PL167769B1

PL167769B1 - Element wlazowy szybu z masy formierskiej PL

Info

Publication number: PL167769B1
Application number: PL91299188A
Authority: PL
Inventors: Peter Philipp; Richard Kraiss
Original assignee: Prinzing Georg Gmbh Co Kg
Priority date: 1991-01-05
Filing date: 1991-12-10
Publication date: 1995-11-30
Also published as: CZ282115B6; SK70893A3; HU211708B; SK279321B6; WO1992012297A1; ATE106971T1; AU9104491A; EP0565554B1; DE4100160A1; US5398477A; HUT68854A; CZ122393A3; EP0565554A1; DE59101899D1; JPH06504336A; HU9301312D0

Abstract

1. Element wlazowy szybu z masy for mierskiej, zwlaszcza z betonu, wyposazony przynajmniej w jedna podpore, stanowiaca jedna calosc z elementem szybowym oraz wykonana z tej samej masy formierskiej, znamienny tym, ze jest zaopatrzony w zgrubienie (22, 41 i 42) scianki (13) ele mentu wlazowego (11) szybu, w którym to zgrubieniu sa uformowane podpory (18 do 21) majace postac wewnetrznych zaglebien (24 do 27, 43 do 46). Fig. 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest element włazowy szybu z masy formierskiej, zwłaszcza z betonu mas ceramicznych lub tworzyw sztucznych, wyposażony przynajmniej w jedną podporę służącą do oparcia stopy i będącą jednorodną częścią składową tego elementu, stanowiącą jedną z nią całość i wykonaną z tej samej masy formierskiej.

167 769

Znane elementy włazowe szybu tego rodzaju, na przykład z niemieckiego opisu patentowego nr 3 110 185, są zaopatrzone wewnąrz w podpory, służące do oparcia stopy i utworzone ze stalowych stopni włazowych. Podpory te są osadzone w elemencie włazowym szybu za pomocą specjalnie wbudowanego urządzenia, stanowiącego część urządzenia formierskiego - w czasie procesu wytwarzania części kształtowej.

W przypadku, gdy element włazowy szybu stanowi np. tubus szybowy z betonu - stalowy stopień włazowy zostaje zabetonowany w czasie procesu formowania razem z nim. Te stalowe stopnie włazowe, stanowiące oddzielne części - zakład produkujący elementy szybów musi zakupić, trzymać je w magazynie, a w czasie procesu formowania - dostarczyć je i umieścić na urządzeniu formierskim. Wymaga to znacznego nakładu pracy i kosztów.

Ponadto, materiał, z którego wykonane są stalowe stopnie włazowe, podlega korozji, wskutek czego szyby wykonane z takich elementów wymagają zwiększonego nakładu kosztów, zarówno na inspekcję jak i na konserwację. Stopnie stalowe implikują również niebezpieczeństwo powstania iskrzenia, a tym samym w szybach zawierających media łatwo zapalne i wybuchowe zwiększają niebezpieczeństwo wybuchu. Ponadto są one stosunkowo gładkie, stwarzając niebezpieczeństwo ześlizgnięcia się przy wchodzeniu do wnętrza szybu. Istotną wadą związaną z wytwarzaniem tego typu elementów szybowych jest także to, że w handlu znajdują się różnorodne kształty i wymiary stopni stalowych, wskutek czego urządzenia formierskie do wytwarzania tych elementów muszą być odpowiednio dostosowane do różniących się kształtów stopni, co jest szczególnie kosztowne.

Zadaniem niniejszego wynalazku jest skonstruowanie takiego elemenu włazowego szybu z masy formierskiej, który nie zmniejszając wytrzymałości elementu, eliminowałby konieczność stosowania oddzielnych stopni salowych, przyczyniając się do obniżenia kosztów wytwarzania.

Cel ten został osiągnięty przez konstrukcję elementu włazowego szybu z masy formierskiej, wyposażonego przynajmniej w jedną podporę, stanowiącą jego jednorodną część składową, ukształtowaną w obszarze zgrubienia ścianki elementu lub w tworzącej to zgrubienie wewnętrznej ściance działowej i mającą postać wewnętrznego zagłębienia lub przepustu. Dzięki temu, że jednorodna podpora, będąca częścią składową elementu włazowego szybu i stanowiąca z nim jedną całość, zostaje uformowana w procesie formowania tego elementu, z tej samej masy formierskiej, stają się całkowicie zbędne stalowe stopnie włazowe. Niepotrzebne są więc również związane z nimi nakłady na zaopatrzenie, magazynowanie, przygotowanie i dostarczenie tych stopni do urządzeń formierskich, co umożliwia znaczne zmniejszenie czasu i kosztów wytwarzania .

Wskutek tego zostają również wyeliminowane przerwy w procesie wytwarzania, niezbędne w dotychczasowym przebiegu tego procesu i związane z dostarczaniem i osadzaniem stopni stalowych, co umożliwia przejście na ciągły, automatyczny proces wytwarzania. Stają się także zbędne podwyższone nakłady na inspekcję i konserwację szybów skonstruowanych z takich włazowych elementów szybowych, jak również zredukowane do minimum niebezpieczeństwo iskrzenia i wybuchu.

Wynalazek ma również tę zaletę, że dzięki wyeliminowaniu wystających stopni stalowych została utworzona w przekroju włazowego elementu szybowego według wynalazku stosunkowo duża przestrzeń wolna, ułatwiająca swobodę poruszania się wewnątrz niego.

Zastosowanie masy formierskiej, zwłaszcza betonu, betonu siarkowego lub mas ceramicznych, a nawet tworzyw sztucznych do formowania podpór stwarza większą chropowatość ich powierzchni, zapewniając zwiększoną odporność na ślizganie się, co wpływa na podniesienie poczucia bezpieczeństwa osób, które wchodzą do szybu utworzonego z włazowych elementów szybowych według wynalazku. Tym samym, wszystkie prace reperacyjne i konserwacyjne w szybie mogą być przeprowadzone łatwiej i pewniej.

Ponieważ element włazowy szybu według wynalazku stanowi jedną całość wraz ze wszystkimi jego częściami i może być wykonany w jednym procesie formowania - można w ten sposób zapewnić większą szczelność tych elementów.

