NL8600816A

NL8600816A - Adaptief transversaal filter.

Info

Publication number: NL8600816A
Application number: NL8600816A
Authority: NL
Original assignee: At & T & Philips Telecomm
Priority date: 1986-03-28
Filing date: 1986-03-28
Publication date: 1987-10-16
Also published as: US4786884A; EP0241069A1; JPS62294314A; CA1261008A; AU600207B2; EP0241069B1; DE3772810D1; AU7072587A; JPH0783240B2

Description

Λ ?ΗΕ.86.005 1 AT&T and Philips Telecommunications B.V.

Adaptief transversaal filter.

De uitvinding heeft betrekking op een adaptief transversaal filter omvattende een ingang voor het aannemen van een tijddiscreet ingangssignaal dat representatief is voor drie signaalniveaus; eerste en tweede vertragingsoiddelen voor het vertragen 5 van de informatie die is afgeleid uit het ingangssignaal, een eerste en een tweede coêfficiëntregister, waarbij het eerste en tweede coêfficiëntregister voor het signaal aan iedere aansluitklem van respektievelijk de eerste en tweede vertragingsmiddelen een specifieke coëfficiënt bevatten; middelen voor het vermenigvuldigen van steeds 10 één van de coëfficiënten met het bijbehorende aansluitklemsignaal van de vertragingsmiddelen en middelen voor het sommeren van alle verkregen vermenigvuldigingsresultaten voor het verschaffen van een kompensatiesignaal.

Een dergelijk adaptief transversaal filter is als 15 onderdeel van een echokompensator beschreven in 0. Agazzi et al.: “Non linear echo cancellation of data signals"; IEEE Transactions on Communications, Vol. COM-30, Nr. 11, november 1982, blz. 2421-2433.

Bij digitale transmissie over een tweedraadsverbinding worden adaptieve transversale filters gebruikt om in het ontvangen 20 signaal het echosignaal van de eigen zender zo goed mogelijk te kompenseren. Dit echosignaal is vaak aanzienlijk sterker dan het ontvangen signaal en zonder een goede echokompensatie is een foutloze detektie van het ontvangen signaal niet mogelijk. Het transversale filter konstrueert het echokompensatiesignaal uit een lineaire 25 kombinatie van het meest recent gezonden symbool en de N daaraan voorafgaand gezonden symbolen, waarbij N afhankelijk is van de tijd gedurende welke een eigen gezonden symbool het ontvangen signaal nog beïnvloedt. Het transversale filter bevat voor elk van de N+1 symbolen een eigen coëfficiënt in een coêfficiëntregister en de bijdrage 30 van een signaal aan het echosignaal wordt berekend door voor ieder symbool de bijbehorende coëfficiënt te vermenigvuldigen met het symboolniveau, bijvoorbeeld +1, 0 of -1 bij een drie-niveau signalering.

' ' " Λ O 4 £ Λ PHE.86.005 2

Transversale filters vinden niet alleen toepassing bij het vormen van een eehokompensatiesignaal, maar zijn ook toepasbaar voor andere kompensatiedoeleinden, bijvoorbeeld bij adaptive decision feedback equalisation. Voor een beschrijving hiervan wordt verwezen naar 5 K.J. Wouda: "An implementation of a 144 kbit/s transmission system for two wire loops"; Trends in telecommunications Vol. 1, Nr. 1, biz. 55-66.

Om de coëfficiënten in het transversale filter kontinu te optimaliseren kan een transversaal filter op op zich bekende wijze gekoppeld zijn met een adaptieve regellus. Voor een beschrijving 10 van de adaptieve regeling van de coëfficiënten in een transversaal filter kan worden verwezen naar N.A.M. Verhoecks et al.: "Digital echo cancellation for base band data transmission"; IEEE Trans. ASSP, Vol. ASSP-27, Nr. 6, december 1979, biz. 768-781.

