PL184187B1

PL184187B1 - Samonastawny łącznik popychaczowy

Info

Publication number: PL184187B1
Application number: PL97318092A
Authority: PL
Inventors: Hans-Ullrich Jacob
Original assignee: Trw Fahrzeugelek K Gmbh & Co K
Priority date: 1996-01-29
Filing date: 1997-01-24
Publication date: 2002-09-30
Also published as: EP0786787A3; ES2136935T3; BR9700800A; DE19603135C1; EP0786787B1; CZ285226B6; US5826709A; DE59602710D1; EP0786787A2; JP3145328B2; CZ26097A3; JPH09326215A; PL318092A1; KR970060284A; KR100262059B1

Abstract

1. Samonastawny lacznik popychaczowy, z obudowa do zamocowania co najmniej jednego zestyku wlaczajacego, z prowadzonym przesuwnie w obudowie elementem wlaczajacym do wlaczania co najmniej jednego zestyku, który jest utrzymywa- ny przez element sprezynujacy w wysunietym z obudowy polozeniu spoczynkowym i który obej- muje prowadzony w obudowie suwak oraz polaczo- ny z nim przesuwnie w kierunku wlaczania popy- chacz, znamienny tym, ze popychacz (27) posiada pierwsze elementy blokujace (45), które z polozenia katowego, stanowiacego pozycje przesuwania, umozli- wiajacego przesuwanie miedzy popychaczem (27) i suwakiem (5) sa przemieszczacie przez ruch ob- rotowy popychacza (27) wokól jego osi podluznej o z góry okreslony kat w stan zazebienia, stanowiacy pozycje zablokowania, z drugimi elementami blo- kujacymi (29a) suwaka. F ig . 1 . PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest samonastawny łącznik popychaczowy, z obudową do zamocowania co najmniej jednego zestyku włączającego, z prowadzonym przesuwnie w obudowie elementem włączającym do włączania co najmniej jednego zestyku, który jest utrzymywany przez element sprężynujący w wysuniętym z obudowy położeniu spoczynkowym i który obejmuje prowadzony w obudowie suwak oraz połączony z nim przesuwnie w kierunku włączania popychacz.

Samonastawne łączniki popychaczowe są znane w stanie techniki w wielu różnych wykonaniach. Są one stosowane np. w pojazdach jako włączniki świateł hamowania. Tak wykonane łączniki służą, przy tym do kompensowania tolerancji przy montażu łącznika lub zmian drogi włączania części włączającej, np. pedału hamowania. Samonastawne łączniki popychaczowe posiadają w tym celu prowadzony przesuwnie w obudowie łącznika element włączający do włączania co najmniej jednego styku, który składa się z prowadzonego w obudowie suwaka i popychacza połączonego z suwakiem przesuwnie w kierunku włączania. Popychacz jest zwykle połączony ryglująco z suwakiem, tak że żądany punkt łączenia łącznika uzyskuje się przez nastawianie popychacza w suwaku.

Samonastawny łącznik wmontowuje się w pojeździe w żądanym położeniu, przy czym popychacz jest zaryglowany w suwaku w pozycji największego wystawania z suwaka. Po wmontowaniu łącznika wciska się silnie w kierunku włączania część włączającą, np. pedał hamowania, w wyniku czego najpierw suwak zostaje przesunięty do jego pozycji końcowej, a następnie popychacz z jego obszarem przytrzymywania zostaje wciśnięty odpowiednio daleko w suwak. Dzięki temu tolerancje montażowe łącznika lub drogi włączania pedału hamowania zostają skompensowane. Ponadto daje to korzyść polegającą na tym, że w przypadku wystarczająco dużego obszaru przytrzymywania między popychaczem i suwakiem w sposób pewny unika się uszkodzenia łącznika w przypadku zmiany drogi włączania, np. drogi pedału.

