PL196059B1 - Nośnik danych z drukowanym obrazem zabezpieczającym wytworzony techniką wklęsłodruku, klisza drukarska do druku wklęsłego, sposób wytwarzania nośnikadanych, sposób wytwarzania elementu zabezpieczającego - Google Patents

Abstract

1. Nosnik danych z drukowanym obrazem zabezpiecza- jacym wytworzony technika wkleslodruku w jednym etapie drukowania oraz zlozony zduzej liczby kontrastujacych elementów strukturalnych rozmieszczonych w dokladnym rejestrze, znamienny tym, ze pierwsza czesc elementów strukturalnych (3, 4, 5, 7) ma forme reliefu i jest wyczuwalna dotykiem, zas druga czesc elementów strukturalnych (2, 22) jest plaska i niewyczuwalna za pomoca dotyku. 21. Klisza drukarska do druku wkleslego, z drukowanym obrazem zabezpieczajacym zlozonym z duzej liczby kontra- stujacych elementów strukturalnych rozmieszczonych w do- kladnych rejestrach, znamienna tym, ze ………………… 23. Sposób wytwarzania nosnika danych z drukowa- nym obrazem zabezpieczajacym wytworzonym technika wkleslodruku w jednym etapie drukowania i zlozonym z duzej liczby kontrastujacych elementów strukturalnych, znamienny tym, ze ………………… 24. Sposób wytwarzania elementu zabezpieczajacego zlozonego z drukowanego obrazu zabezpieczajacego wytwo- rzonego technika wkleslodruku w jednym etapie drukowania i zlozonego z duzej liczby kontrastujacych elementów struktu- ralnych, znamienny tym, ze ……………… PL PL PL PL PL PL PL

Description

Wynalazek dotyczy nośnika danych z drukowanym obrazem zabezpieczającym wytworzonego techniką wklęsłodruku, kliszy drukarskiej do druku wklęsłego, przeznaczonej do wytwarzania tego nośnika, sposobu wytwarzania nośnika oraz sposobu wytwarzania elementu zabezpieczającego.

Do tworzenia produktów drukowanych wysokiej jakości, takich, jak banknoty, akcje oraz im podobnych, dość często wykorzystuje się technikę wklęsłodruku dla zabezpieczenia przed fałszerstwem, ponieważ produkcja za pomocą kliszy drukarskiej jest bardzo skomplikowana i droga w wykonaniu, a jednocześnie w technice tej uzyskuje się bardzo charakterystyczny obraz drukowany, który nie może być imitowany z wykorzystaniem innych technik drukowania.

We wklęsłodruku przedstawienia zajmujące powierzchnię określonych obszarów utworzone są poprzez leżące blisko siebie linie grawerowane, przy czym osobno grawerowane linie mają zazwyczaj szerokość ułamka milimetra oraz są oddzielone poprzez obszary niepoddane grawerowaniu.

Podczas drukowania grawerowane linie kliszy drukarskiej wypełnia się farbą drukarską. Nadmiar farby drukarskiej jest usuwany z kliszy drukarskiej za pomocą wałka samooczyszczającego lub listwy zgarniającej wtaki sposób, że jedynie linie grawerowane (w postaci rowków) są wypełnione farbą drukarską. W tym procesie oczyszczania usuwa się wszystkie składniki farby drukarskiej zpowierzchni kliszy drukarskiej (poza liniami grawerowanymi).

Podczas druku, zadrukowywany nośnik danych, zazwyczaj papier, jest ostatecznie dociskany do kliszy drukarskiej, z dużym naciskiem, za pomocą wałka naciskowego z elastyczną po wierzchnią. Nośnik danych jest następnie dociskany do grawerowanych linii kliszy drukarskiej wypełnionych farbą drukarską, mając w ten sposób kontakt z farbą drukarską. Przy zdejmowaniu nośnika danych, wyciąga on farbę z zagłębień (rowków) linii grawerowanych. Otrzymany w ten sposób obraz drukowany posiada linie drukowane, które różnią się grubością warstwy farby drukarskiej, zależnie od głębokości grawerowania.

Przy wykorzystywaniu we wklęsłodruku przeźroczystej farby drukarskiej otrzymuje się jasny odcień, gdy biały nośnik danych zadrukowywany jest warstwą farby drukarskiej o małej grubości oraz ciemniejsze odcienie, gdy nośnik zadrukowywany jest warstwą farby drukarskiej o dużej grubości. W porównaniu z innymi zwykłymi sposobami druku, za pomocą wklęsłodruku można uzyskać obrazy drukowane z warstwami farby drukarskiej o bardzo dużej grubości. Otrzymane wydrukowane obrazy są nawet wyczuwalne za pomocą dotyku, jeżeli zastosuje się odpowiednio głębokie grawerowanie. Zastosowanie odpowiednio wąskich linii grawerowania zapewnia również wyjątkowo dokładne, bardzo ostre linie drukowane.

W opisie WO 97/48555 ujawniono sposób wytwarzania klisz do wklęsłodruku w sposób powtarzalny, realizowany maszynowo oraz pozwalający na niezależne regulowanie szerokości linii oraz głębokości linii dla każdej linii oddzielnie. W tym celu wykrywa się linie oryginału liniowanego i dokładnie wyznacza się pole powierzchni każdej linii. Najpierw, za pomocą narzędzia grawerującego, na przykład dłuta obrotowego lub promienia laserowego, zewnętrzne kontury wspomnianego obszaru powierzchni są grawerowane wcelu czystego zakreślenia obszaru powierzchni. Zakreślony obszar obszaru powierzchni czyści się następnie przy wykorzystaniu tego samego lub innego narzędzia do grawerowania tak, że cała linia jest dokładnie wygrawerowana zgodnie z opowiadającą jej linią oryginału. W ten sposób możliwe jest tworzenie bardzo wąskich linii o stosunkowo dużej głębokości grawerowania, co skutkuje nanoszeniem na nośnik danych dużych ilości farby (warstw o dużej grubości). Wten sposób tworzy są obrazy złożone nawet z bardzo wąskich linii, wyczuwalnych dotykiem, w postaci reliefu.

