Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania bimetalowego elementu wykonawczego przekazni¬ ków cieplnych i urzadzenie do wytwarzania bi¬ metalowego elementu przekazników cieplnych, sto¬ sowanych jako przekazniki wylaczajace, wylaczniki i termostaty.Jedna ze znanych postaci bimetalowych elemen¬ tów wykonawczych jest wypukla tarcza, zmieniaja¬ ca skokowo kierunek wypuklosci przy zmianie temperatury, przy czym masowa produkcja takich tarcz jest prosta i tania. Sposób wytwarzania tego rodzaju bimetalowego elementu wykonawczega po¬ lega na wytlaczaniu plaskiej tarczy pomiedzy para wspólpracujacych ze soba stalowych matryc w celu nadania jej odpowiedniej wypuklosci. Stosuje sie tez odpowiednia obróbke cieplna polegajaca na wygrzewaniu bimetalowego elementu w wysokiej temperaturze w celu stabilizowania charakterystyki dzialania elementu, zwlaszcza w temperaturze za¬ dzialania.Z wielu przyczyn, wytwarzane powyzszym spo¬ sobem bimetalowe elementy wykonawcze nie za¬ chowuja sie powtarzalnie po wielu kolejnych za- dzialaniach a ponadto róznia sie temperatura za¬ dzialania. Oznacza to, ze uzysk w produkcji maso¬ wej bimetalowych elementów dzialajacych w okres¬ lonej, zalozonej temperaturze jest niski i wynosi normalnie 40% do 50% takich elementów, których temperatura zadzialania rózni sie o ± 2 1/2°C od temperatury zalozonej.Inny, znany sposób masowego wytwarzania bi¬ metalowych elementów tarczowych polega na za¬ stosowaniu do wyoblania cisnienia cieczy, zamiast dociskania tarcz do matryc. Sposób ten zostal 5 opisany w brytyjskich opisach patentowych nr 1027688 i 1027689, Trudnosci wynikajace przy sto¬ sowaniu tego sposobu niezaleznie od trudnosci sto¬ sowania go w produkcji masowej polegaja na tym, ze nie jest latwo nadac tarczy odpowiedni kulisty io ksztalt, poniewaz nie jest ona dociskana do doklad¬ nie kulistej, stalej powierzchni, co moze spowodo¬ wac zalamania.Wzglednie maly nacisk cieczy w stosunku do oporu odksztalcenia tarczy moze spowodowac tez tendencje do niewielkiego powrotu tarczy do pier¬ wotnego ksztaltu po zlikwidowaniu cisnienia cieczy.W brytyjskim zgloszeniu patentowym nr 53847/ /74 opisano i zastrzezono dzialajacy skokowo pod wplywem temperatury, bimetalowy element wy¬ konawczy z wycieciem posiadajacym lukowata kra¬ wedz zewnetrzna i krawedz zewnetrzna wyznacza¬ jaca jezyczek o jednym swobodnym koncu zblizo¬ nym do krawedzi wewnetrznej, przy czym obydwie krawedzie lacza sie lagodnie w zaokraglonych za- 25 tokach wyciecia. Czesc elementu otaczajaca jezy¬ czek, który w stosunku do niej jest przynajmniej czesciowo polozony centralnie jest odksztalcona tak zeby miala wypukly ksztalt. Odksztalcona, wy¬ pukla czesc elementu zmienia skokowo kierunek 30 wypuklosci przy zmianach temperatury. Szerokosc 15 20 120 646a. j j 3 . . s. w kierunku promieniowym czesci polozonej w rejo¬ nie podstawy jezyczka jest znacznie wieksza od szerokosci tej czesci elementu, która znajduje sie naprzeciwko swobodnego konca jezyczka.W korzystnej swojej postaci bimetalowy element jest na calej swojej powierzchni wyoblony.Stwierdzono, ze tego rodzaju element wykazuje znaczne polepszenie trwalosci, stabilnosci charak¬ terystyki cieplnej i dokladnosci okreslania tem¬ peratury zadzialania. W celu umozliwienia produkcji . masowej tego rodzaju bimetalowych elementów wykonawczych potrzebne jest opracowanie proste¬ go, taniego sposobu wytwarzania, odpowiedniego do zastosowania w produkcji masowej. Pozwoli to na wykorzystanie w wiekszej skali zalet tego rodzaju bimetalowego' elementu wykonawczego.• Sposób wytwarzania bimetalowego elementu wy¬ konawczego przekazników cieplnych, polegajacy na Hym, ze.z tasmy bimetalowej wykrawa sie element, posiadajacy wyciecie ograniczone lukowata krawe¬ dzia zewnetrzna i krawedzia" wewnetrzna* wyzna¬ czajaca jezyczek, którego swobodny koniec jest zblizony do krawedzi zewnetrznej, przy czym obydwie krawedzie sa lagodnie polaczone w za¬ okraglonych zatokach wyciecia przy podstawie je¬ zyczka, usytuowanego przynajmniej czesciowo w srodku bimetalowego elementu, przy czym szero¬ kosc powierzchni otaczajacych jezyczek w kierunku promieniowym od srodka elementu jest najwieksza w rejonie podstawy\ jezyczka,; rwgdlug< wynalazku charakteryzuje sie .tym, ze wykrojony element bi¬ metalowy wytlacza sie „w calasci pomtedzy matryca o ksztalcie kopulastym a materialem zachowuja¬ cym sie jak niescisliwa ciecz, nadajac bimetalowe¬ mu elementowi wykonawczemu kopulasty ksztalt odpowiadajacy ksztaltowi matrycy..Przed wytloczeniem koncowej wypuklosci, bime¬ talowy element wykonawczy korzystnie poddaje sie w calosci wstepnej operacji tloczenia, w której w calosci wytlacza sie go pomiedzy matryca o ksztal¬ cie zachowujacym sie jak niescisliwa ciecz, na¬ dajaca mu ksztalt o wypuklosci skierowanej prze¬ ciwnie niz po koncowej operacji tloczenia.Przed wstepna operacja tloczenia bimetalowy element wykonawczy korzystnie prasuje sie pomie¬ dzy plaska matryca a materialem zachowujacym sie jak niescisliwa ciecz.Bimetalowy element wykonawczy umieszcza sie w