PL201565B1 - Urządzenie nastawcze do zaworu - Google Patents

Abstract

1. Urz adzenie nastawcze do zaworu, a zw la- szcza regulator temperatury do zaworu grzejni- kowego, z kró ccem (2) do pod laczania do wy- profilowanego z okre slonym podzia lem elemen- tu przy laczeniowego zaworu, posiadaj ace pier- scieniowy lacznik (7), który posiada mo zliwo sc po laczenia z kró ccem (2) w sposób nieobroto- wy i posiadaj acy profilowanie (10) o okre slonym podziale, które posiada mo zliwo sc nieobroto- wego zaz ebienia z profilowaniem zaworu oraz posiadaj ace urz adzenie mocuj ace (5) obejmuj a- ce króciec (2), znamienne tym, ze lacznik (7) przy kró ccu (2) jest zablokowany przed niezamie- rzonym wysuni eciem w kierunku osiowym przy nie dokr econym urz adzeniu mocuj acym (5). PL PL PL PL

Description

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 201565 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 351909 ^{(51) Int.Cl.}

F16K 35/00 (2006.01) G05D 23/02 (2006.01) F16K 31/64 (2006.01) (22) Data zgłoszenia: 28.01.2002 (54)

Urządzenie nastawcze do zaworu

(30) Pierwszeństwo: 03.02.2001,DE,10104897.1	(73) Uprawniony z patentu: DANFOSS A/S,Nordborg,DK
(43) Zgłoszenie ogłoszono: 12.08.2002 BUP 17/02	(72) Twórca(y) wynalazku: Arne Borge Larsen,Skanderborg,DK Bjarne Frederiksen,Lemming,DK
(45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.04.2009 WUP 04/09	(74) Pełnomocnik: Szymon Łukaszyk, Kancelaria Patentowa Łukaszyk

⁽⁵⁷⁾ 1. Urządzenie nastawcze do zaworu, a zwłaszcza regulator temperatury do zaworu grzejnikowego, z króćcem (2) do podłączania do wyprofilowanego z określonym podziałem elementu przyłączeniowego zaworu, posiadające pierścieniowy łącznik (7), który posiada możliwość połączenia z króćcem (2) w sposób nieobrotowy i posiadający profilowanie (10) o określonym podziale, które posiada możliwość nieobrotowego zazębienia z profilowaniem zaworu oraz posiadające urządzenie mocujące (5) obejmujące króciec (2), znamienne tym, że łącznik (7) przy króćcu (2) jest zablokowany przed niezamierzonym wysunięciem w kierunku osiowym przy nie dokręconym urządzeniu mocującym (5).

PL 201 565 B1

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie nastawcze do zaworu, a zwłaszcza regulator temperatury do zaworu grzejnikowego, z króćcem do podłączania do wyprofilowanego z określonym podziałem elementu przyłączeniowego zaworu, posiadające pierścieniowy łącznik, połączony z króćcem w sposób nieobrotowy i posiadający profilowanie o określonym podziale, które posiada możliwość nieobrotowego zazębienia z profilowaniem zaworu oraz posiadające urządzenie mocujące obejmujące króciec.

Sprzedawany do tej pory przez firmę zgłaszającą regulator temperatury (zwany również „nasadką termostatyczną”) był wyposażony w króciec znajdujący się przy obudowie z wewnętrznym wielokątem do nieobrotowego nasadzania na obudowę zaworu nastawczego grzejnika, której profil zewnętrzny miał najczęściej kształt sześciokąta. Podział wewnętrznego wielokąta jest w tym przypadku mniejszy niż podział profilu obudowy zaworu. Dzięki temu można w większości przypadków nasadzić regulator temperatury na obudowę zaworu w takim położeniu kąta obrotu, przy którym oznaczenie umieszczone z przodu obudowy zaworu, względem, którego obraca się pierścień nastawczy ze skalą do ustawiania wartości zadanej temperatury, przynajmniej w przybliżeniu było ustawione pionowo. Niewielka nieprawidłowość ustawienia oznaczenia przy niewystarczająco małym podziale wielokąta wewnętrznego, przy którym regulator temperatury można nasadzić tylko przy pewnych krokach kątowych przykładowo, co 10° względem obudowy zaworu, nie przeszkadzałaby pod względem wizualnym.

Jednakże, jeśli przy obudowie regulatora temperatury, jak na przykład w nowych regulatorach temperatury, gdzie element obudowy przeznaczony do zamocowania elektronicznego lub zdalnie sterowanego urządzenia nastawczego dla nastawnika wartości zadanej regulatora temperatury wystaje stosunkowo daleko w dół, jak to zostało pokazane na załączonym rysunku fig. 34 oraz fig. 35, wrażenie wizualne przy nieprawidłowym ustawieniu wynoszącym maksymalnie 10° (porównaj rysunek fig. 35) w stosunku do dokładnego ustawienia (porównaj rysunek fig. 34) byłoby w znacznym stopniu niekorzystne.

Z tego względu dąży się, szczególnie przy tego rodzaju regulatorach temperatury, jakie zaprezentowano na rysunku fig. 34 oraz fig. 35, do umożliwienia mniejszego stopniowania przestawiania położenia kątowego regulatora temperatury względem zaworu nastawczego grzejnika.