Przedmiotowy wynalazek dotyczy rozwiązania problemu zapewnienia nośnika danych z drukowanym obrazem wytworzonym techniką wklęsłodruku oraz posiadającym bardzo dobre zabezpieczenia przed fałszowaniem.

Przedmiotem wynalazku jest, zatem nośnik danych z drukowanym obrazem zabezpieczającym wytworzony techniką wklęsłodruku w jednym etapie drukowania oraz złożony z dużej liczby kontrastujących elementów strukturalnych rozmieszczonych w dokładnym rejestrze. Istotą wynalazku jest to, że w nośniku danych pierwsza część elementów strukturalnych ma formę reliefu i jest wyczuwalna dotykiem, zaś druga część elementów strukturalnych jest płaska i niewyczuwalna za pomocą dotyku.

W jednym z korzystnych wariantów realizacji nośnika danych według wynalazku pierwsza cześć elementów strukturalnych w formie reliefu oraz wyczuwalne dotykiem posiada ciemniejszą barwę niż druga cześć elementów strukturalnych płaskich i niewyczuwalnych za pomocą dotyku.

PL 196 059 B1

W innym korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku część elementów strukturalnych ma postać obszarów o dużej powierzchni, zaś część elementów strukturalnych ma postać filigranową. W szczególnie korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku część filigranowych elementów strukturalnych ma formę reliefu i jest wyczuwalna dotykiem. W innym, szczególnie korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku część elementu strukturalnego w postaci obszaru o dużej powierzchni ma formę reliefu i jest wyczuwalna dotykiem.

W następnym korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku drukowany obraz zabezpieczający posiada dużą liczbę kontrastujących wzajemnie ze sobą informacji, różniących się poprzez kontrast pomiędzy jasnymi i ciemnymi elementami strukturalnymi i/łub poprzez kontrast pomiędzy elementami strukturalnymi w postaci obszarów o dużej powierzchni i filigranowymi elementami strukturalnymi oraz posiadających elementy reliefowe wyczuwalne w dotyku przynajmniej w części obszarów.

W kolejnym korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku drukowany obraz zabezpieczający posiada przynajmniej dwie wizualnie rozpoznawalne informacje, korzystnie nakładające się na siebie. W szczególnie korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku drukowany obraz zabezpieczający zawiera pierwszą informację złożoną przynajmniej częściowo z elementów strukturalnych w formie reliefu i wyczuwalnych dotykiem. W innym, szczególnie korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku drukowany obraz zabezpieczający zawiera drugą informację złożoną przynajmniej w dużej części z płaskich elementów strukturalnych niewyczuwalnych za pomocą dotyku. W kolejnym, szczególnie korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku płaskie elementy strukturalne są ograniczone przez filigranowe, wyczuwalne w dotyku elementy strukturalne.

W następnym korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku część reliefowych elementów strukturalnych pierwszej informacji, złożonej przynajmniej częściowo z elementów strukturalnych w formie reliefu wyczuwalnych w dotyku równocześnie stanowi część drugiej informacji, złożonej przynajmniej w dużej części z płaskich, niewyczuwalnych w dotyku elementów strukturalnych.

W szczególnie korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku filigranowe elementy strukturalne pierwszej informacji, które nie są częścią drugiej informacji, są rozmieszczone w rejestrze z elementami strukturalnymi drugiej informacji.

W dalszym korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku elementy strukturalne są oddzielone od siebie wąskimi, niezadrukowanymi liniami konturowymi.

W innym korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku elementy strukturalne posiadają elementy negatywowe w formie znaków alfanumerycznych i/lub wzorów.

W kolejnym korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku filigranowe elementy strukturalne są liniami o szerokości mniejszej od l mm, korzystnie mniejszej od 0,5 mm.

W następnym korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku elementy strukturalne w postaci obszarów o dużej powierzchni posiadają szerokość linii większą od 1mm.

W szczególnie korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku kontrastujące informacje są informacjami alfanumerycznymi i/lub informacjami graficznymi.

W innym, szczególnie korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku obszar, w którym informacje nakładają się na siebie, posiada odcień różniący się wizualnie od położonych poza obszarem nakładania reliefowych elementów strukturalnych oraz płaskich elementów strukturalnych.

W jeszcze innym, szczególnie korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku obszar, w którym informacje zachodzą na siebie, jest niezadrukowany.

W dalszym korzystnym wariancie realizacji nośnika danych według wynalazku nośnik danych ma formę papieru wartościowego, korzystnie banknotu.

Przedmiotem wynalazku jest również klisza drukarska do druku wklęsłego, z drukowanym obrazem zabezpieczającym złożonym z dużej liczby kontrastujących elementów strukturalnych rozmieszczonych w dokładnych rejestrach. Istotą wynalazku w zakresie kliszy drukarskiej jest fakt, że elementy strukturalne znajdują się w obrębie zagłębień w kliszy drukarskiej, przy czym pierwsza część elementów strukturalnych posiada tak dużą głębokość grawerowania, że po wydrukowaniu elementy strukturalne mają formę reliefu i są wyczuwalne dotykiem, zaś druga część elementów strukturalnych posiada mniejszą głębokość grawerowania tak, że po wydrukowaniu elementy strukturalne są płaskie oraz niewyczuwalne za pomocą dotyku. Korzystnie, klisza drukarska według wynalazku cechuje się tym, że

PL 196 059 B1 głębokość grawerowania pierwszej części elementów strukturalnych wynosi od 40 μm do 200 μm, zaś głębokość grawerowania drugiej części elementów strukturalnych wynosi od 10 μm do 40 μm.

