NL8000054A - Koppeling. - Google Patents

Description

+, Ιί.Ο. 28600 1 koppeling.

De uitvinding heeft betrekking op koppelingen van het zogenoemde bajonettype, waarbij een van de te koppelen delen een cylindrische vorm bezit en voorzien is van een aantal korte radiaal uitstekende koppelingspennen terwijl het andere 5 gedeelte eveneens een cylindrische vorm bezit en voorzien is van een aantal schroef lijn vormige sporen voor het glijdend ontvangen van de respectievelijke koppelingspennen van het eerstgenoemde gedeelte indien dit gedeelte in het andere gedeelte wordt gestoken en ten opzichte daarvan wordt 10 verdraaid. Tijdens een koppelingsoperatie bewegen de koppelingspennen langs de respectievelijke schroeflijnvormige banen naar posities waarin de pennen op vergrendelende wijze worden ontvangen door penvergrendelingsmiddelen behorend bij het andere koppelingsdeel, waarbij de twee koppelingsdelen 15 met elkaar worden vergrendeld ten opzichte van een axiale beweging en door een positieve rotatie van elkaar kunnen worden ontkoppeld. Er zijn verder middelen bekend waarmee de gekoppelde delen in axiale richting snel kunnen worden losgenomen maar dergelijke middelen hebben het nadeel dat ze 20 tamelijk complex zijn en als gevolg daarvan relatief duur terwijl ze tevens de gewenste mate van betrouwbaarheid missen.

Volgens de uitvinding wordt derhalve een vereenvoudigde vorm van een koppelingsconfiguratie van het bajonettype verschaft, waarin het deel van de koppeling dat voorzien is 25 van een aantal schroeflijnvormige sporen (in het volgende het sporendeel genoemd) tevens voorzien is van penvergren-delplaatsen langs de genoemde schroeflijnvormige sporen met roteerbaar gemonteerde penvergrendelingsorganen die zodanig geconstrueerd zijn dat ze in een eerste hoekpositiee$an op 30 vergrendelende wijze de respectievelijke koppelingspennen ont vangen als de twee koppelingsdelen ten opzichte van elkaar in een vergrendelde positie worden geroteerd terwijl in een tweede hoekpositie van de penvergrendelingsorganen, waarnaar deze penvergrendelingsorganen roteren in responsie op de 35 axiale beweging van een vrijgeefhuls behorend bij het sporendeel de koppelingspennen direct kunnen bewegen vanaf de penvergrendelingsorganen in axiale richting van de koppelingsdelen zodanig dat een directe scheiding of bevrijding _ 80 0 0 0 54 Ά 2 ψ’ van de twee koppelingsdelen tot stand komt.

In een uitvoeringsvorm van de uitvinding kunnen de penvergrendelingsorganen van de koppeling voorzien zijn van cylindrische lichaamsdelen die roteerbaar zijn gepositio-5 neerd in respectievelijke holten aangebracht door de cylindrische wand van het sporendeel en verder voorzien van een gedeeltelijk cirkelvormig en gedeeltelijk rechthoekig kop-deel dat ontvangen wordt in daartoe geschikt gevormde uitsparingen of openingen in de axiaal verschuifbare huls die 10 aangebracht is over het sporendeel van de koppelingscon-figuratie. De uiteinden van de penvergrendelingsmiddelen af gekeerd van het kopdeel daarvan zijn voorzien van aan een zijde geopende uitsparingen aangebracht hoofdzakelijk in hetzelfde vlak als de koppelingspensporen, zodat bij rotatie 15 van de koppelingsdelen tot in de vergrendelde situatie de koppelingspennen bewegen langs de sporen totdat ze via de open zijde deze uitsparingen binnen komen. Aan het einde van deze rotatiebeweging tussen de koppelingsdelen zorgen veer-voorinsteMiddelen die in axiale richting invloed uitoefe-„ 20 nen op de koppelingsdelen voor het uitoefenen van een druk waardoor de koppelingsdelen de neiging hebben om in axiale richting te gaan bewegen zodanig dat wanneer de koppelingspennen de uitsparingen in de koppelingspen vergrendelings-middelen binnenkomen en de twee koppelingsdelen worden los-25 gelaten de veervoorinstelmiddelen ervoor zorgen dat de pennen aandrukken tegen de zijwanden van de uitsparingen en zodoende de vergrendelingselementen willen roteren. De ver-grendelingselementen worden ten aanzien van een rotatie echter geblokkeerd door middel van hun deels cirkelvormige 50 en deels rechthoekige kopdelen die blokkerend samenwerken met de bovengenoemde vrijgeefhuls. De twee koppelingsdelen kunnen echter worden vrijgegeven door een positieve relatieve rotatie tussen de twee koppelingsdelen, maar volgens de uitvinding kunnen de twee delen ook direct worden ge-35 scheiden door in axiale richting een verschuiving uit te voeren van de vrijgeefhuls over het sporendeel zodanig dat de koppen van de penvergrendelingselementen kunnen roteren over een relatief kleine hoek onder invloed van de bovengenoemde veervoorinstelmiddelen die inwerken op de koppelings- 4-0 pennen, zodanig dat deze pennen uit de geopende uitsparingen 80 0 0 0 54 . 5 . ' .