Regulator temperatury, który został opisany na początku i który znany jest z niemieckiego opisu wzoru użytkowego DE 29 914 101 U1, umożliwia to poprzez zastosowanie pierścieniowego łącznika, który na obwodzie zewnętrznym posiada uzębienie o podziale znacznie mniejszym niż podział wielokąta wewnętrznego króćca przyłączeniowego regulatora temperatury oraz podział wielokąta zewnętrznego obudowy zaworu. Łącznik stosowany jest jako osobny element, względem regulatora temperatury. Łącznik ten nasadzany jest przed zamontowaniem regulatora temperatury na obudowę zaworu. Przy zdejmowaniu regulatora temperatury łącznik ten może zostać stracony, jeśli nie zostanie przytrzymany ręcznie lub nie zastosuje się małych tolerancji wymiarowych na obudowie zaworu. Połączenie cierne przy małych tolerancjach wymiarowych pomiędzy obudową zaworu i łącznikiem nie jest możliwe we wszystkich przypadkach. Z tego względu mocowanie regulatora temperatury na obudowie względnie zdejmowanie go z obudowy zaworu jest utrudnione.

Podstawowym celem wynalazku jest ułatwienie mocowania urządzenia nastawczego opisanego na początku na obudowie zaworu względnie zdejmowania go z obudowy zaworu.

W urzą dzeniu nastawczym wed ł ug wynalazku zadanie to rozwią zane został o w ten sposób, ż e łącznik przy króćcu jest zablokowany przed niezamierzonym wypadnięciem w kierunku osiowym przy nie dokręconym urządzeniu mocującym.

W takim rozwiązaniu zablokowanego łącznika nie moż na w sposób niezamierzony oddzielić od króćca przed zamontowaniem urządzenia nastawczego na zaworze względnie zdemontowaniem urządzenia nastawczego z zaworu. Tym samym mocowanie względnie demontaż urządzenia nastawczego jest łatwiejszy.

Łącznik i króciec mogą być ze sobą połączone na zasadzie działania siły tarcia, aby można było dowolnie wybierać ich względne położenie kąta obrotu. Jednakże szczególnie korzystne jest, kiedy w urządzeniu nastawczym wed ług wynalazku króciec posiada uzębienie, a łącznik posiada uzębienie o okreś lonym podziale, które tworzy z uzę bieniem króć ca nieobrotowe zazę bienie i które moż e znajdować się w kierunku osiowym przy króćcu; przy czym co najmniej dwa ze wszystkich podziałów różnią się od siebie. W ten sposób można dokładniej ustawiać ich względne położenie obrotowe przy mniejszej sile zaciskowej urządzenia mocującego.

PL 201 565 B1

Łącznik może być blokowany w gnieździe zatrzaskowym króćca. Taki rodzaj zabezpieczenia położenia łącznika jest szczególnie łatwy do wykonania.

W tym celu zarówno łącznik jak i króciec mogą posiadać , co najmniej po jednym promieniowym występie zatrzaskowym, które nieznacznie zachodzą na siebie i z których co najmniej jeden z zachodzących na siebie występów zatrzaskowych dociskany jest przy łączeniu króćca i łącznika przez drugi występ w kierunku promieniowym. Ten rodzaj zamknięcia zatrzaskowego można łatwo wykonać i obsługiwać.

Poza tym uzębienie króćca może zostać wykonane na wewnętrznym obwodzie lub na promieniowym, wewnętrznym odsądzeniu pierścieniowym względnie na stronie czołowej króćca, a uzębienie łącznika może być zwrócone w kierunku uzębienia króćca. Pierwsza alternatywa ułatwia montaż łącznika i króćca w wymaganym względnym położeniu obrotowym, ponieważ można je łatwo kontrolować wzrokowo. Druga i trzecia alternatywa zapewniają mocne, promieniowe, wzajemne zazębienie po zaciśnięciu urządzenia mocującego.

Szczególnie korzystne jest, kiedy uzębienie króćca znajduje się na stronie czołowej króćca, uzębienie łącznika znajduje się na zwróconej w kierunku uzębienia króćca stronie czołowej łącznika, profilowanie łącznika znajduje się na wewnętrznej stronie obwodowej łącznika, urządzenie mocujące stanowi nakrętka złączna, która zazębia się promieniowym, wewnętrznym występem za zewnętrzne podcięcie króćca, a łącznik w rowku pierścieniowym pomiędzy promieniowym występem nakrętki złączkowej, a jej wewnętrznym gwintem jest blokowany poprzez gwint wewnętrzny lub wkręcany w gwint wewnętrzny. Przy takim wykonaniu gwint wewnętrzny nakrętki złącznej tworzy równocześnie występ gniazda zatrzaskowego lub powoduje tylko zabezpieczenie osiowe łącznika, przy którym za pomocą gwintu zewnętrznego pasującego do gwintu wewnętrznego nakrętki złącznej wkręcony jest w gwint wewnę trzny i zamocowany w rowku pierś cieniowym.

