PL183036B1 - Okucie ościeżnicy drzwi lub okna, zaopatrzone w ściankę oporową dla rygla - Google Patents

Abstract

1 . Okucie oscieznicy drzwi lub okna, zaopatrzone w scianke oporowa dla rygla, przystosowane zwlaszcza do oscieznic, wykonanych z tworzyw sztucznych lub ze stopów aluminium i zaopatrzonych w podluzny rowek teowy, przy czym okucie zlozone z podluznej podstawy polaczonej z prostopadla do niej scianka oporowa dla rygla ze srodkowym zebrem usztywniajacym, zaopatrzone u dolu w stopke do zaciskowego osadzenia w rowku teo- wym oscieznicy oraz w hakowy zaczep obejmujacy wystep scianki ograniczajacej ten rowek teowy, znamienne tym, ze jego stopka (13), znajdujaca sie po zewnetrznej stronie podstawy (11) okucia (1) ma w przekroju poprzecznym postac pletwy, z jednej strony ograniczonej wypukla po- wierzchnia boczna (16), od dolu plaska powierzchnia (12), zas z drugiej strony, nachylona pod katem ostrym do podstawy (11) - plaska powierzchnia boczna (16A), zas hakowy zaczep (18), znajdujacy sie z drugiej strony podsta- wy (11), jest zakonczony od dolu wystepem (24), w któ- rym jest osadzona pólka (22), stanowiaca górne zakoncze- nie równoleglej do plaszczyzny drzwi lub okna wewnetrz- nej scianki bocznej (7) teowego rowka (4) ksztaltownika (2) oscieznicy. F ig . 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest okucie ościeżnicy drzwi lub okna, zaopatrzone w ściankę oporową dla rygla, przystosowane zwłaszcza do ościeżnic wykonanych z tworzyw sztucznych lub ze stopów aluminium i zaopatrzonych w podłużny rowek teowy. Okucie złożone jest z podłużnej podstawy, połączonej z prostopadłą do niej ścianką oporową dla rygla, ze środkowym żebrem usztywniającym i zaopatrzone u dołu w stopkę do zaciskowego osadzenia w rowku teowym ościeżnicy oraz w hakowy zaczep obejmujący występ ścianki ograniczającej ten rowek teowy.

Okucia stosowane zwykle dla ościeżnic drewnianych i zaopatrzone w element oporowy dla rygla, mają postać odcinka płaskownika lub kątownika stalowego, zaopatrzonego w otwór, odpowiadający kształtowi wchodzącego do niego rygla.

183 036

Tego rodzaju okucia z elementem oporowym dla rygla, nie nadają się do ościeżnic wykonywanych z kształtowników z tworzyw sztucznych, zwłaszcza PCW, jak i z kształtowników ze stopów aluminiowych. Zasadnicza trudność polega w tym przypadku na przymocowaniu okucia do kształtownika z tworzyw sztucznych lub ze stopu aluminium. Ponadto znaczne ugięcia tych materiałów powodują poprzeczne przesunięcie elementu oporowego w stosunku do rygla.

Kształtowniki z tworzyw sztucznych lub ze stopów aluminium, z których wykonywane są ościeżnice, są zwykle zaopatrzone w rowek teowy (w kształcie litery T), służący do mechanicznego połączenia poszczególnych kształtowników oraz osadzenia w nim elementów okucia.

Znane są okucia ościeżnic drzwi lub okien, zaopatrzone w element oporowy dla rygla, mające postać cienkiej płytki metalowej zaopatrzonej w gwintowane otwory, przez które wprowadza się śruby ustalające i zaciskające okucie w kształtowniku ościeżnicy. Niedogodnością tego rozwiązania jest niewielka trwałość połączenia śrubowego i znaczna pracochłonność montażu okucia.