kunnen loskomen zodat een directe scheiding van de koppe-lingsdelen tot stand wordt gebracht.

De vrijgeefhuls kan verschuifbaar bevestigd zijl aan het sporendeel door middel van radiaal op het sporendeel aan-5 gebrachte uitstekende pennen die samenwerken met axiaal in de vrijgeefhuls aangebrachte sleuven. De huls kan door middel van een veer worden voorgespannen in de normale positie ervan waarin de penvergrendelingselementen tegen rotatie zijn geblokkeerd zodanig dat de huls automatisch zijn normale 10 positie inneemt na een glijbeweging ervan bestemd voor het effectief scheiden van de koppelingsdelen zoals in het bovenstaande werd beschreven.

Het zal uit het voorgaande duidelijk zijn dat de koppe-lingsconfiguratie volgens de uitvinding zeer eenvoudig is 15 en met voordeel kan worden gebruikt in toepassingen waarin de directe vrijgave van de koppelingsdelen van elektrische connectoren vereist is, bijvoorbeeld bij het af werpen van hulp brandstoftanks bij vliegtuigen waarbij elektrisch gevoede brandstofpompen via dergelijke connectoren worden be-20 krachtigd en waarbij dè ontkoppeling mogelijk wordt in responsie op een trekkracht die uitgeoefend wordt op een van de koppelingsdelen van de connectorkoppelingsconfiguratie.

Bij wijze van voorbeeld zal de uitvinding in het volgende aan de hand van een uitvoeringsvoorbeeid geïllustreerd 25 in de begeleidende figuren worden besproken.

Figuur 1 toont een axiale dwarsdoorsnede van twee koppelingsdelen van een koppelingsconfiguratie van het bajonet-type volgens de uitvinding.

Figuur 2 toont een bovenaanzicht van een van de koppe-5O lingsdelen gezien in de richting X in figuur 1 en gedeeltelijk doorsneden volgens de lijn B-B in figuur 1, welke figuur 1 zelf een doorsnijding is van figuur 2 volgens de lijn A-A.

Figuur 3 toont een zijaanzicht van het koppelingsdeel 35 dat getoond is in figuur 2 in de richting M.

Figuur 4- toont een vergroot schematisch aanzicht van de penvergrendelingsorganen en bijbehorende vergrendelings-middelen gezien in de richting P in figuur 1.

De koppelingsconfiguratie, die van het bajonettype is, 4-0 bestaat uit twee met elkaar te verbinden delen en is be- 80 0 0 0 54 4 * stemd om te worden gebruikt als deel van een elektrische (niet getoonde) connector, bijvoorbeeld bestaande uit een pensamenstelling en een bijbehorend voetje.

Een van de delen van de koppeling bestaat uit een holle 5 cilindrische huls 1 die bestemd is om een deel van de elek4 trische connector, bijvoorbeeld de pennensamenstelling, op te nemen. Het buitenoppervlak van de huls 1 is voorzien van drie radiaal uitstekende pennen 2 die met onderling gelijke afstanden rond de omtrek van de huls 1 zijn aangebracht en 10 waarvan er een in figuur 1 is getoond.