Reasumując powyższe, można stwierdzić, że zaletami wynalazku jest znaczna redukcja kosztów, oszczędność czasu produkcji, uzyskanie zwiększonej przestrzeni roboczej, zwiększone bezpieczeństwo, oraz polepszenie warunków dokonywanych reperacji i konserwacji szybu.

167 769

Jako beton są tu rozumiane wszelkie możliwe rodzaje betonu i mieszanek betonów, m.in. beton polimeryzacyjny, beton siarkowy i podobne masy betonowe, jak np. beton włóknisty itp.

Dzięki temu, że podpory, w postaci zagłębień zostają uformowane w zgrubieniu ścianki elementu włazowego szybu albo też w jego wewnętrznej ściance działowej, eliminuje się osłabienie przekroju tego elementu, a więc element włazowy szybu wraz z uformowanymi podporami, ma przynajmniej taką samą wytrzymałość jak znane dotychczas podobne elementy, przy czym zgrubienia ścianki, mające np. postać wzdłużnej nakładki, mogą być wykorzystane również do innych celów, np. do uformowania poręczy umożliwiającej, w trakcie schodzenia lub wychodzenia z szybu, chwycenie jej ręką.

Szczególnie korzystne jest ukształtowanie takich podpór w elemencie włazowym szybu według wynalazku, które zarówno w przekroju pionowym jak i poziomym mają kształt prostokąta, a ponadto są zaopatrzone od strony czołowej w występy, tworzące stopnie i ułatwiające chwycenie ręką. Korzystne jest nadanie tym podporom w przekroju pionowym postaci łukowych zagłębień

Zastosowanie, zgodnie z wynalazkiem podpór w postaci przepustów w odmianie zgrubienia ścianki, tworzącej ściankę działową elementu włazowego szybu, upraszcza zarówno jego konstruk cję jak i sposób wykonania podpór.

Pokrycie podpór warstwą farby umożliwia zarówno dodatkową ochronę przeciwkorozyjną jak i świecenie podpór.

Szczególnie korzystne wyniki uzyskuje się, gdy element włazowy szybu jest wykonany z betonu, w którym stosunek: woda/cement jest mniejszy lub równy 0,4.

Zaformowanie elementu włazowego szybu według wynalazku powinno odbywać się korzystnie z równoczesnym zagęszczaniem, zwłaszcza zagęszczaniem wibracyjnym, np. przy znanym prasowaniu wstrząsowym.

Element włazowy szybu według wynalazku powinien być wyjęty z formy przed tym, zanim zwią Ze zawarty w masie formierskiej środek więżący.

Produkcja elementów włazowych szybu według wynalazku może być łatwo zautomatyzowana, bowiem element włazowy szybu wyjęty z formy może być odtransportowany na dolnej złączce formy

Wymienione zarówno w poprzedniej jak i poniższej części opisu oraz wynikające z rysunków cechy elementu włazowego szybu, stanowią część składową wynalazku nawet wtedy, gdy nie jest to specjalnie zaznaczone.

Wynalazek jest bliżej wyjaśniony w przykładach rozwiązania uwidocznionych na rysunku, na którym:

Fig. 1 - przedstawia stojący element włazowy szybu, według przykładu rozwiązania, w przekroju poziomym j

Fig. 2 - ten sam element w przekroju wzdłuż linii II - II na Fig. 1;

Fig. 3 - ten sam element w widoku z boku w kierunku strzałki III na Fig. 1, z częściowym wykrojem j

Fig. 4 - stojący element włazowy szybu według innego przykładu rozwiązania, w przekroju pozio mym;

Fig. 5 - ten element szybu, w przekroju wzdłuż linii V - V na Fig. 4;

Fig. 6 - ten sam element w widoku w kierunku strzałki VI na Fig. 4, z częściowym wykrojem; Fig. 7 - stojący element włazowy szybu według jeszcze innego przykładu rozwiązania, w przekro ju poziomym;

Fig. 8 - ten sam element włazowy szybu w przekroju wzdłuż linii VIII - VIII na Fig. 7; Fig. 9 - stojący element włazowy szybu według jeszcze innego przykładu rozwiązania, w przekro ju poziomym;

Fig. 10 - ten sam element w przekroju wzdłuż linii X - X na Fig. 9;

Fig. 11 - ten sam element w widoku z boku w kierunku strzałki XI na Fig. 9, z częściowym wykro jem;

Fig. 12 - stojący element włazowy szybu według jeszcze innego przykładu rozwiązania, w przekro ju poziomym;

Fig. 13 - ten sam element w przekroju wzdłuż linii XIII - XIII na Fig. 12;

Fig. 14 - ten sam element w widoku w kierunku strzałki XIV na Fig. 12, z częściowym wykrojem; Fig. 15 - stojący element włazowy szybu według jeszcze innego przykładu rozwiązania, w przekro ju poziomym;

167 769

Fig. 16 - ten sam element w przekroju wzdłuż linii XVI - XVI na Fig. 15;

Fig. 17 - lee aae nlneint w widoku, e brke e kizrunke sZezakki XVII na Fig. 15, e częściowym wykrojem;

Fig. 18 - atojązy ilieint włazowy aeybu według Unaezen innigo przykładu rozwiązania, w roenkoouu pozioeye;

Fig. 19 - atouązy ilieint włazowy azybu widług Uiazzzi innigo pozykładu oozwiązania, w rozikoouu pozioeye;

Fig. 20 - ten sam element w przekroju dłułeź UIipi ex - ex ea gie. 19;

Fig. 21 - tne aae eleeint e kidkkp b boku - k iierunkustrzałki XXU na Fig. 19, z częściowym wykzouiel

Fig. 22 - stojący ilieint włazowy azybu widług Uiazzzi innigo pozykładu ooz-iązanla, w pozikoouu pozioeyei

Fig. Ϊ2 - ten saai elemenn w epoznkzju wzdłuż linii XXIII - XXIII na Fig. 22;

Fig. 24 - 1ue sam element w widoku z bokp w kiern^e strzłkip XXXP nn Fięj. 22, z częściowym wy^ojne;

Fig. 25 - atoUązy nlnenut włazowy azybu widług Uiazzzi innigo pozykładu oozwlązaela, w poznkzoOu pozioeyei

