PL79416B1 - Rotary cutter with insertable cutting elements and cutting element for use therein[gb1249513a] - Google Patents

Description

Narzedzie frezujace z wymiennymi elementami Przedmiotem wynalazku jest narzedzie frezujace z wymiennymi elementami (zwane w dalszym cia¬ gu frezem walcowym), z co najmniej jedna jed¬ nostka skrawajaca, majaca pewna liczbe osadzo¬ nych elementów skrawajacych, których krawedzie skrawajace w polozeniu roboczym leza w plasz¬ czyznach przechodzacych w zasadzie przez os obro¬ tu narzedzia i z przyrzadem mocujacym, przy pomocy którego poszczególne elementy skrawajace zaciskane sa w odpowiednim wybraniu, którego wylot znajduje sie na obwodzie korpusu narzedzia.Nadaja sie one do obróbki stosunkowo miekkich materialów, jak na przyklad drewno, tektura, two¬ rzywa sztuczne i tak dalej. Chodzi przy tym zwlaszcza o frezy walcowe z nasadzanymi elemen¬ tami skrawajacymi, które usytuowane sa na ob¬ wodzie freza, przy czym krawedzie skrawajace ele¬ mentów skrawajacych polozone sa w zasadzie rów¬ nolegle do osi obrotu freza.Znane jest stosowanie tego rodzaju frezów do frezowania obrabianego materialu, przy czym frezy sa na ogól tego rodzaju, ze kazdy element skra¬ wajacy polozony jest wzdluz calej dlugosci walco¬ wego freza, a dlugosc ta równa sie co najmniej szerokosci obrabianego przedmiotu. W zwiazku z uzyciem tego rodzaju frezów walcowych wyste¬ puja okreslone niedogodnosci, jedna z nich polega na tym, ze zabiegi nieodzowne do nalozenia i usta¬ lenia elementów skrawajacych we frezie sa uciaz¬ liwe i zabieraja wiele czasu, poniewaz wymagany xo 15 20 jest wysoki stopien dokladnosci oraz pomiary w ce<- lu sprawdzenia, czy krawedzie skrawajace znajdu¬ ja sie na tej samej powierzchni walcowej, tak, aby wszystkie elementy skrawajace braly udzial w procesie obróbki przedmiotu. Przy wymianie ele* mentu skrawajacego trzeba za kazdym razem pow¬ tarzac dokladne ustawienie i pomiary kontrolne.Dalsza wada polega na tym, ze nawet w przypad¬ ku nieznacznego uszkodzenia jednego z elementów skrawajacych, spowodowanego przez jakis maly przedmiot, a wiec na przyklad gwózdz w obrabia¬ nym materiale, trzeba caly element skrawajacy wymienic lub szlifowac, po czym nalezy powta¬ rzac wspomniany wyzej uciazliwy proces ustawia¬ nia i pomiarów kontrolnych.W celu unikniecia wymienionych niedogodnosci lub wad wykonywano w znanych rozwiazaniach dzielony frez walcowy, dokonujac podzialu freza w kierunku jego osi na odcinki o ograniczonej dlugosci, tak, aby wymieniac jedynie uszkodzone elementy skrawajace i aby przypór elementu skra¬ wajacego do materialu nie odbywal sie równoczes¬ nie na calej dlugosci freza. Praktyczne zastosowa¬ nie tego wymaga jednakze przy ustawianiu i za- mocowywaniu elementów skrawajacych we frezie walcowym bardzo wysokiej dokladnosci pomiarów, aby elementy skrawajace zajely wzgledem siebie i wzgledem freza wlasciwe polozenie, gdyz w prze¬ ciwnym przypadku obrabiana powierzchnia ma¬ terialu nie bedzie zupelnie równa lecz bedzie miala 79 41679416 wglebienia i wybrzuszenia, zaleznie od róznej gle¬ bokosci przyporu i frezowania, wystepujace w po¬ szczególnych elementach skrawajacych freza wal¬ cowego.Konwencjonalne sposoby ustawiania i zamoco- wywania elementów skrawajacych we frezach nie spelniaja wysokich wymogów dokladnosci moco¬ wania elementów skrawajacych. Z tego wzgledu znane frezy walcowe wieloczesciowe nie znalazly szerszego