PL199768B1 - Napęd z przekładnią cięgnową zwłaszcza do bram garażowych oraz napinacz cięgna przekładni cięgnowej - Google Patents

Abstract

Nap ed z przek ladni a ci egnow a zw laszcza do bram gara zowych, który charakteryzuje si e tym, ze jego napinacz (26) pasa z ebatego (16), wzgl ednie innego ci egna, jest zaopatrzony w listw e z eba- t a (42), wzgl ednie z ebatk e (72), osadzon a obrotowo na osi (60), zamocowanej w trzpieniu (46), po la- czonym z suwakiem (36), w którym jest u lo zyskowane kieruj ace ko lo napinaj ace (28), przy czym napi- nacz (26) jest wyposa zony przynajmniej w jedn a sprezyn e srubow a (56, 57, 78). Napinacz ci egna przek ladni ci egnowej, który charakteryzuje si e tym, ze jego listwa z ebata (42), wzgl ednie z ebatka (72), jest osadzona obrotowo na osi (60), zamocowanej w trzpieniu (46), po laczonym z suwakiem (36), w którym jest u lozyskowane kieruj ace ko lo napinaj ace (28), przy czym napinacz (26) jest wyposa zony przynajmniej w jedn a sprezyn e srubow a (56, 57, 78). PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest napęd z przekładnią cięgnową zwłaszcza do bram garażowych złożony z silnika z przekładnią redukcyjną oraz z przekładni cięgnowej, której koło napędowe jest zaklinowane na wałku wyjściowym tej przekładni, natomiast koło kierujące jest ułożyskowane w suwaku, osadzonym przesuwnie na szynie prowadzącej i połączonym z napinaczem pasa, przy czym obydwa te koła opasuje cięgno, stanowiące korzystnie pas zębaty, a ponadto napinacz cięgna jest wyposażony w listwę zębatą względnie zębatkę.

Przedmiotem wynalazku jest również napinacz cięgna przekładni cięgnowej, której koło napędowe jest zaklinowane na wałku wyjściowym przekładni redukcyjnej natomiast koło kierujące jest ułożyskowane w suwaku, osadzonym przesuwnie na szynie prowadzącej i połączonym z napinaczem pasa, przy czym obydwa te koła opasuje cięgno stanowiące korzystnie pas zębaty, a ponadto napinacz cięgna jest wyposażony w listwę zębatą, względnie zębatkę.

Z europejskiego opisu patentowego numer EP 0732476 znane jest cięgnowe urzą dzenie napę dowe, zwłaszcza do bram, wyposażone w koło napędzające połączone za pośrednictwem przekładni redukcyjnej z silnikiem, w koło pasowe zwrotne, osadzone przesuwnie w obudowie urządzenia oraz w otaczające te dwa koła cięgno stanowiące tekstylny gładki pas, z wtryskanymi na jego powierzchni cylindrycznymi elementami współpracującymi z odpowiednimi zagłębieniami na obwodzie koła napędzającego. Koło napędzające jest ułożyskowane na jednym z końców podłużnej szyny stanowiącej korpus urządzenia, zaś na drugim jej końcu jest osadzony przesuwnie suwak z ułoży skowanym kołem zwrotnym oraz współpracujący z tym suwakiem napinacz cięgna przekładni cięgnowej. Napinacz cięgna składa się z obsady sztywno przymocowanej do szyny, stanowiącej korpus przekładni cięgnowej oraz ze śruby łączącej tę obsadę z suwakiem, w którym ułożyskowane jest koło zwrotne, jak również z nakręconej na tę śrubę nakrętki ściskającej sprężynę, napinającą cięgno. Zasadniczą niedogodnością opisanego wyżej cięgnowego urządzenia napędowego jest konieczność ręcznego napinania cięgna przez obrót nakrętki, nakręconej na śrubę, w przypadku powstania zbyt dużego luzu cięgna przekładni.

Istota opisanego wynalazku polega na tym, że z części cięgna utworzona jest pętla, której końce są przymocowane do dwóch końców elastycznego elementu napinającego cięgno i przeciwdziałającego jego obluzowaniu wtedy, gdy przekładnia cięgnowa jest poddawana obciążeniom dynamicznym wynikającym z jej bezwładności, np. siły początkowej otwierania bramy.

Przedmiotem opisu patentowego Stanów Zjednoczonych AP US 2664757 jest przekładnia pasowa stanowiąca ulepszenie techniczne przekładni omówionej we wcześniejszym opisie patentowym Stanów Zjednoczonych AP nr US 2399452. Przedmiotem wynalazku jest napinacz pasków klinowych, którego działanie polega na przesuwaniu osi wałka napędowego, w celu zwiększenia rozstawu osi wałków napędowego i napędzanego i uzyskania napięcia pasku klinowego, współpracującego z kołami pasowo-klinowymi, osadzonymi na tych wałkach. Napinacz pasa składa się z suwaka, do którego przymocowany jest silnik z kołem napędowym osadzonym przesuwnie na prowadnicy połączonej z korpusem urządzenia i połączonym z tym korpusem za pośrednictwem śruby oraz z nakręconej na nią nakrętki, ściskającej sprężynę naciskową.

