Uprawniony z patentu: VEB Werkzeugmaschinenkombinat „7 October" Berlin, Berlin (Niemiecka Republika Demokratyczna) Urzadzenie do podawania przedmiotów w ksztalcie pierscieni na obrabiarki, zwlaszcza na szlifierki do powierzchni wewnetrznych Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do podawania przedmiotów w ksztalcie pierscieni na obrabiarki, zwlaszcza na szlifierki do powierzchni wewnetrznych, za pomoca którego przedmiot, podlegajacy obróbce, dostarczany jest w sposób wymuszony i automatycznie w ustalonych z góry cyklach na stanowisko obrabiania, a po wykonaniu obróbki oraz po zlikwidowaniu uchwycenia koniecznego podczas obrabiania jest on stamtad zabierany.Znane sa urzadzenia podajace, które pobieraja pojedyncze podlegajace obróbce przedmioty o ksztalcie pierscieni, na przyklad pierscienie lozyska tocznego z rynny doprowadzajacej za pomoca dzwigni obrotowej, ogarniajacej podlegajacy obróbce przedmiot oraz dostarczaja je na stanowisko obrabiania. Za pomoca tej samej dzwigni obrotowej nastepuje, po wykonaniu obróbki, odprowadzenie obrobionego przedmiotu po torze dopro¬ wadzajacym.Urzadzenie to ma te wade, ze przy przestawianiu na inne wielkosci obrabianych przedmiotów, gdy zmianie ulegac moze zarówno ich srednica, jak równiez szerokosc, zakres przestawialnosci urzadzenia, bez wymiany warunkujacych funkcjonalnosc czesci doprowadzajacych, jest ograniczony. Poza tym czasy trwania uwarunko¬ wanych konstrukcyjnie poszczególnych ruchów obrabianego przedmiotu w obrebie urzadzenia podajacego, na co sklada sie przejecie pojedynczego obrabianego przedmiotu, wypchniecie przedmiotu po obróbce, jak równiez ruch zagarniajacy i odprowadzajacy dzwigni obrotowej, sumuja sie, co wywiera ujemny wplyw na czas trwania cyklu.Znane jest takie urzadzenie do podawania podlegajacych obróbce przedmiotów o ksztalcie pierscieniowym na szlifierki do powierzchni wewnetrznych, zaopatrzone w tarcze przenoszaca, w którym pojedynczy przedmiot, podlegajacy obróbce chwytany jest przez te tarcze, napedzana skokami w tym samym kierunku oraz nastepnie dostarczany na stanowisko obrabiania. W tym celu tarcza przenoszaca ma na obwodzie kilka wyzlobien znajduja¬ cych sie wjednakowych odstepach, odpowiadajacych wymiarom obrabianego przedmiotu tak,ze jednoczesnie z dostarczaniem podlegajacego obróbce przedmiotu na stanowisko obrabiania nastepowac moze w sposób wymu¬ szony przejecie nowego przedmiotu w polozenie przygotowawcze do podania, jak równiez odprowadzenie juz obrobionego przedmiotu ze stanowiska obrabiania.2 76 393 Za pomoca tego urzadzenia mozna uzyskac wprawdzie, na skutek odbywania sie doprowadzania i odprowa¬ dzania w tym samym kierunku, wzglednie krótkie czasy podawania, ma ono jednak te wade, przy przezbrajaniu na obrabianie przedmiotów o innych wymiarach wymaga bardzo duzego nakladu na czesci zamienne wobec koniecznosci kazdorazowej wymiany tarczy przenoszacej oraz promieniowych prowadnic obrabianego przedmiotu.Dalsza wada tego urzadzenia jest to, ze wobec stalej podzialki tarczy przenoszacej, której srednica uzalezniona jest od wystepujacej najwiekszej srednicy obrabianego przedmiotu, drogi laczen przy podawaniu obrabianych przedmiotów o mniejszej srednicy nie daja sie nastawiac na konkretnie wystepujace warunki, co wplywa ujemnie na czas trwania cyklu.Znane urzadzenia podajace