Przedmiotem wynalazku jest również sposób wytwarzania nośnika danych z drukowanym obrazem zabezpieczającym wytworzonym techniką wklęsłodruku wjednym etapie drukowania i złożonym zdużej liczby kontrastujących elementów strukturalnych, charakteryzujący się tym, że elementy strukturalne rozmieszcza sięwdokładnym rejestrze, przy czym jedną część elementów strukturalnych drukuje się wformie reliefu, wyczuwalnej dotykiem, zaś drugą część elementów strukturalnych drukuje sięwformie płaskiejiniewyczuwalnej za pomocą dotyku.

Przedmiotem wynalazku jest również sposób wytwarzania elementu zabezpieczającego złożonego zdrukowanego obrazu zabezpieczającego wytworzonego techniką wklęsłodruku wjednym etapie drukowaniai złożonegozdużej liczby kontrastujących elementów strukturalnych, charakteryzujący się tym, że elementy strukturalne rozmieszcza się wdokładnym rejestrze, przy czym jedną część elementów strukturalnych drukuje się wformie reliefu, wyczuwalnej dotykiem, zaś drugą część elementów strukturalnych drukuje sięwformie płaskieji niewyczuwalnej za pomocą dotyku.

Określenie „rejestr” wopisie wynalazku oznacza dokładne obramowanie lub dołączanie elementów strukturalnych obszaruodużej powierzchni i filigranowych lub reliefowych i płaskich w obszarze przejściowym, gdzie struktury obszaru odużej powierzchni oraz filigranowe lub reliefowe i płaskie przylegają do siebie.

„Forma reliefowa” określa zwiększanie elementów strukturalnych ponad powierzchnią nośnika danych jako płaszczyzny odniesienia o więcej aniżeli 30 jam, przeważnie około 40 μm do 100 μm. Wodróżnieniu od tego, określenie „płaskie” określa idealny przypadek elementów strukturalnych leżących na powierzchni nośnika danych jako płaszczyzny odniesienia,lecz które mogą być podwyższone najwyżej od 25 μm do 30 μm powyżej płaszczyzny odniesienia, przeważnie nie więcej niż 25 μm.

Należy zwrócić uwagę, że forma reliefowa na powierzchni nośnika danych nie pasuje identycznie do głębokości grawerowania kliszy drukarskiej. Związane jest to ztym, że podczas drukowania nośnik danych nie jest dociśnięty do podstawy grawerowania kliszy drukarskiej zaś farba drukarska obecna we wgłębieniach kliszy drukarskiej nie jest przenoszona całkowicie na nośnik danych. Dlatego też głębokość grawerowania (nacięcia) kliszy drukarskiej dla elementu strukturalnego wformie płaskorzeźby znajduje się w zakresie od około 40 μm do 200 μm, przeważnie w zakresie od 55 μm do 150 μm oraz dla płaskich elementów strukturalnych znajduje się w zakresie od około 5 μm do 50 μm, przeważnie w zakresie od 10 μm do 25 μm. To, czy głębokość grawerowania utworzy formę reliefową, czy płaski druk na powierzchni nośnika danych, zależy także, wkażdym przypadku zosobna, od kąta nachylenia ściany grawerowanego rowka, charakterystyki podłoża, które jest zadrukowywane (wytrzymałości, odkształcalności plastycznej) oraz stałej lub rozpuszczalnej składowej drukowanej farby drukarskiej.

Przy stosowaniu przezroczystych farb drukarskich wrażenie jaskrawości odcienia zależy od grubości warstwy nadruku oraz rodzaju, kompozycji oraz koncentracji pigmentu.

Grubość warstwy wynosząca w przybliżeniu od 2 μm do 5 μm daje jaśniejsze, bardziej przezroczyste odcienie, zaś nadruki o takiej grubości warstwy nie są wyczuwalne w dotyku. Dla grubości warstwy pomiędzy 5 μm i 10 μm odcień jest ciemniejszy, ale nadrukowany obraz nadal nie jest wyczuwalny dotykiem. Jedynie dla grubości warstwy pomiędzy 10 μm i 30 μm ciemny obraz nadrukowany staje się wyczuwalny dotykiem.

Wizualnie rozpoznawalny kontrast pomiędzy elementami strukturalnymi może być zatem uzyskany poprzez grubość warstwy farby drukarskiej. Ponieważ, wyczuwanie przez dotyk jest sprawą subiektywną, wartość, przy której forma reliefowa jest wyczuwalna przez dotyk może być jedynie określona wprzybliżonym zakresie. Wyczuwanie przez dotyk formy reliefowej nadrukowanego obrazu zależy nie tylko od bezwzględnej wysokości formy reliefowej oraz indywidualnej czułości, ale także od powierzchniowej rozciągłości nadrukowanej struktury oraz od tego czy nadrukowana struktura, która powinna być wyczuwana znajduje się osobno bądź jest zintegrowana z nadrukowanym otoczeniem.