Napinacz jest ponadto wyposażony w zębatkę, naciętą na elemencie łączącym suwak z korpusem urządzenia i współpracującą z nią zapadkę połączoną z tym korpusem i służącą do ustalenia i usztywnienia położenia suwaka, w położeniu nastawionym za pomocą nakrętki. Pokręcenie nakrętki powoduje wciśnięcie sprężyny, a równocześnie przesunięcie suwaka wraz z kołem napędowym, zwiększając napięcie pasków klinowych i wyrównując efekt ich zużycia. Wskaźnik połączony z korpusem urządzenia, wskazujący położenie nakrętki, uwidacznia stopień zużycia pasków klinowych. Zespół zapadkowy uniemożliwia zmniejszenie wzajemnej odległości od siebie obydwu osi przekładni, które mogłoby być skutkiem dynamicznego wzrostu obciążenia przekładni, powodując poślizg pasków klinowych na kołach pasowo-klinowych.

Niedogodnością opisanej konstrukcji napinacza jest konieczność ręcznego dokonania przesunięcia suwaka a tym samym konieczność obsługiwania urządzenia.

Przedmiotem opisu patentowego Stanów Zjednoczonych AP nr US 3978737 jest napinacz łańcucha przekładni łańcuchowej, wyposażony w dodatkowe koło łańcuchowe ułożyskowane w jarzmie, połączonym z trzonem osadzonym przesuwnie w korpusie napinacza i otoczonym ściskaną sprężyną śrubową, wywierającą nacisk dodatkowego koła łańcuchowego napinacza na napinany łańcuch. Kierunek napinania łańcucha jest celowo taki, aby w miarę jego zużywania się kąt opasania na kołach łańcuchowych przekładni powiększał się stopniowo. Mechanizm przesuwu koła napinacza składa się

PL 199 768 B1 z naciętej na nim zę batki, współpracującej z osadzonym przesuwnie zębem uruchamianym za pomocą złożonego mechanizmu dźwigniowo-śrubowego.

Istotną niedogodnością opisanego wyżej napinacza pasów jest jego stosunkowo skomplikowana i kosztowna budowa oraz ślizgowe prowadzenie trzona, które przy jego stosunkowo dużej długości powoduje powstanie dynamicznie zmieniającego się momentu zginającego, mogącego łatwo spowodować awarię urządzenia.

Przedmiotem brytyjskiego opisu patentowego numer GB 1091320 jest napinacz cięgna wyposażony w głowicę napinającą ślizgającą się po zewnętrznej powierzchni cięgna, powodując jego napięcie. Napinacz ten składa się z korpusu, w którym jest osadzony przesuwnie trzon, znajdujący się pod działaniem umieszczonej wewnątrz niego sprężyny śrubowej oraz mechanizm zębatkowy, złożony z zębatki naciętej na tym trzonie oraz z współpracującej z nią obrotowej zapadki dociskanej do zębatki za pomocą płaskiej sprężyny. W celu wysunięcia trzpienia wraz z głowicą, naciska się odpowiedni przycisk zapadki powodując jej obrót i uniesienie trzonu o długość podziałki jednego ząbka, przy czym płaska sprężyna utrzymuje zapadkę i trzon w nowo nastawionym położeniu.

Istotną niedogodnością opisanego napinacza jest powstanie dużej siły tarcia głowicy o cięgno, hamujące ruch przekładni cięgnowej i powodującej jej silne zużycie.

Przedmiotem niemieckiego opisu patentowego numer DE 7114356 jest napinacz łańcucha przekładni łańcuchowej, zwłaszcza maszyny żakardowej. Napinacz ten jest umieszczony w paśmie powrotnym łańcucha i wyposażony w dwa dodatkowe koła łańcuchowe ułożyskowane w osadzonej wahadłowo dźwigni, przy czym oś jednego z tych kół jest równocześnie osią powrotu dźwigni, natomiast oś drugiego koła, znajdująca się w połowie długości dźwigni jest ruchoma i przesuwa się wraz z jej ruchem wahadł owym, powodują c odpowiednie napinanie ł a ń cucha przez to drugie koł o. Drugi koniec dźwigni znajdujący się po jej przeciwnej strome w stosunku do osi obrotu jest przegubowo połączony z listwą zębatki osadzonej teleskopowo w osłonie, połączonej przegubowo z korpusem maszyny i zaopatrzonej w zapadkę współpracującą z zębatką, uniemożliwiając przez to obrót dźwigni w kierunku przeciwnym do obrotu koła napinają cego. Dźwignia jest ponadto zaopatrzona w przymocowaną w pobliżu jej drugiego końca sprężynę naciągową, która elastycznie dociska koło łańcuchowe, ułożyskowane w pobliżu tego jej końca - do łańcucha.

Opisane rozwiązanie dostosowane do maszyny żakardowej charakteryzuje się stosunkowo dużym rozstawem osi koła napędowego i napędzającego, przy czym ze względu na stosunkowo skomplikowaną konstrukcję napinacza i jego duże wymiary i jest znacznie kosztowniejsze w stosunku do innych znanych urządzeń.

