Przedmiotem wynalazku jest lozysko oporowe wylaczajace, zwane samocentrujacym, zawierajace tuleje przesuwna, polaczona ze srodkiem steruja¬ cym, posiadajaca poprzeczna tarcze z obrzezem pierscieniowym,, niekiedy zwana klatka, pierscien wylaczajacy oddzialujacy za posrednictwem tu- lei przesuwnej na wysprzegnik sprzegla, posiada¬ jacy swobode promieniowego przemieszczania sie we wszystkich kierunkach w stosunku do tulei przesuwnej, srodki sprezyste o dzialaniu osiowym dociskajace pierscien wylaczajacy do poprzecznej tarczy tulei przesuwnej, oraz oslone laczaca osiowo tuleje przesuwna, pierscien wylaczajacy i srodki sprezyste.Jako oslone nalezy tutaj rozumiec czesc posia¬ dajaca ogólnie ksztalt miseczki z dnem azurowym, tworzaca z jednej strony sciane poprzeczna stano¬ wiaca jej dno, która oslona jest polaczona z piers¬ cieniem wylaczajacym, a z drugiej strony plaszcz obwodowy, za pomoca którego oslona ta jest sprze¬ gnieta osiowo z tuleja przesuwna.Jak wiadomo, wielokierunkowa swoboda prze¬ mieszczania sie, która w kierunku promieniowym posiada pierscien wylaczajacy takiego lozyska opo¬ rowego, w stosunku do tulei przesuwnej tego os¬ tatniego, kontrolowana przez srodki sprezyste dzialajace osiowo, którym jest podawany pierscien wylaczajacy, ma te zalete, ze umozliwia temu piers¬ cieniowi wylaczajacemu zajecie jak najlepszej po¬ zycji dzialania wspólosiowego ze sprzeglem, którym 10 25 30 steruje, i pozostanie w tej pozycji nawet wówczas, gdy przy montazu lozyska oporowego wylaczaja¬ cego do którego nalezy ten pierscien wylaczajacy, nie zostal z tym sprzeglem ustawiony dokladnie wspólosiowo.Musza byc spelnione rózne wymagania w czasie konstruowania takiego samocentrujacego lozyska oporowego wylaczajacego, a zwlaszcza wymagania co do prostoty konstrukcji, w celu zmniejszenia kosztów wytwarzania, oraz co do wymiarów, w celu zmniejszenia wymiarów zewnetrznych, a w szczególnosci zewnetrznych wymiarów promienio¬ wych, co najmniej w niektórych kierunkach.W celu spelnienia pierwszego z tych wymagan, stosowano juz uksztaltowanie sciany przedniej lub czolowej oslony w ten sposób, aby sciana ta sama stanowila srodki sprezyste o dzialaniu osiowym, przeznaczone do oddzialywania na pierscien wy¬ laczajacy w kierunku poprzecznej tarczy z obrze¬ zem pierscieniowym tulei przesuwnej, a która ten pierscien wylaczajacy dociska bezposrednio do tar¬ czy, albo pomiedzy tym pierscieniem wylaczajacym a ta tarcza zostaje umieszczona podkladka tarczo¬ wa.Korzysc wynikajaca z powyzszego polega na zmniejszeniu liczby czesci do wykonania i do zmon¬ towania, w celu utworzenia konstrukcji rozpatry¬ wanego lozyska oporowego, a tym samym zmniej¬ szenia kosztu wytwarzania tego ostatniego.Jednakze w przykladzie wykonania tego typu 107 8513 107 851 4 znanego dotychczas, sciana poprzeczna oslony lo¬ zyska oporowego jest uksztaltowana w przekroju osiowym, w postaci krzyzulca i opiera sie o piers¬ cien wylaczajacy wzdluz kolowej, ciaglej linii opo¬ rowej.Rozwiazanie to nadaje sie zwlaszcza do wyko¬ nania oslony z tworzywa sztucznego, i zreszta wlasnie z tego powodu bylo ono stosowane.Jednakze rozwiazanie to nie moze byc stosowane, gdy oslona jest wykonana z metalu.Celem wynalazku jest wykonanie samocentruja- cego lozyska oporowego wylaczajacego typu opi¬ sanego powyzej, którego srodki sprezyste dzialaja¬ ce osiowo, utworzone przez sciane poprzeczna obu¬ dowy, umozliwialyby wykonanie tej oslony z me¬ talu.Lozysko