NL8102872A

NL8102872A - Werkwijze en inrichting voor het vormen van tomografiebeelden.

Info

Publication number: NL8102872A
Application number: NL8102872A
Authority: NL
Original assignee: Optische Ind De Oude Delft Nv
Priority date: 1981-06-15
Filing date: 1981-06-15
Publication date: 1983-01-03
Also published as: GB2100549A; FR2513403A1; IL66039A; IL66039A0; GB2100549B; US4665539A; DE3222030A1; JPS57211339A; FR2513403B1

Description

” / V

VO 2035

Titel: Werkwijze en inrichting voor het vormen van tomografiebeeIden.

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze en inrichting voor het vormen van tomografiebeelden, waarbij een lichaam onder ver-schillende hoeken met een vlakke rdntgenbundel wordt doorstraald voor het vormen van een aantal profielen op een rdntgendetector en uit de 5 profielen een tomogram wordt geconstrueerd.

Een profiel is in dit verband een lijnvormige weergave van het absorptieverloop van het lichaam in een doorsnedevlak, dat in hetzelfde vlak ligt als de vlakke rontgenbundel. Een tomogram is een beeld van de doorsnede van het lichaam, welke doorsnede in hetzelfde vlak ligt 10 als de vlakke rdntgenbundel.

Een dergelijke werkwijze is bijvoorbeeld bekend uit de Nederlandse octrooiaanvrage 76.05254. Voorts is een dergelijke werkwijze beschreven in het artikel "Three-dimensional Reconstruction from Radiographs and Electron Micrographs" door G.N. Ramachandran en 15 A.V. Lakshminarayanan in Proceedings of the National Academy of Sciences U.S.A., Vol. 68, No. 9, pp 2236-2440, September 1971.

Ook is een dergelijke werkwijze belichaamd in een in Electronics, 25 december 1975, pag. 33, 34 beschreven "X-ray body scanner" van General Electric Company.

20 Bij al deze bekende technieken wordt het lichaam, waarvan men een doorsnedebeeld wenst te vormen, ten opzichte van de rdntgenbron geroteerd om een loodrecht op de doorsnede verlopende draaiingsas.

Het is ook mogelijk het lichaam te laten stilstaan en de rdntgenbron rondom het lichaam te doen bewegen, zoals het geval is bij de in 25 Electronics beschreven inrichting.

Een bezwaar van de bekende technieken is, dat hiervoor tamelijk omvangrijke apparatuur met roterende delen noodzakelijk is. Naast pro-blemen van mechanische aard brengt dit het bezwaar mede, dat het vormen van een tomogram relatief lang duurt, tenzij het aantal doorlichtketens 30 wordt verveelvoudigd.

De uitvinding beoogt de bekende technieken te vereenvoudigen.

8102872 ί *i.

-2-

Hiertoe wordt volgens de uitvinding een werkwijze van de be-schreven soort daardoor gekenmerkt, dat het lichaam en het rdntgen-scherm stationair worden gehouden en dat de bron van de vlakke rontgen-bundel voor het vormen van de verschillende profielen langs een rela-5 tief kort traject, gelegen aan de van de rontgendetector afgekeerde zijde van het lichaam/ wordt verplaatst.

Een inrichting voor het toepassen van de werkwijze wordt volgens de uitvinding daardoor gekenmerkt/ dat besturingsmiddelen, bestaande uit een inrichting, welke de rontgenbron in bedrijf over een relatief kort 10 traject, gelegen aan de van de rontgendetector afgekeerde zijde van het lichaam, verplaatst, aanwezig zijn.

In het volgende zal de uitvinding nader worden beschreven met verwijzing naar de bijgevoegde tekening.

Pig. 1 toont schematise!! op welke wijze volgens de uitvinding 15- profielen worden gegenereerd; fig. 2 illustreert een zogenaamd regelgram; fig. 3 toont een voorbeeld van een inrichting waarmee de werkwijze volgens de uitvinding kan worden toegepast.

