NL8204204A - Peroxyzuur bevattend wasmiddel met bleekwerking. - Google Patents

Description

* VO 385^

Peroxyzuur bevattend wasmiddel met bleekwerking

De uitvinding heeft in het algemeen betrekking op wasmiddelen met bleekwerking en op bun toepassing bij bewerkingen betreffende het wassen en opmaken. Meer in het bijzonder heeft de uitvinding betrekking op was-middelen met bleekwerking, die monoperoxyftaalzuur en/of een in water oplos-5 baar zout daarvan in ccmbinatie met een chelaat-vormend middel, dat in wa-terige oplossing een in water oplosbaar metaalcomplex kan vormen, bevat-ten.

Mengsels met bleekwerking die actieve zuurstof in de wasoplossing vrijmaken, zijn uitvoerig in de stand van de techniek beschreven en worden 10 gewoonlijk in bewerkingen betreffende het wassen en opmaken toegepast.

In het algemeen bevatten dergelijke mengsels met bleekwerking perzuurstof-verbindingen, zoals perboraten, percarbonaten, perfosfaten, en dergelijke, die de bleekwerking bevorderen door vorming van waterstofperoxyde in waterage oplossing. Een belangrijk nadeel, dat met de toepassing van dergelijke 15 perzuurstofverbindingen gepaard gaat, is dat zij bij betrekkelijk lage wastemperaturen, die in de meeste huishoudwasmachines in de Verenigde Staten worden toegepast, dat is temperaturen van 26° tot 5^°C, niet optimaal effectief zijn. Bij wijze van vergelijking kan worden gesteld, dat Europe- se wastemperaturen in het algemeen aanzienlijk hoger zijn, gewoonlijk 32° 0 20 tot 93 C. Doch juist in Europa en die andere landen, welke tegenwoordig in het algemeen wastemperaturen gebruiken, die dicht bij het kookpunt lig-gen, bestaat de neiging om een lagere wastemperatuur toe te passen.

Bij een poging am de bleekwerking van bleekmiddelen, die perzuur-stof bevatten te vergroten, zijn volgens de stand van de techniek in com-25 binatie met de perzuurstofverbindingen, stoffen toegepast, die activato-ren worden genoemd. In het algemeen wordt aangenomen, dat de interactie van de perzuurstofVerbinding en de activator resulteert in de vorming van een peroxyzuur, dat voor het bleken het type actieve verbinding is. Tal-rijke verbindingen zijn volgens de stand van de techniek als activatoren 30 voor perzuurstof bevattende bleekmiddelen voorgesteld, zoals o.m. carbon-zuuranhydriden, zoals die, welke beschreven zijn in de Amerikaanse oc-trooischriften 3·928.775s 3.338.839 en 3.352.63k; carbonzuuresters, zoals die, welke beschreven zijn in het Amerikaanse octrooischrift 2.995*905; 8204204 i ϊ -2- H-acylverbindingen, zoals die welke beschreven zijn in de Amerikaanse oc-trooischriften 3.912.648 en 3.919*102; cyaanaminen, zoals die, welke beschreven zijn in het Amerikaanse octrooischrift 4.199.466; en acylsulfon-amiden, zoals die welke beschreven zijn in bet Amerikaanse octrooischrift 5 3.245.913.

Vooraf gevormde peroxyzuren zijn ook toegepast cm in wasoplossingen voor het was sen en opmaken bleking te bewerkstelligen. De Amerikaanse oc-trooischriften 3*T70*8l6, 1+.170.453 en 4.259.201 zijn voorbeelden van in de stand van de techniek beschreven mengsels met bleekwerking, die een per-10 oxyzuurverbinding bevatten.

Volgens de stand van de techniek wordt in het algemeen ingezien, dat metaalionen in staat zijn als ontledingskatalysatoren voor anorganische perzuurstofverbindingen en organische peroxyzuren te werken. Bij een po-ging am dergelijke bleefemiddelsoorten in de wasoplossing te stabiliseren, 15 werden chelaatvormende middelen in de detergentmengsels met bleekwerking opgenomen. Zo is bij voorbeeld in het Amerikaanse octrooischrift 3.243.378 een mengsel met bleekwerking beschreven, dat een als bleekmiddel werkende perzuurstofverbinding en een chelaatvormend middel am de metaalkationen te. sequestreren bevat. In het algemeen behoren de chelaatvormende middelen, 20 die voor dit doel zijn toegepast, tot een van de volgende twee categorieen: (a) stoffen, zoals heterocyclische verbindingen en ketonen, in het bijzonder 8-hydroxychinoline, die metaalkationen in het waswater binden door ze uit oplossing neer te slaan; en (b) stoffen, zoals aminopolycarboxylaten en aminopolyfosfonaatver-25 bindingen, die met de in de wasoplossing aanwezige kationen in water oplos- bate metaaleanqalexen vormen. Dienovereenkomstig is in het Amerikaanse octrooischrift 4.005.029 beschreven, dat speeiale aldehyden, ketonen en verbindingen, die in waterige oplossing aldehyden of ketonen leveren (bij voorbeeld 8-hydroxychinoline) kunnen worden toegepast om alifatische peroxy-30 znren, zoals diperazelalnezuur, diperadipinezuur en aromatische peroxyzuren (en in water oplosbare zouten daarvan), met inbegrip van monoperoxy-ftaalzuur en diperoxytereftaalzuur, te activeren. In het Amerikaanse octrooischrift 4.170.453 wordt een mengsel van 8-hydroxychinoline, fosfor-zuur en natriumpyrofosfaat beschreven als een voorkeurs-chelaatvormings-35 systeem om de in wasoplossingen, die diperoxydodecaandizuur bevatten, ge-vormde actieve zuurstof te stabiliseren. In het Amerikaanse octrooischrift 4.225.452 is de combinatie beschreven van gespecificeerde klassen van 8204204 I 4 -3- chelaatvormende middelen (waaronder fosfonaatverbindingen) met anorgani-sche perzuurstofverbindingen en een organische activator, met het doel de ontleding van de perzuurstofverbinding in het mengsel met bleekwerking te onderdrukken. In het bijzonder moet het chelaatvormende middel de onge-5 venste nevenreactie van de perzuurstofverbinding met het door de primaire reactie van de perzuurstofverbinding en de activator gevormde peroxyzuur, waarbij het effect van de nevenreactie is, dat de blekend werkende verbin-ding van het peroxyzuur-type uit de oplossing wordt verbruikt, onderdruk-ken. Het laatstgenoemde octrooischrift ontraadt echter de toepassing van dergelijke chelaatvormende middelen in oplossingen, waarin het peroxyzuur 10 een dubbele binding tussen de koolstofatomen op de α,α'-plaats ten opzichte van de carbonylgroep bezit. Meer in het bijzonder wordt in kolom 2 van het octrooischrift, beginnend met regel 63, ftaalzuuranhydride als activator voor het beschreven bleekmiddel uitgesloten vanwege instabiliteit. Aange-zien het door de reactie van ft aalzuur anhydride en een anorganische per-15 zuurstofverbinding gevormde peroxyzuur monoperoxyftaalzuur is, wordt door het laatstgenoemde octrooischrift de toepassing van monoperoxyftaalzuur in de mengsels met bleekverking volgens dat octrooischrift blijkbaar ont-raden.

