NL2002743C2 - Inrichting en werkwijze voor het meten van rek. - Google Patents

Description

Titel: Inrichting en werkwijze voor het meten van rek

De uitvinding heeft betrekking op een inrichting voor het meten van rek van een oppervlak van een voorwerp, omvattende: 5 - een drager, die is voorzien van een middengedeelte en twee eindgedeelten, die aan weerszijden van het middengedeelte zijn aangebracht, - een rekelement, dat is verbonden met de drager en is voorzien van een reksensor.

Uit EP1816432 is een optisch rekstrookje bekend, dat is voorzien van een drager 10 en een optische vezel met een reksensor. De drager heeft een middengedeelte dat zich uitstrekt langs een langshartlijn van de drager. Aan weerszijden van het middengedeelte bevinden zich bevestigingselementen met een bevestigingsoppervlak voor het bevestigen aan het oppervlak van een voorwerp waarvan de rek moet worden gemeten. De optische vezel is evenwijdig aan de langshartlijn van de drager aangebracht tussen 15 de bevestigingselementen. De reksensor van de optische vezel bevindt zich ter plaatse van het middengedeelte. Door licht door de optische vezel te sturen en de golflengte van het door de reksensor gereflecteerde licht te meten kan de rek in de optische vezel worden bepaald. De bevestigingsoppervlakken van de drager zijn vast verbonden met het oppervlak van het voorwerp, bijvoorbeeld door lijmen of puntlassen.

20 Een rekstrookje is relatief kwetsbaar en gevoelig voor storingen. In de praktijk moeten rekstrookjes regelmatig worden gerepareerd of vervangen. Aangezien het rekstrookje vast met het oppervlak van het voorwerp is verbonden, volgt na de reparatie of vervanging van dat rekstrookje een uitvoerige kwaliteitscontrole en een hcrcalibratic van het rekstrookje. Vanwege de kwetsbaarheid van de reksensor en de vereiste 25 nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de meetsignalen kan de reparatie of vervanging van het rekstrookje slechts worden uitgevoerd door personeel met gespecialiseerde technische kennis. Als het rekstrookje in een windturbine wordt toegepast, moet de calibratie bovendien onder specifieke windcondities plaatsvinden.

De reparatie en vervanging van rekstrookjes is derhalve omslachtig en tijdrovend, zodat 30 de onderhoudskosten van rekstrookjes relatief hoog zijn.

Bij windturbines worden verder technieken toegepast, die afhankelijk zijn van nauwkeurige belastingsmetingen, bijvoorbeeld belastingreducerende regelingen en zogenaamde condition monitoring technieken. Hiervoor is het belangrijk dat 2 betrouwbare rekmetingen beschikbaar zijn en reksensoren bij storingen eenvoudig en snel kunnen worden vervangen.

Een doel van de uitvinding is een verbeterde inrichting voor het meten van rek van een oppervlak van een voorwerp te verschaffen.

5 Dit doel is volgens de uitvinding bereikt door een inrichting voor het meten van rek van een oppervlak van een voorwerp, omvattende een drager, die is voorzien van een middengedeelte en twee eindgedeelten, die aan weerszijden van het middengedeelte zijn aangebracht, een rekelement, dat is verbonden met de drager en is voorzien van een reksensor, alsmede twee steunvoeten, die op een afstand van elkaar 10 bevestigbaar zijn aan het oppervlak van het voorwerp, en waarbij de eindgedeelten van de drager losneembaar zijn verbonden met telkens een steunvoet.

