NL8600083A

NL8600083A - Homogene en stabiele samenstelling van vloeibare asfaltenische koolwaterstoffen en ten minste een toevoegsel dat in het bijzonder als industriele brandstof kan worden toegepast.

Info

Publication number: NL8600083A
Application number: NL8600083A
Authority: NL
Original assignee: Elf Aquitaine
Priority date: 1985-01-17
Filing date: 1986-01-16
Publication date: 1986-08-18
Also published as: JPS61181893A; JPH0531907B2; GB2172012A; IT8619077A0; US4622047A; GB8600949D0; DE3601266C2; BE904044A; NL191845B; GB2172012B; FR2576032A1; IT1191843B; CA1255907A; NL191845C; DE3601266A1; FR2576032B1

Description

► Λ u 863003/vdKl/sn

Homogene en stabiele samenstelling van vloeibare asfaltenische koolwaterstoffen en ten minste een toevoegsel dat in het bijzonder » als industriële brandstof kan worden toegepast.

Door aanvraagster worden als uitvinders genoemd:

Christian BERNASCONI, Alain FAURE, Bernard THIBCNNET.

De uitvinding heeft betrekking op een homogene en stabiele samenstelling van vloeibare asfaltenische koolwaterstoffen en ten minste een toevoegsel dat in het bijzonder als industriële brandstof kan worden toegepast.

5 De industriële brandstoffen worden toegepast als brand stoffen voor de vorming van kaloriën, in het bijzonder in de vorm van damp of warm water. In het bijzondere gebied van de scheepvaart worden deze brandstoffen toegepast als brandstoffen in scheepsmotoren. De brandstoffen worden verkregen door zware en lichte 10 koolwaterstoffracties te mengen. Om aan de eisen van de gebruikers te voldoen past men de eigenschappen aan van het eindprodukt, zoals de viscositeit, de dichtheid en het zwavelgehalte daarvan door de hoeveelheden van de bestanddelen daarvan te variëren.

Als zware koolwaterstoffractie past men de residuen van de j5 direkte atmosferische of vacuömdestillatie en/of atmosferische of vacuömdestillatieresiduen toe, waarvan de voedingen zijn onderworpen aan een warmtebehandeling, zoals bijvoorbeeld de viscorereductie.

De lichte fracties, genaamd vloeimiddelen, kunnen worden gekozen uit de: 20 - produkten van de direkte destillatie van aardolie: kerosine, lampolie, lichte gasolie, gemiddelde gasolie, zware gasolie, - produkten van de destillatie onder vacuöm van het atmosferische residu: lichte vacuöm gasolie, gemiddelde vacuöm 25 gasolie, zware vacuöm gasolie, destillaat, vi $ I· h V § é ï '* -2- - produkten van de atmosferische of vacuümdestillatie van de effluenten van de omzettingseenheden: door visco-reductie verkregen gasolie, door visco-reductie verkregen destillaat, gasolie van de katalytische kraakeenheid (LCO), 5 zware gasoliën van de katalytische kraakeenheid (HCO, heldere olie, slurrie).

Deze lijst van de verschillende bestanddelen van de industriële brandstoffen is niet uitputtend, doch vermeldt de produkten die het meest worden aangetroffen op de raffinageplatforms. Andere 10 minder bekende eenheden kunnen eveneens fracties verschaffen die kunnen worden opgenomen in de samenstelling van de industriële brandstoffen (bijvoorbeeld: desasfalteringseenheden, kooksfabrieken).

De van deze mengsels afkomstige industriële brandstoffen bevatten drie groepen produkten: 15 - de asfeltenen die de zwaarste moleculen, aanwezig in de ruwe aardolie, zijn, - de harsen die de polaire moleculen zijn die dienen als "solubilisatie" middelen van de asfaltenen in de koolwater-stofmatrix, 20 - de olie of matrix die het grootste gedeelte van de brand stof is.

