NL8003543A

NL8003543A - Gezwaveld omzettingsprodukt van een alkylfenol en een alkeen als toevoegsel voor smeerolie.

Info

Publication number: NL8003543A
Application number: NL8003543A
Authority: NL
Original assignee: Chevron Res
Priority date: 1979-06-28
Filing date: 1980-06-18
Publication date: 1980-12-30
Also published as: IT1131399B; NO149848B; US4228022A; IT8023092A0; FR2460322A1; JPS5610590A; DE3023523A1; BE883984A; JPH0242880B2; SE8004695L; MX7365E; NO149848C; FR2460322B1; NO801941L; GB2053913B; AU5953780A; BR8003991A; AU543638B2; CA1148977A; DE3023523C2

Description

*· tf Ν.Ο. 29.163 -1-

Gezwaveld omzettingsprodukt van een alkylfenol en een alkeen als toevoegsel voor smeerolie.

De uitvinding heeft betrekking op een gezwaveld omzettingsprodukt van een alkylfenol en een alkeen als toevoegsel voor smeerolie.

Smeeroliën, die onder zwaar belastende omstandigheden van benzine- en diesel-motoren worden gebruikt zijn sterk gemengd in het 5 bijzonder voor het bereiken van een neutralisatie van zuren die afkomstig zijn van de zwavel in de brandstof en van de oxydatie van koolwaterstoffen; de toestand van gedispergeerdheid voor het gedis-pergeerd houden in de olie van slib vormende voorprodukten; ter bevordering van de bescherming tegen slijtage en van de eigenschappen 10 die karakteristiek zijn voor die; en ook ter bevordering van andere eigenschappen van de olie.

De gewenstheid van het ter beschikking staan van een enkel toevoegsel die een veelvoud van eigenschappen verschaft is duidelijk met het oog op de efficiëntheid en het ekonomische belang bij de 15 produktia. en de toepassing van een dergelijk toevoegsel vergeleken met een verscheidenheid van toevoegsels. Op grond van de sterk belastende procesomstandigheden waaronder smeermiddelen in het inwendige van verbrandingsmotoren worden toegepast is echter in vele gevallen gebleken dat een enkel toevoegsel^dat voor een bepaalde werking effek-20 tief funktioneert, een ander probleem veroorzaakt.

Gezwavelde alkylfenolen zijn op het gebied van smeermiddelen als voorprodukten bekend ter verkrijging van toevoegsels voor smeerolie.

In het bijzonder zijn gezwavelde alkylfenolen bekend als voorprodukten van neutrale en sterk basische aardalkalimetaal-fenaten. .· Zie 25 bijvoorbeeld de Amerikaanse octrooischriften 3.367.867 en 3.7^1*896.

Ook worden de gezwavelde alkylfenolen voor vele andere omzettingen gebruikt, bijvoorbeeld voor de omzetting van een gezwaveld fenol met een Mannich-base, Amerikaans octrooischrift 3.7^1.896.

De gezwavelde alkylfenolen kunnen op zichzelf niet worden ge-30 bruikt als toevoegsels voor smeerolie op grond van het corroderende effekt daarvan op machine-onderdelen. Aangenomen wordt dat dit cor-roderende effekt gedeeltelijk wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van vrije zwavel dat is gevonden in het omzettingsprodukt van zwavel en fenol.

35 De uitvinding heeft betrekking op een nieuw toevoegsel voor smeerolie verkregen door omzetting van: a) een alkylfenol; b) zwavel; c) een aardalkalimetaal en d) een al- 800 35 43 -2- keen. Door toevoeging van het omzettingsprodukt aan een smeermiddel wordt een beheersing van zowel de oxydatie als de corrosie bereikt.

