PL208591B1

PL208591B1 - Kompozycje farmaceutyczne o kontrolowanym uwalnianiu zawierające alginian sodowy i alginian sodowo-wapniowy

Info

Publication number: PL208591B1
Application number: PL374487A
Authority: PL
Inventors: Robert Pišek; Andrejka Kramar; Franc Vrečer; Maja Kincl; Marjanca Breznik
Original assignee: Krka Tovarna Zdravil; Krka Tovarna Zdravil Dd
Priority date: 2002-10-08
Filing date: 2003-10-06
Publication date: 2011-05-31
Also published as: PL374487A1; EP1560568B1; HRP20050312B1; HRP20050312A2; UA80990C2; RS52818B; RS20050276A; EA007488B1; AU2003273212A1; WO2004032904A1; EA200500613A1; SI1560568T1; EP1560568A1; SI21300A

Description

Opis wynalazku

Dziedzina wynalazku

Wynalazek ten dotyczy kompozycji farmaceutycznych, które zawierają alginiany i są zdolne do uwalniania aktywnego składnika w kontrolowany, lecz dostatecznie szybki sposób. W szczególności takie kompozycje oferują wymaganą dawkę do stosowania u chorego pacjenta raz dziennie słabo rozpuszczalnego leku. Wynalazek odnosi się także do sposobów przygotowania takich kompozycji.

Stan techniki

Preparaty o kontrolowanym uwalnianiu stwarzają możliwość zmniejszenia wymaganej dawki leków, szczególnie tych podawanych pacjentom doustnie. Korzyściami stosowania zmniejszonej wymaganej dawki są wygoda, zapewnienie lepszej dyscypliny pacjenta i zmniejszenie rozległości i częstość skutków ubocznych, ponieważ utrzymywane są zasadniczo stałe poziomy we krwi i unika się wahań związanych z tradycyjnymi preparatami o natychmiastowym uwalnianiu stosowanymi więcej niż jeden raz dziennie.

Kontrolowane uwalnianie może być zwykle osiągnięte poprzez użycie w postaci dawki specyficznych materiałów jako środków tworzących matrycę lub środków powlekających. W szczególności, w stanie techniki ujawniono uż ycie alginianów jako ś rodków tworzących matrycę do takiego opóź nionego uwalniania leku.

W EP-A-0 188 040 (Abbott) ujawniono kontrolowane uwalnianie dawek w postaci stałej zawierających matrycę alginianu sodowego i alginianu sodowo-wapniowego. Alginian sodowy jest zwykle użyty w ilościach, które są wyższe niż te dla mniej rozpuszczalnego alginianu sodowo-wapniowego. Ponadto opisano, że stopień rozpuszczania in vitro zmniejsza się, gdy zwiększa się ilość alginianu sodowo-wapniowego podczas utrzymywania stałej ilości alginianu sodowego.

W WO 97/22335 (Abbott) ujawniono preparaty z matrycą o kontrolowanym uwalnianiu s ł abo rozpuszczalnych leków zasadowych. Preparaty zawierają rozpuszczalną w wodzie sól alginianu, kompleks soli kwasu alginowego i efektywną ilość organicznego kwasu karboksylowego. Przykładowe kompozycje zawierają alginian sodowy i alginian sodowo-wapniowy w proporcji wagowej 8:1. Organiczny kwas karboksylowy służy do ułatwienia rozpuszczenia leków przy wyższym pH. Preparaty bez kwasu organicznego dają w wyniku wolne uwalnianie słabo rozpuszczalnych leków zasadowych.

W WO 02/17885 (Ranbaxy) ujawniono preparaty do stosowania raz dziennie o kontrolowanym uwalnianiu pochodnych erytromycyny. Preparat zawiera polimery kontrolujące tempo uwalniania tworzące matrycę, takie jak żywice węglowodanowe, sole kwasu poliuronowego jak alginian sodowy, etery celulozowe lub polimery kwasu akrylowego w ilości 0,1 do 4%. Preparat może ponadto zawierać same składniki wytwarzające gaz lub w połączeniu z kwasem organicznym, środki spęczniające, poślizgowe i wypełniacze. Użycie małych ilości polimerów kontrolujących szybkość uwalniania zapewnia, że całkowita waga preparatów jest niska.

Jednakże, tradycyjne preparaty opisane w EP-A-0 188 040 nie są dogodne ze względu na wady wolnego uwalniania z matrycy alginianu i słabej przyswajalności biologicznej, szczególnie słabego rozpuszczania w wodzie leków zasadowych, takich jak pochodnych erytromycyny. Pochodne erytromycyny, zwłaszcza klarytromycyna, wykazują niską rozpuszczalność w jelicie dolnym, gdzie przeważa pH od 6 do 8.