Fig. 22 - tnn aam Βίοηβιιΐ w przekrc)juwzdłp żlinp iXVPI - XVP I ea Ρ.ρ. 15;

Fig. 22 - ten sam element w widoku z boku. w k^omku atozałki iiXII na Fig. 25, z częściowym wy^oU^;

Fig. 2B - atoUązy nenelnt włazowy azybu widług Ulazzzi ^nigo rzzykładr zozwiązauia, w pozikooUr pozioeye;

Fig. 29 - tnn aae nlnenut w pzznkooUr wzdłuż IiuII iiIi - iiIi na Fig. 28;

Fig. 30 - tnn aae ilieint w widoku z boku w rinzrnkr atozałki iii na Fig. 28, z zzęśzko-ye wykooUne;

Fig. 31 - atoUązy ilieint włazowy azybu widług Uiazzzi innigo pozykładu oozwiązanka, w rozlkoour pozioeye;

Fig. 32 - tnn aae nenannt w pzznkoo0k wzdłuż IiuII iiiII - iiiII na Fig. 31;

a Fig. 33 - tnn aae nlneint w widoku z boku w kiio^ku utzzaaKi iiiIII na Fig. 31, z zzęśziowye wykzoUne.

Wazyatkin pozykłady ooz-kązania wynalazku, pzzndatawionl na Fig. 1 do 33, pozndatawiaUą lelelnt włazowy azybu 10 wykonany z eaay fooeilZukilU, z-aaazzza z bitonu, np. bitonu włókuiatlgo, bitonu aiaokowigo itp. albo z eaay' cloaekzznlO, względnii z t-ozzyw aztuzznyzh.

Elieint włazowy azybu 10 w tyoh -azyatkich pozyradkach ea poatać pklośckluia lub trbuau azybowigo 11, zlata-konngo z inuyei ilieintaei w pozyzUi atoUąziU, ozyli oś główna 12 mlienntu ea k^omik pionowy. Waounik tin nim Unat Uidnak konklzzuy, podobnii Uak nim Uiat konklczni, aby - Uak to rozykaado-o pzzldatawkouo na zyauuku - ilieint włazowy 11 azybu eiał kaztałt walzowy, bowiie eołm on zówuklł eimć kaztałt atołka, a w pzzlkzouu pozioeye kaztałt willokątny, np. zzwooorątny, owalny, leirtyzzuy lub inny. Wazyatkkn tn oółuozodnm kaztałty obUęti aą rozldekotle wynalazku.

Pzzldata-kony na zyaunku lelelnt włazowy 11 azybu ea wm -azyatkkch pozykładazh zoz-kązania śziankę 13 ogoankzzouą poziz zakzzy-ioną po-knzzzhnkę -l-nętzzną 14 i zakzzywkouą po-klozzhukę ziwnętozną 15. Pzzikzóu śzkauki 13 Uiat, poza orkaanyek poniłkU azczngóenyek pozyradkaek, w zaaadzkl oównoeilzny. Kałdy lenelnt włazowy 11 azybu Uiat zaopatozony na obydwu awyzh końzazh, w ukaztałtowani ^ęgi 16 i 17, u,eołekwkauązl «aUieni dopaao-auin i uazzzleuklnii aąaiaduoązych llnelutó- włazowy^ azybu.

Eenelnt włazowy 11 azybu Uiat wypoaałony wn-nątoz rzzynaueuklu w Uidną podpooę, ueołek-iauązą o^ozim atopy. W pozy^adz^ zozwkązanka wynalazku, pzzldatawionye na Fig. 1 do Fig 3 Uiat on wypoaałony łązznii w zztioy rodpooy 18, 19 i 20, 21. Podpooy ti atauowią Uidnoeiti i eatlOkało-o Undnooodni lelelnty włazowi 11 azybu, ufozeowann z tiU aaeiU eaay fooeklzakknu, w zzaam tngo aaengo ^oznau fozeo-anka.

Pzzldatawkonl na Fig. 1 do 3, podpooy 18 do 21 nlneintu -aazowlgo 11 azybu eaUą poatać zagłębiiń 24, 25, 26, 27 rfozeo-anych w zgoubklnku 22 śzkankk, po atzoukl -l-nętoznlu ιΙ^^tu 11. Zgo^iimi 22 śzkaukk twoozy, rodłułnkl bklgnązą wzdłuZ -i-nętzzuiu Ι^ιι rłaazcza

167 769 elementu 11 - nakładkę 23 w postaci podłużnego, płaskiego występu o dość znacznej szerokości, mającego w przekroju poziomym na Fig. 1 kształt przypominający spłaszczoną literę V. Występ ten wystaje ponad wewnętrzną powierzchnię 14 elementu 11, przy czym jego boczne powierzchnie są wzajemnie nachylone. Podpory 18 do 21 są uformowane, jak to widać na rysunku w postaci zagłębień 24 do 27, utworzonych w nakładce 23, przy czym są one uszeregowane w ten sposób, że tworzą dwubieżny ciąg stopni z wzajemnym przesunięciem poziomym i pionowym. Oznacza to, że obydwa zagłębienia 24 i 25 są umieszczone jedno pod duugim wzdłuż tjj aamjj innii pionowej, natomiast zagłębienia 26 i 27 umieszczone są jedno oo d dugimm zzdłżż inejj iiiii pionowe,, przy czym obydwie te linie znajdują się w określonym od siebie odstępie. Ponadto zagłębienie 26 jest przesunięte do góry w stosunku do zagłębienia 24, zaś zagłębienie 27 jest w ten sam sposób przesunięte w stosunku do zagłębienia 25 (Fig. 3).

Zagłębienia 24 do 27 są w przekroju poprzecznym elementu włazowego szybu - czworokątne, np. prostokątne albo kwadratowe, przy czym mają stosunkowo znaczną szerokość (Fig. 1 i 3), dostosowaną do możliwości dogodnego włożenia w nie i oparcia stopy. W przypadku ciągu dwubież nego szerokość utworzonych przez te zagłębienia podpór 18 do 21 powinna wynosić około 125 do 150 mm, zaś w przypadku ciągu jednobieżnego - ich szerokość powinna wynosić 300 do 400 mm, w obydwu przypadkach jest więc cna większa od szerokośći buta. Zagłębienia 24 do 27 są ponadto wyposażone w wystający pionowo i biegnący poziomo występ tworzący stooień 28 do 3,. ograniczony od czoła powierzchnią wewnętrzną nakładki 23 i mający korzystnie płaską, poziomą powierzchnię górną.