De uitvinding omvat de omzetting van a) een alkylfenol; b) zwavel; c) een zout van een aardalkalimetaal en d) een alkeen onder re-5 actie-omstandigheden die geschikt zijn voor de vorming van een omzettingsprodukt dat hoofdzakelijk vrij van resterende vrije zwavel is. Onder "vrije zwavel" wordt volgens de uitvinding zwavel verstaan, geanalyseerd volgens de polarografische methode. Zie "The Analytical Chemistry of Sulfur and Its Compounds", H.I. Karchmer, Wiley Inter- 10 science New York (1970), bladz. 82» Volgens deze analysemethode wordt de hoeveelheiu zwavel in de elementaire onomgezette toestand bepaald alsmede zwavel die voorkomt in polysulfide-bindingen, dat wil zeggen de zwavel in de overmaat die is vereist voor een monosulfide-binding. Typische voorbeelden zijn de zwavel in tetrasulfide of trisulfide.

15 Aangenomen wordt dat zij bestaan uit niet gereageerde zwavel en zwavel in polysulfide verbindingen. De omzetting kan in één of meer trappen worden uitgevoerd. Bij voorkeur wordt het reactiemengsel volgens de uitvinding in twee reactietrappen’ verkregen waarbij het gezwavelde alkylfenol in de eerste trap wordt gevormd, gevolgd door omzetting 20 van het gezwavelde fenol met een alkeen in de tweede trap.

De eerste trap.

De omzetting van een alkylfenol, een metaalbase en zwavel is op zichzelf bekend en verloopt hoofdzakelijk volgens het schema van fig. 1, waarin 25 R een alkylgroep met 8-35 koolstofatomen, x een geheel getal van 1 - *f, M een alkalimetaal of een aardalkalimetaal, en n een geheel getal van 0-10 voorstellen, 30 De omzetting volgens fig. 1 toont een algemeen geldende en ver eenvoudigde uitvoering van de omzetting van het alkylfenol, de zwavel en de metaalbase. Het tussenprodukt is geen zuivere verbinding met slechts een enkele struktuur, maar is veel meer een mengsel van een aantal gezwavelde verbindingen waarin n en x verscheidene waar- 35 den hebben. In overeenstemming daarmede kan het metaalatoom aan één of meer fenolische groepen zijn gebonden door een covalente binding of kan geïoniseerd zijn en kan als kation van het als tussenprodukt verkregen omzettingsprodukt aanwezig zijn. De omzetting volgens fig.

1 van het gezwavelde fenol met het vermelde tussenprodukt dient te algemene

JfO worden beschouwd als‘'uitvoeringsvorm binnen het raam van de uitvin- 800 3 5 43 3 * * ding en betekent geen beperking van de uitvinding.

De drie reactiecomponenten worden bij voorkeur in een geschikt reactievat gebracht en geroerd voordat een hydroxylgroepen bevattende verbinding als gemeenschappelijk oplosmiddel wordt toegevoegd.

5 Ethyleenglycol, propyleenglycol, 1.4-butaandiol en methanol zijn voorbeelden van geschikte oplosmiddelen. Ethyleenglycol is het oplosmiddel dat de voorkeur verdient.

Haast een als oplosmiddel gebruikte één of meer hydroxylgroepen bevattende verbinding kan eveneens een koolwaterstof als verdunnings-10 middel aanwezig zijn. Deze inerte verdunningsmiddelen kunnen het hanteren van de reactiecomponenten gunstig beïnvloeden, de viscositeit van het reactiemengsel kan worden verlaagd.

Hoewel willekeurige alkalimetaalzouten of aardalkalimetaalzou-ten kunnen worden gebruikt, bijvoorbeeld calciumhydroxide, barium-15 oxide, magnesiumoxide, natriumhydroxide en kaliumhydroxide, verdient het de voorkeur calciumoxide te gebruiken.

Tweede trap.

In de tweede trap wordt het gezwavelde fenol-omzettingsprodukt uit de eerste trap met een alkeen omgezet. Aangenomen wordt dat het 20 alkeen reageert met het residuvrije zwavel-omzettingsprodukt van de eerste trap onder vorming van een tweede complex reactiemengsel.

Elk alkeen dat met de zwavel in het omzettingsprodukt van het gezwavelde fenol reageert is geschikt. Bij voorkeur bevat het alkeen 10-50 koolstofatomen, in het bijzonder 15-20 koolstofatomen. Zo-25 wel onvertakte als vertakte alkenen kunnen worden gebruikt. Ook a-alkenen en alkenen met tussenliggende dubbele bindingen kunnen worden gebruikt. In het bijzonder verdienen de onvertakte α-alkenen met 15-20 koolstofatomen de voorkeur.