pojemniku zawierajacym material zachowujacy sie jak niescisliwa ciecz, przy czym pojeminik prze¬ suwa sie pomiedzy matrycami stosowanymi w ko¬ lejnych operacjach tloczenia i prasowania.Material zachowujacy sie jak niescisliwa ciecz ksztaltuje sie w postaci gumowej poduszki.W trakcie jednej lub wielu ^operacji tloczenia bimetalowego elementu wykonawczego wywiera sie nacisk równiez na gumowa poduszke, czesciowo otaczajaca bimetalowy element wykonawczy.Przed operacja lub operacjami prasowania i tlo¬ czenia, na bimetalowym elemencie wykonawczym W montuje sie wystep montazowy, który w trakcie jednej lub wielu operacji prasowania i tloczenia, gdy bimetalowy element wykonawczy spoczywa na materiale zachowujacym sie jak niescisliwa ciecz,. wystaje dodolu. 65 120 6*6 M\ 10 15 20 25 30 45 50 55 Bimetalowa tasme wprowadza sie do .stanowiska,, wykrawania, w którym bimetalowy element wy-1 konawczy wykrawa sie z tasmy, a nastepnie wciska sie go z powrotem w tasme przed oprecja lub operacjami prasowania i tloczenia.Po operacji lub operacjach prasowania i tlocze¬ nia, ale przed zadzialaniem pod wplywem tempera¬ tury, odwraca sie mechanicznie kierunek wypuklos¬ ci bimetalowego elementu wykonawczego.Mechaniczne odwracanie kierunku wypuklosci wykonuje sie wypychaczem, dzialajacym -*ia bi¬ metalowy element wykonawczy w trakcie monto¬ wania w uchwycie.Droge przemieszczania bimetalowego elementu wykonawczego w trakcie mechanicznego odwraca¬ nia kierunku wypuklosci reguluje sie dla okreslenia jego pózniejszej temperatury roboczej. Podobnie reguluje sie sile nacisku' w operacji tloczenia dla wyznaczenia temperatury roboczej bimetalowego elementu wyfcotttawczego.» Urzadzenie do wytwarzania bimetalowego ele¬ mentu wykonawczego przekazników cieplnych, ma¬ jacego wyciecie ograniczone lukowata krawedzia zewnetrzna i krawedzia wewnetrzna wyznaczajaca jezyczek, którego swobodny koniec jest zblizony do krawedzi zewnetrznej, przy czym obydwie krawe¬ dzie sa lagodnie polaczone w zaokraglonych zato¬ kach wyciecia przy podstawie jezyczka, usytuowa¬ nego przynajmniej czesciowo w srodku bimetalowe¬ go elementu,. przy.. czym szerokosc powierzchni otaczajacych jezyczek, w kjerunku promieniowym od srodka elementu jest najwieksza w rejonie pod- '^'stfawy1 jezyczka, wedlug wynalazku charakteryzuje sie tym, ze posiada stanowisko wykrawania, za¬ wierajace wykrojnik do wykrywania z bimetalowej tasmy elementu wykonawczego, przy czym czesc robocza wykrojnika zawiera elementy, wykrawaja¬ ce wyciecie, lukowa krawedz zewnetrzna i krawedz wewnetrzna wyciecia elementu wykonawczego, ograniczajaca usytuowany przynajmniej czesciowo w srodku tego elementu jezyczek, którego swobod¬ ny koniec znajduje sie blisko krawedzi zewnetrznej, przy czym elementy wylkrawajace obydwie kra¬ wedzie wyciecia lacza sie lagodnie przy podstawie jezyczka, wykrawajac zaokraglone zatoki, a szero¬ kosc powierzchni czesci roboczej wykrojnika, od¬ powiadajacej powierzchni otaczajacej jezyczek w kierunku promieniowym od srodka wykrawanego elementu wykonawczego jest najwieksza w rejonie podstawy jezyczka, oraz posiada stanowisko wy- oblania, zawierajace prase z kopulasta matryca, wspólpracujaca z poduszka z materialu zachowuja¬ cego sie jak niescisliwa ciecz, i przeznaczona do tloczenia calego elementu wykonawczego.Urzadzenie korzystnie posiada elementy do re¬ gulowania nacisku wywieranego pomiedzy kopu¬ lasta matryca a poduszka.Na stanowisku wyoblania znajduje sie odwrotna matryca, wyoblona w odwrotnym kierunku niz matryca kopulasta, zas poduszka jest umieszczona w.pojemniku, który jest przesuwany pomiedzy ko¬ pulasta matryca a odwrotna matryca.Na • stanowisku wyoblania .znajduje sie plaska matryca, a pojemnik jest przesuwany pomiedzy matryca plaska, odwrotna i kopulasta. 35 40120 646 6 Pojemnik posiada trzon, sciany boczne i sciane górna z okraglym otworem, w którym umieszczony jest element wykonawczy, przy czym sciana górna i sciany boczne pojemnika sa tak zwymianowane, ze przechodza z malym luzem przez otwór w po¬ jemniku i opieraja sie o górna sciane pojemnika dla wywarcia na niego nacisku w trakcie tloczenia.Urzadzenie korzystnie posiada stanowisko odpre¬ zania, zawierajace gniazdo mechanicznego odwraca¬ nia wypuklosci elementu wykonawczego po wy¬ konaniu operacji tloczenia.Gniazdo mechanicznego odwracania zawiera znajdujacy sie pod dzialaniem sprezyny trzpien, uchwyt, elementu wykonawczego oraz tlok wy¬ pychajacy trzpien do uchwytu.Gniazdo mechanicznego odwracania moze takze zawierac zderzak do ustalania dokladnej wielkosci odksztalcenia elementu wykonawczego podczas ope¬ racji mechanicznego odwracania wypuklosci.Okazalo sie, ze zastosowanie elementu z ma¬ terialu zachowujacego sie jak niescisliwa ciecz, do¬ stosowujacego sie do obrysu bimetalowego elemen¬ tu wykonawczego w trakcie operacji wytlaczania, a równoczesnie zapewniajacego odpowiedni do wy¬ tlaczania opór, daje pewniejsze wyniki w otrzy¬ mywaniu dokladnie przewidywanych charakterys¬ tyk bimetalowych elementów wykonawczych w po¬ równaniu ze znanym sposobem