Opis patentowy opublikowano: 30.12.1983 120808 Int. Cl.8 F16L 39/02 E21F17/08 C_i ." LNIAl Uredu P.:rt«nw<*.'<.i.. 1 fgUiiii (.' 1 Twórcawynalazku Uprawniony z patentu: Gewerkschaft Eisenhiitte Westfalia, Liinen (Republika Federalna Niemiec) Sprzeglo wtykowe dla wielozylowego hydraulicznego lub pneumatycznego kabla Wynalazek dotyczny sprzegla wtykowego dla wie¬ lozylowego hydraulicznego lub pneumatycznego kab¬ la, skladajacego sie z czesci wtykowej, sprzeganej rozlacznie z czescia sprzeglowa, która jest umiesz¬ czona na zlaczce, polaczonej z wezem oslonowym kabla i ma plyte przytrzymujaca, która jest zaopa¬ trzona w otwory, lezace na wspólnym kole podzia¬ lowym, dla przylaczenia w sposób odporny na roz¬ ciaganie czopowych wtyków, umieszczonych na kon¬ cach pojedynczych zyl, które opieraja sie za pomoca pierscieni oporowych lub tp. z jednej strony na plycie przytrzymujacej, a z drugiej strony na plycie oporowej, umieszczonej na plycie przytrzymujacej, która otacza swoja krawedzia obwodowa pierscie¬ nie oporowe lub tp.Sprzegla wtykowe tego lub innego rodzaju budo¬ wy sa stosowane dla szybkiego polaczenia hydra¬ ulicznego lub pneumatycznego kabla, który ma wiele zyl pojedynczych. (DE-OS 20 59 576). Zwlaszcza w górniczych pracach kopalnianych uzywa sie wielo¬ zylowego hydraulicznego kabla jako kabla steru¬ jacego lub do zasilania istniejacych hydraulicznych odbiorników, przede wszystkim hydraulicznej obu¬ dowy kroczacej i przyporzadkowanych silowników roboczych. Wiazka wezy, utworzona przez pojedyn¬ cze zyly jest umieszczona przy tym bezpiecznie w wezu oslonowym, który na swoich koncach niesie czesci sprzeglowe.W znanych sprzeglach wtykowych czopowe wtyki sa przylaczone do plyty przytrzymujacej w sposób 10 15 20 25 30 odporny na rozciaganie, jednakze z nieznacznym promieniowym i osiowym luzem ruchowym tak, ze wtyki przy zamykaniu sprzegla moga byc wprowa¬ dzone do otworów czesci wtykowej bez zakleszczen i odksztalcen. Plyta przytrzymujaca jest uksztalto¬ wana jako plyta sitowa, która ma na wspólnym kole podzialowym otwory na wtyki. Wtyki sa zaopatrzo¬ ne w pierscien oporowy lub tp., który podchwytuje plyte przytrzymujaca i przez to ograniczenie ruchu unika sie, ze wtyki z odnosnych zyl przewodów mo¬ ga byc wyciagniete przez plyte sitowa.Dla zabezpieczenia wtyków w przeciwnym kie¬ runku sa stosowane pierscienie rozprezne, sprezyste, osadcze, które sa wciskane w male rowki we wtyku.Poniewaz kable maja w ogólnosci wiele zyl prze¬ wodów np. szescdziesiat zyl w jednej wiazce wezy, jest potrzebny naklad na wykonanie i montaz dla przylaczenia wtyków do ich plyty przytrzymujacej za pomoca malych pierscieni rozprezonych, osad- czych. bprócz tego istnieje niebezpieczenstwo usz¬ kodzenia i zniszczenia stosunkowo slabych pierscieni rozpreznych osadczych, pod wysokimi silami robo¬ czymi.Takze jest juz znane sprzeglo wtykowe wspom¬ nianego na wstepie rodzaju, w którym czopowe wtyki sa zamocowane na stale, pomiedzy plyta przytrzymujaca, uksztaltowana jako plyta sitowa a plyta oporowa, przykrecona do niej (DE-AS 22 