Reactieomstandigheden.

30 De reactie-omstandigheden van de werkwijze volgens de uitvin ding zijn kritisch ter verkrijging van een produkt dat als anti-oxydans dient te werken en dat ook de gewenste anti-corroderende eigenschappen dient te hebben. Gebleken is dat indien de verhouding van de zwavel tot het fenol in het omzettingsprodukt te laag is, het 55 produkt de efficiëntheid als anti-oxydans verliest en indien de ver- 800 3 5 43 -Afhouding van de zwavel tot het fenol te groot is heeft het produkt te sterk corroderende eigenschappen. De verhouding van de zwavel tot het alkylfenol in het uiteindelijke omzettingsprodukt, dat wil zeggen na de omzetting met het tevoren vermelde alkeen, dient in het ge-5 bied van 1,0 - 2,2 te zijn, bij voorkeur 1,8 - 2,0.

Voor het bereiken van de gewenste anti-corroderende eigenschappen van het produkt is gebleken dat het gezwavelde fenol met een voldoende hoeveelheid alkeen onder geschikte reactie-omstandigheden zodanig dient te worden omgezet dat het uiteindelijke produkt nagenoeg 10 vrij van vrije zwavel is. Volgens de uitvinding wordt onder hoofdzakelijk vrij van vrije zwavel verstaan dat minder dan 1,0 gew.% in het uiteindelijke omzettingsprodukt aanwezig is, bij voorkeur minder dan 0,6 gew.#.

De concentraties van de reactiecomponenten betrokken op de toe-15 gepaste hoeveelheid fenol en de procesomstandigheden zijn in tabel A vermeld.

Tabel A, (Bereiding in twee trappen).

Component; concentratie in gew.% Algemene Bij voorkeur 20 hoeveelheid toegepaste hoe veelheid alkylfenol 1 1 zwavel 0,10-0,30 0,1-0,3 aardalkalimetaal 0,02-0,4 0,02-0,06 25 alkeen 0,05-0,25 0,1-0,2

Als oplosmiddel gebruikte hydroxy- 0,025-0,25 0,05-0,1 verbinding reactietijd, uren (1ste trap) 2-24 4-10 reactietemperatuur, °C (1ste trap) 149-204 171-182 30 reactietijd, uren (2e trap) 1-24 4-8 reactietemperatuur, °G (2e trap) 121-204 121-138.

Zoals tevoren is vermeld kan het produkt volgens de uitvinding eveneens volgens een werkwijze in een enkele trap worden bereid. Voor een werkwijze in een enkele trap is de concentratie reactiecomponen-35 ten gelijk aan de concentratie vermeld in tabel A, echter zijn de procesomstandigheden voor een werkwijze in een enkele trap bij voorkeur een temperatuur van 121°C tot 182°C en een reactietijd van 4 -8 uren.

Bereiding van het samengestelde smeermiddel.

40 Het samengestelde smeermiddel volgens de uitvinding kan worden bereid door eenvoudig mengen van het gezwavelde fenol/alkeen-omzet- 800 3 5 43 φ· * -5- tingsprodukt met een geschikte smeerolie of als smeerolie gebruikte samenstellingen. De concentratie van het fenol/alkeen-omzettingspro-dukt in de als smeerolie gebruikte samenstelling voor het bereiken van de gewenste eigenschappen als anti-oxydans en anti-corrosiemid-5 del is afhankelijk van het type van het gekozen gezwavelde fenol-alkeen-omzettingsprodukt, de gewenste bijzondere eigenschappen en het type van de gekozen smeerolie. In het algemeen echter varieert de concentratie van het gezwavelde alkylfenol/alkeen-omzettingspro-dukt tussen 0,5 en 15 gew.$, in het bijzonder tussen 1 en 8 gew.%.