W niemieckim opisie patentowym nr DE 35 27 874 Al opisany jest samonastawny łącznik popychaczowy z częścią trzpieniową w kształcie pustego cylindra, którą można wkładać w otwór w płycie. Część trzpieniowa posiada na jednym końcu na jej powierzchni zewnętrznej co najmniej jeden wystający do wnętrza nosek ryglujący, który zazębia się w zwoju gwintu trzpienia. Trzpień jest częścią składową urządzenia łączącego i posiada z jednej strony przycisk włączający, a z drugiej strony obudowę, w której znajdują się elementy stykowe. W celu nastawienia urządzenia łączącego naciska się przycisk włączający za pomocą elementu włączającego, np. pedału hamowania, przy czym trzpień zostaje wsunięty wstecz w część trzpieniową tak daleko, że przycisk włączający osiąga żądaną odległość od elementu włączającego.

Z niemieckiego opisu patentowego nr DE 29 21 439 Al jest znany łącznik popychaczowy, który można stosować zwłaszcza jako włącznik świateł hamowania, przy czym łącznik popychaczowy tak długo przesuwa się przez tuleję, która służy do przymocowania łącznika w otworze montażowym, aż popychacz zetknie się z pedałem hamowania i powierzchnia końcowa łącznika przylegnie do pedału. Łącznik obraca się następnie w stosunku do tulei

184 187 o pewien ograniczony kąt, przy czym zebra i rowki łącznika zazębiają się z odpowiednimi żebrami i rowkami tulei. W ten sposób łącznik zostaje mocno osadzony osiowo w tulei.

Znane samonastawne łączniki popychaczowe mają jednak wadę polegającą na tym, że w pewnych warunkach może nastąpić nie zamierzone przesunięcie pożądanej pozycji przytrzymywania między popychaczem i suwakiem, przy czym może się do tego przyczynić zwłaszcza rozszerzalność cieplna lub zużycie obszaru przytrzymywania. Również manipulowanie w obszarze łącznika (po wykonanym samonastawieniu) może prowadzić do nie zamierzonego przesunięcia pożądanej pozycji zablokowania. Wynikiem tego jest przesunięcie punktu włączania, tak że np. światło hamowania włącza się dopiero od pewnego położenia pedału hamowania, w którym jest już osiągnięte znaczne działanie hamujące. Przed tym punktem włączania pojazd jadący za pojazdem hamującym nie otrzymuje żadnej wskazówki o już rozpoczętym procesie hamowania.

Celem wynalazku jest dostarczenie samonastawnego łącznika popychaczowego, w którym po nastąpieniu samonastawienia popychacza jest utrwalone w sposób niezawodny położenie względne między popychaczem i suwakiem.

Samonastawny łącznik popychaczowy, z obudową do zamocowania co najmniej jednego zestyku włączającego, z prowadzonym przesuwnie w obudowie elementem włączającym do włączania co najmniej jednego zestyku, który jest utrzymywany przez element sprężynujący w wysuniętym z obudowy położeniu spoczynkowym i który obejmuje prowadzony w obudowie suwak oraz połączony z nim przesuwnie w kierunku włączania popychacz, według wynalazku charakteryzuje się tym, że popychacz posiada pierwsze elementy blokujące, które z położenia kątowego, stanowiącego pozycję przesuwania, umożliwiającego przesuwanie między popychaczem i suwakiem są przemieszczalne przez ruch obrotowy popychacza wokół jego osi podłużnej o z góry określony kąt w stan zazębienia, stanowiący pozycję zablokowania, z drugimi elementami blokującymi suwaka.

Korzystnie, popychacz zazębia się obszarem częściowym w wybraniu osiowym w suwaku, przy czym pierwsze elementy blokujące znajdują się na tym obszarze częściowym popychacza, a drugie elementy blokujące na korespondującym obszarze częściowym suwaka.

Korzystnie, pierwsze i drugie elementy blokujące są wykonane w postaci co najmniej jednego przytrzymywacza i współdziałającego z nim przeciwprzytrzymywacza, które razem tworzą ustalacz.

Korzystnie, drugie elementy blokujące posiadają co najmniej jedno ramię sprężynujące, które zazębia się we wgłębieniach co najmniej jednego przytrzymywacza tworzącego pierwsze elementy blokujące.

Korzystnie, drugie elementy blokujące są wykonane jako sprężyna o kształcie litery U, której ramiona współdziałają z każdym z przytrzymywaczy na przeciwległych bokach podłużnych popychacza.

Korzystnie, co najmniej nachylenie wskazujących w kierunku włączania boków zagłębień co najmniej jednego przytrzymywacza jest dobrane tak, iż przytrzymywacz i co najmniej jedno ramię sprężynujące działająco najmniej w kierunku włączania popychacza jako ustalacz.