oporowe wylaczajace, zgodnie z wyna¬ lazkiem charakteryzuje sie tym, ze sciana poprzecz¬ na jego oslony zawiera na obwodzie co najmniej dwie strefy oporowe, umieszczone na przemian ze strefami zakotwienia, przesuniete osiowo w sto¬ sunku do tych ostatnich, przy czym sciana po¬ przeczna styka sie z pierscieniem wylaczajacym tylko swoimi strefami oporowymi.Wedlug korzystnego przykladu wykonania, stre¬ fa oporowa takiej oslony jest utworzona przez srodkowa czesc pofalowania odksztalcalnego spre¬ zyscie w kierunku osiowym, umieszczonego na ob¬ wodzie sciany poprzecznej tej oslony.W innym przykladzie wykonania taka strefa o- porowa jest utworzona przez koniec jezyczka spre¬ zyscie odksztalcalnego w kierunku osiowym, wy¬ cietego na obwodzie w scianie poprzecznej oslony.W kazdym przypadku liczba czesci niezbednych do wykonania takiego lozyska oporowego jest ko¬ rzystnie mniejsza i takie lozysko oporowe korzyst¬ nie spelnia, z tego punktu widzenia, wymaganie prostoty konstrukcji, o którym powyzej byla mowa.Ponadto moze ono równiez spelnic wymienione wymagania wymiarowe.Lozysko oporowe wedlug wynalazku moze byc latwo dostosowane do korzystnego rozwiazania, w którym plaszcz obwodowy jego oslony ma postac dwóch lub kilku lap usytuowanych osiowo od sciany poprzecznej tej oslony i umieszczonych na obwodzie na przemian z wycieciami.W wyniku tego uzyskuje sie zmniejszenie zew¬ netrznej srednicy lozyska oporowego w miejscu ta¬ kich wyciec, jak równiez poprzez te wyciecia uzy¬ skuje sie wentylacje wnetrza lozyska oporowego, sprzyjajaca chlodzeniu tego ostatniego w czasie praicy.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia lozysko oporowe wylaczajace, w wido¬ ku wzdluz strzalki I oznaczonej na fig. 2, fig. 2 — lozysko oporowe wylaczajace, w przekroju wzdluz linii II-II oznaczonej na fig. 1, fig. 3 — lozysko w widoku wzdluz strzalki III oznaczonej na fig. 2, fig. 4 — lozysko w widoku wzdluz strzalki IV oz¬ naczonej na fig. 2, fig. 5 — oslone lozyska oporo¬ wego wylaczajacego, w widoku perspektywicznym fig. 6 — oslone, w rozwinieciu na plaszczyznie w przekroju wzdluz linii VI-VI oznaczonej na fig. 5, fig. 7 — drugi przyklad wykonania lozyska oporo¬ wego z fig. 2, fig. 8 — trzeci przyklad wykonania lozyska oporowego z fig. 2, fig. 9 — czwarty przy¬ klad wykonania lozyska oporowego, w widoku z przodu, fig. 10 — lozysko w przekroju, wzdluz linii 5 X-X na oznaczonej fig. 9, fig. 11 — lozysko w widoku wzdluz strzalki XI oznaczonej na fig. 10, fig. 12 — lozysko w widoku wzdluz strzalki XII oznaczonej na fig. 10, fig. 13 — piaty przyklad wykonania lozyska oporowego w przekroju podobnym jak na fig. 10, fig. 14 — lozysko w widoku podobnym jak na fig. 12, fig. 15 — drugi przyklad wykona¬ nia oslony lozyska w widoku perspektywicznym, a fig. 16 — drugi przyklad wykonania oslony w przekroju jak na fig. 6.W przykladzie wykonania uwidocznionym na fig. 1 do 6, lozysko oporowe wylaczajace ma tuleje przesuwna 10 lozyska oporowego poddawana dzia¬ laniu srodka sterujacego przemieszczaniem, nie po¬ kazanego, stanowiacego na ogól widelki wylaczaja¬ ce sprzeglo, oraz pierscien wylaczajacy 11, który za posrednictwem tulei przesuwnej 10 oddzialu- uje na wysprzegnik sprzegla, równiez nie poka¬ zany.Ze wzgledu na mozliwosc wykonania tulei prze¬ suwnej 10, w uwidocznionym przykladzie, z two¬ rzywa sztucznego, np. przez odlewanie, taka tuleja przesuwna 10 zawiera wykonana jako jedna z nia calosc, osiowa