Afhankelijk van de chemische aard van de matrix (aromatisch, naftenisch, paraffinisch), kan de ',oplosbaarheid,, van de asfaltenen zeer verschillend zijn. In bepaalde gevallen kan men een zeer snelle 25 ontmenging van de brandstof waarnemen onder neerslaan van de zwaarste moleculen. Dit verschijnsel is nog sterker tijdens het mengen van twee oorspronkelijk zeer verschillende brandstoffen, dat wil zeggen afkomstig van verschillende ruwe produkten. Bijvoorbeeld het mengen van een sterk asfaltenische brandstof met een sterk paraffinische 30 brandstof (of een vloeimiddel). Dit verschijnsel, genaamd onverdraag-baarheid, leidt derhalve tot het neerslaan van een gedeelte van de industriële brandstof.

Een andere bron van moeilijkheden is verbonden met de toe- n f. f! AS’ *;· v v v ' -3-

"r V

passing van koolwaterstoffracties die zijn onderworpen aan een thermische kraakbehandeling.

Sedert enkele jaren, en in de meeste landen ter wereld moet namelijk de raffinage-industrie zich aanpassen om te voorzien in een 5 toegenomen vraag naar witte produkten (benzine, kerosine, motorgasolie, huisbrandolie) en een afnemende vraag naar zwarte produkten (industriële brandstoffen). Het gebruik van omzettingseenheden, die de vorming van lichte fracties mogelijk maken uit zwaardere produkten, maakt het mogelijk om aan de marktvraag te voldoen, doch brengt 10 de raffineur tot het toepassen van gekraakte produkten bij het samenstellen van industriële brandstoffen (door visco-reductie verkregen produkten, effluenten van de katalytische kraakeenheid, effluenten van de cokesfabriek). Deze produkten, waarvan de chemische structuur grondig is gewijzigd, kunnen leiden tot de vorming van 15 instabiele industriële brandstoffen, die tijdens hun opslag veranderen en leiden tot een geleidelijke verhoging van de viscositeit door de chemische herrangschikking van de reactieve moleculen die in de brandstof aanwezig zijn, en tot het neerslaan van de zwaarste fracties en derhalve het uitvlokken van de asfaltenen.

20 Deze verschijnselen van het neerslaan van asfaltenen en de verhoging van de viscositeit leiden tot moeilijkheden, zowel bij toepassing "op de grond" als in de scheepvaart.

Bij de exploitaties op de grond kan de exploitant problemen ontmoeten zoals: 25 - de vorming van een laag op de zuigkorven, - het verstoppen van de filters, - zeer belangrijke voedingsverliezen in de transportleidingen, - het vormen van een laag op de sproeiopeningen, 30 - de vorming van afzettingen in de opslagvaten, of - het verkooksen van de herverhittingssystemen.

Op het gebied van de scheepvaart zijn de problemen die worden ontmoet van dezelfde aard doch leiden tot veel ernstiger A ' Λ ft Λ « - - ’.· y 3 o exploitatieproblemen om de volgende redenen; - de in de ballasttanks aanwezige brandstof wordt doorlopend bewogen door de bewegingen van het schip (het opnieuw in suspensie brengen van de in de ballasttanks gevormde af- 5 zettingen), - de brandstof wordt gezuiverd door centrifugeren in aanwezigheid van water en derhalve onderworpen aan een centri-fugaalkracht die groter is dan 100 tot 10.000 maal de aantrekkingskracht van de aarde, 10 - de porositeit van de toegepaste filters is vaak veel ge ringer dan die welke aanwezig is in inrichtingen op de grond. Om aan deze moeilijkheden het hoofd te bieden beschikken de raffineur en de gebruiker over weinig doelmatige middelen. Zij kunnen ofwel; 15 - brandstof samenstellen zonder gekraakte produkten op te nemen wat er toe leidt dat de raffineur zijn platform slecht waardevol maakt en leidt tot niet te dragen financiële verliezen; ofwel: 20 - toevoegsels toepassen.

