PL69752B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: Robert Bosch GmbH, Stuttgart (Niemiecka Re¬ publika Federalna) Regulator odsrodkowy do regulacji predkosci obrotowej silników spalinowych Przedmiotem wynalazku jest regulator odsrodko¬ wy do regulacji predkosci obrotowej silników spa¬ linowych.Znany jest regulator, w którym, w zaleznosci od polozenia czlonu przestawczego i pozycji zaczepio¬ nego na dzwigni posredniej czlonu nastawczego, jest mastawiany drazek regulacyjny pompy wtrys¬ kowej, sluzacy jako czlon przestawczy wydajnosci pompy i przez to ilosci paliwa potrzebnego przy rozruchu, przy biegu jalowym i przy pelnym oboia- zenliu silnika spalinowego. Rozmieszczenie, .napre¬ zenie wstepne i sztywnosc sprezyn regulacyjnych umieszczonych w przeciwciezarach wyzej okreslo¬ nego znanego regulatora, ustalaja predkosc obro¬ towa, przy zmianie której regulator odsrodkowy zmienia samoczynnie wydajnosc pompy nastawia¬ na na czlonie nastawczym. W takim ukladzie nie dzialaja w ruchu zadne znaczne sily odwodzace na czlon nastawczy i przez to na polaczona z nim kor¬ bowo dzwignie manipulacyjna. Jednakze dla re¬ gulowanych w zakresie rozruchu regulatora pred¬ kosci obrotowych i przyporzadkowanych tym pred¬ kosciom ilosciom paliwa konieczna jest duza liczba sprezyn. Dlatego dopasowanie omówionego znane¬ go regulatora do zmienionych warunków ruchu'lub innego silnika spalinowego jest bardzo utrudnio¬ ne i kosztowne.Celem wynalazku jest taka konstrukcja regu¬ latora odsrodkowego, która pozwoli uniknac zasto¬ sowania duzej liczby kombinacji sprezyn przy za- 10 15 20 25 chowaniu zalet znanego, wolnego od sil odwo¬ dzacych ukladu zespolu dzwigni.Cel ten zostal osiagniety dzieki temu, ze czlon przestawczy w postaci tuleli regulatora po odby¬ ciu okreslonej drogi wbrew sile sprezyny biegu jalowego styka sie z dzwignia podporowa, obroto¬ wa wokól stalego punktu i przylegajaca pod dzia¬ laniem sprezyny regulacyjnej do przestawnego zderzaka.Aby mozna bylo przeprowadzac regulacje i na¬ stawienie predkosci obrotowej przy biegu jalowym niezaleznie od nastawienia sprezyny plytkowej, za¬ instalowana jest jako sprezyna biegu jalowego sprezyna srubowa, wspólosiowa z czlonem prze- stawezym i przechodzaca przez wyciecie w dzwigni podporowej, przy czym jako lozysko oporowe spre¬ zyny srubowej sluzy przewidziana do zmiany sily sprezyny sruba nastawna, lctóra zainstalowana jest w sztywno z dzwignia podporowa, tak ze sprezy¬ na srubowa po przylgnieciu czlonu przestawczego jest mocno naprezona.Zderzak dzwigni podporowej jest przestawny w polozenie, w którym czlon przestawczy przylega zawsze do dzwigni podporowej. Ta przestawnosc ma te zalete, ze regulator odsrodkowy, gdy jesit us¬ tawiony jako regulator biegu jalowego i koncowej predkosci ceratowej, moze byc' zmieniony bez dal¬ szych zmian «.fw regulator przestawczy predkosci obrotowej. Regulator przestawczy predkosci obro¬ towej zachowuje dowolne predkosci obrotowe, le- 69 75269 752 3 4 zace