PL197921B1

PL197921B1 - Zbiornik ciśnieniowy wzmocniony włóknami i sposób wytwarzania zbiornika ciśnieniowego wzmocnionego włóknami

Info

Publication number: PL197921B1
Application number: PL357208A
Authority: PL
Inventors: Andy Debecker; Der Jagt Oscar Christoph Van; Jan Jacobus Matthijs Koppert
Original assignee: Advanced Lightweight Engineeri
Priority date: 2000-02-04
Filing date: 2001-02-01
Publication date: 2008-05-30
Also published as: ES2286100T3; BR0108070B1; NO334553B1; CY1106736T1; KR20020086493A; KR100738723B1; DK1257766T3; JP2014040919A; CZ20022669A3; JP5426806B2; JP2003521659A; MXPA02007507A; CN1419642A; CA2399218A1; NO20023690L; DE60127940D1; EP1257766B8; EP1257766A1; CZ303003B6; PL357208A1

Abstract

1. Zbiornik ci snieniowy wzmocniony w lókna- mi posiadaj acy sztywny korpus z termoplastycz- nego materia lu, szczelny na przeciekanie gazu i cieczy, ca lkowicie owini ety ci ag lymi w lóknami, znamienny tym, ze w lókna s a nawini ete tak, ze gdy zbiornik (1, 6) jest pod wp lywem wewn etrz- nego ci snienia, ci ag le w lókna (3, 10, 11, 18) s a obci azone dok ladnie we wzd lu znym kierunku, przy czym zbiornik (1, 6) jest pozbawiony osno- wy przenosz acej napr ezenia scinaj ace z jednych w lókien ci ag lych na inne ci ag le w lókna (3, 10, 11, 18) lub na korpus (2, 7, 13, 19), a ci ag le w lókna (3, 10, 11, 18) s a u lo zone ruchomo swo- bodnie wzgl edem siebie. PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest zbiornik ciśnieniowy wzmocniony włóknami i sposób wytwarzania zbiornika ciśnieniowego wzmocnionego włóknami.

Znane, wzmocnione włóknem zbiorniki ciśnieniowe posiadają sztywny korpus szczelny na przeciekanie gazu lub cieczy owinięty ciągłymi włóknami. Podczas wytwarzania wzmocnionych włóknem zbiorników ciśnieniowych ciągłe włókna nakłada się w pewnym wzorze w taki sposób, aby mogły przenosić naprężenia rozciągające przy występowaniu ciśnienia w zbiorniku. Przed owinięciem, podczas lub po owinięciu owinięty lub owijany ciągłymi włóknami korpus pokrywa się materiałem wiążącym lub żywicą (tzw. materiałem osnowy). Po owinięciu materiał osnowy utwardza się, wiążąc włókna w osnowie (materiałem wiążącym lub żywicą). We wzmacnianych włóknem zbiornikach ciśnieniowych osnowa przenosi naprężenia ścinające z jednego ciągłego włókna na drugie bądź na korpus gazoszczelnego lub szczelnego na przeciek cieczy zbiornika, gdy występuje w nim ciśnienie. W pewnych przypadkach na korpus zbiornika nakłada się dodatkowe owinięcia przenoszące obciążenia mechaniczne, wynikające między innymi z naprężeń ścinających.

Znane sposoby wytwarzania wzmocnionych włóknem zbiorników obejmują zestalenie lub utwardzenie włókien, mające na celu połączenie owiniętych ciągłych włókien w osnowie. Utwardzanie trwa zwykle 6 do 8 godzin.

Te znane zbiorniki ciśnieniowe muszą być utwardzane lub zestalane, co zwykle trwa 6 do 8 godzin. Inną wadą jest to, że dla pochłonięcia i przeniesienia naprężeń mechanicznych wynikających między innymi z naprężeń ścinających w pewnych przypadkach potrzebne są dodatkowe owinięcia.

Z opisów patentowych EP 0319439 i US 3 184 092 znany jest zbiornik ciśnieniowy mający podtrzymujący korpus metalowy owinięty lokalnie ciągłymi włóknami.