tuleje prowadzaca 12 oraz prostopa¬ dla do niej pierscieniowa tarcze 13 usytuowana pro¬ mieniowo na zewnatrz tulei 12, nieco cofnieta w stosunku do jednego konca tej tulei, zwanego w dalszym ciagu opisu koncem tylnym.Od strony tylnego konca tulei 12, tarcza 13 ma w dwóch miejscach przeciwleglych na obwodzie zewnetrznym, dwa ucha 14 przeznaczone do zamo¬ cowania lozyska oporowego na srodku sterujacym jego ruchem, z którym ma ono zostac polaczone.W celu oparcia tego srodka sterujacego w ruchu, tarcza 13 jest wzmocniona na swojej stronie tylnej za pomoca plytki wzmacniajacej 15, korzystnie me¬ talowej.Plytka wzmacniajaca 15 ma w swojej strefie srodkowej otwór kolowy 16, którym jest nasunieta na tylny koniec tulei 12, wystajacej z tarczy 13, a zatem ten koniec tulei 12 sluzy do srodkowania plytki wzmacniajacej 15 na tarczy 13, oraz korzyst¬ nie przedluzenia tulei 12 poza tarcze, powoduje to wzmocnienie osadzenia tej tulei na piascie prowa¬ dzacej, nie pokazanej, na która ma byc ta tuleja nasunieta.W czterech miejscach przeciwleglych, na prze¬ katnych plytki wzmacniajacej 15 znajduja sie prze¬ dluzenia 18, które, dzieki uskokom 19 w zewnetrz¬ nym obwodzie tarczy 13 na pewnym jej odcinku, sa umieszczone poza obwodem tej tarczy.Z powodów, które zostana wykazane ponizej, kazdy wolny koniec tych przedluzen 18 tworzy wy¬ step zaczepiajacy 20, który w przykladzie uwidocz¬ nionym na fig. 1 do 6, jest co najmniej w polowie zagiety osiowo w kierunku przeciwnym do piers¬ cienia wylaczajacego 11.Na stronie przedniej, od strony pierscienia wy¬ laczajacego 11, tarcza 13 ma na obwodzie wewne¬ trznym, wybranie pierscieniowe 21. Na tej samej stronie tarcza 13 ma na swoim obwodzie zewne- 15 20 25 30 35 40 45 50 55 605 107 851 6 trznym wystajace obrzeze pierscieniowe 22.W sposób ogólnie znany, pierscien wylaczajacy 11 stanowi lozysko kulkowe.W uwidocznionym przykladzie to lozysko kulko¬ we styka sie bezposrednio swoim pierscieniem ze¬ wnetrznym 24 z przednia strona tarczy 13 tulei przesuwnej 10, poza wybraniem pierscieniowym 21, które ma ta tarcza na tej scianie przedniej.W uwidocznionym przykladzie pierscien zewne¬ trzny 24 lozyska kulkowego jest czescia wykona¬ na przez obróbke skrawaniem.Natomiast pierscien wewnetrzny 25 stanowiacy czesc pierscienia wylaczajacego 11 jest otrzymany przez kucie matrycowe i/lub wstepne kucie obro¬ towe w matrycy wielowykrojowej, przy czym prze¬ dni koniec tego pierscienia jest przedluzony poza odpowiedni koniec pierscienia zewnetrznego 24 i tworzy wywiniety brzeg v oporowy 26 umozliwia¬ jacy pierscieniowi wylaczajacemu 11 oddzialywa¬ nie na wysprzegnik sprzegla, soba tuleje przesuwna 10 z pierscieniem wylacza- Oslona 28 ma za zadanie polaczyc osiowo ze jacym 11, przy czym oslona 28 ma z jednej strony sciane poprzeczna 29, która jest zwykle uksztalto¬ wana w ten sposób, ze stanowi srodki sprezynujace, oddzialujace osiowo, dociskajace pierscien wy¬ laczajacy 11 w kierunku tarczy 13 tulei prowadza¬ cej 12 i dzialajace na pierscien zewnetrzny 24 lo¬ zyska kulkowego, którego czesc stanowi pierscien wylaczajacy 11 a z drugiej strony, plaszcz 30 usy¬ tuowany promieniowo w pewnej odleglosci od pierscienia wylaczajacego 11, przy czym przewi¬ dziano luz promieniowy pomiedzy tym plaszczem 30 a pierscieniem wylaczajacym 11. Za pomoca tego plaszcza oslona 28 jest polaczona osiowo z tuleja przesuwna 10, a dokladniej, w uwidocznionym przy¬ kladzie z plytka 15 wzmacniajaca