Łączną wadą napędów z przekładnią cięgnową oraz napinaczy cięgna, znanych ze stanu techniki, jest konieczność przeprowadzania co pewien czas, regulacji napięcia cięgna albo jego skracania, a tym samym - okresowej obsł ugi urzą dzenia nap ę dowego. Ponadto w znanych rozwią zaniach konstrukcyjnych możliwy jest jedynie niewielki zakres ustawianego fabrycznie napięcia wstępnego cięgna, powodujący konieczność przeprowadzenia regulacji, już po niedługim czasie użytkowania.

Celem wynalazku jest opracowanie prostego konstrukcyjnie i taniego oraz nie wymagającego obsługi napędu z przekładnią cięgnową, który wyeliminuje powyższe wady rozwiązań konstrukcyjnych znanych ze stanu techniki.

Cel ten został zrealizowany w napędzie z przekładnią cięgnową, zwłaszcza do bram garażowych według wynalazku, który charakteryzuje się tym, że jego napinacz pasa zębatego względnie innego cięgna jest zaopatrzony w listwę zębatą względnie zębatkę, osadzoną obrotowo na osi zamocowanej w trzpieniu połączonym z suwakiem, w którym jest ułożyskowane kierujące koło napinające, przy czym napinacz jest wyposażony przynajmniej w jedną sprężynę śrubową.

Listwa zębata względnie zębatka napinacza napędu z przekładnią cięgnową, osadzona obrotowo na osi, jest korzystnie zaopatrzona w układ zębów, przy czym każdy z tych zębów jest zaopatrzony w krawędź najazdową o mniejszym kącie nachylenia w stosunku do kierunku napinania pasa oraz w krawędź blokują cą o większym kącie nachylenia względem kierunku napinania pasa.

Listwa zębata napinacza pasa zębatego napędu jest ponadto korzystnie zaopatrzona na swym końcu, wystającym z obudowy tego napinacza, w zderzak, którego wewnętrzna powierzchnia stanowi powierzchnię oporową, stykającą się w położeniu nie napiętym napinacza z powierzchnią oporową, stanowiącą zewnętrzną powierzchnię elementu napinającego.

Zębatka napinacza napędu osadzona obrotowo na osi, w trzpieniu suwaka, jest korzystnie połączona za pomocą jarzma z prowadnicą sprężyny śrubowej, przy czym wewnętrzna powierzchnia górnej części tego jarzma stanowi powierzchnię oporową, stykającą się w nienapiętym położeniu na4

PL 199 768 B1 pinacza z powierzchnią oporową elementu napinającego, stanowiącego korzystnie prostopadłą do kierunku napinania ściankę obudowy napinacza.

Napinacz napędu jest zaopatrzony korzystnie przynajmniej w dwie śrubowe sprężyny stanowiące sprężyny naciągowe oraz dodatkowo płaską sprężynę naciskającą listwę zębatą w kierunku wierzchołków zębów i umieszczone korzystnie symetrycznie po obydwu stronach listwy zębatej.

Napinacz napędu jest ponadto korzystnie wyposażony w osadzoną na prowadnicy przynajmniej jedną śrubową sprężynę naciskową o nacisku skierowanym w kierunku napinania pasa opartą, z jednej strony o przedłużenie jarzma zębatki, z drugiej zaś o prostopadłą do szyny prowadzącej płytkę oporową.

Element napinający napinacza napadu, współpracujący korzystnie z powierzchnią oporową zderzaka względnie jarzma oraz krawędzią blokującą zębów listwy zębatej względnie zębatki, stanowi część ścianki oporowej jego obudowy, znajdującej się nad otworem, przez który przetknięta jest listwa zębata względnie zębatka.

Element napinający napinacza napędu, jest korzystnie zaopatrzony we wgłębienie tworzące nachyloną pod niewielkim kątem do powierzchni ścianki oporowej powierzchnię oporową, współpracującą z nachyloną pod takim samym kątem powierzchnią oporową zderzaka względnie jarzma.

Celem wynalazku jest również opracowanie prostej i taniej w wykonaniu konstrukcji samoczynnie działającego napinacza cięgna przekładni cięgnowej zapewniającego jej bezobsługową pracę.

Cel ten zrealizowano w napinaczu cięgna przekładni cięgnowej według wynalazku, który charakteryzuje się tym, że jego listwa zębata, względnie zębatka, jest osadzona obrotowo na osi, zamocowanej w trzpieniu połączonym z suwakiem, w którym jest ułożyskowane kierujące koło napinające, przy czym napinacz jest wyposażony przynajmniej w jedną sprężynę śrubową.

Listwa zębata względnie zębatka napinacza, osadzona obrotowo na osi, jest zaopatrzona korzystnie w układ zębów, przy czym każdy z tych zębów jest zaopatrzony w krawędź najazdową o mniejszym k ą cie nachylenia w stosunku do kierunku napinania pasa oraz w krawę d ź blokują c ą o wię kszym ką cie nachylenia wzglę dem kierunku napinania pasa.

Listwa zębata względnie zębatka napinacza jest ponadto korzystnie zaopatrzona na swym końcu, wystającym z obudowy tego napinacza, w zderzak, którego wewnętrzna powierzchnia stanowi powierzchnię oporową, stykającą się w położeniu nienapiętym napinacza, z powierzchnią oporową, stanowiącą zewnętrzną powierzchnię elementu napinającego.

