PL205883B1

PL205883B1 - Kompozycja czynnika chłodniczego, zastosowanie tej kompozycji oraz sposób wytwarzania chłodzenia

Info

Publication number: PL205883B1
Application number: PL376225A
Authority: PL
Inventors: Owen Ross Chambers; Neil Andre Roberts
Original assignee: Du Pont; E I Du Pont De Nemours And Company
Priority date: 2002-10-11
Filing date: 2003-10-13
Publication date: 2010-06-30
Also published as: CN1720312A; US20080029731A1; HK1073861A1; US7410595B2; CN1720312B; ES2361912T3; NZ539389A; GB0223724D0; US7799240B1; CN101875837A; NO20052321D0; KR20050070049A; EP1560892A1; US20060011884A1; BR0315165A; KR101067583B1; WO2004033582A1; MXPA05003798A; PL376225A1; AU2003269277A1

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest kompozycja czynnika chłodniczego, zastosowanie tej kompozycji jako czynnika chłodniczego w urządzeniu chłodniczym oraz sposób wytwarzania chłodzenia.

Istnieje zapotrzebowanie na niskotemperaturowy czynnik chłodniczy do stosowania w chłodniach składowych. Przed protokołem z Montrealu tę funkcję pełnił R502, azeotrop R115 i R22. Ten czynnik chłodniczy był szczególnie atrakcyjny w warunkach niskiej temperatury, w których R12 (CCl2F2) albo R22 osiągały swoje skuteczne granice robocze. W tych niskich temperaturach było możliwe uzyskanie znacznego wzrostu wydajności w porównaniu z wydajnością z R22, przy czym główna korzyść polegała na pracy w znacznie niższych temperaturach wylotowych. Jednak R502 zawiera R115, który jest silnym środkiem zubożającym w ozon i aktualnie nie jest dopuszczony do stosowania.

Z kolei to wymaganie zostało częściowo spełnione przez stosowanie dwóch mieszanek zawierających R143a. Pierwsza mieszanka stanowi R404A, który składa się z R125 (44% wagowo), R143a (52% wagowo) i R134a (4% wagowo). Druga mieszanka stanowi R507A, który składa się z azeotropowej mieszaniny R125 (50% wagowo) i R143a (50% wagowo).

Problem z tymi mieszankami polega na tym, że mają one bardzo wysokie potencjały globalnego ocieplenia (GWP, Global Warming Potential).

Koncepcja potencjału globalnego ocieplenia (GWP) została opracowana w celu porównania zdolności gazu szklarniowego do wychwytywania ciepła w atmosferze względem innego gazu. Jako gaz wzorcowy wybrano dwutlenek węgla (CO2). Wartości GWP są liczbami niemianowanymi, ponieważ są stosunkami. Cytowane niżej GWP-y podane są w IPCC-1995 dla 100-letnich horyzontów czasowych. GWP dla mieszanek oblicza się drogą sumowania iloczynów ułamka masowego i GWP indywidualnego składnika.

Gaz szklarniowy jest gazem, który powoduje wychwytywanie ciepła przez atmosferę ziemską. Gaz szklarniowy umożliwia promieniowaniu słonecznemu osiągnięcie powierzchni Ziemi, która jest ogrzewana przez to promieniowanie i na skutek ogrzewania wysyła promieniowanie podczerwone o większej dł ugoś ci fali. Gaz szklarniowy zapobiega emitowaniu tego promieniowania z powrotem w przestrzeń poprzez pochł anianie go, a zatem wychwytuje go w atmosferze.

R507 ma GWP o wartości 3300, a R404A ma GWP tylko nieznacznie mniejsze niż 3260. Te wysokie wartości GWP są spowodowane obecnością R143a. Czysty R143a ma GWP o wartości 3800 w porównaniu z GWP innego głównego składnika, R125, którego GWP wynosi tylko 2800.

Stosowano także sam R22, lecz jest on środkiem zubożającym w ozon a więc będzie eliminowany w następnym dziesięcioleciu. Także i sprawność R22 w niskich temperaturach, wymagana w chł odni skł adowej, jest niska.

Ujawniono ponadto różnorodne mieszanki chłodnicze, które obejmują pentafluoroetan, 1,1,1,2lub 1,1,2,2-tetrafluoroetan i węglowodór. Przykładowo, publikacja WO 01/23493 ujawnia kompozycję zawierającą: 50-80% pentafluoroetanu (R125) i 20-50% 1,1,1,2-tetrafluoroetanu (R134a) oraz do 10% dodatków węglowodorowych. Publikacja GB 2356867 ujawnia natomiast kompozycję chłodniczą, która zawiera (a) pentafluoroetan, oktafluoropropan, trifluorometoksydifluorometan lub heksafluorocyklopropan lub mieszaninę dwóch lub więcej w ilości co najmniej 35% wagowych, (b) 1,1,1,2- lub 1,1,2,2-tetrafluoroetan, trifluorometoksypentafluoroetan, 1,1,1,2,3,3,3-heptafluoropropan lub mieszaninę dwóch lub więcej, w ilości co najmniej 30% wagowych i (c) n-butan lub izobutan w ilości od 1% do mniej niż 2,3% wagowo. Natomiast, publikacja GB2327427 ujawnia kompozycję, która zawiera R125, R218, trifluorometoksydifluorometan, lub heksafluorocyklopropan lub mieszaninę dwóch lub więcej w iloś ci 5% do 60% wagowo, R125, R134a, R134, R152a, trifluorometoksypentafluoroetan, R227ea lub R227ca lub mieszaninę dwóch lub więcej w ilości od 30 do 94% wagowo i niepodstawiony węglowodór inny niż metylopropan w ilości 1-10%.

Aktualnie jednak ciągle istnieje znaczny problem związany z globalnym ociepleniem, a zatem ważne jest stosowanie mieszanek o możliwie niskim GWP. Oczywiście istnieje potrzeba znalezienia środka zastępczego dla R502, który nie jest czynnikiem zubożającym w ozon, ma niski GWP i może pracować w wymaganych niskich temperaturach sprawniej niż R22, R404A albo R507.

Przedmiotem wynalazku jest kompozycja czynnika chłodniczego, charakteryzująca się tym, że zawiera:

(a) pentafluoroetan, trifluorometoksydifluorometan albo heksafluorocyklopropan albo mieszaninę dwóch albo więcej spośród tych związków w ilości od 83 do 90% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji,

PL 205 883 B1 (b) 1,1,1,2- albo 1,1,2,2-tetrafluoroetan, trifluorometoksypentafluoroetan, albo mieszaninę dwóch albo więcej spośród tych związków w ilości od 7,5 do 15% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji oraz (c) etylenowo nienasycony albo nasycony węglowodór, ewentualnie zawierający jeden albo więcej atomów tlenu, o temperaturze wrzenia od -50° do +35°C albo jego mieszaninę w ilości od 3 do 4% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji, przy czym stosunek wagowy składnik (a): składnik (b) wynosi co najmniej 3:1.