In de-JSuropese octrooipublicatie nr. 0.02T.693, openbaargemaakt 20 29 april 1981, wordt de toepassing beschreven van magnesiummonoperoxyfta-laat als een effectief bleekmiddel. Ook wordt als mogelijke cambinatie beschreven die van een bleekmiddel met een "aldehyde- of keton-peroxyzuur-activator, als beschreven in het Amerikaanse octrooischrift U.005·029, bij voorbeeld 8-hydroxychinoline, dat een bekende perzuurstofstabilisator 25 is". In deze publicatie worden ook organische fosfonaatverbindingen naast een groot aantal andere verbindingen beschreven als bruikbare detergent-"builders", die desgewenst in de beschreven wasmengsels kunnen worden op-genomen. liets wordt echter beschreven met betrekking tot de voordelige effecten, die verbonden zijn aan de toepassing van een kleine hoeveelheid 30 van organische fosfonaatverbindingen cm als chelaatvormende middelen in mengsels met bleekwerking en in het bijzonder in magnesiummonoperoxyfta-laat bevattende mengsels te dienen.

Terwijl dus de stand van de techniek zich heeft bezig gehouden met de verbetering van de stabiliteit van als bleekmiddel werkende perzuur-35 stof- en peroxyzuurverbindingen met behulp van de toepassing van chelaatvormende middelen, is zij tot dusverre in gebreke gebleven de bijzondere 8204204 * * -k- combinatie van peroxyzuurverbindingen met chelaatvormende middelen van het type, dat met metaalkationen in de waterige wasoplossing in hoofdzaak in water oplosbare verbindingen of complexen vormt, te openbaren of in over-weging te geven, daar de toepassing van een dergelijk type chelaatvormende 5 middelen alleen wordt beschreven in cambinatie met alleen of in eombinatie met activatoren gebruikte perzuurstofverbindingen. Bovendien wordt in het bijzonder het voordelige effect, dat aan de eombinatie van dergelijke chelaatvormende middelen met monoperoxyftaalzuur en/of een in water oplosbaar zout daarvan verbonden is, in de stand van de techniek . niet beseft.

10 De onderhavige uitvinding verschaft een mengsel met bleekwerking, bestaande uit monoperoxyftaalzuur (hierin gemakshalve ook we-1 aangeduid als "MPPA") en/of een in water oplosbaar zout daarvan en een chelaatvor-mend middel, dat in staat is in waterige oplossing een in hoofdzaak in wa-- ter oplosbare verbinding of complex met metaalionen te vormen.

15- - _______Het. detergentmengsel met bleekwerking volgens de uitvinding bestaat uit- het bovenomschreven mengsel met bleekwerking in eombinatie met een op-pervlakactieve detergent en een of meer detergent-"builder"-zouten. Bij toepassing'van de werkwijze volgens de uitvinding wordt het bleken van be-vlekt en/of bevuild materiaal uitgevoerd door dat materiaal in aanraking 20 te brengen met een waterige oplossing van de boven omschreven mengsels.

De term "chelaatvormend middel" heeft hier betrekking op organische verbindingen,. die in kleine hoeveelheden in staat zijn kationen van over-gangsmetalen (bij voorbeeld ijzer, nikkel en kobalt), waarvan bekend is, dat zij de stabiliteit van perzuurstofverbindingen en/of peroxyzuren in wa-25 terige bleekoplossingen ongunstig bexnvloeden, te binden. Bij de hier toe-gepaste chelaatvormende middelen worden daarom anorganische verbindingen, die in detergent-samenstellingen gewoonlijk als ,,builder"-zouten worden toegepast, uitgesloten. De voor de onderhavige uitvinding hruikbare chelaatvormende middelen behoren tot het type, dat in staat is in waterige oplos-30 singen met metaalionen, zeer in het bijzonder kationen van-overgangsmetalen, zoals die, welke hierboven zijn vermeld, eerder een in hoofdzaak in water oplosbaar dan een geprecipiteerd metaalcomplex te vormen. Geschikte chelaatvormende middelen zijn derhalve o.m. ethyleendiamine-tetraazijnzuur (EDTA); nitrilotriazijnzuur (NTA); diethyleentriamine-penta-azijnzuur; ethyleen-35 diamine-tetramethyleen-fosfonzuur (EDITEliPA); aminotrimethyleen-fosfonzuur (A!MP); diethyleentriamine-penta-azijnzunr (DETPA), waarbij alle bovenver-melde verbindingen bij voorkeur in de vorm van het natriumzout worden toe- 8204204 C 4 -5- gepast. In. tegenstelling daarmee worden van de onderhavige uitvinding uit-gesloten chelaatvormende middelen, zoals 8-hydroxychinoline, dat in vate-rige oplossing een geprecipiteerd metaalconrplex vormt.

Een voorkeursklasse van chelaatvormende middelen is die van de or-5 ganische fosfonaatverbindingen, zoals die, velke in het Amerikaanse oc-trooischrift k,225.k52 is beschreven en vaarvan de formules vermeld zijn in vergelijkingen I, II en HI in de kolcamaen 3 en k van dit octrooischrift. Van deze klasse van stoffen verdient diethyleentriamine-pentamethyleenfos-fonzuur (bierin aangeduid als "DTEMP") en/of een in water oplosbaar zout 10 daarvan als chelaatvormend middel voor bet doel van de onderhavige uitvinding bijzondere voorkeur. Van de zouten van DTFMP, verdienen de natrium-, kaliurn- en ammoniumzouten in bet algemeen vanvege bun relatief grotere op-losbaarbeid en bun gemakkelijke bereiding de voorkeur.

In het algemeen zijn de in de mengsels met bleekwerking volgens de 15 uitvinding toegepaste chelaatvormende middelen aanvezig in een gevichts-verhouding tot MPPA en/of de zouten daarvan, van ongeveer 1:4 tot ongeveer 1:15 en bij voorkeur van ongeveer 1:5 tot ongeveer 1:12. In "builders bevattende detergentmengsels met bleekwerking volgens de uitvinding, be-draagt de concentratie aan chelaatvormend middel in bet algemeen minder 20 dan ongeveer 5 gev.jS, bij voorkeur minder dan ongeveer 2 gevr.% en in bet bijzonder minder dan ongeveer 1 gevr.% van dergelijke detergentmengsels.

De chelaatvormende middelen kunnen alleen of in combinatie met een of meer andere chelaatvormende middelen worden toegepast. Zo kan bij voorbeeld in de mengsels volgens de uitvinding DUMP met voordeel in combinatie met 25 ΕΠΤΑ worden toegepast.

In de mengsels met bleekwerking volgens de uitvinding zijn monoper-oxyftaalzuur en/of Sen of meer van de in water oplosbare zouten daarvan de primaire bleekmiddelen. Ofscboon MPPA een aanvaardbare bleekwerking ver-scbaft, bezit dit bet nadeel, dat het een betrekkelijk geringe stabiliteit 30 beeft wanneer bet, gemengd met andere, gewoonlijk in huishouddetergent-mengsels aanwezige camponenten, wordt opgeslagen. Vandaar dat voor stabi-liteitsdoeleinden in de mengsels volgens de uitvinding bij voorkeur bet magnesiumzout van MPPA, nl. magnesiummonoperoxyftalaat, wordt toegepast.

Bij een voorkeursmengsel met bleekwerking is magnesiummonoperoxyftalaat 35 aanvezig in combinatie met water en een sequestreermiddel, waarbij de hoe-veelheid magnesiummonoperoxyftalaat ongeveer 65- gew. 1° bedraagt. Het gehalte aan actieve zuurstaf van dit mengsel met bleekwerking bedraagt ongeveer 5-6%. In de vasmiddelmengsels met bleekwerking volgens de uitvinding kunnen 8204204 -6- ook de alkalimetaalzouten, als aardalkalimetaalzouten de calcium- of ba-riumzouten en/of de ammoniumzouten van MPPA worden toegepast, ofschoon dergelijke zouten vanuit een standpunt van stabiliteit in bet algemeen een geringere voorkeur verdienen dan het eerder vermelde magnesiumzout.