Bij het adaptieve transversale filter dat is beschreven 15 in het bovengenoemde artikel van Agazzi et al. wordt gepoogd een oplossing te bieden voor het probleem dat in een zender bij toepassing van signalering met drie of meer niveaus de ligging van de niveaus ten opzichte van het nulniveau slechts met beperkte nauwkeurigheid equidistant kan worden gemaakt. Wanneer bijvoorbeeld bij drie-niveau 20 signalering het +1 niveau ten opzichte van het 0-niveau een amplitude bezit die afwijkt van die van het -1 niveau ten opzichte van het 0-niveau, zal in een conventioneel adaptief transversaal filter bij vermenigvuldiging met een bepaalde coëfficiënt voor een voorafgaand gezonden symbool een produkt ontstaan dat bij een -1 symbool verschilt 25 van dat bij een +1 symbool, hetgeen leidt tot ongewenste restfouten in het eehokompensatiesignaal.

Bij het door Agazzi et al. voorgestelde adaptieve transversale filter wordt dit probleem ondervangen doordat het transversale filter is opgebouwd als binair transversaal filter, waarbij 30 de binaire signalen die de zendsignaalniveaus rsepresenteren direkt worden toegevoerd aan de vertragingsmiddelen in het transversale filter en waarbij voor elk van de binaire signalen of signaalkombinaties die een zendniveau representeren voorzien is in eigen vertragingsmiddelen in de vorm van een N bit schuifregister. Bij elk schuifregister behoort een 35 eigen coëfficiëntregister waarin voor elk uitgangssignaal van dat schuifregister een eigen coëfficiënt is opgeslagen. Na het vermenigvuldigen van alle uitgangssignalen van de schuifregisters met de jr\ Λ *»Λ ^ , · ϊ PHE.86,005 3

V

bijbehorende coëfficiënten worden alle vermenigvuldigingssignalen gesommeerd om het echokompensatiesignaal te verkrijgen. Doordat elk van de signaalniveaus op deze wijze via een eigen schuifregister en een eigen coêfficiëntregister wordt gekompenseerd, kunnen ook 5 signaalniveauverschillen worden gekompenseerd. De adaptieve regellus zorgt daarbij voor een juiste instelling van de coëfficiënten waarmee de verschillende signaalniveaus vermenigvuldigd moeten worden om te bereiken dat het echokompensatiesignaal zodanig is dat de som van het echosignaal en het echokompensatiesignaal zo goed mogelijk het nul-10 signaalniveau benadert.

Een bezwaar van het bekende binaire adaptiëve transversale filter is dat bijvoorbeeld bij drie-niveau signalering elk van de coëfficiënten in het coêfficiëntregister in principe een waarde aan moet kunnen nemen die overeenkomt met de volledige amplitude 15 van het zendsignaal, hetgeen veel geheugenruimte en derhalve bij realisatie in geïntegreerde vorm een groot chip-oppervlak vraagt.

De uitvinding beoogt te voorzien in een oplossing waarbij minder geheugenruimte noodzakelijk is voor het opslaan van de coëfficiêntwaarden en waarmee ook sneller een optimale kompensatie 20 wordt verkregen in het geval het +1 zendniveau verschilt van het -1 zendniveau.

De uitvinding voorziet hiertoe in een adaptief transversaal filter van voornoemde soort gekenmerkt doordat de eerste vertragingsmiddelen M+1 aansluitklemmen hebben en het eerste 25 coêfficiëntregister M+1 coëfficiënten heeft, dat de tweede vertragingsmiddelen N+1 aansluitklemmen hebben en het tweede coêfficiëntregister N+1 coëfficiënten heeft met M ^ N en dat informatie die aangeeft of het ingangssignaal het middelste signaalniveau representeert gekoppeld is met de eerste 30 vertragingsmiddelen, dat informatie die aangeeft of het ingangssignaal het ene dan wel het andere uiterste signaalniveau representeert gekoppeld is met de tweede vertragingsmiddelen, waarbij verder voorzien is in middelen om uitsluitend de signalen van de aansluitklemmen van de eerste vertragingsmiddelen te sommeren wanneer op de aansluitklem van de 35 eerste vertragingsmiddelen de informatie aanwezig is die de aanwezigheid van het middelste signaalniveau aangeeft.

