PL166992B1 - Urzadzenie nawijajace dla przewijarko-krajarek, zwlaszcza typu osiowego PL PL - Google Patents

Abstract

1. Urzadzenie nawijajace dla przewijarko-krajarek, zwlaszcza typu osiowego, na których co najmniej jeden szeroki zwój wstegi papieru lub tym podobnego mate- rialu, moze byc ciety na wieksza ilosc wezszych zwojów i które zwlaszcza sa wyposazone w stanowisko do odwija- nia dla co najmniej jednego szerokiego zwoju, w stanowi- sko dla wzdluznego ciecia wstegi oraz w dwa stanowiska nawijajace z co najmniej jednym urzadzeniem nawijaja- cym, przy czym obydwa stanowiska nawijajace usytuo- wane sa z obu stron jednego, lub wiecej, a szczególnie dwóch walów dociskowych, na stanowisku do nawijania przewidziany jest co najmniej jeden przyrzad nawojowy i sklada sie ono co najmniej z dwu wsporników lub ram nosnych dla przenoszenia nawijanego zwoju podczas nawijania, z jednej glowicy zaciskowej, na kazdy wspor- nik lub rame nosna dla centrycznego, obrotowego zam- ocowania kazdego zwoju i z co najmniej jednej jednostki napedowej dla kazdego przyrzadu nawojowego, przy czym os napedowa silnika jednostki napedu nawijania jest przesadzona wzgledem osi nawijania zwoju, zas nawijany zwój podczas przebiegu nawijania ma zmienne polozenie, znamienne tym, ze silnik napedowy (17), ze swoja osia (45) równolegla do osi nawijania (46) zwoju (25) jest zamocowany na wsporniku lub ramie nosnej (10) i posiada kolo napedowe (22), przy czym na jednym wale napedowym (14) umieszczony jest pas (23), który wyko- nany jest w postaci pasa plaskiego, zebatego, klinowego, liny albo lancucha, zas kolo (13), polaczone jest z glowica zaciskowa (15), przy czym napedowy pas (23) lub lancuch opasuje kolo napedowe (22) i kolo (13), . . . . FIG. 1 PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie nawijające dla przewijarko-krajarek, zwłaszcza typu osiowego, na których przynajmniej jeden szeroki zwój wstęgi papieru lub tym podobnego może być

166 992 cięty na większą ilość węższych zwojów i które są przeważnie wyposażone w stanowisko do odwijania dla co najmniej jednego szerokiego zwoju, w stanowisko dla wzdłużnego cięcia wstęgi oraz w dwa stanowiska nawijające z co najmniej jednym urządzeniem nawijającym. Przy tym obydwa stanowiska nawijające usytuowane są z obu stron jednego, lub więcej, a szczególnie dwóch wałów dociskowych; na stanowisku do nawijania przewidziany jest co najmniej jeden przyrząd nawojowy i składa się ono co najmniej z dwóch wsporników lub ram nośnych dla przenoszenia nawijanego zwoju (podczas nawijania), z jednej głowicy zaciskowej, na każdy wspornik lub ramę nośną dla centrycznego, obrotowego zamocowania każdego zwoju i z co najmniej jednej jednostki napędowej dla każdego przyrządu nawojowego, przy czym oś napędowa silnika jednostki napędu nawijaka jest przesadzona względem osi nawijania zwoju.