Znane są również okucia zaopatrzone w stopkę osadzaną w teowym rowku kształtownika ościeżnicy i dociskaną, najczęściej za pomocą śruby, do ścianki tego rowka. Stosowane są również okucia zaopatrzone w hakowe zaczepy obejmujące kształtowe występy ścianek kształtownika, otaczających rowek teowy. Okazało się jednak, że zastosowanie tych prostych w konstrukcji okuć z elementami oporowymi dla rygla powoduje, w wyniku siły oddziałującej przez rygiel, wyrwanie okucia z wnętrza rowka teowego.

Z niemieckiego opisu wzoru użytkowego nr DE-GM 9 412 070 znane jest okucie złożone z płaskiej podstawy oraz z prostopadłej do niej ścianki oporowej, usztywnionej za pomocą znajdującego się w środku żebra, łączącego tę ściankę z podstawą. Do zamocowania tego okucia w teowym, specjalnie ukształtowanym rowku kształtownika ościeżnicy, służy zaczep hakowy, który po wciśnięciu okucia do wnętrza rowka teowego obejmuje przynajmniej z trzech stron kształtowe występy ograniczające z zewnątrz ten rowek. Ponadto wspomniany występ hakowy jest zaopatrzony w układ ostrzy wciskanych w powierzchnię kształtowych występów ograniczających teowy rowek kształtownika. Okazało się jednak, że długotrwałe działanie sił pochodzących od rygla, na powierzchnię oporową może spowodować przesunięcie okucia względem kształtownika. Ponadto rozwiązanie to nie nadaje się do ościeżnic wykonanych z kształtowników ze stopów aluminiowych.

Celem wynalazku jest opracowanie takiej konstrukcji okucia ościeżnicy drzwi lub okna z oporową ścianką dla rygla, które wyeliminuje wady znanych dotychczas rozwiązań i umożliwi trwałe osadzenie okucia w rowku teowym kształtownika ościeżnicy.

Cel ten zrealizowano w konstrukcji okucia ościeżnicy drzwi lub okna, zaopatrzonego w ściankę oporową dla rygla i przystosowanego zwłaszcza do ościeżnic wykonanych z kształtowników z tworzyw sztucznych lub ze stopów aluminium, zaopatrzonych ponadto w podłużny rowek teowy. Okucie według wynalazku charakteryzuje się tym, że jego stopka, znajdująca się po zewnętrznej stronie podstawy okucia, ma w przekroju poprzecznym postać płetwy, z jednej strony ograniczonej wypukłą powierzchnią boczną, od dołu płaską powierzchnią, zaś z drugiej strony, nachyloną pod kątem ostrym do podstawy - płaską powierzchnią boczną, zaś hakowy zaczep, znajdujący się z drugiej strony podstawy, jest zakończony od dołu występem, w którym jest osadzona półka, stanowiąca górne zakończenie równoległej do płaszczyzny drzwi lub okna wewnętrznej ścianki bocznej teowego rowka kształtownika ościeżnicy.

Stopka okucia według wynalazku jest zaopatrzona, w miejscu połączenia z podstawą, od strony zewnętrznej w ząb, tworzący wraz z dolną powierzchnią podstawy klinową szczelinę, w której jest osadzony występ, zamykający zewnętrzną ściankę boczną teowego rowka kształtownika ościeżnicy, natomiast od strony wewnętrznej - w płaską ściankę, prostopadłą do podstawy okucia i stykającą się z występem wewnętrznej ścianki bocznej teowego rowka kształtownika ościeżnicy, przy czym szerokość szyjki łączącej stopkę z podstawą okucia jest nieco mniejsza od szerokości podłużnej szczeliny rowka teowego.

Odległość od płaskiej, prostopadłej do podstawy ścianki ograniczającej stopkę do wewnętrznej powierzchni czołowej hakowego zaczepu jest przy tym korzystnie równa względnie

183 036 nieco większa od szerokości półki, zamykającej od góry wewnętrzną ściankę boczną rowka teowego kształtownika ościeżnicy.

