PL168178B1 - Sposób kompatybilnego transmitowania informacji o rodzaju sygnalu PL PL PL - Google Patents

Abstract

1 Sposób kompatybilnego transmitowania informacji o rodzaju sygnalu, stanowiacych dodatkowe informacje zwiazane z przesylanym programem telewizyjnym, w limach sygnalu telewi- zyjnego nie bioracych udzialu w powrocie pionowym, w calkowi- tym sygnale wizyjnym, przy czym tresc informacji dodatkowej analizuje sie w odbiornikach o podwyzszonej jakosci obrazu, zna- mienny tym, ze przesyla sie pakiet danych, zawierajacy sygnal rozbiegowy, startowy i sygnal informacji uzytecznej, w postaci informacji dodatkowej w nie przenoszacej informacji obrazowej polowie pierwszej lub ostatniej linii sygnalu obrazu telewizyjnego, przy czym po stronie odbiornika na podstawie danych rozbiego- wych odtwarza sie z poprawna faza taktowania dane informacji uzytecznej, a na podstawie informacji startowej adresuje sie infor- macje uzyteczna oraz selektywnie wykrywa sie poczatek danych informacji uzytecznej, i przy czym na podstawie informacji dodat- kowej wyróznia sie przynajmniej dwa sygnaly wizyjne z grupy sygnalów sygnal standardowy bez sygnalu letterb ox, bez dodatko- wej informacji obrazowej, sygnal letterbox bez dodatkowej infor- macji obrazowej, sygnal letterbox, ze zródla obrazu filmowego bez dodatkowej informacji obrazowej, sygnal letterbox z kamerowego zródla obrazu z informacja dodatkowa, zwlaszcza z rozróznieniem tresci obrazowej pól czyli ramek, uznanych za statyczne lub dyna- miczne. Fig. 4 PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób kompatybilnego transmitowania informacji o rodzaju sygnału, stanowiących dodatkowe informacje związane z przesyłanym programem telewizyjnym, w liniach sygnału wizyjnego, w całkowitym sygnale telewizyjnym.

Znane jest kompatybilne transmitowanie sygnałów telewizji kolorowej w formacie szerokoobrazowym 16:9 z tradycyjną liczbą linii i częstotliwością półobrazów (standard PALplus). W systemie tego rodzaju, przez interpolację otrzymuje się z czterech kolejnych linii, trzy linie, które odtwarza się w tradycyjnych odbiornikach telewizyjnych o formacie obrazu 4:3, jako tak zwane sygnały letterbox. Aby z odebranego sygnału letterbox odbiornik szerokoobrazowy mógł odtworzyć pierwotne sygnały telewizji kolorowej, konieczne jest przekazywanie do niego w liniach typu letterbox dodatkowej informacji, odnoszącej się do pierwotnej zawartości obrazu. Aby w okresie przejściowym zapewnić w istniejących kanałach telewizyjnych transmisję zarówno tradycyjnych sygnałów, jak i sygnałów letterbox, każdy z typów sygnałów musi być odróżniany za pomocą odpowiedniego parametru charakterystycznego. Inne parametry charakterystyczne dotyczą pochodzenia sygnałów źródłowych, z takich źródeł jak kamera wizyjna, lub telekino, jak również informacji o obecności ruchu w treści obrazu. Odpowiednie sygnały charakterystyczne, a więc bity stanu, muszą być przenoszone jako informacje dodatkowe o rodzaju sygnału.