47 817). Plyta oporowa podchwytuje swoja kra¬ wedzia obwodowa wtyki. Stale zamocowanie wty- 120 808120 i ków pomiedzy obydwoma plytami moze prowadzic przy zamknieciu sprzegla do zakleszczen i odksztal¬ cen stosunkowo slabych czesci wtykowych. Wtyki na swoich pierscieniach oporowych sa podparte tyl¬ ko jednostronnie przez tylna plyte oporowa. Przy 5 mocnym przyciagnieciu srub laczacych plyty moze dojsc do odksztalcen i uszkodzen wtyków.Znane sprzeglo wtykowe jest oprócz tego stosun¬ kowo duze i ciezkie zwlaszcza, ze obydwie plyty usytuowane sa wzajemnie w duzej osiowej odleg- 10 losci.Zadaniem wynalazku jest takie uksztaltowanie sprzegla wtykowego wspomnianego na wstepie ro¬ dzaju, przy mozliwie zmniejszonych nakladach kon¬ strukcyjnych i montazowych i przy mozliwie zwar- 15 tym sposobie budowy, ze jest osiagniete pewne zabezpieczenie wtyków, bez koniecznosci zmniejsze¬ nia luzu ruchowego wtyków, który umozliwia, przy zamknieciu sprzegla, wprowadzenia wtyków do ot¬ worów w czesci sprzeglowej bez zakleszczen i usz- 20 kodzen.Wedlug wynalazku dodatkowo do plyty oporowej jest przewidziana powierzchnia oporowa, umieszczo¬ na na zlaczce, podchwytujaca pierscienie oporowe lub tp.wtyków. 25 W tym uksztaltowaniu sprzegla wtykowego wtyki sa wiec podchwytywane nie tylko przez plyte opo¬ rowa, ale takze przez powierzchnie oporowa zlaczki takz, ze za pomoca prostych srodków jest osiagniete pewne podparcie wtyków na przeciwleglych stro- 30 nach ich pierscieni oporowych.Plyta oporowa podchwytuje pierscienie oporowe wtyków promieniowo od strony wewnetrznej, pod¬ czas gdy powierzchnia oporowa zlaczki podchwytuje promieniowo od strony zewnetrznej. Przez to osiaga 35 sie w uprzywilejowanym wykonaniu wynalazku mozliwosc umieszczenia wtyków z promieniowym i osiowym luzem ruchowym, pomiedzy plyta przy¬ trzymujaca a powierzchniami oporowymi plyty oporowej izlaczki. 40 Zrezygnowanie ze stalego zamocowania wtyków przynosi im taka swobode ruchu, ze one przy zam¬ knieciu sprzegla latwo wprowadzane sa do otworów przeciwnej czesci sprzeglowej bez zakleszczenia i od¬ ksztalcania. Jednoczesnie wtyki moga obracac sie 45 wokól swoich osi tak, ze nie moze wystapic skre¬ cenie zyl przewodów polaczonych z wtykami. Takze przy zginaniu gietkich wielozylowych kabli nie moze dojsc do zadnych niepozadanych naprezen i zaklesz¬ czenwtyków. 50 W dalszym korzystnym uksztaltowaniu wynalazku plyta oporowa jest za pomoca polaczenia srubowego dociagana do powierzchni przylegania plyty przy¬ trzymujacej tak, ze osiaga sie zwarty sposób budo¬ wy sprzegla wtykowego, plyta przytrzymujaca jest 55 podparta od tylu przez plyte oporowa. Przy tym zaleca sie zaopatrzenie plyty oporowej i plyty przy¬ trzymujacej w zazebiajace sie srodki osiujace tak, ze obydwie plyty przy montazu sa ustawione wobec siebie i jednoczesnie plyta oporowa swoimi po- 60 wierzchniami oporowymi i jest ustalona wobec wty¬ ków i ich pierscienia oporowego.Korzystnie plyta oporowa jest ustalona rozlacz¬ nie na plycie przytrzymujacej za pomoca osiowej sruby laczacej, jak to jest