Pierwszenstwo: 21X11.1967 Austria Opublikowano: 25.IX.1971 63441 KI. 31 b2,23/06 MKP B 22 d, 23/06 UKD 621.746.04 Wlasciciel patentu: Gebr. Bohler Co. Aktiengesellschaft, Wieden (Austria) Uchwyt elektrod w urzadzeniach do elektrycznego przetapiania metali, a w szczególnosci stali Przedmiotem wynalazku jest uchwyt elektrod w urza¬ dzeniach do elektrycznego przetapiania metali, a w szczególnosci stali, posiadajacy ramie z którym zwiaza¬ na jest stapiajaca sie elektroda.W znanych uchwytach elektrod stosowanych w urza¬ dzeniach do elektrozuzlowego przetapiania metali, sta¬ piajaca sie elektroda polaczona jest sztywno z uchwy¬ tem. Podczas topienia, elektroda znajdujaca sie wew¬ natrz kokili moze byc stopiona jedynie do pewnej okre¬ slonej dlugosci, po czym nalezy z uchwytu wyjac reszt¬ ke elektrody i na jej miejsce zamocowac nowa.W celu zmniejszenia objetosci resztki elektrody, celo¬ wym jest dospawanie do stapiajacego sie korpusu, draz¬ ka przedluzajacego o srednicy znacznie mniejszej od srednicy elektrody i stanowiacego odcinek koncowy po¬ zostajacy po zakonczeniu procesu topienia. Tego ro¬ dzaju drazek przedluzajacy moze byc dospawywany do kilku kolejno stapiajacych sie elektrod i w zwiazku z tym moze ibyc wielokrotnie uzywany.Podczas zespawywania nie mozna uniknac wyraznie skosnego wzajemnego ustawienia osi wzdluznych sta¬ piajacego sie korpusu elektrody i drazka przedluzajace¬ go, co powoduje ze elektroda nie moze byc przy zasto¬ sowaniu znanego uchwytu wprowadzona do. kokili i stapiana.Celem wynalazku jest usuniecie tej wady i stworze¬ nie takiego uchwytu elektrod przy zastosowaniu które¬ go, stapiajace sie elektrody bylyby zasadniczo umiesz¬ czone zawsze koncentrycznie w stosunku do osi po¬ dluznej kokili.Wedlug wynalazku, uzyskuje sie to dzieki uchwyto¬ wi elektrod wspomnianego uprzednio rodzaju przez za¬ stosowanie czesci posredniej na której wisi elektroda, przy czym czesc posrednia polaczona jest z ramieniem 5 na wzór lozyska wahliwego. Dzieki takiemu polaczeniu, kazda elektroda ustawia sie samoczynnie, tak ze jej srodek ciezkosci znajduje sie na linii pionowej przebie¬ gajacej przez punkt obrotu czesci posredniej. Kazda elektroda ustawia sie w przyblizeniu koncentrycznie do 10 oisi podluznej kokili, jesli tylkoi wyzej wspomniany punkt obrotu lezy w tej osi. Przy zalecanym sposobie rozwiazania uchwytu elektrod wedlug wynalazku, za¬ równo czesc posrednia jak i ramie posiadaja powierzch¬ nie kuliste pomiedzy którymi umieszczone sa, w znany 15 sposób, kulki, rolki i tym podobne elementy.Ponadto jest korzystnym jesli w czesci posredniej wy¬ konana jest szczelina podluzna, w która wsuwana jest elektroda posiadajaca na swym górnym koncu zamoco¬ wany, w znany sposób, pierscien oporowy spoczywajacy 20 na czesci posredniej.Korzystnym jest równiez umieszczenie na czesci po¬ sredniej dwóch naprzeciw siebie lezacych szczek zaci¬ skowych, dociskanych i odciaganych pneumatycznie lub hydraulicznie do pierscienia oporowego, przez które 25 mozna w korzystny sposób doprowadzic prad elektrycz¬ ny do elektrody.Przedmiot wynalazku zostanie blizej objasniony na przykladzie zilustrowanym schematycznie rysunkiem na którym fig. 1 przedstawia widok z boku, a fig. 