NL8104366A - Werkwijze en inrichting voor het maken van in kleur gebalanceerde vergrotingen door middel van de additieve methode. - Google Patents

Description

- - - „ J*·' i N/3 0.421-dV/id

Werkwijze en inrichting voor het maken van in kleur gebalan-ceerde vergrotingen door middel van de additieve methode.

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze en inrichting voor het maken van in kleur gebalanceerde vergrotingen door middel van de additieve methode, waarbij de kleurfilters, die aanbrengbaar zijn in de baan van de licht-5 bundel van de lens van een vergrotingsapparaat, tijdens het oorrectiefilteren onder de lens worden geplaatst, waarbij zij afwisselend worden gebruikt, terwijl de belichtingstij-_ den, die nodig zijn ter verkrijging van in kleur gebalanceerde afdrukken, worden bepaald -door middel van een proef-10 afdruk, zodanig dat deze wordt belicht door het geintegreer-de licht van het negatief via de additieve kleurfilters en een grijswig en vervolgens wordt ontwikkeld en onderzocht.

De kleurregel- en integreerapparatuur, dat wil zeggen de uitrusting voor het uitvoeren van de werkwijze, 15 vormt tevens het onderwerp van de onderhavige uitvinding, welke apparatuur additieve kleurfilters en een integreer-plaat omvat, welke onder de lens of het objectief kunnen worden gehouden.

. Het kleurenanalysator-masker, dat wordt benut 20 bij de werkwijze volgens de uitvinding, is voorzien van additieve kleurfilters en een grijswig.

Door toepassing van de werkwijze en de inrichting volgens de uitvinding kunnen gebruikelijke vergrotings-apparaten geschikt worden gemaakt voor het maken van in 25 kleur gebalanceerde vergrotingen, waarbij tevens de bepaling van de juiste belichtingstijd mogelijk wordt.

De bekende inrichtingen, die geschikt zijn voor het maken van kleurenvergrotingen, zijn in het algemeen ge-baseerd op het subtractieve proces. Complete vergrotings-30 apparatuur, die geschikt is voor het maken van kleurenvergrotingen op basis van de additieve methode, zijn vervaar-digd in een. aantal landen (bijvoorbeeld in de Verenigde Staten en Italie, enz.). Deze apparatuur is echter z_o duur, dat de aanschaf hiervan voor het merendeel van de amateurs 35 eenvoudigweg onmogelijk is of althans zeer oneconomisch is.

8104366 -2-

De hoge prijs ontstaat in de eerste plaats door het feit, dat elektronische eenheden en dichroitische kleurfilters in toenemende mate zijn ingebouwd. Hetzelfde geldt voor de ver-grotingsapparatuur, die op het subtractieve systeem is 5 gebaseerd, en voor de kleurenanalysatoren, die afzonderlijk kunnen worden gekocht.

Voor het merendeel van de amateurs is de enige door de.handel geboden mogeli j.kheid om hun gebruikelijke zwart-witvergrotingsapparaat te completeren met kleurfilterorga-10 nen, die nodig zijn voor het maken van kleurenvergrotingen. Bij het maken van kleurenvergrotingen bestaat de moeilijkste taak echter uit het leren van het zogenaamde kleurfilteren, dat een essentiele voorwaarde vormt voor het verkrijgen van in kleur gebalanceerde afbeeldingen, hetgeen naar de erva-15 ring leert een uitgebreide theoretische kennis en een lange praktijkervaring vereist, welke eisen echter de mogelijkhe-den van een gemiddelde amateur of hobbyfotograaf te boven gaan.

De aanvullende instrumenten, de kleurenanaly-20 sator, en de dure elektronische vergrotingsapparatuur hebben goed voldaan bij de professionele ontwikkelingswerkzaam-heden, doch konden geen hulp bieden voor het thuiswerk van de amateur. Het eerste vereiste voor de betrouwbare werking van deze apparatuur ligt in het handhaven van de technolo-25 gische processen op een gecontroleerd, continu en stabiel niveau, aan welk vereiste echter niet kan worden voldaan in het huislaboratorium van de amateur, dat veelal wordt ge-vormd door de badkamer. Tevens leidt een wijziging van de factoren tot een kleurverschuiving en er bestaat geen elek-30 tronisch apparaat, dat deze verschijnselen vooraf kan schat-ten.