Możliwe jest również dalsze zwiększenie zabezpieczenia przed fałszerstwem elementów zabezpieczających lub drukowanego obrazu zabezpieczającego poprzez zastosowanie częstych zmian cech pomiędzy różnych elementów strukturalnych. Elementy strukturalne różnią się zakresem obejmowanej powierzchni i/lub ich kontrastem pomiędzy częściami ciemnymi ijasnymi i/lub ich możliwością wyczuwania przez dotyk. Dokładny rejestr pomiędzy różnymi elementami strukturalnymi oraz wynikającymi ztego szczególnymi wrażeniami optycznymi wywieranymi przez drukowany obraz zabezpieczający może być wytworzony jedynie techniką wklęsłodruku, np. przy wykorzystaniu kliszy

PL 196 059 B1 drukarskiej, w której jest całkowicie wygrawerowany drukowany obraz zabezpieczający z niezbędnym rejestrem.

Elementy strukturalne mogą być dodatkowo połączone z elementami negatywowymi. „Elementy negatywowe” określają obszar o dowolnym kształcie niepokryty farbą w otoczeniu pokrytym farbą. Takie elementy negatywowe mogą być obecne wewnątrz elementów strukturalnych, jako nienadrukowana informacja w postaci obrazu lub znaków alfanumerycznych, takich, jak logo, oznaczenie waluty lub napis, tak, że elementy strukturalne nie są pokryte całkowicie farbą drukarską. Z drugiej strony, elementy negatywowe mogą także być uformowane, jako linie oddzielające poszczególne elementy strukturalne. W tym przypadku elementy negatywowe mają przeważnie formę skomplikowanych wzorów linii.

Ponieważ bardzo ostre kontury mogą być drukowane techniką wklęsłodruku, możliwe jest wytworzenie wizualnie rozpoznawalnych znaków negatywowych z bardzo małymi szerokościami linii do wartości 10 μm. Takie dodatkowe informacje mogą być łatwo wykorzystane w sposobie według wynalazku podczas grawerowaniazutworzeniem kliszy drukarskiej. Dla potencjalnego fałszerza stanowi to jednak dodatkowy problem.

Określenie „obszar odużej powierzchni” oznacza, że elementy strukturalne nie są utworzone poprzez drukowanie rastrowe, lecz faktycznie składają się zelementów powierzchni o szerokości większą od 1mm.

Określenie „filigranowe” oznacza natomiast, że wykorzystane są cienkie linie, które się opcjonalnie przecinają oraz przeplatają. Szerokość linii wspomnianej filigranowej struktury jest mniejsza od 1mm, zaś korzystnie jest mniejsza od 0,5 mm.

Wszystkie filigranowe elementy strukturalne oraz jedna część elementów strukturalnych wpostaci obszarów o dużej powierzchni welementach zabezpieczających według wynalazku mają postać reliefową i są wyczuwalne dotykiem oraz tworzą pierwszą wizualnie rozpoznawalną informację. Część wyczuwalnych dotykiem elementów strukturalnych należy jednocześnie do drugiej informacji, obejmującej nie tylko elementy wyczuwalne dotykiem, lecz także płaskie elementy strukturalne nie wyczuwalne za pomocą dotyku. Płaskie elementy strukturalne drugiej informacji przeważnie zajmują większą powierzchnię tak, że wizualne wrażenie drugiej informacji jest określone przede wszystkim poprzez płaskie elementy strukturalne. Wyczuwalne dotykiem elementy strukturalne tworzą jedynie rodzaj nakładanego, przeważnie ciemniejszego, wzoru zgodniezdrugą informacją. Pozostała część elementów strukturalnych pierwszej informacji, zawierająca korzystnie wyłącznie filigranowe elementy strukturalne, dołącza drugą informację do rejestru. Zgodnie ze szczególnym wariantem realizacji wynalazku, filigranowe elementy strukturalne przedłużają linie konturowe elementów strukturalnych w formie reliefuwspólnedla obu informacji.

Ten element zabezpieczający może posiadać elementy negatywowe według dalszych korzystnych wariantów realizacji wynalazku. Przykładowo, elementy strukturalne pierwszej idrugiej informacji mogą być oddzielone wąską, niezadrukowaną linią konturową. W tym przypadku elementy strukturalne należące jedynie do pierwszej informacji mogą także kontynuować niezadrukowaną linię konturową.

Klisza drukarska do otrzymywania tego drukowanego obrazu posiada odpowiednie elementy strukturalne wformie zagłębień, wktórych elementy strukturalne są rozmieszczone wdokładnych rejestrach. Głębokość grawerowania dla poszczególnych elementów strukturalnych jest tak dobrana, że pierwsza część elementów strukturalnych ma formę reliefową oraz jest wyczuwalna dotykiem po nadrukowaniu, zaś druga część elementów strukturalnych posiada na tyle małą głębokość grawerowania, że nadrukowane elementy strukturalne są płaskie i niewyczuwalne dotykiem. Głębokość grawerowania dla pierwszej części elementów strukturalnych wynosi od około 40 μm do 200 μm, korzystnie od 55 μm do 150 μm, zaś dla drugiej części - od około 5 μm do 50 μm, korzystnie od około 15 μm do 40 μm.

Ponieważ wysokość reliefu uzyskiwana wwyrobach drukowanych zależy nie tylko od głębokości grawerowania kliszy drukarskiej, ale także od właściwości podłoża oraz farby drukarskiej, jak wspomniano powyżej, głębokość grawerowania wynosząca 40 μm może w skrajnych przypadkach tworzyć obraz drukowany wformie reliefowej, podczas gdy dla innych materiałów oraz parametrów drukowania głębokość grawerowania wynosząca 50 μm może nadal tworzyć płaski obraz. Niezależnie od tego, w każdym konkretnym przypadku zastosowania, grawerowane rowki prowadzące do uzyskania obszarów nadrukowanych wformie obrazu reliefowego są zawsze głębsze od płaskich obszarów obrazu nie wyczuwalnych dotykiem.