De uitvinding berust op het inzicht dat een optimale PEE.66.005 4 #· kompensatie van het +1 en het -1 signaalniveau mogelijk is met slechts één coëfficiëntregister waarvan de coëfficiënten een waarde aan kunnen nemen die overeenkomt met de volledige amplitude van het zendniveau, wanneer daarnaast voorzien is in een coëfficiëntregister 5 voor het zodanig verschuiven van het nulniveau, dat dit symmetrisch tussen het +1 en -1 zendniveausignaal komt te liggen. Voor het verkrijgen van een dergelijke verschuiving in het nulniveau volstaat een coëfficiëntregister waarvan het aantal coëfficiënten M kleiner kan zijn dan N en de coëfficiënten slechts een. beperkt 10 amplitudegebied behoeven te kunnen doorlopen aangezien de benodigde verschuiving in het nulniveau, om dit symmetrisch tussen het +1 en -1 zendniveau te plaatsen, in het algemeen kleiner is dan 5% van de zendniveau-amplitude. Voor het coëfficiëntregister voor het zendniveau nul is derhalve slechts een kleine geheugenruimte benodigd en 15 derhalve weinig chip-oppervlak.

De benodigde geheugenruimte voor het coëfficiëntregister voor het zendniveau nul kan ook nog verkleind worden in het geval dat M = N en wel door voor de coëfficiënten voor langer geleden uitgezonden symbolen een vaste coêfficiëntwaarde nul 20 in het register op te slaan. De invloed van asymmetrie van het +1 en -1 niveau ten opzichte van het nulniveau wordt namelijk van minder belang naarmate deze betrekking heeft op langer geleden uitgezonden symbolen.

De bijdrage van deze symbolen aan het totale te kompenseren echosignaal is immers al gering, zodat de invloed van genoemde asymmetrie op de te 25 kompenseren echokomponent te verwaarlozen is. Door het opslaan van coëfficiëntwaarden nul wordt de benodigde geheugenruimte verkleind en worden de kompensatiesignalen voor de verschuiving in het nulniveau onderdrukt.

Zoals reeds aangeduid kan in plaats van eerste en tweede 30 vertragingsmiddelen met elk een gelijk aantal aansluitklemmen, in verband met het bovenstaand beschreven verschijnsel ook het aantal aansluitklemmen M van de eerste vertragingsmiddelen, die de aanwezigheid van het nulniveau aangeven, kleiner dan N gekozen worden, terwijl het dan tevens mogelijk is de lengte van het eerste 35 coëfficiëntregister op korresponderende wijze te verkorten. In een dergelijk geval is het wel noodzakelijk te voorzien in middelen die de signalen op die aansluitklemmen van de tweede vertragingsmiddelen die λ .·** -j /> '*». i - ? · Vë - ' "--j v> V- W Ja/ · +S' PHE. 86.005 5 geen koeresponderende aansluitklem bij de eerste vertragingsmiddelen hebben, niet in het somsignaal te laten meetellen in het geval die signalen niet representatief zijn voor het +1 of -1 zendniveau, omdat het zendniveau nul aanwezig is. Een wijze van realiseren van dergelijke 5 middelen kan bijvoorbeeld door aan de tweede vertragingsmiddelen het gehele temaire signaal toe te voeren en in het coêfficiêntregister de waarden van de uiterste signaalniveaus en nul op te slaan waardoor de bijdrage van de tweede vertragingsmiddelen in het somsignaal nul is op het moment, dat de bijdrage van de eerste vertragingsmiddelen met het 10 middelste signaalniveau overeenkomt.

Gebleken is dat het adaptieve transversale filter volgens de uitvinding op een ongeveer 10% kleiner chip-oppervlak kan worden ondergebracht dan het bekende filter. De extra benodigde logische schakelingen die nodig zijn om het filter volgens de uitvinding te 15 kunnen bedrijven vragen een relatief gering chip-oppervlak. Het zal deskundigen duidelijk zijn dat een winst van 10% in het benodigde chipoppervlak niet alleen de kostprijs van de geïntegreerde schakeling die het filter bevat verlaagt maar tevens de uitval van chips bij de produktie vermindert. Een verder voordeel van het filter volgens de 20 uitvinding is dat de adaptieve regellus, zoals onderstaand zal worden toegelicht, sneller tot het juiste kompensatiesignaal komt dan bij het bekende filter.

Alhoewel in de beschrijving steeds sprake is van een nulniveau en een +1 en een -1 zendsignaalniveau, is de uitvinding ook 25 toepasbaar bij ieder ander type drieniveau signalering met een middelste en twee uiterste zendsignaalniveaus.