Nadat deze problemen waren onderkend, werden reeds in de vijftiger jaren enige experimenten verricht voor het vaststellen van een werkwijze gebaseerd op het ad-35 ditieve systeem, door gebruik te maken van de zogenaamde kleurwig, die kan worden verkregen door het combineren van drie kleurfilters (blauw, groen en rood) en een fotogra-fische grijswig, of door gebruik te maken van kleurfilters, 8104366 *' l -3- die zelf een geleidelijk donkerwordende kleurdichtheid ver-tonen. Het wezen van deze methode bestaat hierin, dat de kleuren van>het negatief tot grij s worden geintegreerd met behulp van een diffusor en op het fotografische papier wor-5 den geprojecteerd, terwijl de belichtingstijden, die geschikt zijn voor het instellen van de kleurbalans, dienden te worden bepaald door het herkennen van de zwakste gradering of tint van de kleurstappen van de papierafbeelding. Deze theo-rie is toegepast en ontwikkeld, in zoverre dat grafische 10 markeringen werden gebruikt om de waarneming van de "zwakste" kleur te bevorderen, hetgeen een uitermate subjectieve be-oordelingsfactor vormt. Een dergelijke methode wordt beschre-ven in het Britse octrooischrift 1.341.288 (Exposure Calculator and Filter Device for Darkroom Color Photography).

15 Er zijn ook experimenten bekend, waarbij - uit- gaande van de voorstellen uit de technische literatuur van die tijd - werd getracht de additieve kleurfilters te beves-tigen aan de lens van het vergrotingsapparaat. Deze methode is toegepast bij het genoemde Britse octrooischrift, doch 20 deze oplossing werd ook bij andere apparaten gebruikt. Bij wijze van voorbeeld kan worden genoemd de additieve filter-set "Tricolor" van Simmard.

De genoemde oplossingen vertonen echter alien belangrijke nadelen en fouten. De meest ernstige fout wordt 25 gevormd door het basisprincipe zelf, dat is gehandhaafd als een gemeenschappelijk kenmerk van alle tot nu toe gebruikte methoden ondanks de verschillende versies hiervan, namelijk het herkennen van de zwakste tint van de kleuren. Elk van de ontwikkelde fotografische materialen vertoont de karak-30 teristieke eigenschap, dat de dichtheid van het negatief in het rechte gedeelte van de zogenaamde dichtheidskromme evenredig is met de hoeveelheid invallend licht binnen be-paalde grenzen. In het eerste langzaam toenemende gedeelte van de kromme, juist waar de grenszwarting van het negatief 35 zichtbaar wordt, volgt de dichtheid de wijziging van de lichtintensiteit veel langzamer dan in het rechte gedeelte van de kromme. Dit normale verschijnsel heeft de praktische consequentie, dat het begin van de grenszwarting, die met 8104366 #t * -4- het oog wordt herkend, dat wil zeggen de zwakste tint, nau-welijks verandert bij een aanmerkelijke toename van de be-lichting, hoewel dergelijke belichtingsverschillen reeds de kleurbalans verstoren. Voorts zou deze methode alleen kunnen 5 worden toegepast in het geval, dat de effektieve kleurtinten van de kleuren geel, magenta en cyaan van het fotografische papier zich op een nauwkeurige onderlinge afstand binnen de kleurendriehoek bevinden en in dezelfde hoeveelheden aanwe-zig zijn, dat wil zeggen dat in dit geval dezelfde grens-10 waarden de kleur grijs tot gevolg zouden hebben. In de prak- . tijk is dit echter onmogelijk. De fabrieken, die de fotografische materialen produceren, gebruiken soms kleurstoffen met een geheel verschillend karakter en belangrijk afwijken-de golflengten. Hierdoor is deze methode uit verschillende 15 oogpunten onjuist en onnauwkeurig gebleken, hetgeen dan ook de reden vormt, dat de kleurwig - welke op zichzelf als hulpmiddel perfect is - bijna vergeten is.