PL 196 059 B1

W dalszych korzystnych wariantach realizacji wynalazku, elementy strukturalne mają taką postać, że obszar, w którym gdzie dwie informacje nakładają się na siebie pozostaje niezadrukowany albo posiada odcień wyraźnie różniący się zarówno od elementów strukturalnych w formie reliefowej i wyczuwalnych dotykiem, jakiod elementów płaskich, niewyczuwalnych dotykiem. Elementy strukturalne w formie reliefowej oraz płaskie, a także niezadrukowane lub kontrastujące odcieniami obszary nakładające się są ponownie w dokładnych rejestrach.

Dalsze rozwiązania oraz zalety wynalazku są wyjaśnione w dalszej części opisu w odniesieniu do rysunku. Należy podkreślić, że figury rysunku stanowią przedstawienia schematyczne, co w szczególności nie oznacza, że szerokość linii lub grubość warstwy odnoszą się prawdziwie do skali.

Figura 1 przedstawia pierwszy wariant realizacji elementu zabezpieczającego według wynalazku,

Figura 2 przedstawia drugi wariant realizacji elementu zabezpieczającego według wynalazku,

Figura 3 przedstawia szczegółowo kliszę drukarską według wynalazku,

Figura 4 przedstawia szczegółowo nośnika danych w przekroju poprzecznym po nadrukowaniu z zastosowaniem kliszy drukarską przedstawioną na fig. 3,

Figura 5a przedstawia powiększone szczegół A elementu zabezpieczającego przedstawionego na fig. 2,

Figura 5b oraz 5c przedstawiają powiększony szczegół A przedstawiony na fig. 5a po próbie fałszerstwa,

Figura 6 oraz 7 przedstawiają dalsze warianty realizacji elementu zabezpieczającego według wynalazku.

Figura 1 przedstawia pierwszy wariant realizacji elementu zabezpieczającego i według wynalazku. Element zabezpieczający 1 składa się z dużej liczby elementów strukturalnych rozmieszczonych w dokładnym rejestrze. Część elementów strukturalnych, przedstawionych czarnym kolorem na rysunku, ma formę reliefową oraz jest wyczuwalna dotykiem, zaś inna część elementów strukturalnych, przedstawionych szarym kolorem na rysunku, ma postać płaską i nie jest wyczuwalna za pomocą dotyku. Wszystkie wspomniane elementy strukturalne są wytworzone na dowolnym podłożu podczas drukowania techniką wklęsłodruku. W przedstawionym przykładzie, poszczególne elementy strukturalne są rozmieszczone względem siebie wtaki sposób, że tworzą dwie wizualnie rozpoznawalne informacje, na przykład liczba „2000” z nałożonym napisem „Banknote”.

Dla zachowania jasności opisu, zasady wynalazku wytłumaczono jedynie w odniesieniu do elementów strukturalnych należących do liczby „2” oraz litery „B”. Inne składniki informacji są utworzone w analogiczny sposób.

Liczba „2” składa się z obszaru o dużej powierzchni, płaskich i niewyczuwalnych dotykowo elementów strukturalnych 2, podobnego obszaru o dużej powierzchni, lecz złożonego z elementów strukturalnych 3 w formie reliefowej i wyczuwalnych dotykowo oraz filigranowych, mających postać reliefową i wyczuwalnych dotykowo elementów strukturalnych 4, 7. Elementy strukturalne 4 tworzą linię konturową liczby „2”. Wszystkie elementy strukturalne oraz w szczególności elementy strukturalne 4, 7 oraz 3, 4 są rozmieszczone w rejestrze w rozumieniu przedmiotowego wynalazku. Ponadto, różne elementy strukturalne, np. elementy strukturalne 2, 4 lub 2, 3 są bezpośrednio połączone ze sobą nazwajem.

Elementy strukturalne 3, 7 są jednocześnie częścią drugiej informacji, która razem z filigranowymi, reliefowymi oraz wyczuwalnymi dotykowo elementami strukturalnymi 5 tworzą literę „B”. Strukturalne elementy 5 są uformowane wtym przypadku jako filigranowe linie rozmieszczone w rejestrze z elementami strukturalnymi 3 oraz 7 całkowicie otaczają one niezadrukowane obszary 6.

Figura 2 przedstawia inny wariant realizacji elementu zabezpieczającego 1. Jeszcze raz można zauważyć dwie informacje, które nakładają się na siebie. W tym przypadku pierwsza informacja, liczba „2000”, podobnie składa się z płaskich, niewyczuwalnych dotykowo elementów strukturalnych 2, filigranowych, reliefowych oraz wyczuwalnych dotykowo elementów strukturalnych 7 oraz obszaru o dużej powierzchni wyczuwalnych dotykowo elementów strukturalnych 3. Tak jak można zauważyć na fig. 1, płaskie, niewyczuwalne dotykowo elementy strukturalne są szare, zaś reliefowe, wyczuwalne dotykowo elementy przedstawione są w kolorze czarnym.

W porównaniu z fig. 1, wtym przypadku brakuje filigranowej, linii konturowej 4 w formie reliefu.

Stąd wszystkie wyczuwalne dotykowo, reliefowe elementy strukturalne są jednocześnie częściami drugiej informacji. Poza obszarem nakładania, reliefowe, wyczuwalne dotykowo elementy strukturalne 3 oraz 7 są uzupełnione poprzez dalsze reliefowe, filigranowe elementy strukturalne 5. Jedynie całościowy

PL 196 059 B1 widok elementów strukturalnych 1, 5, 7 tworzą drugą informację, wtym przypadku orła, rozpoznawalnego wizualnie.