Zębatka osadzona obrotowo na osi w trzpieniu suwaka jest korzystnie połączona za pomocą jarzma z prowadnicą sprężyny śrubowej, przy czym wewnętrzna powierzchnia górnej części tego jarzma stanowi powierzchnię oporową, stykającą się w nienapiętym położeniu napinacza z powierzchnią oporową elementu napinającego.

Element napinający stanowi korzystnie prostopadłą do kierunku napinania ściankę obudowy napinacza.

Napinacz cięgna jest korzystnie zaopatrzony przynajmniej w dwie śrubowe sprężyny, umieszczone symetrycznie po obydwu stronach listwy zębatej, stanowiące sprężyny naciągowe oraz dodatkowo płaską sprężynę, naciskającą listwę zębatą w kierunku wierzchołków zębów.

Napinacz jest ponadto korzystnie wyposażony w osadzoną na prowadnicy przynajmniej jedną śrubową sprężynę naciskową o nacisku skierowanym w kierunku napinania pasa, opartą z jednej strony o przedłużenie jarzma zębatki, z drugiej zaś o prostopadłą do szyny prowadzącej - płytkę oporową.

Element napinający, współpracujący z powierzchnią oporową zderzaka względnie jarzma oraz z krawędzią blokującą zębów listwy zębatej względnie zębatki, korzystnie stanowi część ścianki oporowej jego obudowy, znajdującej się nad otworem, przez który przetknięta jest listwa zębata względnie zębatka.

Element napinający napinacza, stanowi wgłębienie, tworzące nachyloną pod niewielkim kątem do powierzchni ścianki oporowej - powierzchnię oporową, współpracującą korzystnie z nachyloną pod takim samym kątem powierzchnią oporową zderzaka względnie jarzma.

Badania eksploatacyjne napędu z przekładnią cięgnową według wynalazku, wyposażonego w napinacz cięgna, będący również przedmiotem wynalazku, w zastosowaniu do przesuwania bram garażowych wykazały prawidłową pracę zarówno napędu jak i napinacza bez konieczności dokonywania ręcznej regulacji przez długi okres czasu.

Napęd z przekładnią cięgnową według wynalazku zwłaszcza do bram garażowych oraz będący przedmiotem wynalazku napinacz cięgna są uwidocznione w przykładowych rozwiązaniach konstrukcyjnych na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia napęd z przekładnią cięgnową do przesuwania bramy garażowej, wyposażony w napinacz cięgna według wynalazku, w położeniu odpowiadającym fabrycznemu wstępnemu ustawieniu napięcia cięgna, w widoku z przodu, z przekrojem obudowy, fig. 2 napinacz cięgna

PL 199 768 B1 napędu przedstawionego na fig. 1 podczas napinania cięgna w widoku z przodu z przekrojem obudowy, fig. 3 napinacz cięgna według fig. 1 w położeniu krańcowym napięcia cięgna, w widoku z przodu, z przekrojem obudowy, fig. 4 odmianę rozwiązania konstrukcyjnego napędu z przekładnią cięgnową do przesuwania bramy garażowej według wynalazku, w położeniu odpowiadającym fabrycznemu wstępnemu ustawieniu napięcia cięgna, w widoku z przodu, z przekrojem obudowy, a fig. 5 napinacz cięgna napędu według fig. 4 podczas napinania cięgna, w widoku z przodu z przekrojem obudowy.

Figura 1 przedstawia napęd 12 zwłaszcza bramy garażowej wyposażony w przekładnię cięgnową 10, złożony z obudowy w postaci szyny prowadzącej 14 wykonanej z kształtownika o przekroju w kształ cie litery „U, z zespoł u napę dowego 64 osadzonego w uchwycie 20 na końcu 18 tej szyny prowadzącej 14, z przekładni cięgnowej 10 oraz z napinacza 26 cięgna. Przekładnia cięgnowa 10 składa się z koła napędowego 22, zaklinowanego na wałku wyjściowym zespołu napędowego 64, z kierunkowego koła napinają cego 28 ułoż yskowanego w suwaku 36, osadzonym przesuwnie wzdłuż szyny prowadzącej 14 oraz z opasującego obydwa te koła - cięgna w postaci pasa zębatego 16. Pas zębaty 16 jest zaopatrzony w występy wchodzące w odpowiednie zagłębienia na obwodzie koła napędowego 22. Końce 30 i 31 pasa zębatego 16 są połączone za pomocą zamka 32, o znanej konstrukcji, z elementem sprzęgającym ten pas 16 z nieuwidocznionym na rysunku zabierakiem, połączonym z przesuwaną przez napęd - bramą garażową.

Obrót koła napędowego 22 powoduje ruch zabieraka i przesunięcie, nie przedstawionej na rysunku, bramy garażowej. Skrajne położenia zabieraka względem szyny prowadzącej 14 odpowiadają położeniu otwarcia i zamknięcia bramy.