De bestaande toevoegsels echter, die dispergerende middelen zijn, vertragen eenvoudigweg het uitvlokkingsverschijnsel van de asfaltenen in de brandstoffen voor toepassing op de grond, die derhalve uitsluitend aan de aantrekkingskracht van de aarde zijn onder- 25 worpen en blijken ondoelmatig wanneer de brandstof tijdens gebruik op zee wordt gecentrifugeerd.

De onderhavige uitvinding beoogt een samenstelling te verschaffen, die homogeen en stabiel blijft zowel tijdens gebruik op land als tijdens gebruik op zee.

30 De samenstelling volgens de uitvinding bevat bijzondere toe voegsels die het enerzijds mogelijk maken om alle zware moleculen van het asfaltenentype, aanwezig in de industriële brandstoffen, in colloidale oplossing te houden en anderzijds het uitvlokken van deze s λ « y

(ï ij ij ' Q -J

-5- moleculen zelfs onder een krachtige versnelling zoals aanwezig tijdens het centrifugeren van de brandstoffen op zee, te verhinderen.

De toevoegsels volgens de uitvinding bezitten bovendien het voordeel dat zij op curatieve wijze kunnen worden toegepast, dat 5 wil zeggen nadat een uitvlokking is ontstaan en niet uitsluitend op preventieve wijze. Zij maken het derhalve mogelijk om op doelmatige wijze de problemen van de gebruiker te behandelen zonder onnodige kosten omdat uitsluitend de brandbare stof en/of de instabiele of onverdraagbare brandstof wordt behandeld. Daarom wordt in het geval 10 van een laagsgewijze ophoping in een opsiagvat uitsluitend het gedeelte van de opslag dat problemen vormt voor de toepassing voorzien van toevoegsels.

De toevoegsels volgens de onderhavige uitvinding bestaan uit een bestanddeel (A) en/of een bestanddeel (B), die zijn bepaald 15 zoals hierna is aangegeven:

Het bestanddeel (A) ontstaat door condensatie van ten minste een cyclisch anhydride en ten minste één lineair N-alkylpolyamine.

De lineaire N-alkyl-polyaminen bezitten de algemene formule (1) van het formuleblad, waarin n een geheel getal dat ten minste gelijk is 20 aan 1, R een verzadigde of onverzadigde koolwaterstofgroep met 10-22 koolstofatomen voorstelt, R' en R" al dan niet gelijk kunnen zijn en worden gekozen uit een waterstofatoom en de éénwaardige koolwaterstofgroepen met 1-3 koolstofatomen.

Als toepasbare lineaire polyaminen met formule 1 van het formule-25 blad kunnen als bijzonder voordelige voorbeelden worden genoemd: - N-oleyl-1,3-diamino-propaan - N-stearyl-1,3-diamino-propaan - N-oleyl-1-methyl-1,3-diamino-propaan - N-oleyl-2-methyl-l,3-diamino-propaan 30 - N-oleyl-l-ethyl-1,3-diamino-propaan - N-oleyl-2-ethyl-l,3-diamino-propaan - N-stearyl-l-methyl-1,3-diamino-propaan - N-stearyl-2-methyl-l,3-diamino-propaan ** Λ * /*. λ Ή - f 1 'u *· •4 v, u υ ö v» v b -6- - N-stearyl-1-ethyl-1,3-diamino-propaan - N-stearyl-2-ethyl-l,3-diamino-propaan - N-oleyl-dipropyleen-triamine - N-stearyl-dipropyleen-triamine 5 en hun mengsels.

De cyclische anhydriden kunnen overeenkomen met de algemene formules 2, 2', 2" en 2H' van het formuleblad, waarin R^, Rg, R^, Rg, R^, R^, Rg, R^, R^q, R^ en R^ ol dan niet verschillend kunnen zijn en worden gekozen uit een waterstofatoom en de eenwaar-10 dige koolwaterstofgroepen met 1-5 koolstofatomen.