Bij het monteren worden eerst de steunvoeten op een vooraf bepaalde afstand van elkaar bevestigd aan het oppervlak van het voorwerp waarvan de rek moet worden gemeten. De rek in het voorwerp wordt bepaald door de lengteverandering tussen de 15 posities van de steunvoeten. Een drager die het rekelement met de reksensor draagt, wordt vooraf gekalibreerd. Nadat de steunvoeten nauwkeurig ten opzichte van elkaar zijn gepositioneerd op het oppervlak van het voorwerp, wordt de vooraf gekalibreerde drager via een losneembare verbinding aangebracht aan de steunvoeten. Bij een eerste montage is het meestal nodig om de vooraf gekalibreerde drager ook te kalibreren voor 20 eventuele afwijkingen van de positie van de steunvoeten. Dergelijke afwijkingen kunnen het gevolg zijn van voorspanning in het voorwerp tijdens het bevestigen van de steunvoeten aan het oppervlak. Vervolgens kan de drager worden toegepast om de rek van het oppervlak van het voorwerp te meten. Als de reksensor nu defect raakt, wordt de drager met het rekelement en de reksensor in zijn geheel via de losneembare 25 verbinding vervangen door een nieuwe vooraf gekalibreerde drager. De nieuwe drager hoeft niet opnieuw te worden gekalibreerd voor afwijkingen van de positie van de steunvoeten, want de steunvoeten blijven op dezelfde positie bevestigd aan het oppervlak van het voorwerp en de positie van de steunvoeten is nauwkeurig bekend.

Bij een defect is de reparatie van de inrichting voor het meten van rek derhalve 30 eenvoudig en snel. De reparatie kan bovendien worden uitgevoerd door regulier onderhoudspersoneel.

In een uitvoeringsvorm heeft de drager een langshartlijn, die is bepaald door een rechte lijn tussen de steunvoeten, en is het rekelement op twee bevestigingsplaatsen 3 bevestigd aan de drager ter vorming van een vrij gedeelte dat zich in hoofdzaak evenwijdig aan de langshartlijn uitstrekt, en is het vrije gedeelte voorzien van de reksensor. Het vrije gedeelte van het rekelement strekt zich vrij of los uit tussen de twee bevestigingsplaatsen, die zich in de richting van de langshartlijn op afstand van 5 elkaar bevinden. Het vrije gedeelte verloopt bijvoorbeeld gedeeltelijk of geheel over het middengedeelte van de drager.

Het is daarbij mogelijk, dat de verhouding tussen enerzijds de afstand tussen de steunvoeten en anderzijds de afstand tussen de bevestigingsplaatsen van de drager ligt in het interval 1-2. Hoe groter deze verhouding, hoe hoger de gevoeligheid van de 10 rekmetingen, d.w.z. eenzelfde rek leidt tot een grotere meetuitslag. De drager kan echter ook zodanig worden ontworpen dat de verhouding tussen enerzijds de afstand tussen de steunvoeten en anderzijds de afstand tussen de bevestigingsplaatsen van de drager kleiner dan 1 is. Hierdoor kan de rek in de reksensor worden gereduceerd, hetgeen gunstig is voor de levensduur.

15 Bijvoorbeeld is de afstand tussen de steunvoeten groter dan 5 cm, bij voorkeur groter dan 8 cm, zoals 10 cm. Hierdoor kan een gemiddelde rek over de genoemde afmetingen worden gemeten. Bekende rekstrookjes zijn gewoonlijk kleiner, waarmee slechts lokale rekmetingen mogelijk zijn. Om de bovengenoemde gevoeligheid te bereiken is de afstand tussen de bevestigingsplaatsen van de drager in dat geval 20 bijvoorbeeld kleiner dan 7 cm, bij voorkeur kleiner dan 6 cm, zoals 5 cm.

In een uitvoeringsvorm is het rekelement voorzien van een temperatuursensor.

De temperatuursensor is bij voorkeur bevestigd aan de drager op een plaats die in hoofdzaak geen rek ondervindt. Dc meting van de temperatuursensor kan worden gebruikt om de door de reksensor gemeten rek voor temperatuurinvloeden te 25 compenseren. Als het rekelement is uitgevoerd als optisch rekelement met een optische vezel, kan de temperatuursensor zijn geïntegreerd in de optische vezel.