Korzystnie składnik (c) występuje w ilości 3,5% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji.

Korzystnie składnik (c) jest jednym albo wieloma składnikami wybranymi spośród propanu, n-butanu, izobutanu, cyklobutanu, cyklopropanu, metylocyklopropanu, pentanu, izobutanu, eteru dwumetylowego, eteru etylowometylowego, propenu i oksetanu.

Korzystniej składnik (c) jest n-butanem i/lub izobutanem.

Korzystnie składnik (a) jest pentafluoroetanem.

Korzystnie składnik (a) występuje w ilości od 83 do 88% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji.

Korzystnie składnik (b) jest 1,1,1,2-tetrafluoroetanem.

Korzystnie składnik (b) występuje w ilości od 10 do 15% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji.

Korzystnie stosunek wagowy składnik (a): składnik (b) wynosi od 5:1 do 10:1.

Korzystnie stosunek wagowy składnik (a): składnik (b) wynosi od 7:1 do 9:1.

Korzystnie kompozycja zawiera dalszy składnik korzystnie fluorowęglowodór.

Korzystniej fluorowęglowodór ma temperaturę wrzenia pod ciśnieniem atmosferycznym co najwyżej -40°C.

Korzystniej stosunek F/H we fluorowęglowodorze wynosi co najmniej 1.

Korzystniej fluorowęglowodór jest difluorometanem lub trifluorometanem.

Korzystniej dalszy składnik występuje w ilości nieprzekraczającej 5% wagowo w stosunku do ciężaru (a), (b) i (c) jeszcze korzystniej w ilości nieprzekraczającej 2% wagowo w stosunku do ciężaru (a), (b) i (c).

Przedmiotem kompozycji jest zastosowanie kompozycji określonej powyżej jako czynnika chłodniczego w urządzeniu chłodniczym.

Przedmiotem wynalazku jest również sposób wytwarzania chłodzenia, polegający na tym, że kondensuje się kompozycję określoną powyżej, a następnie kompozycję odparowuje się w sąsiedztwie chłodzonego ciała.

Podane wyżej zawartości procentowe odnoszą się zwłaszcza do fazy ciekłej, a odpowiednie zakresy dla fazy parowej są, jak następuje:

(a) co najmniej 85%, (b) od 2 do 12% i (c) od 0,8 do 3%, wszystkie wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji. Te zawartości procentowe stosuje się korzystnie zarówno w fazie ciekłej, jak i parowej.

Zgodnie z niniejszym wynalazkiem opracowano sposób wytwarzania chłodzenia, który polega na kondensowaniu kompozycji według niniejszego wynalazku, a następnie parowaniu kompozycji w sąsiedztwie chł odzonego ciał a. Zgodnie z wynalazkiem opracowano takż e urzą dzenie chł odnicze zawierające jako czynnik chłodniczy kompozycję według niniejszego wynalazku.

Składnik (a) występuje w ilości co najmniej 83% wagowo, korzystnie od 83 do 90% wagowo, jeszcze korzystniej od 83 do 88% wagowo, a zwłaszcza około 85% wagowo. Składnik (a) jest korzystnie R125 (pentafluoroetanem) albo mieszaniną zawierającą co najmniej połowę, a zwłaszcza co najmniej trzy czwarte (masowo) R125. Najkorzystniej składnik (a) stanowi R125 (sam). Na ogół zdolność chłodząca kompozycji wzrasta ze zwiększającą się zawartością R125, a największą zdolność chłodzącą i sprawność można uzyskać przy około 85% R125.

Składnik (b) występuje w kompozycji w ilości od 7,5 do 20%, na ogół od 10 do 15% wagowo, a zwłaszcza około 11,5% wagowo. Składnik (b) jest korzystnie mieszaniną zawierającą co najmniej połowę, a zwłaszcza trzy czwarte (masowo) R134a (1,1,1,2-tetrafluoroetanu). Najkorzystniej składnik (b) stanowi R134a (sam).

Stosunek wagowy składnik (a): składnik (b) wynosi co najmniej 3:1, na ogół co najmniej 4:1, korzystnie od 5:1 do 10:1, a zwłaszcza od 7:1 do 9:1.

Składnik (c) jest nasyconym albo etylenowo nienasyconym węglowodorem zawierającym ewentualnie jeden albo więcej atomów tlenu, a zwłaszcza jeden atom tlenu, o temperaturze wrzenia od -50° do +35°C albo ich mieszaniną. Korzystne węglowodory, które można stosować, zawierają od trzech do pięciu atomów węgla. Węglowodory mogą być acykliczne albo cykliczne. Węglowodory acykliczne, które można stosować, obejmują propan, n-butan, izobutan, pentan, izopentan, eter dimetylowy i ety4

PL 205 883 B1 lometylowy oraz propan. Węglowodory cykliczne, które można stosować, obejmują cyklobutan, cyklopropan, metylocyklopropan i oksetan. Korzystne węglowodory obejmują n-butan i izobutan, przy czym szczególnie korzystny jest izobutan. Izobutan nadaje się zwłaszcza do wytwarzania niepalnej mieszaniny w warunkach najgorszego frakcjonowania na skutek nieszczelności.

Nie jest wykluczona obecność w kompozycji co najmniej jednego dalszego składnika. Zatem chociaż kompozycja będzie zawierać typowo trzy zasadnicze składniki, to może występować także co najmniej jeden czwarty składnik. Typowe dalsze składniki obejmują inne fluoropochodne węglowodorów, a zwłaszcza fluorowęglowodory, takie jak te, które mają temperaturę wrzenia pod ciśnieniem atmosferycznym co najwyżej -40°C, a zwłaszcza co najwyżej -49°C, zwłaszcza te, w których stosunek F/H w cząsteczce wynosi co najmniej 1, korzystnie R23, trifluorometan, a zwłaszcza R32, difluorometan. Na ogół maksymalne stężenie tych innych składników nie przekracza 10%, korzystnie nie przekracza 5%, a zwłaszcza nie przekracza 2% wagowo w stosunku do sumy ciężarów składników (a), (b) i (c). Obecność fluorowęglowodorów ma na ogół oboję tny wpł yw na pożądane wł a ś ciwoś ci kompozycji. Jeden albo więcej butanów, a zwłaszcza n-butan albo izobutan, stanowią korzystnie co najmniej 70%, jeszcze korzystniej co najmniej 80%, a zwłaszcza co najmniej 90% wagowo całkowitego ciężaru węglowodorów w kompozycji. Ocenia się, że w celu zminimalizowania wszelkiego efektu szklarniowego korzystne jest unikanie perfluorowcowęglowodorów oraz unikanie fluorowcowęglowodorów z jednym albo więcej niż jednym fluorowcem cięższym niż fluor. Całkowita ilość takich fluorowcopochodnych węglowodorów powinna korzystnie nie przekraczać 2%, jeszcze korzystniej 1%, a zwłaszcza 0,5% wagowo.