zastosowania w praktyce.Celem wynalazku jest skonstruowanie freza wal¬ cowego oraz przystosowanego don wymiennego ele¬ mentu skrawajacego, który zarazem umozliwia szybkie jego dopasowanie, ustawienie i mocowanie, tak, aby^ krawedz skrawajaca wymiennego elemen¬ tu skrawajacego zajela natychmiast wlasciwe po¬ lozenie i aby niepotrzebne bylo dlugotrwale na¬ stawianie ^pomiary kontrolne. Tak mozna skon¬ struowac frez walcowy o dowolnej dlugosci, który sklada sie z szeregu jednostek skrawajacych iprzy¬ stosowany jest zwlaszcza do równego frezowania obrabianego przedmiotu. Elementy skrawajace sa zgodnie z zalozeniami wynalazku bardzo proste i mozna je wytwarzac niewielkim kosztem.Cel ten osiagnieto dzieki temu, ze u wylotu kaz¬ dego wybrania sa w stalym odstepie od siebie dwa trwale zamocowane zderzaki, miedzy którymi elementy skrawajace, w ich polozeniu roboczym, zaciska sie za pomoca klinowego zgrubienia w gór¬ nej czesci elementów skrawajacych, lezacej bezpo¬ srednio ponizej krawedzi skrawajacej i ze przy¬ rzad mocujacy styka sie z dolna polowa odnosne¬ go elementu skrawajacego i element skrawajacy co najmniej w jednym miejscu, od strony przeciw¬ leglej do punktu przylozenia przyrzadu mocuja¬ cego, przylega do wewnetrznej powierzchni wybra¬ nia i ze sila wypadkowa przenoszona przez przy¬ rzad mocujacy na element skrawajacy ma jedna skladowa, przeciwstawna kierunkowi obrotu na¬ rzedzia skrawajacego a druga skladowa przebie¬ gajaca wzdluz elementu skrawajacego.Zderzaki te tworza jeden element wraz z kor¬ pusem freza lub sa z nim trwale polaczone a po¬ nadto sztywne i nie daja sie przestawiac. W wyni¬ ku tej cechy nikle róznice wymiarów zachodzace pomiedzy róznymi elementami skrawajacymi, odpo¬ wiadajace tolerancjom wykonania, maja minimal¬ ny wplyw na polozenie krawedzi skrawajacej przy wymianie jednego z elementów we frezie walco^ wym.Dalsza istotna cecha zdefiniowanego powyzej wy¬ nalazku jest to, ze za pomoca przyrzadu mocu¬ jacego mozna w pewnym zakresie przekrecic lub przemiescic element skrawajacy wokól osi rów¬ noleglej do osi korpusu freza, aby wpasowac ele¬ ment skrawajacy w ustalone polozenie pomiedzy dwoma zderzakami. Os, wokól której mozna ob¬ rócic element skrawajacy, znajduje sie w takiej odleglosci od linii srodkowej korpusu freza, ze nik¬ ly ruch obrotowy elementu skrawajacego ku albo od ustalonego polozenia pomiedzy zderzakami po¬ woduje bardzo nieznaczny ruch krawedzi skrawa¬ jacej elementu w kierunku promieniowym wzgle¬ dem osd obrotu korpusu freza. Z uwagi na ta ce¬ che krawedzie skrawajace róznych elementów skra¬ wajacych, wykazujacych nieznaczne róznice wy¬ miarów, powstale w czasie ich wytwarzania, usta¬ wiaja sie po przesunieciu elementu skrawajacego, w ustalonych polozeniach pomiedzy zderzakami. 5 W zwiazku z tym rózne elementy skrawajace za¬ mocowane pomiedzy sztywnymi zderzakami frezuja na dokladnie równa glebokosc, tak, ze odpada ko¬ niecznosc ostatecznego ustawiania elementów skra¬ wajacych, zreszta nawet niemozliwego w konstruk- 10 eji wedlug wynalazku.W rozwiazaniu wedlug wynalazku czesc powierz¬ chni wneki skierowana w kierunku obrotu narze¬ dzia skrawajacego wykonana jest jako gniazdo dla elementu skrawajacego i uksztaltowana jest w zna- 15 ny sposób jako czesc powierzchni walcowej, której os jest równolegla lub w zasadzie równolegla do osi obrotu narzedzia skrawajacego. Os ta moze zwlaszcza pokrywac sie z osia, wokól której prze¬ mieszcza sie element skrawajacy. Alternatywnie 20 element skrawajacy moze miec kolowo-walcowa powierzchnie dla mocowania w gniezdzie. Najko¬ rzystniejsza forma wykonania elemntu skrawajace¬ go do zastosowania we frezie walcowym wedlug wynalazku polega na tym, ze odcinek elementu 25 skrawajacego sasiadujacy z krawedzia skrawajaca zweza sie klinowo ku krawedzi skrawajacej ele¬ mentu skrawajacego, lub ma forme pryzmy, któ¬ rej jedna strone stanowi powierzchnia walcowo- -kolowa. 