Het is mogelijk, dat de drager ten minste een elastisch gedeelte omvat, dat is aangebracht tussen het middengedeelte en een eindgedeelte van de drager. Bij montage van het rekelement kan het vrije gedeelte daarvan onder voorspanning worden 30 aangebracht tussen de bevestigingsplaatsen door het elastische gedeelte samen te drukken en in die stand het rekelement op de bevestigingsplaatsen van de eindgedeelten te bevestigen. Ook is het mogelijk om de drager onder voorspanning op de steunvoeten te monteren. Hierdoor kan het vrije gedeelte zowel trek als druk meten, d.w.z. positieve 4 en negatieve rek. Daarnaast vermindert het elastische gedeelte van de drager de op de steunvoeten uitgeoefende krachten bij het langs de langshartlijn uitrekken en indrukken van de drager. De daarbij uitgevoerde verplaatsingen worden immers grotendeels opgenomen in het elastische gedeelte. Verder is het middengedeelte van de drager door 5 toepassing van het elastische gedeelte niet of nauwelijks onderworpen aan vermoeiingsbelasting, hetgeen gunstig is voor de levensduur van de drager.

In een uitvoeringsvorm is de drager voorzien van een verwarmingselement voor het verwarmen van de drager. Het verwarmingselement is bijvoorbeeld op afstand bedienbaar. Door het aanschakelen van het verwarmingselement ontstaat een rek in het 10 rekelement. Met een dergelijk verwarmingselement kan de werking van het rekelement eenvoudig op afstand worden gecontroleerd. Dit is gunstig in verband met niet-merkbaar falen van een rekelement.

Het is mogelijk, dat de steunvoeten elk een opstaande pen bezitten, waarbij de eindgedeelten van de drager elk een zijdelingse opneemsleuf bezitten, die in hoofdzaak 15 dwars ten opzichte van de langshartlijn verloopt, en waarbij de opstaande pennen opneembaar zijn in de zijdelingse opneemsleuven, en waarbij een kapelement over elke opstaande pen is aangebracht, en waarbij een veermiddel is voorgespannen tussen de binnenzijde van het kapelement en de drager. De drager is door de veermiddelen voorgespannen tegen de steunvoeten. Hierdoor is de drager betrouwbaar aangebracht 20 aan de steunvoeten, terwijl de veermiddelen eventuele stootbelastingen kunnen dempen om het kwetsbare rekelement te beschermen. De losneembare verbinding kan echter vanzelfsprekend anders zijn uitgevoerd, bijvoorbeeld via een verbinding met bouten en moeren.

ïn een uitvoeringsvorm omvat het rekelement een optische vezel. De reksensor 25 van het rekelement omvat bijvoorbeeld een zogenaamde Bragg grating. Een dergelijk rekelement heeft een lange levensduur en is ongevoelig voor elektrische lading. Het rekelement kan in plaats van een optisch rekstrookje echter ook een elektrisch rekstrookje omvatten.

Het is mogelijk, dat de steunvoeten elk een lijmkamer omvatten, die is 30 uitgespaard aan het benedenoppervlak van elke steunvoet, waarbij het benedenoppervlak van elke steunvoet in hoofdzaak ringvormig is en is voorzien van een eerste lijmsoort voor het bevestigen aan het oppervlak van het voorwerp, en waarbij de lijmkamer een toevoeropening voor een tweede lijmsoort heeft voor het 5 bevestigen van de steunvoet aan het oppervlak van het voorwerp. De lijmkamer is uitgevoerd als een holle ruimte aan het benedenoppervlak van elke steunvoet. De steunvoet wordt eerst met de eerste lijmsoort, zoals een snel uithardende lijm, aangebracht aan het oppervlak. Met de eerste lijmsoort is een nauwkeurige 5 positionering van de steunvoet gewaarborgd. De sterkte van de lijmverbinding wordt vervolgens bereikt door het via de toevoeropening toevoeren van de tweede lijmsoort, zoals een langzaam uithardende lijm. Deze tweede lijmsoort is bijvoorbeeld beter geschikt om rek op te vangen.

De uitvinding heeft tevens betrekking op een werkwijze voor het meten van rek 10 op een oppervlak van een voorwerp, omvattende: - het verschaffen van een inrichting zoals hierboven beschreven, - eventueel het voorbewerken van het oppervlak, - het losneembaar aanbrengen van de steunvoeten aan een hulpstuk op een vaste afstand ten opzichte van elkaar, 15 - het bevestigen van de aan het hulpstuk aangebrachte steunvoeten op het oppervlak, - het verwijderen van het hulpstuk, - het losneembaar aanbrengen van een eerste drager aan de aan het oppervlak bevestigde steunvoeten, 20 - het kalibreren van het rekelement van de eerste drager.