przedstawione powyzej mozna tylko stosowac oplacalnie do obrabianych przedmiotów o ograniczonym zakresie srednic.Przy zastosowaniu tego urzadzenia do szlifierek do powierzchni wewnetrznych z przejmowaniem obrabia¬ nego przedmiotu przez plozy slizgowe ponadto wystepuje taka wada, ze tarcza przenoszaca oprócz stopniowane¬ go ruchu obrotowego musi wykonywac ruch prostoliniowy, przez co wzrasta jeszcze naklad konstrukcyjny.Celem wynalazku jest unikniecie wad znanych urzadzen przez zmniejszenie do niezbednego minimum czasów pomocniczych uwarunkowanych przez urzadzenie podajace oraz nakladu konstrukcyjnego, biorac pod uwage wielkosc urzadzenia.Zadaniem wynalazku jest opracowanie urzadzenia do podawania przedmiotów w ksztalcie pierscieni na obrabiarki, zwlaszcza na szlifierki do powierzchni wewnetrznych, które umozliwialoby dostarczanie podlegaja¬ cych obróbce przedmiotów w ksztalcie pierscieni o róznych rozmiarach na stanowisko obrabiania i/lub zabieranie ze stanowiska obrabiania, przy nastawianiu najkrótszych, regulowanych w zaleznosci, od wielkosci obrabianego przedmiotu dróg podawania, a przez to i najkrótszych czasów cyklu, przy umozliwieniu ograniczenia do mini¬ mum nakladu na przezbrajanie urzadzenia, wlacznie z czesciami zamiennymi.Wedlug wynalazku zadanie to zostalo rozwiazane dzieki temu, ze urzadzenie podajace sklada sie z dwóch dzwigni obrotowych, prowadzacych na przemian wydzielony obrabiany przedmiot w polozeniu obróbki i umieszczonych w plaszczyznach równoleglych, przy czym dzwignie te sa umieszczone tak, ze ich tory obrotu, odpowiadajace drodze obrabianego przedmiotu, znajduja sie pionowo jeden nad drugim w punkcie przeciecia, okreslajacym polozenie przekazywania obrabianego przedmiotu, ajedna z dzwigni obrotowych uksztaltowana jest jako dozownik, dostarczajacy podczas fazy obróbki na wstepne polozenie podawcze nastepny przedmiot do obrabiania i przytrzymujacy go, a druga dzwignia obrotowa uksztaltowana jest jako organ podajacy, przejmujacy podczas fazy podawania przedmiot obrabiany w punkcie przeciecia sie torów obrotu od dozownika, po usunieciu poprzedniego juz obrobionego przedmiotu.Przebieg ruchu dozownika i organu podajacego powiazane sa wzajemnie w sposób wymuszony przez wspólny mechanizm krzywkowy, sterowany przez odrebny naped.Zgodnie z wynalazkiem w mechanizmie krzywkowym umieszczone sa urzadzenia nastawcze, sluzace do nastawiania w sposób ciagly kata obrotu dozownika i organu podajacego.Urzadzenia nastawcze utworzone sa z dwóch przyporzadkowanych do tarczy krzywkowej czesci mecha¬ nizmu sprzezonego w taki sposób, ze sterowane przez tarcze krzywkowa dzwignie wahliwe, z których kazda obraca sie dokola swego stalego punktu obrotu, maja przestawialne punkty polaczenia przegubowego, które sa powiazane przegubowo- za posrednictwem laczników — odpowiednio z dozownikiem wzglednie z organem podajacym.Rozwiazanie wedlug wynalazku ma te zalete, ze przy jednoczesnym doprowadzaniu i odprowadzaniu przedmiotów, podlegajacych obróbce mozna nastawic drogi przedmiotów obrabianych na wartosci optymalne w zaleznosci od kazdorazowych, w szerokim zakresie róznorodnych wymiarów przedmiotów obrabianych. Ulega¬ ja przez to zdecydowanemu zredukowaniu czasy wymiany obrabianych przedmiotów, a wskutek tego i konieczne czasy pomocnicze.Dalsza zaleta urzadzenia