5 De bereiding van MPPA vordt in bet algemeen uitgevoerd door de reac- tie van vaterstofperoxyde en ftaalzuuranhydride. Het resulterende MPPA kan worden toegepast voor de bereiding van magnesiummonoperoxyftalaat door reactie met een magnesiumverbinding in tegenwoordigbeid van een organisch oplosmiddel. Een gedetailleerde beschrijving van de bereiding van MPPA en 10 bet magnesiumzout daarvan is vermeld op de bladzijden 7 t/m 10 van de Europese Octrooipublicatie nr. 0.027.693, openbaargemaakt 29 april 1981.

Het MFPA-bleekmiddel (of een zout daarvan) kan in bet onderbavige mengsel met bleekmiddel desgewenst worden gecombineerd met een als bleek-middel gebruikelijke perzuurstofverbinding en een activator daarvoor. Voor-15 beelden van geschikte perzuurstofverbindingen zijn o.m. alkalimetaalperbo-r-aten,. -perearbonaten, -perfosfaten en dergelijke, waarbij natriumperbo-raat omdat bet gemakkelijk in de bandel verkrijgbaar is de bijzondere voorkeur verdient. Gebruikelijke activatoren, zoals die, welke bij voorbeeld in kolom k van bet-Amerikaanse octrooischrift b.259.200 worden beschreven, 20 zijn voor de toepassing in combinatie met een dergelijke perzuurstofverbinding geschikt. De gepolyacyleerde aminen zijn in bet algemeen van bij-zonder belang, waarbij in bet bijzonder TAED een voorkeursactivator is.

Andere geschikte activatoren zijn o.m. anbydride-verbindingen, zoals die van benzoezuur, maleinezuur, barnsteenzuur en ftaalzuur; alsmede acylver-25 bindingen, zoals U-acetyl- en N-benzoyl-imidazolen. De toepassing van MPPA in combinatie met een perzuurstofverbinding, die met ftaalzuuranhydride is geactiveerd, vormt een mengsel met bleekverking, dat bijzondere voorkeur verdient en beschreven is in de nog niet gepubliceerde Amerikaanse aanvra-ge serial nr. (3872B), die op dezelfde datum is ingediend. In bet algemeen 30 kunnen de molverboudingen van perzuurstofverbinding tot activator binnen ruime grenzen varieren, afbankelijk van de bijzondere keuze van de perzuurstofverbinding en de activator. Molverboudingen van ongeveer 0,5:1 tot ongeveer 25:1 zijn ecbter in bet algemeen geschikt can een bevredigende bleek-prestatie tot stand te brengen.

35 Volgens een andere uitvoeringsvorm van de uitvinding bevat bet in bet hierin beschreven blekende mengsel toegepaste bleekmiddel geen perzuurstofverbinding en bestaat bet alleen uit MPPA en/of de in water oplosbare 8204204 hi -7- zouten daarvan. In bet algemeen zijn dergelijke mengsels met bleekwerking bij de betrekkelijk lage wastemperaturen, die in typiscbe buisboudwasma-chines in de Verenigde Staten vorden toegepast, zeer effectief.

De boeveelheid mengsel met bleekwerking, die aan de wasoplossing 5 wordt toegevoegd, wordt in bet algemeen zodanig gekozen, dat een boeveel-beid perozyzunrverbinding wordt verscbaft, overeenkomende met ongeveer 3-100 delen actieve zuurstof per miljoen delen vasoplossing.

MFPA en/of het in water oplosbare zout daarvan kan in combinatie met een cbelaatvarmend middel worden samengesteld als een afzonderlijk 10 produkt met bleekwerking, of bet kan als alternatief worden toegepast in een detergentmengsel, dat een '’builder" bevat. Het mengsel met bleekwerking volgens de uitvinding kan dus conventionele toevoegsels bevatten, die in de techniek van bet wassen van weefsels worden toegepast, zoals bind-mi ddelen, vulmiddelen, "builder"-zouten, proteolytische enzymen, optiscbe 15 witmiddelen, reukstoffen, kleurstoffen, corrosie-inhibitoren, anti-redepo-.... . sitiemiddelenyi-acbuimstabilisatoren en dergelijke, die alle in varierende boeveelbeden kunnen worden toegepast, afbankelijk van de gewenste eigen-scbappen van . bet mengsel met bleekwerking en bun verenigbaarheid met een dergelijk mengsel. Bovendien kunnen de mengsels met bleekwerking volgens 20 de uitvinding worden opgenomen in voor bet vassen en opmaken bestemde de-tergentmengsels, die een of meer oppervlakactieve verbindingen uit de groep van anionactieve, kationactieve, niet-ionogene, amfolytiscbe en zwitter-ionactieve detergent en bevatten.

Wanneer de onderbavige mengsels met bleekwerking in een conventioneel 25 mengsel voor bet wassen.en opmaken worden opgenomen en aldus een volledig samengesteld detergentmengsel met bleekwerking,vormen, zullen de laatstge-noemde mengsels bet volgende bevatten: ongeveer 5 tot 50 gew.% van bet onderhavige mengsel met bleekwerking; ongeveer 5-50 gev.$, bij voorkeur 5-30 gew.i, van een als detergent werkend oppervlakactief middel; en onge-30 veer 5-80 gew.% van een detergent-"builder"-zout., dat ook als een buffer kan functioneren om bet vereiste pH-gebied te leveren wanneer bet vasmid-del aan water wordt toegevoegd. De waterige wasoplossingen zullen een pH-gebied bebben van ongeveer 7-12, bij voorkeur van ongeveer 8—10 en in bet bijzonder van 8,5-9* -Een bij voorkeur toegepaste boeveelbeid van bet "buil-35 der"-zout ligt tussen ongeveer 20 gev./S en ongeveer 65 gew.$ van bet mengsel. De rest van bet mengsel zal overwegend bestaan uit water, vulmiddel-zouten, zoals natriumsulfaat, en desgewenst kleine boeveelbeden toevoegsels, 8204204 * " ' zoals optische witmiddelen, reukstoffen, kleurstoffen, anti-redepositie-middelen en dergelijke*

In een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding, zijn de ingredi-enten in bet detergentmengsel met bleekwerking aanwezig in de volgende ge-5 wichtsverhouding:totaalgewicht van oppervlakactief detergent, builderzout en optioneel vulmiddelzout bedraagt ongeveer 6:1 tot ongeveer 20:1, bij voorkeur 6,5:1 tot ongeveer 15:1, ten. opzichte van de som van bleekmiddel en chelaatvormend middel.

Tot de anion-actieve oppervlakactieve middelen, die voor de onder-10 bavige uitvinding gescbikt zijn, behoren die oppervlakactieve verbindingen of detergentverbindingen, die een organische hydrofobe groep met in het algemeen ongeveer 8 tot 26 koolstofatomen en bij voorkeur 10-18 koolstof-atomen in hun molecuulstruetuur en tenminste len in water solubiliseren-de groep van bet type sulfonaat, sulfaat, carboxylaat, fosfonaat of fos-15 faat bevatten, vaardoor een in water oplosbaar detergent wordt gevomd.