Ponieważ wspomniane informacje dodatkowe o rodzaju sygnału, stanowiące zwłaszcza informacje dodatkowe w sygnale systemu PALplus, skorelowane są ściśle z odpowiednią treścią obrazu, to muszą one być przekazywane w ścisłym powiązaniu z sygnałem obrazu. Do tego jednak brak w dotychczasowym standardzie PAL wolnych linii w przerwie wybierania pionowego. Na przykład w Niemczech, linia nr 16 stanowiąca linię danych, zajęta jest sygnałami VPS i innymi ogólnymi wewnętrznymi sygnałami transmisji radiodyfuzyjnej. Linie 17, 18 i 19 zajęte są przez sygnały pomiarowe. W liniach nr 11 do 15 i nr 20 do 21 jest przenoszony Videotext. Linia nr 22 zarezerwowana jest do pomiarów odstępu zakłóceń. W innych krajach europejskich stosowane są inne przyporządkowania linii. Linie nr 1 do 10, ze względu na właściwości synchronizacyjne starszych typów odbiorników telewizyjnych nie mogąjeszcze być przyporządkowane sygnałom dodatkowym.

W opisie patentowym EP 0372555 przedstawiono sposób i urządzenie do nadawania i zapisu sygnałów obrazu wizyjnego, składającego się z części centralnej i części bocznych stanowiących czarne pasy. W opisie tym wymieniono dwa rodzaje sygnałów identyfikacyjnych, z których pierwszy wykorzystuje się do identyfikacji części bocznych, a drugi do rozróżniania między proporcjami obrazu 4:3 i 16:9. Brak jest objaśnienia, w jaki sposób te sygnały identyfikacyjne są przekazywane, jak również brak wyjaśnienia co do zawartości i struktury tych sygnałów identyfikacyjnych.

W opisie patentowym EP 0168104 wspomniano natomiast o użyciu kilku bitów do charakteryzowania proporcji wymiarów obrazu w systemie TV-MAC. Bity te nadaje się w linii 625 lub w multipleksie fonii/danych w każdej linii. Dzięki specyficznej strukturze nadawania w systemie MAC, nie powoduje to problemów kompatybilności. Jednocześnie, w standardzie PAL ogólnie, to znaczy równocześnie we wszystkich odnośnych krajach europejskich, brak jest wolnych dostępnych linii w okresie wygaszania pionowego. Zatem do transmisji informacji dodatkowej o rodzaju sygnału w rozszerzonym istniejącym standardzie PAL konieczne jest znalezienie sposobu, który umożliwiałby transmisję kompatybilną.

Sposób według wynalazku stosuje się do kompatybilnego transmitowania informacji o rodzaju sygnału, stanowiących dodatkowe informacje związane z przesyłanym programem telewizyjnym, w liniach sygnału wizyjnego nie biorących udziału w powrocie pionowym, w całkowitym sygnale wizyjnym. Treść informacji dodatkowej analizuje się w odbiornikach o podwyższonej jakości obrazu. Sposób charakteryzuje się tym, że przesyła się pakiet danych, zawierających sygnał rozbiegowy, startowy i sygnał informacji użytecznej, w postaci informacji dodatkowej w nie przenoszącej informacji obrazowej połowie pierwszej lub ostatniej linii obrazu telewizyjnego. Po stronie odbiornika na podstawie danych rozbiegowych odtwarza się z poprawną fazą taktowania dane informacji użytecznej, a na podstawie informacji startowej adresuje się informację użyteczną oraz selektywnie wykrywa się początek danych informacji użytecznej, i przy czym na podstawie informacji dodatkowej wyróżnia się przynajmniej dwa sygnały wizyjne z grupy sygnałów: sygnał standardowy bez sygnału letterbox, bez dodatkowej informacji obrazowej; sygnał letterbox, bez dodatkowej informacji obrazowej; sygnał letterbox ze źródła obrazu filmowego bez dodatkowej informacji obrazowej; sygnał letterbox z kamerowego źródła obrazu z informacją dodatkową, zwłaszcza z rozróżnieniem treści obrazowej pól czyli ramek, uznanych za statyczne lub dynamiczne.