Het tweede belangrijke nadeel ligt hierin, dat de additieve kleurfiltereenheid werd bevestigd aan de lens 20 van het vergrotingsapparaat. Deze oplossing kan op verschillende gronden als niet-succesvol worden beschouwd. Aangezien de lenzen bij verscheidene vergrotingsapparaten. verzonken zijn aangebracht en niet uitstekend uit het onderste draag-frame, is een dergelijke bevestiging in de eerste plaats on-25 mogelijk. In de tweede plaats verhindert deze oplossing in de meeste gevallen de mogelijkheid om het diafragma in te stellen, aangezien de vastgeklemde filtereenheid de instel-mogelijkheid blokkeert. In de derde plaats vormt de lens een . betrekkelijk kwetsbaar orgaan, zodat het niet is aan te raden 30 om deze te belasten met een extra gewicht en bloot te stellen aan de klemkracht, die nodig is voor een stabiele bevestiging van een afzonderlijke eenheid.

De uitvinding beoogt de fouten te elimineren van de werkwijzen, die zijn gebaseerd op de herkenning van 35 de zwakste kleurtint, uitgaande van de beoordeling van de grenszwarting. De juiste beoordeling dient niet afhankelijk te zijn van het subjectieve kleurwaarnemingsvermogen van een persoon, terwijl gelijktijdig een kleurvoorbeeld, een ge- 8104366 * f -5- kleurde referentiestandaard ter beschikking dient te blij-ven, waarbij de bijzondere eigenschappen van de fotogra-fische materialen in aanmerking worden genomen en een basis voor een nauwkeurige berekening wordt verkregen. Voorts 5 dient de uitvinding een eenvoudige en goedkope inrichting te verschaffen voor het uitvoeren van de werkwijze.

Volgens de uitvinding heeft de werkwijze hier-toe het kenmerk, dat de proefafdruk wordt belicht met een belichtingstijd, die is vastgesteld tijdens voorafgaande 10 proeven/ waarbij, na te zijn ontwikkeld, de velden van de geel-, magenta- en cyaan-wiggen met geleidelijk toenemende donkerte, die hierop verschijnen, worden vergeleken met de kleuren-referentiestandaarden, die tenminste 50% donkerder zijn dan de zwakste kleurtint, die met het oog kan warden her-15 kend, met een dichtheidswaarde van minimaal 0,2 D, waarbij de belichtingstijden, die behoren bij een in kleur gebalan-ceerde afbeelding, door vergelijken worden bepaald.

Volgens de uitvinding wordt met behulp van het licht van het negatief, dat door de diffusor is geinte-20 greerd, een proefafbeelding belicht via het kleur-analysator-masker, dat wordt gevormd door de combinatie van de additie-ve kleurfliters en de grijswig, met een belichtingstijd, die experimenteel is bepaald en vooraf is voorgeschreven in af-hankelijkheid van de gebruikte doorschijnende materialen.

25 Vervolgens worden de geleidelijk donkerder vel den van de geel-, magenta- en cyaan-wiggen, die op de proef-afbeelding verschijnen, vergeleken met de gekleurde referentiestandaard, waarvan de dichtheid minimaal 0,2 D bedraagt, terwijl dienovereenkomstig de zwarting van het negatief ten-30 minste 50% groter is dan de zwakste tint, die met het oog kan worden herkend.

Door vergelijking worden de belichtingstijden, die behoren bij de in kleur gebalanceerde afbeelding bepaald.

' Volgens de uitvinding worden de gekleurde re- 35 ferentiestandaarden op geschikte wijze verkregen door het ontwikkelen van fotografisch papier met dezelfde of overeen-komstige eigenschappen als het produkt, dat bij het vergro-ten wordt gebruikt, of door het kleuren van andere materia- 8104366 -6- len met een kleurstof. Bij de vervaardiging wordt de kleur-dichtheid van de gekleurde referentiestandaarden op geschik-te wijze ingesteld op een waarde tussen 0,5 en 0,8 D. In aanmerking nemende, dat de zwarting van het negatief in het 5 rechte gedeelte van de dichtheidskromme valt, kan het men-selijk oog de variatie van de dichtheid, die evenredig is met de belichtingsintensiteit, goed volgen, zodat de instel-ling van de kleurbalans aanmerkelijk nauwkeuriger zal zijn dan bij de bekende methoden.