De condensatie van de anhydriden met de formules (2 tot 2"') met de amines met formule (1) ter verkrijging van verbinding (A) kan worden uitgevoerd zonder oplosmiddel, doch bij voorkeur zal men een aromatische koolwaterstof toepassen met een kookpunt tussen 70°C 15 en 250°C, bijvoorbeeld: tolueen, de xylenen, diisopropylbenzeen, een aromatische aardolie-fractie die het gewenste destillatie-interval bezit.

Men gaat als volgt te werk: Men brengt het polyamine beetje bij beetje in een oplossing van het anhydride onder handhaving van de 20 temperatuur tussen 30°C en 80°C, daarna verhoogt men de temperatuur tot 120°C-200°C om het gevormde water te verwijderen, ofwel door meeslepen met een inert gas, zoals stikstof of argon, ofwel door azeotropische destillatie met het gekozen oplosmiddel. De reactie-duur na het toevoegen van het polyamine ligt tussen 2 uren en 8 uren 25 en bij voorkeur tussen 3 uren en 6 uren.

Het bestanddeel (B) ontstaat door reactie van een geSthoxyleerd amine met ten minste één carbonzuur met 8-30 koolstofatomen.

Het geéthoxyleerde amine bezit de algemene formule (3) van het formuleblad, waarin Z-j een waterstofatoom of een 40^-0^-0)n, 30 Η-groep, waterstof of een 40^-0^-0)^,H-groep voorstelt, waarbij n, n' en n" een geheel getal van 1-12 en bij voorkeur 1-3 voorstellen.

De carbonzuren worden gekozen uit de: - rechte of vertakte alifatische zuren, met al dan niet ver- ~ · ,η η q ύ v -j o ύ ___^ -7- zadigde keten, bijvoorbeeld de vetzuren met 76—22 koolstof atomen, - cyclische zuren, bijvoorbeeld de naftenische zuren, - terpenische zuren, bijvoorbeeld de harszuren, 5 - aromatische zuren, bijvoorbeeld de alkylarylcarbonzuren.

Deze twee bestanddelen A en B kunnen afzonderlijk worden toegepast, hun gebruik als mengsel maakt het echter mogelijk om duidelijk betere resultaten te verkrijgen, omdat tussen deze beide bestanddelen een synergistisch effect bestaat.

10 Wanneer de twee bestanddelen worden toegepast als mengsel vormt bestanddeel (A) 5-95 gew./£, bij voorkeur 30-80 ge\t.%, bestanddeel (B) 95-5 gew./ζ, bij voorkeur 70-20 gew.$.

De gewichtsconcentratie van de bestanddelen A en/of B in de te behandelen brandstof zal afhankelijk van de aard van de op te 15 lossen problemen variëren van 50-5.000 dpm, bij voorkeur van 250- 2.000 dpm.

Het toevoegsel kan worden verdund met elk oplosmiddel om het gebruik te vergemakkelijken, doch men zal bij voorkeur een oplosmiddel van het aromatische type kiezen waarvan het begindestilla-20 tiepunt ligt boven 150°G.

Aan deze samenstelling kunnen, in het geval van een continue behandeling, andere bestanddelen worden toegevoegd die inwerken op de verbranding van de industriële brandstof, zoals bijvoorbeeld: De organometallische verbrandingskatalysatoren op basis 25 van ijzer, barium, calcium, mangaan, cerium, zirkoon en magnesium in in olie oplosbare vorm of de organische verbrandingskatalysatoren, zoals de alcoholen of de etheralcoholen.

Voor een continue behandeling bestaat de werkwijze der uitvinding uit het inspuiten van het toevoegsel in het opslagvat 30 tijdens het vullen, doch de uitvoering/vafgens de uitvinding de voorkeur verdient omvat het inspuiten van het toevoegsel met een doseerpomp in de afvoer van het opslagvat in het geval van een installatie op de grond of in de afvoer van de ballasttank v5or het . ','83 1 ,¾ 'MÉÉ . ---- -8-

V

centrifugeren, in het geval van een toepassing op zee, in een hoeveelheid van 50-5.OCX) dpm, bij voorkeur van 250-2.000 dpm.