Samoczynnie działający napinacz 26 cięgna, a w rozpatrywanym przypadku pasa zębatego 16, jest połączony nieruchomo z końcem szyny prowadzącej 14 i zaopatrzony w mechanizm zapadkowy 34 oraz w parę śrubowych sprężyn naciągowych 56, 57, łączących go z suwakiem 36, w którym ułożyskowane jest kierunkowe koło napinające 28. Napinacz 26 pasa 16 umożliwia przesuwanie kierunkowego koła napinającego 28 w oznaczonym strzałką 38 kierunku od koła napędowego 22 i zablokowanie możliwości ruchu tego koła w kierunku przeciwnym.

Mechanizm zapadkowy 34 w rozwiązaniu konstrukcyjnym przedstawionym na fig. 1 do 3 składa się z listwy zębatej 42 osadzonej obrotowo na osi 60, przetkniętej przez sworznie 59, połączone ze ścianką suwaka 36, prostopadłą do powierzchni szyny prowadzącej 14 oraz ze współpracującym z tą listwą zębatą 42 elementem napinającym 44 obudowy 43 napinacza, mającej korzystnie w przekroju kształt litery U. Obudowa 43 jest przy tym wyposażona w otwór 45 przez który przetknięta jest listwa zębata 42, zaś górne obrzeże tego otworu 45 tworzy z tej obudowy - element napinający 44.

Listwa zębata 42 jest zaopatrzona w szereg zębów zatrzaskowych 48, z których każdy ma krawędź najazdową 49, nachyloną pod mniejszym kątem do osi tej listwy 42 i krawędź blokującą 50, nachyloną pod większym kątem do niej ewentualnie pod kątem prostym. Krawędź blokująca 50 opiera się w określonym położeniu listwy zębatej 42 o powierzchnię elementu napinającego 44 na obrzeżu otworu 45. Wystający z obudowy 43 koniec listwy zębatej 42 jest wyposażony w zderzak 52, o szerokości większej od szerokości otworu 45, podczas gdy pozostała część listwy, w której nacięte są zęby 48 ma szerokość mniejszą od szerokości tego otworu 45.

Mechanizm zapadkowy 34 jest ponadto zaopatrzony w płaską sprężynę 58, dociskająca listwę zębatą 42 do górnej krawędzi otworu 45 i utrzymującą ją w położeniu, w którym następuje zablokowanie tego mechanizmu zapadkowego 34.

Sprężyny naciągowe 56 i 57 napinacza 26, cięgna mają jeden koniec przymocowany do ścianki obudowy 43, w której jest wykonany otwór 45, zaś drugi koniec przymocowany do odpowiedniego uchwytu ścianki suwaka 36, prostopadłej do szyny prowadzącej 14. Siła naciągu sprężyn 56 i 57 jest przy tym tak dobrana, aby w położeniu przedstawionym na fig. 1 i odpowiadającym ustawieniu fabrycznemu napinacza była ona nieco niniejsza od siły napięcia pasa zębatego 16. Również położenie listwy zębatej 42 przedstawione na fig. 1 odpowiada fabrycznemu ustawieniu napinacza 26 pasa 16. Powierzchnia oporowa 61 zderzaka 52 Iistw 42 przylega, w tym położeniu, do zewnętrznej powierzchni oporowej 62 elementu napinającego 44.

Podczas otwierania i zamykania, nie uwidocznionej na rysunku, bramy garażowej - pas zębaty 16 jest poddawany obciążeniom rozciągającym i jego długość w czasie eksploatacji zwiększa się, zaś siła napięcia pasa odpowiednio zmniejsza się. W przypadku gdy siła napięcia pasa zmniejszy się do wartości mniejszej od siły naciągu sprężyn 56 i 57, napinacz 26 pasa rozpoczyna proces jego samoczynnego naciągania (fig. 2). Sprężyny 56 i 57, których siła napięcia jest większa od siły naciągu pasa, spowodują wówczas przesunięcie suwaka 36 wraz z kierunkowym kołem napinającym 28 w kierunku

PL 199 768 B1 strzałki 38. Podczas tego ruchu krawędź najazdowa 49 zęba 48 listwy zębatej 42 ślizga się po krawędzi otworu 45 aż do chwili, w której krawędź blokująca 50 tego zęba 48 nasunie się pod działaniem płaskiej sprężyny 54, na powierzchnię oporową 62 elementu napinającego 44, powodując zatrzaśnięcie się mechanizmu zapadkowego 34 w nowym położeniu. Podczas przesuwania się krawędzi najazdowej 49 zęba 48, listwa zębata 42 wykonuje pod działaniem swej siły ciężkości oraz części siły naciągu sprężyn 56 i 57, obrót w kierunku przeciwnym do kierunku działania płaskiej sprężyny 54.

Po upływie pewnego czasu eksploatacji, dalsze wydłużenie pasa zębatego 16 powoduje przesunięcie listwy 42 o następny odcinek podziałki zębów 48, przy czym sprężyna 54 dociska wówczas listwę 42 do krawędzi otworu 45.

Na figurze 3 przedstawiony jest napinacz 26 pasa 16 w położeniu, w którym ostatni ząb 48 listwy zębatej 42 oparł się o element napinający 44.