10 Zo bevatten de als smeerolie gebruikte samenstellingen in het algemeen een zwavelgehalte tussen ongeveer 0,05 en 5 gew.$.

Tót de smeeroliën die voor de werkwijze volgens de uitvinding kunnen worden gebruikt behoren de meest verschillende natuurlijke en synthetische oliën zoals die op nafteenbasis, paraffinebasis en op 15 basis van gemengde smeeroliën, De oliën hebben in het algemeen een viscositeit van 35 - 50.000 SUS bij 37i8°C of van 30 - 150 SUS (Say-bolt Universal Seconds) bij een temperatuur van 99 C. Andere oliën op basis van koolwaterstoffen zijn oliën afkomstig van soorten- kool en synthetische oliën, bijvoorbeeld alkeenpolymeren (zoals polymeren 20 van propeen, buteen, enz,, en mengsels daarvan), polymeren op basis van epoxyalkanen (bijvoorbeeld epoxyalkaanpolymeren bereid door polymerisatie van epoxyalkanen, bijvoorbeeld epoxypropaanpolymeren, enz., bij aanwezigheid van water of alcoholen, bijvoorbeeld ethano]), esters van carbonzuren (bijvoorbeeld bereid door verestering van car-25 bonzuren zoals adipinezuur, azelaïnezuur, suberinezuur, sebacinezuur, alkenyl-barnsteenzuur, fumaar, maleïnezuur, enz., met een alcohol zoals butanol, hexanol, 2-ethylhexanol, pentaerytritol, enz^, vloeibare esters van fosforzuren, alkylbenzenen, polyfenolenj( bijvoorbeeld bi-fenylen en terfenylen) alkylbisfenolethers, polymeren van. silicium, 30 bijvoorbeeld tetraethylsilicaat, tetraïsopropylsilicaat, hexyl(4- methyl-2-pentoxy)disilicaat, poly(methyl)siloxan en poly(methylfenyl)-siloxan, enz. De smeeroliën kunnen afzonderlijk of gecombineerd worden gebruikt indien zij mengbaar zijn of indien zij mengbaar worden gemaakt door toepassing van de op te lossen componenten oplossende 35 oplosmiddelen.

Naast het gezwavelde alkylfenol/alkeen-omzettingsprodukt kunnen in de als smeermiddel gebruikte samenstelling volgens de uitvinding andere toevoegsels doelmatig worden gebruikt zonder de veelvoudig funktionele eigenschappen nadelig te beïnvloeden. Geschikte toevoeg-^f0 seis zijn bijvoorbeeld stabilisatoren, toevoegsels die de stabiliteit 800 35 43 -6- bij extreem hoge drukken bevorderen, toevoegsels die kleverig zijn, toevoegsels die het gietpünf verlagen, toevoegsels die de smering bevorderen, de viscositeitsin-dex verbeterende toevoegsels, toevoegsels die de kleur corrigeren, 5 toevoegsels die de geur verbeteren, toevoegsels die slijtage tegengaan, antioxydantia, metaalinactivatoren, toevoegsels die corrosie tegengaan, enz. De volgende voorbeelden illustreren de uitvinding. Voorbeeld 1 - bereiding in een enkele trap.

