NL9200642A

NL9200642A - Werkwijze voor het vervaardigen van een tandheelkundige prothese.

Info

Publication number: NL9200642A
Application number: NL9200642A
Authority: NL
Original assignee: Elephant Holding Bv
Priority date: 1992-04-06
Filing date: 1992-04-06
Publication date: 1993-11-01
Also published as: US5266030A; EP0565174A1; EP0565174B1; DE69321863T2; ES2126623T3; JPH067378A; DE69321863D1; DK0565174T3

Description

WERKWIJZE VOOR HET VERVAARDIGEN VAN EEN TANDHEELKUNDIGE PROTHESE

De uitvinding heeft betrekking op het vervaardigen van een tandheelkundige prothese, waarbij de vorm van het betreffende geprepareerde gebitsdeel wordt vastgesteld door althans een deel van het gebit, of een afdruk ervan, af te tasten met behulp van een driedimensionale scanner, welk door de prothese te bekleden gebitsdeel is begrensd door een preparatielijn die de grens vormt met het niet geprepareerde deel van het gebit. Een dergelijke werkwijze is bekend uit het Amerikaanse octrooischrift nr. 4,575,805.

Een gebitsdeel waarop een prothese, bijvoorbeeld een dentaalkroon, inlay, veneer (facet) of brug moet worden aangebracht, is daartoe op een geschikte wijze teruggeslepen ofwel geprepareerd. De dentaalkroon zal worden aangebracht op het geprepareerde deel van het gebit, bijvoorbeeld een kies. Daartoe moet het binnenoppervlak van de dentaalkroon corresponderen met de vorm van het geprepareerde gebitsdeel, waarbij uiteraard rekening wordt gehouden met het tussen te voegen verbindingsmiddel (cement). Het vaststellen van de vorm van het geprepareerde gebitsdeel kan, teneinde de vorm van het binnenoppervlak van de prothese te bepalen, plaatsvinden door middel van een driedimensionale scanner die het betreffende deel van het gebit aftast. Een dergelijke scanner tast het betreffende oppervlak af met bijvoorbeeld een helium-neon laserstraal. De weerkaatsing van deze straal op het oppervlak kan worden waargenomen door een zogenaamde CCD (Charged Coupled Device) videocamera, waarna de waarneming wordt gedigitaliseerd en vastgelegd.

Het is niet ongebruikelijk om eerst van het deel van het gebit, of van het gehele gebit, een afdruk, bijvoorbeeld van gips, te maken. Het scannen van het betreffende deel van het gebit kan in dat geval gebeuren op de afdruk. Een voordeel van het gebruik van een afdruk is, dat deze afdruk gemakkelijker door de scanner toegankelijk is dan het gebit zelf.

Het geprepareerde deel van het gebit gaat over in een niet geprepareerd deel van het gebit dat niet door de prothese bedekt zal worden. Deze overgang wordt de preparatielijn genoemd. In geval van een dentaalkroon loopt deze lijn rondom een tand, doorgaans nabij de inplanting in de kaak.

De preparatielijn kan in beginsel bij het scannen van de vorm van het gebitsdeel worden waargenomen als een rand in het oppervlak van het gebit. Het is echter in de praktijk niet gelukt om op voldoende betrouwbare wijze de preparatielijn te bepalen op grond van de waarnemingen van de scanner. Daarom werd een methode ontwikkeld om het door de scanner waargenomen oppervlak op een scherm zodanig weer te geven, dat de preparatielijn visueel herkenbaar wordt. Daarna kan de preparatielijn handmatig worden vastgesteld en in het geheugen van de scanner (of computer) worden gebracht door een pointer over het scherm te verplaatsen door middel van een muis.

De uitvinding beoogt een werkwijze te verschaffen, waarbij de driedimensionale scanner het gehele binnenoppervlak van de te plaatsen prothese volledig vaststelt, en wel inclusief de plaats van de preparatielijn.

Hiertoe wordt volgens de uitvinding een deel van het gebit, of de afdruk van het gebit, aan één zijde van de preparatielijn voorzien van een door de scanner herkenbare bekleding, zodat de scanner de plaats van de preparatielijn vaststelt.

Volgens de uitvinding wordt de bekleding bij voorkeur aangebracht op het deel van het gebit, dat niet door de prothese zal worden bedekt, dan wel op het overeenkomende deel van de afdruk.

Afhankelijk van het soort scanner dat wordt gebruikt, kunnen voor de bekleding bepaalde stoffen worden toegepast. Volgens de uitvinding wordt bij voorkeur gebruik gemaakt van een bekleding die voorzien is van een kleurstof, zodat de bekleding tevens goed zichtbaar is.

Wordt gebruik gemaakt van een scanner die het oppervlak van de te scannen vorm waarneemt door middel van reflectie van een licht- (laser-) of een infrarood straal, dan wordt volgens de uitvinding bij voorkeur gebruik gemaakt van een bekleding die voorzien is van een stof die de straal absorbeert. Bij voorkeur is volgens de uitvinding deze stof een zwarte kleurstof.

Ter verduidelijking van de uitvinding zal, onder verwijzing naar de tekening, een aantal uitvoeringsvoorbeelden nader worden toegelicht.