tylna sciane tar¬ czy 13 tulei 10.Wedlug wynalazku, sciana poprzeczna 29 oslony 28 ma na obwodzie co najmniej dwie strefy opo¬ rowe 32, umieszczone na przemian ze strefami za¬ kotwienia .33 i przesuniete osiowo w stosunku do tych ostatnich o odleglosc G, przy czym sciana po¬ przeczna 29 styka sie z pierscieniem zewnetrznym 24 lozyska kulkowego, tylko swymi strefami oporo¬ wymi 32.W przedstawionym przykladzie (fig. 5) plaszcz 30 oslony 28 ma co najmniej dwie lapy 34, usytuowa¬ ne osiowo od sciany poprzecznej tej oslony, i sa u- mieszczone obwodowo na przemian z wycieciami 35.W przykladzie przedstawionym na fig. 1 do 6, lapy 34 sa w liczbie czterech i sa rozmieszczone regularnie na obwodzie, kazda naprzeciw uskoku 19 zewnetrznego odcinka obwodu tarczy 13 tulei 10, w celu wspólpracy, poza ta tarcza, z odpowied¬ nim wystepem zaczepiajacym, 20, utworzonym przez koniec odpowiedniego przedluzenia promieniowego 18 tylnej plytki wzmacniajacej 15 polaczonej z tar¬ cza 13.W tym celu kazda lapa 34 oslony 28, ma w po¬ blizu swojego konca, wyciecie 37 przeznaczone do nasuniecia na odpowiedni wystep zaczepiajacy 20.W przykladzie przedstawionym na fig. 1 do 6, koniec 38 lapy 34 jest ponadto co najmniej czescio¬ wo zagiety promieniowo w kierunku przeciwnym do osi zespolu.Równoczesnie, w przykladzie przedstawionym na fig. 1 do 6, strefy oporowe 32, utworzone obwodowo 5 w scianie poprzecznej 29 oslony 28, sa w liczbie czterech, przy czym kazda z tych stref oporowych jest utworzona przez pofalowanie w czesci,srodko¬ wej, odksztalcalne sprezyscie w kierunku osio¬ wym, dociskajace obwodowo te sciane poprzeczna ?9 usytuowana pomiedzy dwiema lapami osiowymi 34, zas strefy zakotwienia 33 towarzyszace strefom oporowym 32 sa utworzone przez te czesci sciany poprzecznej 29, z którymi lacza sie lapy osiowe 34.Montaz lozyska oporowego wylaczajacego wedlug wynalazku moze byc wykonany w latwy sposób, po umieszczeniu pierscienia wylaczajacego 11, tulei przesuwnej 10 i plytki wzmacniajacej 15 polaczo¬ nej z tarcza 13, przez proste zacisniecie osiowe os¬ lony 28 na tej plytce wzmacniajacej 15. Wolne kon¬ ce 38 lap 34 sa najpierw doprowadzone naprzeciwko przedluzen promieniowych 18 plytki wzmacniajacej 15, a nastepnie przez nacisniecie osiowe sa one doprowadzone do styku z wystepami zaczepiajacy¬ mi 20 stanowiacymi konce tych przedluzen pro¬ mieniowych 18 plytki wzmacniajacej 15, ruch ten nastepuje az do chwili, gdy lapy osiowe 34 od¬ ksztalca sie sprezyscie, a w ich wolne konce 38 wejda wystepy zaczepiajace 20, i po powrocie do swego ksztaltu pierwotnego, lapy 34 zaczepia sie swymi wycieciami 37 na tych wystepach zaczepia¬ jacych 20.Wedlug przykladu wykonania, nie pokazanego, w którym liczba lap 34 oslony 28 jest zmniejszona do dwóch, jedna z tych lap osiowych jest natych¬ miast nasunieta swoim wycieciem 37 na odpowied¬ ni wystep zaczepiajacy 20 plytki wzmacniajacej 15, przy ukosnym dosunieciu oslony 28, a ta oslona 28 zostaje nastepnie wyprostowana, az do chwili gdy przez zaczepienie, druga z tych, lap osiowych 34, wedlug sposobu analogicznego do sposobu opisa¬ nego powyzej, zostanie nasunieta swym wycieciem 37 na odpowiedni wystep zaczepiajacy 20 plytki wzmacniajacej 15.Oslona 28 i plytka wzmacniajaca 15 zaciskaja razem pierscien wylaczajacy 11 i tuleje przesuwna 10, a sciana poprzeczna 29 tej oslony 28 dociska sprezyscie, ze wzgledu na pofalowania które posia¬ da, zewnetrzny pierscien 24 lozyska