Korzystnie, promień popychacza w obszarze co najmniej jednego przytrzymywacza jest dobrany tak, iż popychacz i ścianka wewnętrzna wybrania osiowego w suwaku tak ograniczają ruch promieniowy co najmniej jednego ramienia sprężynującego w pozycji zablokowania, iż występuje działanie zaporowe w kierunku osi podłużnej popychacza.

Korzystnie, promień popychacza w obszarze co najmniej jednego boku podłużnego popychacza, który w pozycji przesuwania popychacza współdziała z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym, jest dobrany tak, że popychacz i ścianka wewnętrzna wybrania osiowego w suwaku umożliwiają tak daleki ruch promieniowy co najmniej jednego ramienia sprężynującego, iż jest umożliwione przesuwanie popychacza względem suwaka.

Korzystnie, na co najmniej jednym boku podłużnym popychacza, który w pozycji przesuwania współdziała z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym, jest umieszczony przytrzymywacz przesuwny.

Korzystnie, wykonane w suwaku wybranie osiowe ma zasadniczo przekrój kołowocylindryczny.

184 187

Korzystnie, popychacz ma zasadniczo przekrój kołowy' z co najmniej jednym spłaszczeniem, przy czym spłaszczony bok podłużny współdziała w pozycji przesuwania z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym.

Korzystnie, koniec co najmniej jednego ramienia sprężynującego jest lekko zagięty.

Korzystnie, popychacz posiada pierwsze elementy przytrzymujące do ryglowania pozycji przesuwania i/lub pozycji zablokowania, które współdziałają z drugimi znajdującymi się na suwaku elementami przytrzymującymi.

Korzystnie, pierwsze elementy przytrzymujące są wykonane jako co najmniej jeden rowek podłużny, który współdziała z co najmniej jednym wykonanym jako drugi element przytrzymujący występem lub odwrotnie.

Korzystnie, co najmniej jeden występ znajduje się na obszarze częściowym ścianki suwaka i wykonany jest jako język sprężynujący.

Korzystnie, co najmniej jeden występ współdziała ze znajdującą się na popychaczu powierzchnią ograniczającą.

Dzięki zastosowaniu pierwszych elementów blokujących na popychaczu, które w położeniu kątowym (pozycji przesuwania) umożliwiającym przesuwanie między popychaczem i suwakiem nie są zazębione z przewidzianymi na suwaku drugimi środkami blokującymi, zapewnia się w samonastawnym łączniku popychaczowym według wynalazku tak samo jak przedtem proste samonastawianie.

Po nastąpieniu samonastawienia znajdujące się na popychaczu pierwsze elementy blokujące mogą być jednak przez obrócenie o pewien kąt zazębione z przewidzianymi na suwaku drugimi elementami blokującymi, dzięki czemu osiąga się zablokowanie pozycji między popychaczem i suwakiem. W tej pozycji zablokowania nie może już nastąpić żadne przesunięcie popychacza względem suwaka, tak że w sposób pewny zostaje wykluczone nie zamierzone przesunięcie tej pozycji.

Ponadto ta możliwość blokowania daje korzyść polegającą na tym, że przez ponowne obrócenie popychacza do pozycji przesuwania może być przeprowadzony ponownie proces nastawiania. Jest to wymagane np. wtedy, gdy zostanie wykonana regulacja urządzenia hamującego i wskutek tego ulegnie zmianie droga pedału.

Chociaż w korzystnej postaci wykonania wynalazku popychacz zazębia się w znany sposób w wyjęciu osiowym w suwaku, przy czym pierwsze elementy blokujące są umieszczone na tym zazębiającym się w suwaku obszarze popychacza, a drugie elementy blokujące na korespondującym obszarze częściowym suwaka, to oczywiście jest także możliwe, aby, odwrotnie do powyższego, popychacz posiadał wyjęcie osiowe, w którym zazębiałby się odpowiednio występ suwaka. Należy wtedy odpowiednio umieścić pierwsze i drugie środki blokujące.