30 Inna forma freza walcowego wedlug wynalazku, którego dwa lub wiecej elementów skrawajacych jest na wspólnym walku, polega na tym, ze na obwodzie korpusu takiej jednostki skrawajacej po¬ miedzy elementami skrawajacymi wykonane sa wy- 35 brania, które tworza wolna przestrzen do osadza¬ nia lub wyjmowania elementów skrawajacych z sa¬ siedniej Jednostki w kierunku równoleglym do osi obrotu narzedzia. Umozliwia to wymiane elemen¬ tów skrawajacych poprzez wsuwanie ich w kie- 40 runku osi jednostki skrawajacej w wybranie sa¬ siedniej jednostki skrawajacej.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przyk¬ ladzie wykonania na rysunku, przy czym fig. 1 przedstawia rzut boczny freza walcowego wedlug 45 wynalazku, który sklada sie z szeregu jednostek skrawajacych, fig. 2 widok czolowy jednostki skra¬ wajacej freza przedstawionego na fig. 1, fig. 3 — widok czolowy odcinka jednostki skrawajacej, przedstawionej na fig. 2, z czesciowym przekro- 50 jem w plaszczyznie pionowej do osi obrotu jed¬ nostki skrawajacej, fig. 4 przedstawia w ten sam sposób co fig. 3 fragment czlonu skrawajacego z in¬ nym zamocowaniem oraz fig. 5 i fig. 6 przedsta¬ wiaja uproszczone rzuty dwóch róznych odmian 55 elementów skrawajacych wraz z przyleglymi czes¬ ciami elementów korpusu, które podtrzymuja ele¬ menty tnace.Frez obrotowy zgodnie z fig. 1 osadzony jest na osiowo przelotowym walku 1 umieszczonych w lo- s° zyskach i napedzanym znanym sposobem, nie uwi¬ docznionym na rysunku. Walek 1 utrzymuje czesci skrawajace 3, 3a, 3b, 3c itd., z których kazda ma korpus 5 z centralnym otworem 7. Korpus freza 5 moze byc wykonany ze stali lub z innego mate- * rialu. Segment skrawajacy ma na obwodzie wy-5 70416 t ciecia w celu umieszczenia w nich i umocowania elementów skrawajacych. Otwór srodkowy 7 wy¬ konany jest z odpowiednim luzem w stosunku do walka osadczego 1. Segmenty skrawajace zabezpie¬ czone sa przed obrotem na walku 1 przez zacis¬ niecie pomiedzy kolnierzem oporowym 4 znajdu¬ jacym sie na jednym koncu walka 1 i nakretka (niewidoczna), nakrecana na przeciwnym koncu walka. Sila sciskajaca wystepujaca pomiedzy seg¬ mentami skrawajacymi a spowodowana zacisnie¬ ciem powyzszej nakretki, jest zupelnie wystarcza¬ jaca do zabezpieczenia segmentów skrawajacych przed obrotem na walku 1.W konstrukcji przedstawionej- na fig 1—3 kazdy segment skrawajacy ma trzy elementy skrawajace 23 rozmieszczone równomiernie na obwodzie. Ilosc segmentów skrawajacych moze byc oczywiscie do¬ brana w zaleznosci od potrzeby. Przekrój poprzecz¬ ny elementu skrawajacego 23 wzgledem osi walka 1 ma ksztalt odcinka kolowego, majacego wypuk¬ la powierzchnie walcowa. Element skrawajacy jest odwracalny oraz ma zewnetrzna krawedz skrawa¬ jaca 25, oraz podobna wewnetrzna krawedz skra¬ wajaca 25a i jest on elementem odwracalnym.Z fig. 1 widac, ze sasiednie segmenty skrawajace umieszczone sa na walku 1 w róznych polozeniach katowych, a