Zagłębienia 24 do 27 rozwiązania wynalazku przedstawionego na Fig. 1 do 3, mają, zarówno w przekroju poziomym jak i pionowym, kształt prostokąta i ograniczone są poziomą podstawą 34, tylną ścianką 35, dwiema równoległymi ściankami bocznymi 37 i 38, a od czoła pionowym występem tworzącym stopień 28, wystającym ponad powierzchnię podstawy 34. Tylna ścianka 35, zagłębienia 24 ma korzystnie kształt łukowy, przy czym jej krzywizna odpowiada krzywiźnie powierzchni wewnętrznej 14 elementu włazowego 11 szybu.

Dzięki uformowaniu podpór 18 do 21, w postaci zagłębień 24 do 27 uzyskuje się stanowiący jedną całość i jednorodny materiałowo element włazowy 11 szybu, eliminujący konieczność stosowania dodatkowych stopni stalowych, łącznie z wszystkimi ich wadami. Również nakłady na konserwację szybów, utworzonych z tego typu elementów 11, zostają znacznie zredukowane, eliminując ponadto iskrzenie, występujące w przypadku stopni stalowych, a tym samym niebezpieczeństwo wybuchu w szybie.

Dzięki opisanemu ukształtowaniu podpór 18 do 21, zostaje także utworzona stosunkowo duża przestrzeń robocza w przekroju szybu zwiększając bezpieczeństwo i ergonomię wejścia do szybu, a także eliminując możliwość poślizgnięcia się, głównie dzięki wystającym stopniom 28, umożliwiającym dogodne chwycenie ich ręką, jak również wskutek obustronnego ograniczenia postawionej stopy przez ścianki boczne 37 i 38.

Inną zaletą wynalazku jest to, że urządzenia formierskie służące do wytwarzania elementów włazowych szybu 11 nie muszą być dostosowywane do różnych kształtów i wymiarów stalowych stopni włazowych, wpływając ponadto korzystnie na szczelność formy.

Ponadto staje się zbędne stosowanie urządzeń służących do montażu oddzielnych stopni stalowych, jak również operacje załadowania tych urządzeń stopniami stalowymi i wprowadzenia stopni do urządzenia formierskiego, co wpływa na obniżenie kosztów wytwarzania. Wyeliminowane zostają także niezbędne dotychczas przerwy na czynności pomocnicze w procesie wytwarzania, umożliwiając całkowicie zautomatyzowaną produkcję.

Element włazowy szybu 11 według wynalazku charakteryzuje się dzięki opisanej konstrukcji jednorodnością materiału, wysoką jakością i równomierną wytrzymałością, również w obszarze podpór 18 do 21. Reasumując powyższe, wynalazek umożliwia uzyskanie znacznej obniżki kosztów, podniesienie jakości, szczelności, bezpieczeństwa, żywotności wytwarzanych elementów szybu, a także ułatwia ich konserwację, powiększa dysponowaną przestrzeń roboczą przekroju szybu i wydatnie zmniejsza czasy ich wytwarzania.

Przykład rozwiązania wynalazku według Fig. 4 do 6 różni się od poprzednio opisanego prze de wszystkim tym, że powierzchnia czołowa zgrubienia 22 znajduje się w płaszczyźnie cięciwy, równoległej do płaszczyzny pionowej 32, przechodzącej przez oś 12 włazowego elementu szyboB

167 769 wego 11, przy czym zagłębienia 24 do 27 maję postać graniastosłupów o podstawie trapezu i dość znacznej wysokości, dzięki czemu nad stopniami 28 do 31 znajduje się wystarczająco dużo miejsca (Fig. 6), aby we wnętrzu zagłębienia zmieściła się także dolna część łydki. Przęsło między zagłębieniami 24 do 27 ukształtowane jest w postaci prostokątnego pionowego występu, którego powierzchnie wewnętrzne 37 tworzące ścianki boczne zagłębień 24 do 27 są równoległe do pionowej płaszczyzny przechodzącej przez średnicę 32 (a nie promieniowe - jak w przykładzie rozwiązania według Fig. 1 do 3).

Ponadto w opisywanym przykładzie rozwiązania wynalazku podstawa 34 każdego z zagłębień 24 do 27 jest zaopatrzona przynajmniej w jeden, otwarty od dołu przepust 33, w postaci otworu równoległego do głównej osi 12 elementu 11. Celem tych przepustów jest uniemożliwienie zbierania się wody lub innej cieczy na podstawie 34 każdego z zagłębień 24 do 27, gdyż spływa ona przez te przepusty 33 w dół szybu. Dzięki przepustom uzyskano w tym rozwiązaniu wynalazku samoczynne czyszczenie poszczególnych zagłębień 24 do 27, a w wyniku opisanego ukształtowania zgrubienia 22 i zagłębień 24 do 27 - odpowiednie uproszczenie procesu wytwarzania włazowego elementu szybowego 11.

W przykładzie rozwiązania wynalazku, przedstawionym na Fig. 7 i 8 zgrubienie 22 ma postać nakładki 23 wypełniającej przestrzeń między czołową powierzchnią zgrubienia, stanowiącą płaszczyznę pionową przechodzącą przez cięciwę, a powierzchnią wewnętrzną 14 elementu 11, zaś ukształtowane w tej nakładce 23 podpory 18 do 21 mają postać zagłębień 24 do 27. Nakładka 23 ma w tym rozwiązaniu wynalazku stosunkowo dużą szerokość, zaś zagłębienia 24 do 27, w odróżnieniu od rozwiązań przedstawionych na Fig. 1 do 6, tworzą jednobieżny ciąg stopni. Zagłębienia te są w przekroju poprzecznym bardzo szerokie i zakończone na stosunkowo niewielkiej głębokości łukową ścianką, tworząc odpowiednio szerokie stopnie 28 do 31, które mają tę zaletę, że przy wchodzeniu na ukształtowaną w ten sposób drabinę, stopnie znajdujące się wyżej służą jako uchwyty do chwycenia ręką.