In een kolf met drie halzen met een inhoud van 2 liter voorzien 10 van een roerder, een thermometer, een thermostaat en een terugvloei-koeler werden 548 g p-dodecylalkylfenol, 33,6 g calciumoxide en 77 g van een mengsel van gelijke gewichtshoeveelheden 1-alkenen met 15 -18 koolstofatomen, in het bijzonder pentadeceen-1, hexadeceen-1, heptadeceen-1 en octadeceen-1 gebracht. Het mengsel werd 15 minuten 15 bij 90°G geroerd, daarna werden daaraan 116 g zwavel toegevoegd. De temperatuur werd op 135 - 140°C gebracht en bij deze temperatuur werd het mengsel 1,5 uur geroerd. De -reactiecomponenten werden onder een stikstofatmosfeer gehouden. Daarna werden aan het mengsel 26 g ethyleenglycol toegevoegd. De temperatuur werd op 175 - 180°C ge-20 bracht en de druk in het reactievat werd tot ongeveer 350 mm kwik- druk verlaagd. Er werd 4 uren verder geroerd terwijl water en ethy-bovenu.it leenglycol«werden afgedestilleerd. Alle vluchtige bestanddelen werden bij 180°C onder een druk van 100 mm kwik uit het verkregen mengsel verdampt. Aan de verkregen rest werden vervolgens 135 g Citcon 25 100 neutrale smeerolie toegevoegd. Het mengsel werd 30 minuten bij 180°C geroerd. Daarna had het mengsel een gewicht van 8l8 g. Het mengsel werd warm gefiltreerd en men verkreeg als uiteindelijk pro-dukt een concentraat in een hoeveelheid van 761 g. De analyse leverde een totaal zwavelgehalte van 7,9 gew.# op. Een polarografische 30 analyse leverde een gehalte aan vrije zwavel van 0,4 gew.$ op. Voorbeeld II - bereiding in twee trappen.

a) Gezwaveld alkylfenol werd volgens de werkwijze van Abbott (Amerikaans octrooischrift 3.741.896, voorbeeld A) bereid door 4 uren op 180°C verhitten van 2 mol zwavel, 1 mol dodecylfenol, 0,30 gew.dl 35 calciumoxide en 0,21 gew.dl ethyleenglycol. Vervolgens werden alle vluchtige bestanddelen onder een druk van 100 mm kwik bij 180°C uit het verkregen produkt verdampt. Het verkregen produkt werd in 100 neutrale minerale olie opgelost waardoor als uiteindelijk produkt een concentraat werd verkregen met een gehalte aan vaste stof van 80 40 gew.#.

800 3 5 43 -7- ύ- - b) Andere omzettingen werden uitgevoerd met een molaire verhouding van de zwavel tot het alkylfenol van 1*8* 1*6, 1,4·* 1*2 en 1*0.

In alle gevallen had het als uiteindelijk produkt verkregen concentraat een gehalte aan vaste stof van 80 - 90 gew.#.

5 c) Elk van de tevoren beschreven gezwavelde alkyl fenolen werd met 10 gew.# van het tevoren beschreven (voorbeeld I) mengsel van 1-alkenen met 15 - 18 koolstofatomen gemengd. Het verkregen mengsel werd verhit en werd bij 135°C 4· uren geroerd. Het verkregen produkt werd warm gefiltreerd.

10 d) Andere verbindingen werden bereid onder gevarieerde omstan digheden van de temperatuur en de verhittingstijd alsmede met verschillende gewichtsverhoudingen van het alkeen tot het gezwavelde alkylfenol. De gegevens met betrekking tot alle verbindingen zijn in tabel B vermeld.

15 De samenstellingen volgens de uitvinding zijn doelmatige toe voegsels voor smeerolie die het mengsel waaraan zij zijn toegevoegd zowel bestandheid tegen oxydatie verschaffen als verbeterde eigenschappen met betrekking tot de leger-corrosie. De produkten werden volgens de methode "L-38 Engine Testf' in een proefmotor beproefdter 20 bepaling van de legercorrosie en volgens een enigszins gemodificeer- sequence de methode van ASTMy HID voor de meting van de bestandheid tegen oxydatie. De methode volgens L-38 Engine Test is in het Amerikaanse inwendige octrooischrift 3.358.4-90 beschreven. In beide proeven werd een^ver- brandingsmotor gebruikt onder toepassing van de samenstelling vol- 25 gens de uitvinding als smeermiddel. In de proef volgens L-38 Engine

Test werden de legers van de motor voor en na een draaiperiode van 4-0 uren gewogen. Een gewichtsverlies van kleiner dan 40 mg wordt als sequence doelmatig beschouwd. In de gemodificeerde ASTM-pr oef VIIID werd de viscositeit van het smeermiddel periodiek gemeten en de tijd voor het 30 bereiken van een toename in viscositeit van 500# werd bepaald. Tijden van 4Ό uren en minder worden als onbevredigend beschouwd, De tijd voor het bereiken van deze toename in viscositeit van de beproefde samenstelling werd vergeleken met de tijd die was vereist voor dezelfde samenstelling zonder het proefmateriaal. De resultaten zijn 35 als toename van de tijd in procent vermeld. Bevredigende samenstellingen dienen een minimale verbetering van 25# op te leveren. De anti-corrosie-eigenschappen van de samenstellingen werden eveneens beproefd met een koperstrip volgens de methode ASTM D-130. Bevredigende resultaten komen overeen met de kleuren 1A-2B volgens ASTM D-130. De bO resultaten van de verschillende proeven zijn in tabel B samengevat.