Ustalono, że kompozycje według niniejszego wynalazku są bardzo zgodne ze środkami smarującymi opartymi na oleju mineralnym, które zostały konwencjonalnie zastosowane z czynnikami chłodniczymi CFC. Zgodnie z tym kompozycje według niniejszego wynalazku można stosować nie tylko z cał kowicie syntetycznymi ś rodkami smarują cymi, takimi jak estry polioli (POE), poliglikole alkilenowe (PAG) i poliglikole oksypropylenowe albo z fluorowanym olejem, jak ujawniono w europejskim opisie patentowym nr EP-A-399817, lecz także ze środkami smarującymi opartymi na oleju mineralnym i alkilobenzenie, włącznie z olejami naftenowymi, olejami parafinowymi i olejami silikonowymi oraz mieszaninami takich olejów i środków smarujących z całkowicie syntetycznymi środkami smarującymi i fluorowanym olejem.

Stosować można zwykłe dodatki, włącznie z dodatkami stosowanymi przy skrajnych ciśnieniach i dodatkami przeciwściernymi, oraz dodatki polepszające trwałość termiczną, inhibitory korozji, środki polepszające wskaźnik lepkości, środki obniżające temperaturę krzepnięcia, detergenty, środki przeciwpianowe i środki do nastawiania lepkości. Przykłady odpowiednich dodatków znajdują się w Tabeli D amerykań skiego opisu patentowego nr US4755316.

Niniejszy wynalazek ilustrują dalej następujące przykłady.

P r z y k ł a d y

Oznaczanie zależności prężność pary/temperatura dla badanych mieszanek

Próbki stosowane do badań są wyszczególnione w Tabeli 1.

Sprzęt i część doświadczalna

Sprzęt do oznaczania zależności prężność pary/temperatura składał się z 1-litrowego reaktora Parra zanurzonego całkowicie w regulowanej termostatem łaźni wodnej. Temperaturę łaźni mierzono stosując kalibrowany platynowy termometr oporowy ze wskaźnikiem Isotech TTI1. Rozdzielczość termometru wynosi 0,01°C. Ciśnienie odczytywano za pomocą kalibrowanego przetwornika ciśnienia z dokładnością doświadczalną 0,01 bara i odczytywano je na przyrządzie Druck DR1.

Do reaktora Parra ładowano w przybliżeniu 1,2 kg czynnika chłodniczego, a następnie chłodzono reaktor w ciągu nocy. Po osiągnięciu temperatury zapisywano co dziesięć minut wyniki pomiarów ciśnienia i temperatury aż do wartości stałej.

Uzyskane dane nie obejmują punktu rosy, a zatem nie podają poślizgu temperatury. Przybliżoną ocenę poślizgu temperatury można uzyskiwać stosując program REFPROP 6. Zależność poślizgu i temperatury wrzenia jest zwykle prawie liniowa i moż na ją przedstawić równaniem liniowym. W przypadku R407C musi być stosowane równanie dwumianowe. Te równania można teraz wykorzystać otrzymując przybliżony poślizg temperatury dla doświadczalnie określonych temperatur wrzenia i jest to skuteczna normalizacja obliczonego poślizgu względem danych oznaczonych doświadczalnie. Ciśnienie punktu rosy można teraz ocenić w przybliżeniu stosując zależność temperatura/ciśnienie, którą ustalono dla temperatury wrzenia. Otrzymane równania poślizgu są pokazane także w Tabeli 2. Te równania można teraz wykorzystać do sporządzenia tablic prężność pary/temperatura.

Oznaczanie sprawności czynników chłodniczych na niskotemperaturowym (LT) kalorymetrze

PL 205 883 B1

Sprzęt i ogólne warunki pracy

Sprawność czynników chłodniczych oznaczano na niskotemperaturowym (LT) kalorymetrze. Kalorymetr LT jest wyposażony w półhermetyczne kondensujące urządzenie Bitzer zawierające olej Shell SD. Gorąca para wychodzi ze sprężarki przez separator oleju do chłodnicy. Ciśnienie wylotowe na wylocie sprężarki jest utrzymywane na stałym poziomie za pomocą zaworu odcinającego z uszczelnioną dławnicą. Czynnik chłodniczy wędruje następnie wzdłuż linii cieczy do parownika.

Parownik jest wykonany z 15 mm rury miedzianej zawiniętej dookoła brzegów dobrze izolowanej 32 l łaźni SS. Łaźnia jest napełniona 50:50 roztworem glikol:woda, a ciepło jest dostarczane do niej przez 3 x 1 kW grzejniki regulowane przez regulator PID. Mieszadło z szeroką łopatką zapewnia równomierny rozdział ciepła. Ciśnienie parowania jest regulowane za pomocą automatycznego zaworu rozprężnego.

Para czynnika chłodniczego powraca do sprężarki przez wymiennik ciepła na przewodzie ssącym.

Dwanaście odczytów temperatury, pięć odczytów ciśnienia, moc kompresora i doprowadzone ciepło, zapisuje się wszystkie automatycznie stosując Dasylab.

Próby prowadzono w temperaturze kondensacji 40°C, przy cieple przegrzania parownika 8°C (±0,5°C).

W przypadku R22 temperaturę na koń cu parownika utrzymywano na poziomie 8°C powyż ej temperatury równoważnej ciśnieniu parowania.

W przypadku innych czynników chłodniczych temperaturę na końcu parownika utrzymywano na poziomie 8°C powyżej temperatury równoważnej ciśnieniu parowania (punkt rosy).

Średnią temperaturę parownika (temperaturę parowania) dla tych czynników chłodniczych obliczano drogą odczytywania temperatury równoważnej ciśnieniu parownika z tablicy temperatur wrzenia i dodawania do niej poł owy poś lizgu w tej temperaturze.