De toevoegsels volgens de onderhavige uitvinding kunnen worden toegepast voor de behandeling van industriële brandstoffen 5 en brandstoffen voor scheepsmotoren zoals hierboven is omschreven en waarvan de kinematische viscositeit bij 50°C ligt tussen 50 en 550 est.

De doelmatigheid van de toevoegsels is zowel in het laboratorium als in installaties op het gebied van de scheepvaart onder-Ί0 zocht, en de volgende voorbeelden lichten de uitvinding nader toe zonder haar te beperken.

Voorbeelden I-IV;

Deze voorbeelden dienen om de doelmatigheid aan te tonen op een scheepsbrandstof van 180 est bij 50°C, die onverdraagbaar 15 is (verdraagbaarheidsproef ASTM D 2781:5), samengesteld is in het laboratorium met verschillende toevoegsels volgens de uitvinding onder toepassing van een laboratoriumcentrifuge bij 3.000 omwente-lingen/min. gedurende 3 min. bij een temperatuur van 98°C. Na het centrifugeren is de centrifugebuis omgekeerd om de brandstof te 20 laten uitstromen. De centrifugebodem is daarna gewogen en herleid op het gewicht van het monster (resultaten uitgedrukt in gew.#).

Toevoegsel 1: Bevat slechts verbinding (A) verkregen door condensatie, onder de hierboven beschreven experimentele omstandigheden, van ftaalzuuranhydride en N-stearyl-25 1-methyl-1,3-diamino-propaan.

Toevoegsel 2: Bevat slechts verbinding (B) verkregen door di- esterificering van diethanolamine met een tallzuur. Toevoegsel 3: Bevat slechts verbinding (A) verkregen door condensatie, onder de hierboven beschreven experimentele om-30 standigheden, van maleïnezuuranhydride en N-oleyl- 1,3-diamino-propaan.

Toevoegsel 4: Bevat slechts verbinding (B) verkregen door esterifi-cering van triethanolamine met een vetzuur van talk «yi; u 0 8 o _____„ j» -9- in een molecuulverhouding van 1 op 2 (di-esterificering). Toevoegsels zonder 1 23 4

Concentratie gew. dpm - 2000 2000 2000 2000

Bodem qev.% 2,9 1,6 1,5 1,2 1,4

. 11-1 I li I - - ' " * T

5 Voorbeelden V-VII;

Deze voorbeelden dienen om, onder dezelfde uitvoeringsom-standigheden, de doelmatigheid en de synergistische werking van de bestanddelen (A) en (B) op de brandstof van het voorgaande voorbeeld aan te tonen.

10 Toevoegsels 5 6_j 7

Concentratie verhouding 25^^® 3 50%ven 3 75% vm 3 in de samenstelling (gew.£) 75% tecï 4 50^xen 4 25% ter 4

Concentratie in de brand- 2000 2000 2000 stof, gew. dpm 15 Bodem, gew.£ 0,6 0,7 1,0

Voorbeeld VIII:

Dit voorbeeld dient om de doelmatigheid in werkelijke grootte van één der toevoegsels volgens de onderhavige uitvinding aan te tonen. Cto gebruiksredenen bevatte dit toevoegsel 50^ zwaar 20 aromatisch oplosmiddel, met een helderheidspunt hoger dan 65°C en 50$ί van het mengsel van verbinding (A) en verbinding (B) in de gewichtsverhouding van 2 op 1.

De verbinding (A) is verkregen door condensatie, onder de hierboven beschreven experimentele omstandigheden, van maleïnezuur-

C ' , 'ΐ "Λ -V

v - , D

--

3 V

-10- anhydride en N-oleyl-1,3-diamino-propaan.

De verbinding (B) is verkregen door esterificering van triethanolamine met een vetzuur van talk in een molecuulverhouding van 1 op 2.

5 Dit toevoegsel is toegepast in een hoeveelheid van 1.000 dpm door inspuiten met een doseerpomp in de scheepsbrandstof voor de centrifuge.