wedlug wynalazku polega na jego uniwersalnym stosowaniu w obrebie uzaleznio¬ nego od szlifierek zakresu obrabiania, oraz na latwej nastawialnosci urzadzenia przy koniecznosci przezbrojenia, co w przeciwienstwie do znanych urzadzen, moze nastepowac bez nakladu na uzaleznione od obrabianego przedmiotu czesci zamienne.Urzadzenie wedlug wynalazku umozliwilo stworzenie warunków, podnoszacych oplacalnosc wysoko wydajnych bezuchwytowych szlifierek do powierzchni wewnetrznych.Przedmiot wynalazku jest przykladowo przedstawiony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urzadze¬ nie podajace wedlug wynalazku, fig. 2 - schematycznie naped organu podajacego i dozownika, fig. 3 - organ podajacy i dozownik w polozeniu obróbki, fig. 4 - organ podajacy i dozownik w polozeniu wypelniajacym,76 393 3 fig. 5 — organ podajacy i dozownik w polozeniu przekazywania, a fig. 6 — organ podajacy w polozeniu obróbki, a dozownik w polozeniu przejmowania przedmiotu podlegajacego obróbce.Jak przedstawiono na rystunku, w szlifierce do powierzchni wewnetrznych z przejmowaniem przedmiotu obrabianego 13 przez plozy slizgowe 9, 10 urzadzenie podajace sklada sie z dozownika 1 i organu podajacego 4, które umieszczone sa pomiedzy plyta podstawowa 12 i plyta czolowa 11, w plaszczyznach równoleglych, obrotowo dokola punktów obrotu 33, 27 tak, ze tory obrotu w punkcie przeciecia znajduja sie pionowo jeden nad drugim. W celu przejecia przedmiotu obrabianego 13" z rynny doprowadzajacej 14 i wprowadzenia przed¬ miotu obrabianego 13' na wstepne polozenie podawcze na dozowniku 1 umieszczone sa listwy dozujace 2, 3, przestawialne równolegle w stosunku do siebie, które przy wspóldzialaniu z szyna prowadzaca 7, umieszczona przestawnie na plycie podstawowej 12 poprzecznie do listew dozujacych 2, 3, okreslaja wstepne polozenie podawcze w zaleznosci od srednicy obrabianego przedmiotu.Do podawania i zabierania oraz do zabezpieczenia promieniowego polozenia przedmiotu obrabianego 13 podczas obróbki przewidziano organ podajacy 4 ze zderzakami 5, 6, nastawianymi w zaleznosci od kazdorazowej srednicy obrabianego przedmiotu.Do odprowadzania wypchnietego przedmiotu obrobionego 13 zamocowana jest pomiedzy plyta czolowa 11 i plyta podstawowa 12 pochyla szyna odprowadzajaca 8.Ruchy obrotowe dozownika 1 i organu podajacego 4 powiazane sa w sposób wymuszony tak, ze urzadzenia te sa napedzane przez wspólny mechanizm krzywkowy, sterowany przez odrebny naped. Naped ten sklada sie z tloka obrotowego 15, do którego, poprzez dzialajace jednostronnie, tworzace polaczenie ksztaltowe sprzeglo 16 w polaczeniu zzatrzymem, skladajacym sie z kola zapadkowego 19 i zapadki 18, przyporzadkowana jest przekladniazebata. 4 ¦ Przekladnia zebata sklada sie z osadzonego sztywno na walku sprzegla kola zebatego 17, które zazebia sie z kolem zebatym 20, zamocowanym na walku napedowym, na którym osadzona jest równiez tarcza krzywkowa 21 . Kola zebate 17, 20 przetwarzaja skok tloka obrotowego 15 na pelen obrót tarczy krzywkowej 21.Do tarczy krzywkowej 21 przyporzadkowane sa dwie czesci mechanizmu sprzezonego, przesuniete wza¬ jemnie o 90°, które tworza polaczenie ksztaltowe odpowiednio z dozownikiem 1 i z organem podajacym 4.Czesc mechanizmu sprzezonego polaczona z dozownikiem sklada sie z dzwigni wahliwej 28, odchylajacej sie dokola stalego