Het rekelement van de eerste drager wordt gekalibreerd voor de afstand tussen de aangebrachte steunvoeten.

Daarbij is het mogclijk, dat de eerste drager wordt verwijderd van de steunvoeten, en waarbij een tweede drager losneembaar wordt aangebracht aan de steunvoeten, 25 waarbij de tweede drager in hoofdzaak overeenkomt met de eerste drager, en waarbij de tweede drager vooraf is gekalibreerd en na het losneembaar aanbrengen daarvan aan de steunvoeten niet opnieuw wordt gekalibreerd. Als de eerste drager defect raakt, kan de eerste drager worden vervangen door een tweede drager, die vooraf is gekalibreerd. Na het aanbrengen van de tweede drager is het niet nodig om de tweede drager 30 opnieuw te kalibreren voor de afstand tussen de aangebrachte steunvoeten.

De uitvinding zal thans nader worden toegelicht aan de hand van een in de tekening weergegeven uitvoeringsvoorbeeld.

6

Figuur 1 toont een aanzicht in perspectief van een inrichting voor het meten van rek van een oppervlak van een voorwerp.

Figuur 2a toont een bovenaanzicht van de in figuur 1 getoonde inrichting.

Figuur 2b toont een zijaanzicht van de in figuur 1 getoonde inrichting.

5 Figuur 2c toont een vooraanzicht van de in figuur 1 getoonde inrichting.

Figuur 3 toont een aanzicht in dwarsdoorsnede volgens III-III in figuur 2a.

De in de figuren weergegeven inrichting 1 voor het meten van rek van een oppervlak van een voorwerp 3 is geschikt voor verschillende toepassingen.

Bijvoorbeeld kan de inrichting 1 worden gebruikt voor rekmetingen aan het 10 binnenoppervlak van een rotorblad van een windturbine. De inrichting 1 omvat een drager 5, een rekelement 10 en twee steunvoeten 9, die zijn bevestigd aan het oppervlak van het voorwerp 3. De posities van de steunvoeten 9 kunnen uitsluitend of in hoofdzaak uitsluitend als gevolg van rek van het oppervlak van een voorwerp 3 verplaatsen.

15 De drager 5 heeft een langshartlijn 14. De drager 5 omvat een middengedeelte 6, twee elastische gedeelten of veergedeelten 7 en twee eindgedeelten 8. De eindgedeelten 8 bevinden zich aan weerszijden van het middengedeelte 6, terwijl de elastische gedeelten 7 tussen het middengedeelte 6 en de eindgedeelten 8 zijn aangebracht. In dit uitvoeringsvoorbeeld zijn die gedeelten 6,7,8 gevormd als een integraal onderdeel. Het 20 middengedeelte 6 en de eindgedeelten 8 zijn in hoofdzaak stijf. De elastische gedeelten 7 zijn enigszins veerkrachtig in de richting van de langshartlijn 14. Elk elastisch gedeelte 7 heeft hiervoor in dit uitvoeringsvoorbeeld dwarse inkepingen.

Het rekelement 10 is aangebracht aan de drager 5. Het rekelement 10 kan op verschillende manieren zijn uitgevoerd. Bijvoorbeeld is het rekelement een elektronisch 25 rekelement, waarbij de rek van het voorwerp wordt bepaald aan de hand van een verandering van elektrische weerstand van het rekelement. In dit uitvoeringsvoorbeeld is het rekelement 10 gevormd als optisch rekelement met een optische vezel 17.

Zoals het duidelijkst weergegeven in figuur 1 en 2a heeft de drager 5 een sleufVormig kanaal 29, waarin de optische vezel 17 in hoofdzaak is opgenomen. De 30 optische vezel 17 strekt zich uit vanaf een eerste verbindingsstuk 15 naar een tweede verbindingsstuk 16. De verbindingsstukken 15,16 zijn door middel van een opstaande plaat 31 aangebracht aan een eindgedeelte 8 van de drager 5. De verbindingsstukken 15,16 kunnen worden verbonden met een meeteenheid die is voorzien van een lichtbron 7 en een detector (niet getoond). Tijdens gebruik stuurt de lichtbron een lichtstraal via het eerste verbindingsstuk 15 door de optische vezel 17.