Zbiornik ciśnieniowy wzmocniony włóknami, według wynalazku, posiadający sztywny korpus z termoplastycznego materiału, szczelny na przeciekanie gazu i cieczy, całkowicie owinięty ciągłymi włóknami, charakteryzuje się tym, że włókna są nawinięte tak, że gdy zbiornik jest pod wpływem wewnętrznego ciśnienia, ciągłe włókna są obciążone dokładnie we wzdłużnym kierunku, przy czym zbiornik jest pozbawiony osnowy przenoszącej naprężenia ścinające z jednych włókien ciągłych na inne ciągłe włókna lub na korpus, a ciągłe włókna są ułożone ruchomo swobodnie względem siebie.

Sztywny korpus jest pozbawiony pochłaniania mechanicznych naprężeń wynikających z wewnętrznego ciśnienia.

Zbiornik ciśnieniowy ma kształt izotensoidalny.

Zbiornik ciśnieniowy ma kształt cylindryczny.

Zbiornik ciśnieniowy ma zabezpieczającą powłokę 10 usytuowaną na wierzchu ciągłych włókien.

Zabezpieczająca powłoka zawiera gumę syntetyczną.

Sztywny korpus jest z gęstego polietylenu (HDPE), a ciągłe włókna są włóknami węglowymi.

Sztywny korpus jest z gęstego polietylenu (HDPE), a ciągłe włókna są włóknami szklanymi.

Zbiornik ciśnieniowy ma wytrzymałość na ciśnienie robocze w zakresie 0-5 x 10⁵ Pa.

Zbiornik ciśnieniowy ma wytrzymałość na ciśnienie robocze w zakresie 0-10 x 10⁵ Pa.

Zbiornik ciśnieniowy ma wytrzymałość na ciśnienie robocze w zakresie 0-35 x 10⁵ Pa.

Zbiornik ciśnieniowy ma wytrzymałość na ciśnienie robocze w zakresie 0-100 x 10⁵ Pa.

Zbiornik ciśnieniowy ma wytrzymałość na ciśnienie robocze w zakresie 0-300 x 10⁵ Pa.

Zbiornik ciśnieniowy ma wytrzymałość na ciśnienie robocze w zakresie 0-600 x 10⁵ Pa.

Zbiornika ma postać butli z propanem, butanem, korzystnie ich mieszaniny.

Zbiornik ma postać pojemnika dla gazu płynnego w pojazdach samochodowych.

Zbiornik ma postać pojemnika paliwa dla sprężonego gazu ziemnego lub sprężonego powietrza.

Zbiornik ma postać pojemnika gazu kriogenicznego.

Zbiornik ciśnieniowy zawiera wystające elementy, w postaci zaślepki lub zaworu ciśnieniowego.

Sposób wytwarzania zbiornika ciśnieniowego wzmocnionego włóknami, według wynalazku, w którym na sztywny korpus szczelny na przeciek gazu lub cieczy nawija się ciągłe włókna, charakteryzuje się tym, że nawijanie ciągłych włókien na sztywny korpus odporny na przeciekanie gazu lub cieczy prowadzi się za pomocą urządzenia do owijania, przy czym owijanie całkowite sztywnego korpusu prowadzi się tak, że gdy zbiornik jest pod wewnętrznym ciśnieniem ciągłe włókna są obciążone dokładnie we wzdłużnym kierunku, przy czym stosuje się zbiornik pozbawiony osnowy przenoszącej

PL 197 921 B1 naprężenia ścinające z jednych włókien ciągłych na inne ciągłe włókna lub na korpus, a ciągłe włókna układa się ruchomo swobodnie względem siebie.

Stosuje się sztywny korpus pozbawiony pochłaniania mechanicznych naprężeń wynikających z wewnętrznego ciśnienia w zbiorniku.

Zaletą proponowanego rozwiązania jest mały koszt wytwarzania.

Ponieważ ciągłe włókna owinięto w taki sposób, że przy wewnętrznym ciśnieniu w zbiorniku są obciążone jedynie wzdłużnie, włókna te będą pozostawać na swym miejscu i nie jest potrzebna osnowa. Ponadto, zastosowano tylko tyle ciągłego materiału włóknistego, ile jest konieczne dla dokładnego przeniesienia naprężeń mechanicznych na zbiorniku ciśnieniowym. Ponieważ nie są potrzebne dodatkowe ciągłe włókna, zmniejszono ciężar oraz obniżono koszt w porównaniu ze znanymi zbiornikami ciśnieniowymi.

Ponieważ ciągłe włókna mogą swobodnie przemieszczać się względem siebie na całym zbiorniku ciśnieniowym nie występuje konieczność stosowania materiału osnowy (np. żywicy). Eliminuje to utwardzanie i prowadzi do obniżenia kosztów w porównaniu ze znanymi zbiornikami ciśnieniowymi.