Voorbeelden van gescbikte anion-actieve detergenten zijn o.m.zepeny zoals de in water oplosbare zouten (bijvoorbeeld natrium-, kalium-, ammonium- en alkanolammoriiumzouten) van boge vetzuren of barszouten met ongeveer 8-20 koolstofatomen en bij voorkeur 10-18 koolstofatomen. Gescbikte 20 vetzuren kunnen worden verkregen uit olien en wassen van dierlijke of plantaardige oorsprong, bijvoorbeeld talg, vet, kokosnootolie en mengsels daarvan. Bijzonder geschikt zijn de natrium- en kaliumzouten van de vet— zuurmengsels, die afgeleid zijn uit kokosnootolie en talg, bijvoorbeeld' natrium-kokosnootzeep en kalium-talgzeep.

25 Tot de anion-actieve klasse van detergenten behoren ook de in water oplosbare gesulfateerde en gesulfoneerde detergenten met een alkylrest,die ongeveer 8-26 en bij voorkeur ongeveer 12-22 koolstofatomen bevat. Voorbeelden van de gesulfoneerde anion-actieve detergenten zijn de boge alkyl-aromatische sulfonaten met een ring, zoals de boge alkylbenzeensulfonaten, 30 die in de hoge alkylgroep ongeveer 1.0-16 koolstofatomen in een rechte of vertakte keten bevatten, zoals bijvoorbeeld de natrium-, kalium- en ammo-niumzouten van hoge alkylbenzeensulfonaten, hoge alkyltolueensulfonaten en boge alkylfenolsulfonaten.

Andere geschikte anion-actieve detergenten zijn de alkeensulfonaten, 35 waaronder die met lange keten, hydroxyalkaansulfonaten met lange keten of mengsels van alkeensulfonaten en hydroxyalkaansulfonaten. De alkeensulfo- naatdetergenten kunnen op een gebruikelijke wijze worden bereid door de reactie van SO^ met alkenen met een lange keten, welke alkenen ongeveer 8-25 en bij voorkeur ongeveer 12-21 koolstofatomen bevatten, zoals alkenen U0 met de formule RCH=CHR^, waarin R een boge alkylgroep met 6-23 koolstof- 8204204 -9- -A.

atomen en een alkylgroep met ongeveer 1-17 koolstofatomen of vaterstof voorstelt, waarbij een mengsel vordt gevormd van sultonen en alkeensulfon-zuren, dat vervolgens vordt behandeld om de sultonen om te zetten in sul-fonaten. Andere voorbeelden van sulfaat- of sulfonaat-detergenten zijn 5 alkaansulfonaten met ongeveer 10-20 koolstofatomen en bij voorkeur ongeveer 15-20 koolstofatomen. De primaire alkaansulfonaten vorden bereid door 1-alkenen met lange keten en vat erst ofsulfi eten met elkaar te laten rea-geren. Alkaansulf onat en, waarvan de sulfonaatgroep langs de alkaanketen is gedistribueerd, zijn beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 2.503.280, 10 2.507.088, 3.260.7^1» 3.372.188 alsmede in. het Duitse octrooiscbrift 735.096. Andere geschikte sulfaat- en sulfonaatdetergenten zijn o.m. natrium- en kaliumsulfaten van hoge alcoholen met ongeveer 8-18 koolstofatomen, zoals bij voorbeeld natriumlaurylsulfaat en natriumtalgalcoholsulfaat, natrium-en kaliumzouten van α-sulfonvetzuuresters met ongeveer 10-20 koolstofato-15 men in de acylgroep, bij voorbeeld methyl-a-sulfonmyristaat en de methyl-ester van α-sulfontalgzuur, aramoniumsulfat en van mono- of di-glyceriden van hoge (C· Q-C'^g)-vetzuren, bij voorbeeld monosulfaat van stearinezuurmono-glyceride; natrium- en alkylolammoniumzouten van al kyl-polyeth.enoxyeth.er-sulfaten, die bereid zijn door condensatie van 1-5 molen ethyleenoxyde met 20 1 mol hoge (Cg-C 1 g)-alcohol; natrium-hoge alkyl (C^-C^g)-glycerylether-aulfonaten; en natrium- of kali um-alky Ifenolpolyethenoxyde-ethersulfaten met ongeveer 1-6 oxyethyleengroepen per molecuul en vaarin de alkylresten ongeveer '8 tot 12 koolstofatomen bevatten.

De in water oplosbare anionactieve detergent-verbindingen, die de 25 meeste voorkeur verdienen, zijn de ammonium- en gesubstitueerd ammonium-(zoals mono-, di- en tri-ethanolamine-), alkalimetaal- (zoals natrium- en kalium-) en aardalkalimetaal- (zoals calcium- en magnesium-)zouten van de hoge alkylbenzeensulfonaten, alkeensulfonaten en hoge alkylsulfaten. Van de bovenvermelde anionactieve verbindingen verdienen de natrium-lineair alkyl-30 benzeensulfonaten (LABS) de meeste voorkeur.

De niet-ion-actieve synthetische organische detergenten worden ge-kenmerkt door de aaavezigheid van een organische hydrofobe groep en een organische hydrofiele groep en worden in de regel bereid door condensatie van een organische alifatische of alkylaromatische hydrofobe verbinding 35 met ethyleenoxyde (dat hydrofiel van aard is). Nagenoeg elke hydrofobe verbinding met een carboxyl-, hydroxyl-, amido- of aminogroep met een vrije waterstof aan het stikstofatoom kan met ethyleenoxyde of met het gepolyhy-drateerde produkt daarvan, polyethyleenglycol, worden gecondenseerd onder vorming van een niet-ionogeen detergent. De lengte van de hydrofiele keten 8204204 * * -10- of-polyoxyethyleenketen kan gemakkelijk vorden geregeld om de gevenste balans tussen de hydrofobe en hydrofiele groepen tot stand te brengen.

De niet-ionactieve detergenten zijn o.m. bet polyethyleenoxyde-con-densati eprodukt van 1 mol alkylfenol met ongeveer 6-12 koolstofatomen in 5 een configuratie, die een rechte of vertakte keten bezit, met ongeveer 5-30 molen ethyleenoxyde, bi j voorbeeld nonylfenol, gecondenseerd met 9 molen ethyleenoxyde; dodecylfenol, gecondenseerd met 15 molen ethyleen-oxyde; en dinonylfenol, gecondenseerd met 15 molen ethyleenoxyde. Conden-satieprodukten van de overeenkomstige alkylthiofenolen met 5-30 molen 10 ethyleenoxyde zijn ook geschikt.

Van de boven beschreven typen niet-ionactieve oppervlakactieve ver-bindingen, verdienen die van het geethoxyleerde alcohol-type de voorkeur. Uiet-ionogene oppervlakactieve verbindingen met bijzondere voorkeur zijn o.m. het condensatieprodukt van kokosnootvetalcohol met ongeveer 6 molen 15 ethyleenoxyde per mol kokosnootvetalcohol, het condensatieprodukt van talg-vetalcohol met ongeveer 11 moleri ethyleenoxyde per mol talgvetalcohol, het condensatieprodukt van een secundaire vetalcohol, die ongeveer 11-15 kool-stofatomen bevat, met ongeveer 9 molen ethyleenoxyde per mol vetalcohol en condensatieprodukt en van meer of minder vertakte primaire alcoholen, 20 vaarvan de vertakking overwegend 2-methyl is, met ongeveer 4-12 molen ethyleenoxyde.