De analyse van deze brandstof met gebruikelijke, genormaliseerde methoden is als volgt: 10 Kinematische viscositeit bij 5°C : 179 est

Soortelijk gewicht bij 15°C : 0,968 g/ml

Watergehalte : 0,3 gew.# CCNRADSCN koolstof : 11,8 gew.£

Zwavelgehalte : 2,5 gew.$ 15 Asgehalte : 0,05 gew.$

Vanadiumgehalte : 54 mg/kg

Natriumgehalte : 63 mg/kg

Aluminiumgehalte : 2 mg/kg

Laagste warmtevermogen : 40,31 MJ/kg 20 Men heeft proeven uitgevoerd met verschillende scheeps motoren waarvan de brandstoffen afwijkingen in de werking vertoonden.

Het hier aangehouden geval betreft een scheepsmotor waarvan de toevoerkringloop van de motor aldus werkt:

Aanzuiging in de ballasttank naar een afscheidingsvat met 3 25 een volume van 60 m , daarna overpompen in het vat voor de dagvoor- 3 raad met een volume van 19 m onder doorleiden door een scheider van het komvormige zelfreinigende type, dat ronddraait met 1455 omw./min. met een debiet van 5.400 1/uur, waarbij het te veel van de dagvoorraad in een gesloten lus terugkeert naar het afscheidings-30 vat.

Automatische filters van fijn metaalgaas van roestvast 3 staal met een debiet van 100 m /uur, maaswijdte van 30yjm, zijn geplaatst voor de injectiepomp.

p £ D Λ A q % ___Λ -π-

Tijdens een doorgang werd de vervuiling van de automatische verhrandingsfilters zo belangrijk, dat men de parallel geplaatste hulpfilters in gebruik moest nemen en verschillende reinigingen moest uitvoeren om de werking van de motoren te waarborgen.

5 Na een volledige reiniging van de toevoer en filtreer- systemen aan bakboord en stuurboord, bleek dat het interval tussen twee reinigingen lager was dan 5 min., en dat het noodzakelijk bleek om de hulpfilters elke 20 min. te reinigen.

De brandstofkringloop aan stuurboord werd behandeld met de 10 toevoegsels en volgens het hiervoor genoemde protocol, terwijl in de kringloop aan bakboord de niet-behandelde brandstof werd toegepast (kringlopen aan bakboord en stuurboord gelijk).

Behandelingsduur (uren) - 2 4 8 11

Interval tussen twee Stuurboord kring- 49 13 22 30 15 reinigingen van de loop (behandeld) filters (minuut) Bakboord kring- 44 3 33 loop (niet behandeld)

Na een behandeling van 11 uren is de reinigingsfrekwentie 20 van 5 naar 30 min. gegaan.

Voorbeeld IX:

De stuurboordkringloop van het voorgaande voorbeeld werd daarna gedurende een periode van 12 uren behandeld met eenzelfde samenstelling waarvan alleen de gewichtsverhouding van de verbinding 25 (A) en de verbinding (B) verschillend was: 1 op 1 in plaats van 2 op 1.

Na een gebruik van 12 uren onder dezelfde omstandigheden als hierboven beschreven, werd het interval tussen twee reinigingen weer normaal (30 min.).

30 Met een andere scheepsmotor, voorzien van het hierboven beschreven materiaal, werden de afwijkingen van de werking snel k Λ .-> -7

-*/ >-/ -J . -J

-12- onderdrukt door toepassing van de behandeling*

Met een inspuiting van het produkt in een hoeveelheid van 1/1,000 ofwel 6 1/uur, liep de reinigingsfrekwentie terug tot 5 min,, waarbij de verkregen resultaten de volgende waren: 5 - bij een behandeling van 20 min.jDe reinigingsfrekwentie gaat tot 10 min., - bij een behandeling van 1 uur :de reinigingsfrekwentie gaat tot 20 min., waarbij de inspuiting dan is verminderd tot 4 1/uur, 10 - bij een behandeling van 2 uren :de reinigingsfrekwentie wordt weer normaal, ofwel 40 min, ( % 8. P n ^ Μ υ y j g ύ