katowa róznica ustawienia róznych segmentów tworzy przez elementy skrawajace wspólnie jedna lub wiecej skokowych linii srubo¬ wych. Jedna z zalet takiego ukladu jest to, ze elementy skrawajace podczas pracy zaglebiaja sle w material w danej chwili pojedynczo lub po kilka.Niweluje to uderzenia i drganie wystepujace po¬ miedzy elementami tnacymi a przedmiotem obra¬ bianym do minimum. W znanych frezach obroto¬ wych majacych elementy skrawajace wysuniete równolegle do osi wzdluz calej dlugosci, drgania tego typu powoduja zazwyczaj duzy halas i zmniej¬ szaja dokladnosc obróbki.Dla latwego okreslenia katowego ustawienia seg¬ mentów skrawajacych moga one miec na jednej z plaskich powierzchni niewielki wystep (niewi¬ doczny) pasujacy do odpowiedniego wyciecia na przeciwnej plaskiej stronie sasiedniego segmentu skrawajacego. Jak widac z fig. 2 i fig. 3 korpus 5 ma w zewnetrznej czesci powierzchni walcowej otwory 9 w celu umieszczenia w nich elementów skrawajacych, otwory te przechodza przez cala dlugosc korpusu freza. Powierzchnia walcowa 11 otworu 9 stanowi gniazdo dla elementu skrawa¬ jacego 23 i ma taki sam promien krzywizny jak powierzchnia walcowa tego elementu. Czesc 15 korpusu freza 5 znajdujaca sie pomiedzy powierzch¬ nia obwodu 16 korpusu i czescia gniazda 11 umiesz¬ czonego w poblizu obwodowej powierzchni korpu¬ su freza stanowi podparcie dla umocowania ele¬ mentu skrawajacego. Drugie podparcie 21 stano¬ wi stalowy element 19 sztywno zamocowany do korpusu freza, który spelnia role lamacza wiórów.Pomiedzy tymi ustalonymi, nienastawialnymi pod¬ porami 15 i 21 znajduje sie szczelina 17, która jak to widac w przekroju w plaszczyznie prostopad¬ lej do osi korpusu freza, ma ksztalt klinowy zwe¬ zajacy sie w kierunku zewnetrznym. Podczas mo¬ cowania elementu skrawajacego 23, jego czesc ze¬ wnetrzna lezaca w poblizu krawedzi 25 umieszcza sie pomiedzy wymienionymi podporami 15 i 21 i do¬ prowadza sie do ich zetkniecia. Element 19 ma taka sama dlugosc co i korpus freza 5. 5 Z powyzszego wynika, ze element tnacy 23 umo¬ cowany jest pomiedzy dwoma podporami usytuo¬ wanymi jak najblizej krawedzi skrawajacej 25 ele¬ mentu tnacego. W ten sposób krawedz skrawajaca 25 umieszczona jest dokladnie w pozycji, która 10 praktycznie jest niezalezna od ogólnie stosowa¬ nych tolerancji wykonawczych elementu tnacego.Tolerancje te maja jedynie zauwazalny wplyw na polozenie krawedzi wewnetrznej 25a, a nie na po¬ lozenie krawedzi zewnetrznej 25, gdyz odleglosc 15 pomiedzy krawedzia zewnetrzna 25 i podporami 15 i 21 jest mala w porównaniu z najwiekszym wymiarem przekroju elementu tnacego, to znaczy nie jest ona wieksza niz jedna trzecia dlugosci naj¬ wiekszego wymiaru. W przedstawionej konstrukcji 20 wspomniany najwiekszy wymiar stanowi odleglosc pomiedzy krawedziami 25 i 25a elementu tnacego.W celu doprowadzenia elementu skrawajacego 23 do zetkniecia z podporami 15 i 21 uzyto docisku 29, który umieszczony jest we wzdluznym wycie- 25 ciu 27 majacym w przekroju poprzecznym kor¬ pusu ksztalt prostokatny. Docisk 29 ma wysta¬ jacy kolnierz 31 wspólpracujacy z plaska po¬ wierzchnia elementu skrawajacego 23 i umieszczo¬ ny w poblizu wewnetrznej krawedzi 25a tego ele- 30 mentu. Sruba 23 przechodzi przez otwór 35 w kor¬ pusie freza 5 i przez gwintowany otwór w do¬ cisku 29. Leb sruby 43 umieszczony jest we wgle¬ bieniu 39 w korpusie freza, a pomiedzy powyz¬ szym wglebieniem i otworem 