Tego rodzaju urządzenia do nawijania stosowane są zatem przede wszystkim w przewijarkokrajarkach. Gdy w przewijarko-krajarkach obwodowych nawijany zwój leży swoim ciężarem na jednym lub dwu obracających się wałach niosących, tak, że sam jego ciężar służy do wytworzenia siły docisku, wystarczającej do bezpoślizgowego przeniesienia momentu obrotowego z wału (wałów) niosących na nawijany zwój, to w prze^^i^:rko^l^^ajarkach osiowych niezależnie od tego, czy tylko wał dociskowy lub wały dociskowe i tuleje nawojowe nawijanych zwojów napędzane są w kierunku obrotu, konieczne jest wytworzenie wystarczającego docisku pomiędzy nawijanym zwojem i wałem dociskowym. Dla tego celu znane są dwa sposoby. Albo wsporniki lub ramy nośne są zamocowane obrotowo w taki sposób, że ich wychylenie podąża za zmianą średnicy zwoju podczas nawijania. W tym przypadku wsporniki lub ramy nośne są wychylane każde jednym cylilndrem hydraulicznym, za pomocą którego siła może być przyłożona na wał dociskowy. Drugi sposób przyłożenia siły docisku polega na tym, żeby wsporniki lub ramy nośne utrzymywać podczas całego cyklu nawijania w jednakowym położeniu i głowice zaciskowe dla tulei nawojowych dla zwojów usytuować każdą na jednych saniach, które mogą się poruszać w kierunku do - względnie od wału dociskowego po prowadnicy umieszczonej na wsporniku względnie ramie nośnej i np. poprzez dźwignię obracaną cylindrem hydraulicznym wywierać docisk skierowany na wal dociskowy.

Tego rodzaju urządzenia nawijające mogą być stosowane w wielu różnych typach maszyn, ale przy zastosowaniu ich w przewijarko-krajarkach typu osiowego osiąga się szczególnie duże zalety. Przy tego typu krajarkach tuleje względnie krążki, na których nawijane będą wstęgi powstałe ze wzdłużnego przekrojenia zwoju, przylegają z boku do jednego lub dwu walców dociskowych, usytuowanych przeważnie obok siebie. Z uwagi na miejsce potrzebne do wsporników i krążków nośnych w kierunku osi wału(ów) dociskowych sąsiadujące bezpośrednio ze sobą pasma są nawijane po przeciwległych stronach wału(ów) dociskowych. Przy tego rodzaju przewijarkokrajarkach pożądane jest w razie konieczności nawijanie zwojów o małej szerokości. Dlatego też wówczas, gdy przynajmniej po jednej stronie wału(ów) dociskowych przewidzianych jest kilka urządzeń do nawijania, to znaczy, że nawijanych jest kilka zwojów powstałych z przekrojenia, to dla wsporników względnie ram nośnych pozostaje bardzo mało miejsca. Ten wymóg daje się spełnić w stosunkowo łatwy sposób, gdy napęd ruchu obrotowego dla procesu nawijania odbywa się poprzez napęd wału(ów) dociskowych i moment obrotowy przenoszony jest siłą tarcia na nawijany zwój, który jest lekko dociśnięty do wału dociskowego.

Natomiast większego zapotrzebowania miejsca wymagają takie konfiguracje, w których każda głowica zaciskowa posiada własny napęd obrotowy, to znaczy, że moment obrotowy przyłożony jest w osi nawijanego zwoju. Dla urzeczywistnienia również w takich przypadkach możliwie małej szerokości wsporników względnie ram nośnych (patrząc w kierunku osi wału dociskowego) instaluje się silniki hydrauliczne lub elektryczne w taki sposób, żeby ich osie napędowe były usytuowane pod kątem prostym do osi nawijania. Dzięki temu długość silników napędowych, w widoku osiowym, może być stosunkowo duża, bez nadmiernego powiększania szerokości wsporników lub ram nośnych. Szczególnie zaleca się wykorzystać korpus silnika elektrycznego, jako część wspornika (DE 38 00 703 Al). To znane usytuowanie musi się jednak godzić z przekładnią kątową, umieszczoną pomiędzy osią silnika a osią wału nawijaka.