De optische vezel 17 is lokaal op ten minste twee bevestigingsplaatsen bevestigd aan de eindgedeelten 8 van de drager 5, bijvoorbeeld door vastlijmen of anderszins 5 hechten. De optische vezel 17 heeft een vrij gedeelte dat zich vrij tussen die twee bevestigingsplaatsen uitstrekt. Het vrije gedeelte van de optische vezel 17 verloopt in hoofdzaak evenwijdig aan de langshartlijn 14 over het middengedeelte 6. Het vrije gedeelte van de optische vezel 17 omvat een reksensor 11. De reksensor 11 vormt een meettraject voor het meten van rek. In dit uitvoeringsvoorbeeld is de reksensor 11 10 gevormd als een zogenaamde Bragg grating. De golflengte van het door de Bragg grating 11 gereflecteerde licht is een maat voor de rek die wordt uitgeoefend op het vrije gedeelte van de optische vezel 17 met de Bragg grating 11.

De optische vezel 17 is verder lokaal bevestigd aan de buitenzijde van een van de eindgedeelten 8 van de drager 5, bijvoorbeeld door vastlijmen of anderszins hechten.

15 De buitenzijde van een eindgedeelte 8 is het gedeelte van dat eindgedeelte 8 dat zich vanaf de steunvoet 9 uitstrekt aan de zijde die is afgekeerd van het middengedeelte 6.

In figuur 2a bevindt de buitenzijde van het rechter eindgedeelte 8 zich rechts van de rechter steunvoet 9. De buitenzijde van de eindgedeelten 8 zijn in hoofdzaak niet op rek belast.

20 Het gedeelte van de optische vezel 17 dat lokaal aan de buitenzijde van het eindgedeelte 8 is bevestigd, heeft een temperatuursensor 12. In dit uitvoeringsvoorbeeld is de temperatuursensor 12 gevormd als een Bragg grating. Aangezien de temperatuursensor 12 zich bevindt op een locatie die in hoofdzaak geen rek ondervindt, kan de meting van de temperatuursensor 12 worden gebruikt om de 25 door de reksensor 11 gemeten rek voor temperatuurinvloeden te compenseren.

Overigens is het mogelijk dat de drager 5 is voorzien van een verwarmingselement (niet getoond), dat op afstand bedienbaar is. Met een dergelijk verwarmingselement kan op afstand worden getest of het rekelement 10 goed werkt. Een niet-merkbaar falen van een rekelement 10 kan hiermee worden tegengegaan.

30 De drager 5 is losneembaar verbonden met de steunvoeten 9. De steunvoeten en de losneembare verbinding tussen de drager en de steunvoeten kunnen op verschillende manieren zijn uitgevoerd. In dit uitvoeringsvoorbeeld zijn de steunvoeten gevormd als steunbouten (“studs”). De steunvoeten 9 omvatten elk een basis 20 en een opstaande 8 pen 24, die uitsteekt vanaf de basis 20. De drager 5 heeft twee zijdelingse opneemsleuven 18, die in hoofdzaak dwars ten opzichte van de langshartlijn 14 zijn aangebracht. De zijdelingse opneemsleuven 18 lopen in hoofdzaak door tot de langshartlijn 14. De opstaande pennen 24 van de steunvoeten 9 zijn elk opneembaar in 5 telkens een van de zijdelingse opneemsleuven 18 van de drager 5.

In dit uitvoeringsvoorbeeld is op elke opstaande pen 24 een veermiddel 25 geschoven (zie figuur 3) en is daarover een kapelement 27 aangebracht. In elke opstaande pen 24 is een doorgaande opening aangebracht, die in hoofdzaak dwars ten opzichte van de langshartlijn 14 verloopt. De kapelementen 27 bezitten elk een 10 overeenkomstige doorgaande opening, die kan worden uitgeiijnd met de doorgaande openingen van de opstaande pennen 24 door het neerdrukken van die kapelementen 27 tegen de werking van de veermiddelen 25. Vanzelfsprekend kunnen de opstaande pennen 24 buisvormig zijn - in plaats van een enkele doorgaande opening bevinden zich dan twee uitgelijnde openingen in elke opstaande pen 24.