Dzięki zastosowaniu izotensoidalnego kształtu obciążenia mechaniczne przenosi minimalna ilość ciągłych włókien na zbiorniku ciśnieniowym. Natomiast dzięki swemu cylindrycznemu kształtowi zbiornik ciśnieniowy może służyć jako butla gazowa.

Powłoka ochronna wykonana z gumy syntetycznej jest szczególnie przydatna jako środek zabezpieczenia przed ogniem, umiarkowanymi uderzeniami oraz obciążeniami podczas przenoszenia.

Zbiornik ciśnieniowy według wynalazku może być zastosowany zwłaszcza do substancji transportowanych pod ciśnieniem, jak na przykład propan, butan, sprężony gaz ziemny, powietrze, woda, substancje kriogeniczne, na przykład ciekły azot lub ciekły tlen. W zależności od zawartej lub transportowanej substancji ciśnieniowy zbiornik według wynalazku można wytwarzać dla ciśnień roboczych 0-5 x 10⁵ Pa (przykładowo gorąca woda w zbiorniku ekspansywnym), 0-10 x 10⁵ Pa (np. dla ciekłego tlenu, ciekłego azotu, gazu propan-butan bądź ich mieszaniny w butlach gazowych do użytku w gospodarstwie domowym i w temperaturach otoczenia), 0-35 x 10⁵ Pa (przykładowo dla propanu-butanu w podwyższonych temperaturach), 0-100 x 10⁵ Pa (przykładowo dla gazu płynnego w zbiornikach do zastosowania w pojazdach samochodowych), 0-300 x 10⁵ Pa (przykładowo dla sprężonego gazu ziemnego lub sprężonego powietrza), 0-600 x 10⁵ Pa dla systemów z gazem kriogenicznym w technologii kosmicznej.

Opisany powyżej wynalazek stanowi przełom w dziedzinie techniki owijania, zwłaszcza wbrew technicznemu przekonaniu, że stosowanie materiału osnowy, na przykład żywicy, jest niezbędne dla wzmacnianych ciągłym włóknem zbiorników ciśnieniowych. Oczekuje się, że wynalazek znajdzie szerokie zastosowanie nie tylko w zakresie ograniczonym przedstawionymi powyżej przykładami wykonania.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku na którym fig. 1 przedstawia pierwszy przykład wykonania zbiornika ciśnieniowego według wynalazku, mającego kształt izotensoidalny, fig. 2 - drugi przykład wykonania zbiornika ciśnieniowego według wynalazku, mającego kształt cylindryczny, fig. 3 - końcową część zbiornika ciśnieniowego według fig. 2, w przekroju, fig. 4A i 4B - w przekroju sztywny korpus zbiornika ciśnieniowego z włóknami opierającymi się o sztywny korpus według wynalazku, fig. 5 ilustruje w sposób schematyczny obciążenia mechaniczne ciągłego włókna w kierunku podłużnym.

Jak to przedstawiono na fig. 1 zbiornik ciśnieniowy 1 składa się ze sztywnego korpusu 2 gazoszczelnego lub szczelnego na przeciekanie cieczy o kształcie izotensoidalnym. Występują tu również pojedyncze ciągłe włókna 3 owinięte wokół sztywnego korpusu 2. Zbiornik ma również elementy pomocnicze 4. W tym przykładzie środkami pomocniczymi są elementy 5 poosiowo wzmacniające zbiornik ciśnieniowy 1. Elementy pomocnicze 4 zaopatrzono w elementy 5, w tym przykładzie gwintowane otwory przeznaczone do połączenia ze zbiornikiem ciśnieniowym 1 wystającej części (nie pokazano), jak na przykład elementu zamykającego lub zaworu ciśnieniowego.

Na fig. 2 pokazano drugi przykład wykonania zbiornika ciśnieniowego według wynalazku. Zbiornik ciśnieniowy 6 posiada sztywny korpus gazoszczelny lub szczelny na wyciek cieczy 7 o kształcie cylindrycznym. Cylindryczny korpus 7 jest zaopatrzony w element końcowy 8 w kształcie izotensoidalnym. Cylindryczny korpus 7 pokazano w stanie zamontowanym w osi obrotu 9, przeznaczonej do nawinięcia ciągłych włókien wokół sztywnego korpusu 7. Sztywny korpus 7 posiada ciągłe włókna 10 owinięte wokół obwodowego kierunku sztywnego korpusu 7 (tzw. zwoje pętlowe) oraz ciągłe włókna 11 owinięte w podłużnym kierunku sztywnego korpusu 7 (tzw. zwoje śrubowe lub biegunowe).