— _________A

Claims

1. Homogene en stabiele samenstelling van vloeibare asfalte- nische koolwaterstoffen die in het bijzonder als industriële brandstof kunnen worden toegepast, bestaande uit een belangrijke hoeveelheid van de genoemde koolwaterstoffen en een kleinere hoeveelheid 5 van ten minste één stabiliserend toevoegsel dat het uitvlokken van de asfaltenen verhindert, met het kenmerk, dat het toevoegsel bestaat uit een bestanddeel A en/of een bestanddeel B, waarbij bestanddeel A ontstaat door condensatie van ten minste één cyclisch anhydride en ten minste één lineair N-alkylpolyamine met 10 de algemene formule 1 van het formuleblad, waarin n een geheel getal, ten minste gelijk aan 1, R een al dan niet verzadigde koolwaterstof-groep met 10-22 koolstofatomen voorstelt, R* en R" al dan niet gelijk zijn en worden gekozen uit een waterstofatoom en de eenwaardige koolwaterstofgroepen met 1-3 koolstofatomen, waarbij bestanddeel B 15 ontstaat uit de reactie van een geëthoxyleerd amine met ten minste één carbonzuur met 8-30 koolstofatomen.

2. Samenstelling volgens conclusie 1, m e t het kenmerk, dat het cyclisch anhydride één der formules 2, 2', 2" of 2*" van het formuleblad bezit, waarin R-j, R2/ Rg/ R4, Rg,

20 Ró, Rj, Rg, R9, R^q, Rn en R^ al dan niet gelijk kunnen zijn en worden gekozen uit een waterstofatoom en de eenwaardige koolwaterstofgroepen met 1-5 koolstofatomen.

3. Samenstelling volgens conclusie 2, m e t het kenmerk, dat het cyclisch anhydride wordt gekozen uit ma- 25 lexnezuuranhydride en ftaalzuuranhydride.

4. Samenstelling volgens één of meer der conclusies 1-3, met het kenmerk, dat in de algemene formule 1 van het formuleblad van het lineaire N-alkylpolyamine, R een al dan niet verzadigde alkylgroep met 16-22 koolstofatomen en n een geheel getal 30 van 1 tot 3 voorstelt.

5. Samenstelling volgens conclusie 4, met het Λ) ^ ^ V* Vr V .J 0 Ö -14- kenmerk, dat het lineaire N-alkylpolyamine wordt gekozen uit N-stearyl-l-methyl-1,3-diamino-propaan en N-oleyl-1,3-diamino-’ propaan.

6. Samenstelling volgens één of meer der conclusies 1-5, 5 met het kenmerk, dat het geëthoxyleerde amine de algemene formule 3 van het formuleblad bezit, waarin waterstof of een (CHo-CHot0) ,H groep, Z„ waterstof of een (OL-CHo-0) „H groep z z η Z z z n voorstelt, n, n' en n" een geheel getal van 1 tot 12, en bij voorkeur 1 tot 3 voorstellen.

7. Samenstelling volgens conclusie 1-6, met het kenmerk, dat het carbonzuur een vetzuur met 16-22 koolstof-atomen is.

8. Samenstelling volgens één of meer der conclusies 1-6, met het kenmerk, dat het carbonzuur een cyclisch 15 zuur, en in het bijzonder een naftenisch zuur is.

9. Samenstelling volgens één of meer der conclusies 1-6, met het kenmerk, dat het carbonzuur een terpenisch zuur, en in het bijzonder een harszuur is.

10. Samenstelling volgens één of meer der conclusies 1-6, 20 met het kenmerk, dat het carbonzuur een aromatisch of alkylaromatisch zuur is.

11. Samenstelling volgens één of meer der conclusies 1-10, met het kenmerk, dat het toevoegsel in de samen stelling aanwezig is in een gewichtsconcentratie van 50 - 5,000 dpm 25 en bij voorkeur van 250-2.000 dpm. S350033