Znane jest z niemieckiego opisu patentowego nr 38 36 195 A1 urządzenie do nawijania taśmy materiału na tuleje nawojowe, które posiada przeciwległe względem siebie leżące w jednej linii trzpienie nośne ułożyskowane obrotowo w ramie maszyny, które na swoich zwróconych do siebie końcach posiadają sworznie do wprowadzenia do tulei nawojowych i do napinania za ich pomocą,

166 992 przy czym każdorazowo przewidziane są one z podtrzymującą je przesuwną osiowo tuleją łożykową. Napęd służy do przesuwu tam i z powrotem co najmniej jednego z leżących wzajemnie przeciwległe trzpieni nośnych. Dla eliminacji niedopuszczalnych przegięć trzpieni nośnych w następstwie oddziaływania walców dociskających na obwodzie rolek nawojowych, trzpień nośny jest osiowo przesuwany ale nie ma możliwości obrotu w tulei łożyskowej, która za to jest przesuwna i bez możliwości obrotu prowadzona w panewce, która jest ułożyskowana obrotowo w ramie maszyny.

Z europejskiego opisu patentowego nr 00 95 790 B1 znany jest przyrząd do następującego po sobie składania i czasowego przechowywania arkuszy lub podobnych artykułów na walcu nawijającym, zawierający: (pierwszy, drugi i trzeci równolegle ustawione walce), z których ostatni jest walcem nawijającym lub zbiorczym, pierwszy walec jest podtrzymywany w obudowie przyrządu, a drugi walec w ramie w tej obudowie, przy czym rama jest przestawna w obudowie pomiędzy dwoma najbardziej wysuniętymi na zewnątrz, stałymi pozycjami, co najmniej jedną taśmę bez końca, która przebiega podczas składania arkuszy przez trzy walce dla utworzenia pętli otaczającej trzeci walec, środek do wprowadzania arkuszy między pierwszy i drugi walec i do wprowadzenia arkuszy do szczeliny utworzonej przez trzeci lub nawijający walec i taśmę bez końca, środek do uruchamiania taśmy bez końca oraz środek do prowadzenia i podtrzymywania trzeciego walca, zawierający szyny, które podtrzymują na swoich końcach ruchomo ułożyskowany trzeci walec, przy czym wzajemne pozycje osi pierwszego i drugiego walca podczas procesu składania są stałe, podczas gdy oś trzeciego walca oddala się odpowiednio do ilości arkuszy, które zostają wprowadzane do przyrządu i są składowane między trzecim walcem i pętlą taśmy bez końca, bezstopniowo od osi pierwszego i drugiego walca. Charakteryzuje się on tym, że środki prowadnicze i podtrzymujące są zamocowane przegubowo za pomocą trzpieni zawiasowych w obudowie i mają zagięty w postaci haka koniec lub zderzak palcowy oraz części boczne, które współpracują z zamocowanymi na ramie kołkami lub wałkami, a środki prowadnicze i podtrzymujące podtrzymują stale w dowolnym położeniu ramy.

Celem wynalazku jest stworzenie urządzeń nawijających o na wstępie wymienionych cechach charakteiystycznych, nadających się zwłaszcza dla przewijarko-krajarek typu osiowego i mających ulepszony napęd osiowy dla wału nawijającego.

Cel ten został osiągnięty w urządzeniu nawijającym, dla przewijarko-krajarek, zwłaszcza typu osiowego, na których co najmniej jeden szeroki zwój wstęgi papieru lub tym podobnego materiału, może być cięty na większą ilość węższych zwojów i które zwłaszcza są wyposażone w stanowisko do odwijania dla co najmniej jednego szerokiego zwoju, w stanowisko dla wzdłużnego cięcia wstęgi oraz w dwa stanowiska nawijające z co najmniej jednym urządzeniem nawijającym, przy czym obydwa stanowiska nawijające usytuowane są z obu stron jednego, lub więcej, a szczególnie dwóch wałów dociskowych; na stanowisku do nawijania przewidziany jest co najmniej jeden przyrząd nawojowy i składa się ono co najmniej z dwu wsporników lub ram nośnych dla przenoszenia nawijanego zwoju podczas nawijania, z jednej głowicy zaciskowej, na każdy wspornik lub ramę nośną dla centrycznego, obrotowego zamocowania każdego zwoju i z co najmniej jednej jednostki napędowej dla każego przyrządu nawojowego, przy czym oś napędowa silnika jednostki napędu nawijania jest przesadzona względem osi nawijania zwoju, zaś nawijany zwój podczas przebiegu nawijania ma zmienne położenie, charakteryzującym się tym, że silnik napędowy ze swoją osią równoległą do osi nawijania zwoju jest zamocowany na wsporniku lub ramie nośnej i posiada koło napędowe, przy czym na jednym wale napędowym umieszczony jest pas, który wykonany jest w postaci pasa płaskiego, zębatego, klinowego, liny albo łańcucha, zaś koło połączone jest z głowicą zaciskową, przy czym napędowy pas lub łańcuch opasuje koło napędowe i koło, przy czym napędzane przez koło napędowe obraca się, przy czym skuteczna średnica koła napędowego jest większa niż co najmniej jeden element aktywnych części napędowych silnika, i obejmuje ten element co najmniej na pewnym odcinku jego osiowej długości.