Zvitterionactieve detergenten, zoals de betainen en sulfobetainen met de formule 1, vaarin B een alkylgroep R een alkylgroep met ongeveer 8-18 koolstofatcanea, B,, ea B3 elk onaaankelijk vea ettaaa eea alkyleen-25 of hydroxyalkyleengroep met ongeveer 1-4 koolstofatomen, R^ een alkyleen-of hydroxyalkyleengroep met 1-4 koolstofatomen voorstellen en X gelijk is aan C of S:0. De alkylgroep kan S6n of meer intermediaire bindingen, zoals amido-, ether-, of polyetherbindingen of niet-functionele substituen-ten, zoals hydroxyl of halogeen bevatten, die het hydrofobe karakter van 30 de groep niet in belangrijke mate ongunstig belnvloedenWanneer X = C, vordt het detergent betaine genoemd; en vanneer X * S:0, vordt het detergent een sulfobetalne of sultalne genoemd.

Kationactieve oppervlakactieve verbindingen kunnen ook vorden toe-gepast. Zij omvatten oppervlakactieve detergentverbindingen, die een orga-35 nische hydrofobe groep, velke, vanneer de verbinding in vater vordt opge-lost, een deel van een kation vormt, alsmede een anionactieve groep bevatten. Voorbeelden van kationactieve oppervlakactieve verbindingen zijn amine-verb indingen en kvaternaire ammoniumverbindingen.

820 4 2 0 4 “ -11-

Voorbeelden ran gescbikte syntbetiscbe kationactieve detergenten zijn o.m.: normale primaire aminen met de formule RKH^j waarin R een al-kylgroep met ongeveer 12-15 koolstofatomen is, diaminen met de formule RHHCgH^NHg, waarin R een alkylgroep met ongeveer 12-22 koolstofatomen is, 5 zoals N-2-aminoethyl-stearylamine en N-2-amino-ethyl-myristylamine; aan amide gebonden aminen zoals die met de formule R^CONHCgH^NHg, waarin R^ een alkylgroep met ongeveer 8-20 koolstofatomen is, zoals N-2-amino-etbyl-stearylamide en N-amino-ethyliiyristylamide; kwaternaire ammoniumverbindin-gen, waarin bij voorbeeld van de aan bet stikstofatoom gebonden groe-10 pen een alkylgroep is met ongeveer 8-22 koolstofatomen en drie van de aan bet stikstofatoom gebonden groepen alkylgroepen zijn met 1-3 koolstofatomen, met inbegrip van alkylgroepen, die inerte substituenten dragen, zoals fenylgroepen, en waarin een anion aanwezig is, zoals balogeen, acetaat, metbosulfaat, enz. De alkylgroep-kan intermediaire bindingen bevatten, zo-15 als een amide, dat bet hydrofobe karakter van de groep niet in aanzien-lijke. mate aantast, bij voorbeeld kwatemair .stearylamidopropylammonium-cbloride. Voorbeelden van kwaternaire ammonium-detergenten zijn ethyl-di-metbyl-stearyl-ammoniumcbloride, benzyl-dimetbyl-stearyl-ammoniumcbloride, trimethyl-stearyl-annnoniumcbloride, trimetbyl-cetyl-ammoniumbromide, dime-20 thyl-etbyl-lauryl-aramoniumcbloride, dimethyl-propyl-myristylammoniumcblo-ride en de overeenkcmstige metbosulfaten en acetaten.

Amfolytiscbe detergenten zijn voor de uitvinding ook gescbikt. Amfo-lytiscbe detergenten zijn uit de stand van de tecbniek algemeen bekend en vele toepasbare detergenten van deze klasse zijn beschreven door A.M. Schwartz, 25 J.W. Perry en J. Bircb in "Serface Active Agents and Detergents", Interscience Publicers, New York, 1958, vol. 2. Voorbeelden van gescbikte amfotere detergenten zijn o.m. alky 1- B-iminocLipr opionaten, ΗΝίΟ^Η^ΟΟΟΜ)^; alkyl-B-aminopropionaten, RNiHjCgH^COOM; en imidazoolderivaten met lange keten met de algemene formule 2, waarbij in elk van de bovengenoemde formules R een 30 acydische bydrofobe groep met ongeveer 8-18 koolstofatomen en M een kation is am de lading van bet anion te neutraliseren. Bijzonder gescbikte amfotere detergenten zijn o.m. bet dinatriumzout van undecylcyclo-imidinium-etboxyetbionzuur-2-etbionzuur, dodecyl-B-alanine en bet inwendige zout van 2-trimetbylamino-laurinezu.ur.

35 Het als wasmiddel toe te passen detergentmengsel volgens de uitvin ding bevat desgewenst een detergent-"builder" van bet gewoonlijk in deter-gentformuleringen toegepaste type. Gescbikte "builders" zijn o.m. elk van 8204204 -- -12- de conventionele anorganiscbe, in water oplosbare "builder"-zouten, zoals bij voorbeeld in water oplosbare zouten behorende tot de fosfaten, pyro-fosfaten, orthofosfaten, polyfosfaten, silicaten, carbonaten en dergelijke. Organiscbe "builders" zijn o.m. in water oplosbare fosfonaten, polyfosfo-5 naten, polyhydroxysulfonaten, polyacetaten, carboxylaten, polycarboxylaten, succinaten, en dergelijke.

Bijzondere voorbeelden van anorganiscbe fosfaat-"builders" zijn o.m. natrium- en kalium-tripolyfosfaten, -pyrofosfaten en -hexametafosfaten.

De organiscbe polyfosfonaten omvatten in bet bijzonder bij voorbeeld de na-10 trium- en kaliumzouten van ethaan-1-hydroxy-1,1-difosfonzuur en de natrium-en kalium-zouten van ethaan-1,1,2-trifosfonzuur. Voorbeelden biervan en andere fosfor-bevattende "builder"-verbindingen zijn bescbreven in de Ame-rikaanse octrooiscbriften 3.213.030, 3.^22.021, 3.^22.137 en 3.^00.176. Pentanatrium-tripolyfosfaat en tetranatrium-pyrofosfaat zijn in water op-15 losbare anorganiscbe "builders", die bijzondere voorkeur verdienen.

Bijzondere voorbeelden van niet-fosfor-bevattende anorganische "builders" zijn o.m. in water oplosbare anorganiscbe carbonaat-, water-stofcarbonaat- en silicaat-zouten. De alkalimetaal-,· bij voorbeeld natrium-en kalium-carbonaten, -waterstofcarbonaten en -silicaten zijn bijzonder 20 gescbikt.

In water oplosbare organiscbe "builders" zijn ook bruikbaar. Zo zijn bij voorbeeld de alkalimetaal-, ammonium- en gesubstitueerd ammonium-poly-acetaten, -carboxylaten, -polycarboxylaten en -polyhydroxysulfonaten ge-scbikte "builders" voor de mengsels en werkwijze volgens de uitvinding.

25 Bijzondere voorbeelden van polyacetaat- en polycarboxylaat-"builders" zijn o.m. natrium-, kalium-, lithium-, ammonium- en gesubstitueerd ammonium-zouten van etbyleen-diamine-tetra-azijnzuur, nitrilo-triazijnzuur, benzeen-poly(dat is penta- en tetra-)-carbonzuren, carboxymetboxybarnsteenzuur en citroenzuur.

30 In water oplosbare "builders" kunnen ook worden toegepast, in het bijzonder de c:craplexe silicaten en meer in bet bijzonder de complexe na-triumaluminosilicaten, zoals zeolieten, bij voorbeeld zeoliet ^A, een type zeoliet-molecuul, waarin het eenwaardige kation natrium is en de porien-afmeting ongeveer b Angstrom bedraagt.. De bereiding van een dergelijk zeo-35 liet-type is beschreven in bet Amerikaanse octrooischrift 3.11^.603.