Inny przykład rozwiązania wynalazku, przedstawiony na Fig. 9 do 11, jest podobny do.rozwiązania zilustrowanego na Fig. 4 do 6, jednak ukształtowane przez zagłębienia 24 do 27 podpory 18 do 21 tworzą w nim jednobieżny ciąg stopni. Przy szerokości nakładki 23 jak na Fig. 4, uzyskuje się znacznie szersze stopnie 28 do 31, które przy wchodzeniu służą jako uchwyty rąk.

Wspólną cechą wszystkich opisanych dotychczas przykładów rozwiązania wynalazku, przedstawionych na Fig. 1 do 11 są podpory 18 do 21, utworzone przez zagłębienia 24 do 27 i uformowane w zgrubieniu ścianki elementu, mającym postać podłużnej nakładki 23. Każdy element 11 ma dzięki temu taką samą grubość przekroju ścianki 13, zarówno w obszarze nakładki 23 jak i w pozostałej części obwodu elementu. Poszczególne stopnie 28 do 31 tworzą więc rodzaj szczebli guasi-drabiny, ograniczonej obustronnie przez boczne ścianki nakładki 23, które spełniają rolę dźwigarów.

Ukształtowana w ten sposób drabina podnosi poczucie bezpieczeństwa osoby wchodzącej do szybu. Zewnętrzne ścianki boczne naaładdi 22 służą przz Pty jjko dooaatowe uccwytt przz wchodzeniu. Dotyczy to zwłaszcza przykładu rozwiązania wynalazku według Fig. 4 do 6, w którym zagłębienia 24 do 27 mają stosunOoww znaczną ctłwOwść ponad stopniami 28 do 31, przy czym w trakcie wchodzenia na żtcwrzwną przez nie guasi-drabinę - można chwycić rękami zarówno za ścianki boczne 38, 39 jak i za przebiegającą między stopniami ściankę środkową 40 nakładki 23.

W innym, nie przedstawionym na rysunku przykładzie rozwiązania wynalazku, podłużne ścianki zewnętrzne 38 i 39 oraz ścianka środkowa 40 nakładki 23 mogą być zarówno grubsze w przekroju poprzecznym od ścianek pokazanych na rysunku jak i dłuższe od nich, a dzięki temu wystają od strony czołowej przed stopnie 28 do 31, służąc do uchwycenia rękami. W tym celu zewnętrzne ścianki nakładki 23 są zaopatrzone w biegnące wzdłuż nich poręcze, stanowiące jedną całość z nakładką.

W jeszcze innym przykładzie Γooweęąznaa wetaαaaZu, prredołtdeowyt) na Fig. 12 do 14, podpory PB do 2P, uformowane przez zagłębienia 24 do P7 pe stopniami 28 do 3P, tworzącymi wwubieżny ciąg stopni z przestawieniem bocznym i rlwawctm, a więc są podobne do podpór w rozwiązaniu według Fig. 1 do 3. Ten przykład rozwiązania różni się jednak od poprzednio wmówlwnego tym, że jego podpory 18 do 21, są ufwrmwwαne od strony wewnętrznej bezpośrednio w ścian167 769 ce 13 włazowego elementu szybowego 11. Aby przekrój ścianki 13 elementu włazowego 11 szybu nie został osłabiony przez znajdujące się w niej zagłębienia 24 do 27, jest ona zaopatrzona w zgrubienie 41, znajdujące się po stronie zewnętrznej w obszarze uformowanych w niej podpór 18 do 21 i biegnące pionowo wzdłuż elementu 11, zwiększając odpowiednio przekrój ścianki 13 w tym obszarze. Na Fig. 12 zewnętrzna powierzchnia zgrubienia 41 ścianki 13 jest płaska, przy czym poszczególne zagłębienia 24 do 27 są tak rozmieszczone w tym zgrubieniu 41, że płaszczyzna symetrii pionowej pokrywa się z płaszczyzną promieniową, podobnie jak w rozwiązaniu według Fig. 1 do Fig. 3.

Inną cechą omawianego przykładu rozwiązania wynalazku według Fig. 12 do Fig. 14 jest to, że ścianki poszczególnych zagłębień 24 do 27 mają w przekroju pionowym kształt łukowy (Fig. 13), jednak dolna powierzchnia 34 tych zagłębień jest płaska i pozioma. Stopnie 28 do 31, poszczególnych podpór 18 do 21 mają w płaszczyźnie poziomej również kształt łuku, którego krzywizna odpowiada w przybliżeniu krzywiźnie powierzchni wewnętrznej ścianki 13 elementu włazowego szybu 11. Lukowy kształt zagłębień 24 do 27 ułatwia ich zaformowanie, a ponadto dzięki temu kształtowi (Fig. 13) w trakcie formowania zostają samoczynnie ukształtowane zarówno stopnie 28 do 31 jak i ścianki, tworząc jednolitą powierzchnię całego zagłębienia wraz ze stopniem 28 do 31.

jeszcze inny przykład rozwiązania wynalazku, przedstawiony na Fig. 15 do Fig. 17, jest z punktu widzenia rozmieszczenia podpór, podobny do rozwiązania według Fig. 9 do Fig. 11, tworząc jednobieżny ciąg podpór. Natomiast kształt tych podpór 18 do 21 wraz ze stopniami 28 do 31, a więc i sposób ich zaformowania w ściance 13 elementu włazowego 11 szybu jest podobny do rozwiązania według Fig. 12 do Fig. 14, gdyż i w tym przypadku ścianka 13 jest zaopatrzona w stanowiące z nią jedną całość zewnętrzne zgrubienie 41. Z tych względów opis poszczególnych części rozwiązania przedstawionego na Fig. 12 do Fig. 14 stosuje się również do omawianego przykładu rozwiązania. Jedyna różnica polega na tym, że zagłębienia 24 do 27, w przykładzie rozwiązania według Fig. 15 do Fig. 17 są znacznie szersze, wskutek czego oddowiednio ssersze są również stopnie 28 do 31, które wssająąs piona Z odn z dswiθezhhni z aagłębińS 4 4 os 27 mooą być, przy wchodzeniu do ssybu, wykorzystane rrwnież jjko uchwyty dla rrk.