W innych dwóch publikacjach preparaty kwasu karboksylowego użyto jako substancje polepszające rozpuszczalność klarytromycyny w jelicie dolnym. Jednakże klarytromycyna jest wrażliwa na kwaśne środowisko. Opracowano preparaty bez kwasów w celu przezwyciężenia problemu stabilności pochodnej erytromycyny w stosowanych dawkach.

Szczegółowy opis wynalazku

Zgodnie z obecnym wynalazkiem problemy te są rozwiązane poprzez kontrolowane uwalnianie kompozycji farmaceutycznej, która zawiera:

(a) co najmniej jeden składnik aktywny, (b) alginian sodowy i (c) alginian sodowo-wapniowy i w której stosunek wagowy alginianu sodowego (b) do alginianu sodowo-wapniowego (c) wynosi 1 do co najmniej 1,1.

Korzystnie, stosunek wagowy alginianu sodowego (b) do alginianu sodowo-wapniowego (c) wynosi od 1:1,1 do 1:10, a zwłaszcza stosunek wagowy alginianu sodowego (b) do alginianu sodowowapniowego (c) wynosi od 1:1,1 do 1:2.

PL 208 591 B1

Niespodziewanie odkryto, że wady preparatów tradycyjnych mogą być usunięte poprzez użycie powyższego stosunku alginianu sodowego do alginianu sodowo-wapniowego, który zapewnia większe ilości alginianu sodowego w porównaniu do alginianu sodowo-wapniowego. Jest dużym zaskoczeniem, że zwłaszcza problem wolnego uwalniania składnika aktywnego jest rozwiązany poprzez zastosowanie większych ilości alginianu sodowo-wapniowego, skoro alginian ten, zgodnie ze stanem techniki, jest jak wiadomo odpowiedzialny za opóźnione uwalnianie leku z postaci dawki i dlatego jest zwykle używany w małych ilościach w porównaniu do bardziej rozpuszczalnego alginianu sodowego.

Aktywny składnik (a) kompozycji według wynalazku jest zwykle lekiem zasadowym o niskiej rozpuszczalności w wodzie wynoszącej mniej niż 1 część wagowa w 30 częściach wagowych wody.

Korzystnie, składnikiem aktywnym jest pochodna erytromycyny, a w szczególności klarytromycyna.

Kompozycja zawiera zwykle składnik aktywny w ilości od 1 do 75% wagowych, korzystnie od 30-60%, zwłaszcza od 45-55% wagowych składnika aktywnego.

Kompozycja według wynalazku zawiera także alginian sodowy (b) i alginian sodowo-wapniowy (c) w wyż ej wspomnianym stosunku wagowym.

Korzystnie, kompozycja zawiera 5 do 15% wagowych alginianu sodowego i/lub zawiera od 5,5 do 20% wagowych alginianu sodowo-wapniowego.

Zwłaszcza korzystnie, kompozycje według wynalazku zawierają około 7 do 10% wagowych alginianu sodowego i 8 do 12% wagowych alginianu sodowo-wapniowego.

Stwierdzono także, że szczególnie korzystne kompozycje zawierają ponadto (d) co najmniej jeden środek powierzchniowo czynny. Takie kompozycje wykazują bardzo pożądane zachowanie uwalniania.

Środek powierzchniowo czynny może być wybrany spośród nie jonowych lub jonowych środków powierzchniowo czynnych lub ich mieszanin.

Odpowiednie nie jonowe środki powierzchniowo czynne są wybrane z grupy alkiloglukozydów, alkilomaltozydów, alkilotioglukozydów, makrogolglicerydów laurylu, polioksyetyleno alkilofenoli, polioksyetyleno alkiloeterów, glikolu polietylenowego estrów kwasu tłuszczowego, glikolu polietylenowego estrów glicerolu z kwasem tłuszczowym, estrów polioksyetylenosorbitanu z kwasem tłuszczowym, kopolimerów blokowych polioksyetylen-polioksypropylen, poliglicerolowych estrów z kwasem tłuszczowym, polioksyetyleno glicerydów, polioksyetylenowych olejów roślinnych, polioksyetylenowych uwodornionych olejów roślinnych, steroli i ich mieszanin.

Korzystnymi nie jonowymi środkami powierzchniowo czynnymi są estry polioksyetylenosorbitanu z kwasem tłuszczowym, które są sprzedawane pod handlowymi nazwami Polysorbate lub Tween. Specyficznymi przykładami są Polysorbate 80 lub Polysorbate 20.

