Przedmiotem wynalazku jest tama podsadzkowa przeznaczona do podsadzania wyrobiska górniczego powstalego w wyniku eksploatacji zloza naturalnego stalego w systemie scianowym, dzialajaca w powiazaniu z obudowa zmechanizowana przez polaczeniejej ze stropnicami i spagni- camijednostek obudowy, a posiadajaca górne i dolne segmenty, które to segmenty wspólnie tworza spójne zamkniecie przestrzeni podsadzanej, dostosowujac sie przestawnie do wysokosci wyrobiska w zakresie roboczej wysokosci obudowy.Znana tama podsadzkowa z opisu patentowego ogloszeniowego RFN nr 29 43 748 sklada sie z segmentu górnego i dolnego nalozonych czesciowo na siebie i wzajemnie przesuwnych w kierunku prostopadlym do spagu i stropu. Górny segment ma po bokach prowadniki, w które jest wsuniety dolny segment bocznymi krawedziami. Górny segment tamy jest wzdluz jego górnego boku zamocowany do stropnicy za posrednictwem przesuwnej belki osadzonej w stropnicy. Górny segment jest równiez polaczony z przesuwna belka za posrednictwem przegubu umozliwiajacego obrót górnego segmentu wokól osi równoleglej do stropu oraz osi prostopadlej do stropu. Dolny segment tamy jest zamocowany w obszarze jego dolnej krawedzi spagnicy. Dolny segment jest polaczony przegubem z belka, która jest osadzona przesuwnie w spagnicy. Przegub umozliwia obrót dolnego segmentu wzgledem spagnicy wokól osi równoleglej w polowie szerokosci ucho, do którego jest zamocowany hydrauliczny silownik, drugim koncem zamocowany do spagnicy.Hydrauliczny silownik ustawia segmenty tamy skosnie wzgledem spagnicy, co umozliwiaja belki osadzone przesuwnie w stropnicy i spagnicy. Przesuwne nalozenie na siebie górnego i dolnego segmentu tamy tworzy zagrode dla materialu podsadzkowego, która moze byc podwyzszana lub obnizana w zaleznosci od ruchów obudowy, z która tama jest powiazana. Rabowanie obudowy powodujejednoczesnie zsuwanie segmentów7 tamy, a rozpieranie obudowy rozsuwanie segmentów tamy.Segmenty górny i dolny maja szerokosc nieco wieksza od szerokoscijednostki obudowy przez co miedzy segmentami sasiadujacych ze soba jednostek obudowy pozostaje nieosloniety obszar.Do jego oslaniania sluza segmenty pomocnicze zamocowane wzdluz nocznych krawedzi z jednej strony górnego i dolnego segmentu. Pomocnicze segmenty tworza jednolita zagrode z górnym i2 145 894 odpowiednio dolnym segmentem, co powoduje, nie nierównomierne ustawienie jednostek obu¬ dowy wymaga przechylanie segmentów wokól osi prostopadlej do stropu i spagu, aby zlikwidowac szpary powstajace miedzy segmentami tamy sasiadujacych ze soba jednostek obudowy.Likwidacja wspomnianych szpar jest trudna w warunkach nieregularnosci wyrobiska scianowego i jednolitosc tamy wzdluz calego wyrobiska jest trudna do zachowania.Celem wynalazku jest tama podsadzkowa zachowujaca szczelnosc wzdluz calego wyrobiska scianowego mimo wzajemnych przesuniec poszczególnych jednostek obudowy.Cel ten wedlug wynalazku osiagnieto przez utworzenie tamy z dolnego i górnego segmentu zachodzacych na siebie i nachylonych ze spadem w kierunku przestrzeni podsadzkowej. Dolny segment jest zaopatrzony w ploze spoczywajaca na spagu, a usytuowana poprzecznie wzgledem tego segmentu. Ploza jest polaczona przegubem ze spagnica jednostki obudowy. Górny segment tamy jest zawieszony na ciegnie