punktu obrotu 29, z lacznika 31 i z dzwigni obrotowej 32, poruszajacej sie dokola punktu obrotu 33. Ruch obrotowy dzwigni obrotowej 32 odpowiada ruchowi dozownika 1, przy czym ruch dozownika mozna nastawiac przez przesuwanie wzdluz dzwigni wahliwej 28 punktu polaczenia przegubowego 30, polaczo¬ nego przegubowo z lacznikiem 31.Czesc mechanizmu sprzezonego polaczona z organem podajacym 4 sklada sie z dzwigni wahliwej 22, odchylnej wokól stalego punktu obrotu 23, z lacznika 25 i z dzwigni obrotowej 26, odchylnej dokola punktu obrotu 27. Ruch obrotowy dzwigni obrotowej 26 odpowiada ruchowi organu podajacego 4, przy czym ruch organu podajacego, analogicznie do przedstawionej wyzej czesci mechanizmu, mozna nastawiac przez przesuwa¬ nie wzdluz dzwigni wahliwej 22 punktu polaczenia przegubowego 24, polaczonego przegubowo z lacznikiem 25.Jak przedstawiono na fig. 3, dozownik 1 z rynny doprowadzajacej 14 przejmuje wyodrebniony, za pomoca nie przedstawionych na rysunku, powszechnie znanych elementów, przedmiot obrabiany 13'i wprowadza go na wstepne polozenie podawcze. Polozenie to okreslone jest przez sterowane za pomoca tarczy krzywkowej 21 górne polozenie spoczynkowe dozownika 1 oraz przez polozenie szyny prowadzacej 7.Po zakonczeniu szlifowania przedmiot obrobiony 13 za pomoca organu podajacego 4 jest podnoszony z plóz slizgowych 9, 10 o wielkosc odcinka a (fig. 4). Do tego dochodzi odchylenie sie dozownika 1 o wielkosc odcinka b, przy czym przedmiot obrobiony 13 zostaje wypchniety przez listwe dozujaca 3 poprzez szyne odprowadzajaca 8, Jednoczesnie nastepuje przekazanie majacego podlegac obróbce przedmiotu 13' z dozownika 1 do organu podajacego 4, Jak przedstawiono na fig. 5, w tym polozeniu przekazywania przedmiot obrabiany *\$ objety jest promie¬ niowo przez zamocowane na organie podajacym 4 zderzaki 5, 6 oraz przez listwy dozujace 2, 3. Dzieki wystepujacemu odchyleniu sie organu podajacego 4 w kierunku powrotnym, przedmiot obrabiany 13' zostaje doprowadzony w polozenie obróbki, okreslone przez plozy slizgowe, 9, 10 (fig. 6). W wyniku nastepujacego zaraz potem ruchu powrotnego dozownika 1 w górne polozenie spoczynkowe, jeszcze w czasie trwania fazy obróbki przedmiotu 13' przemieszcza sie nastepny podlegajacy obróbce przedmiot 13" we wstepne polozenie podawcze. W tym polozeniu urzadzenie podajace utrzymuje sie tak dlugo, dopóki nie zostanie zakonczona obróbka przedmiotu 13'.4 76 393 Po zakonczeniu procesu obróbki nowy cykl podawania zostaje rozpoczety przez odpowiedni sygnal w ten sposób, ze tarcza krzywkowa 21, napedzana przez tlok obrotowy 15, zostaje przelaczona dalej o jeden obrót.Tarcza krzywkowa 21 jest tak ulozona, ze konieczne ruchy dozownika 1 i organu podajacego 4 moga nastepo¬ wac w sposób wymuszony w pewnej, uzgodnionej w czasie kolejnosci.Celem przezbrajania przedstawionego urzadzenia na obrabianie przedmiotów o innych wymiarach, znajdu¬ jace sie w nim listwy dozujace 2, 3, szyna prowadzaca 7 oraz zderzaki 5, 6 wykonane sa jako przestawialne.Optymalne czasy podawania mozna uzyskac przez dostosowanie odpowiadajacych ruchom obrotowym wielkosci odcinków a i b do kazdorazowej srednicy obrabianego przedmiotu za pomoca przesuniecia punktów polaczenia przegubowego 24, 30 wzdluz dzwigni wahliwych 22, 28 i/lub przez zmiane predkosci tloka obrotowego 15. PL PL