Het andere deel van de koppeling bevat het sporendeel 3, dat eveneens opgebouwd is uit een holle cilindrische huls en bestemd is om het andere gedeelte van de elektrische connector, bijvoorbeeld het voetje, op te nemen. Op 15 het binnenoppervlak van het sporendeel 3 zijn drie schroeflijnvormige sporen 4 aangebracht waarvan er slechts twee in figuur 1 zijn getoond. De drie sporen 4 zijn bestemd voor ontvangst van de uitstekende pennen 2 wanneer de huls 1 in het sporendeel 3 wordt ingebracht en de huls 1 en het sporen-20 deel 3 hen opzichte van elkaar worden verdraaid nadat de pensamenstelling en het voetje van de elektrische connector reeds gedeeltelijk zijn gekoppeld.

Een verdere relatieve rotatie zorgt ervoor dat de uitstekende pennen 2 bewegen langs de sporen 4 totdat ze de 25 vèrgrendelingsorganen 6, 7, 8 bereiken, waarbij telkens een vergrendelingsorgaan is aangebracht in elk van de sporen 4. Elk vergrendelingsorgaan 6, 7 of 8 is voorzien van een kort roteerbaar cylindrisch lichaam 9 dat verloopt door een opening 10 in de huls 3 waarbij het lichaam 9 voorzien is van 30 een in zijn algemeenheid V-vormige aan de zijkant open uitsparing 11, welke normaal gericht is in de richting van het respectievelijke spoor 4 waarbij de opening enigszins groter is dan de breedte van het respectievelijke spoor.

Een ringvormige veer 12 is aangebracht in het sporen-55 deel 3 on gelokaliseerd tegen een schouder 25 gevormd aan het sporendeel 3· Als de huls 1 en het sporendeel 3 verder ten opzichte van elkaar roteren dan komt de veer 12 in contact met het uiteinde 26 van de huls 1, waardoor de twee delen worden voorgespannen. Als de uitstekende pennen 2 40 terecht komen tot in de uitsparingen 11 dan zal de voor- 80 0 0 0 54 5 spankracht ervoor zorgen dat elk van de uitstekende pennen 2 een positie inneemt die met getrokken lijnen in figuur 4-is geïllustreerd, waarin de uitstekende pennen 2 zijn verplaatst naar een zijde van het spoor 4-, Wanneer de uitste-5 kende pennen 2 zich in deze positie bevinden dan kunnen de huls 1 en het sporendeel 3 niet gemakkelijk ten opzichte van elkaar worden geroteerd in een van beide richtingen en is de koppeling vergrendeld.

Indien er een axiale druk wordt uitgeoefend op.de huls 10 1 en het sporendeel 3 teneinde de voorinstelkracht van da veer 12 te overwinnen dan zullen de uitstekende pennen 2 terug bewegen tot ze in lijn liggen met de sporen 4- en de huls 1 en het sporendeel 3 kunnen door een tegengestelde relatieve rotatie van de delen 1 en 3 van elkaar worden 15 gescheiden. Er moet dus een positieve loslaatdruk worden uitgeoefend op de koppeling voordat de twee delen van elkaar kunnen worden gescheiden.

Rond het sporendeel 3 is een huls 15 aangebracht die axiaal verschuifbaar is, waarbij echter een rotatie rond 20 'het sporendeel 3 wordt voorkomen door middel van de drie pennen 16 waarvan er een in figuur 1 is getoond. De pennen 16 zijn bevestigd aan het sporendeel 3 en verlopen radiaal door axiaal aangebrachte sleuven 17 waarvan er slechts een in figuur 1 is getoond. Een schroefvormige compressieveer 25 18 is gepositioneerd in de ringvormige ruimte tussen de huls 15 eh het sporendeel 3 en deze veer drukt de huls 15 in de positie die geïllustreerd is in figuur 1.