De uitvinding zal in het hierna volgende nader worden toegelicht aan de hand van een uitvoeringsvoorbeeld onder verwijzing naar de tekening; hierin toont: 30 figuur 1 een blokschema van een transversaal filter volgens de uitvinding, en figuur 2 een blokschema van een gedeelte van een zend/ontvangstelsel waarin het filter volgens figuur 1 is opgenomen. Figuur 1 toont een in het algemeen met verwijzingscijfer 35 11 aangegeven transversaal filter waarvan alleen de sectie, voor het momenteel verzonden signaal, en de N-de sectie, voor het N zendperioden tevoren gezonden signaal, volledig getoond zijn, omdat de tussengelegen "> > Λ -i .J . · 1 f .& PHE.86.005 6 secties identiek zijn aan de getoonde secties.

Via een tweetal signaalleidingen p en m worden binaire signalen aan het filter toegevoerd. Deze binaire signalen vertegenwoordigen overeenkomstig de onderstaande tabel 1 drie 5 zendsignaalniveaus s.

Tabel 1 s | pm + 10 0 00 10 - 01

De signalen op de leidingen p en i zijn respektievelijk gekoppeld met de twee ingangen van een NOR-poort 1 en met de twee ingangen van een logische keten 3. De uitgangssignalen q en r van respektievelijk poort 1 en logische keten 3 hangen volgens 15 respektievelijk de onderstaande tabellen 2 en 3 samen met de signalen op de leidingen p en m.

Tabel 2 pn q 10 0 20 00 1 01 0

Tabel 3 pm r

25 10 T

00 01 0

Het signaal q geeft aan of het binaire signaal al dan niet representatief is voor het zendniveau nul. Indien het zendniveau 30 nul is wordt in het N-bit schuifregister 2 een 1 geschreven en in het tegenover gestelde geval een 0.

Het signaal r geeft aan of het binaire signaal representatief is voor het zendniveau +1 of het zendniveau -1. In het eerstgenoemde geval wordt in het N-bit schuifregister 4 een 1 geschreven 35 en in het andere geval een 0. Het ingangssignaal en de uitgangssignalen van het schuifregister 4 besturen schakelaars 5q - 5N waarbij het bewegende kontakt bij een binair signaal 1 verbonden is met een leiding

J Ü -j ¢5 I O

PHE.86.005 7-- die een signaal voert dat overeenkomt met het zendsignaalniveau +1 en bij een binair signaal 0 met een leiding die een signaal voert dat overeenkomt met het zendsignaalniveau -t. Op deze wijze voert het vaste kontakt van de schakelaar 5q een spanning met het signaalniveau +1 5 wanneer de uitgangsspanning r van keten 3 een 1 was en een signaalniveau -t wanneer de uitgangsspanning r van keten 3 een 0 was. Hetzelfde geldt voor de schakelaars 51 - 5M voor het signaal r gedurende de voorafgaande N symbolen. De signalen van de vaste kontakten van de schakelaars 5q - 5N zijn gekoppeld met de respektievelijke ingangen 10 van vermenigvuldigingsketens 70 - 7N.

Het ingangssignaal en de uitgangssignalen van het schuifregister 2 zijn via respektievelijk invertoren Sq - 6N steeds gekoppeld met de tweede ingangsklem van de respektievelijke vermenigvuldigingsketens 7q - 7N, terwijl deze signalen tevens 15 gekoppeld zijn met een eerste ingang van respektievelijk vermenigvuldigers 90 - 9N, waarvan de respektievelijke tweede ingangen verbonden zijn met een niet getoond coêfficiëntregister dat coëfficiënten Cqq - CqN kan afgeven.

Het uitgangssignaal van de vermenigvuldigers 7q - 7N 20 is gekoppeld met de respektievelijke eerste ingangen van vermenigvuldigers 8q - 8^ waarvan de respektievelijke tweede ingangen gekoppeld zijn met een eveneens niet getoond coêfficiëntregister dat coëfficiënten Cs0 - CsN kan afgeven.