kulkowego tworzacego pierscien wylaczajacy 11, do tarczy po¬ przecznej 13 tulei przesuwnej 10 podczas, gdy swo¬ imi lapami 34, oslona 28 laczy z ta tarcza plytke wzmacniajaca 15, która zwieksza grubosc strony tylnej tarczy 13.Ze wzgledu na luz promieniowy J pomiedzy pier- scienim wylaczajacym 11 a lapami 34 stanowiacymi w pokazanym przykladzie plaszcz 30 oslony 28, pierscien wylaczajacy 11 ma, na przeciw tarczy 13 tu¬ lei przesuwnej 10, swobode promieniowego porusza¬ nia sie we wszystkich kierunkach, w plaszczyznie poprzecznej zmaterializowanej przez przednia sciane tarczy 13, przy czym ta swoboda poruszania sie we wszystkich kierunkach jest kontrolowana przez srodki sprezyste o dzialaniu osiowym utwo¬ rzone przez sciane poprzeczna 29 oslony 28, swo¬ boda ta jest ograniczona promieniowo przez obrze- 15 20 25 30 35 40 45 50 55107 851 8 ze 22, wystajace ze strony przedniej, a w przedsta¬ wionym przykladzie poza obwód zewnetrzny tarczy 13.Pomiedzy dwiema strefami zakotwienia 33 jest otoczona przez nie strefa oporowa 32, która pracuje sprezyscie w kierunku osiowym tak, jak belka za¬ mocowana na obu swoich koncach.Jak stwierdzono poprzednio, wymiary zewnetrz¬ ne tego lozyska oporowego sa male, a mówiac do¬ kladniej, jego srednica pomiedzy lapami 34 oslony 28 jest korzystnie równa srednicy lozyska kulkowe¬ go stanowiacego pierscien wylaczajacy 11, pomija¬ jac bicie promieniowe tego lozyska w czesci przed¬ niej lozyska oporowego wylaczajacego.Ponadto, poniewaz koniec 38 lap 34 jest zagiety promieniowo, ulatwia on zaczepienie tej oslony na plytce wzmacniajacej 15, a fakt ze odpowiednie wy¬ stepy zaczepiajace 20 tej plytki sa równiez zagiefe do tylu, wzmacnia korzystnie to zaczepienie i sta¬ nowi o jego calkowitej pewnosci dzialania.Korzystnie, oslona 28 jest wykonana z metalu.Wedlug przykladu wykonania uwidocznionego na fig. 7 wolny koniec 38 lapy zaczepiajacej 34 jest wygiety promieniowo w kierunku osi zespolu, przez zagiecie po zmontowaniu i wlasnie w czesci zagietej promieniowo tego konca jest wykonane wyciecie 37, którym ta lapa 34 jest nasunieta na odpowiedni wystep zaczepiajacy 20 tylnej plytki wzmacniajacej 15.Ponadto, wedlug tego przykladu wykonania, pier¬ scien wewnetrzny 25 lozyska kulkowego stanowia¬ cego pierscien wylaczajacy 11, jest tak jak i piers¬ cien zewnetrzny 24 tego lozyska, wykonany przez obróbke skrawaniem.Wedlug przykladu wykonania uwidocznionego na fig. 8, plaszcz 30 oslony 28 zawiera, blisko swojego wolnego konca co najmniej dwa jezyczki odksztalcal- ne sprezyscie 45, wystajace ukosnie i usytuowane promieniowo w kierunku osi zespolu, oraz osiowo w kierunku sciany bocznej 29 tej oslony, w celu wspólpracowania z powierzchnia zaczepienia sztyw¬ no polaczona z tuleja przesuwna 10, która to po¬ wierzchnia w przedstawionym przykladzie stanowi tylna scianke plytki 15 wzmacniajacej tarcze 13 tego czlonu sterujacego.Równiez w pokazanym przykladzie, w którym, tak jak poprzednio, plaszcz 30 oslony 28 ma postac lap osiowych 34, kazda z tych lap ma jezyczek od¬ ksztalcamy sprezyscie 45 w poblizu swojego wol¬ nego konca.Montaz w tym przykladzie wykonania odbywa sie przez zaczepienie, tak jak w przykladzie wyko¬ nania opisanym odnosnie fig. 1 do 6.W przykladzie wykonania uwidocznionym na fig. 9 do 12 boczne przedluzenia plytki wzmacniajacej 15 przeznaczone do zaczepiania oslony 28 sa usy¬ tuowane nie tylko promieniowo lecz równiez osio¬ wo, w kierunku sciany