De zeolieten kunnen, zoals uit de stand van de techniek bekend is, amorf of kristallijn zijn en bydraatwater bevatten.

820 4 2 0 4 -13-

Het is gewenst, dat een inert, in water oplosbaar vulmiddelzout in de wasmiddelmengsels volgens de uitvinding wordt opgenomen. Een bij voor-keur toegepast vulmiddelzout is een alkalimetaalsulfaat, zoals kalium-of natriumsulfaat, waarvan het laatstgenoemde bijzondere voorkeur verdient.

5 Verscheidene adjuvanten kunnen in de detergent-mengsels met bleek- werking volgens de uitvinding vorden opgenomen. Zo zijn bij voorbeeld kleurmiddelen, bij voorbeeld pigmenten en kleurstoffen, anti-redepositie-middelen, zoals carboxymethylcellulose, optische witmiddelen, zoals anion-actieve, kationactieve of niet-ionactieve witmiddelen; schuimstabilisato-10 ren, zoals alkanolamiden, proteolytische enzymen en dergelijke voor de toepassing in detergentmengsels uit de stand van de techniek betreffende bet wassen van weefsels algemeen bekend.

De bleekmiddelmengsels volgens de uitvinding worden bereid door de ingredienten met elkaar te mengen, zoals biema wordt toegelicbt. Wanneer 15 mengsels voor bet wassen en opmaken, welke bet bleekmiddelmengsel bevat-ten in cambinatie met een oppervlakaetieve detergentverbinding en/of ' 'builder ” - z out en, worden bereid, kunnen MPPA en/of een zout daarvan en bet gekozen cbelaatvormende middel betzij rechtstreeks met de detergentverbinding, "builder", en dergelijke worden gemengd of kunnen bet MPPA en/of bet 20 zout daarvan worden bekleed met een bekledingsmateriaal wordt uitgevoerd overeenkomstig de uit de stand van de tecbniek algemeen bekende werkwijze. Gescbikt bekledingsmateriaal onrvat verbindingen, zoals magnesiumsulfaat, polyvinylalcohol, laurinezuur of de zouten daarvan, en dergelijke.

Voorbeeld I

25 Een bij voorkeur toegepast produkt met bleekwerking voor lage tem- peratuur bezat de volgende samenstelling:

Component gew.per c entage natrium-lineair C^ ^-C^ ^-alkylbenzeensulfonaat 5 geetboxyleerde C -C «-alcohol (11 molen 30 EO/mol alcohol) 1 3 seep (natriumzout van C^-Cg^-carbonzuren) 5 natriumsilicaat (1 Ha^O: 2 SiOg) 3 pentanatrium-tripolyfosfaat (TPP) 40 natriumzout van diethyleentri amine-pent amethyleen-35 fosfonzuur (DUMP) 0,5 enzym^ 0 .......82^3 4 2-0 4 - .................. . - - -14- optisciie vitmiddelen 0,2 /U \

Mg-zout van MPPA'° 7,0 reukstof 0,18 natriumsulfaat 22 5 water zoveel als nodig (a) een proteolytisch enzym, dat in de handel wordt gebracht als Alcalase 2M (2 "anson,,-eenheden/gram) of als Maxatase P.

(b) een mengsel met bleekwerking, dat als actieve ingredient ongeveer 65 gew.$ magnesium-monoperoxyf talaat bevat en een gehalte aan actieve 10 zuurstof bezit van 5 91 %·

Het voorafgaande produkt werd bereid door verstuivingsdroging van een waterige slurry met 60 gew.% van een mengsel, dat al de bovengenoemde componenten bevatte, met uitzondering van het enzym, de reukstof en het 15 Mg zout van MPPA-mengsel met bleekwerking. Het resulterende, door verstuivingsdroging verkregen produkt bezat een deeltjesgrootte van 2,38 mm tot 0,100 mm (U.S. Sieve Series) en een vochtgehalte van ongeveer 14 f. Van het genoemde, door verstuivingsdroging verkregen produkt werden in een roterende trommel 92,5 gev.dln gemengd met 7 gev.dln H-48 met de-20 zelfde deeltjesgrootte, 0,3 gew.dl enzym en 0,18 gev.dl reukstof, waar-bij een uit zeer kleine, afzonderlijke deeltjes bestaand produkt van de eerder vermelde samenstelling en met een vochtgehalte van ongeveer 13 gev.% werd verkregen.

Het boven beschreven produkt werd toegepast om bevuilde weefsels 25 in een wasmachine te wassen, waarbij een goede was- en bleek-prestatie werd verkregen.

8 20 4 2 04 ---------------------------------------------------— -15-

Voorbeeld II.

Toetsmethode 5 Bleekproeven verden uitgevoerd met volgens standaard bevlekte toetsmonsters (hieronder beschreven) onder toepassing van verschillende vasmiddelmengsels met bleekverking, als beschreven in tabel A van dit voorbeeld in een Tergotometer-vat, vervaardigd door de U.S. Testing Company. De Tergotometer verd op een const ante temperatuur van ^9° gehouden 10 en verkte bij 100 omw/min.

Elk van de in onderstaande tabel A beschreven toetsmengsels verd telkens aan een liter leidingwater van it-9°C met een vaterhardheid van ongeveer 100 dpm, als calciumcarbonaat, toegevoegd. De toetsmengsels verden ongeveer. .een minuut geroerd en vervolgens verd aan elk vasvat een 15 gemengde veefsellading toegevoegd, die telkens uit 2 monsters (7,6 x 10,2 cm) van bet hieronder beschreven bevlekte veefsel bestond. Ha 15 minuten vassen bij h-9 C verden de toetsveefsels in leidingvater van 38 C gespoeld en vervolgens gedroogd. Het percentage vlekvervij dering verd gemeten door bij elke bevlekte toetsmonster v66r en na het vassen onder toepansing 20 van een Gardner Color Difference Meter afgelezen reflectantievaarde te nemen en het percentage vlekken verwijdering (% V.V.) als volgt te be-rekenen: „ ^ na het vassen) - (Rd voor het vassen)

25 V‘ ‘ (Bd v66r bevlekking - (Rd v6or het vassen) X

t vaarin "Rd v6or het vassen" de Rd-vaarde voorstelt na het bevlekken.

8 20 4 2 04 .......................... ............

-16-

De vaarden van het percentage vlekkenverwijdering, berekend voor alle 5 doeken verden voor elk toet s-vasmengsel gemiddeld.. Een verschil, groter dan 2$ in bet gemiddelde van 5 getoetste bevlekte doeken vordt als significant beschouvd.

5 Aan het einde van elke vasbeurt, verd het gehalte aan actieve zuur- stof van de vasoplossing hepaald door aanzuren met verdund zvavelzuur, ge-volgd door hehandeling van de vasoplossing met kaliumjodide en een kleine hoeveelheid ammoniummolyhdaat en vervolgens door titratie met gestandaar- diseerd natrinmthiosulfaat onder toepassing van stijfsel als indicator.