Op het binnenoppervlak van de huls 15 zijn drie ondiepe groeven 21 aangebracht waarvan de breedte aan de uiteinden 30 is gereduceerd door de wanden 19 en 20. De vergrendelorganen 6, 7 en 8 zijn uitgevoerd met een gedeeltelijk cirkelvormige en gedeeltelijk rechthoekige kop 13 en deze koppen zijn gepositioneerd tussen de wanden 19 en 20 waarbij de huls 15 zich in de in figuur 1 getoonde positie bevindt. In deze positie 35 van de huls 15 wordt elk van de vergrendelingsorganen tegen rotatie geblokkeerd door de wanden 19 en 20 (zie figuur 4-), maar de veer 12 produceert een kracht tussen elk van de uitstekende pennen 2 en de betreffende wand van de uitsparing 11 zodat elk vergrendelingsorgaan 6, 7 en 8 de nei- 4-0 ging heeft om te gaan roteren in een met de klok meegaande _ 80 0 0 0 54 6 * richting gezien in figuur 4.

Als dus de vrijgeefhuls 15 met de hand naar rechts gezien in de figuren 1 en 4 wordt bewogen tegen de werking van de voorinstelveer 18 in zodanig dat de huls 15 de in 5 figuur 4 met een stippellijn weergegeven positie inneemt waarbij de pennen 16 in aanraking zijn met de andere uiteinden van de sleuven 17 dan worden de koppen 15 van de ver-grendelingsorganen 6, 7 en 8 niet langer in positie gehouden tussen de parallele wanden 19 en 20 van de groef 14. 10 Als gevolg daarvan zullen de vergrendelingsorganen 6, 7 en 8 onder invloed van de veer 12 die inwerkt op het uiteinde 26 van de huls 1 gaan roteren zodat de uitstekende pennen 2 de in figuur 4 bij het orgaan 6 met een stippellijn aangegeven positie innemen. In deze positie kunnen de uitste-15 kende pennen 2 axiaal langs de groef 21 in de huls 3 bewegen zodat de koppeling fysisch wordt gescheiden. De vrij-geefhuls 15 kan vervolgens onder invloed van de veer 18 terugkeren naar de normale positie zodat de vergrendelingsorganen 6, 7 en 8 terug draaien naar de vergrendelende po-_ 20 sities.

Zoals uit de beschrijving van dit uitvoeringsvoorbeeld duidelijk zal zijn verschaft de uitvinding een koppeling van het bajonettype met middelen om op eenvoudige en toch effectieve wijze een scheiding tot stand te brengen tussen de ge- 25 koppelde delen in axiale richting van deze delen. De verplaatsing van de vrijgeefhuls 15 kan bijvoorbeeld pneumatisch of hydraulisch worden uitgevoerd. Als de uitvinding wordt toegepast bij elektrische connectors dan kunnen de twee connectordelen eenvoudig worden gescheiden door het uit-30 oefenen van een axiale trekkracht op de loslaathuls zodanig dat de connectordelen uit elkaar kunnen worden getrokken.

De uitvinding kan bijvoorbeeld worden toegepast bij vliegtuigen, waarbij elektrische connectors zijn aangebracht tussen het vliegtuiglichaam en afwerpbare hulp brandstoftanks 35 welke connectoren bijvoorbeeld worden toegepast voor het toevoeren van elektrisch vermogen aan de brandstofpompen binnen de betreffende brandstoftankstructuren. Als de brandstof tanken worden af geworpen door bijvoorbeeld het afvuren van een explosieve lading, dan kan ervoor gezorgd 40 worden dat de vrijgeefhulzen 15 van de koppeling volgens de 80 0 0 0 54 7 uitvinding behorend bij de betreffende elektrische connec-toren door middel van geschikte aftrekkoorden worden terug getrokken zodat de afgeworpen brandstoftanken eenvoudig de elektrische connectoren kunnen lostrekken wanneer ze door 5 het vliegtuig worden afgeworpen.