Ponadto korzystne jest, jeśli w urządzeniu nastawczym według wynalazku uzębienia są zazębione, gdy łącznik znajduje się na króćcu, poprzez dokręcenie urządzenia mocującego oraz, że do wzajemnego zazębienia poprzez dokręcenie pozostaje odpowiedni luz osiowy pomiędzy łącznikiem i króćcem tak, ż e uzę bienia łącznika i króćca znajdują się w stanie nie zazębionym podczas obrotu łącznika względem króćca, a tym samym urządzenia nastawczego do wymaganego położenia obrotowego względem zaworu. W takiej sytuacji łącznik można ustawić w wybranym położeniu obrotowym jeszcze po zamocowaniu go na króćcu, a przed zaciśnięciem urządzenia mocującego względnie dokręceniem nakrętki złącznej, bez obaw, że łącznik spadnie z króćca.

Należy przy tym zadbać o to, aby podziały uzębienia króćca i uzębienia łącznika były równe lub mniejsze niż podział profilowania łącznika, a podział profilowania łącznika mniejszy niż podział profilowania zaworu. Umożliwia to szczególnie dokładne ustawienie urządzenia nastawczego względem zaworu.

Wynalazek i jego najczęściej stosowane przykłady wykonania opisano poniżej na rysunku, na którym:

fig. 1 przedstawia część przekroju osiowego urządzenia nastawczego według wynalazku w postaci regulatora temperatury z urządzeniem mocującym w postaci pierścieniowego łącznika, zanim zostanie on dokręcony po zamontowaniu na obudowie zaworu grzejnikowego, fig. 2 przedstawia taki sam przekrój osiowy jak na rysunku fig. 1, jednakże w położeniu, w którym urządzenie nastawcze przymocowane jest do zaworu grzejnikowego, przy czym zaworu grzejnikowego nie pokazano, fig. 3 przedstawia urządzenie nastawcze widoczne na rysunku fig. 1, w widoku od dołu, fig. 4 przedstawia taki sam przekrój jak na rysunku fig. 1, jednakże bez pierścieniowego łącznika umieszczonego w gnieździe zatrzaskowym, fig. 5 przedstawia wnętrze elementu urządzenia nastawczego pokazanego na rysunku fig. 4 bez łącznika, w widoku z dołu, fig. 6 przedstawia pierścieniowy łącznik pokazany na rysunku fig. 1 w przekroju osiowym, fig. 7 przedstawia czołowe uzębienie łącznika pokazanego na rysunku fig. 6, w widoku z góry, fig. 8 przedstawia łącznik pokazany na rysunku fig. 6, w widoku z dołu, fig. 9 przedstawia element łączący drugiego przykładu wykonania urządzenia nastawczego według wynalazku w postaci regulatora temperatury do zaworu grzejnikowego w przekroju osiowym IX - IX pokazanym na rysunku fig. 10, fig. 10 przedstawia urządzenie nastawcze pokazane na rysunku fig. 9, w widoku z dołu,

PL 201 565 B1 fig. 11 przedstawia elementu króćca urządzenia nastawczego do przyłączania na obudowie zaworu grzejnikowego w płaszczyźnie przekrojowej XI - XI pokazanej na rysunku fig. 13, w widoku z dołu, fig. 12 przedstawia powiększony wycinek rysunku fig. 9, fig. 13 przedstawia widok wewnętrzny urządzenia nastawczego zgodnie z rysunkiem fig. 11 bez łącznika, fig. 14 przedstawia widok z góry łącznika pokazanego na rysunku fig. 9, a mianowicie strony czołowej z uzębieniem, fig. 15 przedstawia powiększony wycinek trzeciego przykładu wykonania urządzenia nastawczego według wynalazku, fig. 16 przedstawia powiększony wycinek czwartego przykładu wykonania urządzenia nastawczego według wynalazku, fig. 17 przedstawia powiększony wycinek piątego przykładu wykonania urządzenia nastawczego według wynalazku, fig. 18 przedstawia widok od dołu szóstego przykładu wykonania urządzenia nastawczego według wynalazku, fig. 19 przedstawia powiększony wycinek urządzenia nastawczego pokazanego na rysunku fig. 18, fig. 20 przedstawia przekrój osiowy elementu siódmego przykładu wykonania urządzenia nastawczego według wynalazku w przekroju XX z rysunku fig. 24 z dokręconą nakrętką złączkową, fig. 21 przedstawia taki sam widok jak na rysunku fig. 20, jednakże przed dokręceniem nakrętki złączkowej, fig. 22 przedstawia powiększony wycinek urządzenia nastawczego pokazanego na rysunku fig. 21, fig. 23 przedstawia widok od dołu urządzenia nastawczego pokazanego na rysunku fig. 20, jednakże bez łącznika, fig. 24 przedstawia widok od dołu urządzenia nastawczego pokazanego na rysunku fig. 20, fig. 25 przedstawia widok z góry uzębionej strony czołowej łącznika pokazanego na rysunku fig. 20, fig. 26 przedstawia widok z góry nie uzębionej strony czołowej łącznika pokazanego na rysunku fig. 20, fig. 27 przedstawia widok od dołu ósmego przykładu wykonania urządzenia nastawczego według wynalazku, w przekroju częściowym, fig. 28 przedstawia widok przekroju kolejnego przykładu wykonania urządzenia nastawczego według wynalazku, fig. 29 przedstawia przekrój osiowy elementu kolejnego przykładu wykonania urządzenia nastawczego według wynalazku, który umieszczony jest przy elemencie przyłączeniowym zaworu nastawczego grzejnika, jednakże przed dokręceniem nakrętki złączkowej, fig. 30 przedstawia przekrój XXX - XXX pokazany na rysunku fig. 29, fig. 31 przedstawia powiększony wycinek urządzenia nastawczego pokazanego na rysunku fig. 29, fig. 32 przedstawia łącznik urządzenia nastawczego pokazanego na rysunku fig. 29 w przekroju osiowym, fig. 33 przedstawia widok z góry łącznika pokazanego na rysunku fig. 32, fig. 34 przedstawia widok od przodu urządzenia nastawczego w postaci regulatora temperatury przy względnym położeniu kąta obrotu 0° w odniesieniu do pionowego ustawienia znacznika na przedniej stronie obudowy urządzenia nastawczego oraz fig. 35 przedstawia takie samo urządzenie nastawcze jak na rysunku fig. 29, jednakże ustawione w położeniu przesuniętym o 10° względem pionowego ustawienia na obudowie zaworu.