\ 10 De gegevens omtrent de respectieve vlekken en proeftaonsters varen als volgt: vlekken toetsdoek 1. druiven 65 Dracon-35 katoen 2. bosbessen katoen 15 3. sulfo-kleurstof EMPA 115 (katoen) h. rode vijn EMPA 1lh (katoen) 5. koffie/thee katoen

De bevlekte toetsdoeken 1 en 2 verden verkregen door rollen van niet-bevuild veefsel te voeren door een apparaat,vaarin gekleurde vlekken 20 in het doek vorden aangebracht en vordt gedroogd (vervaardigd door Benz uit Zurich, Zvitserland), velk apparaat hetzij druivensap-, hetzij bosbes-sensap-oplossingen van 32°C bevatte. Na drogen bij 121°C verd het veefsel tot monsters van 7,6 x 10,2 cm gesneden. Tachtig van deze monsters, die met dezelfde kleurstof varen geimpregneerd, verden in een automatisch verkende 25 huidhoudvasmachine gespoeld in 6k,k liter vater van 29,^°C. Vervolgens verden .zij gedroogd door ze door een Beseler Print Dryer bij een temperatuur-stand van 6 en een snelheid van 10 te voeren.

De bevlekte veefsels 3 en h varen gekocht bij Testfabrics Incorporated uit Middlesex, Nev Jersey, en verden tot monsters van 7,6 x 10,2 cm 30 gesneden.

Het bevlekte veefsel 5 verd verkregen door onbevlekte katoenstrip-pen (^+5s7 x 91Λ cm) in een met een oplossing van koffie/thee (8:1 gevichts-verhouding) van 66°C gevulde vasmachine te roeren en te veken. De machine liet men spoelen en droogcentrifugeren om de koffie/thee-oplossing te ver-35 vijderen. Het bevlekte veefsel verd vervolgens tveemaal in een machine ge- 823 4 2 0 4 .............- ------------------ --........

"-1T- ........ .........

vassen met een liete oplossing ran pyrofosfaat als oppervlakactieve ver-binding, gevolgd door 2 complete vascycli met vater van 60°C. De strohen verden vervolgens gedroogd door ze 2x te voeren door een Ironrite-machine op stand 10 en daama gesneden in monsters van 1,6 x 10,2 cm.

5 Een korrelvormig detergentmengsel (hierin aangeduid als "HOD’') verd bereid door conventionele verstuivingsdroging en bezat ongeveer de volgende samenstelling:

Samenstelling gev.percentage natrium-tridecylbenzeensulfonaat 15 10 geethoxyleerde C^-C^-primaire alcohol (T molen EO/mol alcohol) 1 natriumtripolyfosfaat 33 natriumcarbonaat 5 natriumsilicaat 7 15 natriumcarboxymethylcellulose · 0,5 optische vitmiddelen 0,2 reutstof 0,2 vater 11 natriumsulfaat de rest.

20 Detergentmengsels A-E, veUce HDD bevatten, verden op de in tabel A

aangegeven vijze samengesteld.

I A BEL A

Component Mengsel

A B C D E

25 Detergent, HDD 1(.,50 g 1(-,50 g 1(-,50 g 1(-,50 g U,50 g

Mg-zout van MPPA^ ——— 0,^9 0,U9 0,1(9 0,1(-9 (2) DTPMP^' ------ 0,09------ 1 --------8 20 4-244 EDTAkdj —-- 0,09 ---- HIA^ --------- 0,18 30 (1) een mengsel met bleekverking, dat ongeveer 65 gev.$ monoperoxyftaal-zuur (als magnesiumzout) bevatte en een gehalte aan actieve zuurstof bezat van 5»1?* (2) natrium-dietbyleen-triamine-pentamethyleen-fosfaat, verhregen van P.A. Hunt Chemical Corp. Lincoln Ehode Island.

-18- (3) ethyleen-diamine-tetra-azijnzuur, dinatriumzout [b) nitrilo-triazijnzuur, trinatriumzout

De mengsels A t/m E verden getoetst volgens de boven beschreven methode en de resultaten van de bleekproeven zijn samengevat in tabel B, 5 vaarin de aanvangs- en eindvaarden van de actieve zuurstof (A. Z.) in de vasoplossing (resp. uitgedrukt als "aanvangsgrammen" en "residuale gram-men" ), alsmede de verwijdering van de vlekken, die bij elk van de 5 bevlek-kingen verd bereikt, zijn aangegeven.

TABEL B

10 Vergelijkende bleekprestatie

Mengsel

A B C D E

Aanvangs grammen -- 25,0 25,0 25,0 25,0 (A.Z. x 101)

Residuale grammen —- 15,9 18,6 18,5 15,6 15 (A.Z. x 101)

Verbruikte grammen — - 9,1 6,¼ 6,5 9,¼ (A.Z. x 101)

Vlekkenverwij dering: % % % % %

Druiven kj 69 72 7b J2 20 Bosbessen 4¼ 65 68 66 67

Sulfokleurstof (EMPA 115) 3 3 3 3 b

Rode wijn (EMPA 114) 38 b9 51 bb ^5

Koffie/thee 3£L itl_

Gemiddeld {%) 30 ^6 bj ^5 b6 25 De resultaten van tabel B geven aan, dat de mengsels C en D (die als chelaatvormende middelen resp. DTPMP en EDTA bevatten) minder zuurstof ver-bruikten, terwijl zij ten opzichte van mengsel E, dat EfTA bevatte, of mengsel B, dat geen chelaatvormende middel bevatte, ongeveer een gelijk niveau van vlekkenverwijdering opleverden.

30 Voorbeeld III

Bleekproeven verden uitgevoerd onder toepassing van een detergent-formulering "A" met de volgende samenstelling: ------------8 2-04 2 0 4r .....

t Λ -19-

Component gey, percentage natrium-lineair alkyl-benzeensulfonaat (LAS) 5 zeep (natriumzout van een vetzuur met hoog molecuul- gevicht) 5 5 geethoxyleerde alcohol (11 molen EO/mol alcohol) 3 natriumsilicaat 3 natriumtripolyfosfaat (TPP) 40 optische vitmiddelen 0,2 natriumsulfaat 23,5 10 enzym 0,3 reukstof 0,2 (1)

Mg-zout van MFPA 9 water de rest.

De proeven verden uitgevoerd in een Ahiba-vasmachine onder de vol-15 gende proefcondities:

Ahiba-vascyclus * een opvarmingsperiode + vasperiode; aanvangsbadtemperatuur = 30°C.

Cyclus Opvarmingsperiode Wasperiode ifO°C 5 min 15 min 20 6o°C 15 min 15 min 95°C 30 min 15 min (1) een mengsel met bleekwerking b esc hr even in voetnoot (b) van de tabel van voorbeeld I.

Detergentconcentratie : 10 g/1; 25 leidingvater-hardheid : 350 dpm:; 6 met vijn bevlekte monsters van 10 x 10 cm per emmer, in 600 ml detergentoplossing; reflectantie-aflezingen verden vo6r en na het vassen verricht met een Gardner-reflectometer XL-20, vaarbij alle resultaten zijn uit-30 gedrukt als

Detergentmengsels B t/m F verden samengesteld door toevoeging van de hieronder bij mengsel A beschreven sequestreermiddelen.

.........J 20 4 2 0 4.......................

t * -20-

Mengsel Toegevoegd sequestreermiddel B 0,5 gev.$ di§thyleen±riamine-pentamethyleen-fosfonzuur (t) C 0,1 gew.% diethyleen-triamine-penta-azijnzuur-magnesium- zout D 1 gev,$ nitrilo-triazijnzuur (HTA)

5 E 1 gevr.% EDTA

F 0,5 g&f.% ethyleendiaaine-tetramethyleen-fosfonzu'ur (2)

De resultaten van de bleekproeven zijn hieronder in tabel C ve'rmeld, waarbij de vaarden van A R^ gegeven zijn als een gemiddelde waarde voor het aangeduide mengsel en de aangeduide temperatuur.