tloczenia pomiedzy dwoma stalowymi matrycami. Oznacza to, ze uzysk bimetalowych elementów wykonawczych w odpo¬ wiedniej charakterystyce w produkcji masowej jest znacznie wiekszy. Moze to byc wytlumaczone ma¬ lymi niedokladnosciami wymiarowymi istniejacymi pomiedzy gruboscia bimetalowej tasmy a wspólpra¬ cujacymi ze soba matrycami, które to niedokladnos¬ ci wynikaja z niedokladnej obróbki matryc i nie¬ dokladnego ich wzajemnego ustawienia. Prowadzi to w rezultacie do powstania duzych, lokalnych koncentracji naprezen, wplywajacych na charak¬ terystyke dzialania bimetalowego elementu. Ele¬ ment z materialu zachowujacego sie jak niescisliwa ciecz przystosowuje sie do kazdej niedokladnosci wymiarowej, dzieki czemu lokalne koncentracje na¬ prezen zostaja zmniejszone.Ponadto, grubosc bimetalowej tasmy nie ma wplywu na dokladnosc operacji wytlaczania, wy¬ konywanej sposobem wedlug wynalazku, podczas gdy przy tloczeniu pomiedzy dwoma stalowymi matrycami wystepuje normalnie koniecznosc sto¬ sowania tych samych matryc przy róznych gru¬ bosciach bimetalu, co zwieksza niedokladnosc ich wzajemnego dopasowania.Niezaleznie od zwiekszonej wydajnosci uzyskiwa¬ nia zalozonej charakterystyki, sposób i urzadzenie wedlug wynalazku sa znacznie tansze i prostsze niz przy stosowaniu opisanego powyzej nacisku za posrednictwem cieczy, lub przy znanym tloczeniu pomiedzy dwoma stalowymi matrycami, poniewaz jak opisano powyzej, jest bardzo trudne wykonanie dwóch matryc, które beda dokladnie do siebie do¬ pasowane i precyzyjnie wzajemnie zestawione.Element z materialu zachowujacego sie jak nie¬ scisliwa ciecz moze stanowic wanne wypelniona niescisliwa ciecza, przykryta elastyczna membrana, o która moze byc opierany bimetalowy element wykonawczy. Ze wzgledu na prostote i wygode korzystnie moze byc zastosowany element z ma¬ terialu stalego, takiego jak guma z poliuretanu pod nazwa Avethane wedlug RTM. Chociaz stosowanie 5 tego rodzaju gumy jest korzystne, to okazalo sie, jednak, ze w czasie wytlaczania ma ona sklonnosc do wciskania sie pomiedzy tloczony element a scia¬ ne pojemnika, w którym jest umieszczona, ze spo¬ czywajacym na niej elementem. Pojemnik jest tylko io nieznacznie szerszy od wytlaczanego elementu w celu dokladnego okreslenia polozenia elementu wzgledem matrycy. Wcisniecie gumy pomiedzy ele¬ ment i pojemnik powoduje trudnosci w wyjeciu go i prowadzi do szybkiego uszkodzenia gumy. 15 W korzystnej postaci niniejszego wynalazku po¬ wyzsza niedogodnosc zostala usunieta dzieki umie-, szczeniu gumy w pojemniuiku posiadajacym trzon, sciany boczne i sciane górna z okraglym otworem, w którym to otworze umieszczony jest tloczony 20 element* tak zeby polozenie elementu wzgledem znajdujacej sie. nad otworem matrycy bylo scisle ustalone. Sciany boczne i sciana górna sa prze¬ suwane wzgledem trzonu. Przesuwana do dolu matryca przechodzi z malym luzem przez otwór 25 i naciska na element.Nastepnie wystep matrycy opiera sie o górna sciane pojemnika tak, ze dalsze naciskanie po¬ woduje wspólny ruch matrycy, sciany górnej i scian bocznych pojemnika, co powoduje wywarcie na¬ cisku na gume otaczajaca czesciowo element. Po wywarcia pelnego nacLsku tloczenia, nacisk zostaje zwolniony, a sciany. górna i boczna; pojemnika i matryca zostaja razem cofniete z powrotem.Korzysc wynikajaca z zastosowania takiej kon¬ strukcji polega na tym, ze przemieszczenia gumy w^ obszarze tloczenia sa przejmowane przez cala objetosc pojemnika, a scieranie gumy w obszarze tloczenia jest znacznie zmniejszone. 40 Pojemnik moze byc przesuwany pomiedzy róznie uksztaltowanymi matrycami, tak ze tloczony ele¬ ment moze byc poddawany róznym operacjom tlo¬ czenia bez wyjmowania go z pojemnika. Korzystnie bimetalowy element poddawany jest przed operacja 4g koncowego tloczenia operacji wstepnego tloczenia, w której nadaje sie mu odwrotna do koncowej, wypuklosc. Operacja odwrotnego tloczenia jest wazna z punktu widzenia ustalania róznicy tem¬ peratur zadzialania przy zwiekszajacych sie i zmniejszajacych temperaturach otoczenia.Przed operacja nadawania wypuklosci odwrotnej, bimetalowy element wykonawczy moze byc praso¬ wany plaska matryca w celu usuniecia pierwotnych nierównosci, co ma na celu zwiekszenie uzysku. 55 Wedlug jednego z korzystnych wariantów spo¬ sobu wedlug wynalazku po zakonczeniu tloczenia, lecz przed powodowaniem jego skokowego dzialania pod wplywem temperatury, charakterystyke dziala¬ nia bimetalowego elementu wykonawczego mozna 60 stabilizowac prostym sposobem poprzez mechanicz¬ ne odwracanie kierunku wypuklosci. Wykonuje sie to przez odwracanie poprzez niestabilne polozenie srodkowe do polozenia, w którym element przyjmu¬ je odwrotnie skierowana wypuklosc, recznie lub za 65 pomoca odpowiedniego urzadzenia. 