miedzy predkoscia obrotowa biegu jalowego i koncowa predkosciia obrotowa i zalezne od polo¬ zenia dzwigni manipulacyjnej. W przeciwienstwie do tego regulator biegu jalowego i koncowej pred¬ kosci obrotowej reguluje w jednym polozeniu skrajnym dzwigni manipulacyjnej predkosc obroto¬ wa biegu jalowego. W polozeniach posrednich i w drugim polozeniu skrajnym ustala sie wydatek paliwa okreslony polozeniem dzwigni manipulacyj¬ nej. Jesli jednak koncowa predkosc obrotowa jest w jednym z obu ostatnio wymienionych polozen przekroczona, regulator zmniejsza samoczynnie ilosc paliwa, likwidujac w ten sposób odchylenie.Wynalazek jest wyjasniony na rysunku przed¬ stawiajacym przyklad wykonania wedlug wyna¬ lazku regulatora odsrodkowego do regulacji pred¬ kosci obrotowej silników spaEinowych.Na wale napedowym 1 nie pokazanej zreszta pompy wtryskowej dla silników spalinowych za¬ mocowany jest zbierak 2, na którym ulozyskowa¬ ne sa obrotowo przeciwciezary 3. Przeciwciezary oddzialywuja ramionami 4 na powierzchnie czolo¬ wa walcowego lozyska 5, które umieszczone jest na walcowym czopie 1, walu napedowego 1.Walcowe lozysko 5 przenosi sily mastawcze przeciwciezarów 3 ma slizgowo ulozyskowany tak¬ ze na czopie walcowym 1, czlon przestawczy 6, który spelnia dzialanie tulei regulatora. Ruchy tu- ileli regulatora sa przenoszone przez dzwignie zwirot- na 7, dzwignie posrednia 8, dzwignie kierujaca 9 i ramie 10 na drazek regulacyjny 11 stanowiacy czlon przestawczy wydajnosci pompy. Dzwignia zwrotna 7 jest ulozyskowaina obrotowo na zamo¬ cowanym w obudowie 12 czopie lozyskowym 13.Dzwignia 7 jest na jednym koncu polaczona prze¬ gubowo z tuleja 6 za pomoca sztywno polaczone¬ go z dzwignia kolka 14, a na drugim koncu po¬ laczona przegubowo z dzwignia posrednlia 8. Ko¬ lek 14 jest prowadzony w widelkach 15 promie¬ niowego sworznia 16 zainstalowanego w tulei 6.W prowadzaca szczeline 17 dzwigni posredniej 8 wchodzi czop 18 czlonu inastawczego 19, który przez ulozyskowany w obudowie 12 wal 20 jest polaczo¬ ny korbowo ze znajdujaca sie na zewnatrz obu¬ dowy regulatora dzwignia manipulacyjna 21. Po¬ laczona przegubowo z dzwignia posrednia 8 dzwi- nia kierujaca 9, która zawiera zasobnik 22 energii, przenosi ruchy przestawcze na ramie 10 zamoco¬ wane na drazku regulacyjnym 11. Gdy drazek re¬ gulacyjny 11 dojdzie w jednym z jego dwu mozli¬ wych kierunków ruchu do zderzaka, wtedy spre¬ zyna 23 zasobnika 22 energii przy dalej idacym ruchu przestawczyim bedzie sciskana w jednym wzglednie w drugim kierunku. Naprezenie wstep¬ ne sprezyny 23 jest tak obliczone, ze przezwycie¬ za ono wystepujace sily tarcia w regulatorze i w ppmpie wtryskowej.Na przeciwnej do walcowego lozyska stronie czolowej 24 tulei 6 jest prowadzona w osiowym wglebieniu 25 sprezyna srubowa 26 dzialajaca ja¬ ko sprezyna biegu jalowego. Sprezyna przechodzi przez wyciecie 27 w dzwigni podporowej 28 i opie¬ ra sie swoim drugim koncem na obudowie 29 sprezyny osadzonej na srubie nastawnej 29. Sru¬ ba nastawna 29 jest wkrecona w podwójnie wy¬ gieta czesc 30 dzwigni podporowej 28, jest zaopat¬ rzona w rowek 31 do nastawiania naprezenia wste¬ pnego sprezyny biegu jalowego 26 i zabezpieczona 5 przeciwnakretka 32.Na zamocowanym w obudowie 12 sworzniu 33 sa ulozyskowane obrotowo: dzwignia podporowa 28, sluzaca jako sprezyna regulacyjna sprezyna plyt¬ kowa 34 i dzwignia katowa 35. Sprezyna plytkowa 34 podpiera sie przeciwnym do stalego sworznia 33 koncem na widelkowej czesci 36 dzwigni podpo¬ rowej 28. Widelkowa czesc 36 przylega ze swej strony do zderzaka 37 utworzonego przez poprzecz¬ ny bolec. Zderzak 37 jest stala czescia skladowa sworznia ustalajacego 40, zabezpieczonego przed obrotem podluznym rowkiem 38 i kolkiem 39.Sworzen ustalajacy 40 jest ulozyskowany slizgowo we wsporniku 41 obudowy 12 i przestawny wzdluz¬ nie przez przekrecenie nakretki 42. Polozenie swo¬ rznia ustalajacego 40 i przez to zderzaka 37 jest ustalone dzieki przyleganiu nakretki 42 do wspor¬ nika 41. Przyleganlie nastepuje dzieki naprezeniu wstepnemu sprezyny naciskowej 43, która jest pro¬ wadzona na sworzniu ustalajacym 40 i zamocowa¬ na miedzy wspornikiem 41 a glówka sworznia us¬ talajacego 40.Glówka katowa 35 tworzy jednym ramieniem lozysko oporowe dla walca 44, który jest przesuw¬ ny za pomoca osiowo zabezpieczonego urzadzenia nastawczego 45 i przez to zmienia czynne ramke dzwigni tego ramienia. Drugie ramie katowe pod¬ piera sie swym koncem na poprzeczce 46, która jest przestawna w kierunku pionowym za pomo¬ ca nastawnej sruby 47. Przez to przestawienie po¬ przeczki 46 zmienione jest polozenie dzwigni kato¬ wej 35 w ten sposób, ze walec 44, w zaleznosci od kierunku obrotu sruby nastawnej 47, naciska na sprezyne plytkowa 34 z wieksza lub mniejsza sila.Nacisk walca 44 na sprezyne plytkowa 34 powo¬ duje naprezenie wstepne, którego wielkosc okres¬ la predkosc obrotowa odregulowania. Przestawne w kierunku pionowym polozenie walca 44 ustala czynne ramie dzwigni sprezyny plytkowej, oraz stala sprezyny i przez to zakres proporcjonalnosci regulatora.Przestawienie nastawnej sruby 29 i sworznia ustalajacego 40 jest mozliwe poprzez otwór w obu¬ dowie 12, który zaopatrzony jest w zdejmowana pokrywe 48: Do nastawienia koncowej predkosci obrotowej i zakresu proporcjonalnosci za pomoca • sruby nastawnej 47 i urzadzenlia nastawczego 45 przewidziana jest druga zdejmowana pokrywa 49.Regulator pracuje w sposób nastepujacy.Ruchome czesci regulatora sa uwidocznione na rysunku w stanie spoczynku, dzwignia manipula¬ cyjna 21 przedstawiona jest w pozycji biegu jalo¬ wego- Przy rozruchu silnika spalinowego, manipu¬ lacyjna dzwignia 21 jest sprowadzona do pozycji pelnego obciazenia i przy tym drazek regulacyjny 11 przesuniety jest do pozycji rozruchu poprzez niastawczy czlon 19, dzwignie posrednia 8, dzwig¬ nie kierujaca 9 i ramie 10. W pozycji rozruchu za pomoca drazka regulacyjnego 10 doprowadzana jest do pompy wtryskowej sidnika spalinowego ta- 15 20 25 30 35 