Figuur 1 toont in aanzicht een gebitsdeel dat is geprepareerd voor het aanbrengen van een dentaalkroon;

Figuur 2 toont in aanzicht een gebitsdeel dat is geprepareerd voor het aanbrengen van een facet;

Figuur 3 toont in aanzicht een gebitsdeel dat is geprepareerd voor het aanbrengen van een brug; en

Figuur 4 toont in aanzicht een gebitsdeel dat is geprepareerd voor het aanbrengen van een inlay.

In de verschillende figuren zijn corresponderende delen met gelijke verwijzingscijfers aangegeven.

De figuur l toont een deel l van een gebit, of van een afdruk daarvan, omvattende drie tanden 2 en een ertussen liggend gebitselement 3 dat is geprepareerd, teneinde een dentaalkroon te plaatsen. De dentaalkroon zal het geprepareerde deel van het gebitselement 3 gaan bedekken tot de preparatielijn 4.

Teneinde de binnenkant van de dentaalkroon de juiste vorm te kunnen geven, moet eerst de vorm van het geprepareerde gebitselement 3 worden vastgelegd. Dit gebeurt door middel van een driedimensionale scanner, zoals bijvoorbeeld beschreven in het eerder genoemde Amerikaanse octrooi-schrift nr. 4,575,805. Deze scanner tast het oppervlak van het deel van het gebit in de buurt van het gebitselement 3 af, inclusief het gebitselement 3.

Om de dentaalkroon te kunnen vervaardigen, is het niet alleen vereist om de vorm van het gebitselement 3 vast te leggen, maar dient ook te worden vastgesteld waar de preparatielijn 4 zich bevindt, dat wil zeggen de plaats waar het geprepareerde deel van het gebitselement 3 overgaat in de rest van het gebit. De scanner zal dit als een rand waarnemen, doch in de praktijk is deze rand, qua vorm, een onvoldoend duidelijke markering om door een scanner eenduidig waargenomen te worden.

Teneinde de preparatielijn 4 door de scanner te laten herkennen, is een deel 5 van het gebit, dat in de figuur gearceerd is aangegeven, met een zwarte kleurstof, die de straal van de scanner niet reflecteert, maar juist absorbeert, bestreken. Deze kleurstof is met de hand aangebracht op het deel 5 van het gebit tot aan de preparatielijn 4, hetgeen een betrekkelijk eenvoudige handeling is.

Naast het feit dat de scanner door het aanbrengen van de kleurstof precies het oppervlak waarneemt dat door de dentaalkroon bedekt moet gaan worden, geeft het gebruik van de kleurstof ook een goed visueel beeld van deze vorm.

In figuur 2 is een gebitsdeel afgeheeld met een tand 2 en een tand 7 die een geprepareerd oppervlak 6 heeft, begrensd door preparatielijn 4. Het oppervlak 6 is geprepareerd teneinde door een facet afgedekt te worden. Het gearceerde gebied 5 van tand 7 is met een stof bedekt die door een scanner wordt waargenomen, bijvoorbeeld een zwarte kleurstof die de straal van de scanner absorbeert.

In figuur 3 is een voorbeeld weergegeven waarbij een brug zal worden aangebracht op de geprepareerde tanden 3. Een zwarte kleurstof is aangebracht op het gearceerde gebied 5 tot aan de preparatielijn 4.

In figuur 4 is tussen twee tanden 2 een tand 7 weergegeven, die geprepareerd is voor het aanbrengen van een inlay. De inlay zal in ruimte 8 binnen tand 7 worden aangebracht.

Het gebied 5 van tand 7 dat niet door de inlay zal worden bedekt is gearceerd weergegeven, welke arcering de plaats van de zwarte kleurstof aangeeft.

Uiteraard kan het betreffende deel 5 van het gebit ook met een andere, voor de scanner herkenbare stof worden bedekt, doch een gekleurde stof heeft de voorkeur, omdat die gemakkelijk met de hand aan te brengen is.

Claims

1. Werkwijze voor het vervaardigen van een tandheelkundige prothese, waarbij de vorm van het betreffende geprepareerde gebitsdeel wordt vastgesteld door althans een deel van het gebit af te tasten met behulp van een driedimensionale scanner, welk door de prothese te bekleden gebitsdeel is begrensd door een preparatielijn die de grens vormt met het niet-geprepareerde deel van het gebit, met het kenmerk dat een deel van het gebit aan één zijde van de preparatielijn wordt voorzien van een door de scanner herkenbare bekleding, zodat de scanner de plaats van de preparatielijn vaststelt.

2. Werkwijze voor het vervaardigen van een tandheelkundige prothese, waarbij de vorm van het betreffende geprepareerde gebitsdeel wordt vastgesteld door een afdruk van althans een deel van het gebit af te tasten met behulp van een driedimensionale scanner, welk door de prothese te bekleden gebitsdeel is begrensd door een preparatielijn die de grens vormt met het niet-geprepareerde deel van het gebit, met het kenmerk dat de afdruk van het gebit aan één zijde van de preparatielijn wordt voorzien van een door de scanner herkenbare bekleding, zodat de scanner de plaats van de preparatielijn vaststelt .

3. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk dat de bekleding wordt aangebracht op het niet door de prothese te bedekken gebied van het deel van het gebit respectievelijk het overeenkomende deel van de afdruk.

4. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk dat de bekleding is voorzien van een kleurstof.

5. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de scanner het oppervlak van de te scannen vorm waarneemt door middel van reflectie van een licht- of een infrarood straal, met het kenmerk dat de bekleding is voorzien van een stof die de straal absorbeert.

6. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk dat de bekleding zwart is.