Urzadzenie do mocowania elastycznego i izolujacego, zwlaszcza do mocowania szyny na podkladzie kolejowym iPrzedmioitem niniejszego wynalazku jest urzadze¬ nie do mocowania' elastycznego i izolujacego, zwla¬ szcza do mocowania sizyiny na podkladzie kolejo¬ wym.Konstrukcja toirów kolejowych zawiera coraz czesciej podklady szynowe wykonane z innego ma¬ terialu niz drzewo, a w szczególnosci betonowe i stalowe. Podcizas, igdy drzewo jest naturalnym izo¬ latorem i moze byc wykorzystane do wytwarzania obwodu toinowego sygnalizacji to jednak beton i stal sa materialami przewodzacymi lujb niedostatecznie izolujacymi i nie moga byc uzyte jako podklady szyino(we na Miniach wyposazonych w sygnalizacje o obwodzie torowym, chyba ze zostana wykorzysta^ ne w tym celu specjalne umocowania stanowiace równoczesnie elektryczna izolacje szyn w stosunku do podkladów.Znane urzadzenie mocujace szyny, zawiera lapke metalowa zazwyczaj utworzona przez dwie plytki mniej wiecej równolegle i wyposazona w sprzaczke, która chwyta punkt oparcia na podkladlzie badz bez¬ posrednio badz za posrednictwem elementu podpie¬ rajacego W ten sposób, ze plytka górna lapki, dluz¬ sza, chwyta stoa^ke szyny, a plyltka dolna, krótsza, mocuje szyne ustalajac ja jednoczesnie w pozycji bocznej, za pomoca ogranicznika wodnej koncówki, na krawedzi sto|pkii szylny. 2nane sa rózne rozwiazania izolacji szyn w sto¬ sunku do podkladów, w których zastosowane urza¬ dzenia mocujace zawieraja umieszczone elementy 10 15 20 25 30 . , . Z \.lt,-.. . .. :.. . izolujace miedzy róznymi elementami, podkladem i szyna.Jednakze te znane i z czasem szeroko wykorzy¬ stywane urzadzenia posiadaja te zasadnicza wade, ze czesci izolujace poddane sa naprezelniom statycz¬ nym i dynamicznym, które narazaja ich wyltrzyma- losc i nie pozwalaja zasadniczo wykorzystac two¬ rzywa sztuczne, fiormiowane lub wtryskiwane, któ¬ rych cena jest koirzyisitina lecz których wytrzyma¬ losc mechaniczna jest niedostateczna, zwlaszcza wy¬ trzymalosc na sciinanie i pelzanie przy naprezeniach stalych.Pelem niniejszego wynalazku jesit zapobiegniecie tym niledogodnoscioim jak równiez wykonanie urza¬ dzenia mocujajcego szyny elektrycznie izolowane i elastyczne, o dlugiej zywoitnosci i wykorzystane jako izolatory wykonane z materialów niekosztow- nych takich jiak tworzywa sztuczne i zywice synte¬ tyczne.Urzadzenie wedlug wynalazku charakteryzuje sie zwlaszcza tym, ze lapka wykonana z tworzywa sztucznego izolujacego zawiera kadlub z wywierco¬ nym oftworem, który to kadlub posiada w swej czes¬ ci górnej dwa skrzydla, na których jest umieszczo¬ na plytlka metalotwa, równiez z wykonanym otwo¬ rem wspólsradkowym z otworem w kadlubie, w który to o zestaw z podkladem przez uchwycenie powierzchni oparcia na kadluibie i na stopce szyny.Druga cecha charakterystyczna urzadzenia we- 7262472624 3 dlug wynalazku jest to, ze kadlub lapki jest dosto¬ sowany do uchwycenia podparcia za pomoca jed¬ nego z jego boków ograniczajacych, na krawedzi stopki szyny, jego bok przeciwlegly dostosowany do uiahiwycenda oparcia bezposrednio lub posrednio na podkladzie wymiendone skrzydla rozciagajace sie an stopka i na powierzchnie podkladu kolejowego* wy¬ mieniona plytka metalowa majaca dlugosc mniej¬ sza niz dlugosc skrzydel i ustala zestaw w pozycji wtedy, gdy zalkortwilona sruba jest zacisnieta.Rozumie sie, ze dzieki temu urzadzeniu, plytka metalowa zabezpieczajaca umocowanie szyny na podkladzie jest odizolowana od stopki szyny i pod¬ kladu za posrednictwem skrzydel lapki, której ka¬ dlub izoluje równiez rdzen sruby w stosunku do krawedzi stopki szyny.Ma sie rozumiec, ze w urzadzeniach stosowanych dotychczas tasma lluib plytka wykonana z materialu izoliujaceigo jest umieszczona miedzy podkladem i powierzchnia wewnetrzna stopki. Leb sruby jest na przyklad odkuwka zakotwiona w podkladzie w kla¬ syczny sposób.Inne cechy charakterystyczne i korzysci wynalaz- kiu zostana przedstawione w dalszej czesci