poprzecznej 29 tej oslony.Ponadto, poniewaz chodzi o lozysko oporowe wy¬ laczajace, na którym ciagle powinny byc utrzyma¬ ne sprezyny, majace za zadanie docisniecie tego lo¬ zyska oporowego wylaczajacego do srodka steru¬ jacego towarzyszacego przemieszczeniom, plytka wzmacniajaca 15 jest wyposazona ha bokach, w po¬ lozeniach skrajnie przeciwleglych, w skrzydelka 50 usytuowane promieniowo.W praktyce, i jak to uwidoczniono na rysunkach, skrzydelka promieniowe 50 tworza dno przedluzen 5 w ksztalcie rynny 51, które sa rozmieszczone, kazde pomiedzy dwoma przedluzeniami promieniowymi i osiowymi 52 majacymi za zadanie zaczepianie sie o oslone 28, a których brzegi 53 stanowia ciaglosc wspomnianych odpowiednich przedluzen osiowych 10 i promieniowych 52.Dwa przedluzenia osiowe i promieniowe 52, które otaczaja te sama rynne 51 stanowia przedluzenie jedno drugiego w ten sposób, ze calosc oslony z odpowiednia czescia lozyska kulkowego stanowi 15 pierscien wylaczajacy 11.Tak jak poprzednio, kazde przedluzenie osiowe i promieniowe 52 plytki wzmacniajacej 15 jest za¬ konczone wystepem zaczepiajacym 20, na który moze byc nasunieta odpowiednia lapa 34 oslony 28, 20 dzieki wycieciu 37 wykonanemu w tym celu w po¬ blizu wolnego konca tej lapy.W pokazanym przykladzie, sciana poprzeczna 29 oslony 28 tworzy tylko dwie strefy oporowe 32 w osiowej plaszczyznie symetrii naprzeciwko lap 34 25 zgrupowanych parami, a naprzeciwko których sa utworzone odpowiednie strefy zakotwienia 33, i ma na ogól ksztalt rynny.Ponadto, pomiedzy kazda para lap promieniowych 34 i w odniesieniu do skrzydelek 50 plytki wzmac- 30 niajacej 15, oslona 28 sama tworzy skrzydelka pro¬ mieniowe 56, z których kazde jest podtrzymywane na koncu dwóch lap promieniowych 57 tworzacych miedzy soba wyciecie 58, a-z których kazda jest skierowana w kierunku przeciwnym do osi zespolu. 35 W przykladzie wykonania przedstawionym na fig. 9 do 12, takie skrzydelko 56 ma ksztalt rynny w swojej strefie srodkowej i przez to ma za zada¬ nie utrzymanie na swoim miejscu, przy wspólpracy z odpowiednim skrzydelkiem promieniowym 50 40 plytki wzmacniajacej 15, prostoliniowego' odcinka koncowego 60 sprezyny 61 z drutu okraglego.Na rysunku, sprezyna 61, która jak to podano powyzej jest umieszczona w celu umozliwienia po¬ laczenia lozyska oporowego wylaczajacego ze srod- 45 kiem sterujacym towarzyszacym mu w czasie prze¬ mieszczania, jest uwidoczniona tylko w postaci jej odcinka koncowego 60.Kazdy z tych odcinków koncowych jest zakon¬ czony przez zagiecie 63 pod katem prostym, które 50 wchodzi w wyciecia 58 oddzielajace dwie odpowied¬ nie lapy osiowe 57 oslony 28, zapewnia to boczne utrzymanie sprezyny 60.Wedlug przykladu wykonania uwidocznionego na fig. 13, kazda lapa osiowa 34 oslony 28 jest wypo- 55 sazona w jezyczek odksztalcony sprezyscie ^45, u- mieszczony podobnie do jezyczka opisanego odnos¬ nie fig. 8, wspólpracujacy z odpowiednim wyste¬ pem zaczepiajacym 20 plytki wzmacniajacej 15.Wedlug przykladu wykonania uwidocznionego na 60 fig. 14 skrzydelka promieniowe 56 oslony 28 sa pro¬ stoliniowe,^, kazde z nich posiada dwa jezyczki 61, wykonane równoczesnie z otworem wycietym tlocz¬ nikiem w takim skrzydelku, a które maja za za¬ danie wspólne objecie odpowiedniego prostolinio- 65 weS° odcinka koncowego 60 sprezyny 61.9 107 851 10 Wedlug przykladu wykonania uwidocznionego na fig. 15 i 16, strefa oporowa 32 oslony 28 utworzona przez wolny koniec jezyczka 