Het zal duidelijk zijn dat het aantal roteerbare ver-grendelorganen 6, 7 en 8 kan worden gevarieerd met behoud van dezelfde werking als in het bovenstaande aan de hand van het uitvoeringsvoorbeeld werd beschreven, dus zonder 10 daarbij buiten het kader van de uitvinding te treden. Het wezenlijke kenmerk is dat de uitstekende pennen 2 van de -huls 1 worden bewogen van een vergrendelde positie in het sporendeel naar een positie waarin ze fysisch worden gescheiden in responsie op rotatie van de vergrendelingsor-15 ganen 6, 7 en 8 welke rotatie tot stand komt als gevolg van de axiale beweging van de vrijgeef huls 15 langs het sporendeel 3· 800 0 0 54

Claims (5)

1. Koppeling van het bajonettype waarbij het sporendeel van de koppelingsconfiguratie voorzien is van een aantal schroef lijnvormige sporen en voorzien is van pen-5 vergrendelende posities langs de schroeflijnvormige sporen, met het kenmerk, dat roteerbaar gemonteerde penvergrendelingsorganen zodanig zijn geconstrueerd dat in een eerste positie daarvan deze vergrendelingsorganen de respectievelijke koppelingspennen op vergrendelende wijze 10 ontvangen als de twee koppelingsdelen ten opzichte van elkaar worden geroteerd tot aan de vergrendelende positie, terwijl in een tweede hoekpositie van de penvergrendelingsorganen, waarnaar deze organen kunnen roteren in responsie op de 'axiale beweging van een vrijgeefhuls behorend bij het 15 sporengedeelte, de bovengenoemde koppelingspennen direct kunnen bewegen vanaf de penvergrendelingsorganen in de axiale richting van de-koppelingsdelen, zodanig dat een directe scheiding tussen de koppelingsdelen tot stand kan worden gebracht.

2. Koppeling volgens conclusie 1,met het ken merk, dat de penvergrendelingsorganen voorzien zijn van cylindrische lichaamsdelen die· roteerbaar zijn gepositioneerd in respectievelijke holten die aangebracht zijn door de cylindrische wand van het sporengedeelte welke cylin-25 drische lichaamsdelen gedeeltelijk cirkelvormig zijn en gedeeltelijk bestaan uit een rechthoekig kopgedeelte en gepositioneerd zijn binnen respectievelijke op de juiste wijze gevormde uitsparingen of openingen in de axiaal verschuifbare huls die aangebracht is over het sporengedeelte, 30 waarbij de van de kopgedeelten afgekeerde uiteinden van de penvergrendelingsorganen voorzien zijn van een aan een zijde geopende uitsparing die in hoofdzaak in hetzelfde vlak is aangebracht als de koppelingspensporen, zodat bij rotatie van de twee koppelingsdelen tot in de vergrendelde situatie 35 de koppelingspennen bewegen langs de sporen totdat ze worden ontvangen in deze aan een zijue geopende uitsparingen.

3· Koppeling volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat voorinstelveermiddelen aanwezig zijn die in axiale richting invloed uitoefenen op de koppelingsdelen 40 en effectief worden aan het einde van de rotatie van de kop- 80 0 0 0 54 \ " 9 pelingsdelen tot in de vergrendelde toestand daarvan teneinde een druk uit te oefenen in de axiale scheidings-richting van de koppelingsdelen zodanig dat wanneer de kop-pelingspennen binnenkomen in de uitsparingen in de penver-5 grendelingsorganen en de twee koppelingsdelen worden losgelaten dan zorgen de veerinstelmiddelen ervoor dat de pennen aandrukken tegen de zijwanden van de uitsparingen en daardoor trachten de vergrendelingsorganen te roteren waarbij echter een rotatie van de vergrendelingsorganen wordt 10 voorkomen doordat de kopdelen ervan worden vergrendeld door de vrijgeefhuls.

4·. Koppeling volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de vrijgeefhuls verschuifbaar bevestigd is aan het sporendeel door middel van 15 radiaal uit het sporendeel uitstekende pennen die samen-werken met axiaal in de vrijgeefhuls aangebrachte sleuven.

5. Koppeling volgens conclusie 4, m e t het kenmerk, dat de vrijgeefhuls voorgespannen is door middel van veermiddelen in de normale positie ervan waarin 20 de penvergrendelingsorganen tegen rotatie worden geblokkeerd, zodanig dat de huls automatisch terugkeert naar zijn normale positie na een glijbeweging ervan teneinde een scheiding tussen de koppelingsdelen tot stand te brengen. *************** 80 0 0 0 54