zamocowanym przesuwnie w pomocniczej stropnicy polaczonej przegubem ze stropnicajednostki obudowy. Ponadto tama ma dolny i górny pomocniczy segment.Dolny pomocniczy segment jest polaczony ciegnami do dolnych segmentów dwóch sasiadujacych ze soba jednostek obudowy, a górny pomocniczy segment jest polaczony ciegnami do górnych segmentów dwóch sasiadujacych ze soba jednostek obudowy.Dolny i górny pomocniczy segment tamy wspiera sie o zewnetrzne powierzchnie odpowiednio dolnego i górnego segmentu tamy dwóch sasiadujacych ze soba jednostek obudowy zakrywajac przestrzen miedzy tymi jednostkami.Dolny segment tamy ma w przekroju poprzecznym zarys dwóch ceowników polaczonych jeden obok drugiego wspólna pólka i zwróconych pólkami ku podsadzanej przestrzeni wyrobiska górniczego. Górny segment tamy ma przekrój dwuteowy, a w polowie szerokosci ma poprzeczna pletwe wystajaca po obydwu stronach srodnika, z tym ze czesc pletwy wystajaca ku podsadzanej przestrzeni wyrobiskajest dluzsza od szerokosci segmentu. Dolny pomocniczy segment ma przek¬ rój dwuteowy, a górny pomocniczy segment ma przekrój ceowy zwrócony pólkami ku wnetrzu obudowy. Przesuwnosc zawieszenia górnego segmentu jest uzyskana za pomoca suwaka, do którego ciegno jest zamocowane, który to suwak jest osadzony przesuwnie w pomocniczej strop¬ nicy i jest polaczony z pomocnicza stropnica sprezyna od strony podsadzanej przestrzeni. W suwaku jest osadzony krazek przez który jest przewiniete ciegno. Jeden koniec ciegna jest zamoco¬ wany do stropnicy jednostki obudowy, drugi koniec do spagnicy tej jednostki. Górny pomocniczy segment tamyjest polaczony z ciegnem przewinietym przez krazek zawieszony na dwóch sasiaduja¬ cych górnych segmentach tamy, a ciegno na drugim koncu jest obciazone ciezarem. Na górnej powierzchni plozy zwiazanej z dolnym segmentem tamy jest umieszczony podest sluzacy do chodzenia po nim przez ludzi obslugujacych obudowy i tame. Plozy dwóch sasiednich jednostek obudowy sa wzajemnie polaczone silownikami. Górny segment tamy ma w górnej czesci hakowe zaczepy opierajace sie o ustalajacy pret osadzony w uchwytach suwaka polaczonego przesuwnie z pomocnicza stropnica.Z boku skrajnej jednostki obudowy tama ma zamocowana do górnego segmentu na przegu¬ bach boczny górny segment, a do skróconego dolnego pomocniczego segmentu ma zamocowany boczny dolny segment równiez na przegubach. Boczny dolny segment jest zaopatrzony w ramie polaczone silownikiem z ploza obudowy. Boczne, górny i dolny, segmenty zapobiegaja przedosta¬ waniu sie materialu podsadzkowego poza podsadzana przestrzen w kierunku przyscianowych chodników. Tama w zastosowaniu do obudowy, której jednostki sa rozstawione rzadko, ma wydluzone górny i dolny pomocnicze segmenty. Obydwa pomocnicze segmenty sa dwudzielne, a górny pomocniczy segment ma pletwe osadzona w zlaczu czesci skladowych tego segmentu. Dolny pomocniczy segment jest polaczony silownikami z plozami tamy dwóch sasiadujacych ze soba jednostek obudowy.Przedmiot wynalazku w przykladzie wykonania pokazano na rysunku, na którym fig. 1 jest widokiem tamy z boku zamontowanej do obudowy górniczej, fig. 2—jest widokiem tamy z przodu od strony obudowy, fig. 3 —jest przekrojem poziomym przez tame plaszczyzna usytuowana nieco ponizej stropnicy, fig. 4 —jest