Fig. 1 toont schematisch op welke wijze volgens de uitvinding 20 profielen tot stand komen. Met. 1 is een lichaam aangegeven, dat zich loodrecht op het vlak van tekening uitstrekt en waarvan een doorsnede-beeld of tomogram, corresponderend met de in het vlak van tekening liggende doorsnede gevormd dient te worden. Het lichaam 1 kan het lichaam van een te onderzoeken patient zijn, doch het kan ook een willekeurig 25 voorwerp zijn. In de figuur is rechts vanhet lichaam 1 een nog nader te beschrijven rontgenbron 2 afgebeeld, terwijl links van het lichaam een gebruikelijke rontgendetector 3 voor rontgenstraling is afgebeeld waar-door de door het lichaam doorgelaten rontgenstraling wordt opgevangen-en omgezet in bijvoorbeeld een lichtbeeld.

30 ladien bij het vormen van een tomogram op bekende wijze met een vlakke rontgenbundel wordt gewerkt, kan de rontgendetector een-dimensionaal zijn.

Volgens de uitvinding kunnen nu de rontgendetector en het te doorstralen lichaam stationair zijn, mits de rontgenbron ten opzichte 35 van het lichaam 1 kan worden verplaatst, bijvoorbeeld tussen -P en +F, 81 02 8 72 * -3- zoals aangegeven in fig. 1. Deze verplaatsing geschiedt bij voorkeur evenwijdig aan de in hoofdzaak eendimensionale detector 3.

Hiertoe kan een rontgenbuis tussen -F en +F worden bewogen.

Bij voorkeur echter wordt als rontgenbron een rontgenbuis gebruikt met 5 een lijn- of strookvormige anode, die zich tenminste uitstrekt van -F tot +F, en die continu of stapsgewijze punt voor punt wordt getroffen door een uit een elektronenbron afkomstige elektronenstraal, die op geschikte wijze wordt afgebogen. Een door de elektronenstraal geraakt punt van de anode vormt dan telkens het rontgenfocus vanwaaruit het 10 lichaam 1 wordt doorstraald. Een voorbeeld van een dergelijke rdntgen-buis is beschreven in het Duitse Offenlegungsschrift 2.538.517.

Opgemerkt wordt, dat indien de anode van de rontgenbuis te kort zou zijn twee of meer buizen naast elkaar kunnen worden geplaatst, waar-van de anodes in lijn liggen. De afbuigingen van de respectieve elektro-15 nenstralen dienen dan aan elkaar te worden aangepast.

De uitvinding berust op het inzicht dat bij een voldoende aantal tussenposities door verplaatsing van het rontgenfocus tussen -F en +F voldoende informatie kan worden verkregen om een bevredigend tomogram te kunnen vormen. Dit in tegenstelling tot de stand der techniek, waar-20 bij door rotatie van de rdntgenbron ten opzichte van het lichaam over ten minste 180° de profielen worden verkregen. Ter onderscheiding van de beschreven stand der techniek zou de thans voorgestelde techniek kunnen worden aangeduid met translatie-tomografie, of meer speciaal focus-translatietomograf ie.

25 Daar een elektronenstraal zeer snel van -Ftot +F over de anode kan worden gezwenkt, kan de voor het vormen van een tomogram benodigde informatie ook zeer snel worden verkregen, zodat de wijze waarop de profielen worden gevormd geen beletsel meer vormt voor het verkrijgen van dynamische doorsnedebeelden van bijvoorbeeld het kloppende hart.

30 In elke positie van het rdntgenfocus wordt op de rontgendetector 3 een uniek profiel gevormd. Aangezien in theorie het rontgenfocus tussen -F en +F een oneindig aantal verschillende posities kan innemen, kan ook een oneindig aantal bijbehorende unieke profielen worden gevormd. Deze profielen bevatten voldoende informatie om een tomografiebeeld te vormen.

35 In de praktijk wordt, evenals bij de bestaande technieken het geval is, 8102872 -4- vanzelfsprekend volstaan met een zodanig eindig aantal profielen, dat een tomogram van de gewenste kwaliteit kan worden gevormd.

Indien bij het aftasten van de telkens op de detector 3 aanwezige profielinformatie wordt uitgegaan van een gestandaardiseerd televis ieritme 5 client depositie f van het rontgenf ocus bimen 18 msec zich van -F tot +F te bewegen met een terugslagtijd van 2 msec. Deze beweging kan continu of stapsgewijs plaatsvinden. De detector wordt dan met de televisielijn-frequentie van 15.625 Hz afgetast/ zodat tijdens de focusbeweging 312 verschillende profielen worden omgezet in een televisiesignaal. Als 10 gevolg van het bij televisiesystemen gebruikelijke interlinieringssysteem worden tijdens de volgende periode van de focusbeweging 313 verschil-lende profielen, behorende bij tussenliggende focusposities omgezet in een televisiesignaal. Aldus worden elke 40 msec 625 verschillende profielen omgezet in een televisiesignaal. Uit de in deze televisie-15. signalen aanwezige informatie kan op verschillende manieren een tomogram worden gevormd. Zo kan deze informatie worden toegevoerd aan een computer, die uit de ingevoerde informatie de helderheid van elk beeldpunt van het te construeren tomogram berekent. Een instantane constructie van het tomogram is dan bij de huidige computersnelheden niet te ver-20 wezenlijken.