Początkowo ciśnienie nastawiano z grubsza, a następnie nastawiano temperaturę łaźni. Ciśnienie powinno być wtedy nastawione ponownie w celu zapewnienia występowania ciepła przegrzania 8°C. Ciepło przegrzania mierzono z trzeciego wylotu parownika. W czasie pracy nie wykonywano żadnych nastawień z wyjątkiem ewentualnie pomniejszych zmian zaworu na wylocie kompresora w celu utrzymania możliwie stałych warunków. Następnie kontynuowano próbę w ciągu co najmniej jednej godziny, w którym to czasie dokonywano 6 odczytów, to jest co każde minut. Jeżeli te odczyty były stałe, to wtedy obliczano ich średnią.

Specyficzne szczegóły doświadczalne dla każdego czynnika chłodniczego

Lista czynników chłodniczych jest podana w takiej kolejności, w jakiej prowadzono pomiary.

R22 - kompozycja porównawcza: Do odbiornika cieczy ładowano R22 (3,477 kg), a ponieważ był to pierwszy raz, gdy zastosowano kalorymetr LT, to odtąd wymagano głównych danych podstawowych dla modyfikacji R22. Zgodnie z tym uzyskiwano osiem punktów danych pomiędzy temperaturami parowania -33° i -21°C.

75% R125 - kompozycja porównawcza: Do odbiornika cieczy ładowano w przybliżeniu 3,54 kg i otrzymywano cztery punkty danych odpowiednio pomi ę dzy ś rednimi temperaturami -31° i -23°C. W średniej temperaturze parowania -23°C zawór rozprężny był całkowicie otwarty.

85% R125 - kompozycja według wynalazku: Do odbiornika cieczy ładowano w przybliżeniu 3,55 kg i otrzymywano cztery punkty danych pomię dzy ś rednimi temperaturami parowania -31° i -25°C. W średniej temperaturze parowania -26°C zawór rozprężny był całkowicie otwarty.

85% R125 (R600a) - kompozycja według wynalazku: Do odbiornika cieczy ładowano w przybliżeniu 3,56 kg i otrzymywano pięć punktów danych pomiędzy średnimi temperaturami -44,5°C i -28°C.

R407C - kompozycja porównawcza: Do odbiornika cieczy ładowano w przybliżeniu 3,59 kg i pomiędzy ś rednimi temperaturami parowania -32° i -20°C otrzymywano pięć punktów danych.

70% R125 - kompozycja porównawcza: Do odbiornika cieczy ładowano w przybliżeniu 3,5 kg i pomiędzy ś rednimi temperaturami parowania -32° i -21°C otrzymywano pięć punktów danych.

R404A - kompozycja porównawcza: Do odbiornika cieczy ładowano w przybliżeniu 3,51 kg i pomię dzy ś rednimi temperaturami -33° i -25°C otrzymywano pięć punktów danych.

Wyniki

Uzyskane wyniki są zebrane w Tabelach 3-8. Średnia temperatura par. = średnia temperatura parowania, powietrze na skraplaczu = temperatura powietrza w pomieszczeniu, które dmucha się nad skraplaczem chłodzonym powietrzem, zmierzona bezpośrednio przed dmuchaniem powietrza nad skraplaczem, press = ciśnienie.

Komentarz i omówienie wyników doświadczeń

PL 205 883 B1

Wykres 1 przedstawia porównanie wydajności w średniej temperaturze parowania -30°C w porównaniu z R404A. Tę temperaturę parowania uważa się za dość typową tam, gdzie oczekuje się pracy środka chłodniczego w niskiej temperaturze. Widać, że 85% R125 i 85% R125 (R600a) mają nieznacznie lepszą względną wydajność niż R404A, natomiast inne badane czynniki chłodnicze były słabsze. Następne z kolei najlepsze są R22 i 75% R125. W tej temperaturze R407C jest najsłabszy, lecz polepsza się w sposób względny w miarę jak wzrasta średnia temperatura parowania. Na ogół wydajność chłodzenia polepsza się w miarę wzrostu zawartości R125.

Wykres 2 przedstawia uzyskane wyniki COP. Na wykresie pokazano, że 85% R125 i 85% R125 (R600a) dają najlepszą sprawność w temperaturze -30°C i są one jednymi czynnikami chłodniczymi lepszymi niż R404A.

Na wykresach 3 i 4 przedstawiono wydajność i COP dla każdego danego czynnika chłodniczego w porównaniu z R22. Wykresy pokazują ponownie podobieństwo 85% R125 i 85% R125 (R600a) z R404A, z których wszystkie stanowią 5-10% względem R22.

Korzystnymi kompozycjami są zatem 85% R125 i 85% R125 (R600a). Zakłada się, że n-butan i izobutan mają taką samą wartość GWP jak metan (21) i jest to wartość o 22% mniejsza niż GWP R404a i o 23% mniejsza niż GWP R507.

Korzystne kompozycje zawierają 85% wagowo R125, 11,5% wagowo R134a i 3,5% wagowo butanu albo izobutanu. Kompozycje mają zależność prężność pary-temperatura bardzo bliską zależności dla R404A. Na przykład w temperaturze -30°C ciekły R404A ma prężność pary 0,209 MPa (30,3 psia), a korzystne kompozycje mają prężność pary nad cieczą 0,218 MPa (31,6 psi) dla butanu i 0,223 MPa (32,3 psia) dla izobutanu, to jest tylko o 4-6% wyższą.

T a b e l a 1 Szczegóły badanych środków chłodniczych

Opis	Kompozycja
70% R125	R125/134a/600 (70,0/26,5/3,5)
75% R125	R125/134a/600 (75,0/21,5/3,5)
85% R125	R125/134a/600 (85,0/11,5/3,5)
85%125(R600a)	R125/134a/600a (85/11,5/3,5)
R407C	R32/125/134a (23,0/24,0/52,0)
R404A	R125/143a/134a (44,1/51,9/4,0)

T a b e l a 2 Wyniki pomiarów doś wiadczalnych SVP i poślizgu temperatury z REFPR0P6

Opis	Równanie SVP (patrz uwaga 1)	Równanie poślizgu (patrz uwaga 2)
70% R125	y = -2357,53678x + 13,02249	y = -0,2391x + 3,22225
75% R125	y = -2318,71536x + 12,93301 R²=1,0000	y = -0,02122x + 2,84478 R²=0,99704
85% R125	y = -2318,35322x + 12,98687 R²=0,99998	y = -0,01305x + 1,85013 R²=0,99456
85% R125 (R600a)	y = -2307,282362x + 12,964359 R²=0,999973	y = -0,0157x + 1,7337 R²=0998
R407C (3)	y = -2422,08237x + 13,27060	y = -0,000118x2 -0,027343x + 6,128020 R²=0,998575
R404A	y = -2367,62611x + 13,14935 R²=0,99994	y = -0,005014x + 0,547125 R²=0,995941