opisu na przykladteie wykonania przedstawionym na zala¬ czonym rysunku, na którym fig. 1 pnzedstawia w przekroju, urzadzenie do mocowania elastycznego i izolujacego, wedlug wynalazku, dostosowane do podkladu kolejowego betonowego, fiig. 2 przedsta¬ wia urzadzenie wedlug wynalaizku w przekroju, do¬ stosowane do podkladu kolejowego metalowego, a fig. 3 — odmiane urzadzenia wedlug wynalazku, przystosowanego do podkladu kolejowego betono¬ wego.Wedlug wykonania przedstawionego na fig. 1, pod¬ klad kolejowy betonowy 1 stanowiacy oparcie stop¬ ki 2 szyny za posrednictwem plytki iizoiugacej 3, posjLada uformowany otwór 4 pttTzeznaczany do wprowadzenia sruby 5 z lbem odkutym 6, zakot¬ wionym w kHasydzny sposób w plytce 7. Podklad 1 zawiera równiez odpowiednio uformowana powierz¬ chnie oparcia 8 utworzona przez odsadzenie w czes¬ ci górnej otworu 4 i tworzaca kajt dwiuscienny, któ- retgo krawedz jest równolegla do szyny. Nalezy za*- znaczyc, ze powierzchnia oparcia 8 moze byc rów¬ niez utworzona przez okucie zakotwione w betonie lub przyklejone do niego.Pomiedzy powierzchnia oparcia 8 podkladu i kra¬ wedzia pionowa 9 stopki 2 szyny jest umieszczony kadlub 10 lapki wykonany znana dowolna technika prtzez formowanie lub wtryskiwanie z tworzywa sztucznego lub zywicy syntetycznej o odpowiednich" wlasnosciach izolacyjnych, termoutwardzalnego lub termoplastycznego, lulb na bazie wulkanizowanego elastomeru lub tym podobnego materialu, posiada¬ jacego odpowiednia wytrzymalosc mechaniczna.Kadlub 10 lapki ma mniej wiecej ksztalt równo- legSloscianiu i posiada, grubosc równa lub wieksza niz gruJboisc stopki 2 a szerokosc zajlezna jest od wyma¬ ganego usytuowania szyny w stosunku do powierz¬ chni oparcia 8 podkladu; kadlub 10 ma ponadto przewiercony otwór 11 usytuowany mniej wiecej posrodku.Lapka zawiera dwa skrzydla 12, 13 wykonane z tego samego majterialu co kadlub 10 rozciagajace 25 sie w jedna i druga strone w jego górnej czesci.Konce skrzydel 12, 13 posiadaja obrzeze 14 skiero¬ wane ku górze, a górna powderzchnia skrzydel po¬ siada korzystnie, lekka wkleslosc skierowana ku 5 górze przy czym tworzace knzytwiej o charakterze wkleslym sa równolegle do szyny.Brzeg 15 kadluba 10 lapki styka sie z powierzch¬ nia oparcia 8 podkladki kolejowego 1 a jego brzeg 16 przeciwlegly opiera sie o krawedz 9 stopjci 2. 10 Skrzydla 12, 13 rozciagaja sie odjpowiedniio na stop¬ ce 2 szyny i na powierzchni podkladu kolejowego 1 przylegle do powietnzchni oparcia 8.Na skrzydlach 12, 13 jest umieszczona plytka me¬ talowa 17 wykonana najkorzystniej ze stali sprezy- 15 nowej, z otworem 18 posrodku. Plytka 17 umiesz¬ czona jesit miedzy obrzezami 14 konców skrzydel 12, 13. Rdzen sruby 5 przechodzi przez otwór 11 w kadlubie 10 lapki oraz przez otwór 18 plytki 17, a nakretka 19 jest wkrecona na górny koniec sruby. 20 Wtedy, gdy zaciska sie nakretka 19 na srubie 5 plytka 17 wygina sie przybierajajc ksztalt wklesly powierzchni skrzydel 12, 13 i mocuje stopke 2 pod¬ kladu kolejowego 1, ustalajac równoczesnie kra¬ wedz 9 tej stopki w pozycji graniczacej, która okre¬ sla brzeg 16 kadluba 10 lapki.Dlugosc kadluba równoleglosciennego 10 lapki mierzona równoleglie do krawedzi stopki szyny, wzdluz osi toru, jest wyraznie równa wymiarowi odpowiadajacemu powierzchni oparcia i jest dosta¬ tecznie duza, na przyklad 80 mm, dlatego aby na- ci|ski przenoszone przez powierzchnie czolowe ogra¬ niczen 15 i 16 w wyniku dzialania sil poprzecznych wywolanych przez sizyne, zwlaszcza na krzywiz- 35 nach, nie przekraczaly dopuszczalnego stopnia spre¬ zania jaki wybrany material izolujacy moze prze¬ niesc bez spowodowania jego pelzania.Na ffilg. 2, która przedstawia urzadzenie wedlug wynalazku z zastosowanym klasycznym pokladem 40 metalowym 21, przedstawiony jest kadlub 10 lapki, który opiera sie posrednio na podkladzie, ze posred¬ nictwem czesci odbojowej 22, która jest przewi¬ dziana w celu utworzenia powierzchni oparcia dla boku 25 kadluba lapki. 