De uitgangen van de vermenigvuldigers 9q - 9^ zijn 25 verbonden met de uitgangen van de korresponderende vermenigvuldigers 8q - 8jj en deze gekombineerde uitgangssignalen zijn gekoppeld met de ingangen 0 - N van een sommeerketen 10 waarvan de uitgang een lineaire benadering ê van het echokompensatiesignaal geeft.

De werking van het transversale filter volgens figuur 1 30 is voor elk van de N+1 trappen gelijk en zal voor trap i worden beschreven.

Zendsvmbool =_Q

signaal q = 1; signaal r = 1 of 0 (onbepaald).

35 Het signaal t^ van schakelaar 5^ is -1 of +1 en het uitgangssignaal van invertor = 0, zodat het uitgangssignaal van vermenigvuldiger 7^ gelijk is aan 0 en dus ook het uitgangssignaal van ·*» 7-Λ "! i A ·; > . . * 0 V -¾ PHE.86.005 8 vermenigvuldiger 8^. De coëfficiënt Cs^ levert dus geen bijdrage aan het echokompensatiesignaal ê.

In vermenigvuldiger 9^ wordt het signaal q (een logische 1) vermenigvuldigd met de coëfficiënt Cq^, zodat het i-de 5 zendsymbool, met een niveau nul een bijdrage levert aan het echokompensatiesignaal die bepaald is door de nulniveaucoèfficiënt Coi, welke coëfficiënt altijd een relatief kleine waarde bezit, die in ieder geval aanzienlijk kleiner is dan de zendsignaalniveau-amplitude. Omdat het te kompenseren nulniveau slechts bepaald wordt door 10 de verschuiving van het nulniveau tussen het zenden en het via het echopad weer ontvangen van het zendsignaal met het nulniveau. Deze verschuiving kan hetzij ontstaan door asymmetrie in de zendversterker, die uit de signalen p en m de zendniveaus bepaalt, hetzij door offsetspanningen in de vorkschakeling die de zendversterker koppelt met 15 de tweedraadsverbinding via welke de transmissie plaatsvindt. Doordat de coëfficiënt Coi slechts een relatief kleine waarde behoeft te kunnen aannemen kan de geheugenruimte voor het register van de coëfficiënten Cq klein zijn en behoeft hiervoor slechts een gering chip-oppervlak gereserveerd te worden.

20 Zendsvmbool ~ 1 signaal q = 0; signaal r = 0.

In dit geval levert de coëfficiënt Cq^ geen bijdrage aan het echokompensatiesignaal omdat aan de eerste ingangsklem 25 van vermenigvuldiger 9^ een logische 0 wordt toegevoerd.

Het uitgangssignaal van invertor 6^ is een logische 1, zodat het ingangssignaal van vermenigvuldiger 7, dat in dit geval het signaalniveau +1 is, in vermenigvuldiger met een logische 1 wordt vermenigvuldigd en vervolgens in vermenigvuldiger 8^ met de 30 coëfficiënt Cs^, om de echokompensatiekomponent voor het signaal i met het niveau +1 te bepalen. Het register dat de coëfficiënten Csi bevat moet een zodanige geheugenruimte hebben dat de coëfficiënten de volle waarde van de signaalniveau-amplitude kunnen aannemen.

35 Zendsvmbool = -1 signaal q = 1; signaal r = 1.

.-..-3 i o PHE.86.005 9

Voor dit geval is de werking gelijk aan de bovenstaand beschreven werking bij een zendsignaal =+1, met uitzondering van het feit dat het signaal tj_ dat wordt toegevoerd aan vermenigvuldiger 7^ een signaal is met het -1 niveau, welk signaal met het -1 niveau in 5 vermenigvuldiger 8j_ wordt vermenigvuldigd met de coëfficiënt csi·

Doordat op de bovenstaand beschreven wijze zendsignalen met het niveau +1 en -1 gekompenseerd worden met eenzelfde coëfficiënt Cs^, terwijl tegelijkertijd het nulniveau met behulp 10 van de coëfficiënt Cq^ zodanig wordt verschoven, dat het ontvangen zendniveau +1 en het ontvangen zendniveau -1 symmetrisch ten opzichte van dit nulniveau zijn gelegen, is onder gebruikmaking van één coëfficiëntregister waarin de coëfficiënten de volle zendsignaalamplitude aan kunnen nemen en één coëfficiëntregister 15 waarin de coëfficiënten slechts een relatief klein amplitudegebied behoeven te kunnen doorlopen toch een optimale kompensatie van beide zendsignaalniveaus, ondanks asymmetrie daarin, mogelijk.