35 znajduje sie próg, 35 o który opiera sie leb sruby przy jej okrecaniu.Podczas dokrecania sruby kolnierz 31 naciska element 23 tak, ze obraca sie on wokól osi 45 otworu 9 slizgajac sie w gniezdzie 11. Ruch obro¬ towy elementu tnacego odbywa sie az do ~ chwili, 40 gdy czesc elementu tnacego w poblizu krawedzi skrawajacej 25 zostanie unieruchomiona pomiedzy sztywnymi podporami 15 i 21 w sposób opisany wyzej.Wkladanie i wyjmowanie elementu skrawaja- i5 cego 23 z korpusu freza 5 odbywa sie przez jego przesuniecie w kierunku osi korpusu freza. Aby ruch ten byl mozliwy we frezie obrotowym sklada¬ jacym sie z kilku segmentów, jak to widac na fig. 1, kazdy z korpusów ma na swym obwodzie 50 wyciecia 8. W zmontowanym frezie obrotowym takie wyciecie osi w korpusie znajduje sie naprze¬ ciw elementu skrawajacego bedacego przynajmniej w jednym z przyleglych korpusów. Gdy istnieje potrzeba wyjecia elementu skrawajacego, docisk 29 85 jest zazwyczaj odsuniety przez srube 33 w kie¬ runku do elementu 23 na odleglosc nie wieksza niz ta, która jest niezbedna do recznego przesuniecia w kierunku poziomym. Ulatwia to wyjecie ele¬ mentu, gdyz zapewnia pewna dodatkowa przestrzen 60 dla przesuniecia katowego elementu skrawajacego w koncowym stadium jego wyjmowania, takze ele¬ ment skrawajacy moze byc wyjety nawet wów¬ czas, gdy jego dlugosc jest nieco wieksza niz osiowa dlugosc korpusu freza. Jest to bardzo wazne, gdyz & wymagane jest pewne zachodzenie w kierunku osio794K wym pomiedzy elementami skrawajacymi przy¬ leglych korpusów freza, co zapobiega wystepowaniu nieobrobionych czesci materialu na linii granicznej pomiedzy dwoma przyleglymi segmentami skrawa¬ jacymi Pokazana na fig. 3 plaszczyzna 47 poprowadzona jest przez os 6 korpusu freza 5 oraz przez linie srodkowa 45 cylindrycznej powierzchni gniazda 11 zawierajacej element skrawajacy. Plaszczyzna 49 wyznaczona jest przez linie srodkowa 45 i krawedz skrawajaca 25 elementu 23. Kat pomiedzy plasz¬ czyznami 47 i 49 oznaczony jest symbolem a. Kat o, zgodnie z niniejszym wynalazkiem nie powinien byc wiekszy niz 30°, korzystnie nie wiecej niz 20°, a najbardziej odpowiedni okolo 10°. Jak wynika z fig. 6 mala wartosc kata a powoduje, ze nie¬ wielki ruch obrotowy elementu skrawajacego 23 w gniezdzie 11 na przyklad dookola osi 45, od po¬ zycji ustalonej podporami 15 i 21 prowadzi do mi¬ nimalnego przesuniecia krawedzi 25 elementu skra¬ wajacego w kierunku promieniowym wzgledem korpusu freza. Ten minimalny ruch krawedzi 25 w kierunku promieniowym ma te zalete, ze nie¬ wielkie lecz zauwazalne róznice wymiarowe ele¬ mentów skrawajacych 23 nie powoduja praktycz¬ nie róznic ich wysuniecia w kierunku zewnetrz¬ nym po zamocowaniu ich w punktach 15 i 21. Jest to tym bardziej prawdziwe, ze mocowanie elemen¬ tów skrawajacych w poblizu ich krawedzi tnacych, pomiedzy dwoma sztywnymi podporami, zapewnia wysoki stopien dokladnosci mocowania w stosunku do polozenia krawedzi skrawajacej 25.Wynika wiec z tego, ze przez zacisniecie sruby 33 mocujacej element skrawajacy pomiedzy pod¬ porami 15 i 21, krawedz skrawajaca elementu skrawajacego ulozy sie zawsze w dokladnie okre¬ slonej odleglosci od osi 6 korpusu freza. Odleglosc ta, bedzie dokladnie równa we wszystkich segmen¬ tach skrawajacych z których sklada sie frez obro¬ towy. Jest to jednak uzaleznione od dokladnosci, z jaka wykonane sa zarówno korpusy jak i sztywne miejsca podpory 15 i 