Korzystnie wirująca podczas pracy aktywna część napędowa ma średnicę zewnętrzną, co najmniej w przybliżeniu tak dużą lub większą od największej średnicy zewnętrznej silnika napędowego, przy czym silnik stanowi silnik indukcyjny trójfazowy o zewnętrznym wirniku lub silnik prądu stałego z wirnikiem tarczowym.

166 992

Korzystnie wsporniki względnie ramy nośne posiadają prowadnice dla przejazdu lub przesuwu wózka lub sań, na których umieszczony jest nawijany zwój odpowiednio do narastania średnicy tego zwoju podczas nawijania, zaś koło jest usytuowane na co najmniej jednym z wózków lub sań przyrządu nawijającego, a elementy prowadzące dla pasa lub łańcucha usytuowane są co najmniej na wsporniku lub ramie nośnej, dla przeniesienia siły napędowej na napędowe koło w każdym wymaganym podczas nawijania położeniu wózka lub sań względem wspornika lub ramy nośnej.

Korzystnie na wózku lub saniach w odniesieniu do koła zarówno po stronie nadjeżdżającego jak i odjeżdżającego odcinka pasa lub łańcucha usytuowane są dalsze elementy prowadzące dla pasa, przy czym w każdej pozycji wózka lub sań względem wspornika lub ramy nośnej występują takie same stosunki długości i kąta opasania koła.

Urządzenie według wynalazku ma jedno obracające się cięgno, korzystnie łańcuch, usytuowany co najmniej na wsporniku lub ramie nośnej dla każdego przyrządu nawijającego, które działa na wózek lub sanie dla wywołania nacisku liniowego pomiędzy nawijanym zwojem i co najmniej jednym wałem dociskowym podczas cyklu nawijania albo dla wywołania przesuwu wózka lub sań lub też dla obydwu razem.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urządzenia nawijające dla bliżej nie pokazanej przewijarko-krajarki osiowej, schematycznie w widoku w kierunku osi wału dociskowego, przy czym jedne sanie dla nawijanego zwoju przedstawione są w swoich obydwu skrajnych położeniach; fig. 2-to samo urządzenie nawijające w położeniu odkładania zwoju (stanowisko rozładowania); fig. 3 - to samo urządzenie nawijające w przekroju wzdłuż linii A-A według fig. 1; fig. 4 - drugi przykład wykonania urządzenia nawijającego, w widoku w kierunku osi wału dociskowego (jak na fig. 1), przy czym przedstawione są zarówno pozycja nawijania (linia ciągła) jak i pozycja opuszczania (linia kreskowa podwójna), zaś fig. 5 - silnik indukcyjny trójfazowy o zewnętrznym wirniku przydatny jako silnik napędowy według wynalazku, w przekroju osiowym.