Jeszcze inny przykład rozwiązania wynalazku, przedstawiony na iig . IZ, sstnowi seG^en włazowy 11 szybu w kształcie podobnym do poprzednio omówionego przykładu rozwiązania (wg Fig. 15 do 17), jednak różni się od niego przede wszystkim tym, że ma tylko jedną podporę 18, w postaci zagłębienia 24, uformowanego w zgrubieniu 41 po zewnętrznej stronie ścianki 13 elementu włazowego 11 szybu, przy czym zagłębienie to jest zaopatrzone w wystający do góry prostoliniowy stopień 28, równoległy do płaszczyzny pionowej przechodzącej przez średnicę 32 tego elementu 11.

W jeszcze innym przykładzie rozwiązania wynalazku, przedstawionym na Fig. 19 do 21, podpory 18 do 21 są uformowane w zewnętrznym zgrubieniu 41 ścianki 13 elementu włazowego 11 szybu i mają postać zagłębień 24 do 27, przy czym są one rozmieszczone w ten sposób, że ftwo rzą Jidndbliżnw ciąg stopni. Każde z zagłębień 24 do 27 ma w przekroju poziomym kształt prostokąta, zakończonego od strony wewnętrznej krawędzią łukową, odpowiadającą zakrzywieniu powierzchni 14, natomiast w przekroju pionowym zagłębienia te mają kształt rombu, przy czym ich ścianki tylne 35 są równoległe do pionowej płaszczyzny, przechodzącej przez średnicę 32 elementu 11. Dolna powierzchnia 34 każdego z zagłębień jest w przekroju pionowym nachylona do dołu, w kierunku od stopnia 28, wskutek czego tworzy ze ścianką 35 kąt ostry, zaś jego powierzchnia górna jest równoległa do tej powierzchni dolnej 34. Dzięki temu stopnie 28 do 31 utworzone w podporach 18 do 21 mają postać klinów, wpływając korzystnie na stabilne utrzymanie ooztasblonJJ na nich stopy.

Także w przykładzie rozwiązania wynalazku, przedstawionym na Fig. 22 do Fig. 22, ppodpry 18 do 2S, eemmentu włazowego 11 zzybu, ttanowią eddną z nmm aałość i są ukształtowane z tej samej masy formierskiej, w tym samym procesie formowania. Zasadnicza różnica w porównaniu do poprzednio omówionych przykładów rozwiązań polega na tym, że zgrubienie, w którym są uformowane podpory, jest obustronnie połączone ze ścianką 13 elementu włazowego 11 szybu i ma postać ścianki działowej 42, przebiegającej wzdłuż siecznej, równolegle do pionowej płaszczyzny przechodzącej przez średnicę 32 elementu 11, w określonej odległości od powierzchni wewnętrznej 14 tego elementu 11, częściowo ją przykrywając.

167 769

Podpory 18 do 21, tworzące jednobieżny ciąg stopni (albo nie przedstawiony na rysunku dwubieżny ciąg stopni) mają postać zagłębień lub przepustów 43 do 46, uformowanych w utworzonej przez zgrubienie ściance działowej 42. Przepusty te mają korzystnie w przekroju pionowym postać prostokątnych okien. Przęsła 47 do 49 znajdujące się w ściance działowej 42, między poszczególnymi przepustami 43 do 46 utworzonej w ten sposób drabiny służą, podobnie jak szczeble, zarówno do oparcia stopy, jak i chwytania rękami. Możliwe jest także, w nie przedstawionym na rysunku rozwiązaniu wynalazku, uformowanie w ściance działowej podpór w postaci zagłębień, podobnie jak w przykładach rozwiązań przedstawionych na Fig. 1 do Fig. 21.

Jeszcze inny przykład rozwiązania wynalazku, przedstawiony na Fig. 25 do Fig. 27, ma konstrukcję podobną do rozwiązania według Fig. 15 do Fig. 18, bowiem podpory 18 do 21 są ukształtowane w zgrubieniu 41 po zewnętrznej stronie ścianki 13 elementu włazowego 11 szybu i mają postać zagłębień 24 do 27, zaopatrzonych w wystające do góry stopnie 28 do 31, których powierzchnie czołowe są płaskie i równoległe do pionowej płaszczyzny przechodzącej przez średnicę 32 (porównaj Fig. 18).

Istotna różnica omawianego rozwiązania wynalazku polega zarówno na wyrównaniu grubości ścianki elementu 11 w obszarze uformowanych zagłębień 24 do 27, jak i zmniejszeniu zużycia materiału oraz ciężaru elementu. W tym celu element włazowy 11 szybu jest zaopatrzony na swej zewnętrznej powierzchni 50 w wydrążenia 51, przy czym ich rozmieszczenie jest takie (Fig. 26), że każde wydrążenie 51 na zewnętrznej powierzchni 50 elementu 11 jest umieszczone pionowo pomiędzy znajdującymi się po przeciwnej stronie na jego wewnętrznej powierzchni 14 - zagłębieniami 18 i 19, względnie 19 i 20, względnie 20 i 21. Głębokość wydrążeń 51 jest taka, aby grubość ścianki w przekroju pionowym była większa od określonej minimalnej wartości.

Jeszcze inny przykład rozwiązania wynalazku, przedstawiony na Fig. 28 do Fig. 30, wykazuje pewne podobieństwo do rozwiązania według Fig. 9 do Fig. 11, bowiem podpory 18 do 21 mające postać zagłębień 24 do 27 są uformowane w zgrubieniu 22 mającym postać podłużnej, biegnącej od wewnątrz nakładki 23 i zaopatrzone w wystające do góry stopnie 28 do 31, tworzące ciąg jednobieżny. Istotna różnica omawianego rozwiązania wynalazku polega na tym, że nakładka 23 ma z obydwu stron zewnętrzne ścianki 3B, 39, zakończone na powierzchni czołowej prostopadłymi do nich podłużnymi, płaskimi występami 52, 53, tworzącymi rodzaj poręczy do chwytania ręką. Poręcze 51, 53 biegnące wzdłuż elementu włazowego 11 szybu, stanowią jedną całość z nakładką 23, a w przekroju poprzecznym są korzystnie zakończone zawiniętym obrzeżem 54, 55, równoległym do ścianki 3B, 39. Obrzeża te nie tylko wzmacniają przekrój ścianek 38 i 39, lecz również ułatwiają chwycenie ręką utworzonej w ten sposób poręczy. Podpory 18 do 21 tworzą, łącznie z obustronnymi poręczami 52, 53 wygodną drabinę , przy czym nakłady związane z dodatkowym ukształtowaniem poręczy z zawiniętymi obrzeżami są znikome w stosunku do uzyskanych efektów podniesienia bezpieczeństwa eksploatacji szybu.