Figuur 2 toont op welke wijze het adaptieve transversale filter volgens de uitvinding opgenomen kan worden in een schematisch 20 getoond zend-ontvangstelsel.

Een ingangssignaal wordt via ingangsklemmen toegevoerd aan het filter 11 en tevens aan een zendversterker 12 die de signalen omzet in zendsymbolen s. Het ingangssignaal kan bestaan uit de bovenstaand beschreven binaire signalen p en m die dan door versterker 25 12 volgens tabel 1 worden omgezet in zendsymbolen. Het is echter ook mogelijk om aan de ingangsklemmen de signalen q en r aan te bieden die reeds de informatie bevatten die bij de keten volgens figuur 1 door de logische ketens 1 en 3 uit het ingangssignaal wordt afgeleid. Versterker 12 dient dan vanzelfsprekend op andere wijze de signalen q en r om te 30 zetten in zendsymbolen. Het stelsel is ingericht voor communicatie over een tweedraadsleiding, waartoe voorzien is in een vorkschakeling 13 om het ontvangen en het gezonden signaal zo goed mogelijk te scheiden. Ook bij een goed ontworpen vorkschakeling zal echter van het door versterker 12 gezonden signaal s nog een aanzienlijk deel e", het echosignaal, via 35 de vorkschakeling de ontvangstketen bereiken en samen met het ontvangen signaal s' aangeboden worden aan één ingang van de aftrekketen 14. In de aftrekketen 14 wordt het signaal s' + e verminderd met het •A ..k ^ x

L

*«' ‘ f * ï

i V -V

PHE.86.005 10 echokompensatiesignaal ê, dat een zo goed mogelijke lineaire benadering is van het echosignaal, Op deze wijze is in wezen alleen het signaal s' aan de uitgang van keten 14 aanwezig van waar het toegevoerd kan worden aan een verder niet getoonde, op zich bekende 5 ontvanger. Doordat volgens de uitvinding bij het kombineren van het signaal s' + e en het signaal ê in aftrekketen 14 een verschuiving van het nulniveau optreedt, zal een dergelijke verschuiving van het nulniveau ook aanwezig zijn in het signaal s'. Een dergelijke nulniveauverschuiving is echter niet bezwaarlijk en kan bijvoorbeeld 10 ongedaan worden gemaakt door het signaal s' vooraf aan het toevoeren ervan aan de ontvanger een hoog doorlaatfliter te laten passeren.

Tenslotte is het stelsel volgens figuur 2 voorzien van een keten 15 die aan de hand van de voor het vormen van het echokompensatiesignaal gebruikte coëfficiënten en het signaal s' 15 nieuwe coëfficiënten bepaalt en deze inschrijft in de coêfficiêntregisters in het filter 15. De keten 15 vormt derhalve de adaptieve regeling voor het op bekende wijze optimaliseren van de coëfficiënten Cq^ en Csj_.

De adaptieve regeling voor het optimaliseren van de 20 coëfficiënten Cqj_ en Cg^ heeft een hoge convergentiesnelheid, dat wil zeggen dat deze sneller tot een optimaal kompensatiesignaal leidt, omdat het amplitudebereik van de coëfficiënten Cq^ gering is worden de optimale coëfficiëntwaarden snel bereikt, omdat verder het register met de coëfficiënten Cs^ altijd wordt geadresseerd 25 wanneer het zendniveau ongelijk is aan het nulniveau, worden de coëfficiëntwaarden Cs^ tweemaal zo vaak geadresseerd en dus geoptimaliseerd als bij een filteruitvoering met aparte coêfficiêntregisters voor het +1 niveau en voor het -1 niveau.

