Przedmiotem wynalazku jest srodek grzybobójczy, zwlaszcza do zaprawiania nasion, zapobiegajacy zagrzybianiu nasion. srodek grzybobójczy wedlug wynalazku zawiera oksychlnollnlan miedzi w polaczeniu z pochodna tiazolu o wzorze ogólnym przedstawionym na rysunku, w którym R i R moge byc takie same lub rózne i oznaczaja, atomy wodoru lub grupy alkilowe o 1-8 atomach wegla. Korzystnie R i R oznaczaje grupy alkilowe o 1-4 atomach wegla, a szczególnie korzystnie R 1 R ozna¬ czaja grupy metylowe.Srodek wedlug wynalazku mozna stosowac jako srodek grzybobójczy, który jest szczegól¬ nie uzyteczny do zaprawiania nasion. Tak wiec srodek wedlug wynalazku dostarcza zaprawy do nasion o szerokim spektrum aktywnosci, ze zwiekszonym lub synerglcznym dzialaniem wobec niektórych grzybów.Do zwalczania fitopatogenlcznych grzybów w nasionach, na przyklad Calonectria nivalls, Pyrenophora graminea, Tilletia caries, Ustllago nlgra, Urocystis occulata, Pyrenophora avenae, Cochliobolus savitus, Ustllago avenae Septoria nodorum, Telletia foetida, Ustllago hordei, glównie stosuje sie srodki grzybobójcze zawierajece rtec. Jednakze stosowane srodki znane ze stanu techniki se toksyczne dla zwlerzet cieplokwistych. Dzialanie innych mniej toksycznych srodków nie jest zadawalajece ze wzgledu na ich weekle spektrum aktyw¬ nosci.Srodek wedlug wynalazku stosowany w postaci zaprawy do nasion jest mniej toksyczny nize zaprawy zawierajece rtec 1 jest uzyteczny do stosowania w rolnictwie, ogrodnictwie i lesnictwie. Srodek grzybobójczy moze zawierac dalsze skladniki takie jak inne srodki grzybobójcze. Ponadto srodek mozna stosowac razem z jednym lub wieksze ilosoie innych srodków szkodnikobójczych, takich jak insektycydy, na przyklad organiczne zwlezkl chloru, takie jak Lindan, estry fosforoorganiczne takie jak Diazinon, Isazofos i Thiofanox i karbaminiany takie jak Carbofuran, Mercaptodimethar i Bendiocarb oraz repellenty takie jak antrachinon, tioantrachinon, Benzathron, Ziram i difenyloguanidyna, w celu ochrony2 143 119 nasion przed szkodnikami takimi jak owady i ptaki.W porównaniu z tradycyjnymi zaprawami do nasion np. Universal zawierajecym rtec, srodek wedlug wynalazku posiada szersze spektrum aktywnosci9 na przyklad zwalcza Ustilago nuda, Ustilago tritici, Typhula incarnata, Phynchosporium sacalis, Erysiphe graminis i wieksza aktywnosc wobec innych patogenów nasion, na przyklad Pyrenophora avenae, Cochli- obolus sativu3. srodek wedlug wynalazku moze zawierac jeden lub wiecej nosników takich jak talk, kaolin, bentonit i baryty, substancje zwiekszajace pzrylepnosc takie jak olej wrze¬ cionowy, glikol etylenowy i polioctan winylu, srodek moze zawierac pigmenty takie jak tlenek zelaza lub pigment organiczny Rubin. srodek wedlug wynalazku w postaci proszku wytwarza sie przez zmieszanie substancji czynnych z nosnikiem i dodatkami az do utworzenia jednorodnej mieszaniny* Nastepnie po- dodaniu substancji zwiekszajacych przylepnosc, calosc miesza sie, az do uzyskania Jedno- rodniej mieszaniny, Oo otrzymywania preparatów cieklych stosuje sie rozpuszczalniki organiczna takie jak ksylen i dimetyloformamid, glikol etylenowy, metanol i cykloheksan jako rozcienczalnik, które Biesza sie ze srodkami powierzchniowo-czynnymi takimi jak dodecylobenzenosulfonian wapnia, eter poliglikolu i alkohol arylopolieeterowy, jak równiez z barwnikami, na przy¬ klad rodamine 1 fioletem metylowym.Korzystnie stosunek wagowy pochodnej tiazolu o wzorze ogólnym przedstawionym na ry¬ sunku do oksychinolinianu miedzi wynosi 16:1 - 1:5, szczególnie korzystnie 1:1 - 10:1, najkorzystniej od 1,25 do 7,5, a zwlaszcza od 1,25 do 3,75. srodek wedlug wynalazku korzystnie stosuje sie na ziarna w takiej Ilosci, ze ilosc zwiazku aktywnego stosowanego na 100 kg nasion jest nastepujeca: oksychinollnianmiedzi od 5 do 50 g zwiazek o wzorze przedstawionym na rysunku od 10 do 80 g Szczególnie korzystne ilosci se nastepujace: oksychinollnianmiedzi od 5 do 35 g zwiazek o wzorze przedstawionym na rysunku od 35 do 50 g. srodek wedlug wynalazku moze byc stosowany na nasiona zbóz takich jak