10 (1) Door Monsanto Company, Inc., St. Louis, Missourinde handel gebracht als Dequest 2060.

(2) Door Monsanto Company, Inc. in de handel gebracht als Dequest 20¾1.

TABEL C

ΔR^-Waarden (gemiddelde)

15 Temperatuur B C_ D E F A

10°C 36 3^,5 3^,5 33 33 32 60°C In 39 39 38,5 38,5 38 95°C Vf h5 U3 U3 U3

Zoals in tabel C is aangegeven, leverden alle mengsels, die sequestreer-20 middelen bevatten, verbeterde bleekprestaties ten opzichte van mengsel A, dat geen sequestrant bevatte. Mengsel B, dat Dequest 2060 bevatte, bleek de maximale bleekverbetering van alle getoetste mengsels op te leveren.

_..._B.2QA2QA__________ ________________________________________________ -.......

Claims (19)

1. Een mengsel voor het bleken en wassen en opmaken, bestaande uit monoperoxyftaalzuur en/of een in water oplosbaar zout daarvan en een chelaatvormend' -irtiddel, dat in staat is am in waterige oplossing een in hoofd-zaak in water oplosbaar metaalcomplex te vormen. 5 2* Een mengsel volgens conclnsie 1, dat magnesiummonoperoxyftalaat bevat.

3. Een mengsel volgens conclnsie 1 of 2, waarin bet chelaatvormend middel diithyleen-triamine-pentsmethyieenfosfonzuur en/of een in water oplosbaar zout daarvan is.

10 Een mengsel volgens conclusie 1 of 2, waarin het chelaatvormende middel ethyleendiamine-tetra-azijnzuur en/of een in water oplosbaar zout daarvan is.

5. Een mengsel volgens een der conclusies 1-b, waarin de gewichtsver-bouding van bet chelaatvormende middel tot monoperoxyftaalzuur en/of bet 15 zout daarvan ongeveer 1:4 tot ongeveer 1:15 bedraagt.

6. Een mengsel volgens conclusie 5, waarin de genoemde gewichtsverhou-ding ongeveer 1:5 tot ongeveer 1: 12 bedraagt. 7. , Een mengsel volgens een der conclusies 1-6, dat een of meer opper-vlakactieve verbindingen uit de groep van anionactieve, kationactieve, 20 niet-ionactieve, amfolytiscbe en zwitterionactieve detergenten extra bevat.

8. Een mengsel volgens een der conclusies 1-7, waarin de concentratie aan chelaatvormend middel geringer is dan ongeveer 2 gev, %.

9. Een detergentaengsel met bleekwerking, dat bestaat uit: (a) ongeveer 5-50 gev.% van een bleekmiddel, bestaande uit monoper-25 oxyftaalzuur en/of een in water oplosbaar zout daarvan, waarbij genoemd bleekmiddel vrij is van een anorganische perzuurstofverbinding; (b) een chelaatvormend middel, dat in staat is in waterige oplossing een in hoofdzaak in water oplosbaar metaalcomplex te vormen; (c) ongeveer 5-50 gev./» van 6en of meer oppervlakactieve detergent-30 middelen, uit de groep van. anionactieve, kationactieve, niet-ionactieve, amfolytische en zwitterionactieve detergenten; (d) ongeveer 5-SQ gew.$ van een detergent-"builder"-zout; en (e) de rest, bestaande uit water en desgewenst een vulmiddelzout.

10. Een detergentmengsel met bleekwerking volgens conclusie 9, waarin 35 bet genoemde bleekmiddel bestaat uit magnesium-monoperoxyftalaat. 8204204 -22- * _

11. Een mengsel volgens conclusie 9» waarin het chelaatvormende middel diethyleen-triamine-pentamethyleen-fosfonzuur en/of een in water oplosbaar zout daarvan is. '

12. Een mengsel volgens conclusie 9, waarin het chelaatvormende middel 5 ethyleen-diamine-tetra-azijnzuur en/of een in water oplosbaar zout daarvan is.

13. Een mengsel volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat het totale gewicht van oppervlakactief detergent, huilderzout en optioneel vulstof-zout 6:1 tot 20:1 bedraagt, hetrokken op de som van bleekmiddel en 10 chelaatvormend middel.· Ik. Een mengsel volgens conclusie 13, met het kenmerk, dat het totale gewicht van oppervlakactief detergent, huilderzout en optioneel vulstof-zout 6,5:1 tot 15·Ί bedraagt, hetrokken op de som van bleekmiddel en chelaatvormend middel.

15. Een mengsel volgens een der conclusies 9 - 12, waarin de gewichts-verhouding van het chelaatvormende middel tot monoperoxyftaalzuur· en/of het zout daarvan ongeveer 1:^ tot ongeveer 1:15 bedraagt.

16. Een detergentmengsel met bleekwerking volgens een der conclusies 9-13, waarin de concentratie van het chelaatvormende middel geringer is 20 dan ongeveer 5 gew.$.

17. Een detergentmengsel met bleekwerking volgens een der conclusies 9-13, waarin de concentratie aan chelaatvormend middel geringer is dan ongeveer 2 gew.$.

18. Werkwijze voor het bleken, bestaande uit het in aanraking brengen 25 van het te bleken bevlekte en/of bevuilde materiaal, met een waterige op- lossing van een mengsel, bestaande uit monoperoxyftaalzuur en/of een in water oplosbaar zout daarvan en een chelaatvormend middel, dat in staat is in waterige oplossing een in hoofdzaak in water oplosbaar complex te 30 vormen, waarbij genoemd mengsel vrij is van een anorganisehe perzuurstof-verbinding.

19· Werkwijze volgens conclusie 16, waarin het genoemde mengsel magne-siummonoperoxyftalaat bevat.

20. Een werkwijze volgens conclusie 16 of 17, waarin het chelaatvor-35 mende middel diethyleen-triamine-pentamethyleen-sulfonzuur en/of een in water oplosbaar zout daarvan is.

21. Werkwijze volgens een der conclusies 16-18, waarin het chelaatvormende middel aanwezig is in een gewichtsverhouding ten opzichte van monoperoxyftaalzuur en/of het zout daarvan van ongeveer 1:U tot ongeveer 1:15· 8204204 * _ ___ ϊ -23- 22» Werkwijze rolgens conclusie 19, waarin de genoemde rerbouding onge-reer 1:5 tot ongereer 1: 12bedraagt.

23. Werkwi j ze rolgens een der conclusies 16-20» waarin bet genoemde mengsel een of meer oppervlakactieve detergenten uit de groep van anion-. 5 actieve, kation-actiere, niet-ion-actieve, amfolytische en zwitterion-actiere· detergenten extra bevat. 2b. Werkwij ze roor bet bereiden ran een mengsel rolgens een der con-clnsies 9-1 bestaande uit: (a) bet rormen ran een waterige slurry, die bet (de) genoemde als 10 detergent werkend(e) oppervlakactieve middel(en) en bet genoemde detergent-"buiderM-zout berat; (b) bet onderverpen ran de genoemde waterige slurry aan verstuirings-droging, waarbij daaruit korrelrormige deeltjes worden gerormd; en (c) bet aan de in step (b) gerormde korrelrormige deeltjes toeroegen 15 van bet mengsel, dat bestaat uit monoperoxyftaalzuur en/of een in water oplosbaar zout daarran en een cbelaatrormend middel, dat in waterige oplossing een in hoofdzaak in water oplosbaar, metaalcom-plex kan rormen, waarbij bet detergentmengsel met bleekwerking wordt gerormd. 8204204