Przedmiotem wynalazku jest zuraw z wysiegnikiem zlozonym z dwu lub wiekszej liczby segmentów pola¬ czonych ze soba teleskopowo.Zurawie z wysiegnikiem teleskopowym sa zwykle zurawiami przejezdnymi, to znaczy ich wysiegniki za¬ montowane sa na pojazdach i sa skladane na czas jazdy, a wydluzane wówczas, gdy zuraw ma byc uzytkowany.Dotychczas powszechna praktyka bylo stosowanie silowników hydraulicznych do wysuwania i wsuwania segmentów wysiegnika w zurawiach teleskopowych. Jednakze uzycie takich silowników, najczesciej oddzielnego dla kazdego segmentu, jest kosztowne, a same silowniki, które sa stosunkowo ciezkie, powiekszaja ciezar, jaki ma przeniesc podwozie zurawia, a tym samym ograniczaja dopuszczalne obciazenie uzyteczne zurawia.Celem niniejszego wynalazku bylo opracowanie konstrukcji zurawia z wysiegnikiem, pozbawionego wad i niedogodnosci znanych tego rodzaju zurawi.Zuraw wedlug wynalazku, z wysiegnikiem zlozonym z co najmniej trzech teleskopowo polaczonych seg¬ mentów ma zespól napedowy, do wysuwania co najmniej dwóch segmentów wysiegnika, z petla liny albo lancucha, lub innego podobnego elementu, zamocowanego do co najmniej szczytowego segmentu, która prze¬ biega pomiedzy dwoma kolami liniowymi albo lancuchowymi, z których kazde kolo jest umieszczone w poblizu przeciwleglych konców segmentu posredniego oraz ma mechanizm napedowy wymienionej petli lancucha.Cel wynalazku zostal osiagniety przez to, ze petla lancucha jest takze zamocowana do segmentu podstawo- wegOjZas mechanizm napedowy, dla bezposredniego napedzania tej petli lancucha, jest zamocowany wylacznie do posredniego segmentu wysiegnika zurawia.Mechanizm napedowy jest korzystnie rewersyjnym i zawiera kolo lancuchowe. Dobre rezultaty osiaga sie jesli mechanizm napedowy zawiera silnik hydrauliczny o niskiej predkosci obrotowej i wysokim momencie.Przy uruchamianiu mechanizmu napedowego w jednym kierunku, lancuch lub lina powoduje wysuwanie sie segmentów jednego z drugiego, a po uruchomieniu mechanizmu napedowego w kierunku przeciwnym, seg¬ menty sa wsuwane jeden w drugi.Stwierdzono, ze uzycie pojedynczego lancucha umieszczonego wewnatrz segmentów teleskopowych wraz z mechanizmem napedowym jest rozwiazaniem znacznie prostszym w obsludze i znacznie lzejszym niz zespól slowników hydraulicznych.2 131887 { Jezeli wysiegnik teleskopowy sklada sie z trzech segmentów, to lancuch zamocowany jest do konca segmentir.podstawowego, obiega wokól kola lancuchowego umieszczonego na i zamocowanego do wewnetrzne¬ go konca segmentu posredniego, przebiega wzwyz w segmencie posrednim i zakotwiony jest na wewnetrznym koncu^szczytowego segmentu wysiegnika, nastepnie lancuch przechodzi wokól nastepnego kola lancuchowego na zewnetrznym koncu segmentu posredniego na powrót do punktu zakotwienia na górnym koncu segmentu podstawowego. Takwiec lancuch przebiega miedzy dwoma kolami lancuchowymi zamontowanymi na kazdym z konców segmentu posredniego i zamocowany jest do obu segmentów, szczytowego i podstawowego.Korzystnie, mechanizm napedowy jest nawrotnym lub jest nim silnik z przekladnia umozliwiajaca odwró¬ cenie kierunku napedu. Silnikiem takim jest na przyklad silnik hydrauliczny majacy niskie obroty i wysoki moment obrotowy zaopatrzony w hamulec zewnetrzny.Zespól napedowy zurawia wedlug wynalazku jest szczególnie uzytecznym w polaczeniu z zurawiem, w którym wysiegnik teleskopowy ma postac belki stezonej przez liny sciagajace. Wewnatrz segmentów teleskopo¬ wych umieszczony jest zespól lin sciagajacych — kompensujacy obciazenie.Dzialanie zespolu kompensujacego polega na tym, ze w czasie wysuwania segmentów wysiegnika, wzrasta¬ jace naprezenie w linach wspomaga akcje wysuwania segmentów, dzieki czemu do wysuniecia ich wystarczy niewielka