zyto, pszenica, jeczmien i owies.Przedmiot wynalazku jest blizej objasniony w przykladzie wykonania. W przykladzie wykonania nasiona traktowano w sposób opisany w BBA guidelines 4-1,1 /marzec 1974/ H. Ehle, P.E. Frohbeyer, H. Relnhard £ K. Roder /1974/, "Preliminary guidelinesfor the testing of seed dressings against cereal dieeasee", marzec 1974, opublikowanym przez BBA, Messeweg 11/12, 3300 Braunschweig.W przykladzie jako zwiezek o wzorze ogólnym przedstawionym na rysunku stosowano 2,4- -dimetylo-5-karboksanilidotiazol.Przyklad. Pszenice jare sztucznie zakazono suchymi zarodnikami Tilletia ca- rie8 w ilosci 2 g zarodników na kg na6ion pszenicy. Zaszczepione nasiona traktowano w ró¬ zny sposób. Proszki zwilzalne rozcienczano wode i stosowano na nasiona przez opryskiwanie drobne mgle cieczy przy uzyciu pistoletu natryskowego de Vilbis8 zmierzonej Ilosci nasion i wytrzesanle nasion i srodków chemicznych w butelce przez 5 minut.Wszystkie preparaty poza skladnikiem aktywnym zawieraly srodki zwilzajece 1 dysper¬ gujace, pigmenty, kaolin i olej bialy. Wszystkie preparaty rozcienczono wode utrzymujec stale dawke objetosciowe 400 ml/100 kg nasion. Nasiona wysiano do otwartego gruntu na gle¬ be piaszczysto-ilaste. Na poletku doswiadczalnym o wielkosci l,6m x 5m próby powtarzano czterokrotnie. Wszystkie próby randomizowano.Ocene wyników przeprowadzono biorec 100 przypadkowych roslin z poletka i ustalano zakree zakazenia. Stosowane srodki grzybobójcze i wyniki prób przedstawiono w Tablicy.Wyniki wykazuje zwiekszenie skutecznosci 2,4-dimetylo-5-»karboksanilidotiazolu, gdy stosuje sie go w mieszaninie z oksychinolinianem miedzi, zwlaszcza gdy zwlezek ten sto¬ suje sie w stezeniu nizszym z dwóch przedstawionych w tej Tablicy stezen. Wyniki otrzy¬ mane dla kompozycji 9, 10 i 11 porównano z wynikami otrzymanymi przy zastosowaniu samej143 119 3 pochodnej tiazolu lub samego oksychinollnianu miedzi i obliczono teoretyczny procent zwal¬ czenia infekcji przez mieszanine zwiazku o wzorze przedstawionym na rysunku i okeychino- linianu miedzi.Zaobserwowano, ze obecnosc oksychinollnianu miedzi daje synergiczne zwiekszenie sku¬ tecznosci zwiezku o wzorze przedstawionym na rysunku, przy czym stopien zwiekszenia tej skutecznosci jest bardzo duzy wobec wymagan stawianych w wielu krajach, bowiem uzyskuje sie 100% lub bardzo bliskie 100 % zwalczenie infekcji.Tablica Srodek 2,4-dlmetylo- -5-karboksani- lidotiazol, g CuOQ Z1/ g /2/ % zwalczenia teoretyczny % zwalczenia /3/ I/CuOQ /4/ 1 75 _ 95.7 _ - i 1 2 37,5 - 63,7 _ - 3 - 10 65,9( _ - ¦i ' 4 ' 20 74,4 _ 5 - 30 60,8 _ - 6 75 10 100 98,9 M 7 75 20 97,9 99,2 3.75 8 75 30 100 87,6 2,5 9 | 37,5 10 100 87,6 3,75 10 37,5 20 95,7 90.7 1,875 i 11 37.5 30 95,7 93,0 1,25 Uwagi 1 oksychinolinlan miedzi 2 obserwowano sredni % zwalczenia dla 2 prób polowych 3 ze wzoru Colby 4 stosunek wagowy 2,4-dimetylo-5-karboksanilidotiazolu do oksychinollnianu miedzi Zastrzezenia patentowe 1. Srodek grzybobójczy zawierajecy substancje czynne oraz nosnik, znamienny t y m, ze jako substancje czynne zawiera pochodne tiazolu o wzorze przedstawionym na rysunku, w którym R i R moge byc takie same lub rózne i oznaczaja atomy wodoru lub grupy alkilo¬ we o 1-8 atomach wegla oraz oksychinolinlan miedzi* 2. srodek wedlug zastrz« 1,znamienny tym, ze jako pochodne tiazolu za¬ wiera zwiezek o wzorze przedstawionym na rysunku, w którym R i R oznaczaje grupy alkilowe o 1-4 atomach wegla. 3. srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako pochodne tiazolu za¬ wiera zwiezek o wzorze przedstawionym na rysunku, w którym R i R oznaczaje grupy metylowe. 4. srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosunek wagowy pochodnej tiazolu i oksychinollnianu miedzi wynosi 16:1 - 1:5. 5. srodek wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze stosunek wagowy skladników wynosi 1:1 - 10:1. 6. srodek wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze stosunek wagowy skladni¬ ków wyno9i 1,25 - 3,75:1.143119 \U N _R1 iJc ON H -O Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz.Cena 220 zl PL