Urządzenie nastawcze pokazane na rysunku fig. 1 do fig. 8 wyposażone jest w obudowę 1 z uformowanym króćcem 2 do podłączania urządzenia nastawczego, w tym przypadku regulatora temperatury, do obudowy nie przedstawionego na rysunku zaworu nastawczego grzejnika, przy czym obudowa zaworu nastawczego wykonana jest w postaci sześciokąta zewnętrznego i przylegającego do niego osiowo, promieniowo wystającego odcinka nagwintowanego. Króciec 2 posiada na obwodzie rozmieszczone w równych odstępach osiowe rowki 3 w taki sposób, że jest on podzielony na osiowe ramiona sprężyste, posiadające obiegowe podcięcie 4, za które zazębione zostało urządzenie mocujące w postaci nakrętki złącznej 5 z występem 6 skierowanym promieniowo do wewnątrz, poprzez osiowe nasunięcie nakrętki złącznej 5 na króciec 2 przy promieniowym ściskaniu ramion w sprężynujących. Do króćca 2, w gniazdo zatrzaskowe wkładany jest pierścieniowy łącznik 7 w taki sposób, że przy nie dokręconej nakrętce złącznej 5 jest on zabezpieczony przed nie zamierzonym wypadnięciem z króćca 2 w kierunku osiowym.

PL 201 565 B1

Dla utworzenia gniazda zatrzaskowego łącznik 7 wyposażony jest w umieszczony na jego obwodzie, promieniowo wystający na zewnątrz występ zatrzaskowy 8, który przy wprowadzeniu łącznika 7 w króciec 2, po przesunięciu nakrętki złącznej 5 osiowo aż do obudowy 1, przy promieniowym rozparciu ramion sprężystych króćca 2, zazębia się za odpowiedni, wystający promieniowo do wewnątrz występ zatrzaskowy 9, który to występ obiega wewnętrzną stronę króćca 2, przy czym przerwany jest jedynie przez szczeliny 3.

Pierścieniowy łącznik 7 wyposażony jest ponadto w umieszczone na jego wewnętrznej stronie profilowanie 10 składające się z rozmieszczonych w równych odległościach zębów na obwodzie wewnętrznym, w tym przykładzie wykonania posiada on dwanaście zębów w kształcie zębów piły. Liczba zębów może zawierać się w przedziale od 4 do 30. Po stronie czołowej łącznika znajduje się uzębienie 11 również składające się z równomiernie rozmieszczonych na obwodzie zębów, w tym przypadku 120 zębów, przy czym liczba zębów uzębienia 11 może zawierać się w przedziale od około 50 do 200. Uzębienie 11 łącznika 7 zwrócone jest w kierunku odpowiedniego uzębienia 12 znajdującego się na promieniowym, wewnętrznym odsadzeniu pierścieniowym króćca 2, które również przerwane jest jedynie przez szczeliny 3.

Na przekroju cząstkowym 13, rysunek fig. 1 przedstawione są uzębienia 11 oraz 12 w powiększonej skali.

W położeniu pokazanym na rysunku fig. 1, w którym urządzenie nastawcze względnie regulator temperatury nie są jeszcze dociśnięte do zewnętrznego wielokąta obudowy zaworu grzejnikowego za pomocą nakrętki złącznej 5, uzębienia 11 oraz 12 mają wystarczający luz osiowy 15, który odpowiada całkowitej wysokości uzębień 11 oraz 12 tak, aby urządzenie nastawcze można było ustawić w wymaganym położeniu obrotowym względem zaworu poprzez uprzednie wzajemne przekręcenie łącznika 7 oraz króćca 2.