30 35120 646 8 Stwierdzono, ze pierwsze po operacji tloczenia zadzialanie bimetalowego elementu wystepuje przy temperaturze znacznie rózniacej sie od temperatur jego pózniejszych zadzialan. Temperatura pierwsze¬ go zadzialania moze byc wieksza od nastepnych o 50°C. Przez wywolanie pierwszego skokowego za¬ dzialania elementu impulsem mechanicznym za¬ miast cieplnym, jak w znanym sposobie, zapewnia sie gotowemu bimetalowemu elementowi wyko¬ nawczemu bardziej stabilna charakterystyke dziala¬ nia.Stwierdzono, tez ze wielkosc przemieszczenia bi¬ metalowego elementu w trakcie mechanicznego od¬ wracania wypuklosci ma znaczny wplyw na póz¬ niejsza charakterystyke jego dzialania. Zastosowa¬ no wiec, poza regulowaniem promienia wypuklosci, elementy majace na celu dokladne, wstepne okres¬ lanie charakterystyki dzialania bimetalowego ele¬ mentu wykonawczego.Wielkosc nacisku wywieranego w czasie operacji tloczenia równiez wplywa na charakterystyke dzia¬ lania bimetalowego elementu wykonawczego, jest wiec mozliwe dokladne wstepne okreslenie jego charakterystyki dzieki regulowaniu sily nacisku.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia korzystna postac bimetalowego ele¬ mentu wykonawczego w widoku z góry, wytwarza¬ nego sposobem wedlug niniejszego wynalazku; fig. 2 — bimetalowy element wykonawczy podobny do przedstawionego na fig. 1, stosowany jako styk przekaznika nadmiarowego, fig, 3 — schemat blo¬ kowy sposobu wytwarzania przekaznika, obejmu¬ jacego operacje tloczenia matrycowego, fig. 4 — prase do wytloczenia kopulki przekaznika, w prze¬ kroju, fig. 5 — korzystna postac urzadzenia do me¬ chanicznego odwracania wypuklosci bimetalowego elementu w przekroju, fig. 6 — tablice przedstawia¬ jaca wyniki badan bimetalowych elementów wy¬ tworzonych dwoma róznymi sposobami, fig. 7 — wykres zaleznosci temperatury zadzialania elementu od wielkosci odksztalcenia w operacji odwracania, fig. 8 — wykres zaleznosci temperatury zadzialania elementu od nacisku prasowania, a fig. 9 — wykres zaleznosci temperatury zadzialania elementu od pro¬ mienia wypuklosci.Przedstawiony na fig. 1 bimetalowy element wy¬ konawczy utworzony z bimetalowej blaszki o gru¬ bosci 0,3 mm, posiada ksztalt kulistej czaszy o krzywiznie obejmujacej jego cala powierzchnie.Bimetalowy element posiada obwód 2 o srednicy 18,3 mm, poólkoliste wyciecie 4 umieszczone na obwodzie 2, oraz jezyczek 6 umieszczony centralnie w stosunku do bimetalowego elementu i utworzony przez wyciecie 8 posiadajace pólkolista krawedz zewnetrzna 10 i ograniczajaca jezyczek 6, krawedz wewnetrzna 12 lagodnie przechodzaca w krawedz zewnetrzna 10 poprzez zatoki 14.Jezyczek 6 o dlugosci okolo 13 mm zbiega sie z 15-stopniowym stozkiem w rozszerzonej podstawie jezyczka. W koncu jezyczka wykonany jest otwór 16 sluzacy do zamocowania bimetalowego elementu.Mierzona w kierunku promieniowym szerokosc tej czesci elementu, która otacza jezyczek, stopniowo maleje od wartosci maksymalnej, wynoszacej 6 mm przy podstawie jezyczka, do wartosci minimalnej wynoszacej 3 mm naprzeciwko swobodnego konca jezyczka.Gdy bimetalowy element wykonawczy zostanie 5 nagrzany, to przy okreslonej temperaturze zadziala skokowo, zmieniajac kierunek wypuklosci czaszy.Na figurze 2 przedstawiono bimetalowy element wykonawczy, podobny do opisanego na fig. 1, lecz przeznaczony na styk przekaznika nadmiarowego. 10 Podobne czesci przedstawionego na fig. 2 elementu oznaczono tymi samymi oznacznikami co na fig. 1.Element przedstawiony na fig. 2 posiada styk 18 przyspawany do czesci pierscieniowej elementu na¬ przeciwko swobodnego konca jezyczka 6. Czesc 15 pierscieniowa bimetalowego elementu wykonawcze¬ go po obu stronach styku 18 jest znacznie wezsza niz w postaci przedstawionej na fig. 1 w celu zwiekszenia rezystancji elektrycznej, a zatem czu¬ losci elementu na natezenie plynacego przez niego 20 pradu.Na figurze 3 przedstawiono blokowo korzystne rozwiazanie sposobu wedlug wynalazku. Bimetalo¬ wa tasme podaje sie w sposób ciagly z rolki sta¬ nowiska wykrawania 20. Wykrojnik 22, którego 25 czesc robocza odpowiada ksztaltowi przedstawione¬ go na fig. 1 i 2 bimetalowego elementu, wykrawa bimetalowy element z jezyczkiem 6, skierowanym w kierunku podluznym tasmy tak, ze linie naprezen wewnetrznych przebiegajacych wzdluz tasmy bieg- 30 na wzdluz jezyczka, nie przeszkadzajac w dzialaniu elementu.Po wykrojeniu, element wciska sie z powrotem w tasme dociskaczem 24. Jest to konwencjonalna operacja, bardzo korzystna w sposobie wedlug wy- 35 nalazku, poniewaz bimetalowy element moze byc transportowany w tasmie do nastepnych operacji w odpowiednim polozeniu. Jezeli istnieje potrzeba zamocowania w bimetalowym elemencie styku 18 jak to przedstawiono na fig. 2, to przymocowuje sie 40 go przed operacja wykrawania za pomoca przed¬ stawionej schematycznie nitowinicy 30.Nitownica zawiera uchwyt 32 nitu 34 i przebijak 36, sluzacy do przebicia bimetalowej tasmy i za¬ mocowania w niej nitu. Alternatywa nitowania 45 moze byc zgrzewanie nitu z tasma.Wykrojone bimetalowe elementy transportuje sie do stanowiska wyoblania 40, gdzie nadaje sie im okreslony, wypukly ksztalt w celu zapewnienia okreslonej charakterystyki zadzialania. Stanowisko 50 wyoblania zawiera trzy prasy hydrauliczne, na których kolejno prasuje sie i wytlacza bimetalowy element. Pierwsza prasa 42 iposiada