Dzięki temu, że według wynalazku pierwsze i drugie elementy blokujące posiadają co najmniej jeden przytrzymywacz i współdziałający z nim przeciwprzytrzymywacz, które razem tworzą ustalacz, a drugie elementy blokujące przy tym stanowią ramię sprężynujące, które zazębia się we wgłębieniach przytrzymywacza tworzącego pierwsze elementy blokujące, uzyskuje się szczególnie prostą i tanią konstrukcję oraz łatwy montaż poszczególnych elementów łącznika.

Co najmniej nachylenie wskazujących w kierunku włączania boków zagłębień co najmniej jednego przytrzymywacza musi być przy tym dobrane tak, aby przytrzymywacz i ramię sprężynujące działały jako ustalacz co najmniej w kierunku włączania popychacza. W ten sposób w pozycji zablokowania przesuwanie popychacza względem suwaka w kierunku włączania jest wykluczone. Popychacz można natomiast za pomocą odpowiedniej siły ciągnącej wyciągnąć z suwaka w kierunku przeciwnym do kierunku włączania. W ten sposób w przypadkach, gdy część włączająca układu popychacz/suwak posunie się w jego położeniu wyjściowym dalej poza zewnętrzny koniec popychacza, można także doregulować popychacz w jego pozycji zablokowania, przy czym jednak korzystnie obydwa boki co najmniej jednego przytrzymywacza mają takie nachylenia, że przytrzymywacz i ramię sprężynujące działają w obydwóch kierunkach jako ustalacz.

184 187

Gdy w korzystnej postaci wykonania wynalazku promień popychacza w obszarze co najmniej jednego przytrzymywacza pierwszych elementów blokujących jest dobrany tak, iż popychacz lub przytrzymywacz i ścianka wewnętrzna wybrania w suwaku tak ograniczają ruch promieniowy co najmniej jednego ramienia sprężynującego w pozycji zablokowania, że występuje działanie zaporowe w kierunku osi podłużnej popychacza, wówczas nawet w przypadku, gdy nachylenie boków przytrzymywacza zostanie dobrane tak, że razem z ramieniem sprężynującym byłoby możliwe przytrzymywane przesuwanie między popychaczem i suwakiem, osiągnie się, przez ograniczenie ruchu promieniowego ramienia sprężynującego w pozycji zablokowania, działanie ustalające.

Gdy w korzystnej postaci łącznika według wynalazku promień popychacza w obszarze co najmniej jednego boku podłużnego popychacza, który w pozycji przesuwania popychacza współdziała z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym, jest dobrany tak, że popychacz i ścianka wewnętrzna wybrania osiowego w suwaku zapewniają tak daleki ruch promieniowy co najmniej jednego ramienia sprężynującego, iż jest umożliwione przesuwanie popychacza względem suwaka, to wówczas na co najmniej jednym boku podłużnym popychacza, który w pozycji przesuwania współdziała z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym, może być umieszczony przytrzymywacz przesuwny, który w połączeniu z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym umożliwia przytrzymywane przesuwanie między popychaczem i suwakiem.

Gdy popychacz ma korzystnie przekrój kołowy z co najmniej jednym spłaszczeniem, przy czym spłaszczony bok podłużny współdziała w pozycji przesuwania z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym, a ponadto wybranie w suwaku, w którym zazębia się popychacz, ma również przekrój kołowy, przy czym jego średnica zasadniczo odpowiada maksymalnej średnicy popychacza, to wówczas zapewnione jest to, że ramię sprężynujące w pozycji zablokowania praktycznie całkowicie jest umieszczone w zagłębieniu przytrzymywacza tworzącego pierwsze elementy blokujące lub co najmniej jest tak ograniczone w jego ruchu promieniowym, że jest zapewnione zablokowanie popychacza.

Gdy sprężyna jest wykonana w kształcie litery U, a popychacz ma zasadniczo kształt kołowocylindryczny ze spłaszczonymi bokami przeciwległymi to pozycja przesuwania występuje wtedy, gdy popychacz znajduje się w takim położeniu kątowym, w którym spłaszczone boki podłużne zasadniczo są usytuowane równolegle do obydwóch ramion sprężyny. W tym położeniu obydwa ramiona sprężyny mogą być odgięte tak daleko, aby było możliwe przytrzymywane przesuwanie popychacza względem suwaka.