W urządzeniu nawijającym 100, przedstawionym na fig. 1 do 3, pokazano jedną stronę jedynego przyrządu nawijającego 101 i wał dociskowy 30. Wał dociskowy 30 może być częścią znanej przewijarko-krajarki osiowej, ale na rysunku nie pokazanej, na której na stanowisku rozwijania szeroka wstęga papieru lub temu podobnego rozwijana jest z szerokiego zwoju i na stanowisku do cięcia ulega wzdłużnemu podzieleniu na co najmniej dwie węższe wstęgi. Wstęgi te nawijane są na stanowiskach do nawijania, które usytuowane są po dwa lub więcej, korzystnie po dwa z każdej strony wału dociskowego 30 i złożone są w danym wypadku, z co najmniej jednego przyrządu nawijającego 101.

Jako rama nośna 10 dla przyrządu nawijającego 101 służy tak zwana rama nawojowa, na której usytuowane są sanie 11 przesuwne na prostych prowadnicach 12. Sanie 11 przenoszą ułożyskowane obrotowo koło napędowe 13, które jest w tym przykładzie wykonania kołem pasowym rowkowym i odstaje od nich z boku po stronie przeciwległej do zwoju 25. Wał napędowy 14 ułożyskowany obrotowo w saniach 11 wystaje z nich i po stronie sań 11 zwróconej do zwoju 25 przenosi głowicę zaciskową 15 (patrz fig. 3), która jest zaciśnięta w otwartym końcu tulei nawojowej 16 zwoju 25 w sposób cierny lub kształto wy.

Rama nośna 10 przenosi ponadto silnik napędowy 17, który we wszystkich przedstawionych przykładach wykonania jest silnikiem indukcyjnym trójfazowym o zewnętrznym wirniku według fig. 5. W tym silniku, wirnik, stanowiący jego aktywną część napędową 18, obraca się wokół stojana 19, zamocowanego na ramie nośnej 10. W tym przykładzie wykonania średnica zewnętrzna wirnika jest tak duża, jak największa średnica całego silnika. Wirnik (część napędowa 18) posiada na swoim obwodzie zewnętrznym obejmę, np. obrotowy kołnierz 20, na którym zamocowany jest element pierścieniowy 21, który wraz z częścią napędową 18 tworzy koło napędowe 22, będące kołem pasowym rowkowym. Koło napędowe 22 silnika 17 i koło napędowe 13 na saniach 11 leżą na jednej wspólnej płaszczyźnie i są opasane napędowym pasem 23, będącym w tym przykładzie wykonania, pasem klinowym. Krążek napinający 26, który przemieszcza się na ramie nośnej 10, służy do wytwarzania właściwego napięcia na napędowym pasie 23. Na wysokości obydwu końców prowadnicy 12 przewidziane są na ramie nośnej 10 elementy prowadzące 27 i 28, które wykonane są w postaci kół pasowych rowkowych i leżą również w jednej płaszczyźnie z kołem napędowym i

166 992 napędzanym. W ten sposób jednostka napędowa nawijaka może pracować przy każdym położeniu sań 11 wzdłuż prowadnicy 12. Dalsze elementy prowadzące 29 i 31 wykonane w postaci krążków lub kół pasowych rowkowych, usytuowanych obrotowo na saniach 11 umożliwiają utrzymywanie stałej długości napędowego pasa 23 przy każdym położeniu roboczym sań 11. Przy tym zachowany zostaje również niezmienny kąt opasania pasa 23 wokół koła 13.