sila.Zuraw z.wysiegnikiem teleskopowym wedlug wynalazku jest uwidoczniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zuraw z wysiegnikiem teleskopowym w pozycji wysunietej, fig. 2 przedsta¬ wia zespól do wysuwania segmentów wysiegnika, a fig. 3 przedstawia zuraw samojezdny ze zlozonymi do trans¬ portu jego segmentami.Zuraw (fig. 1) ma wysiegnik zlozony z trzech segmentów teleskopowych, szczytowego segmentu 2, posred¬ niego segmentu 4 i podstawowego segmentu 6. Podstawowy segment 6 jest zamontowany w przegubie 8 na obrotowej plycie 10, którajest zamontowana w stalej pozycji lub moze byc czescia dzwigu samochodowego.Wysiegnik podtrzymywany jest przez dwie sciagajace liny 12 o stalej dlugosci umieszczone po obu stro¬ nach wysiegnika, z których tylko jedna widoczna jest na rysunku. Kazda lina sciagajaca obiega linowe kolo 14 osadzone najednym koncu masztu 16, którego drugi koniec zamontowany jest przegubowo do obrotowej plyty 10.Kat miedzy plyta 10 i masztem 16, a przez to równiez kat miedzy ta plyta 10 i wysiegnikiem wyznaczony jest zmienna dlugoscia silownika 20 zamocowanego przegubowo miedzy obrotowa plyta i górnym koncem masztu 16.Typowa naciagowa lina 22, z wciagarki 24 umieszczonej na plycie obrotowej, przebiega wokól kola linowego na szczycie masztu zurawia, nastepnie wokól linowych kól 25 na koncu szczytowego segmentu 2 wysiegnika i zakonczona jest hakiem dzwigowym (nie pokazanym na rysunku).Jeden koniec Jcazdej sciagajacej liny 12 (fig. 2) zamocowany jest wewnatrz posredniego segmentu 4 wysieg¬ nika w punkcie zakotwienia 26 znajdujacym sie blisko konca tego segmentu. Lina obiega linowe kolo 28 siegaja¬ ce ponizej i osadzone na dolnym koncu segmentu 2 wysiegnika, po czym biegnie w góre wewnatrz segmentu 2 i wokól drugiego linowego kola 32 wystajacego na zewnatrz i osadzonego na górnym koncu szczytowego seg¬ mentu 2 wysiegnika.Lina przechodzi przez linowe, wsporcze kolo 14 zamocowane na szczycie masztu 16 i dalej wokól linowe¬ go kola 34 wystajacego na zewnatrz i zamocowanego na koncu posredniego segmentu 4. Nastepnie lina przebiega w glab segmentu posredniego i wychodzac z jego dolnego konca obiega linowe kolo 38 wystajace na zewnatrz i zamocowane na wewnetrznym koncu drugiego segmentu wysiegnika.Nastepnie lina obiega wokól linowe kolo 42 wystajace na zewnatrz i osadzone na górnym koncu podstawo¬ wego segmentu 6 wysiegnika i trafia do punktu 46 zakotwienia na dolnym koncu posredniego segmentu 4.W czasie gdy szczytowy segment 2 wysiegnika wsuwany jest teleskopowo do posredniego segmentu 4, odcinek liny miedzy kolem 28 i punktem 26 zakotwienia wydluza sie kompensujac teleskopowe wsuniecia szczytowego segmentu 2 w posredni segment 4. Równiez gdy segment 4 wsuwa sie w podstawowy segment 6, wydluza sie odcinek liny sciagajacej miedzy kolami 38 i 42 kompensujac tym samym skrócenie segmentów.Odcinek liny sciagajacej miedzy kolem 42 i punktem 46 zakotwienia równiez wydluza sie kompensujac wsunie¬ cie szczytowego segmentu 2 w podstawowy segment 6. Takwiec ulega skróceniu odcinek liny miedzy kolami 32 i 34 oraz wsporczym kolem 14, co kompensuje zmniejszona dlugosc wysiegnika pozwalajac zachowac w przy¬ blizeniu nie zmieniony jego kat pochylenia.Przy wysuwaniu segmentów wysiegnika zmniejsza sie odcinek liny we wnetrzu wysiegnika przyjednoczes¬ nym powiekszeniu dlugosci liny miedzy kolami 32, 34 i 14 i zachowaniu w przyblizeniu niezmienionego kata fpchylenia wysiegnika.131 887 3 Gdy wysiegnik zostaje obciazony, obciazenie to zwieksza naprezenia rozciagajace w linach 12, co z kolei (fig. 2) dziala w kierunku wysuniecia segmentów wysiegnika jeden z drugiego i tym samym kompensuje ten¬ dencje skracania wysiegnika pod dzialaniem obciazenia.Gdy segmenty wysiegnika sa teleskopowo