plaska matryce 50 sluzaca do dokladnego wyprostowania elementu, druga prasa 44 posiada odwrotna matryce 52 dla 55 nadania elementowi odwrotnej wypuklasci, a trzecia prasa 46 posiada kopulasta matryce 54 dla nada¬ nia elementowa koncowej, wlasciwej wypuklosci.Stwierdzono, ze operacja wytlaczania elementu w przeciwnym do koncowego kierunku jest bardzo 60 korzystna, poniewaz dzieki niej usuwa sie niewiel¬ kie naprezenia i deformacje, które moga powstac w bimetalowym elemencie w trakcie operacji wy¬ krawania. Dodatkowo, odwrotne tloczenie powoduje powstanie nieodwracalnego przesuniecia i napreze- 65 nia pomiedzy dwiema warstwami bimetalu, co wa znacznym stopniu okresla zróznicowanie tempera¬ tur roboczych zadzialania. bimetalowego elementu, dla temperatur rosnacych i malejacyeh..Na stanowisku wyoblania 40 bimetalowy element wykonawczy M jest umieszczony na przedstawionej na fig. 4, podstawie 48, która jest ransportowana pomiedzy pierwsza prasa 42 z plaska matryca 50, druga prasa 44 z odwrotna matryca 52 i trzecia prasa 46 z kopulasta-matryca 54, nadajaca koncowe wyoblenie bimetalowemu elementowi. Podstawa 48 zawiera pojemnik posiadajacy trzon 60, sciany boczne 62 i sciane górna 64.Sciana górna 64 posiada okragly otwór 66, w którym umieszczony jest bez luzów bimetalowy element wykonawczy M. W pojemniku umieszczona jest poduszka 68 z gumy syntetycznej o nazwie Avotan wedlug RTM, która w trakcie operacji tlo¬ czenia zachowuje sie jak niescisliwa ciecz. Sciana górna 64 i sciany boczne 62 sa ze soba polaczone jednolicie i moga przesuwac sie w góre iw dól wzgledem trzonu 60. Odwrotna matryca 52 posiada powierzchnie robocza 72 o odpowiedniej kulistej krzywiznie.W trakcie operacji tloczenia, odwrotna matryce 52 przesuwa sie w dól tak, zeby jej powierzchnia robocza 72 o obwodzie scisle dopasowanym do otworu 66 zetknela sie z bimetalowym elementem wykonwezym M.W trakcie dalszego ruchu.'• w--dól wystep 74 od¬ wrotnej matrycy 52 opiera sie na scianie górnej 64 pojemnika tak, ze po wystapieniu pelnej sily tlo¬ czenia odwrotna matryca 52, sciana górna 64 i sciany boczne 62 pojemnika jednakowo zostaja przesuniete wzgledem trzonu 60 i poduszki 68. Za¬ chowujaca sie jak niescisliwa ciecz poduszka 68 zapewnia opór, konieczny do nadania odpowiednie¬ go ksztaltu bimetalowemu elementowi M.Odksztalcenia gumy w trakcie operacji tloczenia, powstajace w wyniku wtloczenia w nia matrycy i w wyniku jakichkolwiek niewielkich naprezen sciskajacych w gumie, rozkladaja sie na caly prze¬ krój pojemnika, dzieki czemu w obszarze tloczenia nie wystepuje pekanie gumy, spowodowane nad¬ miernym jej wyciskaniem. Po wywarciu zalozonej sily nacisku na bimetalowy element M powierz¬ chnia robocza 72 odwrotnej matrycy zostaje wy¬ cofana.Bimetalowy element M pozostawia sie w podsta¬ wie, która transportuje sie do trzeciej prasy 46, nadajacej mu koncowy ksztalt. Kopulasta matryca 54 ma powierzchnie robocza 78 o odpowiedniej ku¬ listej krzywiznie, nadajacej wlasciwy, wypukly ksztalt bimetalowemu elementowi M. Element ten zostaje ostatecznie wyoblony na trzeciej prasie 46, przy czym operacje tloczenia przeprowadza; sie opisanym powyzej sposobem przy wywieraniu za¬ lozonego z góry nacisku na bimetalowy element M za pomoca mechanizmu 80.Dzieki zastosowaniu gumowej poduszki 68 uzys¬ kano bardziej pewne wyniki w uzyskiwaniu ra- lozonej charakterystyki bimetalowego elementu w porównaniu ze znanym sposobem tloczenia pomie¬ dzy dwoma matrycami stalowymi. Moze to byc przynajmniej czesciowo wytlumaczone malymi od¬ chylkami wymiarowymi i wzajemnym ustawieniem matryc oraz nierównomierna gruboscia bimetalowej tasmy, co powoduje powstawanie duzych miejsco¬ wych koncentracji naprezen, wplywajacych na charakterystyke bimetalowego elementu.Natomiast gumowa poduszka, zachowuje sie jak niescisliwa ciecz, przystosowuje sie do wszelkich niedokladnosci wymiarowych, dzieki czemu miej¬ scowe koncentracje naprezen zostaja 7rmiiejszone.Ponadto, w porównaniu do tloczenia miedzy dwoma stalowymi matrycami, fluktuacja nacisków w trak¬ cie operacji tloczenia zostaje zmniejszona o polowe,.Dodatkowa czynnoscia majaca na celu zmniejsze¬ nie poczatkowych krzywizn tasmy bimetalowej przed wyoblaniem jest splaszczenie bimetalowego elementu M za pomoca pierwszej prasy 42 z plaska matryca 50.W czasie operacji tloczenia jest korzystne utrzy¬ mywanie wahan temperatury otoczenia w zakresie plus-minus 2°C w celu zapewnienia uzyskania za- 20 lozonej charakterystyki bimetalowego elementu.Po wytloczeniu, bimetalowy element M przenosi sie do stanowiska odprezania 90, na którym usuwa sie w nim niestabilne naprezenia w celu poprawie¬ nia jego pózniejszej stabilnosci. Na stanowisku od- l5 prezania 90, w gniezdzie mechanicznego odwracania 92, bimetalowemu elementowi M .nadaje sie me¬ chanicznie, odwrotna wypuklosc w urzadzeniu przedstawionym na fig. 5. Mechaniczne odwrócenie wypuklosci zapewnia znaczna stabilizacje elementu. 