10 De uitvoering van de werkwijze volgens de uit- vinding is mogelijk met behulp van een eenvoudige en be-trouwbare inrichting, waarmee de additieve kleurfilters kun-nen worden bevestigd aan het vergrotingsapparaat, zonder de lens hiervan aan te raken, zodat de nadelen van de bovenge-15 noemde bekende oplossingen worden vermeden. De kleuren-, regel- en integreerconstructie, die is voorzien van de additieve kleurfilters en van de integreerplaat (de diffusor), welke constructie ook wel met ’’hulpstuk" wordt aangeduid, wordt volgens de uitvinding bevestigd aan het onderste ge-20 deelte van de balg van de lens of aan het lamphuis of aan de console van het vergrotingsapparaat en is voorzien van in-stel- en bevestigingselementen voor de instelling in hori-zontale, respectievelijk verticale richting.

Volgens een voorkeursuitvoeringsvorm van de uit-25 vinding zijn de kleurfilter- en integreermiddelen, die in de baan van de lichtbundel zijn opgesteld, in een opening geplaatst, die het filter vasthoudt en een gemeenschappelijk huis vormt.

Volgens een gunstige uitvoeringsvorm omvat de 30 filterhouder vijf openingen in het gemeenschappelijke huis.

Volgens een andere uitvoeringsvorm van de uitvinding zijn de kleurfilter- en integreermiddelen aangebracht in de openingen van afzonderlijke huizen.

Volgens de uitvinding is het kleurenanalysator-35 masker, dat de additieve filters en de grijswig omvat, voorzien van een tijdschaal met een verdeling, die overeenkomt met de gekleurde referentiestandaarden. Volgens een geschik-te uitvoeringsvorm toont de tijdschaal direkt de belichtings- 8104366 -7- tijden, doch het is ook mogelijk om de tijdschaal door codes te vervangen.

De uitvinding wordt hierna nader toegelicht aan de hand van de tekening, waarin een uitvoeringsvoorbeeld van 5 de uitvinding is weergegeven.

De fig. 1 en 2 tonen een uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding.

Fig. 3 is een uitvoeringsvorm van het kleuren-analysatormasker volgens de uitvinding.

10 In de fig. 1 en 2 is een uitvoeringsvorm van de kleurfilter- en integreermiddelen, welke ook met hulpstuk kunnen worden aangeduid, weergegeven. De afgebeelde uitvoe-ring omvat een schijfvormige filterdrager 1, die is voorzien van een lege instelopening,2, een integreerplaat 3 (dat wil 15 zeggen een diffusor), een blauw kleurfilter 4, een groen kleurfilter 5 en een rood kleurfilter 6, welke zijn aange-bracht in de opeenvolgende openingen. De diffusor 3 kan be-staan uit matglas of uit een dunne kleurloze doorzichtige verstrooiende synthetische plaat. De filterdrager 1 is door 20 middel van klemklauwen 7 en een klemschroef 11 bevestigd aan het onderste draagframe 8 van de balg van de lens van het vergrotingsapparaat, dat wil zeggen op de rand van het frame onder tussenvoeging van inzetstukken 16, die van rubber of een synthetisch materiaal zijn vervaardigd. Het instellen 25 van de filterdrager 1 wordt verricht door deze in verticale richting op de geleidingsstang 9 te verplaatsen, waarbij de bevestiging plaatsvindt met behulp van de schroef 12. Instel-ling in de horizontale richting wordt bereikt met behulp van een excentrische arm, die is bevestigd door middel van de 30 schroef 14. Op deze wijze kunnen de symmetrisch aangebrachte openingen 2-6 exact op de af van de lens 15 en direkt onder het ondervlak hiervan worden ingesteld met een vrije tussenruimte van 1-2 mm. Door de schijfvormige filterdrager 1 om de pen 13 te draaien is een afwisselend gebruik van 35 de openingen mogelijk.