Volgens een nadere uitwerking van de uitvindingsgedachte wordt daaxom de in het volgende beschreven constructiemethode toegepast.

De bij een en dezelfde doorsnede van het lichaam 1 behorende profielen worden naast elkaar geregistreerd met een verplaatsing even-25 redig met de focuspositie f. Deze verzameling van evenwijdige profielen zal in het volgende een "regelgram" worden genoemd.

Een dergelijk regelgram is getoond in fig. 2. Indien het rontgen-focus zich in het punt -P bevindt en indien de maximale afstand tussen het rdntgenfocus en een gekozen nulpunt f = o (zie fig. 1) F is, geldt 30 f/F = -1. Het bijbehorende profiel bevindt zich derhalve geheel links in het afgebeelde regelgram. Evenzo bevindt zich het bij f = o behorende profiel in het midden van het regelgram en het bij f = +F behorende profiel geheel rechts in het regelgram.

In fig. 1 is een zodanig coordinaatstelsel (x, y) getekend, dat 35 de r5ntgendetector 3 langs de lijn x = o, dus de y-as, ligt en het tra-ject van het rontgenfocus zich langs de lijn x = 1 uitstrekt.

81 02 8 72 -5-

Aan elk punt P van de in het x,y-vlak liggende doorsnede van het lichaam 1 kunnen derhalve coordinaten P (x , y ) worden toegekend.

P P

Beschouw nu het in fig. 1 getekende punt P (x , y ) van het

P P

lichaam 1. De schaduw van dit punt op de detector (dus in het vlak x = o) 5 heeft een positie , die afhankeli j k is van de momentane positie f van het rdntgenfocus, en van zowel x als y .

P P

Berekend kan worden dat geldt: Y, = y ( ) - £x ( -,—— ).

fp 1-x p 1-x

P P

In het regelgram beschrijft nu elk punt P (x , y ) een rechte lijn

P P

10 door het punt yfQ onder een hoek ψ . Het punt yfQ is de schaduw van P (x , y ) corresponderend met de focuspositie f * o. Dus y_ = y /1-x .

P P x EO p p

Voor de hoek ψ geldt: tgty = , dat wil zeggen de hoek (0

P P p P

correspondeert direkt met x .

Derhalve correspondeert met elk punt van de doorstraalde doorsnede van 15 het lichaam 1 een bijbehorende rechte lijn in het regelgram en omgekeerd correspondeert elke rechte lijn in het regelgram met een bepaald punt van het (x, y)-vlak van fig. 1.

De dichtheid van een punt (x , y ) correspondeert derhalve met

P P

de langs de bijbehorende lijn in het regelgram gelntegreerde intensiteit. 20 Uit het voorgaande moge blijken, dat in zijn eenvoudigste vorm een tomogram kan worden geconstrueerd uitgaande van het regelgram/ door achtereenvolgens telkens van de lijn f/F = o of een daaraan even-wijdige lijn in het regelgram een punt te nemen en achtereenvolgens langs alle dit punt snijdende lijnen de helderheid te integreren. Ook 25 andere lineaire combinaties van intensiteiten van punten in het regelgram zijn denkbaar.

De in het voorgaande beschreven constructiemethode kan met de schematisch in fig. 3 getoonde inrichting worden gerealiseerd.

De rongendetector 3, waarop de profielen achtereenvolgens worden 30 gevormd, wordt door een televisiecamera 30, waarvan de verticale af-buiging is uitgeschakeld, desgewenst via een optisch stelsel 31, waar-genomen. De door de televisiecamera 30 opgenomen profielen worden op gebruikelijke wijze in de vorm van een elektrisch signaal via een leading 32 toegevoerd aan de signaalingang van een kathodestraalbuis 33.