21, lecz wymagania doklad¬ nosci wykonania tych elementów nie przekraczaja tego co jest mozliwe do wykonania w zwyczajnym zakladzie wytwarzajacym narzedzia.Fig. 4 ilustruje odmiane czesci freza w stosunku do fig. 2 i 3. Korpus freza 1,01 ma w poblizu swej powierzchni walcowej otwór 103, w którym umiesz¬ czona jest czesc 105, pracujaca wlasciwie jako la¬ macz wióra. Mocuje sie ja poprzez zalutowanie mo¬ siadzem, wklejenie i tym podobnie. Korpus freza 101 ma w poblizu powierzchni walcowej podparcie 107, a czesc 105 w poblizu powierzchni wewnetrz¬ nej korpusu freza ma równiez plaszczyzne oporowa 109. Pomiedzy tymi podporami 107 i 109 umoco¬ wana jest wystajaca czesc elementu skrawajacego 111. Podczas zamocowania elementu skrawajacego dosuwany jest on do zetkniecia sie z podporami za pomoca sruby 113 przechodzacej przez gwintowany otwór w korpusie freza i majacej czesc koncowa 115 przechodzaca przez otwór 117 czesci 105, opie¬ rajaca sie o kulke 119, która z kolei naciska na dolna czesc elementu skrawajacego 111. W korpu¬ sie freza 101 wykonane jest wciecie 121 ograniczone powierzchnia cylindryczna, która ulatwia wkladanie i wyjmowanie elementów tnacych w przyleglych segmentach skladowych freza obrotowego w sposób, który podano powyzej w zwiazku z fig. 1—3.Fig. 5 jest rzutem bocznym fragmentu korpusu • freza odpowiadajacym fig. 3 lecz ze zmieniona konstrukcja elementu skrawajacego. Wedlug fig. 5 przekrój elementu skrawajacego nie stanowi frag¬ mentu odcinka kola, lecz sklada sie on z pryz¬ matycznego korpusu zawierajacego powierzchnie 10 wypukle 131 i 133 opierajace sie o cylindryczna powierzchnie gniazda 11. Pomiedzy wspomnianymi powierzchniami wypuklymi 131 i 133 element skra¬ wajacy ograniczony jest plaszczyznami 135 i 137.Chociaz pozadanym jest, aby powierzchnie wypuk- 15 le 131 i 133 elementu skrawajacego mialy ten sam promien krzywizny co i gndazdo 11, nie jest to jednak warunek konieczny. Powinna byc jedynie zapewniona mozliwosc obracania elementu skra¬ wajacego w gniezdzie 11 w sposób opisany przy 20 fig. 3, w zwiazku z mocowaniem czesci elementu 111 pomiedzy dwoma sztywnymi podporami 107 i 109.W konstrukcji jak na fig. 6, element skrawajacy 23 jest identyczny co do ksztaltu z elementem po- 25 kazanym na fig. 3, lecz gniazdo elementu skrawa¬ jacego nie ma ksztaltu powierzchni cylindrycznej, ale sklada sie z dwóch oddzielnych odpowiednio wkleslych czesci powierzchni 141 i 143, na których spoczywa cylindryczna powierzchnia elementu skra- 30 wajacego. Równiez w tej konstrukcji mozliwym jest obrócenie elementu skrawajacego 23 dookola osi powierzchni cylindrycznej, w celu umocowania go pomiedzy sztywnymi podporami 115 i 119 znajdu¬ jacymi sie w poblizu zewnetrznej powierzchni wal- 35 cowej w korpusie freza 5. Podobnie jak podano po¬ wyzej w zwiazku z powierzchniami 131 i 133 ele¬ mentu skrawajacego wedlug fig. 5, powierzchnie 141 i 143 gniazda elementu skrawajacego nie musza miec takiego promienia krzywizny, który dokladnie *o odpowiada promieniowi krzywizny powierzchni cy¬ lindrycznej elementu skrawajacego 23, choc rów¬ nosc tych promieni jest pozadana.Powyzsze cechy nadaja niniejszemu wynalazkowi wiele zalet. Poniewaz elementy skrawajace moco- 45 wane sa bezposrednio w dokladnym polozeniu je¬ dynie przez nacisniecie sruby i nie wymagaja po zamocowaniu zadnej kontroli, czas potrzebny do wymiany elementów skrawajacych zredukowany jest do minimum, co