Oba elementy zabezpieczające 1 przedstawione na fig. 1 oraz fig. 2 są utworzone podczas drukowania. Wykorzystuje się przeważnie przezroczystą farbę drukarską tak, że płaskie elementy strukturalne 2 pojawiają się w jaśniejszym odcieniu, podczas gdy elementy strukturalne w formie płaskorzeźby 3, 4, 5, 7 mają ciemniejszy odcień. Różnicę odcieni zwiększa się przez zastosowanie różnych grubości warstwy farby drukarskiej. Dlatego też, stosowana klisza drukarska posiada grawerowane zagłębienia o zróżnicowanej głębokości.

Figura 3 przedstawia szczegółowy widok kliszy drukarskiej według wynalazku w przekroju poprzecznym. Klisza drukarska 8 posiada głęboko grawerowane obszary 9, 10 względem powierzchni kliszy drukarskiej 11. Pierwszy obszar grawerowany 9 jest wygrawerowany na głębokość a, zaś drugi obszar grawerowany 9 wygrawerowany jest na głębokość b. Wygrawerowane obszary 9, 10 bezpośrednio sąsiadują ze sobą na poziomie płaszczyzny kliszy drukarskiej 11isą oddzielone poprzez krawędź rozdzielającą 12, której górna krawędź 13 zwęża się przy poziomie płaszczyzny kliszy drukarskiej 11. Klisza drukarska 8 może mieć także taką formę, w której górna krawędź 13 znajduje się nieznacznie, np. kilka μm, poniżej poziomu powierzchni kliszy drukarskiej 11. Krawędź oddzielająca zapewnia, że sąsiadujące obszary farby drukarskiej będą posiadały ostre kontury. Produkcyjne oraz projektowe warianty tego rodzaju klisz drukarskich z krawędziami oddzielającymi są opisane i wyjaśnione szczegółowo wniemieckim zgłoszeniu patentowym DE 198 45 436, którego treść niniejszym włącza się jako odnośnik.

Podczas drukowania grawerowany obszar 9 tworzy jaśniejszą barwę niż grawerowane głębiej obszary 10. Jeżeli niewyczuwalne wdotyku elementy strukturalne są utworzone z grawerowanym obszarem 9, głębokość grawerowania a wynosi od 10 μm do 40 μm. Dla uzyskania jaśniejszych barw, które mogą wyglądać przezroczyście, wykorzystywana jest raczej głębokość grawerowania wynosząca od 10 μm do 25 μm. Wyczuwalne w dotyku elementy strukturalne w formie płaskorzeźby mogą być wytworzone na przykład z obszarem grawerowanym 10. Głębokość grawerowania b wtym przypadku wynosi od 40 μm i 200 μm.

Figura 4 przedstawia schematycznie szczegóły podłoża 14, takiego jak papier, pokrytego nadrukiem wykonanym techniką wklęsłodruku z zastosowaniem kliszy drukarskiej 8 przedstawionej fig.3. Podczas operacji drukowania podłoże 14 jest dociskane do grawerowanych obszarów 9, 10, gdzie odpowiednie wgłębienia 16, 17 mogą pozostać na spodzie podłoża 15, zależnie od tego, jak duży nacisk jest przyłożony na podłoże podczas drukowania. Górna część podłoża 18 posiada odpowiadające wypiętrzeniawobszarach,wktórych wgłębienia 16, 17 są umieszczone na spodzie. Wypiętrzenia te pokryte są warstwami farby drukarskiej 19, 20 naniesionymi podczas drukowania na powierzchnię podłoża 18 zgrawerowanych obszarów 9, 10. Wysokość drukowanego obrazu wformie reliefu x, y jest ustalona jako różnica poziomu pomiędzy niezadrukowaną powierzchnią podłoża oraz powierzchnią poszczególnych obszarów farby drukarskiej 19, 20. Wobszarze przejściowym pomiędzy obszarami 19, 20 grubości warstw farby drukarskiej x, y zmniejsza się w sposób ciągły aż do granicy określonej poprzez górną krawędź 13 krawędzi rozdzielającej 12 kliszy drukarskiej 8. Zależnie od kształtu krawędzi rozdzielającej 12, linia graniczna jest mniej lub bardziej szeroka, co zapewnia czyste oddzielenie pomiędzy obszarami zadrukowanymi zróżnymi odcieniami. Fig. 5a przedstawia powiększony szczegół A zfig.2, który jasno pokazuje, że poszczególne elementy strukturalne są rozmieszczone wdokładnym rejestrze, tak więc, elementy strukturalne 7 leżą na tej samej płaszczyźnie, co elementy strukturalne 2. Elementy strukturalne 5 są umieszczonewrejestrach razem. Łączą elementy strukturalne 2 wrejestr oraz wnikają praktycznie bez wyraźnego rozgraniczenia wlinię konturową elementów strukturalnych 7.

Takiego dokładnego wyrównania nie można uzyskać za pomocą konwencjonalnych klisz drukarskich oraz sposobów drukowania. Przy wykorzystaniu konwencjonalnych klisz drukarskich, niezbędne jest wykonywanie przynajmniej dwóch operacji drukowania, np. drukowanie elementów strukturalnych 2 lub pierwszej informacji, takiej, jak liczba „2000”, wpierwszej operacji drukowania oraz drugiej informacji, na przykład orła, przedstawionego nafig.2, nad pierwszą informacjąwdrugiej operacji drukowania. Taki sposób fałszowania jest łatwy do rozpoznania, ponieważ za pomocą konwencjonalnych sposobów drukowania nie można osiągnąć wymaganego rejestru.

