Przedmiotem wynalazku jest mechanizm napedu struga z kolem Lancuchowym dla Lancu¬ cha strugowego i waLem napedowym koLa Lancuchowego, w którym kolo Lanouchowe posiada wieniec wtórny, a wal napedowy wieniec pierwotny i w którym, tworzac sprzegLo tarciowe, wienieo wtórny posiada przyporzadkowany wiencowi pierwotnemu okrezny stozkowy rowek pierso Leniowy, a wieniec pierwotny rozstawione na obwodzie i przyporzadkowane rowkowi pierscieniowemu otwory promieniowe dla przyjmowania sworzni sprzegajaoyoh, przy ozym sworznie sprzegajace sa zaklinowywane w rowku pierscieniowym, dzieki temu, ze swobod¬ nie zalozyskowany pierscien centrujacy, który swoja powierzchnia klinowa wspólpracuje ze stopkami sworzni jest przedstawiany osiowo i promieniowo w wiencu pierwotnym za po¬ moca umieszozonego przed nim pierscienia dociskowego, a stozkowe glówki sworzni maja po¬ stac segmentów oiernych zamocowanych na sworzniach sprzegajacych.Znany jest tego rodzaju mechanizm napedu struga, w którym sprzegLo oierne wzglednie jego elementy sprzegajace wyrózniaja sie mala zuzywalnosoia, poniewaz dla sworzni sprze¬ gajacych z jednej strony a dla stozkowych glówek sworzni z drugiej strony uzyto róz¬ nych materialów* Podczas gdy dla sworzni sprzegajacych najwazniejszymi byly wlasciwos¬ ci wytrzymalosciowe, to w przypadku stozkowych glówek sworzni chodzilo w pierwszym rze¬ dzie o wspólczynniki tarcia i odpornosc na scieranie* Uzyskano miekkie sprzeganie oraz równomierne obnizanie sil szczytowych dla unikniecia przeoiazen.Zadaniem wynalazku Jest opracowanie mechanizmu napedu struga opisanego na wstepie rodzaju, w którym sprzeganie cierne wyróznialoby sie obnizonymi Jednostkowymi, naoiska¬ mi powierzchniowymi i które zapewnialoby niozawodne odprowadzanie ciepla bedacego wy¬ nikiem tarcia podczas poslizgów w czasie sprzegania. Zadanie to zostalo rozwiazane wedlug wynalazku w mechanizmie napedu struga omawianego rodzaju przez to, ze wienieo2 . 146 2kk pierwotny na oo najmniej dwóoh, polozonych w okreslonym odstepie obok siebie torach kolo- wyoh posiada otwory promieniowe dla sworzni sprzegajacych a umocowane na sworzniach sprze¬ gajacych segmenty oierne tworza dwa pierscienie olerne wspólpracujace swymi zewnetrznymi bokami ze solankami rowków plersoleniowyoh a takze dzieki temu, ze wieniec wtórny na oo najmniej jednym torze kolowym polozonym w projekojl pomiedzy obydwoma pierwotnymi torami kolowymi posiada plersoien o1orny umieszczony w srodku pomiedzy pierwotnymi pierscieniami oiernyml 1 wspólpraoujaoy dzieki odpowiedniej stozkowatoscl z ioh solankami wewnetrznymi oraz dzieki temu, ze wtórny pierscien cierny jest zalozyskowany w rowku pierscieniowym w sposób pozwalajacy na jego przesuwanie osiowe.V wyniku tych rozwiazan wynalazczych, naprzemiennie sprzegajace sie wewnetrznie piers¬ cienie olerne tworza razem sprzeglo wleloplytkowe9 przy czym srodkowy pierscien cierny dzieki swej ruohllwosol osiowej zapewnia zawsze nienaganna kompensacje róznych nawet efek¬ tów zuzyola pierscieni otemyoh, Stozkowatosc sprzegajacych sie wewnetrznie pierscieni ciernych przyczynia sie takze do nienagannego styku solanek. Dzieki sprzegajacym sie wew¬ netrznie piersolenlom ciernym zostaje znacznie zwiekszona powierzchnia tarcia, oo powodu¬ je jednoozesnle znaczne