ma ogromne znaczenie dla 50 ekonomiki produkcji. Dzieki prostocie konstrukcji elementy skrawajace nie powinny byc regenero¬ wane, lecz po zuzyciu obydwu krawedzi skrawaja¬ cych powinny byc wyrzucane. Dotyczy to szcze¬ gólnie przypadku, kiedy elementy skrawajace lub W przynajmniej ich krawedzie skrawajace wykonane sa z weglików spiekanych lub ze stali szybkotnacej.Poniewaz ciezar elementów skrawajacych jest nie wielki w porównaniu z ciezarem korpusu, a rege¬ neracja elementów skrawajacych nie wchodzi wra- 60 chube, nie istnieje potrzeba sprawdzania i regulacji wywazenia dynamicznego freza po wymianie lub przekreceniu jednego lub kilku elementów skrawa¬ jacych. Oznacza to, ze czas w ciagu którego frez znajduje sie w warunkach efektywnej pracy moze W byc równiez odpowiednio przedluzony. Wywazenie79416 10 dynamiczne freza moze byc dokonane tylko raz na stale z taka dokladnoscia, ze szybkosc obrotowa freza podczas pracy moze byc znacznie zwiekszona w porównaniu do frezów konwencjonalnych. Ozna¬ cza to równiez, ze produkcja na godzine moze byc zwiekszona, a koszt produkcji odpowiednio zmniej¬ szony.Próby wykazaly, ze frezowanie przy uzyciu freza obrotowego zgodnie z niniejszym wynalazkiem daje bardzo gladka powierzchnie przedmiotów bez wy¬ stepowania wglebien i wystepów, tak ze po takiej obróbce nie istnieje koniecznosc wykanczania obra¬ bianej powierzchni.Nalezy równiez podkreslic, ze rózne czesci i se¬ gmenty z których sklada sie frez zgodny z niniej¬ szym wynalazkiem na skutek ich prostoty moga byc wytworzone przy niewielkich kosztach.Niniejszy wynalazek nie ogranicza sie do kon¬ strukcji pokazanej i opisanej wyzej, gdyz kon¬ strukcje te moga byc modyfikowane na rózne spo¬ soby w zakresie wynalazku. Jedna z takich mody¬ fikacji, która mozna wymienic moze byc ta, ze kor¬ pus freza zamiast jednolitego bloku moze sie skla¬ dac z kilku czesci umieszczonych odpowiednio wzgledem siebie, a kazda z tych czesci moze za¬ wierac jeden lub kilka elementów skrawajacych. PL PL

Claims (11)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Narzedzie frezujace z wymiennymi elementami, z co najmniej jedna jednostka skrawajaca, z pewna liczba osadzonych elementów skrawajacych, których krawedzie skrawajace w polozeniu roboczym leza w plaszczyznach przechodzacych w zasadzie przez os obrotu narzedzia i z przyrzadem mocujacym, za po¬ moca którego poszczególne elementy skrawajace za¬ ciskane sa w odpowiednim wybraniu, którego wylot znajduje sie na obwodzie korpusu narzedzia, zna¬ mienne tym, ze u wylotu kazdego wybrania (9) usytuowane sa w stalym odstepie od siebie dwa umiejscowione na trwale zderzaki (15, 21; 107, 109; 115, 119), miedzy którymi elementy skrawajace (23, 111) w ich polozeniu roboczym zamocowane sa za pomoca klinowego zgrubienia w przekroju górnej czesci elementów skrawajacych, lezacej bezpo¬ srednio ponizej krawedzi skrawajacej i ze przy¬ rzad mocujacy (11, 143 i 29, 33, 35, 43, 113, 115, 117, 119), styka sie z dolna polowa elementu skra¬ wajacego (23, 111) i przewaznie element skrawajacy (23, 111) co najmniej w jednym miejscu od strony przeciwleglej do punktu przylozenia przyrzadu mo¬ cujacego przylega do wewnetrznej powierzchni wy¬ brania (9) i ze sila wypadkowa przenoszona przez przyrzad mocujacy na element skrawajacy ma jedna skladowa przeciwstawna kierunkowi obrotu narzedzia skrawajacego a druga skladowa przebie¬ gajaca wzdluz elementu skrawajacego.