znane. Powierzchnia opo- 65 4 rowa zlaczki moze byc w prosty sposób utworzona przez pierscieniowa powierzchnie odsadzenia, ufor¬ mowanego naniej. .Plyta oporowa moze miec w prostym wykdnaniu kolowa powierzchnie obwodowa i oporowa, za po¬ moca której podchwytuje ona kolnierze lub tp. wty¬ ków. Srednica plyty oporowej jest w tym przypadku znacznie mniejsza od srednicy zewnetrznej plyty przytrzymujacej, której otwory przyjmujace dla wtyków stanowia korzystnie otwory a lezace na wspólnym kole podzialowym. Z drugiej strony plyta oporowa moze miec takze otwory dla wtyków, otwarte brzegiem do obwodu zewnetrznego lub zam¬ kniete na calym obwodzie, które podchwytuja w obszarze obwodowym pierscien oporowy lub tp. wtyków. ¦; ¦ ' . ; Obudowa sprzegla wtykowego, przyjmujaca wtyki z plyta przytrzymujaca, jak wiadomo, jest korzyst¬ nie utworzona przez nakretke zlaczna, która jest umieszczona obrotowo na koncu zlaczki, zaopatrzo¬ nej w kolnierz pierscieniowy, wytwarzajacej pola¬ czenie z gietkim wezem oslonowym. Polaczenie na¬ kretki zlacznej ze zlaczka nastepuje korzystnie za pomoca silowego pierscienia rozpreznego osadczego. który jest umieszczony w rowku pierscieniowym nakretki zlacznej i kolnierzem pierscieniowym pod¬ chwytuje zlaczke. Zamiast tego polaczenia moze nastapic takze, jak wiadomo, zaTpomoca drutu osad¬ czego lub tp.Przyklad wykonania wynalazku jest przedstawio¬ ny na rysunku, na którym fig. 1 pokazuje sprzeglo wtykowe wediug wynalazku w widoku, czesciowo w przekroju wzdluznym, a fig. 2 — przekrój po¬ przeczny wedlug linii II-II na fig. 1.Przedstawiony wielozylowy hydrauliczny kabel sklada sie z gupy gietkich zyl pojedynczych 10, tutaj jest ogólem szescdziesiat zyl pojedynczych, które zestawione w wiazke wezowa, sa umieszczone we wnetrzu uzbrojonego, gietkiego weza oslonowego 11.Sprzeglo wtykowe zawiera czesc wtykowa, poka¬ zana na fig. 1 i 2, umieszczona na koncu kabla i czesc sprzeglowa (nie przedstawiona), za pomoca której jest sprzegnieta czesc wtykowa dla wytwo¬ rzenia hydraulicznego polaczenia.Czesc wtykowa ma jako obudowe sprzegla nakret¬ ke zlaczna 12 z gwintem wewnetrznym 12*.Polaczenie gietkiego weza oslonowego 11 z na¬ kretka zlaczna 12 nastepuje przez mocna tulejowa zlaczke 13, która przez promieniowe polaczenie wcis¬ kane 14 jest polaczona na stale w znany sposób z wezem oslonowym 11, a na swoim wolnym koncu ma kolnierz promieniowy 15. Nakretka zlaczna 12 ma na swoim tylnym koncu wytoczenie z rowkiem pierscieniowym 16, który przyjmuje pierscien roz¬ prezny osadczy 17, który obejmuje kolnierz promie¬ niowy 15 zlaczki 13. W ten sposób nakretka zlaczna 12, tworzaca obudowe sprzegla jest polaczona ze zlaczka 13 obracalnie i w sposób odporny na rozcia¬ ganie, jednakze latwo rozlaczny.Nakretce zlacznej 12 lezy kolowa plyta przytrzy¬ mujaca 18, której srednica zewnetrzna jest równa srednicy kolnierza pierscieniowego 15 zlaczki 13 i ma wytoczenie 19 w obszarze obwodowym, w któ¬ rym jest umieszczona krawedz lub kolnierz pierscie¬ niowy 20 nakretki zlacznej 12. Plyta przytrzymujaca129 868 18 jest dlatego