40 45 50 55 605 69 752 6 ka ilosc paliwa, która przekracza ilosc paliwa przy pelnym obciazeniu i ulatwia rozruch silnika.Gdy silnik zaskoczy ii dzwignia manipulacyjna 21 stoi na przyklad w pozycji pelnego obciazenia, predkosc obrotowa dallej wzrasita i przeciwciezary 3 wychylaja sie z ich narysowanego polozenia wewnetrznego pod dzialaniem sil odsrodkowych.Przeciwciezary 3 naciskaja przy tym swymi ra¬ mionami 4 poprzez lozysko walcowe 5 na tuleje 6, która przesuwa sie wbrew sile sprezyny 26 biegu jalowego tak dlugo, dopóki nie przylgnie strona czolowa 24 do dzwigni podporowej 28. Przy tym przesunieciu tulei o odcinek x drogi biegu jalo¬ wego mufy przesuwa sie sworzen 16 z widelkami 15 o te sama wielkosc i pociaga drazek regulacyj¬ ny 11 poprzez polaczone przegubowo elementy przenoszace 7, 8, 9 i 10 z pozycji rozruchu do po¬ zycji pelnego obciazenia. Regulator pozostale w tej pozycji przy dalej rosnacej predkosci obrotowej, dopóki nie jest osiagnieta koncowa predkosc obro¬ towa nastawiona przez naprezenie wstepne plytko¬ wej sprezyny 34.Jesli koncowa predkosc obrotowa jest przy czes¬ ciowo obciazonym silniku przekroczona, dzwignia podporowa 28 odrywa sie pod dzialaniem rosnacej 3ily tulei od zderzaka 37 i tuleja regulatora 6 poru¬ sza sie dalej poza droge x. Tuleja regulatora 6 sprowadza przy tym elementy przenoszace 7, 8, 9, 10 i drazek regulacyjny 11 do takiej pozycji, w której wydatek paliwa pompy wtryskowej jest tak ograniczony, aby odpowiadal oddanej przez silnik mocy i aby predkosc obrotowa byla utrzy¬ mana wewnatrz zakresu proporcjonalnosci.Ze wzgledu na to, ze sily regulacyjnej sprezyny 34 sa przejeite z jednej strony przez staly punkt 33 i z drugiej strony przez zderzak 37 lub przez tu¬ leje regulatora 6, elementy przenoszace 7, 8, 9 i 10 sa we wszystkich stanach ruchu wolne od sil odwodza¬ cych. Gdy drazek regulacyjny 11 przylega na przy¬ klad w jednej ze swych pozycji skrajnych do zde¬ rzaka i dzwignia manipulacyjna 21 lub tuleja 6 porusza sie poza polozenie odpowiadajace tej po¬ zycji zderzaka, sprezyna zasobnika 22 energii jest scisnieta i tylko te stosunkowo nieznaczne sily do¬ cieraja do zespolu dzwigni.Latwo dostepny sworzen usitalajacy 40 daje moz¬ liwosc zamierzonego przestawienia zderzaka 37 za pomoca oddzialywujacego na sworzen dodatkowe¬ go urzadzenia. To przestawienie moze byc realizo¬ wane za pomoca dzwigni, elektromagnesu, badz pneumatycznego lub hydraulicznego urzadzenia przestawczego. Przez to zmieniaja sie: punkt przy¬ legania strony czolowej tulei 24 do dzwigni pod¬ porowej 28 i naprezenie wstepne sprezyny plyitko- wej 34. Przez to zmienia sie charakterystyka regu¬ latora, co jest pozadane przy róznych stanach pra¬ cy silnika, na przyklad przy pracy z przeciazeniem, przy pracy na duzych wysokosciach lub gdy wy¬ magana jest mniejsza moc. PL