Na figurach 4 i 5 przedstawiono odmianę mechanizmu zapadkowego 34 napinacza 26 przekładni cięgnowej 10, wyposażoną w element oporowy 40 i w element zaczepowy 70, o osi równoległej do kierunku strzałki 38 napinania pasa 16. Element oporowy 40 stanowi korzystnie, prostopadłą do szyny prowadzącej 14 ściankę obudowy napinacza 26 o przekroju w kształcie litery U, przy czym górna część tej ścianki jest zaopatrzona w otwór 45, przez który przełknięty jest element zaczepowy 70 i stanowi element napinaj ą cy 44'.

Element zaczepowy 70 składa się z zębatki 72 oraz z umieszczonej równolegle do niej prowadnicy 74, śrubowej sprężyny 78, przy czym zębatka 72 jest połączona z prowadnicą 74, za pomocą poprzecznego jarzma 76. W widoku z góry element zaczepowy 70 może mieć postać litery „U, której ramionami są zębatka 72 i prowadnica 74. Jest on korzystnie wykonany z odpowiednio wyciętej blachy względnie jego ramiona są połączone za pomocą poprzecznego jarzma, wykonanego z prętów metalowych.

Koniec zębatki 72 elementu zaczepowego 70, przeciwny względem jarzma 76, jest osadzony obrotowo na osi 60, osadzonej prostopadle do strzałki 38 kierunku naciągania pasa - w trzpieniu 46, połączonym z obudową suwaka 36.

Zębatka 72 jest zaopatrzona w rząd zębów 48 mających krawędzie najazdowe 49, nachylone pod mniejszym kątem względem strzałki 38 kierunku naciągania pasa i krawędzie blokujące 50, nachylone pod większym kątem względem tego kierunku i opierające się o nachylone powierzchnie robocze elementów napinających 44'.

Odcinek 79 jarzma 76, poniżej prowadnicy 74, zaopatrzony jest w wycięcie tworzące gniazdo oporowe sprężyny śrubowej 78, przy czym szerokość jarzma 76, w kierunku prostopadłym do osi podłużnej elementu zaczepowego 70, jest większa od szerokości otworu 45, zaś szerokość zębatki 72 - jest mniejsza od szerokości tego otworu. Dzięki temu możliwe jest przesuwanie się krawędzi najazdowej 49 zęba 48 zębatki 72 po krawędzi otworu 45, podczas napinania pasa zębatego 16. Powierzchnia zewnętrzna elementu napinającego 44, 45 jest nachylona względem prostopadłej do strzałki 38 pod niewielkim kątem, tworząc w pobliżu krawędzi otworu 45 zagłębienie 80. Pod takim samym kątem jest również nachylona krawędź zderzaka 52, tworząc w położeniu fabrycznego ustawienia początkowego kształtowe połączenie elementu zaczepowego 70 oraz ścianki obudowy napinacza 26.

Podczas stopniowego napinania cięgna i wysuwania się elementu zaczepowego 70 z obudowy 43 napinacza 26 - na powierzchni oporowej 62 w zagłębieniu 80 opierają się nachylone powierzchnie blokujące 50 kolejnych zębów 48.

Napinacz 26 pasa zębatego 16 przedstawiony na fig. 4 i 5 jest ponadto zaopatrzony w przymocowaną sztywno do jego obudowy 43, prostopadłą do niej, płytkę oporową 82 z gniazdem oporowym dla sprężyny śrubowej 78. Płytka 82 jest zaopatrzona w otwór 84 przez który przetknięty jest koniec prowadnicy 74 tej sprężyny 78. Płytka oporowa 82 może przy tym stanowić cześć obudowy 43 napinacza albo też może być połączona, z równoległą do kierunku 38, powierzchnią tej obudowy, za pomocą śrub, których położenie względem elementu oporowego 44, 45 - może być regulowane.

Podczas pracy urządzenia, napięta sprężyna śrubowa 78 naciska na jarzmo 76 elementu zaczepowego 70 powodując jego przesuwanie się w otworze 45 w kierunku na zewnątrz obudowy 43 a równocześnie przesuwanie połączonego z tą zębatką, za pomocą trzpienia 46, suwaka 36 wraz z kierunkowym krążkiem napinają cym 28, a tym samym napinanie pasa z ę batego 16. Sił a nacisku sprężyny 78 jest tak dobrana aby w położeniu przedstawionym na fig. 4 była ona nieco mniejsza od siły naciągu pasa zębatego 16, przy czym dzięki działaniu tej siły zęby 48 zębatki 72 są dociskane w kierunku do krawę dzi 62 otworu 45, powoduj ą c, po przesuni ęciu się zę ba w obszar zagłębienia 80, zatrzaśnięcie zębatki.

PL 199 768 B1

Na figurze 4 przedstawiony jest napinacz 26 pasa zębatego 16 w fabrycznym położeniu początkowym, w którym napięcie tego pasa jest nieco większe od siły nacisku sprężyny 78, a ukośna powierzchnia 61 zderzaka 52 przylega do powierzchni zagłębienia 80, wykonanego na powierzchni oporowej 62 elementu napinającego 44'.