widokiem z boku tamy od strony bocznych segmentów tamy, a fig. 5 —jest poziomym przekrojem przez tame plaszczyzna usytuowana nieco ponizej stropnic obudowy, której jednostki sa rzadko rozstawione.Dolny segment 2 tamy jest polaczony z ploza 1, a ta za pomoca przegubu 6 za spagnica 7 obudowy.Na górnej powierzchni plozy 1 znajduje sie podest 36 sluzacy obsludze tamy i obudowy do chodzenia. Górny segment 8 ma hakowy zaczep 24, który opiera sie o pret 25 osadzony w uchwytach 26 suwaka 17. Suwak 17 jest osadzony przesuwnie w pomocniczej stropnicy 9 polaczo¬ nej ze stropnica 22 przegubem 45. Sprezyna 18 jest jednym koncem zamocowana do pomocniczej145 894 3 stropnicy 9, a drugim koncem do suwaka 17. Sprezyna 18 pracuje na rozciaganie. W suwaku 17 jest osadzony krazek 20, przez który jest przewiniete ciegno 19. Jeden koniec ciegna 19 jest zamoco¬ wany do stropnicy 22, drugi koniec ciegna przewiniety przez krazek 21 przebiega wzdluz stojaka 23 i jest polaczony ze spagnica 7. Plozy 1 sasiadujacych ze soba jednostek obudowy sa polaczone silownikami 5. Przestrzenie w tamie miedzy jednostkami obudowy sa przesloniete dolnym i górnym, segmentami pomocniczymi. Dolny pomocniczy segment 3 ma przekrój dwuteowy i wspiera sie o dolne segmenty 2 tamy dwóch sasiadujacych ze soba jednostek. Pólki 46 ceowego zarysu dolnego segmentu 2 oraz 50 pólki dwuteowego zarysu dolnego pomocniczego segmentu 3 zapobiegaja zeslizgnieciu sie jednego segmentu z drugiego. Dolny pomocniczy segment 3 jest powiazany z dolnymi segmentami 2 sasiadujacych jednostek ciegnami 4.Górny segment 8 ma przekrój dwuteowy, a w polowie szerokosci ma pletwe 8a wystajaca po obydwu stronach srodnika segmentu 8. Czesc pletwy 8a wystajaca ku podsadzonej przestrzeni jest dluzsza od dlugosci górnego segmentu 8. Przestrzenie miedzy górnymi segmentami 8 sasiadujacych jednostek sa zakryte górnym pomocniczym segmentem 10 o ksztalcie ceownika opierajacego sie pólkami o powierzchnie górnych segmentów 8. Pólki 44 ceowego przekroju górnego pomocniczego segmentu 10 i pólki 49 dwuteowego przekroju górnego segmentu 8 zapobiegaja zeslizgnieciu sie segmentu 10. Górny pomocniczy segment 10 jest polaczony ciegnami 11 do górnych segmentów 8 sasiadujacychjednostek. Ponadto do górnego pomocniczego segmentu 10jest dolaczone ciegno 12, na którego drugim koncu zwisa ciezar 13. Ciegno 12 jest przewiniete przez krazek 14 przymoco¬ wany zawiesiem 15 do górnego segmentu 8. W wybranych górnych segmentach 8jest zamocowana obsada 43, w której tkwi krócicc 4* podsadzkowego przewodu 39. Podsadzkowyprzewód 39 ma obejmy 42, które sa zamocQwane do zawiesi 41 przymocowanych do stropnicy 22. Ostatnia w szeregu jednostka na skrócony dolny segment, do którego za posrednictwem przegubu 47 jest zamocowany boczny dolny segment 29 z przedluzaczem 31 i klinowym przedluzaczem 32. Ponadto ma ramie 30 polaczone za posrednictwem silownika 33 z ploza 1. Do górnego segmentu 8 ma za pomoca przegubu 48 zamocowany boczny górny segment 27 z górnym przedluzaczem 28. Od strony chodnika przyscianowego ustawiona jest tama 34.Uchwyty 37 zamocowane po wewnetrznej stronie dolnych segmentów 2 sluza do przytrzymy¬ wania sie obslugi rekami w czasie przechodzenia po podestach 36, zwlaszcza przy wiekszych nachyleniach wyrobiska.Przy rzadkim