W korzystnym rozwiązaniu dane informacji użytecznej zestawi się w postaci kilku pakietów danych. Jako sygnał rozbiegowy wykorzystuje się oscylacje sinusoidalne. Dane informacji użytecznej koduje się bez składowej stałej. Dane informacji użytecznej koduje się

168 178 dwufazowo. Dane informacji użytecznej transmituje się ze zwiększoną redundacją. Dane informacji użytecznej wysyła się w taki sposób, że kolejno nadaje się, z inwersją i bez inwersji, przebiegi sygnałowe każdego z pakietów danych a po stronie odbiornika odpowiedni przebieg sygnału bez inwersji sumuje się w stopniu sumującym z przebiegiem sygnału po inwersji i wykrywa się błędy w transmisji, przy czym wypadkowy sygnał sumy różny od zera wskazuje błąd transmisji. W korzystnym rozwiązaniu, przed sygnałem rozbiegowym nadaje się impuls o amplitudzie równej poziomowi maksymalnemu danych, o szerokości równej wielokrotności okresu taktowania danych.

Wynalazek w przykładzie wykonania jest przedstawiony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia wykres rozmieszczenia sygnałów w przerwie wybierania pionowego sygnału telewizji kolorowej PAL, fig. 2 - schemat blokowy stopnia ograniczającego sygnał odbiornika o formacie obrazu 16:9, do przenoszonych zgodnie ze sposobem według wynalazku cyfrowych informacji dodatkowych o rodzaju sygnału, fig. 3 - wycinek schematu rozmieszczenia tradycyjnego sygnału danych na linii telewizyjnej bez treści obrazowej, fig. 4 - wycinek schematu rozmieszczenia sygnału danych utworzonego według wynalazku na półlinii telewizyjnej bez treści obrazowej, fig. 5 - schemat blokowy szczegółu układu znajdującego się po stronie odbiorczej, do wykrywania błędów w odebranej cyfrowej informacji dodatkowej o rodzaju sygnału, a fig. 6 przedstawia odcinek jednej linii znanego telewizyjnego zespolonego sygnału synchronizacji i wygaszania wizji, z zaznaczeniem miejsca przeznaczonego według wynalazku dla parametru charakterystycznego.

Na wykresie według fig. 1 przedstawiono obecne przyporządkowanie sygnału w przerwie wybierania pionowego pierwszego półobrazu sygnału telewizji kolorowej PAL w Niemczech, przy czym numery danych linii telewizyjnych naniesione są wzdłuż osi odciętych wykresu. Jak wynika z rysunku, pierwsza połowa linii nr 23 przeznaczona jest do rozmieszczenia na niej danych o rodzaju sygnału PALplus. W linii nr 10 przenoszony jest sygnał pomiarowy 101 odbicia, a w linii nr 16 przekazywane są dane 102 o źródle obrazu. Linia nr 17 jest linią kontrolną źródła obrazu, a linie nr 18 i 19 są kontrolnymi liniami odcinkowymi 104. Linia nr 22 służy do wycinkowego pomiaru 105 szumów, a linie FT mogą służyć do przenoszenia tekstu telewizyjnego. Informacje użyteczne danych PALplus o rodzaju sygnału zestawione są w postaci wielu pakietów danych. Na początku pierwszego pakietu danych umieszczone są rozbiegowe dane informacyjne oraz startowe dane informacyjne. Rozbiegowe dane informacyjne służą do odtworzenia w odbiorniku w prawidłowej fazie taktowania danych informacji użytecznej. W charakterze rozbiegowych danych informacyjnych tradycyjnych sygnałów danych stosuje się na przykład osiem okresów przebiegu sinusoidalnego, z których przedstawiono tylko trzy. Przebieg sinusoidalny synchronizuje w szczególności układ pętli synchronizacji fazowej PLL (Phase-Locked-Loop) w odbiorniku o formacie obrazu 16:9.

Startowe dane informacyjne służą do adresowania danych informacji użytecznej, jak również do selektywnego wykrywania początku danych informacji użytecznej w odbiorniku. Odbiornik o formacie obrazu 16:9 detekuje wystąpienie określonego parametru charakterystycznego, reprezentowanego przez startowe dane informacyjne. Po wykryciu przez odbiornik poszukiwanego parametru charakterystycznego w sygnale, może on zapisywać i przetwarzać następne dane informacji użytecznej we właściwej fazie.