Odpowiednie jonowe środki powierzchniowo czynne są wybrane z grupy soli kwasu tłuszczowego, soli żółciowych, fosfolipidów, estrów kwasu fosforowego, karboksylatów, siarczanów, sulfonianów i ich mieszanin. Specyficznym przykładem jest siarczan laurylosodowy.

Kompozycja farmaceutyczna według wynalazku zawiera zwykle 0,5 do 10%, a korzystnie 1 do 3% wagowych środka powierzchniowo czynnego.

Kompozycja o kontrolowanym uwalnianiu według wynalazku może także ponadto zawierać farmaceutycznie dopuszczalne rozczynniki. Odpowiednimi rozczynnikami są rozcieńczalniki, tj. laktoza lub mikrokrystaliczna celuloza; spoiwa, tj. poliwinylopirolidon, hydroksypropyloceluloza lub hydroksypropylometyloceluloza; środki smarowe, tj. talk, kwas stearynowy lub stearynian magnezu; środki ślizgowe tj. krzemionka, bezwodna koloidalna; środki barwiące i modyfikatory pH.

Kompozycja według wynalazku jest wytwarzana korzystnie przy użyciu tradycyjnej suchej lub mokrej procedury granulacji i jest w formie doustnej dawki w postaci stałej, korzystnie w postaci tabletki. Jest także możliwość, że kompozycja jest w postaci granulek lub grudek, które mogą być zamknięte w kapsułce. Dowolna odpowiednia postać dawki doustnej może być dodatkowo powleczona zwyczajnymi substancjami powlekającymi, takimi jak polimery. Takie powleczenie może prowadzić do dodatkowego lub zmodyfikowanego kontrolowanego efektu uwalniania lub może służyć do maskowania smaku lub zapachu lub poprawić trwałość postaci dawki.

Na koniec, wynalazek odnosi się także do procesu przygotowania kompozycji, który obejmuje dostarczenie mieszaniny alginianu sodowego (a) i alginianu sodowo-wapniowego (b) i połączenie tej mieszaniny z aktywnym składnikiem (a) i opcjonalnie ze środkiem powierzchniowo czynnym (d).

Kompozycja farmaceutyczna według wynalazku jest szczególnie odpowiednia do stosowania raz dziennie pochodnych erytromycyny, takich jak klarytromycyny, ponieważ wykazuje pożądane uwalnianie i jest lepsza od tradycyjnych preparatów zasadowych w oparciu o alginiany, w związku z szybszym tempem uwalniania dawki bez potrzeby stosowania kwasów karboksylowych.

PL 208 591 B1

Wynalazek ponadto przedstawiono w następujących przykładach.

Przykłady

P r z y k ł a d 1-8

Procedura produkcji tabletki

Tabletki sporządzono przy użyciu składników przedstawionych poniżej w tabeli 1. W tabeli 1 przedstawiono kompozycje tabletek różnych preparatów klarytromycyny o kontrolowanym uwalnianiu sporządzonych w przykładach 1-8 przy użyciu następującej procedury.

Przesiano lek klarytromycynę i inne rozczynniki z wyjątkiem środka powierzchniowo czynnego Polysorbate 80. Przesiane materiały z wyjątkiem środków smarowych zmieszano na sucho i zgranulowano z wodą lub roztworem wodnym środka powierzchnio czynnego. Otrzymany mokry granulat suszono aż do uzyskania zawartości wilgotności w granulacie mniejszej niż 3% (wagowo) w przeliczeniu na wagę wody. Wysuszone granulaty przesiano i zmieszano ze środkami smarowymi i poślizgowymi, tj. kwasem stearynowym, stearynianem magnezu, talkiem i krzemionką, bezwodną koloidalną. Otrzymaną mieszaninę skompresowano przy użyciu obrotowej maszyny do tabletkowania otrzymując tabletki, które następnie powleczono dyspersją hydroksypropylometylocelulozy dla przykrycia nieprzyjemnego smaku klarytromycyny.

T a b e l a 1

Kompozycje tabletek różnych preparatów klarytromycyny o kontrolowanym uwalnianiu.