rozstawieniujednostek obudowy stosuje sie dwudzielny pomocniczy segment 3a zwiazany z plozami 1 sasiedniejednostek silownikami 5a. Dwudzielny górny pomocniczy segment lOa ma pletwe lOb zamocowana w zlaczu lOc.Po podsadzeniu przestrzeni 51 po wybranym minerale materialem podsadzkowym, w szcze¬ gólnosci piaskiem, nastepuje przestawienie obudowy w kierunku czola sciany 52. W tym celu obudowe rabuje sie. Stojaki 23 i 53 zostaja w tym celu hydraulicznie obnizone, czyli obniza sie stropnica 22 ku spagnicy 7, przy czym stropnica 22 obniza sie prostopadle do spagnicy 7 dzieki lemniskatowemu ukladowi 54, który nie zezwala na przemieszczanie sie stropnicy 22 ku czolu sciany 52 lub ku pustce 57, gdy spagnica 7 nie zmienia polozenia.Wraz z obnizajaca sie stropnica 22 w czasie rabowania, obniza sie równiez pomocnicza stropnica 9, a wraz z nia obnizaja sie górny segment 8 i górny pomocniczy segment 10. Górny segment 8 slizga sie wówczas swoimi pólkami 49 po dolnym pomocniczym segmencie 3. Na skutek zblizania sie stropnicy 22 do spagnicy 7 ulega skróceniu odcinek ciegna 19 miedzy spagnica 7 a krazkiem 21. Sprezyna 18 odciaga wówczas suwak 17 ku przestrzeni 51, co powoduje, ze górny segment 8 i górny pomocniczy segment 10 nie zmieniaja swego nachylenia wzgledem dolnego segmentu 2 i dolnego pomocniczego segmentu 3, mimo ze segment 8 i 10 obnizaja sie.Po zrabowaniujednostki obudowy nastepuje przestawienie w kierunku czola sciany 52. Wraz z obudowa nastepuje przestawienie tamy zwiazanej z obudowa przegubami 6 i 45. Po przestawieniu obudowy w nowe miejsce zostaje ona rozparta miedzy stropem 55 i spagiem 56 przez wydluzenie stojaków 23 i 53. Górny segment 8 i pomocniczy górny segment 10 zostaja przesuniete ku górze równolegle do powierzchni dolnego segmentu 2 i pomocniczego dolnego segmentu 3 dzieki odciaganiu suwaka 17 przez ciegno 19, którego odcinek miedzy spagnica 7 i krazkiem 21 ulega wydluzeniu na skutek oddalania sie stropnicy 22 od spagnicy 7 przy wydluzaniu stojaków 23 i 53.Na skutek przestawienia jednostki obudowy A wzgledem jednostki obudowy B segmenty 3,8 i 104 145 894 ulegaja przekrzywieniu, ale dzieki pólkom 44, 46, 49 i 50 szczelnosc tamy w tym obszarze zostaje zachowana. Po ustawieniu tamy w nowym polozeniu po przestawieniujednostek obudowy za tama pozostaje niewypelniona materialem podsadzkowym przestrzen 51. Wypelnia sie ja piaskiem tloczonym za pomoca wody przewodem 39 i króccem 40.W plozie 1 jest usytuowany poprzecznie tunel 38 sluzacy do odprowadzania wód popodsadz- kowych. Tunel 38 poszczególnych jednostek obudowy w zasadzie ciagly kanal wzdluz calego wyrobiska.Zastrzezenia patentowe 1. Tama podsadzkowa przeznaczona do podsadzania wyrobiska górniczego powstalego w wyniku eksploatacji zloza naturalnego stalego w systemie scianowym dzialajaca w powiazaniu z obudowa zmechanizowana przez polaczenie jej ze stropnicami i spagnicamijednostek obudowy, a posiadajaca górny i dolny segment, które to segmenty wspólnie tworza spójne zamkniecia prze¬ strzeni podsadzanej, dostosowujac sie przestawnie do wysokosci wyrobiska w zakresie roboczej wysokosci obudowy, znamienna tym, ze ma dolny segment (2) zaopatrzony w ploze (1) spoczywa¬ jaca na spagu usytuowana poprzecznie wzgledem segmentu (2) i polaczona przegubem (6) ze spagnica (7)jednostki