Wprawdzie przez obrócenie popychacza o kąt 90° obydwa ramiona sprężynujące pozostają w tym samym zagłębieniu obwodowym, lecz wskutek zwiększonej średnicy wykonują w tym położeniu tak daleki ruch w kierunku promieniowym na zewnątrz, że dalszy promieniowy ruch sprężynujący zostaje zahamowany. Powoduje to pewne zablokowanie popychacza.

Dzięki temu, że co najmniej jedno ramię sprężynujące jest lekko zagięte w jego przedniej części w taki sposób, że ta zagięta część co najmniej zaczepia się o spłaszczony bok popychacza, tak że przeciwdziała to wypadnięciu sprężyny, zapobiega się wyskoczeniu sprężyny w trakcie ruchu obrotowego popychacza oraz zaklinowaniu popychacza w suwaku.

Gdy popychacz posiada co najmniej jeden rowek podłużny, który współdziała z co najmniej jednym występem na ściance wewnętrznej wybrania osiowego w suwaku, to wówczas ruch obrotowy suwaka zostaje zatrzymany w pozycji zablokowania i/lub w pozycji przesuwania. Może przy tym co najmniej jeden występ znajdować się na obszarze częściowym ścianki suwaka, który to występ jest wykonany jako język sprężynujący.

Co najmniej jeden występ może służyć równocześnie jako zderzak do ograniczania ruchu popychacza względem suwaka w kierunku przeciwnym do kierunku włączania, współdziałając przy tym jednocześnie ze znajdującą się na popychaczu powierzchnią zderzakową.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia łącznik według wynalazku w przekroju podłużnym, fig. 2a - łącznik z wmontowanym popychaczem według fig. 1, w widoku z boku z częściowym wyrwaniem, fig. 2b - przekrój podłużny przez fig. 2a w płaszczyźnie prostopadłej do płaszczyzny rysunku, fig. 2c - przekrój wzdłuż linii I-I na fig. 2b, fig. 2d - przedmiot z fig. 2c z popychaczem obró184 187 conym o kąt 90°, fig. 3a - popychacz w widoku z boku, fig. 3b - popychacz obrócony o kąt 90° wokół jego osi podłużnej w widoku z boku, fig. 3c - popychacz w przekroju wzdłuż linii I-I na fig. 3a, a fig. 3d - popychacz w przekroju wzdłuż linii II-II na fig. 3b.

Przedstawiony na fig. 1 przykład wykonania samonastawnego łącznika popychaczowego 1 według wynalazku składa się zasadniczo z obudowy 3, w której jest prowadzony przesuwny wzdłużnie suwak 5. W obudowie są umieszczone styki 7, których końcówki przyłączeniowe 7a są wyprowadzone na zewnątrz w części gniazdowej 1a obudowy 3, tak że te końcówki przyłączeniowe 7a mogą być łączone za pomocą odpowiednio wykonanej wtyczki (nie pokazanej).

Suwak 5 ma w stronie dolnej wybranie 9 do umieszczenia końca sprężyny śrubowej 11. Drugi koniec sprężyny śrubowej 11 opiera się na dnie 13 obudowy 3, tak że suwak 5 jest tak naciskany przez sprężynę śrubową 11, iż jest utrzymywany w jego położeniu spoczynkowym, które jest utrwalane przez powierzchnie ograniczające 15, 17 suwaka 5 lub obudowy 3. W suwaku 5 znajduje się ruchomy styk 19, który jest umocowany sprężynująco w kierunku prostopadłym do osi podłużnej łącznika. Styk ten posiada dwie części kuliste 19a, z których każda ślizga się po powierzchni jednego z obydwóch nieruchomych styków 7. W położeniu wyjściowym suwaka 5 połączenie między obydwoma nieruchomymi stykami 7, a tym samym również między obydwiema końcówkami przyłączeniowymi 7a jest więc zamknięte.

Gdy suwak 5 zostanie poddany działaniu siły nacisku przeciwdziałającej napięciu sprężyny śrubowej 11, wówczas porusza się on tak długo w tym kierunku, aż zetknie się obydwoma końcami zderzakowymi 21 z dnem 13 obudowy 3.