10 Jak przedstawiono na figurze 5 skierowany wy¬ pukloscia do dolu bimetalowy element M, utrzy¬ mywany w uchwycie 102, przesuwa sie do przed¬ stawionego na rysunku polozenia, w którym uchwyt wchodzi pod plyte wsporcza 104, posiadajaca 5 okragly otwór 106 o srednicy nieco mniejszej od srednicy bimetalowego elementu M, i opiera sie o nia. Umieszczony pod plyta wsporcza 104 wy- pychacz 108 zawiera plyte 110, ruchoma w kierunku pionowym i polaczona z tlokiem 112 cylindra pneu- 40 matycznego. W otworze 116 umieszczony jest sliz¬ gowo czop 114 sluzacy do prowadzenia plyty 110.W celu dokladnego ograniczenia pionowego ruchu plyty 110 i wypychacza 108 do góry zastosowano regulowany zderzak 117. Bezposrednio pod otworem 45 106 umieszczony jest zamocowany na stale do plyty 110 trzpien 118, zamontowany w tulei 120, naciska¬ nej sprezyna w kierunku plyty wsporczej 104. Tule¬ ja 120 moze przesuwac sie w kierunku pionowym i jest utrzymywana w zaczepie 122. 50 W trakcie wykonywania operacji, bimetalowy element M jest wkladany do uchwytu 102, który przesuwa sie do przedstawionego na rysunku po¬ lozenia, w którym styka sie on. z plyta wsporcza 104. Bimetalowy element znajduje sie wtedy pod 5* okraglym otworem 106. Nastepnie uruchamia sie tlok 112, który przesuwa wypychacz 108 tak, aby trzpien 118 dotknal srodika bimetalowego elementu M.Nastepnie wypychacz 108 przesuwa sie dalej po- 60 suwajac do góry bimetalowy element, który prze¬ chodzac przez niestabilne polozenie srodkowe zosta¬ je zdeformowany do postaci odwrotnie wypuklej.W trakcie powyzszej operacji tuleja 120 opiera sie o uchwyt 102 w celu utrzymywania go we wlasci- 65 wym polozeniu.129646 ii 12 Okazalo sie, ze dokladna odleglosc przemieszcza¬ nia bimetalowego elementu M w trakcie odwraca¬ nia ma wplyw na temperature zadzialania bime¬ talowego elementu wykonawczego. Tym samym, pózniejsza temperatura zadzialania bimetalowego elementu wykonwczego M w duzym stopniu zalezy od wielkosci przemieszczenia w trakcie powyzej opisanej, pierwszej operacji mechanicznego odwra¬ cania. Z tego powodu zastosowano regulowany zderzak 117, który umozliwia zakonczenie ruchu do góry wypychacza w dokladnie okreslonym punkcie.Na figurze 7 przedstawiono zaleznosc pózniejszej temperatury zadzialania bimetalowego elementu wykonawczego M od wielkosci przesuniecia, ma¬ jacego miejsce w operacji mechanicznego odwraca¬ nia. Z wykresu tego wynika, ze zwiekszenie wiel¬ kosci przesuniecia wypychacza 108 o 0,5 mm po¬ woduje zmniejszenie temperatury zadzialania o oko¬ lo 30°C. Jest wiec mozliwe dokladne ustalenie temperatury zadzialania bimetalowego elementu wykonawczego za pomoca odpowiedniego wykony¬ wania operacji mechanicznego odwracania.Stwierdzono tez ze na charakterystyke bimeta¬ lowego elementu wplywa tez wielkosc nacisku wy¬ wieranego w trakcie operacji tloczenia, jakkolwiek w stopniu mniejszym niz operacja mechanicznego odwracania. Moze byc wiec korzystne wywieranie dokladnie okreslonego nacisku w trakcie operacji wytlaczania, zwlaszcza w trakcie koncowego tlo¬ czenia.Na figurze 8 przedstawiono wplyw zmiany sily nacisku od 2 ton do 5 ton w operacji koncowego tloczenia na temperature zadzialania bimetalowego elementu, która zwieksza sie dzieki temu o okolo 5°C Zmiany sily nacisku rzedu 45,3 kilogramów, które wystepuja normalnie w operacji tloczenia, nie maja istotnego wplywu na temperature zadzia¬ lania elementu.Matryce do tloczenia do operacji wyoblania moga byc1 wytwarzane wedlug znanej technologii wy¬ twarzania narzedzi, tak aby umozliwic formowanie szeregu stopniowanych wypuklosci, których promie¬ nie dla kazdego stopnia róznia sie miedzy soba o 0,1 mm, co ma na celu zyskiwanie dokladnej temperatury zadzialania bimetalowego elementu wykonawczego^ Z figury 9 wynika, ze zmiana promienia wy¬ puklosci od 33,5 mm do 36,5 mm powoduje zmniej¬ szenie temperatury zadzialania bimetalowego ele¬ mentu w przyblizeniu o 35PC.Z powyzszego wynika, ze przez odpowiedni dobór promienia wypuklosci i dokladne regulowanie drogi odksztalcenia w trakcie mechanicznego odwracania, jak równiez przez regulowanie sily nacisku tlocze¬ nia, mozna wplywac na temperature zadzialania bimetalowego eleimentu i bardzo 'dokladnie ja usta¬ lac.Mozna równiez regulowac inne cechy charak¬ terystyki bimetalowego elementu wykonawczego, chociaz nie jest to tu szczególowo opisane.Po mechanicznym odwróceniu, bimetalowy ele¬ ment wykonawczy moze byc poddany krótkotrwa¬ lej obróbce cieplnej na stanowisku obróbki ciqplnej 94 w celu dodatkowej stabilizacji. Obróbke cieplna przeprowadza sie na przyklad przez zanurzenie bimetalowego elementu w kapieli olejowej o tem¬ peraturze 250°C przez okres kilku sekund a nastep¬ nie odtluszczenie. Element bimetalowy moze byc 5 tez nagrzewany w goracym powietrzu lub zlozu fluidalnym.Wykonano badania, majace, na celu wykazanie korzysci wynikajacych ze stosowania sposobu wedlug wynalazku do wytwarzania bimetalowego 10 elementu wykonawczego w stosunku do znanego sposobu wyoblania pomiedzy dwoma stalowymi matrycami.Wykonano pierwsza partie 100 sztuk bimetalo¬ wych elementów wykonawczych o srednicy 18,3 mm 15 i grubosci 0,3 z bimetalu, którego warstwa o wiek¬ szej rozszerzalnosci skladala sie z 22% niklu, 3% chromu, reszta zelazo, a warstwa o mniejszej roz¬ szerzalnosci z 36% niklu, reszta zelazo. Partia ele¬ mentów poddana byla obróbce cieplnej w tem- 20 peraturze 250°C przez 30 minut. Bimetalowe ele¬ menty byly tloczone jak przedstawiono na fig. 4 i stabilizowane mechanicznie, jak przedstawiono na fig. 5.Nastepnie, w celu dodatkowego stabilizowania, 25 byly one szesciokrotnie wygrzewane przez 10 sekund w temperaturze 200°C.Druga partia opisanych powyzej bimetalowych elementów skladala sie ze 100 sztuk elementów o takich samych wymiarach i z tego samego bi- 30 metalu i zostala poddana takiej samej co pierwsza wstepnej obróbce cieplnej. Druga partia byla tlo¬ czona pomiedzy dwiema stalowymi matrycami, a nastepnie byla wygrzewana w temperaturze 250°C przez 4 godziny w celu stabilizowania. W koncu 35 bimetalowe elementy byly kolejno wygrzewane 5 razy po 30 sekund w temperaturze 150°C. Druga partia zostala zatem wytworzona wedlug znanego sposobu, stosowanego do wytwarzania tarcz bime¬ talowych. 40 W tabeli, przedstawionej na fig. 6, podano po¬ równawcze wyniki uzyskane dla obu partii. W ta¬ beli podano temperatury zadzialania oraz róznicowe i czynne przemieszczenie swobodnego konca jezycz¬ ka podczas przeskoku. Czynne przemieszczenie 45 oznacza takie przemieszczenie, które wystepuje w czasie przeskoku w jednym lub drugim kierunku i jest skutkiem ruchu pelzajacego elementu wy¬ wierajacego nominalna sile wartosci 5 gramów.Z tabeli na fig. 6 wynika, ze partia 2 posiada 50 znacznie gorsze parametry od partii 1, pod kazdym wzgledem.Wyniki zaleza na ogól od temperatur zadzialania, przy czym im wieksze sa temperatury zadzialania, tym gorsze sa wyniki poszczególnych elementów 55 charakterystyki. Tak wiec na przyklad jakosc wy¬ ników uzyskiwanych przy temperaturze zadzialania 100°C bedzie wyzsza niz dla temperatur podanych na fig. 6. 60 Zastrzezenia patentowe i. Sposób wytwarzania bimetalowego elementu wykonawczego przekazników cieplnych, polegajacy na tym, ze z tasmy bimetalowej wykrawa sie ele- 65 ment, posiadajacy wyciecie ograniczone lukowataw mm w krawedzia*If,zewneJtrzna i; ^awe^zja^ wewnetrzna wyznaczajaca jezyczek,., lrt$reg$ ,s,wo^dny, kpntep jest, zblizony do, krawedzi ^vi|(||rznpi, przy czym Padwie iprawe^zie ^)fia^^me^^aczqqia w ,i£a- okraglonyffr a ^tok^uch * w^ejsia rprz# ?;pojJs#q#ie, jezyczka, usytuowanego przynajmniej czesciowy w, srodku bimetalowego elementu, przy czym szero¬ kosc' pb^e^zctini c^aczkjscyeh:Jezyczek* w•kierunku promientówirm 6£ Sitflfea eMmehfei jest nWj^ietóza w rejónie; p*kista\w£ ^zyczka; ittaittleniiy; t*m; ze wykf^3fón^ elemeHt ftmetaltfw*' Jw}rtiaczarsdC' W fca^1 losci pdirilcjdzy :ffla^yi# ' o ' ksztalcie' kopulastym a matrialem zachowujacym sie jak niescisliwa ciecz, nadajac bimetalowemu elementowi wykonawczemu kopulasty ksztalt odpowiadajacy ksztaltowi matry¬ cy. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze przed wytloczeniem koncowej wypuklosci, bimetalo¬ wy element wykonawczy poddaje sie w calosci wstepnej operacji tloczenia, w której w calosci wy¬ tlacza sie go pomiedzy matyrca o ksztalcie wkles¬ lym a materialem zachowujacym sie jak niescisliwa ciecz, nadajac mu ksztalt o wypuklosci skierowa¬ nej przeciwnie niz po koncowej operacji tloczenia. 3. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze przed wstepna operacja tloczenia bimetalowy ele¬ ment wykonawczy prasuje sie pomiedzy plaska matryca a materialem zachowujacym * sie jak nie¬ scisliwa ciecz. 4. Sposób wedlug zastrz. 2 albo 3, znamienny tym, ze bimetalowy element wykonawczy umieszcza sie w pojemniku zawierajacym material zachowuja¬ cy sie jak niescisliwa ciecz przy czym pojemnik przesuwa sie pomiedzy matrycami stosowanymi w kolejnych operacjach tloczenia i prasowania. 5. Sposób wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze material zachowujacy sie jak niescisliwa ciecz ksztaltuje sie na postac gumowej poduszki. 6. Sposób wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze w trakcie jednej lub wielu operacji tloczenia bi¬ metalowego elementu wykonawczego wywiera sie nacisk równiez na gumowa poduszke, czesciowo otaczajaca bimetalowy element wykonawczy. 7. Sposób wedlug zastrz. 1 albo 2 albo 3, zna¬ mienny tym, ze przed operacja lub operacjami prasowania i tloczenia, na bimetalowym elemencie wykonawczym montuje sie wystep montazowy, któ¬ ry w trakcie jednej lub wielu operacji prasowania i tloczenia, gdy bimetalowy element wykonawczy spoczywa na materiale zachowujacym sie jak nie¬ scisliwa ciecz, wystaje do dolu. 8. Sposób wedlug zastrz. 1, albo 2 albo 3 zna¬ mienny tym, ze bimetalowa tasme wprowadza sie do stanowiska wykrawania, w którym bimetalowy element wykonawczy wykrawa sie z tasmy, a na¬ stepnie wciska sie go z powrotem w tasme przed operacja lub operacjami prasowania i tloczenia. 9. Sposób wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze po operacji lub operacjach prasowania i tloczenia, ale przed zadzialaniem pod wplywem temperatury, odwraca sie mechanicznie kierunek wypuklosci bi¬ metalowego elementu wykonawczego. 