ciezarze czasteczkowym, przez kondensacje w temperaturze 135—190°C, na 35 drodze reakcji 1 mola hydroksyaromatycznego zwiazku podstawionego alkilem o wysokim cieza¬ rze czasteczkowym, przy czym sredni ciezar cza¬ steczkowy podstawnika alkilowego wynosi 600— —100 000, 0,1—10 moli aminy, której czasteczki za¬ wieraja co najmniej jedna grupe NH=, 1—10 moli formaldehydu, lub reagenta zdolnego do wytwarza¬ nia formaldehydu i 0,014—1,0 mola kwasu alifa¬ tycznego zawierajacego w grupie karboksylowej 6—30 atomów wegla, znamienny tym, ze w celu poprawienia termicznej stabilnosci produktu na 1 mol fenolu podstawionego polialkilem dodaje sie dodatkowo 2—6 moli formaldehydu lub reagenta zdolnego do wytwarzania formaldehydu. 50

2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako zwiazek hydroksyaromatyczny stosuje sie al- kilofenol zawierajacy podstawnik alkilowy o cie¬ zarze czasteczkowym 600—3000, jako kwas alifa¬ tyczny stosuje sie kwas olejowy oraz amine o wzo- 55 rze H—/NH—C2H4/x—NH2, w którym x oznacza liczbe 1—10.

3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako zwiazek hydroksyaromatyczny stosuje sie al- kilofenol zawierajacy podstawnik alkilowy o cie- eo zarze czasteczkowym 600—3000, jako kwas alifa¬ tyczny stosuje sie mieszanine dimeru i trimeru kwasu linolowego oraz amine o wzorze H—/NH— —C2H4/x—NH2, w którym x oznacza liczbe 1—10.82 213 OH Q OH ^R-C-0H^H2N-C2H4-NH2—r|-CH2-NH-C2H4-NH2+H20 WzOr1 / D" R R R' Wzor Z Schemat82 213 Errata Dot. patentu nr 82 213 Lam 6, 13 wiersz od góry Jest: nikiem oleju mineralnego 5W oraz 13 g (0,0067 mola) Powinno byc: nikiem oleju mineralnego 5W oraz (0,067 mo¬ la) Bltk 411/76 r. 110 egz. A4 Cena 10 zl PL PL PL