35 De kathodestraalbuis heeft een nalichtend fosfor en wordt zodanig be- 81 02 8 72 -6- stuurd, dat de profielen naast elkaar op het scherm 33a van de kathode-straalbuis worden geschreven. Hierdoor ontstaat een beeld, waarin gedu— rende enige tijd het gfhele regelgram simultaan beschikbaar is. Dit beeld wordt elektronenoptisch afgebeeld middels een eerste beeldver-5 sterker 34, die is voorzien van zodanig bestuurde afbuigmiddelen 40, dat achtereenvolgens elk punt van de lijn f/P - o van het regelgram samenvalt met een geschikt gekozen referentiepunt op het anodescherm 34a van de beeldversterker 34. Hiervoor is derhalve een translatie noodzakelijk.

10 Het uitgangsbeeld van de beeldversterker 34 wordt toegevoerd aan een tweede beeldversterker 35, die is voorzien van beeldrotatiemiddelen 41, die een varierend axiaal magneetveld opwekken, zodat bij elke trans-latietoestand achtereenvolgens een verdraaiing van alle het referentiepunt snijdende lijnen tot in een vaste, bijvoorbeeld de horizontale, 15 positie wordt bewerkstelligd. Deze horizontale lijnen op het anodescherm 35a van de beeldversterker 35 worden nu via een spleetmasker 36 eventueel voorafgegaan door een optische inrichting 37, gedetecteerd door een over het masker integrerende inrichting, bijvoorbeeld een fotovermenigvuldiger-buis 38, zodat telkens de helderheid geintegreerd langs een horizontale 20 lijn in de vorm van een elektrisch signaal aan de uitgang van de foto-vermenigvuldigerbuis ter beschikking staat. Dit elektrische signaal kan gebruikt worden om de signaalingang van een televisiemonitor 39 te be-sturen. De afbuiginrichtingen van de televisiemonitor worden daarbij bestuurd door signalen, die corresponderen met respectievelijk de door 25 de beeldversterker 34 uitgevoerde translatie en de door de beeldversterker 35 uitgevoerde rotatie. De televisiemonitor geeft aldus een beeld . (tomogram) van de doorsnede van het lichaam 1.

Opgemerkt wordt dat diverse modificaties van de beschreven werk-wijze en inrichting mogelijk zijn. Zo bevindt de detector zich volgens 30 de fig. 1 en 3 langs een rechte lijn. Deze lijn kan echter ook enigszins gebogen zijn. Een daaruit voortvloeiende vervorming kan op voor de des-kundige voor de hand liggende wijze worden gecompenseerd, bijvoorbeeld met behulp van de optische inrichting 31.

Voorts kan, zoals reeds opgemerkt, het rontgenfocus zowel continu 35 als stapsgewijs bewegend het traject -F tot +F afleggen. In het laatste 81 02 8 72 -7- geval is een goed onderscheid tussen de bij de verschillende focus-posities behorende profielen gewaarborgd. Hierbij kan desgewenst de snelheid, respectievelijk de stapgrootte volgens een bepaalde geschikte functie, bijvoorbeeld sinusvormig, langs het traject varieren.

5 De profielen kunnen zowel direkt in de vorm van een regelgram op het. scherm van een kathodestraalbuis worden geschreven en op de aangegeven wijze verder verwerkt, als in een geheugenmedium worden opge-slagen om later op een of andere wijze te worden verwerkt. In beide gevallen is het noodzakelijk de bij elk profiel behorende focuspositie 10 aan te geven. In het in fig. 3 getoonde stelsel kan zulks op eenvoudige wijze geschieden door de horizontale afbuiging van de kathodestraalbuis corresponderend met de rontgenfocusbeweging te doen plaatsvinden.

Ook is het in beginsel mogelijk de translatiebeweging zowel als de rotatiebeweging van het regelgram te bewerkstelligen met behulp van een 15 speciaal te ontwerpen enkele beeldversterker, die is voorzien van geschikte afbuig- en beeldrotatiemiddelen.