2. Narzedzie frezujace wedlug zastrz. 1, zna¬ mienne tym, ze czesc powierzchni ograniczajacej wneki, skierowana w kierunku obrotu narzedzia tnacego, wykonana jest jako gniazdo (11) dla ele¬ mentu skrawajacego i uksztaltowana jest w znany sposób jako czesc powierzchni walcowej, której os (45) jest równolegla lub w zasadzie równolegla do 5 osi obrotu (6) narzedzia skrawajacego.

3. Narzedzie frezujace wedlug zastrz. 2, zna¬ mienne tym, ze zewnetrzne zakonczenie gniazda (11) stanowi zderzak (15).

4. Narzedzie frezujace wedlug zastrz. 2 albo 3, io znamienne tym, ze kat (a) pomiedzy plaszczyzna przebiegajaca przez os obrotu (6) narzedzia skrawa¬ jacego oraz przez os, wokól której daje sie prze¬ mieszczac element skrawajacy (23, 111) przy uru¬ chomieniu przyrzadu mocujacego, z jednej strony, 15 z plaszczyzna przebiegajaca przez te druga os i kra¬ wedz skrawajaca, z drugiej strony, wynosi nie wie¬ cej niz 30°, przewaznie okolo 10°.

5. Narzedzie frezujace wedlug zastrz. 2—4, zna¬ mienne tym, ze tylna, wypukla, kolowo-walcowa 20 sciana elementu skrawajacego ma taka sama krzy¬ wizne jak gniazdo.

6. Narzedzie skrawajace lub frezujace wedlug zastrz. 5, znamiene tym, ze element skrawajacy ma w przekroju ksztalt wycinka kola. 25

7. Narzedzie frezujace wedlug zastrz. 1—7, w któ¬ rym dwie lub wiecej jednostek skrawajacych prze¬ widzianych jest na wspólnym walku, znamienne tym, ze korpus (5, 101) jednostki skrawajacej (3, 3a, 3b, 3c) ma na obwodzie pomiedzy elementami 30 skrawajacymi (23, 111) wybrania (8, 121), które tworza swobodna przestrzen do osadzania i wyjmo¬ wania elementów skrawajacych w sasiedniej jed¬ nostce skrawajacej w kierunku równoleglym do osi obrotu (6) narzedzia. 35

8. Narzedzie frezujace wedlug zastrz. 1—8, w któ¬ rym dwie lub wiecej jednostek skrawajacych prze¬ widzianych jest na wspólnym walku, znamienne tym, ze jednostki skrawajace usytuowane sa w róz¬ nych polozeniach katowych wokól osi obrotu (6) 40 narzedzia, przy czym krawedzie skrawajace (25) skladanego narzedzia tworza lacznie jedna lub kilka linii srubowych.

9. Narzedzie frezujace wedlug zastrz. 2—9, zna¬ mienne tym, ze przyrzad mocujacy ma srube (33, 45 43, 113, 115), które bezposrednio lub posrednio (29, 31 i 19), w zasadzie pionowo do osi podluznej ele¬ mentu skrawajacego, wspólpracuje z wycinkiem elementu skrawajacego (23, 111), który znajduje sie w oddaleniu od krawedzi skrawajacej (25) wiek- 50 szym od odleglosci pomiedzy krawedzia skrawajaca i zderzakami.

10. Narzedzie frezujace wedlug zastrz. 1—10, zna¬ mienne tym, ze odleglosc pomiedzy krawedzia skra¬ wajaca (25) elementu skrawajacego (23, 111) i zde- 55 rzakami (15, 21, 107, 109, 115, 119) jest nie wieksza niz jedna trzecia najwiekszego wymiaru przekroju tego elementu skrawajacego.

11. Narzedzie frezujace wedlug zastrz. 10 i 11, znamienne tym, ze ma jedna lub kilka kulek (119) o° sluzacych do przenoszenia nacisku pomiedzy sruba (113, 115) a elementem skrawajacym (23, 111).79416 Fig. 2 Fig. 3 Fig. 5 Fig.6 P.N.-3, zam. 449771 Cena 10 zl PL PL