utrzymywana obrotowo pomiedzy kolnierzem pierscieniowym 15 zlaczki 13 a kolnie¬ rzem pierscieniowym 20 nakretki zlacznej 12.Zyly pojedyncze 10 kabla niosa kazdorazowo na swoich koncach czopowy wtyk 21, który jest zamo- 5 cowany do pojedynczej zyly 10, wykonanej z wyso- kowytrzymalosciowego tworzywa, za pomoca scis¬ kanych tulei 22 i ma, pomiedzy swoja koncówka 23 wprowadzana w otwór w przeciwnej czesci sprzeg¬ lowej, a tuleja sciskania 22, kolnierz pierscieniowy 10 lub pierscien oporowy 24 lub tp. Plyta przytrzymu¬ jaca 18 jest zaopatrzona w otwory 25, które leza na wspólnym kole podzialowym plyty. Wtyki 21 wcho¬ dza do otworów 25 plyty przytrzymujacej 18 z pro¬ mieniowym luzem. Kolnierz oporowy 24 wtyku 21 15 podchwytuje plyte przytrzymujaca 18.Do zabezpieczenia wtyków 21 na plycie przytrzy¬ mujacej 18 jest przewidziana plyta oporowa 26, któ¬ ra jest polaczona rozlacznie z plyta przytrzymujaca 18 za pomoca centralnej sruby 27. Plyta przytrzy- 20 mujaca 18 ma na swojej stronie wewnetrznej osiowe wytoczenie 18, w które wchodzi wystep osiujacy 29 plyty oporowej 26. Na obwodzie zewnetrznym plyta oporowa 26 na wytoczenie, które tworzy odsadzenie pierscieniowe 30, które podchwytuje z osiowym lu- 25 zem pierscienie oporowe 24 wtyków 21. Odsadzenie 30 tworzy zatem powierzchnie oporowa 41a pier¬ scieni oporowych 24 wtyków 21.Jak pokazuje takze fig. 2 kolowa plyta oporowa 26 jest tak uksztaltowana, ze ona podchwytuje i pod- 30 piera pierscienie oporowe 24 wtyków 21 tylko w pro¬ mieniowym, lezacym wewnatrz obszarze obwodo¬ wym. Zlaczka 13 ma na przejsciu w swój kolnierz promieniowy 15 wytoczenie, które tworzy pierscie¬ niowa powierzchnie oporowa 31 dla pierscieni opó- 35 rowych 24. Pierscienie oporowe 24 sa dlatego pod¬ parte z jednej strony promieniowo, na zewnatrz przez pierscieniowa powierzchnie oporowa 31 i pro- , mieniowo do wewnatrz przez równiez pierscieniowa powierzchnie oporowa30 40 Dla wytworzenia polaczenia potrzeba jedynie wetknac wtyki 21, zamocowane na koncach zyl po¬ jedynczych 10, od tylu przez otwory 25 w plycie przytrzymujacej 18 i potem zamocowac plyte opo¬ rowa 26 za pomoca sruby 27 do plyty przytrzymuja- 45 cej. 18.Nastepnie przylacza sie za pomoca pierscienia rozpreznego osadczego 17 nakretke zlaczna 12 do zlaczki 13, przy czym jednoczesnie jest zabezpieczona takze plyta przytrzymujaca 18. Plyta oporowa 26 50 ma, jak zwykle kolek osiujacy 32, który wystaje w miejscu 33 ponad plyte oporowa 26 i wchodzi w ot¬ wór w plycie przytrzymujacej 18, przez co plyta oporowa 26 jest ustalona i zabezpieczona przed ob¬ rotem na plycie przytrzymujacej18. 55 Sprzeglo latwo oddziela sie z chwila rozlaczenia nakretki zlacznej 12 przez wyjecie pierscienia roz¬ preznego, osadczego 17, po czym mozna oddzielic plyte oporowa 26 przez wykrecenie sruby 27.Pojecie „pierscien oporowy", zastosowany dla cze¬ sci 24, obejmuje promieniowo wystajaca powierzch¬ nie — kolnierz, umieszczona na wtyku 21, za posred¬ nictwem której wtyk 21 moze opierac sie na po¬ wierzchniach oporowych plyty oporowej 26 i zlacz¬ ki 13. PL