zmniejszenie jednostkowych naoisków powierzchniowych oraz odprowa¬ dzanie na duzej powierzchni ciepla spowodowanego tarolora podozas poslizgu. Wszystko to po¬ woduje, ze unika sie praktycznie "nadZerania" pierscieni ciernych, a ponadto, ze utrzymu¬ je sie tak zwane wlasolwosci pracy awaryjnej, poniewaz warstwa olejowa powstajaca pomiedzy powierzchniami ciernymi pierscieni ciernych nie ulega rozerwaniu dzieki malym jednostkowym naolskom powierzchniowym. Zmniejszenie jednostkowych nacisków powierzchniowych powoduje znaozne zmniejszenie obciazenia sworzni sprzegajacych. Podozas gdy w znanym mechanizmie napedu struga sprzeglo olerne z jednym tylko pierscieniem ciernym moze byc uzyte do prze¬ noszenia mooy slegajaooj 200 kV, a w ostateoznoscl 250 kW, to sprzeglo cierne wedlug wyna¬ lazku Jest przystosowane do przenoszenia mocy ponad 300 kW. Zapewnione jest miekkie sprze¬ ganie 1 zmniejszenie zuzycia. V tym tez nalezy uptarywaó upatrywac zalet osiagnietych dzie¬ ki wynalazkowi.Dalsze cechy wynalazku przedstawiaja sie nastepujaco. Zgodnie z jednym, posiadajacym samodzielne znaozenie, rozwiazaniom wynalazku, wieniec wtórny na swoim, wspólosiowym z wtó¬ rnym piersolenlom oiernym, torze kolowym wykazuje rozstawione na obwodzie otwory promie¬ niowe dla przyjmowania sworzni sprzegajaoyoh ze stozkowymi segmentami ciernymi, tworzacy¬ mi wtórny plersoien cierny. W ten sposób uzyskuje sie wyjatkowo elastyczno dopasowanie srodkowego pierscienia oiernego do obydwu plersoien! ciernych polozonych na zewnatrz, a które poprzez klinowa powierzchnie pierscienia centrujacego moga byc przestawiane promie¬ niowo wzgledem srodkowego pierscienia oiernego. Segmenty cierne pierwotnyoh pierscieni cie- rnyoh moga byc poprzestawiane wzgledem siebie o pól dlugosci, oo calkowicie zabezpiecza przed przekreoanlem segmentów otemyoh srodkowego pierscienia oiernego 1 obydwu zewnetrz¬ nych plersoien! olernyoh.Ponadto srodkowy wzgl. wtprny piorsoion cierny jest korzystnie podziolony na trzy lub cztery segmenty cierne, kazdemu z których jest przyporzadkowanych kilka sworzni sprzegaja¬ oyoh umiejscowionych w swoich otworach promieniowych. Zadaniem tych sworzni sprzegajacych jest ustalenie segmentów ciernych wtórnego plersoionia oiernego w kierunku obwodowym bez ograniczenia loh ruohllwosol promieniowej. Dla stworzenia ruchliwosci osiowej, wieniec wtórny posiada w obszarze rowka pierscieniowego odpowiednio szerokie okrezne rynnowate wy¬ branie lozyskowe, w które wnikaja wtórne sworznie sprzegajace oraz segmenty cierne w ob¬ szarze stóp segmentów.Wynalazek zostanie dokladniej wyjasniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia w przekroju osiowym czesc wynalazozogo mechanizmu napedu struga, fig.2 - mechanizm napedu w ozesoiowym przekroju promieniowym wykonanym wzdluz linii ?