Długość hakowego zaczepu winna być mniejsza od długości podstawy okucia, przy czym zewnętrzne naroża hakowego zaczepu są zaokrąglone, a ponadto hakowy zaczep jest korzystnie osadzony w wycięciu występu prostopadłego do ścianki, ograniczającej od dołu podłużną komorę kształtownika ościeżnicy.

Dzięki opisanej konstrukcji okucie według wynalazku może być łatwo osadzone w teowym rowku kształtownika ościeżnicy, zwłaszcza wykonanego z tworzywa sztucznego lub ze stopów aluminium, przez wciśnięcie stopki okucia do wnętrza teowego rowka kształtownika, a następnie przesunięcie go w kierunku oddziaływania siły rygla, w celu zakleszczenia półki stanowiącej zakończenie wewnętrznej ścianki bocznej teowego rowka we wnętrzu hakowego zaczepu, a równocześnie zakleszczenia występu zewnętrznej ścianki bocznej tego teowego rowka we wnętrzu klinowej szczeliny, utworzonej między zębem stopki a dolną powierzchnią podstawy okucia. Dzięki temu uzyskuje się całkowicie pewne połączenie okucia z kształtownikiem ościeżnicy, przy czym oddziałująca na okucie siła pochodząca od rygla powoduje dodatkowe zaciśnięcie go na poszczególnych elementach tego kształtownika.

Wynalazek jest uwidoczniony w przykładowym rozwiązaniu konstrukcyjnym na rysunku, na którym: fig. 1 - przedstawia okucie ościeżnicy według wynalazku, zaopatrzone w ściankę oporową dla rygla i osadzone w teowym rowku kształtownika ościeżnicy, w przekroju poprzecznym, a fig. 2 - to samo okucie osadzone w teowym rowku kształtownika ościeżnicy, w widoku z przodu.

Na fig. 1 i 2 przedstawiony jest, odpowiednio w przekroju poprzecznym oraz w widoku z przodu, typowy kształtownik 2, wykonany z tworzywa sztucznego i stanowiący element ościeżnicy drzwi lub okna. Podstawowym elementem konstrukcyjnym kształtownika jest płaska podstawa 5, połączona z układem prostopadłych do niej ścianek zapewniających odpowiednią sztywność kształtownika. Od strony zewnętrznej kształtownik zamyka zewnętrzna ścianka boczna 6, prostopadła do ścianki 5 i zakończona płaskim, skierowanym do wnętrza kształtownika 2, występem 6A. Ponadto z podstawą 5 jest również połączona prostopadła do niej ścianka 7, zakończona u góry występem 7A skierowanym do występu 6A, lecz przedłużonym również po przeciwnej stronie ścianki 7 i tworzącym płaską półkę 22, zamykającą od góry wewnętrzną ściankę boczną 7 oraz prostopadły do ścianki 5 występ 21. Wymienione wyżej ścianki tworzą z prawej strony kształtownika (fig. 1 i 2) teowy rowek 4. przy czym obrzeża występów 6A i 7A tworzą podłużną szczelinę tego rowka o szerokości 15. Po lewej stronie teowego rowka 4 - wewnętrzna ścianka boczna 7, półka 22 oraz część 23 ścianki 5 i prostopadły do niej występ 21 tworzą podłużną komorę 8, otwartą od strony lewego górnego naroża.

