PL149535B1 - Segmentowa powtarzalna tama podsadzkowa, zwłaszcza dla wyrobisk o dużych wysokościach - Google Patents

Description

POLSKA

RZECZPOSPOLITA

LUDOWA

OPIS PATENTOWY 149 535

CZY TtLNIA

URZĄD

PATENTOWY

PRL

Urzędu Patentowego

Patent dodatkowy do patentu nrZgłoszono: 87 04 21 /P. 265306/

Pierwszeństwo -— fat Cl.⁴ E21F 15/02

Zgłoszenie ogłoszono: 38 06 09

Opis patentowy opublikowano: 1990 06 30

Twórcy wynalazku: Józef Szczap, Rafał Dębkowski, Leszek Żołyniak, Tadeusz Prusak, Ryszard Krzystańskl, Adam Płaskonka, Jan Herbuś

Uprawniony z patentu: Kombbnat Górniczo-Hutniczy Miedzi, Zakłady Badawcze i Projektowe Miedzi CUPRUM, Wrocław /Polska/

SEGMENTOWA POWTARZALNA TAMA PODSADZKOWA, ZWŁASZCZA DLA WYROBISK O DUŻYCH WYSOKOŚCIACH

Przedmiotem wynalazku jast segmentowa, powtarzalna tama podsadzkowa, przeznaczona do tamowania wyrobisk zwłaszcza o dużych wysokościach, przy wybieraniu złóż kopalin użytecznych na podsadzkę hydrauliczną w kopalniach głębinowych. .

Złoża kopalin użytecznych o dużej miąższości eksploatowane są w kopalniach głębinowych znanymi systemami górniczymi z podsadzką hydrauliczną jednowarstwowo lub przez podział na warstwy.

Znane rozwiązania konstrukcyjne powwarzalnych tam podsadzkowych, do tamowania ^branej przestrzeni w złożach o dużych mięższościach, z pominięciem tam przeznaczonych do współpracy z obudową zmechanizowaną, dotyczą dwu zasadniczych grup.

Pierwszą - stanowi grupa tam podsadzkowych zbudowanych z pionowych lub poziomych cięgien nośnych, najczęściej linowych, współpracujących z obudową kotwiową. Wspólną niekorzystną cechą tych rozwiązań jest występowanie w cięgnach nośnych, · w trakcie procesu podsadzania, znacznych sił rozciągających przenoszonych w postaci obciążenia na górotwór. Z uwagi na osłabienie wskutek rozwarstwienia skał otaczających ^robisko prowadzoną eksploatacją, charakter pracy tam tego rodzaju, powodujący dodatkowe obciążenie głównie warstw stropowych, zwłaszcza drobno i średnio uławiconych, może doprowadzić do lokalnych obwałów. Ze względu na powyższe oraz kłopotliwy montaż i demontaż tych tam oraz sposoby ich uszczelniania przy ociosach, nie znajdują one praktycznego zastosowania. Przykładem takim są rozwiązania z patentów PRL nr 78 988 lub 79 888.

Drugą grupę - stanowią tamy podsadzkowa, których konstrukcja rozpierana jsst głównie między stropem a spągiem. W tej grupie tam wyróżnia się ich dwie zasadnicze odmiany. Pierwszą odmianę stanowią tamy kroczące wspomagane siłownikami hydraulicznymi. Przygadam takim jest rozwiązanie z patentu PRL nr 87 889. Ze względu na zamulanie piaskiem przyspągowej części tamy

149 535

149 535 w procesie podsadzanie, możliwość kroczenia tych tam jest problematyczna· Ponadto tamy te, ze względu na niebezpieczeństwo w/boc^enia zastrzałów ich konssrukcji oraz mommety zginające w stojakach przypodsadzkowych, maję ograniczoną wysokość· Drugę odmianę w tej grupie stanowię tamy segmentowe składające się ze współpracujęcych ze sobę sekeci tamujęcych wyrobisko na całę jego wysokość? Sekcje tamy mogę stanowić jednolite lub przegubowe konstrukcje ramole, będź też konstrukcje składające się w pionie z dwłch lub więcej niezależnych segmentłw - np· tamy według patentów PRL nr 90 197 lub 96 423· Niedogodnością wszystkich odmian tam podporowych jest brak skutecznych sposobłw dopasowania sztywnych ich konstrukcc i do profilu wyrobiska·

Obecnie w kopalniach stosujących podsadzkę hydraulicznę z obudowę kotwiowę lub indywidualną, powszechne zastosowanie maję drewniane tamy podsadzkowe· Ich wysokość nie przekracza 7 m, zaś praktyczna powtarzalność jest minimalna·

Segmentowa, powtarzalna tama podsadzkowa, wielokrotnego zastosowania wadług wynalazku, przeznaczona jest do tamowania ^robisk górniczych, zwłaszcza o dużej wysokości i dowolnym kształcie oraz przystosowana jest do przemieszczania na nowe miejsce jej posadowwenia na płozach, przy użyciu typowej maszyny górniczej /np. ładowarki/ lub niezależnych sioowników hydraulicznych· Konntrukeję nośnę tamy stanowi kratownica przestrzenna o budowie piętrowej, ktłrej konstrukcję stanowię łęczone ze sobę rozłęcznie w plonie i poziomie dwa rodzaje segmentłw·

Zgodnie z wynalazkiem pierwszy rodzaj tych segmentłw stanowię dwie płaskie kratownice złączone na stałe w kształt litery V dolnę belkę stanowiącą wspólnę oś rozchylenia obu kratownic tego segmentu względem siebie, zaś drugi rodzaj tych segmentłw stanowi płaska kratownica zawierająca w swym układzie pionowym co najmniej jeden rozsuwny stojak, usytuowana w tamie względem segmentłw pierwszego rodzaju na głrnych belkach ich kratownic· Dalsze korzystne cechy wynalazku sę przedstawione w opisie przykładu realizacji z powołaniem się na towarzyszące rysunki, na ktłrych fig.l przedstawia przekrłj poprzeczny tamy, fig.2 - widok tamy od strony frontu wcierania*