Claims (6)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Regulator odsrodkowy do regulacji predkosci obrotowej silników spalinowych z dzwignia pos¬ rednia, do której doczepiony jest na jednym kon¬ cu zalezny od predkosci obrotowej czlon przestaw- czy w postaci tulei regulatora i która na drugim koncu jest sprzegnieta z czolem przestawczym wy¬ dajnosci pompy i który moze byc poza tym dodat¬ kowo przestawiony przez doczepiony do nie£o czlon nastawczy, sluzacy do zamierzonej zmiany wydajnosci pompy, przy czym jako punkt obrotu dzwigni posredniej sluzy dla ruchów czlonu prze¬ stawczego punkt zaczepienia czlonu nastawczego, a dla iruchów czlonu nastawczego punkt zaczepie¬ nia czlonu przestawczego, znamienny tym, ze czlon przestawczy w postaci tulei (6), po odbyciu okres¬ lonej drogi wbrew sile sprezyny (26) biegu jalo¬ wego, styka sie z dzwignia podporowa (28), obro¬ towa wokól stalego punktu i przylegajaca do prze¬ stawnego zderzaka (37) pod dzialaniem sprezyny regulacyjnej (34)-
2. 2. Regulator wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako sprezyna biegu jalowego (26) zainstalowana jest sprezyna srubowa wspólosiowa z „tuleja i(6) i przechodzaca przez wyciecie (27) w dzwigni pod¬ porowej (28) przy czym jako lozysko oporowe sprezyny srubowej (26) sluzy przewidziana do zmiany sily sprezyny sruba nastawna i(29), która jest umieszczona w czesci (30) dzwigni podporo¬ wej (28) tak, ze sprezyna srubowa (26) po przy¬ lgnieciu itulei i(6) do dzwigni podporowej (28) jest silnie naprezona.
3. 3. Regulator wedlug zasltrz. 1 lub 2, znamienny tym, ze zderzak (37) dzwigni podporowej (28) jest przestawny w polozenie, w którym czlon przestaw¬ czy w postaci tulei (6) przylega stale do dzwigni podporowej (28).
4. 4.Regulator wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze zawiera zderzak (37) zaleznie od warunków pracy silnika spalinowego zmieniany za pomoca urza¬ dzenia przestawczego (7, 8, 9, 10, 11).
5. 5. Regulator wedlug zastrz. 1—4, znamienny tym, ze sprezyna plytkowa (34) jest obrotowa do¬ kola stalego punktu (33) dzwigni podporowej (28) a jej dzialanie jest ustalone przez tworzacy lozys¬ ko oporowe walec (44), który jest przestawny dla zmiany stalej sprezyny wzdluz sprezyny plytkowej i(34), a dla zmiany naprezenia wstepnego sprezyny poprzecznie do sprezyny plytkowej (34).
6. 6. Regulator wedlug zastrz- 5, znamienny tym, ze walec (44) oparty jest na koncu jednego ramie¬ nia dzwigni katowej (35), przy czyni czynna dlu¬ gosc tego ramienia zmienna jest za pomoca urza¬ dzenia nastawczego (45) i ze dzwignia katowa. (35) osadzona jieslt obrotowo wokól sworznia (33) za po¬ moca sruby nastawnej (47) na koncu drugiego ra¬ mienia katowego. 10 15 20 25 30 35 40 45 50KI. 42r2,13/10 69 752 MKP G05d 13/10 ¦ , y n i '/////a////// /-z^yf7\/, \axL W* 'i 12 r x -z/ ERRATA Lam 3, wiersz 24 jest: czopie 1, powinno byc: czopie 1', Lam 3, wiersz 27 jest: czopie walcowym 1, powinno byc: czopie walcowym 1', Lam 3, wiersz 64 jest: obudowie 29 powinno byc: obudowie 29' Lam 6, wiersz 7 jest: czolem powinno byc: czlonem Zaklady Typograficzne Lódz, zam. 1223/73 — 115 egz. Cena zl 10,— PL