Przykład	1	2	3	4	5	6	7	8
Składnik	mg/tab	mg/tab	mg/tab	mg/tab	mg/tab	mg/tab	mg/tab	mg/tab
Klarytromycyna	500	500	500	500	500	500	500	500
Alginian sodowy	80	80	80	80	80	80	80	80
Alginian sodowo wapniowy	30	30	30	90	90	120	60	90
Laktoza	289	269	259	229	199	169	229	225
Poliwinylopirolidon	30	30	30	30	30	30	30	30
Polysorbate 80	-	20	30	-	30	30	30	30
Kwas stearynowy	21	21	21	21	21	21	21	-
Stearynian magnezu	20	20	20	20	20	20	20	10
Krzemionka, bezwodna koloidalna	-	-	-	-	-	-	-	5
Talk	30	30	30	30	30	30	30	30

Testy rozpuszczania

Tabletki zgodnie z przykładami od 1 do 4 i Klacid UNO (Ch. Nr: 81198TF02) (Abbott) poddano testowi rozpuszczania. Test rozpuszczenia przeprowadzono w 900 ml buforu octanowego (USP) o pH 5,0 przy użyciu aparatu USP II przy 50 obrotów/minutę.

Preparat/czas (godz.)	1	4	Klacid UNO (Ch. Nr: 81198TF02)
0	0	0	0
2	7	11	8
4	16	22	20
6	25	35	32
8	32	48	43
12	44	67	60
24	69	93	88

PL 208 591 B1

W przykł adzie 1, w którym preparat był taki, jak sugerowano i zastrzegano w WO 97/22335, lecz bez kwasu cytrynowego, ilość rozpuszczonej klarytromycyny po 12 godzinach była mniejsza niż 50%. Jednakże, w przykładzie 4 więcej niż 50% klarytromycyny rozpuściło się po 12 godzinach i profil uwalniania był bardzo podobny do profilu uwalniania Klacid UNO, zawierającego kwas cytrynowy.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Kompozycja farmaceutyczna o kontrolowanym uwalnianiu zawierają ca:

(a) co najmniej jeden składnik aktywny, (b) alginian sodowy i (c) alginian sodowo-wapniowy, znamienna tym, ż e stosunek wagowy alginianu sodowego (b) do alginianu sodowo-wapniowego (c) wynosi 1 do co najmniej 1,1.
2. Kompozycja farmaceutyczna wedł ug zastrz. 1, znamienna tym, ż e stosunek wagowy alginianu sodowego (b) do alginianu sodowo-wapniowego (c) wynosi od 1:1,1 do 1:10.
3. Kompozycja farmaceutyczna wedł ug zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, ż e stosunek wagowy alginianu sodowego (b) do alginianu sodowo-wapniowego (c) wynosi od 1:1,1 do 1:2.
4. Kompozycja farmaceutyczna wedł ug dowolnego z zastrz. 1 do 3, znamienna tym, ż e składnik aktywny (a) jest lekiem zasadowym wykazującym słabą rozpuszczalność w wodzie, mniej niż 1 część wagowa na 30 części wagowych wody.
5. Kompozycja farmaceutyczna wedł ug dowolnego z zastrz. 1 do 4, znamienna tym, ż e składnikiem aktywnym (a) jest pochodna erytromycyny.
6. Kompozycja farmaceutyczna według zastrz. 5, znamienna tym, że pochodną erytromycyny jest klarytromycyna.
7. Kompozycja farmaceutyczna według dowolnego z zastrz. 1 do 6, znamienna tym, że zawiera:

(a) 1 do 75% wagowych, korzystnie 30 do 60%, a szczególnie korzystnie 45 do 55% wagowych składnika aktywnego.
8. Kompozycja farmaceutyczna według dowolnego z zastrz. 1 do 7, znamienna tym, że zawiera:

(b) 5 do 15% wagowych alginianu sodowego, korzystnie 7 do 10% wagowych alginianu sodowego.
9. Kompozycja farmaceutyczna według dowolnego z zastrz. 1 do 8, znamienna tym, że zawiera:

(c) 5,5 do 20% wagowych alginianu sodowo-wapniowego, korzystnie 8 do 12% wagowych alginianu sodowo-wapniowego.
10. Kompozycja farmaceutyczna według dowolnego z zastrz. 1 do 9, znamienna tym, że zawiera:

(d) co najmniej jeden ś rodek powierzchniowo czynny.
11. Kompozycja farmaceutyczna według zastrz. 10, znamienna tym, że środkiem powierzchniowo czynnym jest ester polioksyetylenosorbitanu z kwasem tłuszczowym, a korzystnie Polysorbate 80.
12. Kompozycja farmaceutyczna według zastrz. 10 albo 11, znamienna tym, że zawiera:

(d) 0,5 do 10%, a korzystnie 1 do 3% wagowych ś rodka powierzchniowo czynnego.
13. Sposób otrzymywania kompozycji określonej w dowolnym z zastrz. 1 do 12, znamienny tym, że dostarcza się mieszaninę alginianu sodowego (b) i alginianu sodowo-wapniowego (c), łączy się tę mieszaninę ze składnikiem aktywnym (a) i opcjonalnie ze środkiem powierzchniowo czynnym (d).