65 odksztalconego sprezynujacego w kierunku osiowym, wycietego w scianie poprzecznej 29 tej oslony.W tym celu kazde skrzydelko jest odksztalcone w ten sposób aby utworzyc miejsce przegiecia po¬ miedzy swoja strefa zakotwienia 33, utworzona przez odpowiednia czesc sciany poprzecznej 29 os¬ lony 28, z któref jest wykonana a swoim koncem 32, Równoczesnie, wedlug tego przykladu wykona¬ nia, plaszcz obwodowy 30 oslony 28 na swoim kon¬ cu ma co najmniej dwa wyciecia 66 przeznaczone do umozliwienia zaczepienia bagnetowego. na tulei przesuwnej 10.W przedstawionym przykladzie, tak jak i po¬ przednio, plaszcz 30 oslony 28 ma korzystnie po¬ stac lap osiowych 34, przy czym kazda z tych lap 34 ma w poblizu swojego konca wyciecie 66 prze¬ znaczone do zaczepienia bagnetowego.W znany ogólnie sposób, wyciecie tego rodzaju jest utworzone przez odcinek wprowadzajacy 67 z wylotem na zewnatrz oraz odcinek zaczepiajacy 68 przesuniety obwodowo i osiowo w stosunku do od¬ cinka wprowadzajacego 67.Tego rodzaju wyciecie 66 jest przeznaczone do wspólpracy z wystepem uzupelniajacym wykona¬ nym w tym celu na tulei przesuwnej 10 lub na plytce wzmacniajacej 15 sztywno polaczonej z tu¬ leja przesuwna 10 za pomoca oslony 28.Rozwiazanie takie jest dobrze znane w innych dziedzinach techniki i z tego powodu wystep taki nie zostal na rysunkach uwidoczniony.Oczywiscie wynalazek nie jest w niczym ograni¬ czony do ksztaltów wykonania opisanych i uwidocz¬ nionych na rysunkach, lecz obejmuje równiez wszy¬ stkie równowazniki techniczne.W szczególnosci liczba stref oporowych znajduja¬ cych sie na scianie poprzecznej oslony lozyska opo¬ rowego wedlug wynalazku jest dowolna.Ponadto pierscien wylaczajacy nie styka sie ko¬ niecznie bezposrednio obrzezem z poprzeczna tar¬ cza tulei przesuwnej. W razie potrzeby mozna po¬ miedzy te elementy wlozyc podkladke cierna, zwlaszcza w przypadku, gdy tarcza poprzeczna nie jest wykonana z tworzywa sztucznego, w którym to zreszta przypadku plytka wzmacniajaca te tar¬ cze z jej drugiej strony nie jest konieczna.Tuleja prowadzaca, z która ta poprzeczna tarcza jest sztywno polaczona, równiez nie jest zawsze konieczna. W niektórych zastosowaniach moze ona byc bardzo zmniejszona, a nawet usunieta.Zastrzezenia patentowe 1. Lozysko oporowe, wylaczajace zawierajace tu¬ leje przesuwna polaczona ze srodkiem sterujacym jej przemieszczaniem, posiadajaca poprzeczna tar¬ cze z obrzezem pierscieniowym, pierscien wylacza¬ jacy oddzialujacy za posrednictwem tulei prze¬ suwnej na wysprzegnik sprzegla, posiadajacy swo¬ bode promieniowego przemieszczania sie we wszy¬ stkich kierunkach w stosunku do tulei przesuwnej, srodki sprezyste o dzialaniu osiowym dociskajace pierscien wylaczajacy do poprzecznej tarczy oporo¬ wej tulei przesuwnej, oraz oslone laczaca osiowe tuleje przesuwna, pierscien wylaczajacy i srodki sprezyste, pr^zy czym oslona ma z jednej strony 5 sciane poprzeczna tworzaca srodki sprezyste o dzia¬ laniu osiowym i naciskajaca na pierscien wylacza¬ jacy, a z drugiej strony, plaszcz obwodowy usytu¬ owany promieniowo w pewnej odleglosci od piers¬ cienia wylaczajacego, za pomoca którego oslona jest sprzezona osiowo z tuleja przesuwna, znamien¬ ne tym, ze sciana poprzeczna (29) oslony (28) za¬ wiera na obwodzie co najmniej dwie strefy opo¬ rowe (32), umieszczone na przemian za strefami zakotwienia (33), przesuniete osiowo w stosunku do tych ostatnich, przy czym sciana poprzeczna (29) styka sie z pierscieniem wylaczajacym tylko swo¬ imi strefami oporowymi (32). 