Pewną różnicę w stosunku do omówionych dotychczasowych rozwiązań wynalazku stanowi także łukowe, wypukłe ukształtowanie górnej powierzchni zagłębień 24 do 25 (Fig. 30) oraz nachylenie do dołu (w kierunku od stopnia 28) ich powierzchni dolnej 34. W najgłębszym miejscu powierzchnia dolna 34 łączy się z przepustem 33 w postaci szczeliny, korzystnie biegnącej przez całą szerokość stopnia 28. Nachylenie dolnej powierzchni 34 ma tę zaletę, że zanieczyszczenia ciekłe, które mogłyby się na niej osadzać spływają przez przepust 33 na dno szybu, zapewniając samoczynne oczyszczanie się zagłębień 24 do 27.

Jeszcze inny przykład rozwiązania wynalazku, przedstawiony na Fig. 31 do Fig. 33, jest podobny do rozwiązania według Fig. 9 do 11, z tą jednak różnicą, że nakładka 23 jest w nim (analogicznie jak w rozwiązaniu na Fig. 28 do Fig. 30) zaopatrzona w ścianki zewnętrzne 38 i 39 z poręczami 52, 53, zakończonymi zawiniętym obrzeżem 54, 55.

Element szybu według wynalazku jest przeznaczony do budowy różnego rodzaju szybów, których eksploatacja wiąże się z koniecznością wchodzenia do nich personelu obsługi, remontów lub konserwacji.

167 769

Fig. Ί

Fig. 8

167 769

Oznaczenia na rysunku

- element włazowy szybu;

- element włazowy szybu w postaci tubusu szybowego;

- oś elementu;

- ścianka elementu szybu;

- powierzchnia wewnętrzna ścianki;

- powierzchnia zewnętrzna ścianki;

16, 1Z z ręgiZ az oemirzzcnmżzhZ zedeezzhZ einnzuUuJ do 21 - podpory;

- zgrubienie ścianki wewnątrz elementu;

- nakładka;

do 27; 43 do 46 - zagłębienia tworzące podpory;

do 31 - wystające do góry stopnie podpór;

- średnica elementu włazowego;

- przepust luU otwór w podstawie zagłębienia;

- podstawa zagłębienia;

- tylna ścianka zagłębienia;

37, 38 - boczne ścianki zagłębienia;

39, 40 - pionowe ścianki obustronnie ograniczające zagłębienie;

- zgrubienie wz zewnątrz ścianki elementu;

- zewnętrzna powierzchnia zgrubienia na zewnątrz ścianki elementu;

- zgrubienie w postaci ścianki działowej;

do 46 - przepust w zgrub i eniu tuorzącym ścżar^^kę działową;

do 49 - przęsło między przepustamż w zgrubżenZu tworzącym ściankę działową;

- wydrążenie na zewnętrznej powierzchni elementu;

52, 53 - p^ęcz nn Obrzeżach nakładki;

54, 55 - wewlnżęte obrzeże porczzr-

167 769

X—(

Fig. 10 ^Fig· ¹¹

167 769

Fig. 19 i

167 769

Fig. 20 Fig. 21

Fig. 22

167 769

Fig. 23

Fig. 24

Fig. 25

167 769

Fig. 26 Fig. 27

Fig. 28

167 769

Fig. 29 Fig. BO

Fig. 31

167 769

Fig. 32

Fig. 33

/ /

Departament Wydawnictw UP RP Nakład 90 egz

Cena 1,50 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Element włazowy szybu z masy formierskiej, zwłaszcza z betonu, wyposażony przynajmniej w jedną podporę, stanowiącą jedną całość z elementem szybowym oraz wykonaną z tej samej masy formierskiej, znamienny tym, że jest zaopatrzony w zgrubienie (22, 41 i 42) ścianki (13) elementu włazowego (11) szybu, w którym to zgrubieniu są uformowane podpory (18 do 21) mające postać wewnętrznych zagłębień (24 do 27, 43 do 46).
2. Element włazowy zzybu wddłgg zsstrz. 1 , znaminnn y yym, że gruubienie (22) ścianki jest uformowane po jej stronie wewnętrznej.
3. Element włazowy zzybu wddług aastrz. z, anamien nt , y ż, żs umezmienie (22) jego ścianki ma postać nakładki (23), biegnącej wzdłuż wewnętrznej linii płłasczz, zeee menu włazowego szybu (11).

4. Elnment włazowy szybu według zastrz. 3, z w a m i e η n yz t y mg że nakładka (23Z ma szerokość większą od szerokości uformowanych w niej zagłębień (.4 do 27), tworzących pod- pory (10 do 21). 5. Element dazeezz zzu^ utuluzsastr z. 3, z z i i e η n y Zyg, Z e nakdaaza (23) ma posać podłużnego, płaskiego występu, równoległego do osi nlementu.
6. Elemen włazowy szybu według zastrz. 3 lub 5, znamienny tym, że nakładka (23) jest wyposażona po swj1 urrnniz eewntrzznjg w uchwyty (52, 53).
7. Element włazowy zy^bu edługg zattrz. 6, z m i m i e n nt t g ż, ch yuZzy5y (52,

53) nakładki (23) mają postać poręczy, poprzecznie odstających i korzystnie biegnących wzdłuż nakładki (23) oraz stanowiących z nią jedną całość.