Pas zębaty 16, poddany obciążeniom rozciągającym, po upływie pewnego czasu wydłuża się, wskutek czego siła jego naciągu ulega zmniejszeniu. W przypadku gdy siła naciągu pasa zębatego 16 stanie się niniejsza od siły napięcia sprężyny 78, nastąpi, pod działaniem tej sprężyny, przesunięcie elementu zaczepowego 70 oraz połączonego z nim za pomocą trzpienia 46 suwaka 36 wraz z kierującym kołem naciągowym 28 - w kierunku strzałki 38. Równocześnie powierzchnia najazdowa 49 zęba 48 przesunie się po krawędzi otworu 45 w położenie, w którym wierzchołek tego zęba 48 przejdzie przez krawędź tego otworu i nastąpi zazębienie krawędzi blokującej 50 zęba 48 z powierzchnią oporową 62 obudowy 43 napinacza. Jednocześnie sprężyna 78, której oś jest przesunięta względem osi obrotu 60 elementu zaczepowego 70, dociśnie zębatkę 72 do krawędzi otworu 45, blokując ją w uniesionym położeniu. Podczas procesu napinania pasa element zaczepowy 70 wykonuje tylko niewielki ruch wahadłowy względem osi 60. Dalsze wydłużenie pasa zębatego 16 powoduje skokowe przesunięcia elementu zaczepowego 70 wraz z zębatką 72, o następny odcinek równy podziałce zębów 48.

Claims (20)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Napęd z przekładnią cięgnową zwłaszcza do bram garażowych złożony z silnika z przekładnią redukcyjną oraz z przekładni cięgnowej, której koło napędowe jest zaklinowane na wałku wyjściowym tej przekładni, natomiast koło kierujące jest ułożyskowane w suwaku, osadzonym przesuwnie na szynie prowadzącej i połączonym z napinaczem pasa, przy czym obydwa te koła opasuje cięgno, stanowiące korzystnie pas zębaty, a ponadto napinacz cięgna jest wyposażony w listwę zębatą względnie zębatkę, znamienny tym, że jego napinacz (26) pasa zębatego (16) względnie innego cięgna jest zaopatrzony w listwę zębatą (42) względnie zębatkę (72), osadzoną obrotowo na osi (60) zamocowanej w trzpieniu (46) połączonym z suwakiem (36), w którym jest ułożyskowane kierujące koło napinające (28), przy czym napinacz (26) jest wyposażony przynajmniej w jedną sprężynę śrubową (56), (57), (78).
2. 2. Napęd według zastrz. 1, znamienny tym, że listwa zębata (42) względnie zębatka (72) jego napinacza (26), osadzona obrotowo na osi (60), jest zaopatrzona w układ zębów (48), przy czym każdy z tych zębów jest zaopatrzony w krawędź najazdową (49) o mniejszym kącie nachylenia w stosunku do kierunku (38) napinania pasa oraz w krawędź blokującą (50) o większym kącie nachylenia względem kierunku (38) napinania pasa.
3. 3. Napęd według zastrz. 2, znamienny tym, że listwa zębata (72) jego napinacza (26) pasa zębatego (16) jest zaopatrzona na swym końcu, wystającym z obudowy (43) tego napinacza, w zderzak (52), którego wewnętrzna powierzchnia stanowi powierzchnię oporową (61), stykającą się w położeniu nienapiętym napinacza (26) z powierzchnią oporową (62) stanowiącą zewnętrzną powierzchnię elementu napinającego (44).
4. 4. Napęd według zastrz. 2, znamienny tym, że zębatka (72) jego napinacza (26), osadzona obrotowo na osi (60), w trzpieniu (46) suwaka, (36) jest połączona za pomocą jarzma (76) z prowadnicą (74) sprężyny śrubowej (78), przy czym wewnętrzna powierzchnia (61) górnej części tego jarzma (76) stanowi powierzchnię oporową stykającą się w nienapiętym położeniu napinacza powierzchnią oporową (62) elementu napinającego (44').
5. 5. Napęd według zastrz. 4, znamienny tym, że element napinający (44), (44') jego napinacza (26) stanowi, prostopadłą do kierunku (38) napinania, ściankę obudowy (43) napinacza (26).
6. 6. Napęd według zaostrz. 3, znamienny tym, że jego napinacz (26) jest wyposażony przynajmniej w dwie śrubowe sprężyny (56) i (57), stanowiące sprężyny naciągowe, oraz dodatkowo w płaską sprężynę (54), naciskającą listwę zębatą (42) w kierunku wierzchołków zębów (48).
7. 7. Napęd według zastrz. 6, znamienny tym, że śrubowe sprężyny naciągowe (56), (57) jego napinacza (26) są umieszczone symetrycznie po obydwu stronach listwy zębatej (42).
8. 8. Napęd według zastrz. 4, znamienny tym, że jego napinacz (26) jest wyposażony w osadzoną na prowadnicy (74), przynajmniej jedną, śrubową sprężynę naciskową (78), o nacisku skierowanym w kierunku (38) napinania pasa (16), opartą z jednej strony o przedłużenie (79) jarzma (76) zębatki (72), z drugiej zaś o prostopadłą do szyny prowadzącej (14), płytkę oporowa (82).