Działanie jednostki napędowej polega na tym, że przebieg nawijania rozpoczyna się w lewym położeniu sań 11, przedstawionym na fig. 1 liniami ciągłymi, przy którym początek wstęgi 24 powstałej po przecięciu, zamocowany jest na tulei nawojowej 16 za pomocą opasania 17 lub naklejania albo temu podobnie oraz tuleja nawojowa dolega do wału dociskowego 30. Przez uruchomienie koła 13 (w kierunku strzałki A) następuje nawinięcie wąskiej wstęgi 24, przy czym średnica nawijanego zwoju 25 wciąż narasta, tak że sanie 11 muszą być odpowiednio do jej zmiany przesuwane w prawo (na rysunku) aż uzyskają położenie końcowe oznaczone podwójną linią przerywaną, przy którym zwój 25 osiąga żądaną średnicę. Przesuw sań odbywa się za pomocą elementów prowadzących 33 do 35 wykonanych w postaci obrotowych krążków lub kół zębatych oraz za pomocą cięgna 32 mającego korzystnie postać łańcucha. Łańcuch ten przyłożony jest swoim jednym końcem nad prowadnicę 12 do punktu zamocowania 38 sań 11, a drugim końcem do punktu zamocowania 39 sań 11 usytuowanego poniżej prowadnicy 12 i działa na sanie siłą ciągnącą. Ponieważ obydwa punkty zamocowania 38 i 39 sań 11 usytuowane są po dwóch stronach prowadnicy 12 to moment wychyłowy działający na prowadnice pozostaje stały dla obydwu kierunków pracy. Dla napędu cięgna 32 przewidziany jest silnik 37, a dla napinania łańcuchakrążek napinający 36. Przy takim usytuowaniu napędu sanie 11 przesuwa się nie tylko dokładnie, a zwłaszcza w sposób koordynowany z narastaniem średnicy zwoju 25, lecz również istnieje możliwość wytworzenia i utrzymania żądanej siły docisku zwoju 25 do wału dociskowego 30 dla danego położenia sań 11. Elementy prowadzące 33, 34, 35 usytuowane są korzystnie współosiowo do innych wałów na ramie nośnej 10.

Dla umożliwienia przesuwania całej ramy nośnej tam, i z powrotem pomiędzy pozycją nawijania, przedstawioną na fig. 1 i pozycją wyładunku, przedstawioną na fig. 2, cała rama nośna 10 ułożyskowana jest wahliwie wokół osi obrotu 40, a jej wychylenie pomiędzy tymi dwoma pozycjami realizowane jest za pomocą siłownika 41, zaznaczonego na rysunku jedynie schematycznie.

W drugim przykładzie wykonania, zgodnie z fig. 4 położenie wspornika lub ramy nośnej 10 zmienia się odpowiednio do narastania średnicy nawijanego zwoju 25. W tym celu wspornik względnie rama nośna 10 wychylane są wokół osi obrotu za pomocą siłownika 41, przy czym siłownik ten jak i oś obrotu przejmują również funkcję opuszczenia zwoju. Ponadto siłownik 41 w tym przypadku służyć może również do wytworzenia jak i utrzymania żądanej siły docisku pomiędzy zwojem 25 i wałem dociskowym 30. Dla przykładu wykonania wynalazku pokazanego na fig. 4 części o równorzędnym działaniu posiadają takie same oznaczenia jak w przykładzie według fig. 1do 3.

Wreszcie w obydwu przykładach wykonania przewidziane są sanie 42, które przenoszą na sobie całą ramę nośną wraz z siłownikiem 41 i na których elementy te poruszają się wzdłuż stałych prowadnic 44 względem podłogi 43 w kierunku osi wału dociskowego, po pierwsze dla umożliwienia wyciągnięcia głowic zaciskowych 15 z tulei nawojowej 16 zwoju 25 (co zasadniczo jest również do zrealizowania przy nieruchomych saniach 42), a po drugie dla umożliwienia nawijania beli o różnych szerokościach. Wreszcie w przypadku szczególnie wąskich wstęg i wielu przyrządów nawijających z każdej strony wału dociskowego każdy przyrząd nawijający jako całość może być przesuwany równolegle do osi wału dociskowego celem stworzenia pomiędzy sąsiadującymi przyrządami nawijającymi miejsca niezbędnego dla wymiany zwojów. W ekstremalnym przypadku pocięte wstęgi mogą być tak węskie jak szerokość obydwu prowadnic 44 (fig. 3) przyrządu nawijającego, które są usytuowane po obu stronach nawijanego zwoju.

FIG.3

Ł2

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 1,00 zł.