45 Ta czesc odbojowa 22 jest wykonana na przyklad z metalu i zawiera wystep 23 skierowany ku dolowi, wystajacy z otworu 24 podkladu, a powierzchnia oparcia 28, mniej wiecej pionowa, rozciaga sie rów¬ nolegle do szyny i stanowi oparcie boku 25 kadluba 50 io lapki.Dlugosc boku 25 i powierzchni oparcia 28 czesci odbojowej 22, mierzona równolegle do osa toru jest dosc duza po to, aby naprezenia w tworzywie syn¬ tetycznym stanowiacym lapke miescily sie w za- 55 kresie sprezystosci materialu, ponizej wartosci twor- rzacych ryzyko powstania stalych odksztalcen, przez pelzanie w wyniku sciskania. Odleglosc miedzy kra¬ wedzia stopki szyny a powierzchnia oparcia 28 jest dobrana w ten sposób, aby tworzyla umocowanie 60 poprzeczne szyny o odpowiedniej sprezystosci, w funkcji modulu sprezystosci marterialu izolujacego stanowiacego lapke.Nalezy zaznaczyc równiez, ze zamierzone zmiany przesuniecia toru moga byc latwo przeprowadzone 65 badz przez zmiane szerokosci kadluba 10, badz72624 zmiane szerokosci wystepu 23 czesci odbojowej 22, badz tez przez dokonanie obydiwu tych zmian. jPozycja pionowa szyny w stosunku do podkladu jdst zabezpieczona sprezyscie za pomoca sruby 5, przedstawionej na fig. 2 w pozycji nieiskreconej, z nakretka 19, która opiera sie o plytke 17 wykona¬ na ze stali sprezynowej.Wielkosc nacisku odpowiadajaca zaciskowi sruby mozna latwo okreslic wizrokowo, witejdy gdy odpo¬ wiedniemu profilowi plyfiki 17 wraiz ze skrzydlami lapiki 12, 13, na których sie ona opiera, nada sie taki Idsztalt, ze w stanie pelnego skrecenia utworzy sie szczelina j miedzy plytka a lapika w srodku jej roz¬ pietosci. Szczelina j powstaje w przypadku wyko¬ nania przedstawionego na fi& 2, z ksztaltu cylin¬ drycznego, iz wklesloscia ku górze, powierzchni gór¬ nej skrzydel. Ta powierzchniia wklesla, jak równiez szczelina j» sa tak obliczone, aby piyitka opierala sie na calej swej dlugosci na lapce, przy czym szczeli¬ na j jest zlikwidowana wtedy, gdy zacisk sruby i odpowiadajaca sila pionowa przeniesiona na stop¬ ke szyny osiagaja wymagana wartosc. Rozumie sie, ze moga byc wprowadzone zmiany w odpowiednim uksztaltowaniu plytki i czesci górnej lapki zmie¬ rzajace do osiagniecia tegoz rezultatu, na przyklad przy zalozeniu, ze powierzchni górnej lapki i plytki wykonanej ze stali sprezynowej nada sie wkleslosc skierowana ku dolowi.Plytka sprezynowa 17 spelnia wiec potrójna role: — daje wymagane polaczenie sprezyste, w kie¬ runku pionowym umozliwiajaca pelna kontrole szczeliny j, która okresla sila, konieczna do zacisku sruby, wyznaczona metoda dynamomeitru, — przenosi sile zacisku sruiby na skrzydla 12, 13 szerokoscia powierzchni lapki izolujacej, naciski wywolane na te skrzydla moga wiec byc ograniczo¬ ne do dopuszczalnego zakresu nie powodujac pelza¬ nia w wyniku sciskania, — ujmuje na calej powierzchni czejsc lapki usy¬ tuowana miedlzy krawedzia stopki szyny a ogranicz¬ nikiem stanowiacym oparcie, poniewaz plytka 17 tworzy pomost pomiedzy podparciami na szynie z jednej strony i czescia odbojowa 22 podparcia szyny z drugiej sftrony wtedy, gdy obserwacja szcze¬ liny j pozwala uniknac nadmiernego 'Zacisku powo¬ dujacego ryzyko powstania odksztalcenia stalego plytki 17 podobnie jak i lapki izolujacej..Na fig. 3 przedstawiono odmiane wykonania urza¬ dzenia wedlug wynalazku przeznaczonego do zasto¬ sowania z podkladem betonowym 31 klasycznego typu, zawierajaca powierzchnie oparcia 38 uformo¬ wana po krzywej, przeznaczona do otrzymania ob¬ wodu lapki metalowej stanowiacej rofzwiajzanie we¬ dlug wynalazku. W tym przypadku kadlub 10 lapki zawiera, wykonane z tegoz materialu co i skrzydla 13, zaokraglone zgrubienie 33, którego powierzchnia 35 swym ksztaltem odpowiada powierzchni 38 pod¬ kladu kolejowego. Rozumie sie, ze wynalazek nie ogranicza sie do wykonan opijsanych i przedstawio¬ nych na rysunku, które zostaly podane tytulem przykladu. 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 PL