Podczas tego ruchu ruchomy styk w pewnej określonej pozycji podnosi się z nieruchomego styku 7, gdyż między obydwoma nieruchomymi stykami jest wykonany występ 23. Od tej określonej pozycji suwaka 5 połączenie między obydwoma stykami nieruchomymi 7, a tym samym również między obydwiema końcówkami przyłączeniowymi 7a zostaje otwarte.

Oczywiście styki mogą być wykonane także dowolnie inaczej. Np. styki mogą funkcjonować jako zestyki zwierne lub można przewidzieć kilka styków.

W osiowym, zasadniczo kołowocylindrycznym wybraniu 25 w suwaku 5 jest umieszczony popychacz 27, który posiada podłużny obszar częściowy 27a, na którym jest wykonany przytrzymywacz kształtowy. Zagłębienia i występy przytrzymywacza są przy tym umieszczone na całym obwodzie. Za pomocą tego przytrzymywacza i współdziałającej z nim sprężyny (fig. 2) popychacz 27 jest przytrzymywalny przesuwnie w wybraniu 25 w suwaku 5. Zapewnia to żądaną funkcję samonastawności.

Dla kompletności należy wspomnieć, że między główką 31 popychacza 27 i obudową 3 może być umieszczony mieszek fałdowany 33 jako ochrona przed zabrudzeniem. Ten mieszek fałdowany 33 wchodzi zgrubieniami znajdującymi się na jego obydwóch końcach w odpowiednie rowki w główce 31 popychacza 27 oraz na zewnętrznej stronie obudowy 3.

Możliwość blokowania według wynalazku popychacza 27 w suwaku 5 zostanie poniżej bliżej objaśniona za pomocą fig. 2 i 3. Popychacz 27 przedstawiony na fig. 3 składa się z trzpienia 35, na którym jest wykonany podłużny obszar częściowy 27a z przytrzymywaczem kształtowym, oraz z główki 31 i stopki 37. Zarówno główka 31 jak i stopka 37 mają zasadniczo przekrój kołowocylindryczny.

Trzpień 35 ma w jego podłużnym obszarze częściowym 27a spłaszczone przeciwległe boki podłużne 39. Przytrzymywacz ukształtowany w tym obszarze na jego obwodzie umożliwia więc, jak to później zostanie wyraźniej przedstawione, powstawanie na spłaszczonych bokach podłużnych 39 przytrzymywaczy przesuwnych 41, a na pozostałych, częściowo kołowocylindrycznych powierzchniach zewnętrznych 43 pierwszych elementów blokujących lub przytrzymywaczy blokujących 45 (fig. 2a i fig. 2c).

W pozostałej części 27b trzpienia 35 popychacz 27 ma w przybliżeniu owalny przekrój, przy czym w wąskich bokach podłużnych są wykonane rowki podłużne 47.

Jak wynika z fig. 2a, wykonana ze ścianką kołowocylindryczną część popychacza 5, w której znajduje się wybranie 9 do umieszczenia popychacza 27, posiada obszar 49 do przyjmowania sprężyny 29. Sprężyna 29 jest wykonana w kształcie litery U i wchodzi zagiętymi ramionami 29a w wybranie 9 przez odpowiednie otwory w ściance cylindrycznej suwaka 5.

184 187

W celu lepszego prowadzenia ramion 29a mogą być wykonane rowki prowadzące w ściance wewnętrznej wybrania 9. Ponieważ korzystnie w każdym z przeciwległych boków ścianki cylindrycznej suwaka 5 jest wykonany obszar 49 do przyjmowania sprężyny 29, więc w wyniku powstaje przekrój przedstawiony na fig. 2c i 2d wzdłuż linii I-I na fig. 2b. Widoczne na fig. 2c i 2d klinowate żebra 49a służą przy tym do łatwiejszego wprowadzania końców ramion 29a sprężyny w wybrania 49b.

Chociaż na każdym z przeciwległych boków suwaka 5 znajduje się obszar 49 do przyjmowania sprężyny 29, to do blokowania popychacza 27 oczywiście jest potrzebna tylko jedna sprężyna, która jednak może być umieszczona w każdym z obszarów 49.