2 — wi- 30 dok z góry urzadzenia do elektrycznego (elektrozuzlo- 6344163441 3 4 wego) topienia stali posiadajace uchwyt elektrod wedlug wynalazku.Kokila 10 posiadajaca cylindryczna sciane odlewnicza 11 spoczywa .swoimi bocznymi kolebami 14 na obydwu uksztaltowanych widlowo ramionach 21 wózka podnos¬ nika kokili 20. Podnosnik ten moze sie przesuwac wzdluz pionowego slupa 30 o przekroju kwadratowym i przytrzymywany jest lina 40 nawinieta na beben 41.Elektroda 50 posiadajaca drazek przedluzajacy 52 do¬ czepiony do stapiajacego sie korpusu 51, zawieszona jest na uchwycie elektrod 60 umieszczonym na slupie 30.Czesc posrednia 62 o kulistej dolnej powierzchni umieszczona jest wahliwie na czesci ramienia 61 i spo¬ czywa na kulkach 63 utrzymywanych we wlasciwym po¬ lozeniu na ramieniu 61 przy pomocy koszyczka lozysko¬ wego 64. Czesc posrednia 62 na swym boku zwróconym w strone slupa 30 posiada szczeline podluzna 65, w któ¬ ra wsuwany jest drazek przedluzajacy 52 i to w taki sposób, ze pierscien oporowy 53 umieszczony na szczy¬ cie drazka spoczywa na czesci posredniej 62. Na czesci posredniej 62 znajduja sie dwie naprzeciw siebie lezace szczeki zaciskowe 70 umieszczone na wahliwych dzwig¬ niach 71.Kazda z wahliwych dzwigni 71 zamocowana jest obrotowo na czesci posredniej 62 przy ipomocy piono¬ wego kolka 72 umieszczonego na czesci posredniej na jej stronie zwróconej w strone slupa 30. Obydwie skos¬ ne plaszczyzny 70' kazdej ze szczek zaciskowych 70 do¬ ciskane sa do cylindrycznej powierzchni zewnetrznej pierscienia oporowego 53 za pomoca sprezyn talerzo¬ wych 73, dzieki czemu szczeki zaciskowe 70 uniemozli¬ wiaja wysuniecie sie drazka przedluzajacego 52 ze szcze¬ liny podluznej 65.Sprezyny talerzowe 73 umieszczone pomiedzy zwró¬ conymi w strone pierscienia oporowego 53 ramionami 71' obydwu dzwigni wahliwych 71, prowadzone sa od wewnatrz przez drazek 74 o przekroju kolowym, a od zewnatrz przez czesc rurowa 75, przy czym jeden ko¬ niec drazka 74 polaczony jest wahliwie z jedna dzwig¬ nia 71 przy pomocy kolka 76, a koniec czesci rurowej 75 polaczony jest wahliwie przy pomocy drugiego kolka 76 z druga dzwignia 71.Ponadto, pomiedzy zwróconymi w strone pierscienia oporowego 53 ramionami 71' dzwigni wahliwych 71 umieszczony jest w cylindrze 79 tlok 77 napedzany hy¬ draulicznie. Przy pomocy kolków 76, z jedna dzwignia 71 polaczony jest wahliwie zwrócony w strone tloka 77 koniec dzwigni tloka 78, a z druga cylinder 79, dzieki czemu szczeki zaciskowe 70 moga byc odciagane od pierscienia oporowego 53 przy pomocy umieszczo¬ nego w cylindrze 79, hydraulicznie napedzanego tloka 77 dzialajacego naprzeciw sile sprezyn.Uchwyt elektrod 60 utrzymywany jest przy pomocy liny 80 nawijanej na beben 81.Wysokosci ustawienia zarówno wózka podnosnika ko¬ kili 20 wraz ze znajdujaca sie na nim kokila 10 jak i uchwytu elektrod 60 wraz z wiszaca na nim elektroda 50 moga byc zmieniane przy pomocy obydwu napedo¬ wych silników elektrycznych 42 i 82 umieszczonych na górnym krancu slupa 30, na walkach 43 i 83 na których zamocowane sa bebny 41 i 81. Podczas procesu wytopu, polozenia elektrody 50 i kokili 10 sa tak ustawiane, ze z jednej strony elektroda 50 zanurza sie w warstwe zuzla 54 