obudowy, oraz ma górny segment (8) zawieszony na ciegnie (16) zamocowa¬ nym przesuwnie w pomocniczej stropnicy (9) polaczonej przegubem (45) do stropnicy (22) jed¬ nostki obudowy, które sa nachylone ze spadem w kierunku przestrzeni podsadzanej, ponadto ma dolny pomocniczy segment (3) polaczony ciegnami (11) z dolnym segmentem (2) dwóch sasiaduja¬ cych ze soba jednostek obudowy i górny pomocniczy segment (10) polaczony ciegnami (4) z górnym segmentem (8) dwóch sasiadujacych jednostek obudowy, przy czym pomocniczy dolny segment (3) i pomocniczy górny segment (10) wspieraja sie o zewnetrzne powierzchnie odpowied¬ nio dolnego segmentu (2) i górnego segmentu (8) dwóch sasiadujacych ze sobajednostek obudowy zakrywajac przestrzen miedzy tymi jednostkami. 2. Tamapodsadzkowa wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze dolny segment (2) ma w przekroju poprzecznym zarys dwóch ceowników polaczonych jeden obok drugiego wspólna pólka (46) i zwróconych pólkami (46) ku podsadzanej przestrzeni, górny segment (8) ma przekrój dwuteowy i w polowie szerokosci ma poprzeczna pletwe (8a) wystajaca ku podsadzanej przestrzeni wyrobiska jest dluzsza od szerokosci segmentu (8) dolny pomocniczy segment (3) ma przekrój dwuteowy, a górny pomocniczy segment (10) ma przekrój ceowy. 3. Tamapodsadzkowa wedlug zastrz. 2, znamienna tym, ze w pomocniczej stropnicy (9) jest osadzony przesuwnie suwak (17) z uchwytami (26) i pretem (25) i jest polaczony ze stropnica (9) sprezyna (18) od strony podsadzanej przestrzeni wyrobiska górniczego, a w suwaku (17) jest krazek (20) z przewinietym przez niego ciegnem (19), którego jeden koniec jest zamocowany do stropnicy (22), a drugi do spagnicy (7) obudowy górniczej. 4. Tamapodsadzkowa wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze górny pomocniczy segment (10) jest polaczony z ciegnem (12) przewinietym przez krazek (14) zawieszony na górnym segmencie (8) tamy, a ciegno (12) jest obciazone ciezarem (13). 5. Tamapodsadzkowa wedlug zastrz. 4, znamienna tym, ze górny segment (8) ma w górnej czesci hakowe zaczepy (24) opierajace sie na precie (25) osadzonym, w uchwytach (26) suwaka (17). 6. Tama podsadzkowa wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze do górnej powierzchni plozy (1) jest zamocowany podest (36) w sasiedztwie przegubu (6) laczacego ploze (1) ze spagnica (7) obudowy. 7. Tama podsadzkowa wedlug zastrz. 5, znamienna tym, ze ma z boku skrajnej jednostki obudowy zamocowany do górnego segmentu (8) na przegubach (48) boczny górny segment (27), a do skróconego dolnego pomocniczego segmentu (35) ma zamocowany boczny dolny segment (29) na przegubach (47) i boczny dolny segment (29)jest zaopatrzony w ramie wspornika (30) polaczone silownikiem (33) z ploza (1). 8. Tamapodsadzkowa wedlug zastrz.7, znamienna tym, ze plozy (1) dwóch sasiednich jedno¬ stek obudowy ma polaczone silownikami (5).145 894 5 9. Tamapodsadzkowa wedlug zastrz, 1, znamienna tym, ze przy rzadkim rozstawieniu jedno¬ stek obudowy ma z plozami (1) sasiednich jednostek obudowy polaczony dolny segment (3a) silownikami (5a), przy czym dolny pomocniczy segment (3a) jest dwudzielny oraz ma górny pomocniczy segment (lOa) dwudzielny, posiadajacy w zlaczu (lOc) pletwe(lOb).145894 10 17145894145894 22 2426 9145894 la. 5 PL