15 Nadat de openingen van de opstaande pennen 24 en de openingen van de kapelementen 27 ten opzichte van elkaar zijn uitgelijnd, kunnen daardoor vergrendelelementen 26 worden aangebracht, die in dit uitvoeringsvoorbeeld zijn gevormd door veerkrachtige klembeugels met een recht gedeelte en een gekromd klemgedeelte. Het rechte gedeelte is opneembaar door de openingen van de opstaande 20 pen 24 en kapelement 27, terwijl het klemgedeelte zodanig kan aangrijpen op de opstaande pen 24 dat de klembeugel 26 zijdelings is vastgezet.

Door het neerdrukken van de kapelementen 27 tegen de veerwerking van de veermiddelen 25 zijn dc veermiddelen 25 voorgespannen tussen dc binnenzijde van dc kapelementen 27 en de drager 5. De drager 5 wordt hierdoor naar beneden geduwd 25 tegen de steunvoeten 9. De drager 5 kan eenvoudig en snel worden verbonden met de steunvoeten 9 door de drager 5 op de opstaande pennen 24 te schuiven en met de kapelementen 27 en de klembeugels 26 te vergrendelen. De drager 5 is eenvoudig losneembaar door de klembeugels 26 en de kapelementen 27 te verwijderen en de drager 5 van de opstaande pennen 24 van de steunvoeten 9 af te schuiven.

30 Hoewel de elastische gedeelten 7 van de drager 5 kunnen worden weggelaten, verschaffen de elastische gedeelten 7 een aantal voordelen. De elastische gedeelten 7 van de drager 5 verminderen de op de steunvoeten 9 uitgeoefende krachten bij het langs de langshartlijn 14 uitrekken en indrukken van de drager 5. De daarbij uitgeoefende 9 krachten worden immers grotendeels opgenomen in de elastische gedeelten 7. Bovendien is de drager 5 door toepassing van de elastische gedeelten 7 niet of nauwelijks onderworpen aan vermoeiingsbelasting, hetgeen gunstig is voor de levensduur van de drager 5. Door de elastische gedeelten 7 kan verder een 5 voorspanning van het vrije gedeelte van de optische vezel 17 worden aangebracht voordat dit aan de eindgedeelten van de drager 5 wordt bevestigd. Het voorgespannen vrije gedeelte van de optische vezel 17 kan dan zowel trek als druk meten.

Om de inrichting 1 voor het meten van rek aan te brengen aan het oppervlak van het voorwerp 3 kan de volgende werkwijze worden toegepast. Indien nodig wordt eerst 10 het oppervlak van het voorwerp 3 voorbewerkt. Tijdens het voorbewerken wordt het oppervlak van het voorwerp 3 bijvoorbeeld geschikt gemaakt om de steunvoeten 9 in een enkel vlak op te nemen. Daarna worden de steunvoeten 9 bevestigd aan het oppervlak door middel van een hulpstuk.

Het hulpstuk is uitgevoerd om de steunvoeten 9 op een vooraf bepaalde afstand 15 ten opzichte van elkaar te bevestigen aan het oppervlak van het voorwerp 3. Het hulpstuk is in hoofdzaak een stijve dummydrager. Het hulpstuk omvat middelen voor het positioneren van de steunvoeten 9 ten opzichte van elkaar. Overeenkomstig het in de figuren getoonde uitvoeringsvoorbeeld kan het hulpstuk zijn voorzien van zijdelingse opneemsleuven voor het opnemen van de steunvoeten met dezelfde 20 afmetingen als de drager 5. De steunvoeten 9 die op een vaste afstand ten opzichte van elkaar zijn aangebracht in het hulpstuk kunnen vervolgens aan het oppervlak van het voorwerp 3 worden bevestigd.