PL 197 921 B1

Sztywny korpus może zawierać cienką warstwę metalu, materiału termoplastycznego lub materiału termoutwardzalnego, pod warunkiem, że materiał ten spełnia wymagania bezpieczeństwa w odniesieniu do substancji zawartej w ciśnieniowym zbiorniku.

Włóknami są korzystnie włókna węglowe, lecz może to być również inny dowolny rodzaj włókien przenoszących naprężenia rozciągające, jak na przykład włókna szklane typu E, R lub S, włókno p-aramidowe, włókno węglowe lub włókna polimerów, na przykład polietylenu, poliestru lub poliamidu. Na fig. 3 pokazano zbiornik ciśnieniowy 6 według wynalazku, w przekroju podłużnym. Widoczna jest tu część końcowa 12, cylindrycznego sztywnego korpusu gazoszczelnego lub szczelnego na przeciek cieczy oraz element pomocniczy 14 tworzący obszar graniczny sztywnego korpusu 13. W tym przykładzie element pomocniczy 14 i sztywny korpus wspólnie tworzą część końcową 12 izotensoidalnego kształtu. W przykładzie występują również otwory 15 i 16 w kierunku poosiowym zbiornika ciśnieniowego 6. Przedstawiono również sztywny korpus 13 i element pomocniczy 14, wspólnie owinięte warstwą 17 ciągłych włókien (które pokazano schematycznie).

Na fig. 4A i 4B pokazano w przekroju przykład rozmieszczenia ciągłych włókien 18 opierających się na sztywnym korpusie 19 zbiornika ciśnieniowego według wynalazku. Ciągłe włókna 18 tworzą ciasne opakowanie w regularnej sieci przestrzennej. Na fig. 4B pokazano również powłokę 20 nałożoną na ciągłe włókna. Na fig. 5 pokazano obciążenie wywierane na łuku AD ciągłych włókien, gdy w zbiorniku ciśnieniowym występuje ciśnienie f wytwarzające wypadkową siłę reakcji F łuku AD ciągłych włókien. Promień sztywnego korpusu oznaczono R, a kąt łukowy oznaczono dv. Ciągłe włókna wywierają oczywiście prostopadłą siłę oddziaływującą na sztywny korpus.

Poniżej opisano przykładowy sposób wytwarzania według wynalazku wzmocnionego włóknem zbiornika zawierającego sztywny korpus gazoszczelny lub szczelny na przeciek cieczy owinięty ciągłymi włóknami.

Początkowo ustala się przeznaczenie zbiornika ciśnieniowego i dobiera się materiały dostosowane do jego przeznaczenia. Następnie ustala się kształt zbiornika obejmujący parametry w rodzaju objętość i wymiary zbiornika oraz maksymalne dopuszczalne ciśnienie wewnętrzne, współczynniki bezpieczeństwa i wymiary otworów wylotowych. Zgodnie z wynalazkiem, proces obejmuje owijanie włóknem ciągłym. Ustala się sposób owinięcia odniesiony do kształtu zbiornika ciśnieniowego, w którym wzory ciągłych włókien zachodzą na siebie w taki sposób, że przynajmniej ostatnia ilość ciągłych włókien może swobodnie przemieszczać się względem siebie, a gdy w zbiorniku ciśnieniowym występuje wewnętrzne ciśnienie, ciągłe włókna są obciążane dokładnie w swym podłużnym kierunku. Sztywny korpus nie przenosi obciążeń mechanicznych wynikających z wewnętrznego ciśnienia. Sztywny korpus można wykonać dowolnym znanym sposobem, przykładowo za pomocą formy i rozdmuchiwania formującego lub formowania natryskowego, a także formowania rotacyjnego. Następnie sztywny korpus montuje się na urządzeniu owijającym włóknami. Po ustawieniu elementów sterujących urządzeniem owijającym łączy się przedni koniec włókna przeznaczonego do owinięcia ze sztywnym korpusem, owija się sztywny korpus oraz mocuje się owinięte włókno. Korzystnie nawijany wzór nakłada się w kilku zabiegach. W przypadku sztywnego korpusu o kształcie cylindrycznym włókna owijane są w kierunku obwodowym (tzw. zwoje pętlowe), a włókna nawijane w kierunku podłużnym (tzw. zwoje śrubowe lub biegunowe) są nakładane oddzielnie. Przy nakładaniu włókien w kierunku podłużnym (tzw. zwojów śrubowych lub biegunowych) najpierw na sztywny korpus nakłada się element pomocniczy i następnie również element pomocniczy owija się ciągłymi włóknami. Po całkowitym owinięciu sztywnego korpusu zbiornik ciśnieniowy można pokryć powłoką, korzystnie z gumy syntetycznej. Korzystnie, zbiornik ciśnieniowy zaopatruje się w część wystającą.