B. Element włazowy szybe włułzz stszrz. 1, zznmienπ y yyz, Zjjego zgrubienie, połączone z deóch stron ze ścianką (13) elementu włazowego szybu (11) ma postać ścianki działowej (42) przebiegającej wzdłuż siecznej, równolegle do pionowej płaszczyzny, przechodzącej przez średnicę (32) tego elementu szybowego szybu (11).
9. Element dazeezz zzu^wi^! uzzastz z. 8, zznmlenn y yyz, 1 j jeg o zgrubienie w postaci ścianki działowej (42) przebiega w odległości mniejszej od promienia od tej wewnętrznej powierzchni (14) elementu szybowego (11), którą przykrywa.
10. Element włazowy szybu według jednego z zas^z. 8 lub 9, znamienny tym, że jego zgrubienie w postaci ścianki działowej (42) jest zaopatrzone w zagłębienia w postaci przepustów (43 do 46) tworzących podpory (18 do 21) w ciągu jedno- lub dwubieżnym.
11. Element włazowy sszZu według zzal^i?^. 1, znamienzg t m m, Wz grłymizmie (41) jego ścianki (13) znajduje się po jej stronie zewnętrznej i przebiega wzdłuż elementu szybowego.
12. Element włazowy sszZu według zzas^^. U z znamiezzg t m ^mz iz łruumizmie (41) na zewnątrz jego ścianki jest zaopatrzone w wydrążenia (51) na swej powierzchni zewnętrznej.
13. Element włazowy sszZu według zzasi^. Hz znamienzg t m m, Wz zwSążizmza (51) w zgrubieniu (41) na zewnątrz jego ścianki są umieszczone między dwoma, sąsiadującymi, wewnętrznymi zagłębieniami (24 do 27).
14. Element włazowy szybu według zαaurz. 1, znamienny tym, że zagłębienia (24 do 27) tworzące podpory (18 do 21) są uformowani wzdłuż linii pionowej, tworząc jedweUieżny ciąg stopni.
15. Element włazowy sszZu według zzasuz. ,z znamnzzzl t m ^mz wz ałdłumnnmza (24 do 27) tworzące podpory (18 do 21) są uformowane wzdłuż dwóch linii pionowych, tworząc dwubieżny ciąg stopni z wzajemnym przesunięciem bocznym i pionowym sąsiadujących stopni.
16. Elemenn włazowy sszZu według zzasrz. znamienzg t m ^mz Wz ałdłumiznza (24 do 27) tworzące podpory mają w przekroju pionowym kształt łukowy.

167 769
17. Element włazowy szybu według zastrz. 1, znamienny tym, ie podpory, zwłaszcza zaś tworzące je zagłębienia (24 do 27) mają w przekroju pionowym kształt czworokąta korzystnie prostokąta.
18. Element włazowy szybu według zastrz. 1, znamienny tym, że zagłębienia (24 do 27, 43 do 46) uformowane w nakładce (23) w ściance (13), względnie w zgrubieniu w postaci ścianki działowej (42) elementu włazowego (11), tworzące podpory (18 do 21) mają szerokość większą od szerokości buta.
19. EEimmnt szybu deułz g strzrz. Iz znamien ny tym, ża zęgłębienia (24 do 27) uformowane w nakładce (23) w ściance (13), względnie w zgrubieniu w postaci ścianki działowej (42) elementu włazowego (11) i tworzące podpory (18 do 21) są zaopatrzone w poziome wystające do góry występy tworzące stopnie (28 do 31), których powierzchnia czołowa pokrywa się z wewnętrzną powierzchnią nakładki (23), powierzchnią wewnętrzną (14) ścianki (13), względnie z powierzchnią ścianki działowej (42).

28. EEernent włazoyy szyuu długzz strz.z, 19z z n i e n e n ny tym, że wpytępy tworzące stopnie (22 dd 318) mają górną powierzchnię płaską, korzystnie pokrytą zewnętrzną warstwą przeciwślizgową.
21. ΕΕ^^ί^ włazowy zybbp edł^y aattz. . 19, nnamienny t, ^m> f uformowany na obrzeżu zgrubienia lub ścianki występ, tworzący stopień (28 do 31), jest w rzucie poziomym prostoliniowy.
22. EEement włazowy zyybp edł^y astrz. . 19, nnamienny do 31) jest w rzucie poziomym łukowy.
23. EEemeet włazowy szybu włdgp g strzęp Iz znamtenny (24 do 27) tworzące podpory mają w przekroju poziomym oraz/lub pionowym, kształt czworokąta, zwłaszcza prostokąta.
24. EEmient włazowy z^jrbu e/długg asttrz . 1, tłem^enn y tym, pd lna pp powierzchnia (34) zagłębień (24 do 27) tworzących podpory jest pozioma.
25. Element włazowy zyyb u eddłu g asstrz . nammienn y t wierzchnia (34) zagłębień (24 do 27) tworzących podpory jest nachylona w dół, w od wysępu (28 do 31).
26. EElment włazowy szybu według zaaΓZ, p, naamienn y (35) zagłębienia (24 do 27) jest w przekroju poziomym prostoliniowa.
27. EEemeπt włazowy szybu według zastrz1 p, tłeanenn y ka (35) zagłębienia (24 do 27) jest w przekroju poziomym łukowa.
28. Element włazowy szybu według zast^. p, znaannnn y (24 do 27) jest zaopatrzone na swej dolnej powierzchni, przynajmniej w jeden, otwarty od dołu przepust (33).

t , m, żw stępę( 828 tym, ie łęgłębienia typ, y y p, pd lnapp pokierunku tylna pś iana^a p e l^p a ścianie zagłębieme
29. EElrnent włazowy szybu według zastΓZ, p, tłeaienn y typ, pp wantzΓznaele zagłębień, tworzących podpory (18 do 21) są zaopatrzone w zewnętrzne pokrycie.

38. EElmen wwłzowy sszbu wweług zzatrz. 22, taealenn y typ, pe kryciepe zawiera warstwę ochronną, np. farby ochronnej, korzystnie - antykorozyjnej.
31. Element włazowy szybu według zastrz. 29, znamienny tym, że pokrycie zawiera warstwę zewnętrzną sygnalizacyjną np. farby sygnalizacyjnej (świecącej).
32. Element włazowy szybu według zastrz. ,p znamienty t m ni p ep estp ykkotant z betonu, w którym stosunek: ooda/cnennt jest równy lub mniejszy od 8,4.
33. Element włazowy szybu według zasrz.p 32p znamienny tymp ie jest wykonany z betonu zagęszczonego, zwłaszcza przez zagęszczanie wibracyjne.