Als filterdrager kan elk ander stijf orgaan in plaats van de schijf worden gebruikt, bijvoorbeeld een vlak-ke slede, die in een montageorgaan kan worden aangebracht.

8104366 ' t ψ -8-

Het is ook mogelijk om de diffusor en de kleurfilters aan te brengen in gedeeltelijk of geheel gescheiden montage-organen, die afzonderlijk onder de lens kunnen worden ge-bracht, op dezelfde wijze als het rode instelfilter van de 5 zwart-witvergroter.

De weergegeven uitvoeringsvorm van de klemklauw kan door elk ander geschikt klemorgaan worden vervangen. De toegepaste middelen voor de horizontale en verticale instel-ling kunnen ook op andere wijze zijn uitgevoerd, bijvoor-10 beeld met behulp van scharnieren. Het is gunstig, als een palmechanisme is aangebracht op de schijfvormige filter-drager, waardoor een nauwkeurige instelling van de inrich-ting onder het objectief mogelijk is. Voorts kan op passende wijze de positie van de verschillende kleurfilters op de 15 rand van de schijf worden aangeduid door middel van marke-ringen of inkepingen, die door aanraken kunnen worden ge-voeld/ teneinde de identificatie in de donkere kamer te ver-gemakkelijken.

Voor het geval dat om een bepaalde reden de 20 constructie van het vergrotingsapparaat het onmogelijk maakt om de filterdrager te bevestigen op het onderste draagframe van de balg van de lens, dient de klemklauw te worden beves-tigd op een ander geschikt gedeelte van het vergrotingsapparaat, doch nooit op de lens zelf. Dergelijke plaatsen zijn 25 bijvoorbeeld het bovenste gedeelte van de balg of een ander punt van het lamphuis of van de console van het vergrotingsapparaat . Indien passende aanvullende elementen nodig zijn, kunnen verlengstukken worden verbonden met het hulpstuk.

De tweede constructieeenheid wordt gevormd door 30 het kleurenanalysatormasker, dat dient voor de instelling van de kleurbalans bij de werkwijze volgens de uitvinding.

Een raogelijke uitvoering van het kleurenanalysatormasker is in fig.. 3 weergegeven. Het kleurenanalysatormasker om-vat een huis 17, dat wordt gevormd, door een platte doos,’ die 35 aan een zijde van openiugen is voorzien, waardoor deze doet dehken aan de filmcassette van een ouderwetse kamera. In de langwerpige openingen zijn het blauwe, groene en rode kleur-filter 18, 19 en 20 aangebracht, welke filters van dezelfde 8 1 0 4 3 6 6 4* λ -9- kwaliteit zijn als de additieve kleurfliters, die in de fil-terdrager 1 zijn aangebracht. Direkt onder deze kleurfliters is de fotografische grijswig 21 (film) aangebracht, die in figuur 3 in doorsnede zichtbaar is; de toenemende zwar-5 ting, die loodrecht op de openingen staat, is aangeduid door middel van de loodrechte onderbroken lijn. De grijswig bestaat bij voorkeur uit tien tot vijftien gradaties, waar-bij de zwarting in gelijke stappen toeneemt, bijvoorbeeld met een waarde van +0,10 of +0,15 D.

10 Het fotografische kleurenpapier 22 dient zoda- nig in het masker te worden geschoven, dat de emulsiezijde naar boven is gericht. De tijdschaal 23 kan op verschillende manieren worden uitgevoerd. In figuur 3 is een mogelijke uitvoeringsvorm weergegeven. De numerieke waarden van de 15 schaal zijn nauwkeurig gecorrelleerd met de zwartingsgrada-ties van de grijswig. VOlgens een eenvoudige uitvoeringsvorm zijn de waarden van de tijdschaal op het kleurenanaly-satormasker zelf geschreven, doch het is ook mogelijk om de cijfers naast de kleurtinten op de ontwikkelde proefafbeel-20 ding te laten verschijnen. In dit geval is de tijdschaal op het doorzichtige filmmateriaal opgenomen in het kleurenana-lysatormasker. De cijfers kunnen worden vervangen door ande-re tekens, zoals bijvoorbeeld letters, in welk geval er een speciale code is voor het berekenen van de belichtingstijden.