W wymienionym teowym rowku 4 kształtownika, stosowanym do celów montażowych ościeżnicy, jest osadzone zaciskowe okucie 1. Okucie to składa się z płaskiej płytki, tworzącej podstawę 11 oraz z połączonej z nią prostopadle oporowej ścianki la, stanowiącej element oporowy dla rygla 10. Ścianka la jest usztywniona za pomocą środkowego, trapezowego żebra 26, łączącego jej środek z podstawą 11 okucia. Pod podstawą 11 znajduje się stopka 13 okucia, mająca w przekroju kształt płetwy i ograniczona od strony ścianki oporowej la zewnętrzną zaokrągloną powierzchnią boczną 16, od dołu płaską powierzchnią, dolną 12, zaś po stronie przeciwnej względem powierzchni 16 - nachyloną do powierzchni podstawy 11 pod kątem ostrym - powierzchnią boczną. 16A. W górnej części stopka 13 jest zaopatrzona w szyjkę o szerokości 14 łączącą ją z dolną powierzchnią podstawy 11. Szerokość 14 utworzonej szyjki okucia jest nieco mniejsza od szerokości 15 podłużnej szczeliny teowego rowka 4. Szyjka ta jest z lewej strony ograniczona płaską powierzchnią, prostopadłą do dolnej powierzchni podstawy 11 i stykaj^ą^^. się z czołową powierzchnią występu 7A wewnętrznej ścianki bocznej 7 teowego rowka 4. Po przeciwnej stronie płetwa stopki jest zakończona zębem 17, tworzącym z dolną powierzchnią podstawy 11 klinową szczelinę, w którą wchodzi występ 6A zewnętrznej ścianki bocznej 6.

Po przeciwnej stronie stopki 13 podstawa 11 jest zaopatrzona w hakowy zaczep 18 o nieco mniejszej długości niż długość podstawy 11. Hakowy zaczep 18 jest złożony z części

183 036 czołowej 25, stanowiącej jedną całość z podstawą 11, oraz z dolnego występu 24, obejmującego od dołu półkę 22 stanowiącą górne zakończenie wewnętrznej ścianki bocznej 7 teowego rowka 4 kształtownika 2, przy czym wewnętrzna powierzchnia czołowa 19 hakowego zaczepu 18 winna stykać się z czołową powierzchnią tej półki 22. Odległość od płaskiej, prostopadłej do podstawy 11 - ścianki ograniczającej stopkę 13 do wewnętrznej powierzchni czołowej 19 hakowego zaczepu 18 winna być równa względnie nieco większa od szerokości półki 22 zamykającej od góry wewnętrzną ściankę boczną 7 teowego rowka 4 kształtownika 2 ościeżnicy. Wynika stąd, że wewnętrzna szerokość hakowego zaczepu 18, między dolną powierzchnią podstawy 11 a wewnętrzną powierzchnią jego dolnego występu 24, winna być równa lub nieco większa od grubości wspomnianej półki 22. Hakowy zaczep 18 jest korzystnie zaokrąglony na swych narożach 27 i 28.

Osadzenie okucia ościeżnicy drzwi lub okna według wynalazku we wnętrzu teowego rowka 4 kształtownika 2 ościeżnicy odbywa się w ten sposób, że okucie 1 nasuwa się dolnym występem 24 hakowego zaczepu 18 na półkę 22, stanowiącą górne zakończenie wewnętrznej ścianki bocznej, a następnie wciska się stopkę 13 w teowy rowek 4 i przesuwając je w kierunku na zewnątrz kształtownika 2, nasuwa się klinową szczeliną, utworzoną między zębem 17 a dolną powierzchnią podstawy 11, na występ 6A zewnętrznej ścianki bocznej 6, po czym całe okucie przesuwa się w kierunku strzałki 9. W wyniku tego przesunięcia hakowy zaczep 18 obejmuje z trzech stron półkę 22 wewnętrznej ścianki bocznej 7, a równocześnie występ 6A zewnętrznej ścianki bocznej 6 zostaje wciśnięty do wnętrza klinowej szczeliny, utworzonej między zębem 17 stopki 13 a dolną powierzchnią podstawy 11 okucia, zapewniając mocne i pewne osadzenie okucia w rowku teowym 4 kształtownika 2. Należy zwrócić uwagę na fakt, że siła oddziaływania f rygla 10 na ściankę oporową la powoduje zaciśnięcie występu 6A zewnętrznej ścianki bocznej 6 w klinowej szczelinie utworzonej między zębem 17 stopki 13 a dolną powierzchnią podstawy 11 okucia, a równocześnie zaciśnięcie się wewnętrznych powierzchni hakowego występu 18 na półce 22, wzmacniając w ten sposób osadzenie okucia 1 w kształtowniku 2.