2. Lozysko wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze strefa oporowa (32) oslony (28) jest utworzona przez czesc srodkowa pofalowania odksztalcalnego spre¬ zyscie w kierunku osiowym, umieszczonego na obwodzie sciany poprzecznej (29) tej oslony. 3. Lozysko wedlug zatrz. 1, znamienne tym, ze strefa oporowa (32) oslony (28) jest utworzona przez koniec jezyczka (45) odksztalcalnego sprezyscie w kierunku osiowym, wycietego na obwodzie w scia¬ nie poprzecznej tej oslony (28). 4. Lozysko wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze plaszcz (30) oslony (28) jest utworzony przez cc najmniej dwie lapy (34) usytuowane osiowo cd sciany poprzecznej (29), umieszczone na obwodzie na przemian z wycieciami (35). 5. Lozysko wedlugv zastrz, 4, znamienne tym, ze kazda z lap (34) oslony (28) ma w poblizu swojego konca wyciecia do nasuniecia jej na wystepy za¬ czepiajace (20) sztywno polaczone z tuleja przesuw¬ na (10). 6. "Lozysko wedlug zastrz. 5, znamienne tym, ze wystep zaczepiajacy (20) sztywno polaczony z tuleje przesuwna (10) jest co najmniej w pewnej swojej czesci zagiety osiowo w kierunku przeciwnym do pierscienia wylaczajacego. 7. Lozysko wedlug zastrz. 5, znamienne tym, ze koniec lapy (34) oslony (28) jest co najmniej w pe¬ wnej swojej czesci zagiety promieniowo w kierun¬ ku od osi zespolu. 8. Lozysko wedlug zastrz. 5, znamienne tym, ze koniec lapy 04) oslony (28) jest co najmniej w pe¬ wnej swojej czgsci zagiety promieniowo w kierun¬ ku osi zespolu. \ 9. Lozysko wedlug zastrz. 4,^ znamienne tym, ze plaszcz (30) oslony (28) zawiera w poblizu swego konca (38) co najmniej dwa jezyczki (45) odksztal- calne sprezyscie, które tworza wystepy nachylone w kierunku sciany poprzecznej oslony, opierajace sie o powierzchnie czolowa plytki wzmacniajacej (15). 10. Lozysko wedlug zastrz. 4 albo 9, znamienne tym, ze plaszcz (30) oslony (28) ma lapy (34), z któ¬ rych kazda ma jezyczek (45) odksztalcalny sprezys¬ cie w poblizu jej konca (38). 11. Lozysko wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze plaszcz (30) oslony (28) ma na swoim koncu (38), co najmniej dwa wyciecia do bagnetowego montazu oslony (£8) na tulei przesuwnej (10). 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6011 107 851 12 12. Lozysko wedlug zastrz. 4 albo 11, znamienne tym, ze plaszcz (30) oslony (28) ma postac lap (31), z których kazda ma wyciecie (66) do montazu bag¬ netowego. 13. Lozysko wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze oslona (28) jest przytwierdzona do plytki wzmac¬ niajacej (15), która ma przedluzenia (18) usytuowa¬ ne promieniowo poza tarcze (13), do osiowego la¬ czenia zespolu. 14. Lozysko wedlug zastrz. 13, znamienne tym, ze przedluzenia (18) plytki wzmacniajacej (15) sa po¬ nadto usytuowane osiowo, w kierunku od sciany poprzecznej. (29) oslony (28). 15. Lozysko wedlug zastrz. 13, znamienne tym, ze plaszcz (30) oslony (28) ma promieniowe skrzydelka (56) skierowane w strone od osi zespolu, w celu utrzymania na stale na lozysku oporowym spre¬ zyny laczacej to ostatnie z towarzyszacym mu srod¬ kiem sterujacym jego przemieszczaniem. 16. Lozysko wedlug zastrz. 15, znamienne tym, ze skrzydelka (56) oslony (28) sa zaczepione ze skrzy¬ delkami promieniowymi (50) plytki wzmacniajacej (15), w celu utrzymania sprezyny (61).FIG. 2 i— .34 ^35 33 37*3° F/GS 25107 851 FIG.10 ,*")'? FIG. U S7 66 PL