Voorts wordt opgemerkt, dat in de beschreven inrichting een spleetmasker is gebruikt. Dear de spleet niet alleen de lijn in het regelgram behorende bij het op dat moment te construeren beeldpunt omvat, 20 doch ook wordt gekruist door lijnen uit het regelgram behorende bij andere beeldpunten, treedt in het uiteindelijke tomogram een zekere on-scherpte op. Deze onscherpte kan worden opgevat als zijnde het gevolg van een via experimented en iteratieve methode te bepalen puntspreidings-functie. De effecten van deze puntspreidingsfunctie kunnen worden ge-25 elimineerd door in plaats van een spleetmasker of in combinatie met een spleetmasker een ander masker te gebruiken. Deze techniek is op zichzelf reeds beschreven in de Nederlandse octrooiaanvrage 76.05254. Daar de volgens deze op zichzelf bekende techniek in het algemeen vereist dat in het te gebruiken masker een functie, de zogenaamde deconvolutiefunctie, 30 is vastgelegd, die zowel positieve als negatieve delen omvat, kan in dat geval niet volstaan worden met een enkel masker en dient een eerste masker waarin het positieve deel van de deconvolutiefunctie is vastgelegd en een tweede masker, waarin het negatieve deel van de deconvolutiefunctie is vastgelegd, te worden toegepast. Op dezelfde wijze als be-35 schreven in de Nederlandse octrooiaanvrage 76.05254 is dan ook een bundelsplitser noodzakelijk alsmede een bij elk masker behorende inte- 81 028 72 ^ Sw. ' -8- grerende inrichting,· zoals een fotovermenigvuldigerbuis. De uitgangs-signalen van de integrerende inrichtingen worden dan van elkaar afge-trokken alvorens..aan de televisiemonitor, of in het algemeen, beeld— vormende inrichting te worden toegevoerd.

5 Dergelijke en soortgelijke modificaties worden geacht voor de des- kundige voor de hand te liggen en binnen het kader van de uitvinding te vallen.

81 02 8 72

Claims

1. Werkwijze voor het vormen van tomografiebeelden waarbij een lichaam onder verschillende hoeken met een vlakke rdntgenbundel wordt doorstraald voor het achtereenvolgens vormen van een aantal profielen op een rdntgenscherm of een rontgendetector en uit de profielen een 5 tomogram wordt geconstrueerd, met het kenmerk, dat het lichaam en de rdntgendetector stationair worden gehouden en dat de bron van de vlakke rdntgenbundel voor het vormen van de verschillende profielen langs een relatief kort traject, gelegen aan de van de rdntgendetector afgekeerde zijde van het lichaam, wordt verplaatst.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het door de bron van de rdntgenbundel af te leggen traject een rechtlijnig traject is.

3. Werkwijze volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het recht-lijnige traject in hoofdzaak evenwijdig is aan de rdntgendetector.

4. Werkwijze volgens conclusie 1, 2 of 3, met het kenmerk, dat een rdntgenbuis met een door een zwenkbare elektronenstraal te treffen anode wordt gebruikt, waarbij het momentane trefpunt van de elektronenstraal op de anode de momentane rontgenbron vormt, en de anode het relatief korte traject omvat.

5. Werkwijze volgens conclusie 1 of 3, met het kenmerk, dat de rontgenbron stapsgewijs wordt verplaatst over het relatief korte traject.

6. Werkwijze volgens den der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de gevormde profielen naast elkaar in een geheugenmedium worden geschreven voor het vormen vein een regelgram en dat de helderheid van 25 een beeldpunt van het te vormen tomogram wordt bepaald door lineaire combinatie van intensiteiten van punten van het regelgram.

7. Werkwijze volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat de lineaire combinatie wordt uitgevoerd door langs een de profielen snijdende rechte lijn in het regelgram de intensiteit te integreren. 30

8, Werkwijze volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat voor het bepalen van de helderheid van de beeldpunten van het te vormen tomogram het regelgram via ten minste een masker wordt gedetecteerd door een over dit masker of deze maskers integrerende inrichting, waarbij aan het regelgram en het masker of de maskers ten opzichte van elkaar een trans- 35 latiebeweging en in elke translatiepositie een rotatiebeweging worden gegeven. 81 02 8 72 V. ·>· -10-

9. Werkwijze volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat het ten minste ene masker een spleetmasker is.

10. Werkwijze volgens conclusie 6, 7 of 8/ met het kenmerk, dat het uitgangssignaal van de over het ten minste ene masker integrerende 5 inrichting wordt gebruikt om een beeldweergeef inrich ting te besturen.