Włókna nakłada się poprzez owijanie, tzw. owijanie włóknem. Ponieważ ciągłe włókna owija się w taki sposób, aby po wystąpieniu w zbiorniku ciśnienia przenosiły one obciążenie tylko w swym podłużnym kierunku, włókna będą pozostawać w swym położeniu podczas pracy i nie jest potrzebna osnowa. Korzystnie, nie stosuje się żadnego materiału osnowy (np. żywicy).

Nie impregnuje się ani przykleja włókien do sztywnego korpusu z wyjątkiem oczywiście przedniego wiązanego końca pierwszego owijanego ciągłego włókna. Do mocowania włókna można zastosować węzeł. Impregnację zwykle rozumie się tu jako zastosowanie dodatkowego materiału osnowy z jego całkowitą penetracją w ciągłe włókna lub pomiędzy włókna. Tak więc, w ζόίθΓηϋ<ι.ιοίέηίθηίονννιτι według obecnego wynalazku żaden materiał osnowy nie penetruje pomiędzy ciągłe włókna ponieważ żaden materiał osnowy nie jest stosowany. Materiałem osnowy jest zazwyczaj żywica, żywica syntetyczna lub elastomer. Ponadto, sztywny korpus może swobodnie przemieszczać się względem ciągłych włókien.

PL 197 921 B1

W sposobie według wynalazku nie występuje zestalanie bądź utwardzanie tak przed, jak i po owinięciu.

Opcjonalnie, na wierzchnich ciągłych włóknach można zastosować elastyczną lub sztywną warstwę ochronną, tzw. powłokę. Powłoka jest ognioodporna, nie podpiera zbiornika konstrukcyjnie i służy jedynie do zabezpieczenia ciągłych włókien przed zewnętrznymi wpływami, jak na przykład przecięcie, otarcie, a także przed środkami chemicznymi lub przed oddziaływaniem wilgoci i światła. Zastosowanie tej powłoki nie jest sprawą zasadniczą dla podstawowej funkcji zbiornika ciśnieniowego, mianowicie bezpiecznego utrzymywania substancji pod ciśnieniem.

Powłoka, jeśli występuje, może być utworzona z elastomeru lub może zawierać tworzyć osłonę metalową lub termoplastyczną bądź też z materiału termoutwardzalnego. Korzystnie, powłokę wykonuje się z gumy syntetycznej.

Claims

1. Zbiornik ciśnieniowy wzmooniony włóknami ppsiaadjącc sztywny korpus z termoplastyccnego materiału, szczelny na przeciekanie gazu i cieczy, całkowicie owinięty ciągłymi włóknami, znamienny tym, że włókna są nawinięte tak, że gdy zbiornik (1,6) jest pod wpływem wewnętrznego ciśnienia, ciągłe włókna (3, 10, 11, 18) są obciążone dokładnie we wzdłużnym kierunku, przy czym zbiornik (1, 6) jest pozbawiony osnowy przenoszącej naprężenia ścinające z jednych włókien ciągłych na inne ciągłe włókna (3, 10, 11, 18) lub na korpus (2, 7, 13, 19), a ciągłe włókna (3, 10, 11, 18) są ułożone ruchomo swobodnie względem siebie.

2. Zbiomik wyełus szstrn. t, sr^£^r^ie^r^r^\^ tym, Sż sztywny Sornus t2, S, t3, 19) j spozowiony pochłaniania mechanicznych naprężeń wynikających z wewnętrznego ciśnienia.