Uwagi:

(1) W tym równaniu x=1/T, gdzie T jest temperaturą wrzenia w stopniach Kelvina: y=ln(p), gdzie p jest prężnością pary nasyconej w psia (2) W tym równaniu x=t, gdzie t jest temperaturą cieczy (temperaturą wrzenia) w stopniach C, a y=poślizg temperatury w stopniach C w temperaturze wrzenia (3) Stosowane dane pochodziły z Refprop, lecz były zgodne z danymi z podręcznika Ashrae i z ICI (4) Prężności pary dla R22 otrzymywano z podręcznika Ashrae drogą interpolacji

PL 205 883 B1

Ciepło

Φ Ν μ φ Ν μ α

Ν μ cx φ -Η 3

parowaniu

LO 00

L0 co

LiO 00

r* r-

d CO

co co

CL· θ'

r*d 00

P-ł

rd

LO

CD

σ»

CO

<D

Ο

σ\

CL·

t—I

rd

Cd

cd

co

d*

Ο

ο

o

rd

Ό

'Φ

φ

Φ

X.

Ο

2

φ

*=Ρ

o-

co

d

o

C7

co

LD

3

0

γΜ

cd

LD

LO

o

Cd

co

cd

Cx]

-ΓΊ

μ

μ Φ Ν

ίΧ

Cd

co

KD

Γ·

o

r-4

CO

LO

Φ

cx

Φ

-

X.

•X.

X.

Xx

X.

Ό

0

-Η

i—1

rd

τ—1

Cd

>1

Ό

ϋ

Ή

24

μ

___,

CL·

Cd

CO

cd

CD

o

LD

CL·

Ο

Φ

Χ3

CO

r—1

co

O

LD

00

Cd

Ο

•Ν

2

co

d

CO

'D

LD

θ'

2

Φ*

24

s.

X.

«X

X.

μ

ι—!

rd

1-1

rd

i—4

rd

r-d

cx

φ

I Φ μ

I

φ

ω Ο

O

Cd

co

LO

d

O

LO

Γ-

φ

μ

2 0

PS

co

O

r-

LO

lO

Cd

o

ε

-Ρ

μ Φ cx

φ

co

CO

Cd

<N

Cd

CM

Cd

Cd 1

φ Εη

Ή C

1 φ

(ΰ

1 φ

Cd 1-4

o

Cd

co

LO

d

o

IO

r-

φ α ε φ Η

2

φ

2

Xx

x-

X.

Xx

Χχ

X.

0

Ή

Cd

co

o

O-

r-

LO

Cd

o

4->

μ Φ

3

Ν] cd

co 1

Cd 1

cd 1

Cd l

Cd 1

cd 1

Η

ίΧ

2

Φ

φ

Ό

φ

Ν

Ή

φ.

Φ

24

μ

3

1-1

Ή

d

co

o

Cd

σ>

lO

CO

-μ

Φ

3¹

Μ

Ο

3

Φ

d

LD

co

CO

cr>

O

Cd

co

Φ

•μ

Ν

Φ

2

Cd

rd

τ—1

t—1

Cd

ε

3

2

Ο

S

Xx

«X

Xx

X.

Χχ

κ-*Ί

'Φ

Ν

μ

2

μ

·“*

o

O

o

O

o

O

μ

-Η

Φ

1

Φ

ο

X)

(X

1—1

φ

1 φ

Φ

μ

Φ

1—1

Φ

o

co

i—1

lO

d

i—1

o

LD

φ

μ

£Χ

X.

s.

X.

Χχ

X.

ο

ίΧ

3

Φ

o

σ>

o

O

o

O

0

ε

-μ

μ

d

co

d

d*

d¹

d

ο

φ

24

d

Η

Φ

α>

Φ

μ

Φ

ι—1 σ> Ν 2 Ν Φ Λ

φ

2

Cd

U0

co

CO

Γ-

CO

t—1

LO

3

Ή

φ

co

d

co

T—1

d

co

lO

μ Φ

3 'W

•Η 3

Ul V

0

Cd S

LO

lo

lO

LO

O

lO

μ φ a

-Η ο

>1 2

t—1

rd

τ—1

r—1

rH

t—1

ε

φ μ»

φ Ν

1 ίΧ

2

μ

φ μ

3 μ

Cd

σο

CD

d

CO

Cd

CO

>1

φ

24 φ Φ

ϋ φ <—I

d

co

O

d

d¹

LD

d

ϋ φ

2 Ο

Cd

i—1

cd

Cd

3 « 3

Oj

3

Φ 2 ο

Φ Ό

1 Φ

Φ μ

LO

rd

d

CD

Cd

lO

LO

3 0

Φ α ε φ

-μ

σ>

CO

Cd

LO

d*

O

24

3

ο

LO

Cd

>1

rd

1—I

V—1

i—1

rH

t—1

i—1

T—ł

Cd (X

Η

2

(Ο

φ

1 φ

1

-Η

Φ

φ

o

Cd

co

lO

d¹

o

LO

Γ-

φ

3

φ Ο, ε φ 42

2

Φ

X.

Xx

Χχ

X.

Xx

X.

f—1

Τ5

0

-Η

co

o

o~

LO

cd

o

Φ Λ

Φ μ

2 42

μ Φ

3

co 1

co I

Cd 1

cd

Cd 1

cd 1

φ Η

ΊΌ

(X

ο ο

ω c

φ

Ό

Ο (X

Φ* ω

μ +J

Φ

SH

Φ

-μ φ

Η μ

φ >1

Ν

Φ

Φ &ι

Φ

D

PL 205 883 B1

τ* σ

0 (-Μ α

i φ Ν Ρ

>1 Ν Ρ

53 -Η £ Φ

en

O

CM

O

ko

φ

σ>

0-1

2

».

«.

Γ*

-Η

φ

υ

co

>

co

CO

00

ο

Ν

Ρ

CO

Ρ

£

φ

Η

X

1—1

X

co

o

00

σ

(JO)

X

Ο

co

σ

rd

CM

en

Φ

ο

o

r—1

C-1

X

i—ł

Μ

Ρ

X

Ό

1

Φ

'W

φ

£

Ο

2

φ

co

σ>

co

kO

o

>Ί

£

Ο

X

Τ’

co

ko

Τ’

X

Ρ

-γο

Ρ

φ Ν Ό

X

5

τ~Η

en

r-

o

Cs]

0

Φ

X

φ

.

«.

·.

*.

ι—!