-? na fig. 1, a fig. 3 - mechanizm napedu z fig. 1 w widoku z góry.1462kk 3 Na figurach przedstawiono niechanizm napedu struga z kolem lancuchowym 1 dla lancuoha strugowego 1 z walem napedowym 2 kola lancuchowego 1, przy czym kolo lancuchowe 1 posiada wtórny wienieo 3; a wal napedowy 1 wieniec pLerwotny *L. Wienieo wtórny 3, tworzac sprzeglo cierne, posiada przyporzadkowany wLencowi pierwotnemu k okrezny stozkowy rowek pierscienio¬ wy 5fnatomiast wienieo pierwotny h posiada rozstawione na swoim obwodzie 1 przyporzadkowa¬ ne rowkowi pierscieniowemu 5 otwory promieniowe 6 dla przyjmowania sworzni sprzegajacych 7* Sworznie sprzegajace 7 sa zaklinowywane stozkowymi glówkami 8 w rowku pierscieniowym 5* Do tego celu sluzy swobodnie zalozyskowany pierscien centrujacy 9» który wspólpracuje ze stop- kamL sworzni 10 swoja klinowa powierzchnia 11 przestawiana promieniowo w wlenou pierwotnym k przez umieszczony przed nim pierscien dooiskowy 12* Stozkowe glówki sworzni maja postac segmentów ciernych 8 zamocowanych na sworzniach sprzegajacych 7* Segmenty cierne 8 po obu stronach sworzni sprzegajacych 7 posiadaja przebiegajace obwodowo szczeliny promieniowe 8 o okreslonej szerokosci i glebokosci* Dzieki powyzszemu, jednostkowy nacisk powierzchniowy na segmentach ciernych 8 zwieksza sie w kierunku konców szczelin co powoduje, ze w obszarach tych moga sie utworzyc kliny ole¬ jowe przez co, przy przeciazeniach wraz z równomiernym obnizaniem sil szczytowych nastepu¬ je jednoozesnie rozplyniecie oleju* Dla uzyskania zawsze równomiernego, miekkiego sprzegania i dla zmniejszenia jednostko¬ wych nacisków powierzchniowych, a to dla zachowania tak zwanych wlasciwosci praoy awaryjnej przy utworzeniu nierozerwalnej warstwy oleju, wieniec pierwotny k na oo najmniej dwóoh obok siebie w okreslonym odstepie polozonych torach kolowych A i B posiada otwory promieniowe 6 dla sworzni sprzegajacych 7* Segmenty cierne 8 zamocowane na sworzniach sprzegajaoyoh two¬ rza dwa okrezne plersolenle cierne 15, 16 wspólpracujace swoimi zewnetrznymi bokami 13 z bokami rowka pierscieniowego 1U. Wieniec wtórny 3 na co najmniej jednym torze kolowym C po¬ lozonym na projekcji pomiedzy obydwoma pierwotnymi torami kolowymi A i B, wykazuje piers¬ cien cierny 18 umieszczony po srodku pomiedzy pierwotnymi pierscieniami ciernymi 15? 16 i wspólpracujacy odpowiednia stozkowatoscia z ich wewnetrznymi bokami 17* Dla samoczynnego ustawiania wzglednie dopasowywania do obydwu pierwotnyoh pierscieni ciernyoh 15, 16 i dla kompensacji ewentualnych skutków zuzycia, wtórny pierscien cierny 18 jest zalozyskowany w rowku piersoleniowym 5 w sposób umozliwiajacy jego ruch osiowy* X tak, wienieo wtórny 3 na wspólosiowym z wtórnym pierscieniem ciernym 18 torze kolowym posiada rozstawione na obwo¬ dzie otwory promieniowe 19 dla przyjmowania sworzni sprzegajaoyoh 20 ze stozkowymi segmen¬ tami ciernymi 21, które tworza wtórny pierscien cierny 18* Uzyskuje sie ponadto wyjatkowo duza zdolnosc dopasowywania pomiedzy pierscieniami cier¬ nymi 15• 1* *¦ 18 • Segmenty cierne 8 pierwotnych pierscieni oiernyoh 15» 16 sa wzgledem sie¬ bie przestawione o pól dlugosci* Ich sworznLe sprzegajace 7 umieszczone na sasiednich to¬ rach kolowych A, B spoczywaja swymi stopami 10 na klinowej powierzchni przestawianego osio¬ wo wzgl* promieniowo pierscienia centrujacego i same dzieki temu moga byc przestawiane pro¬ mieniowo* Wtórny pierscien cierny 18 moze byc podzielony na trzy, cztery lub na wieksza ilosc segmentów ciernych 21, kazdemu z których jest przyporzadkowanych kilka umiejscowio¬ nych w swoich otworaoh promieniowych sworzni sprzegajaoyoh 20 dla ustalenia tyoh segmentów oiernyoh 21 w kierunku obwodowym* Ponadto, rowek pierscieniowy 5 posiada okrezne