800 35 43 -8-

In de proeven werden de volgende basissamenstellingen van een olie gebruikt: 1) 6 gew.$ van een 45-gew.procents oplossing van een succinimide-dispergeermiddel, 50 mmol van een 400 AV magnesiumfenaat 18 mmol 5 zinkdithiofosfaat, 0,25 gew.$ van een 50-gew.procents oplossing van zink-dialkylthiocarbamaat en 7,8 gew.# van een etheen/propeen-copo-lymeer VI-verbeterend middel in een 148 neutrale Sun Oil Co. basisolie.

2) 3,5 gew.# van een 45-gew.procents oplossing van een succin-10 imide-dispergeermiddel, 30 mmol van een 400 AV magnesium-fenaat, 20 mmol van een gecarboniseerd, gezwaveld calciumdodecylfenaat, 18 mmol zinkdithiofosfaat en 8,2 gev.% van een polyacrylaat-disper-geermiddel VI-verbeterend middel in een 148 neutrale Sun Oil Co. ba-sis-olie.

15 3) 3»5 gew.# van een 45-gew.procents oplossing van een succin- imide-dispergeermiddel, 30 mmol van een 400 AV magnesiumfenaat, 20 mmol van een gecarboniseerd, gezwaveld calciumdodecylfenaat, 18 mmol zinkdithiofosfaat en 5,5 gew.% van een polyacrylaatpolymeer in een PPM neutrale basisolie.

800 3 5 43 -9- ft bO •H β β ·Η

"oj 'φ I ι *s« <· I I I I i *j· «a; <! < «: «ί I W I

I £ Ι^ίΑ r- <r- - - ft - - β β Φ O ft O Ο ® ft ft ^ /> o

OJ (Λ at ft IN

'“q "“ο "Ίλ I t I '“ft'“b- I I f°\ I I 1 -£ Oi 00 1 £ H /Ά IT\ -d" — tf\ f°C lf\\0 ^

H "Sft CAJ

H w β —n φ v- *—-· ^ ^ +> 1Λ ΙΛ ΙΛ aS co ^ ^ _ 4i ΪΛ bo I I I -f IN I I T- (M cO CO I LT\ ft I I I - ,_| | g VO ft· 1Γ\-4*ΙΑΓΛ ΙΛ(^\ ^ s a ^ to Φ

β -- H

"ae m 0) „ rj . ·ο > ft· CA X) CO 1Π 1Λ IN (S O -*· δ it ί ' ' ' ' ' ' ' o' o' o' o' o' o ’ - o ® bO > N β ^ ft β S®d on-4· σ>ΐΛνον·οοοο.νοσ>

>(Ö I I *·«·! I I I I - · - _r ~ rS

pj^-P 0O on in ON OO oo OO CO IN N

Φ SO

(4 S3 -P

• o m p

O I

η ε φ ö φ Ή Φ ie 4} o ft I I I I I I I iftftftftftftftftft- EH β β P Φ β

Φ ft -P

ε

β I

φ Φ

Pj!p I I I I I I I Ι4··ί-ίΝ4·4··ίΝ·ί4· Φ O U Φ — ft — to id n in

β Ϊ rl S

•H ft P w

H iH

φ ra Φ^ ΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΙΛΟ β α> 5 ft*- - — - — — — — Φ ft Φ ε Η b0 cd <! w co

Φ ^“N

U b0 «Η β φ rH *Η Ο ου β β β ft Φ Ο Φ «Η ft PQ Η β >3 Φ *-f- — — — — — — — — — — — — — — — —