11. Inrichting voor het vormen van tomografiebeelden, omvattende een rontgenbron welke een lichaam met een vlakke rontgenbundel kan doorstralen, besturingsmiddelen om te bewerkstelligen, dat de rdntgen-bundel het lichaam vanuit verschillende posities kan doorstralen voor 10 het vormen van een aantal profielen op een rontgendetector, en midde-len om uit de profielen een tomogram te vormen, met het kenmerk, dat de besturingsmiddelen bestaan uit een inrichting, welke de rontgenbron in bedrijf over een relatief kort traject, gelegen aan de van het rontgenscherm of de rontgendetector afgekeerde zijde van het lichaam, 15 verplaatst.

12. Inrichting volgens conclusie 11, met het kenmerk, dat het relatief korte traject een rechtlijnig traject is.

13. · Inrichting volgens conclusie 12, met het kenmerk, dat het traject in hoofdzaak evenwijdig aan de rontgendetector is.

14. Inrichting volgens conclusie 11, met het kenmerk, dat de rontgen bron bestaat uit ten minste een vast opgestelde rontgenbuis met een lijn-vormige anode, die in bedrijf geactiveerd wordt door een vanuit een in de .rontgenbuis geplaatst elektronenkanon afkomstige elektronenstraal, waarvan het trefpunt op de anode de momentane rSntgenbron vormt, en dat 25 de besturingsmiddelen bestaan uit afbuigorganen voor de elektronenstraal, aan welke afbuigorganen in bedrijf zodanige afbuigspanningen worden toe-gevoerd, dat de elektronenstraal over de anode zwenkt.

15. Inrichting volgens conclusie 14, met het kenmerk, dat de anode een rechte strook vormt.

16. Inrichting volgens conclusie 15, met het kenmerk, dat de anode evenwijdig is met de rontgendetector.

17. Inrichting volgens een der conclusies 11 t/m 16, met het kenmerk, dat de besturingsmiddelen de rontgenbron stapsgewijs het relatief korte traject doen doorlopen.

18. Inrichting volgens een der conclusies 11 t/m 17, met het kenmerk, dat de middelen om uit de profielen een tomogram te vormen een elektro-optische geheugeninrichting omvatten, waarin de tijdens een beweging van 8102872 W' -5Γ -11- de rontgenbron over het relatief korte traject achtereenvolgens ver-kregen profielen naast elkaar in de vorm van een regelgram worden op-geslagen.

19. Inrichting volgens conclusie 18, gekenmerkt door een televisie-5 camera voor het opnemen van de achtereenvolgens gevormde profielen en het omzetten daarvan in een elektrisch signaal.

20. Inrichting volgens conclusie 19, met het kenmerk, dat het elek-trische signaal wordt toegevoerd aan de signaalingang van een kathode-straalbuis met een geheugenscherrn of voldoende lang nalichtend scherm, 10 waarbij de afbuigorganen van de kathodestraalbuis zodanig worden be-stuurd, dat op het scherm een regelgram.ontstaat.

21. Inrichting volgens conclusie 20, met het kenmerk, dat het scherm optisch is gekoppeld met het kathodevenster van een eerste beeldver-sterkerbuis, welke is voorzien van afbuigorganen, die zodanig worden 15 bestuurd, dat het op de anode van de beeldversterkerbuis gevormde beeld van het regelgram een translatie ondergaat.

22. Inrichting volgens conclusie 21, gekenmerkt door een tweede beeldversterkerbuis waarvan het kathodevenster optisch is gekoppeld met het anodescherm van de eerste beeldversterkerbuis, waarbij de tweede beeld- 20 versterkerbuis is voorzien van beeldrotatiemiddelen, die zodanig worden bestuurd, dat het op de anode van de tweede beeldversterkerbuis gevormde beeld van het regelgram in elke door de eerste beeldversterkerbuis be-werkstelligde translatiestand kan worden geroteerd over een tevoren bepaald hoektraject.

23. Inrichting volgens conclusie 22, gekenmerkt door ten minste έέη lichtdetector die de helderheidsverdeling van het anodebeeld van de tweede beeldversterkerbuis via een bijbehorend masker integreert in elke rotatiestand die door de tweede beeldversterkerbuis wordt veroorzaakt en omzet in een corresponderend elektrisch uitgangssignaal.

24. Inrichting volgens conclusie 23, met het kenmerk, dat het masker een spleetmasker is.

25. Inrichting volgens conclusie 23 of 24, met het kenmerk, dat het elektrische uitgangssignaal van de lichtdetector wordt toegevoerd aan de signaalingang van een televisiemonitor. 81 02 8 72