3. ZZiomik wyełus zzasz. t slbo 2,zznmieenn ttyn, że zziomik siśηieniowy ( (1 maSkztyłt izztensoidalny.

4. Zbiornik według 1 albo 2, znamienny tym, że zbiomik ciknieniowy (() ma kkztyłt cylindryczny.

5. Zbiomik weetuu zzisz. t, s^r^r^ϊ<^r^r^\< tym, że zbiornik ciśηieniowy t(, 6) ma zzbeepieeczjącą powłokę (20) usytuowaną na wierzchu ciągłych włókien (3, 10, 11, 18).

6. ZZiomikwyełuszustrn. t, zznmieenn tym. że zzabezieeczjecasPwłoSot22) zzwiera g u mm syntetyczną.

7. Zbiornik według zas^z. 1 albo 2, znamienny tym, że szzywny komeu (2, 7, 13, 19) jess z gęstego polietylenu (HDPE), a ciągłe włókna (3, 10, 11, 18) są włóknami węglowymi.

8. Zbiornik według ζζ-^ζ. 1 albo 2, znamienny tym, że szttynny komeu (2, 7, 13, 19) jent z gęstego polietylenu (HDPE), a ciągłe włókna (3, 10, 11, 18) są włóknami szklanymi.

9. Zbiomik wyełus zzstrn. t, tnamienny tym, że zbiornik cikηieniowy t(, 6) ma wytrnzraa-oSć na ciśnienie robocze w zakresie 0-5 x 10⁵ Pa.

10. Zbiornik wyełus zzstrn. t, sznmieenn tiyn, że zbiornik ciknieniowy t(, 6) ma wytrnzraa-oSć na ciśnienie robocze w zakresie 0-10 x 10⁵ Pa.

11. Zbiornik wyełus zzstrn. t, sznmieenn tym, że zbiornik οίόηieniowy t(, 6) ma wytrnzraa-oSć na ciśnienie robocze w zakresie 0-35 x 10⁵ Pa.

ra. Zbiornik wyełus zzstrn. t, sznmieenn tym, że zbiornik ciόηieniowy t(, 6) ma wytrnzma-oSć na ciśnienie robocze w zakresie 0-100 x 10⁵ Pa.

13. Zbiornik wyełus zzstrn. t, sznmieenn tym, że zziomik cikηieniowy t(, 6) ma wytrnzma-oSć na ciśnienie robocze w zakresie 0-300 x l0⁵ Pa.

14. Zbiornik wyełus zzstrn. t, sznmieenn tym, że zziomik ciśηioniowy t(, 6) ma wytrnzma-oSć na ciśnienie robocze w zakresie 0-)00 x 10⁵ Pa.

15. ZZiomik wyełus szsttn. t slt^o tO slt^o 11, zznmieeny tym. te maspstya butli s srΌ0Psym, butanem, korzystnie ich mieszaniny.

D. ZZiomik wyełus zzstrn. t, slbb t^, zznmieerty tym, że maspstya sp-emaiko dla ggau spranego w pojazdach samochodowych.

17. Zbiornik według zas^z. 13 albo 14, znamienny tym, że mil possać ροήθϋηίΚθ pallwa dla sprężonego gazu ziemnego lub sprężonego powietrza.

18. Zbiornik według zastrz. 14, znamienny ty,, że ma postać pojemnika gazu kriogenicznego.

PL 197 921 B1

19. Zbiornikwedługzastrz. 1, znamienny tym, że zbiornik ciśnieniowy (1,6) zawierawystające elementy, w postaci zaślepki lub zaworu ciśnieniowego.

20. Sposób wytwarzan ia zbiornika ciśnien iowegowzmocnionego włóknamr w kkórym na ny korpus szczepy ia przeciek gazu lub cieczy nawija się ciągłe włókna, znamienny tym, że nawijanie ciągłych włókien na sztywny korpus odporny na przeciekanie gazu lub cieczy prowadzi się za pomocą urządzenia do owijania, przy czym owijanie całkowite sztywnego korpusu prowadzi się tak, że gdy zbiornik jest pod wewnętrznym ciśnieniem ciągłe włókna są obciążone dokładnie we wzdłużnym kierunku, przy czym stosuje się zbiornik pozbawiony osnowy przenoszącej naprężenia ścinające z jednych włókien ciągłych na inne ciągłe włókna lub na korpus, a ciągłe włókna układa się ruchomo swobodnie względem siebie.

21. Sposób według 20, znamienny tym. że stosuje się sztywny korpus pozbawiony pochłaniania mechanicznych naprężeń wynikających z wewnętrznego ciśnienia w zbiorniku.