Po nasunięciu urządzenia nastawczego na wielokąt zewnętrzny obudowy zaworu grzejnikowego, wielokąt zewnętrzny zazębia się swoimi sześcioma kątami, w co drugą lukę profilowania 10 łącznika 7 w taki sposób, że łącznika 7 nie można przekręcić względem obudowy zaworu. Następnie nakrętka złączna 5 z gwintem wewnętrznym 14 dokręcana jest do wielokąta zewnętrznego obudowy zaworu posiadającym osiowy odcinek gwintowany do momentu, aż osiowo zewnętrzna powierzchnia czołowa łącznika 7 będzie przylegała do promieniowego odsądzenia odcinka gwintu zewnętrznego, a uzębienia 10 łącznika 7 i 11 króćca 2 będą zazębione w sposób pokazany na rysunku fig. 2. W tym położeniu urządzenia nastawczego nie można przekręcić względem zaworu grzejnikowego. Natomiast króciec 2 i łącznik 7 w położeniu pokazanym na rysunku fig. 1 można przekręcać względem siebie ze względu na dużo mniejszy podział uzębień 11 i 12 w porównaniu z profilowaniem 10 i wielokątem zewnętrznym obudowy zaworu w taki sposób, że jak pokazano na rysunku fig. 29 obudowa 1 urządzenia nastawczego wraz ze skierowanym w dół elementem obudowy 29 i oznaczeniem 30 na obudowie 1 ustawione są prawie pionowo.

Ze względu na zastosowanie gniazda zatrzaskowego łącznika 7 w króćcu 2 obudowy 1 nie może on w sposób niezamierzony wypaść z króćca 2 przed zamocowaniem urządzenia nastawczego na zaworze lub, jeśli zostanie ono ponownie usunięte z zaworu. Ułatwia to montaż urządzenia nastawczego na zaworze i usuwanie go z zaworu.

W przykładzie wykonania pokazanym na rysunku fig. 9 do fig. 14 na wewnętrznej stronie króćca 2 zamiast występów zatrzaskowych 9 widocznych na rysunku fig. 1 do fig. 4, rozmieszczone są w równomiernych odległościach kątowych, w kierunku obwodowym, bliższe w tym przypadku co 90°, wystające występy zatrzaskowe 19 dla utworzenia gniazda zatrzaskowego dla łącznika 7. Właściwie można wyposażyć wszystkie ramiona sprężyste w tego rodzaju wystające występy zatrzaskowe 19. Jednakże w przypadku zastosowania ilości występów 19, mniejszej niż ilość ramion sprężystych, przy wkładaniu łącznika 7 w króciec 2 trzeba rozszerzyć za pomocą występu zatrzaskowego 8 łącznika 7 tylko te cztery z sześciu lub więcej ramion sprężystych króćca 2, które wyposażone są w występy zatrzaskowe 19. Ułatwia to montaż króćca 2 i łącznika 7. Poza tym zęby uzębienia 11 rozciągają się również na stronach czołowych zębów profilowania 10 (porównaj rysunek fig. 7 i 14). Poza powyższym przykład wykonania przedstawiony na rysunku fig. 9 do 14 jest porównywalny z przykładem wykonania według rysunku fig. 1 do fig. 8.

Przykład wykonania według rysunku fig. 15 różni się od drugiego przykładu wykonania według rysunku fig. 9 do fig. 14 tylko tym, że podcięcie 4 nie jest skośne, ale promieniowe, jak również przylegająca do podcięcia względnie odsądzenia 4 powierzchnia występu 6 nakrętki złącznej 5 również przebiega promieniowo. Ponadto pomiędzy wystającą promieniowo zewnętrzną stroną króćca 2 i wewnętrzną

PL 201 565 B1 stroną nakrętki złącznej 5 znajduje się luz 20 w taki sposób, że strony te nie przylegają do siebie przez to ułatwione jest przekręcanie łącznika 7 w króćcu 2 przed dokręceniem nakrętki 5 dla ustawienia wymaganego położenia obrotowego w czasie, gdy uzębienia 11, 12 nie są zazębione.

Pomiędzy występami zatrzaskowymi 8 i 19 znajduje się luz osiowy 15, który odpowiada, co najmniej całkowitej wysokości uzębień 11 i 12 w taki sposób, że uzębienia 11, 12 przed dokręceniem nakrętki złącznej 5 mogą być utrzymywane w stanie niezazębionym, w celu umożliwienia ustawienia króćca 2 i łącznika 7 w wymaganym względnym położeniu kątowym, zanim nakrętka złączna 5 na obudowie zaworu zostanie dokręcona i tym samym uzębienia 11, 12 zostaną zazębione.

Przykład wykonania pokazany na rysunku fig. 16 różni się istotnie od poprzednio opisanych przykładów tym, że obwodowy występ zatrzaskowy 8 łącznika 7 służący do utworzenia gniazda zatrzaskowego wystaje z obwodowej, promieniowo zewnętrznej, skierowanej osiowo w kierunku króćca ściany 21, promieniowo do wewnątrz, a występ zatrzaskowy 9 króćca 2 wystaje promieniowo na zewnątrz i przerywany jest jedynie przez nie pokazane na powiększonym wycinku 16 szczeliny 3. Ponadto do występu zatrzaskowego 9 króćca 2 przylega rowek pierścieniowy 22, który przerywany jest również jedynie przez szczelinę 3, w który wpada występ zatrzaskowy 8 łącznika 7 po pokonaniu występu zatrzaskowego 9. Pomiędzy stroną czołową ścianki 21 i zwróconą w jej kierunku ścianą wewnętrzną, rowka pierścieniowego 22, względnie pomiędzy występami zatrzaskowymi 8 i 9 znajduje się również luz osiowy 15, który jest równy, co najmniej całkowitej wysokości uzębień 11 i 12 w taki sposób, że uzębienia 11, 12 przed dokręceniem nakrętki złącznej 5 mogą być utrzymywane w stanie nie zazębionym, w celu umożliwienia ustawienia króćca 2 i łącznika 7 w wymaganym względnym położeniu obrotowym, zanim nakrętka złączna 5 na obudowie zaworu zostanie dokręcona i tym samym uzębienia 11, 12 zostaną zazębione.