f*. ? 11¾ λ λ 4 q y υ i) 4 i ö

Claims

1. Adaptief transversaal filter omvattende een ingang voor het aannemen van een tijddiscreet ingangssignaal dat representatief is voor drie signaalniveaus; eerste en tweede vertragingsmiddelen voor het vertragen van de informatie die is afgeleid uit het ingangssignaal, 5 een eerste en een tweede coêfficiëntregister, waarbij het eerste en tweede coêfficiëntregister voor het signaal aan iedere aansluitklem van respectievelijk de eerste en tweede vertragingsmiddelen een specifieke coëfficiënt bevatten; middelen voor het vermenigvuldigen van steeds één van de coëfficiënten met het bijbehorende 10 aansluitklemsignaal van de vertragingsmiddelen en middelen voor het sommeren van alle verkregen vermenigvuldigingsresultaten voor het verschaffen van een kompensatiesignaal, met het kenmerk, dat de eerste vertragingsmiddelen M+1 aansluitklemmen hebben en het eerste coêfficiëntregister M+1 coëfficiënten heeft, dat de tweede 15 vertragingsmiddelen N+1 aansluitklemmen hebben en het tweede coêfficiëntenregister N+1 coëfficiënten heeft met N en dat informatie die aangeeft of het ingangssignaal het middelste signaalniveau representeert gekoppeld is met de eerste vertragingsmiddelen, dat informatie die aangeeft of het ingangssignaal 20 het ene dan wel het andere uiterste signaalniveau representeert gekoppeld is met de tweede vertragingsmiddelen, waarbij verder voorzien is in middelen om uitsluitend de signalen van de aansluitklemmen van de eerste vertragingsmiddelen te sommeren wanneer op de aansluitklem van de eerste vertragingsmiddelen de informatie aanwezig is die de 25 aanwezigheid van het middelste signaalniveau aangeeft.

2. Transversaal filter volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat M = N, dat de informatie die gekoppeld is met respektievelijk de eerste en tweede vertragingsmiddelen binaire informatie is en dat de middelen om uitsluitend de signalen van de aansluitklemmen van de eerste 30 vertragingsmiddelen te sommeren zijn ingericht om steeds het signaal van een aansluitklem van de tweede vertragingsmiddelen te blokkeren wanneer op de overeenkomstige aansluitklem van de eerste vertragingsmiddelen de informatie aanwezig is, die de aanwezigheid van het middelste signaalniveau aangeeft en dat deze middelen voor het blokkeren van een 35 signaal van de tweede vertragingsmiddelen voor elk paar korresponderende aansluitklemmen van de eerste en tweede vertragingsmiddelen een invertor en een vermenigvuldigingsketen omvatten, waarbij steeds de ingang van de \ ' -• _ ' *· ^ PHE.86.005 12 invertor verbonden is met een aansluitklem van de eerste vertragingsmiddelen, een eerste ingang van de vermenigvuldigingsketen met steeds een aansluitklem van de tweede vertragingsmiddelen, een tweede ingang van de vermenigvuldigingsketen met de uitgang van de 5 invertor en de uitgang van de vermenigvuldigingsketen met de middelen voor het vermenigvuldigen van het signaal van de tweede vertragingsmiddelen met de bijbehorende coëfficiënt.

3. Transversaal filter volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het signaal op elk van de aansluitklemmen van de tweede 10 vertragingsmiddelen. een besturingssignaal is voor één van N+1 schakelorganen, waarbij het binaire signaal van de tweede vertragingsmiddelen bij een eerste waarde de schakelorganen zodanig stuurt dat met de eerste ingang van de vermenigvuldigingsketen een positief zendsignaalniveau is verbonden en bij de andere waarde een 15 negatief zendsignaalniveau.

4. Transversaal filter volgens tenminste één der conclusies 2 en 3, met het kenmerk, dat in het eerste coëfficiëntregister de coëfficiënten P tot en met N+1 gelijk zijn aan nul, waarbij P < N. 20

5. Transversaal filter volgens tenminste één der conclusies 2 en 3, met het kenmerk, dat de tweede vertragingsmiddelen voorzien zijn van Q extra aansluitklemmen voor het afgeven van uit het ingangssignaal afgeleide informatie omtrent Q voorafgaande signaalniveaus op Q tijdstippen voorafgaand aan het 25 tijdstip N+1 en dat voorzien is in middelen om steeds het signaal van een van de aansluitklemmen N+2 tot en met N+Q+1 te blokkeren wanneer het signaalniveau op het overeenkomstige tijdstip het middelste signaalniveau representeert. .-H - . - ·. ^ - Ja *. > 1