25 Het kleurenanalysatormasker kan op een eenvou- diger manier worden uitgevoerd en wel zodanig, dat de op te nemen onderdelen worden ingesloten tussen twee glazen platen, die met elkaar worden verbonden door een buitenrand. Een derge-lijke kleurenanalysator wordt eenvoudigweg op het fotogra-30 fische papier geplaatst. Welke vorm ook wordt gekozen voor het kleurenanalysatormasker en voor de tijdschaal, de wezen-lijke eigenschap bestaat hierin, dat de numerieke waarden dienen te worden geijkt in overeenstemming met de gekleurde referentiestandaard.

35 De ijking vindt zodanig plaats, dat de belich- tingstijd experimenteel wordt vastgesteld, welke belichtings-tijd in beginsel is aangepast aan de dichtheid van het ge-bruikte doorzichtige materiaal en met behulp waarvan het 8104366 *1 Ψ -10- licht (geintegreerd door de diffusor) van een negatief met gemiddelde kleurverdeling en zwarting met een middelmatige diafragma-lensopening, bijvoorbeeld f:8, bij belichting van het proefpapier, een resultaat wordt verkregen, dat na ont-5 wikkeling aan twee eisen voldoet. De eerste eis bestaat hieruit, dat de belichtingstijd met additieve filtering, ge-durende welke een in kleur gebalanceerde afdruk kan worden vergroot zonder een afzonderlijke proef uit te voeren, in het middengebied van de tijdschaal dient te liggen. De twee-10 de eis bestaat hieruit, dat op het ontwikkelde proefpapier een veld met gemiddelde zwarting dient te verschijnen.'naast de genoemde cijfers. De laagste grenswaarde van de gewenste dichtheid of zwarting is gelijk aan 0,2 D, hetgeen betekent, dat de zwarting 50% hoger is dan de zwakste kleurtint, die 15 met het oog op de kleur.afdruk zichtbaar is. Bij praktische proefnemihgen is gebleken, dat de dichtheid hiervan gewoon-lijk bij een waarde van ongeveer 0,05 D ligt, wanneer de zwartingsmeter wordt ingesteld op nul voor de witte basis-kleur van het papier. Het lijkt echter gunstig, om de zwar-20 ting vast te stellen op een waarde van 0,5 tot 0,8 D, zoals hierboven is opgemerkt, hetgeen met het oog op de visuele vergelijking bijzonder gunstig is.

De waarde van de belichtingstijd, die aldus is vastgesteld, dient te worden opgenomen in het handboek van 25 de inrichting voor de nauwkeurige instelling van de kleur-balans. De fouten en de onnauwkeurigheid van de bekende werkwijzen, die zijn gebaseerd op het gebruik van de kleur-wig, zijn in hoofdzaak veroorzaakt door het feit, dat de belichtingstijd, die in beginsel de zwarting van de proef-30 afdruk bepaald, in het geheel niet was voorgeschreven en zo ja slechts bij benadering.

De gekleurde referentiestandaarden (niet weer-gegeven) vormen een belangrijk deel van de uitvinding. De dichtheid hiervan resulteert''uit de bovengenoemde proeven, 35 zodat de waarde hiervan nauwkeurig vastligt. De gekleurde referentiestandaarden worden met voordeel vervaardigd van het fotografische papier, dat reeds is ontwikkeld, doch elk ander materiaal, dat met een kleurstof is gekleurd, kan voor 8104366 *ϊ *· -11- dit doel worden benut. Teneinde een maximale nauwkeurigheid te kunnen bereiken, is het mogelijk om verschillende referen-tiestandaarden voor de fotografische papiersoorten met verschillende kleureigenschappen in de handel te brengen. De 5 gebruiker zelf kan echter de referentiestandaard maken door eenvoudigweg het juiste vierkant uit te snijden uit de ge-kleurde proefwig, die van een ander type fotografisch papier is gemaakt. Teneinde de vergelijking te vergemakkelijken zijn de gekleurde referentiestandaarden op gunstige wijze 10 met een af meting gemaakt, die overeenkomt met de velden (vierkanten) van de gekleurde wig, waarbij zij op een neu-trale witte of grijze ondergrond dienen te worden bevestigd.