Wykonanie sprężyny 29 jako zagiętej sprężyny w kształcie litery U daje korzyść polegającą na łatwości montażu i mocowania jej w suwaku 5. Przy tym dodatkowo, przez wykonanie odpowiednio długich ramion sprężyny, to znaczy zagiętych ramion 29a i połączonych z nimi przebiegających równolegle do osi podłużnej suwaka części ramion, jest możliwe nastawienie praktycznie każdej żądanej stałej sprężystości.

Działanie łącznika według wynalazku jest opisane poniżej.

W celu wbudowania łącznika, np. jako włącznika hamowania, najpierw wsuwa się popychacz tylko tak daleko w suwak 5 przy wetkniętej sprężynie 29, aż popychacz zostanie zablokowany w pierwszym zagłębieniu przytrzymywacza przesuwnego 41 za pomocą ramion 29a sprężyny 29. Ponadto oczywiście popychacz 27 musi być tak wetknięty w wybranie 9 w suwaku 5, aby spłaszczone boki podłużne 39 podłużnego obszaru częściowego 27a przebiegały równolegle do ramion 29a. Komplet składający się ze znajdującego się w tej pozycji przesuwania układu popychacza 27 i suwaka 5 montuje się następnie w żądanej pozycji w pojeździe.

Po zakończeniu montażu uruchamia się część włączającą łącznik, np. pedał hamowania, naciskając go mocno, tak że następuje samonastawienie popychacza względem suwaka odbywające się w wyżej opisany sposób.

Po nastąpieniu samonastawienia obraca się ręcznie popychacz o kąt około 90°, przy czym noski przytrzymujące 51 (fig. 2a) znajdujące się w dolnej części wybrania 9 w suwaku 5 wskakują w rowki podłużne w wąskich bokach obszaru 27a popychacza 27. Przekrój trzpienia 35 w obszarze 27b jest przy tym tak dobrany, że powstaje żądany przebieg sił niezbędny dla ruchu obrotowego popychacza i zatrzaśnięcia nosków przytrzymujących 51. Dla tej operacji jest oczywiście także ważne napięcie sprężyny wywierane przez jej ramiona 29a i ich współdziałanie z obszarem 27a. W tej pozycji następuje zablokowanie popychacza w suwaku, gdyż według fig. 2c średnica popychacza w obszarze częściowo kołowocylindrycznej powierzchni zewnętrznej 43 lub przytrzymywaczy blokujących 45 jest tak dobrana, że ramiona 29a sprężyny zostają dociśnięte do ścianki wewnętrznej wybrania 9 w suwaku 5 lub wciśnięte w przewidziane w tej ściance rowki prowadzące.

Zatrzaśnięcie nosków przytrzymujących 51 w rowkach podłużnych 47 jest przy tym zwłaszcza tak wykonane, że możliwy jest ruch obrotowy popychacza każdorazowo o kąt 90° z pozycji zablokowania do pozycji przesuwania lub odwrotnie w dowolnym kierunku.

Jak wynika z fig. 2a noski przytrzymujące 51 pełnią ponadto rolę ogranicznika ruchu, gdyż za pomocą powierzchni ograniczających 37a stopki 37 w obszarze szerokich boków obszaru 27b trzpienia 35 zapobiegają w pozycji przesuwania popychacza 27 jego wyciągnięciu z wyjęcia 9 w suwaku 5.