Ό

0

-Ρ

T-H

r—1

ϊ—1

CM

(0

>1

Τ3

υ

X

'—’

2

•Ρ

ο

X

0

Ρ

____

CM

T*

σ

Γ-

ο

υ

φ

X

o

co

σ

(30

lO

Τ

ο

Ν

X

en

ΓΩ

Τ’

σ

kD

Σ

α>

X,

».

<

s.

Φ

Ρ

—X

Γ—1

t—1

ϊ—(

1—1

Ν

α

Ρ

φ

53

X Φ

Φ Ρ φ X g

Ρ φ χ g φ

φ Ρ Ρ -Ρ

φ 2 0 Ρ

ω ο 05 Φ

Τ’ O en I

ko r- CM l

-24,2

kO lX CM

kO σ t—1 1

X

Φ X

χ

Ή £

2

>t

Φ

φ Ρ

1 φ

ω Μ

τ’

kO

t—1

Τ’

ϋ Φ*

Ρ Φ

2 Ο

Π3 Ή

% ω

τ»

V-,

co

lO

en

ΓΊ £

X g

53 X

Ρ φ

£

Ν 05

on 1

en 1

CM 1

CM

CM 1

W £ Φ Ό

Φ Ε-*

X

£

Φ

Ό

φ

0

•Η

Φ

φ Ή υ

-γ-1

o

r-

O

CO

Φ

X

£

Φ

kO

co

o

m

Τ’

Ν

φ

2

X

rd

CM

ο ο kO 05

£

2

Ο

Σ

K

%

V.

·»

».

'Cfl Ή

Μ Φ

1

2

Ρ φ

o

O

ο

X

α>Ρ

1

rH

Φ

LO

Ρ

Φ

•—1

Φ •Ρ

LO

ΓΩ

CM

en

on

».

φ

Ρ

χ

fc.

«.

X.

k.

*.

ΓΩ

ο.

Φ

φ

o

O

o

\

ε

X

Ρ

Τ’

T

Τ’

Φ

φ

X

O

Τ’

Η

φ

0

CO

γΗ 05

1 φ

! Μ

φ £

Φ 2

Γ-

o

kO

tH

i—1

2 Φ

0\ο

Φ

Ό

0

φ

σι

<Ti

co

σ

£

X

Φ

X

kO

Φ

m CM

'Φ •Ρ ο

φ -Ρ £

1-) tn Ν 2

0 X >

Σ

r*4

rd

X

t—4

rd

ą pod

\

LD CM X 05 dP

φ Ν Ρ -Ρ φ

1 α φ Ρ X

53 Ν ο φ ι—1

Τ’ en

00 Τ’

CM i—1

Τ’ en

Τ’ Τ’

tury s

CO σ

Ή 2 0

Φ

CM

Φ P Φ

σ

X

£

ko

g

Φ

1

φ

X

LT)

φ

Φ

2

Γ-

kO

co

X

en

<Μ

Ρ

0

φ

I—1

φ

Ρ

X

r*

-O

co

*rd

05

X

53

0

X

i-d

o

X

g

X

Γ-Η

X

dP

Φ

>Ί

w

Ο

Η

2

>1

r-

N

Φ

τ’

Φ

Φ Ρ Φ X

1

2

-Η

Φ

φ

Τ’

kO

Ϊ—ł

LD

Lf>

Φ

£

2

φ

X.

«.

»—1

TJ

0

Ή

CM

σι

k£>

en

τ—1

Φ

φ

Φ

53

Ρ

£

en

CM

Cp

X

Ρ

g φ X

X

φ

1

I

1

Φ

Φ Η

'W

X

2 D

PL 205 883 B1

kO r4 kD Γ* ω Ε-) Η Η ΡΙ φ Ν Ρ Φ 14 0 •—i Φ ρ 5 U 0 Ο ’ζΓ φ Ν Μ Φ Ρ Φ 54 Φ Ε4 Φ Ρ 5 >ι 0 φ* •ΓΊ Φ Μ C Φ Ό C 0 Λ4 Ο Ο kD Ρί ο\0 Ο LC σι Φ ST σ'? τ4 ο£ <Α° C0 ł—1 CM LT) CM I—1 PU CAP CM O Ul [— ŁD CM i-4 CŹ oV> Lf) Γ- ΙΟ Φ i—1 Φ X) Φ H	Ciepło przegrza- nia przy parowaniu	i-H CO	Γ- r-~	MO O	9 ' L
CU d d	σι er, o	rH rH i—ί	CO CM t—ł	co co r4
Wydajność (doprowa- dzenie ciepła, kWh) I-	co o ST T—1	Ό¹ kD i-4	ł-H OO ΟΛ i”~ł	O CT, r—H CM
Ή O Φ ” O ·Ν 2 Q> 54 --' CU w	I—ł CM r4	kD Γ- r4	O rH rM	co uO kD t—1
Tempera- tura parowania ROSA	<Γι 00 CM 1	O kD CM 1	co 00 CM i	kD r4 CM 1
Temperatura parowa- nia WRZENIE	CM CO 1	LO σ'. CM 1	r- kD CM !	O uo CM 1
Ciśnienie bezwzględ -ne na wlocie parownika (MPa)	Γ- ΟΟ i—1 o	O «—1 CM O	CO CM O	o uo CM O
Tempera- tura skrapla- nia	o o	CO o	CTi d co	ΟΊ d co
Ciśnie- nie bezwzglę -dne wylotowe (MPa)	kD co r~ t—1	kD r- r—1	co co r~ <—t	ϊ—1 ΓΩ f> ł—1
Powietrze na skraplaczu	o UO CM	P* iO CM	»—1 co CM	r~ kD CM
Tempera- tura wylotowa	CM m T—, rH	«Τ CM <—1 <—!	cn o cH v—1	o 00 o <—1
Średnia tempera- tura parowa- nia	f· o co 1	co r- CM 1	o LG CM 1	co co CM 1

PL 205 883 B1

7361)	Ciepło	φ Ν Ρ Γη Φ Ν Ρ α	nia przy	parowaniu	ΓΟ Γ-	Γ- Γ-	οο Γ-	ΓΟ Γ-	ο C0
ω
Η	CP						ΓΟ	00	ΓΟ	Γ0	σ
	Ο						Γ-	σ		Γ0	SP
Η	ό						θ'	ο	γΗ	γ—1	Γ—ł
η4
Φ	'0	1
Ν	'Φ	Φ	φ	».
Ρ	0	5	φ			ΊΤ	LO	ΓΟ	ο	σ
4->	C	Ο		ι-Ρ			Γ-	Ο	Γ0	σ
Φ	•ΓΟ	Ρ	φ Ν	α,	£		00		Γ-	τ-Η	ΓΟ
S	Φ	α	φ						*.
>1	Ό	0	Ή			ο	γΗ	ι—1	CS1	CS1
Ρ	>	Ό	Ο	U
0	5	—-