Dane informacji użytecznej są korzystnie kodowane dwufazowo, czego zaletą jest prostota wewnątrzkodowej ochrony przed błędami. Poza tym sygnał pozbawiony jest składowej stałej, co jest korzystne przy zapisie magnetycznym. Dla podwyższenia stopnia zabezpieczenia przed błędami, dane informacji użytecznej mogą być przekazywane ze zwiększoną redundacją, na przykład w ten sposób, że w każdym pakiecie danych sekwencyjnie przekazuje się sygnał bez inwersji i z inwersją.

Na figurze 2 przedstawiono schematycznie konstrukcję stopnia ograniczającego sygnał w odbiorniku w przypadku danych PALplus o rodzaju sygnałów. Ogranicznik 23 na wejściu analogowym otrzymuje sygnał wizyjny 201, który w określonych odcinkach czasu zawiera sygnały danych PALplus o rodzaju sygnałów. Wchodzący sygnał wizyjny porównywany jest w ograniczniku 23 z napięciem referencyjnym U_ref, które przyłożone jest do drugiego wejścia ogranicznika 23. Ogranicznik ze składowej obrazowej nadchodzącego sygnału wizyjnego wy168 178 dzieła cyfrowy sygnał przypadkowy, który przy następnej analizie zostaje stłumiony. Dla celów analizy interesująca jest tylko obrobiona przez ogranicznik 23 składowa sygnału danych wejściowego sygnału wizyjnego. Jeżeli amplituda zawartego w sygnale wizyjnym sygnału danych jest większa od napięcia referencyjnego Uref, to napięcie cyfrowego wyjścia sygnałowego 202 odpowiada wysokiemu stanowi logicznemu. Jeżeli natomiast amplituda sygnału danych jest mniejsza od napięcia referencyjnego Uref, to napięcie cyfrowego wyjścia sygnałowego 202 odpowiada niskiemu stanowi logicznemu. Ponieważ bezbłędne ograniczanie sygnału danych zależy wyłącznie od napięcia referencyjnego Uref, to staranne dobranie parametrów odpowiednich modułów jest szczególnie ważne. Dlatego sygnał wizyjny doprowadzany jest również do pierwszego miernika 21 wartości szczytowej napięcia, który na wyjściu wytwarza opóźnione w czasie napięcie o wartości maksymalnej amplitudy Umax sygnału wizyjnego 201. W podobny sposób pracuje drugi miernik 22 wartości szczytowej napięcia, do którego również doprowadzany jest sygnał wizyjny 201. Na wyjściu drugiego miernika 22 wartości szczytowej napięcia, występuje odpowiednio opóźniona w czasie wartość równa minimalnej amplitudzie sygnału wizyjnego 201. Najlepsze możliwe ograniczanie sygnału wizyjnego otrzymywanego sygnału osiąga się wtedy, kiedy napięcie referencyjne Uref ma wartość równą 50% sumy amplitudy maksymalnej i minimalnej sygnału wizyjnego. Napięcie referencyjne Uref wytwarzane jest przez generator 24, do którego wejść doprowadzana jest maksymalna amplituda U_max sygnału oraz amplituda minimalna Umin. Na wyjściu generatora 24 wytwarzane jest napięcie referencyjne Uref, którego poziom w przypadku sygnału danych w stanie ustalonym znajduje się na wartości (U max + Umin)/2.

Przy każdej zmianie amplitudy sygnału wizyjnego 201 występują procesy przejściowe w miernikach 21 i 22 wartości szczytowej napięcia, przedstawione na fig. 3 i fig. 4 dla sygnałów o różnych rozbiegowych danych informacyjnych.