De toepassing van de werkwijze en inrichting volgens de uitvinding wordt hierna aan de hand van een voor-15 beeld toegelicht:

In de eerste plaats wordt het kleurenregel- en integreerorgaan volgens de voorschriften op het vergrotings-apparaat aangebracht. Vervolgens wordt door belichting via de lege instelopening de scherpte van het negatiefbeeld op 20 de grondplaat van het frame van het vergrotingsapparaat in-gesteld op de gewenste afmetingen. De keuze van het negatief wordt bepaald door een gemiddelde kleurverdeling van een juist belichte buiten gemaakte foto.

Hierna wordt de lensopening van het objectief 25 ingesteld op de voorgeschreven waarde en kan het fotografische papier met de juiste afmeting in de donkere kamer in het kleurenanalysatormasker worden geplaatst. Het fotografische papier, dat op de plaats van de te vergroten afbeel-ding respectievelijk in het midden wordt geplaatst, wordt 30 via de diffusor belicht gedurende een met de voorschriften overeenkomende belichtingstijd (bijvoorbeeld 80 s./.

Het fotografische papier kan nu uit het masker worden genomen en op de gebruikelijke wijze worden ontwik-keld overeenkomstig de voorschriften van de fabrikant. Uit 35 de geel-, magenta- en cyaan-kleurtinten dienen de velden te worden gekozen, waarvan de dichtheid of zwarting op basis van vergelijking overeenkomt met de gekleurde referentiestandaarden. De belichtingstijden, die bij deze tinten beho- 8104366

) V

-12- ren, kunnen van de tijdschaal worden afgelezen. Door de schijfvormige filterdrager te roteren, kan dan een volgend fotografisch papier via de additieve filters in drie opeen-volgende stappen worden belicht volgens de vastgestelde be-5 lichtingstijden. De tijdschaalwaarden, die overeenkomen met de gekleurde referentiestandaarden voor geel,· magenta en cyaan geven de belichtingen aan met een blauw-, groen- en rood-filter.

De kleurenafdruk, die na op de bovenbeschreven XO wijze te zijn belicht is ontwikkeld, evenals de vergrotingen, die van andere negatieven zijn gemaakt met dezelfde gemiddel-de dichtheid en kleurtemperatuur, zullen zowel ten aanzien van de gemiddelde dichtheid als de kleur in overeenstemraing zijn met de werkelijkheid.

X5 Het gebruik van de inrichting volgens de uit- vinding, welke tegen geringe kosten kan worden vervaardigd, is niet alleen voor amateurs van groot voordeel, doch tevens voor professionele fotografen met een betrekkelijk kleine studio. De correctiefilter-mogelijkheden zijn praktisch on-20 eindig in tegenstelling tot de bekende werkwijzen, waarbij subtractieve kleurfilters worden gebruikt met eindige inten-siteit respectievelijk zwarting. Het bekende voordeel van de additieve methode ligt in de fraaiere en helderder kleu-ren , die worden verkregen. De kleurwig kan bij de werkwijze 25 volgens de uitvinding met een hoge nauwkeurigheid worden gebruikt en is zelfs betrouwbaar onder de gemiddelde omstan-digheden bij de amateur. Het kleurfilter kan worden gemon-teerd op reeds bestaande vergrotingsapparatuur, zodat de gebruiker het apparaat kan blijven gebruiken waaraan hij ge-30 wend is. Bovendien gaat de lagere prijs gepaard met een be-tere kwaliteit. Bij toepassing van de uitvinding kunnen zon-der speciale voorafgaande training en routine uitstekende kleurenvergrotingen worden gemaakt onafhankelijk van het subjectieve kleurwaarnemingsvermogen, dat voor verschillende 35 personen sterk kan verschillen. Hierdoor kunnen fotoamateurs kleurenvergrotingen maken, zelfs onder huiselijke omstandig-heden.