W celu wyeliminowania możliwości przesunięcia okucia 1 wzdłuż kształtownika 2 (fig. 2), korzystnie wykonuje się w występie 21 kształtownika dodatkowe wycięcie 20 o wymiarach i kształcie odpowiadającym wymiarowi i kształtowi hakowego zaczepu 18, który zostaje osadzony i zaciśnięty w tym wycięciu 20.

183 036

Fig.1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.

Claims (6)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Okucie ościeżnicy drzwi lub okna, zaopatrzone w ściankę oporową dla rygla, przystosowane zwłaszcza do ościeżnic, wykonanych z tworzyw sztucznych lub ze stopów aluminium i zaopatrzonych w podłużny rowek teowy, przy czym okucie złożone z podłużnej podstawy połączonej z prostopadłą do niej ścianką oporową dla rygla ze środkowym żebrem usztywniającym, zaopatrzone u dołu w stopkę do zaciskowego osadzenia w rowku teowym ościeżnicy oraz w hakowy zaczep obejmujący występ ścianki ograniczającej ten rowek teowy, znamienne tym, że jego stopka (13), znajdująca się po zewnętrznej stronie podstawy (11) okucia (1) ma w przekroju poprzecznym postać płetwy, z jednej strony ograniczonej wypukłą powierzchnią boczną (16), od dołu płaską powierzchnią (12), zaś z drugiej strony, nachyloną pod kątem ostrym do podstawy (11) - płaską powierzchnią boczną (16A), zaś hakowy zaczep (18), znajdujący się z drugiej strony podstawy (11), jest zakończony od dołu występem (24), w którym jest osadzona półka (22), stanowiąca górne zakończenie równoległej do płaszczyzny drzwi lub okna wewnętrznej ścianki bocznej (7) teowego rowka (4) kształtownika (2) ościeżnicy.
2. 2. Okucie według zastrz. 1, znamienne tym, że jego stopka (13) jest zaopatrzona, w miejscu połączenia z podstawą (11), od strony zewnętrznej w ząb (17) tworzący wraz z dolną powierzchnią podstawy (11) klinową szczelinę, w której jest osadzony występ (6A), zamykający zewnętrzną ściankę boczną (6) teowego rowka (4) kształtownika (2) ościeżnicy, natomiast od strony wewnętrznej - w płaską ściankę, prostopadłą do podstawy (11) okucia (1) i stykającą się z występem (7A) wewnętrznej ścianki bocznej (7) teowego rowka (4) kształtownika (2) ościeżnicy.
3. 3. Okucie według zastrz. 2, znamienne tym, że szerokość (14) szyjki łączącej stopkę (13) z podstawą (11) okucia jest nieco mniejsza od szerokości (15) podłużnej szczeliny rowka teowego (4).
4. 4. Okucie według zastrz. 1, znamienne tym, że odległość od płaskiej, prostopadłej do podstawy (11) ścianki ograniczającej stopkę (13) do wewnętrznej powierzchni czołowej (19) hakowego zaczepu (18) jest równa względnie nieco większa od szerokości półki (22), zamykającej od góry wewnętrzną ściankę boczną (7) rowka teowego (4) kształtownika (2) ościeżnicy.
5. 5. Okucie według zastrz. 1, znamienne tym, że długość hakowego zaczepu (18) jest mniejsza od długości podstawy (11) okucia (1), przy czym zewnętrzne naroża (27 i 28) hakowego zaczepu (18) są zaokrąglone.
6. 6. Okucie według zastrz. 5, znamienne tym, że hakowy zaczep (18) jest osadzony w wycięciu (20) występu (21) prostopadłego do ścianki (23), ograniczającej od dołu podłużną komorę (8) kształtownika (2) ościeżnicy.