Na figurze 3 przedstawiono przebieg stosowanych zwykle w sygnałach rozbiegowych danych informacyjnych. Przebieg napięcia maksymalnej amplitudy Umax sygnału przedstawia krzywa A, podczas gdy krzywa B przedstawia przebieg minimalnej amplitudy Umin sygnału. Krzywa C przedstawia przebieg napięcia referencyjnego, otrzymywanego z napięć sygnału, maksymalnego i minimalnego. Widać, że dopiero po upływie odcinka czasu Tl otrzymuje się optymalną wartość napięcia referencyjnego. Ponieważ napięcie referencyjne określa próg obcinania ogranicznika 23, to podczas okresu Tl przy zakłóconych sygnałach danych o rodzaju sygnału nie zachodzi bezbłędne ich przetwarzanie w sygnały cyfrowe. W przeciwieństwie do tego, na fig. 4 widać, że na początku rozbiegowych danych informacyjnych wprowadzony jest impuls o czasie trwania T2, którego poziom jest równy maksymalnej amplitudzie Umax danych, a którego szerokość jest równa wielokrotności okresu taktowania danych. Impuls ten wpływa na działanie pierwszego miernika 21 wartości szczytowej napięcia w ten sposób, że już po znacznie krótszym odstępie czasu T2 osiągnięte zostaje optymalne napięcie referencji Uref. Tak więc już na początku transmisji właściwych rozbiegowych danych informacyjnych ogranicznik 23 odbiornika danych pracuje optymalnie.

Na figurze 5 przedstawiono prosty układ wykrywania błędów transmisji przy analizie szeregowych sygnałów danych, których pakiety przekazywane są we wspomniany sposób w postaci sygnałów, na przemian, bez inwersji i z inwersją. Przedstawiony układ zawiera obwód opóźniający 51, którego czas trwania sygnału T odpowiada odstępowi czasu niezbędnemu do transmisji jednego pakietu danych. Na wejściach dołączonych do wyjścia obwodu opóźniającego 51 stopnia sumującego 52 występuje równocześnie i w odpowiednim czasie sygnał bez inwersji i sygnał z inwersją pakietu 501 danych. Podczas trwania transmisji pakietu odpowiedniego pakietu danych może zatem każdorazowo, w drugiej połowie czasu transmisji odbywać się sprawdzanie błędów, ponieważ w czasie tego okresu podczas transmisji sygnałów danych bez błędów, na wyjściu 502 stopnia sumującego 52 nie występuje żaden sygnał. Jeżeli w pakiecie danych stosowane są jeszcze dodatkowe środki zabezpieczenia przed błędami, na przykład kodowanie dwufazowe, to możliwe jest, przy występowaniu sygnału z błędami na wyjściu 502 stopnia sumującego 52, stosowanie odpowiednich mechanizmów korekcyjnych.

Na figurze 6 przedstawiono odcinek jednej linii zespolonego sygnału synchronizacji i wygaszania wizji, z impulsem synchronizacji linii 11, sygnałem synchronizacji koloru 12

168 178 i sygnałem obrazu 13. Pierwszy odcinek 15 poziomu czerni za impulsem synchronizacji może przenosić parametr charakteryzujący rodzaj sygnału. Do przenoszenia parametru charakterystycznego, możliwe jest również wykorzystywnie nakładania sygnału parametru charakterystycznego na sygnał synchronizacji koloru w drugim odcinku 14 poziomu czerni.

Parametr charakterystyczny rodzaju sygnału musi spełniać kilka kryteriów, w celu zapewnienia kompatybilności z odbiornikami tradycyjnymi. Nie powinien wpływać ujemnie ani na synchronizację, ani na modulację koloru, ani na poziomowanie w odbiorniku tradycyjnym. Te warunki spełnione są, kiedy sygnał rozpoznawczy ma postać cyfrowego sygnału danych przy kodowaniu bez składowej stałej, a prędkość przekazywania danych jest mniejsza od częstotliwości nośnej koloru, i wynosi na przykład 1 Mbit/s. Ze względu na wąskopasmowość układu pętli synchronizacji fazowej (PLL) koloru odbiornika tradycyjnego, nie występuje przy tym ujemny wpływ na modulację i odtwarzanie koloru.