10. Sposób wedlug zastrz. y, znamienny tym, ze mechaniczne odwracanie kierunku wypuklosci wy¬ konuje sie wypychaczem, dzialajacym na bimetalo- 15 25 30 wy element wykonawczy. w rtrakcie mont^araa w, iwfcwyoje.^ . <.'^-. v ,l.N:v —-. ¦•.< • • .-^. ',¦-'¦,. <• r-;U^JBP086b;;WieiHWJiEM^z^^ zfttjnaftnnz^Wfl**¦* reguluje.; sie dr/oge przemieszczania bjmejaljoweg* ¦l elementu wyJepnfcWpzeg*:wrtr#kci£:&&ffamimtC8& odwracania! fcierujitok, .wyjmjfelo^ei pjqreil^j^c rjegol pózniejsza temperature robocza. ; ,-, • -, wyznaczenia,Jen^^y .jo\j^ei^\x^t0^ae) e^entu^^a^wcze^^,.,^ :^,:L:il, ,,„ -.,. 13. Urzadzenie toj^w^ mentu wykonawczego przekazników cieplnych,'ma¬ jacego wyciecie ograniczone lukowata krawedzia zewnetrzna i krawedzia wewnetrzna wyznaczajaca jezyczek, którego swobodny koniec jest zblizony do krawedzi zewnetrznej, przy czym obydwie krawe¬ dzie sa lagodnie polaczone w zaokraglonych za¬ tokach wyciecia przy podstawie jezyczka, usytu¬ owanego przynajmniej czesciowo w srodku bime¬ talowego elementu, przy czym szerokosc powierz¬ chni otaczajacych jezyczek w kierunku promienio¬ wym od srodka elementu jest najwiejksza w rejonie podstawy jezyczka, znamienne tym, ze posiada sta¬ nowisko wykrawania (20), zawierajace wykrojnik (22) do wykrawania z bimetalowej tasmy elementu wykonwczego (M), przy czym czesc robocza wy- krojnika (22) zawiera elementy, wykrawajace wy¬ ciecie (4), lukowata krawedz zewnetrzna (10) i kra¬ wedz wewnetrzna (12) wyciecia (8) elementu wy¬ konawczego (M), ograniczajaca usytuowany przy¬ najmniej czesciowo w srodku tego elementu jezy¬ czek (6), którego swobodny koniec znajduje sie blisko krawedzi zewnetrznej (10), przy czym ele- 35 menty wykrawajace obydwie krawedzie {10), (12) wyciecia (8) lacza sie lagodnie przy podstawie jezyczka (6), wykrawajac zaokraglone zatoki (14), a szerokosc powierzchni czesci roboczej wykrojnika, odpowiadajacej powierzchni otaczajacej jezyczek (6) 40 w kierunku promieniowym od srodka wykrawanego elementu wykonawczego (M), Jest najwieksza w rejonie podstawy jezyczka (6), oraz posiada sta¬ nowisko wyoblania (40), zawierajace prase z kopu¬ lasta matryca (54), wspólpracujaca z poduszka (08) 45 z materialu zachowujacego sie jak niescisliwa ciecz,- i przeznaczona do tloczenia calego elementu wy¬ konawczego (MX. 14. Urzadzenie wedlug zastrz. 13, znamienne tym, ze posiada elementy do regulowania nacisku wy- 50 wieranego pomiedzy matryca (54) a poduszka (68). 15. Urzadzenie wedlug zastrz. 13, znamienne tym, ze na stanowisku wyoblania (40) znajduje sie od¬ wrotna matryca (52), wyoblona w odwrotnym kie¬ runku niz kopulasta matryca (54), zas poduszka 55 (68) jest umieszczona w pojemniku, który jest prze¬ suwany pomiedzy kopulasta matryca (54) a odwrot¬ na matryca (52). 16. Urzadzenie wedlug zastrz. 15, znamienne tym, ze na stanowisku wyoblania (40) znajduje sie plaska w matryca (50), a pojemnik jest przesuwany pomiedzy matryca plaska (50), odwrotna (52) i kopulasta (54). 17. Urzadzenie wedlug zastrz. 15 albo 16, zna¬ mienne tym, ze pojemnik posiada trzon (60), sciany boczne (62) i sciane górna (64) z okraglym otworem w (66), w którym umieszczony jest element wykonaw-120 646 15 czy (M), przy czym sciana górina (64) i sciany boczne (62) pojemnika sa przesuwane wzgledem trzonu (60), a matryce (50, (52), (54) sa tak zwymiarowane, ze przechodza z malym luzem przez otwór (66) w po¬ jemniku i opieraja sie o górna sciane (64) pojemni¬ ka dla wywarcia na niego nacisku w trakcie tlo¬ czenia. 18. Urzadzenie wedlug zastrz. 13 albo 15 albo 16, znamienne tym, ze posiada stanowisko odprezania (90), zawierajace gniazdo mechanicznego odwraca¬ nia (92) wypuklosci elementu wykonawczego (M) po wykonaniu operacji tloczenia. 10 16 19. Urzadzenie wedlug zastrz. 18, znamienne tym, ze gniazdo mechanicznego odwracania (92) zawiera znajdujacy sie pod dzialaniem sprezyny trzpien (118), uchwyt (102) elementu wykonawczego (M) oraz tlok (112), wpychajacy trpzien (118) do uchwy¬ tu (102). 20. Urzadzenie wedlug zastrz. 18, znamienne tym, ze gniazdo mechanicznego odwracania (92) zawiera zderzak (117) do ustalania dokladnej wielkosci od¬ ksztalcenia elementu wykonawczego (M) podczas operacji mechanicznego odwracania wypuklosci. f'o 3. pp sj 3-G^j-Lj-^r^ -¦7/W ,yi7^ J. I hv S.120 646 1 Charakterystyka 1 diiatanla Temperatura zadzialania przemieszczenie róznicowe PrcemleszczenU czynne Partia Wartosc srodkowa °C 132 U3 #C 12 43 mrn 0-57 0*63 %• Wartosc modeLna •c 132 110 •c 42 43 mm 0-57 0-63 & Srednia arytmetyczna 'C 133 Ul •c 44 13 fffft 0-57 0-63 odchuwa standartowa •c 5-22 7-B2 •c 6-14 7-70 mrn 0-026 0-097 •/. elementów wi.portll o jednakowym duatanm w granicadj *2"C 29*0 20-0 *rt 25-0 19-0 *0-01 mm 30*0 06*0 tft 65-0 47-0 -Vc a-o 46-0 *0-025 mm 67-0 20-0 *ID*C 95*0 79-0 1 -10'C | 89-0 | 79-0 | *0-05 mm I 95-0 40*0 ] 0 Ol 0-2 0-3 U 05 Zwiekszenie wielkosci, przesuniecia Il e ?J- li £ 'r -2 nJ- -f up 1 2 i fy*. 1 Nacisk tloczenia 33-5 34 34-5 35 35-5 36 Promien wypukLosa PL PL PL PL PL PL PL