8104366

Claims (10)

1. Werkwijze voor het maken van in kleur geba-lanceerde vergrotingen door middel van de additieve methode, waarbij de kleurfilters, die aanbrengbaar zijn in de baan van de lichtbundel van de lens van een vergrotingsapparaat, 5 onder de lens worden geplaatst tijdens het correctiefilteren, waarbij zij afwisselend worden gebruikt, terwijl de belich-tingstijden, die nodig zijn ter verkrijging van in.-kleur ge-balanceerde afdrukken, worden bepaald door middel van een proefafdruk, zodanig dat deze wordt belicht door het geinte-10 greerde licht van het negatief via de additieve kleurfliters en een grijswig en vervolgens wordt ontwikkeld en onderzocht, met het kenmerfc dat de proefafdruk wordt belicht met een belichtingstijd, die is vastgesteld tijdens vooraf-gaande proeven, waarbij, na te zijn ontwikkeld, de velden 15 van de geel-, magenta- en cyaan-wiggen met geleidelijk toe-nemende donkerte, die hierop verschijnen, worden vergeleken met de gekleurde referentiestandaarden, die tenminste 50% donkerder zijn dan de zwakste kleurtint, die met het oog kan worden herkend, met een dichtheidswaarde van minimaal 0,2 D, 20 waarbij de belichtingstijden, die behoren bij een in kleur gebalanceerde afbeelding, door vergelijken wordt bepaald.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, m e t het k e n m e r k, dat de gekleurde referentiestandaarden worden vervaardigd door het ontwikkelen van een kleurenafdruk met 25 dezelfde of soortgelijke eigenschappen als het produkt, dat bij het vergroten wordt gebruikt, of door het kleuren van materiaal met behulp van een kleurstof.

3. Werkwijze volgens conclusie 2, m e t het k e n m e r k, dat de dichtheid van de gekleurde referentie- 30 standaarden wordt ingesteld op een gemiddelde waarde, die bij voorkeur in het gebied van 0,5-0,8 D ligt.

4. Kleurenregel- en integreer-hulpstuk voor het uitvoeren van de werkwijze volgens den der voorgaande conclusies, voorzien van in openingen gemonteerde additieve 35 kleurfilters en een integreerplaat, welke onder de lens aanbrengbaar zijn, met het kenmerk, dat het hulp- 8104366 3 *' r -14- stuk is bevestigd aan het onderste gedeelte van de balg van de lens, het frame hiervan, het lamphuis, of de console van het vergrotingsapparaat, welk hulpstuk is voorzien van in-stel- en bevestigingsorganen, waarmee het hulpstuk in hori-5 zontale respectievelijk verticale richting instelbaar is.

5. Hulpstuk volgens conclusie 4, m e t het k e n m e r k, dat de kleurfilters en de integreerplaat zijn gemonteerd in de openingen van een filterdrager, welke een gemeenschappelijk huis vormt.

6. Hulpstuk volgens conclusie 5, met het k e n m e r k, dat de filterdrager is voorzien van vijf openingen, in drie waarvan de kleurfilters zijn gemonteerd, ter-wijl in de vierde de integreerplaat is aangebracht en de vijfde opening leeg is gelaten. 15

7, Hulpstuk volgens conclusie 4, m e t het kenmerk, dat de kleurfilters en de integreerplaat van de filterdrager zijn aangebracht in de openingen van afzon-derlijke montageorganen.

8. Kleurenanalysatormasker voor toepassing bij 20 de werkwijze volgens een der conclusies 1-3, voorzien van additieve kleurfilters en een grijswig, m e t het k e n-m e r k, dat het masker een tijdschaal oravat, die is geijkt. in overeenstemming met de gekleurde referentiestandaarden.

9. Tijdschaal voor het kleurenanalysatormasker 25 volgens conclusie 8, m e t het kenmerk, dat de belichtingstijden direkt op de tijdschaal zijn aangegeven.

10. Tijdschaal voor het kleurenanalysatormasker volgens conclusie 8, m e t het k e n m e r k, dat de tijdschaal bestaat uit een speciale code of codestelsel. 8104366