Jeżeli standardowy sygnał PAL z liniami typu letterbox jest odbierany przez odbiornik o formacie obrazu 16:9, to paramert charakterystyczny rodzaju sygnału umożliwia uruchomienie układu przeformatowywania, który realizuje zobrazowanie pełnoformatowe bez linii letterbox. W prostej realizacji tego rodzaju rozpoznawanie polega korzystnie na zmianie liczby ciągów drgań sygnału synchronizacji koloru, przy czym odbiornik 16:9 przez określenie liczby ciągów drgań, na przykład przez zliczenie tych ciągów, lub przez niezbędną informację, otrzymuje określenie czasu trwania sygnału synchronizacji koloru.

Rozróżnienie sygnałów letterbox z dodatkową informac ją jest korzystne, ponieważ zależnie od źródła obrazu (film bądź kamera) przewiduje się stosowanie w odbiornikach o formacie obrazu 16:9 (PALplus) różnych algorytmów obróbki chrominacji. Te rodzaje obróbki mogą wtedy być przełączane bezpośrednio parametrami charakterystycznymi rodzaju sygnału.

Ogólnie biorąc, liczba linii letterbox jest znana, tak że odbiornik powinien dokonywać rozpoznawania w przypadku minimalnym przynajmniej raz na pełny obraz, na przykład raz na półobraz. Dla zapewnienia rozpoznawania, pożądane jest jednak powtarzanie tego rozpoznania. Może być przy tym korzystne, umieszczenie sygnału rozpoznawania w pierwszym 15 i/lub drugim 14 odcinku poziomu czerni z fig. 6, w obszarze pionowego zakresu wybierania pozaekranowego, bądź jeszcze w obszarze wybierania pionowego.

Proste możliwości realizacji za pomocą odpowiedniej liczby drgań dodatkowych, na przykład o częstotliwości równej połowie częstotliwości nośnej koloru, w pierwszym odcinku 15 linii powrotu ponownego, przedstawia poniższa tabela, w której 0 oznacza linię bez dodatkowej oscylacji, 1 oznacza linię z dodatkową oscylacją.

Linia n	Linia n+1	Rodzaj sygnału
0	0	Sygnał standardowy (bez letterbox, bez informacji dodatkowych);
0	1	Sygnał letterbox bez informacji dodatkowych;
1	0	Sygnał letterbox ze źródła filmowego z informacjami dodatkowymi;
1	1	Sygnał letterbox ze źródła kamerowego z informacjami dodatkowymi

Przez dobranie dodatkowych linii można scharakteryzować dodatkowo wspomniane rodzaje sygnałów.

Parametr charakterystyczny rodzaju sygnału może być utworzony z sygnałów charakterystycznych rozmieszczonych w wielu liniach każdego obrazu, dzięki czemu na przykład poprawia się niezawodność rozpoznawania w odbiorniku.

Przekazywane w systemach telewizyjnych filmy kinowe mogą mieć różne źródłowe formaty obrazu. Linie letterbox mają odpowiednio do tego różną szerokość. Możliwe jest również przy tym charakteryzowanie rodzaju sygnału różnych formatów letterbox i transmito168 178 wanie sygnału charakteryzującego w charakterze sygnału pomocniczego do rozpoznawania formatu. Ten sygnał rozpoznawania formatu działa wtedy, kiedy przy transmisji standardowych sygnałów PAL letterbox typu b, następuje realizacja formatu wyświetlania na odbiorniku o formacie obrazu 16:9 przez zmianę amplitudy odchylania pionowego lub przez odpowiednią obróbkę cyfrową.