Uzębienie 12 znajduje się na stronie czołowej króćca 2. Zamiast ciągłości na całym obwodzie ściana 21 może zostać podzielona za pomocą osiowych szczelin na ramiona sprężyste.

W przykładzie wykonania pokazanym na rysunku fig. 17 i fig. 18 uzębienia 11 i 12 są również wykonane na zwróconej w stronę króćca 2 w stronie czołowej łącznika 7 względnie stronie czołowej króćca 2. Ponadto na stronie czołowej króćca 2 uformowane są osiowe wypusty 23 w jednakowych odległościach kątowych wokół osi środkowej króćca 2 i wyposażone na końcach w wystające promieniowo na zewnątrz występy zatrzaskowe 9. Łącznik 7 wyposażony jest w łukowe, przechodzące osiowo szczeliny 24, które rozmieszczone są współśrodkowo w stosunku do osi środkowej króćca 2 w równych odstępach od niej w strefie kątowej, która jest mniejsza, niż 360°, ale większa niż większość podziałów uzębienia 12, oraz szerokość mierzona w kierunku obwodu każdego z wypustów 23. Promieniowo do wewnątrz każdej szczeliny 24 wystaje jeden z występów zatrzaskowych 8 łącznika 7. Przy składaniu króćca 2 i łącznika 7 wypusty 23 wprowadzane są w odpowiednie szczeliny 24, a następnie występy zatrzaskowe 9 zaskakują za występy zatrzaskowe 8. W tym celu szczeliny 24 w kierunku promieniowym są nieco węższe niż wypusty 23 i występy zatrzaskowe 9. Również w tym przypadku przewidziany jest luz osiowy 15 pomiędzy występami zatrzaskowymi 8 i 9. Pod innymi względami opisywany przykład wykonania może zostać wykonany tak, jak jeden z opisywanych poprzednio.

Przykład wykonania pokazany na rysunku fig. 19 różni się od przykładu z rysunku fig. 17 jedynie tym, że szczelina 24 wyposażona jest w dwa leżące naprzeciw siebie, skierowane w stronę danego wypustu 23 występy zapadkowe 8, a wypusty 23 wyposażone są w dwa zwrócone w przeciwne strony występy zatrzaskowe 9.

W przykładzie wykonania pokazanym na rysunku fig. 20 do fig. 26 uzębienie 12 króćca 2 znajduje się ponownie na stronie czołowej króćca 2, uzębienie 11 łącznika 7 znajduje się na zwróconej w kierunku uzębienia 12 króćca 2 stronie czołowej łącznika 7, a profilowanie 10 łącznika 7 na wewnętrznej stronie obwodowej łącznika 7. Ponadto łącznik 7 nie jest blokowany bezpośrednio, ale pośrednio w gnieździe zatrzaskowym króćca 2. W tym celu nakrętka złączna 5 pomiędzy promieniowym wypustem zatrzaskowym 6 i jej gwintem wewnętrznym 14 wyposażona jest w rowek pierścieniowy 26. Za rowek pierścieniowy 26 może zazębić się łącznik 7 za pomocą wystającego promieniowo na zewnątrz występu zatrzaskowego 8 nad gwintem wewnętrznym 14 nakrętki złącznej 5. W przypadku rowka pierścieniowego 26 może to być nienagwintowany odcinek wewnętrznej strony nakrętki złącznej 5. W celu umożliwienia lub ułatwienia wciśnięcia łącznika 7 w rowek pierścieniowy 26, łącznik 7 może być wykonany z materiału twardoelastycznego i/lub być wykonany w postaci pierścienia o kształcie litery C, tzn. ze szczeliną przechodzącą osiowo. Alternatywnie łącznik 7 może być wyposażony na obwodzie zewnętrznym zamiast występu zatrzaskowego 8 w gwint, który pasuje do gwintu

PL 201 565 B1 wewnętrznego 14 nakrętki złącznej 5 w taki sposób, że łącznik 7 może być wkręcony poprzez gwint wewnętrzny 14 do momentu, aż będzie znajdował się całkowicie w rowku pierścieniowym 26.

W przykładzie wykonania pokazanym na rysunku fig. 27 uzębienie 11 łącznika 7 wykonane jest na obwodzie zewnętrznym, a uzębienie 12 króćca 2 na obwodzie wewnętrznym.

Łącznik 7 utrzymywany jest w króćcu 2 ciernie za pomocą siły dociskowej ramion sprężystych króćca 2 w taki sposób, że nie może on w sposób niezamierzony wypaść z króćca 2. Istnieje również możliwość kształtowego zabezpieczenia położenia łącznika w gnieździe zatrzaskowym. Ponadto profilowanie 10 w tym przykładzie wykonania ma 18 zamiast 12 zębów.