Claims (5)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Urządzenie nawijające dla przewijarko-krajarek, zwłaszcza typu osiowego, na których co najmniej jeden szeroki zwój wstęgi papieru lub tym podobnego materiału, może być cięty na większą ilość węższych zwojów i które zwłaszcza są wyposażone w stanowisko do odwijania dla co najmniej jednego szerokiego zwoju, w stanowisko dla wzdłużnego cięcia wstęgi oraz w dwa stanowiska nawijające z co najmniej jednym urządzeniem nawijającym, przy czym obydwa stanowiska nawijające usytuowane są z obu stron jednego, lub więcej, a szczególnie dwóch wałów dociskowych, na stanowisku do nawijania przewidziany jest co najmniej jeden przyrząd nawojowy i składa się ono co najmniej z dwu wsporników lub ram nośnych dla przenoszenia nawijanego zwoju podczas nawijania, z jednej głowicy zaciskowej, na każdy wspornik lub ramę nośną dla centrycznego, obrotowego zamocowania każdego zwoju i z co najmniej jednej jednostki napędowej dla każdego przyrządu nawojowego, przy czym oś napędowa silnika jednostki napędu nawijania jest przesadzona względem osi nawijania zwoju, zaś nawijany zwój podczas przebiegu nawijania ma zmienne położenie, znamienne tym, że silnik napędowy (17), ze swoją osią (45) równoległą do osi nawijania (46) zwoju (25) jest zamocowany na wsporniku lub ramie nośnej (10) i posiada koło napędowe (22), przy czym na jednym wale napędowym (14) umieszczony jest pas (23), który wykonany jest w postaci pasa płaskiego, zębatego, klinowego, liny albo łańcucha, zaś koło (13), połączone jest z głowicą zaciskową (15), przy czym napędowy pas (23) lub łańcuch opasuje koło napędowe (22) i koło (13), przy czym koło (13) napędzane przez koło napędowe (22) obraca się, przy czym skuteczna średnica koła napędowego (22) jest większa niż co najmniej jeden element aktywnych części napędowych (18) silnika (17), i obejmuje ten element co najmniej na pewnym odcinku jego osiowej długości.
2. 2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że wirująca podczas pracy aktywna część napędowa (18) ma średnicę zewnętrzną, co najmniej w przybliżeniu tak dużą lub większą od największej średnicy zewnętrznej silnika napędowego (17), przy czym silnik stanowi silnik indukcyjny trójfazowy o zewnętrznym wirniku lub silnik prądu stałego z wirnikiem tarczowym.
3. 3. Urządzenie według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że wsporniki względnie ramy nośne (10) posiadają prowadnice (12) dla przejazdu lub przesuwu wózka lub sań (11), na których umieszczony jest nawijany zwój (25) odpowiednio do narastania średnicy tego zwoju podczas nawijania, zaś koło (13) jest usytuowane na co najmniej jednym z wózków lub sań (11) przyrządu nawijającego (101), a elementy prowadzące (27,28) dla pasa (23) lub łańcucha usytuowane są co najmniej na wsporniku lub ramie nośnej (10), dla przeniesienia siły napędowej na napędowe koło (13) w każdym wymaganym podczas nawijania położeniu wózka lub sań (11) względem wspornika lub ramy nośnej.
4. 4. Urządzenie według zastrz. 3, znamienne tym, że na wózku lub saniach (11) w odniesieniu do koła (13) zarówno po stronie nadjeżdżającego jak i odjeżdżającego odcinka pasa (23) lub łańcucha usytuowane są dalsze elementy prowadzące (29, 31) dla pasa (23), przy czym w każdej pozycji wózka lub sań (11) względem wspornika lub ramy nośnej (10) występują takie same stosunki długości i kąta opasania koła (13).
5. 5. Urządzenie według zastrz. 3, znamienne tym, że na wsporniku lub ramie nośnej (10) dla każdego przyrządu nawijającego (101), usytuowane jest co najmniej jedno obracające się cięgno (32) korzystnie łańcuch, które działa na wózek lub sanie (11) dla wywołania nacisku liniowego pomiędzy nawijanym zwojem i co najmniej jednym wałem dociskowym (30) podczas cyklu nawijania albo dla wywołania przesuwu wózka lub sań, lub też dla obydwu razem.