wysuniete na zewnatrz, to im wieksze jest to wysuniecie,tym wieksze jest naprezenie w sciagajacej linie 12 i wieksza jest sila, z jaka liny dzialaja na linowe kola 28, 38 w kierunku wysuniecia segmentów na zewnatrz. Oznacza to, ze mechanizmy sluzace do wysuwania na zewnatrz segmentów wysiegnika moga byc znacznie mniejsze i slabsze niz dotychczas.Segmenty wysiegnika przemieszczane sa na zewnatrz i do wewnatrz jeden wzgledem drugiego za pomoca zespolu napedowego z lina albo lancuchem 50 bez konca w postaci petli, zakotwionym w punkcie 52 na górnym koncu podstawowego segmentu 6 i lancuch wychodzac na zewnatrz segmentu szczytowego lub posredniego segmentu 4 obiega lancuchowe kolo 54 osadzone na szczycie posredniego segmentu 4. Dalej lancuch przechodzi w dól wewnatrz segmentu posredniego i zakotwiony jest w punkcie 56 na wewnetrznym koncu szczytowego segmentu 2.NastepnieJancuch przechodzi wokól kola lancuchowego 58 zamocowanego do wspornika wystajacego z wewnetrznego konca posredniego segmentu 4 i powraca do punktu zakotwienia 52.Lancuchowe, kolo 58 jest napedzane przez silnik 60, który jest albo silnikiem rewersyjnym albo tez zaopatrzony jest w przekladnie umozliwiajaca zmiane kierunku obiegu lancucha.Silnik 60 korzystnie jest silnikiem hydraulicznym o niskiej predkosci obrotowej i wysokim momencie.Jezeli silnik zaopatrzonyjest w hamulec zewnetrzny, to segmenty mozna skladac pod obciazeniem i utrzymywac w pozycji zlozenia za pomoca hamulca.Jezeli silnik napedza lancuch lub line w kierunku zgodnym ze wskazówkami zegara, patrzac na fig. 2, to szczytowy segment 2 wysiegnika wsuwa sie w posredni segment 4 na skutek zamocowania lancucha w punkcie 56 zakotwienia, a petla biegnaca wokól lancuchowego kola 58 wydluza sie umozliwiajac segmentowi 4 wsu¬ niecie sie w podstawowy segment 6.Podobnie, gdy kierunek napedu zostanie odwrócony, tak ze lancuch przemieszcza sie w kierunku prze¬ ciwnym do kierunku wskazówek zegara, patrzac na fig. 2, wówczas szczytowy segment 2 wysuwany jest na zewnatrz z posredniego segmentu 4, a posredni segment 4 wysuwa sie z podstawowego segmentu 6.Wysuwanie sie na zewnatrz poszczególnych segmentów wysiegnika wspomagane jest omówionym wyzej zespolem napedowym wedlug wynalazku, który jest lekkim i tanim napedem segmentów wysiegnika.Segmenty wysiegnika, przedstawione na fig. 3 w stanie po zlozeniu, wsparte sa na samochodowym pod¬ woziu 62, na którym zamontowanajest obrotowo na osi 64, zaznaczonej linia kreskowa, plyta 10.W pozycji zlozenia segmenty wysiegnika spoczywaja na podporach 64, 66, a przeciwciezar 68, który w czasie pracy zurawia zamontowany jest na tylnej czesci plyty 10 (fig. 1), spoczywa na platformie 70.^Zastrzezenia patentowe 1. Zuraw z wysiegnikiem zlozonym z co najmniej trzech teleskopowo polaczonych segmentów, w którym zespól napedowy do wysuwania co najmniej dwóch segmentów wysiegnika zawiera petle liny lub lancucha, albo innego podobnego elementu, zamocowanego do co najmniej szczytowego segmentu i która przebiega pomiedzy dwoma kolami linowymi, albo kolami lancuchowymi lub kolami, przy czym kazde kolo jest umieszczone w poblizu kazdego konca segmentu posredniego, oraz mechanizm napedowy petli lancucha, znamienny tym, ze petla lancucha (50) jest dalej zamocowana do podstawowego segmentu (6)ja mechanizm napedowy (60), do bezposredniego napedzania petli lancucha, jest zamocowany wylacznie do posredniego segmentu (4). 2. Zuraw wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze mechanizm napedowy (60) jest rewersyjnym i zawiera kolo lancuchowe (58). 3. Zuraw wedlug^astrz. 2, znamienny tym, ze mechanizm napedowy zawiera silnik hydrauliczny o niskiej predkosci obrotowej i wysokim momencie.131 887131 887 ^0- Ss.-L \ VD' ^.O x O X o o o PL PL PL