184 187

/

//

184 187

Rg. 2α

Fig. 2d

184 187

’///////7ΖΖ/ΖΖ>

Π ///7////7777 en

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Samonastawny łącznik popychaczowy, z obudową do zamocowania co najmniej jednego zestyku włączającego, z prowadzonym przesuwnie w obudowie elementem włączającym do włączania co najmniej jednego zestyku, który jest utrzymywany przez element sprężynujący w wysuniętym z obudowy położeniu spoczynkowym i który obejmuje prowadzony w obudowie suwak oraz połączony z nim przesuwnie w kierunku włączania popychacz, znamienny tym, że popychacz (27) posiada pierwsze elementy blokujące (45), które z położenia kątowego, stanowiącego pozycję przesuwania, umożliwiającego przesuwanie między popychaczem (27) i suwakiem (5) są przemieszczalne przez ruch obrotowy popychacza (27) wokół jego osi podłużnej o z góry określony kąt w stan zazębienia, stanowiący pozycję zablokowania, z drugimi elementami blokującymi (29a) suwaka.
2. Łącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że popychacz (27) zazębia się obszarem częściowym (27a) w wybraniu osiowym (25) w suwaku (5), przy czym pierwsze elementy blokujące (45) znajdują się na tym obszarze częściowym (27a) popychacza (27), a drugie elementy blokujące (29a) na korespondującym obszarze częściowym suwaka (5).
3. Łącznik według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że pierwsze (45) i drugie (29a) elementy blokujące są wykonane w postaci co najmniej jednego przytrzymywacza i współdziałającego z nim przeciwprzytrzymywacza, które razem tworzą ustalacz.
4. Łącznik według zastrz. 3, znamienny tym, że drugie elementy blokujące posiadają co najmniej jedno ramię sprężynujące (29a), które zazębia się we wgłębieniach co najmniej jednego przytrzymywacza tworzącego pierwsze elementy blokujące (45).
5. Łącznik według zastrz. 4, znamienny tym, że drugie elementy blokujące są wykonane jako sprężyna (29) o kształcie litery U, której ramiona (29a) współdziałają z każdym z przytrzymywaczy (45) na przeciwległych bokach podłużnych popychacza (27).
6. Łącznik według zastrz. 4 albo 5, znamienny tym, że co najmniej nachylenie wskazujących w kierunku włączania boków zagłębień co najmniej jednego przytrzymywacza (45) jest dobrane tak, iż przytrzymywacz i co najmniej jedno ramię sprężynujące (29a) działają co najmniej w kierunku włączania popychacza (27) jako ustalacz.
7. Łącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że promień popychacza (27) w obszarze co najmniej jednego przytrzymywacza (45) jest dobrany tak, iż popychacz (27) i ścianka wewnętrzna wybrania osiowego (25) w suwaku (5) tak ograniczają ruch promieniowy co najmniej jednego ramienia sprężynującego (29a) w pozycji zablokowania, iż występuje działanie zaporowe w kierunku osi podłużnej popychacza (27).
8. Łącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że promień popychacza (27) w obszarze co najmniej jednego boku podłużnego (39) popychacza (27), który w pozycji przesuwania popychacza współdziała z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym (29a), jest dobrany tak, że popychacz (27) i ścianka wewnętrzna wybrania osiowego (25) w suwaku (5) umożliwiają tak daleki ruch promieniowy co najmniej jednego ramienia sprężynującego (29a), iż jest umożliwione przesuwanie popychacza (27) względem suwaka (5).
9. Łącznik według zastrz. 1 albo 8, znamienny tym, że na co najmniej jednym boku podłużnym (39) popychacza (27), który w pozycji przesuwania współdziała z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym (29a), jest umieszczony przytrzymywacz przesuwny (41).
10. Łącznik według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że wykonane w suwaku (5) wybranie osiowe (25) ma zasadniczo przekrój kołowocylindryczny.
11. Łącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że popychacz (27) ma zasadniczo przekrój kołowy z co najmniej jednym spłaszczeniem, przy czym spłaszczony bok podłużny (39) współdziała w pozycji przesuwania z co najmniej jednym ramieniem sprężynującym (29a).
12. Łącznik według zastrz. 11, znamienny tym, że koniec co najmniej jednego ramienia sprężynującego (29a) jest lekko zagięty.

184 187
13. Łącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że popychacz (27) posiada pierwsze elementy przytrzymujące (47) do ryglowania pozycji przesuwania i/lub pozycji zablokowania, które współdziałają z drugimi znajdującymi się na suwaku (5) elementami przytrzymującymi (51).
14. Łącznik według zastrz. 13, znamienny tym, że pierwsze elementy przytrzymujące są wykonane jako co najmniej jeden rowek podłużny (47), który współdziała z co najmniej jednym, wykonanym jako drugi element przytrzymujący występem (51) lub odwrotnie.
15. Łącznik według zastrz. 14, znamienny tym, że co najmniej jeden występ (51) znajduje się na obszarze częściowym ścianki suwaka (5) i wykonany jest jako język sprężynujący.
16. Łącznik według zastrz. 14 albo 15, znamienny tym, że co najmniej jeden występ (51) współdziała ze znajdującą się na popychaczu (27) powierzchnią ograniczającą (37a).