φ
Λ!		•Η
		Pd
£		Ρ	___				Γ~	οο	cn	ο	ντ
	Ο	φ					ΟΟ	CN	σ	ιό	Γ-
ο	ο	-Ν	J5				CS]			Γ0	Γ-
ο	S	Φ·	Pd ,				X.	».		*.
Ο		Ρ	-—				γΗ	rH	τ~Η	Γ—ł	!—1
		Cb
		φ
Φ
Ν ρ	1		I	<
α -μ φ	Φ Ρ φ d £	Φ Ρ	Φ 5 ο	C0 ο cd			σ 00	ο ΓΟ	ΓΟ Cs]	ΓΟ σ	csi ΓΟ
Ρ φ	-Ρ	Ρ (ϋ	φ			CSJ \|	CSJ \|	CS] I	Τ—1 I	τ-Η \|
&	φ Η		α	r-f C
φ
4J	Tempera-	(ϋ	i Φ 3	φ	ω Μ ζ		σι	οο	r~l	*śP	σ
		Ο	•Η	ω		ίΓ)	<Ν	σ	ΓΟ	CM
Ο Φ •γο	-Ρ	Ρ φ a	β	C<1 Cd 5		ΓΟ 1	Γ0 1	Cs]	CS1 1	CSJ 1
ο
Φ C φ Τ3	φ	Ό			Φ
-Η C	Φ- Γ—1	Φ	φ	Pd Ή		Γ·	Γ-	ΓΟ	CO	ο
φ	θ’	μ	υ	c	φ		ΓΟ	σ	1—1	LO
	Η	Ν	Φ β	3	CM	<—ł	γΗ	τ—1	CS]	σ
Ρί	C 'Φ	3 Ν	•—I 3	0 Ρ	S	ο	ο	ο	Ο	ο
	Ή	Φ		φ
Φ	ο	£>			α
*śP
00	1		I
Γ—1	Φ		Φ
Cd	Ρ	Φ	r—ł	Φ			Γ-	Γ-	σ	ΓΟ	Γ0
	(1)	Ρ	α					«.		fc.
0\ο	α	3	φ	β			σο	σο	σ	σ	ο
νΡ	ε	-μ	Ρ			C0	ΓΟ	C0	ΓΟ
σ	φ		Pd
V.	Η		φ

ιΓ) \ ιΓ)	1 φ		I Ν >	φ	φ 5		ιη	C0	ΓΟ	Γ0	γ—1
CN	Ή	φ	β Ό	-μ	φ	C0	Γ0	Ίφ	Γ0	ΓΟ
(—ł	C			CP	Γ-	Γ-	γ-	r-	Γ-
Cd	-ω	β	φ Ό	Φ·		S	V.	«.	κ.		κ
ο\ο sr	Ή ο		Ο	3		ιΉ	τ—1	χ“1	ł—i	X^-1
ο
LO Γ\1 \	φ Ν Ρ 4J	I 0, Φ ρ	β Ν				οο	σο		OD	LO
CS] ΓΟ	Φ	Pd	0 Φ				σ	00	ο	ο	cs]
cd	5					Τ—1	χ—1	CSJ	CN	<S4
dP CM	0	Φ
CU	β
Ο
ΓΟ	1		Φ
CS!	Φ Ρ	Φ	3 Ο				C0	00		00	O
	φ α ε φ	Ρ	-μ				ιτ>	ΓΟ	CSJ	ο	σ
Ο	Φ	Ο				Γ0	Γ0	Γ0	ΓΟ	cg
Γ- Ο		£>1				X-1	τ~Η	r~1	τ—1	?—1
*ττ cd	Η		3

Γ-	Φ	I Φ		1
		Φ	φ				-ςρ	Γ-	ο	ΓΟ
Φ	β	Ρ Φ £ φ 4Ρ	3	Φ
,—\|	Ό		ο	•Η		cg	σ	LO	ΓΟ	σ
φ Χ5	Φ Ρ	μ -μ	Ρ φ	β		ΓΟ 1	CSI 1	CSI 1	CS] 1	γΉ ι
Φ Η	ΊΖ)		α

ο ο

φ

G φ

Ό

Ο a

Φ ω

>1

Ρ

Φ

-μ

Φ ρ

φ

-Ρ φ

-Η

-Ρ

W >ι

Ν

W

Φ

CP

Φ ο

PL 205 883 B1

	Ciepło	1 Φ Ν Ρ Cr φ Μ Ρ α.	nia przy	parowaniu	o 00	CD	o- r-	—1 GO	T-i co
	Oj						CM	O	Γ-	CD	r—I
CD	ο						σι	o	o	—1	00
CN Γ“	ο						o	(—1	rd	—1	rd
[
ω	'0	I
Ε-*	'<η	φ	φ	%
ι—ι	ο	2	φ			rd	co		o	CM
-—-	Φ	0		r¥i			σ		CM	v—1	r-
	•π	0	ί- Φ ΙΜ	Oj	A-J		CM		CD	σ	CM
Η	Φ	ο	Φ			X.		χ-	X.	X.
	Ό	0	-Η			rd	rd	I—1	r-l	CM
	>.	Ό		ο
Φ		—'
Ν
Ρ
4-3		Η
Φ Ρ		Λί
	0	,_.				m	04	CM	τ—1	O
>1	Φ	Φ	Λ				o	l>	CM	<τΡ	•^r
Η	Ο	•Ν	£				'χΡ	TP	u0	CD	r
ο	S	Φ*	Λ!				X.		X.	X.	X
		0					T-1	ν—1	rd	T-1	rd
Φ		α
Λ!		w
2	1 φ ρ φ
υ 0 ο	φ Ρ	Φ 2 0	w Ο od			r- CM	CO o	CM σ	CD CD	00 *xP
	CL β	φ 4->	Ρ Φ Oj	φ			00 \|	co I	CM I	CM I	CM I
φ Ν	Φ Η		-Η Φ
Ρ
□ 4-3	1 Φ	Φ	Φ		Cl ί—1			140	σ	00	o
Φ	Κ4	2	φ	2				x.	X.
^d	Φ	Ρ	ο		d		σ	T-1	σ	r~-	cn
φ α. ε φ	Cu β Φ Η	φ -Ρ	Ρ φ ο	φ	IS3 Od Γ<		co 1	co 1	CM 1	CM 1	CM 1