Przykład wykonania pokazany na rysunku fig. 28 różni się od rysunku fig. 27 jedynie tym, że profilowanie 10 wykonane jest w postaci wielokąta, w tym przypadku sześciokąta.

Przykład wykonania pokazany na rysunku fig. 29 do fig. 33 różni się od przykładu z rysunku fig. 20 do fig. 26 tym, że łącznik 7 w postaci pierścienia sprężystego w kształcie litery „C” wyposażony jest w szczelinę 29 oraz w umieszczone po stronie czołowej z uzębieniem 11, współosiowe, wystające żebro 30, które wchodzi w rowek pierścieniowy 31 znajdujący się na stronie czołowej króćca 2. Rowek pierścieniowy 31 przerwany jest jedynie przez szczelinę 3. Kształt litery „C” łącznika 7 ułatwia wkładanie łącznika 7 w króciec 2. Na rysunku fig. 29 do fig. 31 pokazany jest ponadto element przyłączeniowy 32 zaworu, który wyposażony jest w profilowany odcinek 33 z ustalonym podziałem, w tym przypadku zewnętrzny sześciokąt i przylegający osiowo do niego odcinek 34 o większej niż odcinek 33 średnicy zewnętrznej oraz gwintem zewnętrznym 35.

Jeśli w przykładzie wykonania pokazanym na rysunku fig. 29 do fig. 33 nakrętka złączna 5, po nasunięciu króćca 2 wraz z łącznikiem 7 w wybranym położeniu obrotowym na element przyłączeniowy 32, zostanie dokręcona gwintem wewnętrznym 14 na gwint zewnętrzny 35, ramiona sprężyste króćca 2 znajdujące się pomiędzy szczelinami 3 zostaną wygięte promieniowo do wewnątrz poprzez występ 6 nakrętki złącznej 5 i przez skośne podcięcie 4 króćca 2. Ramiona sprężyste ściskają łącznik 7 w kształcie litery „C” do wewnątrz w taki sposób, że zostaje on zaciśnięty na sześciokątnie wyprofilowanym odcinku 33 elementu przyłączeniowego 32. W tym momencie krawędzie odcinka 33 zazębiają się w lukach międzyzębnych uzębienia 10. Łącznika 7 nie można wtedy przekręcić względem elementu przyłączeniowego 33 zaworu. Równocześnie zazębiają się ze sobą również uzębienia 11 i 12. W ten sposób króciec 2, jak również obudowa 1, a tym samym cały regulator temperatury przyjmują, bez możliwości przekręcenia, wymagane położenie obrotowe względem zaworu. Po odkręceniu nakrętki złącznej 5 można ściągnąć regulator temperatury wraz z łącznikiem 7 z elementu przyłączeniowego 32. Zarówno przy nasuwaniu, jak i przy ściąganiu z elementu przyłączeniowego 32, łącznik 7 nie może w sposób niezamierzony odłączyć się od regulatora temperatury. W zależności od wymagań istnieje również możliwość nasunięcia najpierw łącznika 7 na element przyłączeniowy 32, a następnie króćca 2 wraz z regulatorem temperatury w odpowiednim położeniu obrotowym na łącznik 7 i dokręcenia nakrętki złącznej 5.

Funkcja ta dotyczy zasadniczo wszystkich przykładów wykonania.

Na rysunku fig. 34 i fig. 35 przedstawiono są urządzenia nastawcze według wynalazku w postaci regulatora temperatury (nasadki termostatycznej) do zaworu grzejnikowego w widoku od przodu, przy czym obudowa 1 posiada wystający w dół element obudowy 36 do mocowania elektronicznego lub zdalnie sterowanego urządzenia nastawczego, jako nastawnika wartości zadanej regulatora temperatury, a przednia strona czujnika temperatury wskazującej części obudowy opatrzona jest trójkątnym, skierowanym wierzchołkiem do góry oznaczeniem 37. W położeniu przedstawionym na rysunku fig. 34 regulator temperatury na obudowie zaworu grzejnikowego ustawiony jest za pomocą pierścieniowego łącznika 7 w taki sposób, aby zarówno część obudowy 36, jak i oznaczenie 37 były ustawione pionowo i nie przeszkadzały pod względem wizualnym. W położeniu przedstawionym na rysunku fig. 35 część obudowy 36 oraz oznaczenie 37 ze względu na nieprawidłowe ustawienie lub niewystarczającą możliwość przestawiania ich kąta obrotu względem obudowy zaworu grzejnikowego ustawione są w sposób przeszkadzający pod względem wizualnym, tzn. przekręcone są o 10° w stosunku do osi pionowej. Według wynalazku możliwe jest, co najmniej przybliżone ustawienie urządzenia nastawczego w pozycji pionowej, tak jak to zostało pokazane na rysunku fig. 34.