Konstrukcję nośnę tamy 1 stanowi kratownica przestrzenna zabudowana na płozach 2, posadowionych na spągu 3. Mość płłz 2 zależy od szerokości tamowanego wyrobiska i przyjętego rozstawu ich zabudowy· Na płozach 2 ustawia się pierwsze piętro tamy 1 z segmentłw piewszego rodzaju· Każdy zbudowany z dwłch płaskich kratownic 5 tworzących w pożyci roboczej kształt litery V“ i połączonych przegubowo z płozą 2 za pomocą kinnowych kabłąkowych zamków 6· Połączenia takie urnmożiwia rozchylanie kratownic 5 o kąt oC , a tym samym uzyskiwanie zmian szerokości i wysokości segmentu piewszego rodzaju w zależności od rozstawu pł^z 2. Ponadto połączenie to umooiiwia zwierania kratownic 5, ułatwiające transport i składowanie tych segmentłw· Ustalone rozchylenie kratownic 5 ograniczone jest łańcuchowymi cięgnami 7·

Powyżej piętra pierwszego budowane jest piętro kolejne z takich samych segmen^w pierwszego rodzaju, ale składajęce się z płaskich kratownic 8 o krłtszych słupach 9 niż słupy 10 kratownicy 5. Słupy 11 czołowa, kratownic 5 wzmocnione sę zastrzałami 12 ze względu na obciążenie zginające od parcia podsadzki 19.

Przystoopowe piętro z segmentłw drugiego rodzaju, stanowię płaskie kratownice 13, każda wyposażona w dwa rozsuwne stojaki 14, ktłre ummoHwiają rozparcie konstrukeci nośnej tamy 1 między spągiem 3 a stropem 15 podsadzanego wyrobiska· Ponadto kratownica 13 wyposażona jest we wspornik 16, ktłry przegubem 17 połączony jest ze stropnicę 18, co ułatwia dopasowanie jej położenia na stropie 15. Od strony pod^^c^^l^^ 19 tama zaopatrzona jest w filtrocyjną przeponę 20, składającą się z nośnych siatek 21 i typowego podsadzkowego płłtna 22. FiJ-tnacyjna przepona 20 podwieszona jest do konssrukeci tamy 1 za pomocą zawiesi 23. Wszystkie kratownice tamy 1 łęczone sę ze sobę w pionie i poziomie za pomocą kabłąkowych, kinnowych zamkłw 6, ktłre są zabudowane na stałe na dolnych belkach 24 każdej z kratownic 5, 8, 13, a ich głrne belki 25 wyposażone sę w ograniczniki przesuwu 26.

. Konstrukcja nośna tamy 1 usztywniona jest za pomocą poprzecznych belek 28 łączonych z głrny^^ belkami 25 kratownic 5, 8, za pomocą kinnowych zamkłw 27. Zewnątrz belki 9, kratownic 5 i 8 sę podpierane rozsuwnymi zastrzałami 29, ktłrych dolne końce wsparte sę o kratownicę piętra niższego, będź o ocios wyrobiska - patrz fig.2 - zastrzał 29a zaznaczony linią przerywaną· i

149 535 3

Jeśli w konstrukcji tamy 1 występuje tylko piętro pierwsze 1 piętro podstropowe, te same zastrzały 29 łęczę główne zewnętrzne belki 10 z kratownicę 13·

Claims (5)

1. Zastrzeżenia patentowa

   1· Segmentowa, powtarzalna- tama podsadzkowa, zwłaszcza do wyrobisk o dużych ^sokościach,. montowana w formie kratownicy przestrzennej o budowie piętrowej, której konstrukcję stanowię łączone ze sobę rozłącznie w pionie i'w poziomie dwa rodzaje segmentów, znamienna t y m, że pierwszy rodzaj tych segmentów stanowią dwie płaskie kratownice /5, 8/ złączone na stałe w kształt litery *V dolną belką /24/ stanowiącą wspólną oó rozchylenia obu kratownic /5/ tego segmentu względem siebie, zaś drugi rodzaj tych segmentów stanowi płaska kratownica /13/, zawierająca w swym układzie pionowym co najmniej jeden rozsuwny stojak /14/, usytuowany w tamie /1/ względem segmentów pierwszego rodzaju na górnych belkach /25/ ich kratownic /5., 8/· ' '
2. 2· Tama według zastrzel, znamienna tym, że wszystkie kratownice /5, 8, 13/ tamy są ze sobą w pionie i poziomie łączone za pomocą kabłąkowych, klinowych- zamków /^/, które są zabudowane na stałe na dolnych belkach /2A/ kratownic, zaś.ich górna belki /25/ ' uposażona są w ograniczniki przesuwu /26/·
3. 3· Tama według zastrzel, z nam lenna t y m, że kratownice /5, 8, 13/ usztywnione są za pomocą poprzecznych belek /28/, które złączona są z górnymi belkami /25/ kratownic za pomocą kinowych zamków /27/·
4. 4· Tama .według zastrzel, z n 1 .en na t y m, że kratownice /5, 8/ mają słupy /10, 9/ w segmentach tworzących poszczególne piętra tamy /1/ nie taj samej długości·
5. 5· Tama według zastrz.1, znamienna t y m, że kratownice /5, 8/ mają słupy /10, 9/ usytuowane w kształcie odwróconej litery *V“·

   149 535

   Pracownia Poligraficzna UP RP. Nakład 100 egz.

   Cena 1500 zł