	Φ	Ό			Φ
>1	•Η α	ο Γ“Η	φ φ	φ	H		CM	cd	o	CO	M¹
φ	Cr	ο	Φ	Φ	00	σ	rd	00	Lf)
φ¹ ’ΓΊ Φ ω Φ		Ν	φ φ 1	2	Oj	rd	r-l	CM	CM	CM
α 'Φ -Η	2 Ν Φ	r-H 2	O P Φ	S	o	O	O	O	O
Ο	Ο			Oj
Φ
Ό	1		I
Φ	φ		Φ
Ο	ρ	φ	l“ł	Φ				r	CD	V—ł	LT)
Λί	φ	Ρ	ο,			X.		X.	·.	X.
	ίΧ	φ	φ				σ	σ	σ	o	O
.—.	ε	-Ρ	Ρ				oo	00	00		ęp
Φ	φ		Λί
νΓ	Η		Φ
00
ι—1 od ο\°	1 Φ •Η	φ	Q> 1—1 θ' Ν 2 Μ Φ Λ	Φ	Φ 2 0	Φ	rd 00	σ CM	CM	o m	uo CD
	C '(0	•Η Φ	7	O	Oj s	00	CO	00	00	00
Φ PO •ϊΡ	Ή ο			’>t 2		rd	1—I	r-t	rd	rd
τ—1
od	φ	1
οΌ CM	Ν	Ο.
Ρ 4-1	Φ Ρ	Φ Ν				Γ	l-1	CO	i—1	χΡ
LD \	Φ	Λί	Ο				CO	co	CM	Lf)	T-1
LC CM	-Η 2 0	φ φ	Π3 rd				cm	σ	CM	CM	CM
cd	CU	φ
ο\° 'χ' 'Φ	ί φ Ρ	φ	Φ 2 0				M¹	m	rd	CM	CD
	Φ	Ρ	4->				CO	o	co	00	CM
	Oj	φ	0				CM	CM	rd	rd	τ—1
’χΡ ο	6 Φ	-Ρ	'—1 >1				rd	rd	t—1	τ—i	«—1
νΡ Od	Η		2

co	Φ	φ		1
		Φ	φ			o	CM	CD	σ
φ	0	Ρ φ	2	Φ		X.	x	X.	X.	X.
•—!	Ό		Ο	•H		CO	1—ł	σ	CD	•^p
Φ Λ	Φ Ρ	Oj £ Φ -Ρ	Φ -Ρ	Ρ φ	Φ		co 1	00 1	CM 1	CM 1	CM 1
Φ Η	<0		Οι

Φ

Ό ο

&

ftf w

>.

Ρ α

4-3

Φ

Ρ

Φ

-Ρ φ

•Η

Λ!

-Ρ

Φ >ι

Ν

Φ

Φ ζρ

Φ

Ο

PL 205 883 B1

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Kompozycja czynnika chłodniczego, znamienna tym, że zawiera:

(a) pentafluoroetan, trifluorometoksydifluorometan albo heksafluorocyklopropan albo mieszaninę dwóch albo więcej spośród tych związków w ilości od 83 do 90% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji, (b) 1,1,1,2- albo 1,1,2,2-tetrafluoroetan, trifluorometoksypentafluoroetan, albo mieszaninę dwóch albo więcej spośród tych związków w ilości od 7,5 do 15% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji oraz (c) etylenowo nienasycony albo nasycony węglowodór, ewentualnie zawierający jeden albo więcej atomów tlenu, o temperaturze wrzenia od -50° do +35°C albo jego mieszaninę w ilości od 3 do 4% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji, przy czym stosunek wagowy składnik (a): składnik (b) wynosi co najmniej 3:1.
2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że składnik (c) występuje w ilości 3,5% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji.
3. Kompozycja wed ł ug jednego z zastrz. 1 do 2, znamienna tym, ż e skł adnik (c) jest jednym albo wieloma składnikami wybranymi spośród propanu, n-butanu, izobutanu, cyklobutanu, cyklopropanu, metylocyklopropanu, pentanu, izobutanu, eteru dwumetylowego, eteru etylowometylowego, propenu i oksetanu.
4. Kompozycja według zastrz. 3, znamienna tym, że składnik (c) jest n-butanem i/lub izobutanem.
5. Kompozycja według jednego z poprzedzających zastrz. 1 do 4, znamienna tym, że składnik (a) jest pentafluoroetanem.
6. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, ż e składnik (a) występuje w ilości od 83 do 88% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji.
7. Kompozycja według jednego z poprzedzających zastrz. 1 do 6, znamienna tym, że składnik (b) jest 1,1,1,2-tetrafluoroetanem.
8. Kompozycja według jednego z poprzedzających zastrz. 1 do 7, znamienna tym, że składnik (b) występuje w ilości od 10 do 15% wagowo w stosunku do ciężaru kompozycji.
9. Kompozycja wed ł ug jednego z poprzedzają cych zastrz. 1 do 8, znamienna tym, ż e stosunek wagowy składnik (a): składnik (b) wynosi od 5:1 do 10:1.
10. Kompozycja według zastrz. 9, znamienna tym, że stosunek wagowy składnik (a): składnik (b) wynosi od 7:1 do 9:1.
11. Kompozycja według jednego z poprzedzających zastrz. 1 do 10, znamienna tym, że zawiera dalszy składnik, korzystnie fluorowęglowodór.
12. Kompozycja według zastrz. 11, znamienna tym, że fluorowęglowodór ma temperaturę wrzenia pod ciśnieniem atmosferycznym co najwyżej -40°C.
13. Kompozycja według zastrz. 11 albo 12, znamienna tym, że stosunek F/H we fluorowęglowodorze wynosi co najmniej 1.
14. Kompozycja według zastrz. 13, znamienna tym, że fluorowęglowodór jest difluorometanem lub trifluorometanem.
15. Kompozycja według jednego z zastrz. 11 do 14, znamienna tym, że dalszy składnik występuje w ilości nieprzekraczającej 5% wagowo w stosunku do ciężaru (a), (b) i (c).
16. Kompozycja według zastrz. 15, znamienna tym, że dalszy składnik występuje w ilości nieprzekraczającej 2% wagowo w stosunku do ciężaru (a), (b) i (c).
17. Zastosowanie kompozycji określonej w jednym z poprzedzających zastrz. 1 do 16 jako czynnika chłodniczego w urządzeniu chłodniczym.
18. Sposób wytwarzania chłodzenia, znamienny tym, że kondensuje się kompozycję według jednego z zastrz. 1 do 16, a następnie kompozycję odparowuje się w sąsiedztwie chłodzonego ciała.