Dla odwzorowania sygnałów PAL-Letterbox typu d lub typu e na urządzeniach zapisujących S-VHS lub Hi8, celowe jest zaznaczenie przez odpowiedni parametr charakteryzujący rodzaj sygnału, że uprzednio zapisany sygnał PAL-Letterbox podany zostaje do odtworzenia na odbiornik o formacie obrazu 16:9. Tego rodzaju oznaczenie sygnału jest korzystnie wprowadzane do sygnału zespolonego synchronizacji i wygaszania wizji po odtworzeniu z taśmy. Dzięki temu odbiornik zostaje poinformowany, że przy zapisie zostało już dokonane częściowe zdekodowanie sygnału PAL-Letterbox za pomocą dodatkowej informacji znanym sposobem.

Rozwiązanie według wynalazku ma zastosowanie również do systemu NTSC i SECAM.

Fig. F

168 178 | u '3 '< 1Γ '· 1 1» y '« I 19 , 20 21 22 ( 2J I

-1CM ^{Λ Χ} ' ncĄ-ΙΓ toS Ίοέ,

2.02.

SOI' ©oz

SU

S2

F,'g. ^{5 F:}6·²

F;_a. 6

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz

Cena 1,50 zł

Claims (8)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Sposób kompatybilnego transmitowania informacji o rodzaju sygnału, stanowiących dodatkowe informacje związane z przesyłanym programem telewizyjnym, w liniach sygnału telewizyjnego nie biorących udziału w powrocie pionowym, w całkowitym sygnale wizyjnym, przy czym treść informacji dodatkowej analizuje się w odbiornikach o podwyższonej jakości obrazu, znamienny tym, że przesyła się pakiet danych, zawierający sygnał rozbiegowy, startowy i sygnał informacji użytecznej, w postaci informacji dodatkowej w nie przenoszącej informacji obrazowej połowie pierwszej lub ostatniej linii sygnału obrazu telewizyjnego, przy czym po stronie odbiornika na podstawie danych rozbiegowych odtwarza się z poprawną fazą taktowania dane informacji użytecznej, a na podstawie informacji startowej adresuje się informację użyteczną oraz selektywnie wykrywa się początek danych informacji użytecznej, i przy czym na podstawie informacji dodatkowej wyróżnia się przynajmniej dwa sygnały wizyjne z grupy sygnałów: sygnał standardowy bez sygnału letterbx, bez dodatkowej informacji obrazowej; sygnał letterbox bez dodatkowej informacji obrazowej; sygnał letterbox, ze źródła obrazu filmowego bez dodatkowej informacji obrazowej; sygnał letterbox z kamerowego źródła obrazu z informacją dodatkową, zwłaszcza z rozróżnieniem treści obrazowej pól czyli ramek, uznanych za statyczne lub dynamiczne.
2. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że dane informacji użytecznej zestawia się w postaci kilku pakietów danych.
3. 3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że jako sygnał rozbiegowy wykorzystuje się oscylacje sinusoidalne.
4. 4. Sposób według jednego z zastrz. 3, znamienny tym, że dane informacji użytecznej koduje się bez składowej stałej.
5. 5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że dane informacji użytecznej koduje się dwufazowo.
6. 6. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że dane informacji użytecznej transmituje się ze zwiększoną redundacją.
7. 7. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że dane informacji użytecznej wysyła się tak, że kolejno nadaje się, z inwersją i bez inwersji, przebiegi sygnałowe każdego z pakietów danych (501), a po stronie odbiornika odpowiedni przebieg sygnału bez inwersji sumuje się w stopniu sumującym (52) z przebiegiem sygnału po inwersji i wykrywa się błędy w transmisji, przy czym wypadkowy sygnał sumy różny od zera wskazuje błąd transmisji.
8. 8. Sposób według jednego z zastrz. 1, znamienny tym, że przed sygnałem rozbiegowym nadaje się impuls o amplitudzie równej poziomowi maksymalnemu (Umax) danych, i o szerokości równej wielokrotności okresu taktowania danych.