plywajacego na powierzchni stopionego metalu, (slu¬ zaca do oczyszczenia i osloniecia stopionej stali) przy zachowaniu zadanego odstepu pomiedzy zakonczeniem elektrody a lustrem metalu, a z drugiej jest zachowane 5 stale i niezmienne polozenie tego lustra w stosunku do kokili.Z jednego zacisku zastosowanego (nie przedstawione¬ go na rysunku) zródla pradu (na iprzyklad z uzwojenia wtórnego transformatora) przebiega do obydwu, naj¬ czesciej wykonanych z miedzi, szczek zaciskowych 70 przewód 90 dzieki czemu, szczeki sluza równiez do pod¬ laczenia przewodu 90 do stapiajacej sie elektrody 50.Drugi zacisk zródla pradu polaczony jest przewodem 91 z poziomo usytuowana plyta denna 92, wykonana z metalu, najczesciej z miedzi, na której spoczywa swoja dolna strona zastygly blok stali 55 wychodzacy z kokili 10. Pod plyta denna 92 znajduje sie elektroizolacyjna plyta posrednia 93 spoczywajaca na podlodze 94.Dla pelnosci obrazu nalezy zaznaczyc, ze kokila 10 jest chlodzona woda przeplywajaca przez przestrzen 13 utworzona pomiedzy scianka 11 formy -odlewniczej i plaszczem zewnetrznym 12. Woda chlodzaca doplywa do przestrzeni 13 i odplywa z niej poprzez elastyczne weze nie przedstawione na rysunku., Zwraca sie ponadto uwage ze zarówno wózek pod¬ nosnika 20 kokili 10 jak i uchwyt elektrody 60 moga byc wyposazone na swoich czterech scianach wewnetrz¬ nych w umieszczone po cztery na podstawach, obro¬ towo ulozyskowane rolki, dzieki czemu wózek pod¬ nosnika 20 kokili wzglednie uchwyt elektrody 60 moga byc latwo przesuwane pionowo wzdluz slupa 30. Uchwyt elektrody 60 stanowi zreszta równiez wózek podnosnika.W opisanym przykladzie wspomniano o kokili cy¬ lindrycznej. Uchwyt elektrod wedlug wynalazku moze byc oczywiscie stosowany równiez w polaczeniu z inna kokila posiadajaca na przyklad przekrój prostokatny lub kwadratowy.W przypadku stapiajacych sie elektrod, wyjatkowo ciezkich celowym jest -aby wózek podnosnika kokili i uchwyt elektrody umieszczone byly nie na jednym slu¬ pie jak podano w opisanym urzadzeniu, lecz aby uchwyt elektrody byl umieszczony na drugim slupie za¬ wieszonym na mostku przesuwnej suwnicy lub zamo¬ cowany w inny sposób umozliwiajacy przesuw w kie¬ runku poziomym przy pomocy napedu linowego. Uzy¬ skuje sie wówczas zarówno mozliwosc odlozenia resztki zuzytej elektrody na podloge poza kokila, jak i mozli¬ wosc zalozenia w uchwyt nowej elektrody wprowadzo¬ nej do srodka kokili.Zwraca sie równiez uwage ze poza trescia zastrzezen patentowych równiez wszystkie szczególy zawarte w wyzej przytoczonym opisie posiadaja istotne znaczenie patentowe.Uchwyt elektrod wedlug wynalazku wykazuje w sto¬ sunku do znanych uchwytów elektrod te zalete, ze kaz¬ da zamocowana w nim elektroda ustawia sie samoczyn¬ nie tak by byc w przyblizeniu wspólosiowa z kokila je¬ sli tylko punkt obrotu czesci posredniej zamocowanej wahliwie na uchwycie elektrody znajduje sie na osi wzdluznej kokili. Dzieki temu przez zastosowanie uchwytu elektrod wedlug wynalazku unika sie z pew¬ noscia trudnosci eksploatacyjnych wyniklych z nieco skosnego ustawienia osi podluznych stapiajacego sie korpusu elektrody i drazka przedluzajacego. 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6063441 PL