Figura 5b oraz 5c przedstawiają krytyczne obszary linii granicznych, które występują po próbie fałszowania. Nafig.5b na przykład, elementy strukturalne 2 wystają powyżej elementów strukturalnych 7 tak, że część obszarów 6 wyznaczona poprzez elementy strukturalne 5 jest również wypełniona farbą

PL 196 059 B1 drukarską. W rozwiązaniu przedstawionym na fig. 5c, elementy strukturalne 7 kończą zewnętrzne elementy strukturalne 2. Ponieważ takie przesunięcie bardzo pogarsza ogólne wrażenie wizualne wydrukowanego obrazu, próby fałszerstwa elementu zabezpieczającego według wynalazku są bardzo łatwe do wykrycia.

Dalsze warianty realizacji elementu zabezpieczającego 1 według wynalazku są przedstawione na fig. 6 oraz fig. 7. Litera „B” stanowi pierwszą informację, posiadającą wyczuwalne dotykiem, reliefowe elementy strukturalne 3, 7 w obszarach przedstawionych czarnym kolorem. Drugą informację w omawianym przykładzie stanowi cyfra „2”, która zasadniczo ma postać obszaru o dużej powierzchni oraz płaskich, niewyczuwalnych w dotyku elementów strukturalnych 2, oraz jest przedstawiona na rysunku szarym kolorem. Obszar 21, w którym nałożenie dwóch informacji jest niezadrukowany zgodnie z rozwiązaniem z fig. 6, ale otoczone przez obszary drukowane oraz poprzez to z łatwością rozpoznawane wizualnie w całej ich rozciągłości. W szczególności, rogi reliefowych elementów strukturalnych 3 oraz płaskich elementów strukturalnych 2 przylegają do dokładnego rejestru, który nie jest możliwy do osiągnięcia konwencjonalnymi sposobami.

W przykładzie przedstawionym na fig. 7, obszar 22, w którym nakładają się na siebie dwa znaki „B” oraz „2”, jest drukowany. Jednakże, w przeciwieństwie do wariantów z fig. 1 oraz Fig. 2, obszar nakładania 22 jest tak ukształtowany tak, że występujący w jego obrębie kontrast lub odcień całkowicie różni się wizualnie od bezpośrednio sąsiadujących z nim reliefowych elementów strukturalnych 3 oraz od płaskich elementów strukturalnych 2. Na fig.7 obszar nakładania 22 jest jaśniejszy od obszarów reliefowych 3, 7 oraz obszarów płaskich 2 obszaru drukowanego. Warstwa farby drukarskiej jest cieńsza w obszarze 22, a więc obszar 22 jest przez to płaski i niewyczuwalny dotykiem. Możliwe jest jednak dobranie grubości warstwy farby drukarskiej w obszarze nakładania 22 poprzez odpowiadające grawerowanie kliszy drukarskiej w taki sposób, że obszar ten będzie się wydawał ciemniejszy od przylegających płaskich elementów strukturalnych 2 tworzących cyfrę „2” oraz jaśniejszy niż wyczuwalne w dotyku elementy strukturalne 3, 7 stanowiące literę „B”. Rejestr pomiędzy poszczególnymi elementami strukturami może być w bardzo dobry sposób sprawdzony, w szczególności w rogach oraz krawędziach gdzie te elementy łączą się ze sobą.

Element zabezpieczający według wynalazku może być nadrukowany na dowolnym podłożu. Przeważnie, nośniki danych są wykonane z papieru. Istnieje jednak możliwość zastosowania elementu zabezpieczającego według wynalazku do podłoży wykonanych z folii. Element zabezpieczający może być umieszczony wszędzie tam, że stawiane są wysokie wymagania dla zabezpieczenia przed fałszerstwem, na przykład w przypadku papierów wartościowych, banknotów, kart identyfikacyjnych, paszportów czy innych dokumentów urzędowych lub wysokiej jakości kart dostępu.

Claims (24)

1. Nośnik danych z drukowanym obrazem zabezpieczającym wytworzony techniką wklęsłodruku w jednym etapie drukowania oraz złożony z dużej liczby kontrastujących elementów strukturalnych rozmieszczonych w dokładnym rejestrze, znamienny tym, że pierwsza część elementów strukturalnych (3, 4, 5, 7) ma formę reliefu i jest wyczuwalna dotykiem, zaś druga część elementów strukturalnych (2, 22) jest płaska i niewyczuwalna za pomocą dotyku.

2. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że pierwsza część elementów strukturalnych (l, 4, 5, 7) w formie reliefu oraz wyczuwalne dotykiem posiada ciemniejszą barwę niż druga cześć elementów strukturalnych (2, 22) płaskich i niewyczuwalnych za pomocą dotyku.

3. Nośnik danych według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że część elementów strukturalnych (2, 3) ma postać obszarów o dużej powierzchni, zaś część elementów strukturalnych (4, 5, 7) ma postać filigranową.

4. Nośnik danych według zastrz. 3, znamienny tym, że część filigranowych elementów strukturalnych (4, 5, 7) ma formę reliefu i jest wyczuwalna dotykiem.

5. Nośnik danych według zastrz. 3 albo 4, znamienny tym, że część elementu strukturalnego (3) w postaci obszaru o dużej powierzchni ma formę reliefu i jest wyczuwalna dotykiem.

6. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że drukowany obraz zabezpieczający (1) posiada dużą liczbę kontrastujących wzajemnie ze sobą informacji, różniących się poprzez kontrast pomiędzy jasnymi i ciemnymi elementami strukturalnymi (2, 3, 4, 5, 7, 22) i/lub poprzez kontrast pomiędzy elementami strukturalnymi w postaci obszarów o dużej powierzchni i filigranowymi elementami

PL 196 059 B1 strukturalnymi oraz posiadających elementy reliefowe wyczuwalne w dotyku przynajmniej w części obszarów.

7. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że drukowany obraz zabezpieczający (1) posiada przynajmniej dwie wizualnie rozpoznawalne informacje, korzystnie nakładające się na siebie.

8. Nośnik danych według zastrz. 7, znamienny tym, że drukowany obraz zabezpieczający (1) zawiera pierwszą informację złożoną przynajmniej częściowo z elementów strukturalnych (3, 5, 7) w formie reliefu i wyczuwalnych dotykiem.

9. Nośnik danych według 7 albo 8, znamienny tym, że drukowany obraz zabezpieczający (1) zawiera drugą informację złożoną przynajmniej w dużej części z płaskich elementów strukturalnych (2, 22) niewyczuwalnych za pomocą dotyku.

10. Nośnik danych według zastrz. 9, znamienny tym, że płaskie elementy strukturalne (2) są ograniczone przez filigranowe, wyczuwalne w dotyku elementy strukturalne (4).

11. Nośnik danych według zastrz. 1albo 7, albo 8, albo 10, znamienny tym, że część reliefowych elementów strukturalnych (3, 7) pierwszej informacji, złożonej przynajmniej częściowo z elementów strukturalnych (3, 5, 7) w formie reliefu wyczuwalnych w dotyku równocześnie stanowi część drugiej informacji, złożonej przynajmniej w dużej części z płaskich, niewyczuwalnych w dotyku elementów strukturalnych (2, 22).

12. Nośnik danych według zastrz. 7 albo 8, albo 10, albo 11, znamienny tym, że filigranowe elementy strukturalne (5) pierwszej informacji, które nie są częścią drugiej informacji, są rozmieszczone w rejestrze z elementami strukturalnymi (2, 4) drugiej informacji.

13. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że elementy strukturalne są oddzielone od siebie wąskimi, niezadrukowanymi liniami konturowymi.

14. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że elementy strukturalne posiadają elementy negatywowe w formie znaków alfanumerycznych i/lub wzorów.

15. Nośnik danych według zastrz. 3 albo 6, albo 12, znamienny tym, że filigranowe elementy strukturalne (4, 5, 7) są liniami o szerokości mniejszej od 1 mm, korzystnie mniejszej od 0,5 mm.

16. Nośnik danych według zastrz. 3 albo 6, znamienny tym, że elementy strukturalne (2, 3) w postaci obszarów o dużej powierzchni posiadają szerokość linii większą od 1mm.

17. Nośnik danych według zastrz. 6, znamienny tym, że kontrastujące informacje są informacjami alfanumerycznymi i/lub informacjami graficznymi.

18. Nośnik danych według zastrz. 7, znamienny tym, że obszar (21, 22), w którym informacje nakładają się na siebie, posiada odcień różniący się wizualnie od położonych poza obszarem nakładania reliefowych elementów strukturalnych (3, 7) oraz płaskich elementów strukturalnych (2).

19. Nośnik danych według zastrz. 7 lub 18, znamienny tym, że obszar (21), w którym informacje zachodzą na siebie, jest niezadrukowany.

20. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że nośnik danych ma formę papieru wartościowego, korzystnie banknotu.

21. Klisza drukarska do druku wklęsłego, z drukowanym obrazem zabezpieczającym złożonym z dużej liczby kontrastujących elementów strukturalnych rozmieszczonych w dokładnych rejestrach, znamienna tym, że elementy strukturalne (2, 3, 4, 5, 7, 22) znajdują się w obrębie zagłębień (9, 10) w kliszy drukarskiej (8), przy czym pierwsza część elementów strukturalnych (3, 4, 5, 7) posiada tak dużą głębokość grawerowania (b), że po wydrukowaniu elementy strukturalne (3, 4, 5, 7) mają formę reliefu i są wyczuwalne dotykiem, zaś druga część elementów strukturalnych (2, 22) posiada mniejszą głębokość grawerowania (a) tak, że po wydrukowaniu elementy strukturalne (2, 22) są płaskie oraz niewyczuwalne za pomocą dotyku.

22. Klisza drukarska według zastrz. 21, znamienna tym, że głębokość grawerowania (b) pierwszej części elementów strukturalnych wynosi od 40 μm do 200 μm, zaś głębokość grawerowania drugiej części elementów strukturalnych wynosi od 10 μm do 40 μm.

23. Sposób wytwarzania nośnika danych z drukowanym obrazem zabezpieczającym wytworzonym techniką wklęsłodruku wjednym etapie drukowania izłożonym zdużej liczby kontrastujących elementów strukturalnych, znamienny tym, że elementy strukturalne rozmieszcza się wdokładnym rejestrze, przy czym jedną część elementów strukturalnych drukuje sięwformie reliefu, wyczuwalnej dotykiem, zaś drugą część elementów strukturalnych drukuje sięwformie płaskiejiniewyczuwalnej za pomocą dotyku.

24. Sposób wytwarzania elementu zabezpieczającego złożonego zdrukowanego obrazu zabezpieczającego wytworzonego techniką wklęsłodruku wjednym etapie drukowania izłożonego

PL 196 059 B1 zdużej liczby kontrastujących elementów strukturalnych, znamienny tym, że elementy strukturalne rozmieszcza sięwdokładnym rejestrze, przy czym jedną część elementów strukturalnych drukuje się wformie reliefu, wyczuwalnej dotykiem, zaś drugą część elementów strukturalnych drukuje się wformie płaskieji niewyczuwalnej za pomocą dotyku.