Inne modyfikacje przedstawionych przykładów wykonania mogą polegać przykładowo na tym, że w przypadku, gdy obudowa zaworu nie posiada gwintu, lecz wyposażona jest w wielokąt zewnętrzny można zamiast nakrętki złącznej zastosować inne urządzenie mocujące, np. opaskę zaciskową z przewodu giętkiego lub podobne. Ponadto wewnętrzne profilowanie10 łącznika 7 może zostać wykonane zamiast w postaci wielokątnego uzębienia, jako inny rodzaj uzębienia, przykładowo

PL 201 565 B1 w postaci wypustów okrą g ł ych lub innego kszta ł tu, np. w kształ cie wypustów soczewkowych. Również uzębienia 11 i 12, które w porównaniu z podziałem profilowym zaworu, na którym ma być zainstalowane urządzenie nastawcze, charakteryzują się dużo mniejszymi podziałami i mogą mieć inny kształt zębów niż przedstawiony na rysunku fig. 1 w powiększonym wycinku 13, jak na przykład kształt w przybliżeniu sinusoidalny, np. kształt zębów piły. Ponadto podziały uzębień 11 i 12 mogą różnić się między sobą, o ile tylko jedno jest dużo mniejsze niż profilowanie 10. Poza tym istnieje również możliwość zrezygnowania z uzębień 11 i 12 w taki sposób, że zwrócone w kierunku do siebie powierzchnie czołowe króćca 2 i łącznika 7 utrzymywane są w wymaganym względnym położeniu obrotowym wyłącznie za pomocą siły tarcia, położenie kąta obrotu

Claims (8)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Urządzenie nastawcze do zaworu, a zwłaszcza regulator temperatury do zaworu grzejnikowego, z króćcem (2) do podłączania do wyprofilowanego z określonym podziałem elementu przyłączeniowego zaworu, posiadające pierścieniowy łącznik (7), który posiada możliwość połączenia z króćcem (2) w sposób nieobrotowy i posiadający profilowanie (10) o określonym podziale, które posiada możliwość nieobrotowego zazębienia z profilowaniem zaworu oraz posiadające urządzenie mocujące (5) obejmujące króciec (2), znamienne tym, że łącznik (7) przy króćcu (2) jest zablokowany przed niezamierzonym wysunięciem w kierunku osiowym przy nie dokręconym urządzeniu mocującym (5).
2. 2. Urządzenie nastawcze według zastrz. 1, znamienne tym, że króciec (2) posiada uzębienie (12), a łącznik (7) posiada uzębienie (11) o określonym podziale, które tworzy z uzębieniem (12) króćca (2) nieobrotowe zazębienie i które może znajdować się w kierunku osiowym przy króćcu (2); przy czym co najmniej dwa ze wszystkich podziałów różnią się od siebie.
3. 3. Urządzenie nastawcze według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że łącznik (7) jest blokowany w gnieździe zatrzaskowym króćca (2).
4. 4. Urządzenie nastawcze według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że łącznik (7) i króciec (2) posiadają, co najmniej po jednym promieniowym występie zatrzaskowym (8, 9; 19), które nieznacznie zachodzą na siebie i z których co najmniej jeden (9; 19) z zachodzących na siebie występów zatrzaskowych (8, 9; 19) jest dociskany przy łączeniu króćca (2) i łącznika (7) przez drugi występ w kierunku promieniowym.
5. 5. Urządzenie nastawcze według zastrz. 2, znamienne tym, że uzębienie (12) króćca (2) znajduje się na wewnętrznym obwodzie lub na promieniowym, wewnętrznym odsądzeniu pierścieniowym względnie na stronie czołowej króćca (2), a uzębienie (11) łącznika (7) jest zwrócone w kierunku uzębienia (12) króćca (2).
6. 6. Urządzenie nastawcze według zastrz. 2, znamienne tym, że uzębienie (12) króćca (2) znajduje się na stronie czołowej króćca (2), uzębienie (11) łącznika (7) znajduje się na zwróconej w kierunku uzębienia (12) króćca (2) stronie czołowej łącznika (7), profilowanie (10) łącznika (7) znajduje się na wewnętrznej stronie obwodowej łącznika (7), urządzenie mocujące (5) stanowi nakrętka złączna, która zazębia się promieniowym, wewnętrznym występem (6) za zewnętrzne podcięcie (4) króćca (2), a łącznik (7) w rowku pierścieniowym (26) pomiędzy promieniowym występem (6) nakrętki złącznej (5), a jej wewnętrznym gwintem (14) jest blokowany poprzez gwint wewnętrzny (14) lub wkręcany w gwint wewnętrzny (14).
7. 7. Urządzenie nastawcze według zastrz. 2 albo 5, albo 6, znamienne tym, że uzębienia (11, 12) są zazębione, gdy łącznik (7) znajduje się na króćcu (2), poprzez dokręcenie urządzenia mocującego (5) oraz, że do wzajemnego zazębienia poprzez dokręcenie pozostaje odpowiedni luz osiowy (15) pomiędzy łącznikiem (7) i króćcem (2) tak, że uzębienia (11, 12) łącznika (7) i króćca (2) znajdują się w stanie nie zazębionym podczas obrotu łącznika (7) względem króćca (2), a tym samym urządzenia nastawczego do wymaganego położenia obrotowego względem zaworu.
8. 8. Urządzenie nastawcze według zastrz. 2 albo 5, albo 6, albo 7, znamienne tym, że podziały uzębienia (12) króćca (2) i uzębienia (11) łącznika (7) są równe lub mniejsze niż podział profilowania (10) łącznika (7), a podział profilowania (10) łącznika jest mniejszy niż podział profilowania zaworu.

   PL 201 565 B1