'φφ OOOeSvO-ïfthftOOOOOoOCOCOoOO

|% fcj Η·Η ft ft ft — — — — — ft ft ft ft ft — — — — ft Φ β > Η β Ο s ε Ν —· (Η Φ Ο · -(\| ΐΛ4·ΐΛνθ Ν®£ΛΟ - (ΜΚΝ^ΙΛ'Λ'ΝοΟ ββ — — — — — — — — — ft β 800 3 5 43 -ΙΟΙ. De L-38-proef werd uitgevoerd mét een concentratie van 1,1 gew,$ in de samenstelling (2).

2. De III-D-proef werd uitgevoerd met een concentratie van 1,65 gew.% in de samenstelling (3).

5 3. Deze III-D-proef werd uitgevoerd met een concentratie van 2,0 gew,# in de samenstelling (1).

k. Deze III-D-proef werd uitgevoerd met een concentratie van 1 gew.$ in de samenstelling (1), 5. Deze L-38-proef werd uitgevoerd met een concentratie van 1 gew.# 10 in de samenstelling (2).

6. Deze III-D-proef werd uitgevoerd met een concentratie van 1 gew.# in de samenstelling (3).

7. Deze III-D-proef werd uitgevoerd met een concentratie van 2,0 gew.$ in de samenstelling (3)« 15 De gegevens van tabel B tonen aan dat het gezwavelde alkylfenol/ alkeen-omzettingsprodukt volgens de uitvinding,vergeleken met gezwavelde alkyl fenolen die niet zijn omgezet met een alkeen volgens de uitvinding^ zowel een uitstekende bestandheid tegen oxydatie heeft als een bijzonder goede bescherming tegen corrosie verschaft.

800 35 43

Claims

1. Werkwijze voor de bereiding van een als toevoegsels te gebruiken samenstelling bestemd voor smeeroliën in centers, met bet kenmerk, dat men tot omzetting brengt: a) een alkyl-5 fenol, b) zwavel, c) een alkalimetaal-zout of een aardalkalimetaal-zout en d) een alkeen, waarbij men bet omzettingsprodukt bereidt onder reactie-omstandigbeden die geschikt zijn voor de vorming van een omzettingsprodukt dat minder dan 1,0 gew.% vrije zwavel bevat.

2. Werkwijze volgens conclusie 1,met het kenmerk, 10 dat men een gewichtsverhouding alkylfenol: zwavel:aardalkalimetaal- zout:alkeen van 1:0,15-0,3:0,2-0,4*0,1-0,2 toepast.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 en/of 2, met het kenmerk, dat men het omzettingsprodukt zodanig bereidt dat de molai-re verhouding zwavel:alkylfenol in het verkregen omzettingsprodukt 15 1,0- 2,2 is.

4. Werkwijze volgens conclusies 1 - 3> ffl e t het kenmerk, dat men het alkylfenol, de zwavel en het aardalkalimetaal-zout omzet in een eerste reactietrap bij een temperatuur van 171°C-182°0 met een reactietijd van 2-10 uren onder vorming van een ge- 20 zwaveld alkylfenol met een molaire verhouding van de zwavel tot het alkylfenol van 1,8 - 2,0, waarna men het verkregen gezwavelde fenol in een tweede reactietrap omzet met een alkeen bij een temperatuur van 121°C tot 138°C met een reactietijd van 4-8 uren.

5. Werkwijze volgens conclusies 1-4» met het ken-25 merk, dat men als reactiecomponenten gebruikt een alkylfenol met 8-35 koolstofatomen in de alkylgroep, dat men als aardalkalimetaal-zout calciumoxide gebruikt en als alkeen een onvertakt α-alkeen met 15-18 koolstofatomen.

6. Werkwijze voor de bereiding van een in smeerolie te gebrui-30 ken concentraat, met het kenmerk, dat men 90-10 gew.% van een olie met een voor smeermiddelen gebruikelijke viscositeit met 10-90 gew.% van de samenstelling^bereid volgens een of meer der conclusies 1-5 mengt. 800 35 43