wybranie lozyskowe 22 o okreslonej szerokosci dla stworzenia ruchliwosci osiowej wtórnych segmentów oiernyoh 21, któryoh sworznie sprzegajace 20 wnikaja w to wybranie* Ponadto, wtórne segmen¬ ty cierne 21 w obszarze stopek posiadaja odpowiednie rowki poprzeczne dla wnikajacych swo¬ rzni sprzegajacych 20 oo zapewnia niezaklócanie ruchliwosci osiowej* Zastrzezenia patentowe 1* Mechanizm napedu struga z kolem lancuchowym dla lancucha strugowego i walem napedo¬ wym kola lanouchowego, w którym kolo lancuchowe posiada wienieo wtórny;a wal napedowy wie-k 1*»6 2kk nleo pierwotny 1 w którym, tworzao sprzeglo tarciowe, wieniec wtórny posiada przyporzadko¬ wany wiencowi pierwotnemu okrezny stozkowy rowek pierscieniowy a wieniec pierwotny rozsta¬ wione na obwodzie 1 przyporzadkowane rowkowi pierscieniowemu otwory promieniowe dla przy¬ jmowania sworzni sprzegajacych, przy ozym sworznie sprzegajaoe moga byc zaklinowane w ro¬ wku pierscieniowym, dzieki temu, ze swobodnie zalozyskowany pierscien centrujacy, który swoja powierzchnia klinowa wspólpracuje ze stopkami sworzni jest przestawny osiowo 1 pro¬ mieniowo v wiencu pierwotnym za pomoca umieszczonego przed nim pierscienia dociskowego a stozkowe glówki sworzni maja postac segmentów oiernych zamocowanych na sworzniach sprzega¬ jacych, znamienny tym, ze wieniec pierwotny /k/$ na co najmniej dwóch, polo¬ zonych w okreslonym odstepie obok siebie torach kolowych /?, B/ posiada otwory promienio¬ we /6/ dla sworzni sprzegajacyoh /7/, a umocowane na sworzniach sprzegajaoyoh /7/ segmen¬ ty cierne /&/ tworza dwa pierscienie cierne /15» 16/ wspólpracujaoe swymi zewnetrznymi bo¬ kami /13/1 ze sciankami rowków pierscieniowych /\k/, a ponadto wieniec wtórny /3/ na co najmniej jednym torze kolowym /c/ polozonym w projekoji pomiedzy obydwoma pierwotnymi to¬ rami kolowymi /A., B/ posiada pierscien cierny /18/ umieszczony w srodku pomiedzy pierwot¬ nymi pierscieniami ciernymi /15, 16/ 1 wspólpracujacy stozkowa scianka z ich sciankami we¬ wnetrznymi /17/f zas wtórny piersoien cierny /l8/ Jest zalozyskowany w rowku pierscienio¬ wym /5/ przesuwnie w kierunku osiowym* 2* Mechanizm wedlug zastrz* 1,znamienny tym, ze wieniec wtórny /3/ na wspólosiowym z wtórnym pierscieniem ciernym /18/ torze kolowym posiada rozstawione na ob¬ wodzie otwory promieniowe /19/ do przyjmowania sworzni sprzegajaoyoh /20/ ze stozkowymi segmentami oiernyml /2l/9 które tworza wtórny piersoien cierny /18/* 3« Mechanizm wedlug zastrz* 1 lub 2, znamienny tym, ze segmenty cierne /8/ pierwotnych pierscieni ciernych /15» 16/ sa wzgledem siebie przestawilo o pól dlugosci* ka Mechanizm wedlug zastrz* 2,znamienny tym, ze wtórny pierscien olerny /18/ Jest'podzielony na trzy lub cztery segmenty cierno /2l/, kazdemu z których jest przy¬ pórza4kowanych kilka sworzni sprzegajacych /20/ umiejscowionych w swoich otworach promle¬ niowyoh* 5* Mechanizm wedlug zastrz* 1,znamienny tym, ze rcwck pierscieniowy /5/ posiada okrezne wybranie lozyskowe /2Z/ o okreslonej szerokosci dla umozliwienia ruohu o- slowego wtórnych segmentów ciernych /21/, które swoimi stopkami wnikaja w wybranie lozys¬ kowe /22/*H»6 zkk 19 22 ?Ta1A 17 8 5 3 -MAikó 2kk 201? LJU, F i g.3 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 cgz.Cena 220 zl PL