   PL 199 768 B1
9. 9. Napęd według zastrz. 2, znamienny tym, że element napinający (44), (44') jego napinacza (26), współpracujący z powierzchnią oporową (61) zderzaka (52) względnie jarzma (76) oraz z krawędzią blokującą (50) zębów (48) listwy zębatej (42) względnie zębatki (72) stanowi część ścianki oporowej (40) jego obudowy (42), znajdującej się nad otworem (45), przez który przetknięta jest listwa zębata (42) względnie zębatka (72).
10. 10. Napęd według zastrz. 9, znamienny tym, że jego element napinający (44) stanowi wgłębienie (80), tworzące nachyloną pod niewielkim kątem do powierzchni ścianki oporowej (40), powierzchnię oporową (62), współpracującą z nachyloną pod takim samym kątem powierzchnią oporową (61) zderzaka (52), względnie jarzma (76).
11. 11. Napinacz cięgna przekładni cięgnowej, której koło napędowe jest zaklinowane na wałku wyjściowym przekładni redukcyjnej, natomiast koło kierujące jest ułożyskowane w suwaku, osadzonym przesuwnie na szynie prowadzącej i połączonym z napinaczem pasa, przy czym obydwa te koła opasuje cięgno stanowiące korzystnie pas zębaty, a ponadto napinacz cięgna jest wyposażony w listwę zębatą, względnie zębatkę, znamienny tym, że jego listwa zębata (42) względnie zębatka (72) jest osadzona obrotowo na osi (60), zamocowanej w topieniu (46), połączonym z suwakiem (36), w którym jest ułożyskowane kierujące koło napinające (28), przy czym napinacz (26) jest wyposażony przynajmniej w jedną sprężynę śrubowa (56, 57, 78).
12. 12. Napinacz cięgna według zastrz. 11, znamienny tym, że jego listwa zębata (42) względnie zębatka (72), osadzona obrotowo na osi (60), jest zaopatrzona w układ zębów (48), przy czym każdy z tych zębów jest zaopatrzony w krawędź najazdową (49) o mniejszym kącie nachylenia w stosunku do kierunku (38) napinania pasa oraz w krawędź blokującą (50) o większym kącie nachylenia względem kierunku (38) napinania pasa.
13. 13. Napinacz cięgna według zastrz. 11, znamienny tym, że jego listwa zębata (42) względnie zębatka (72) jest zaopatrzona na swym końcu, wystającym z obudowy (43) tego napinacza, w zderzak (52), którego wewnętrzna powierzchnia stanowi powierzchnię oporową (61), stykającą się w położeniu nienapiętym napinacza (26), z powierzchnią oporową (62), stanowiącą zewnętrzną powierzchnię elementu napinającego (44).
14. 14. Napinacz cięgna według zastrz. 11, znamienny tym, że jego zębatka (72), osadzona obrotowo na osi (60) w trzpieniu (46) suwaka (36), jest połączona za pomocą jarzma (76) z prowadnicą (74) sprężyny śrubowej (78), przy czym wewnętrzna powierzchnia (61) górnej części tego jarzma (76) stanowi powierzchnię oporową, stykającą się w nienapiętym położeniu napinacza z powierzchnią oporową (62), elementu napinającego (44).
15. 15. Napinacz cięgna według zastrz. 13 albo 14, znamienny tym, że jego element napinający (44), (44') stanowi prostopadłą do kierunku napinania (38) ściankę obudowy (43) napinacza (26).
16. 16. Napinacz cięgna według zastrz. 11, znamienny tym, że jest zaopatrzony przynajmniej w dwie śrubowe sprężyny (56) i (57), stanowiące sprężyny naciągowe oraz dodatkowo płaską sprężynę (54), naciskającą listwę zębatą (42) w kierunku wierzchołków zębów (48).
17. 17. Napinacz cięgna według zastrz. 16, znamienny tym, że jego śrubowe sprężyny naciągowe (56), (57) są umieszczone symetrycznie po obydwu stronach listwy zębatej (42).
18. 18. Napinacz cięgna według zastrz. 14, znamienny tym, że jest wyposażony w osadzoną na prowadnicy (74) przynajmniej jedną śrubową sprężynę naciskową (78) o nacisku skierowanym w kierunku (38) napinania pasa (16), opartą z jednej strony o przedłużenie (79) jarzma (76) zębatki (72), z drugiej zaś, o prostopadłą do szyny prowadzącej (14) - płytkę oporową (82).
19. 19. Napinacz cięgna według zastrz. 11, znamienny tym, że jego element napinający (44), (44') współpracujący z powierzchnią oporową (61) zderzaka (52) względnie jarzma (76) oraz z krawędzią blokującą (50) zębów (48) listwy zębatej (42) względnie zębatki (72), stanowi część ścianki oporowej (40) jego obudowy (43), znajdującej się nad otworem (45), przez który przetknięta jest listwa zębata (42) względnie zębatka (72).
20. 20. Napinacz cięgna według zastrz. 19, znamienny tym, że jego element napinający (44) stanowi wgłębienie (80) tworzące, nachyloną pod niewielkim kątem do powierzchni ścianki oporowej (40), powierzchnię oporową (62), współpracującą z nachyloną pod takim samym kątem powierzchnią oporową (61) zderzaka (52) względnie jarzma (76).