Het bevestigen van dc aan het hulpstuk aangcbrachtc steunvoeten 9 aan het oppervlak van het voorwerp 3 kan op verschillende manieren worden uitgevoerd. In dit 25 uitvoeringsvoorbeeld worden de steunvoeten 9 met twee verschillende soorten lijm aan het oppervlak van het voorwerp gehecht. De basis 20 van elke steunvoet 9 bezit een benedenoppervlak dat bevestigbaar is tegen het oppervlak van het voorwerp 3. In het benedenoppervlak van de basis 20 is een lijmkamer 21 uitgespaard, zodat het overblijvende benedenoppervlak van de basis 20 ringvormig is (zie figuur 3). De 30 lijmkamer 21 heeft een toevoeropening 22 voor lijm en een uitlaatopening 23.

Het ringvormige benedenoppervlak kan via een snel uithardende lijm worden vastgeplakt aan het oppervlak van het voorwerp 3. De steunvoet 9 is bijvoorbeeld met een dergelijke snel uithardende lijm binnen 2-4 minuten vastgezet, bijvoorbeeld binnen 10 3 minuten. Vervolgens is het mogelijk om via de toevoeropening 22 een langzaam uithardende lijm in de lijmkamer 21 aan te brengen. De langzaam uithardende lijm hardt uit in bijvoorbeeld meer dan 6 uur, zoals 10 uur. De langzaam uithardende lijm is beter geschikt om rek op te vangen dan de snel uithardende lijm, terwijl de snel 5 uithardende lijm een nauwkeurige positionering op het oppervlak van het voorwerp 3 mogelijk maakt.

Nadat de steunvoeten 9 stevig en betrouwbaar zijn vastgezet aan het oppervlak van het voorwerp 3, wordt een vooraf gekalibreerde drager 5, d.w.z. een drager 5 met vooraf gekalibreerd rekelement 10, losneembaar met de steunvoeten 9 verbonden. In dit 10 uitvoeringsvoorbeeld is de losneembare verbinding gevormd door de klembeugels 26 en de kapelementen 27. Daarna is het meestal nodig om de vooraf gekalibreerde drager 5 te kalibreren voor eventuele afwijkingen van de positie van de met het hulpstuk aangebrachte steunvoeten 9. Dergelijke afwijkingen kunnen het gevolg zijn van voorspanning in het voorwerp 3 tijdens het bevestigen van de steunvoeten 3 aan het 15 oppervlak, De drager 5 kan nu worden toegepast om de rek van het oppervlak van het voorwerp 3 te meten.

Als het rekelement 10 van de drager 5 defect raakt, wordt de drager 5 met het defecte rekelement 10 in zijn geheel verwijderd en vervangen door een nieuwe drager 5 met een vooraf gekalibreerd rekelement 10. De nieuwe drager 5 hoeft niet opnieuw te 20 worden gekalibreerd voor eventuele afwijkingen van de positie van de met het hulpstuk aangebrachte steunvoeten 9. Het vervangen is hierdoor eenvoudig en snel. De nieuwe drager 5 wordt opnieuw losneembaar met de steunvoeten 9 verbonden.

Bij kalibreren is gewoonlijk sprake van een zogenaamde “gain” en “offset”. In dit uitvoeringsvoorbeeld wordt de “gain” bepaald door de verhouding tussen de 25 golflengteverandering van de reksensor en de rekverandering. De “offset” vormt een nulpuntverschuiving, die wordt bepaald door de afstand tussen de steunvoeten 9, de afstand tussen de bevestigingsplaatsen op de drager 5, en de verlijming van de optische vezel 17 aan de drager 5. De “gain” en de “offset” als gevolg van afstand tussen de bevestigingsplaatsen op de drager 5 en de verlijming van de optische vezel 17 aan de 30 drager 5 kunnen vooraf worden bepaald. Het is daarmee mogelijk om de dragers 5 vooraf te kalibreren. De “offset” door de afstand tussen de steunvoeten 9 kan slechts op locatie worden bepaald. Dit hoeft gewoonlijk slechts eenmaal te gebeuren. Bij montage 11 van een tweede drager 5 is deze “offset” bekend. Overigens kan het opnieuw bepalen van de offset nodig blijken na het aanbrengen van de nieuwe, tweede drager 5.

De uitvinding is niet beperkt tot het in de figuren weergegeven uitvoeringsvoorbeeld. De vakman kan verschillende aanpassingen aanbrengen die 5 binnen de reikwijdte van de uitvinding liggen. Bijvoorbeeld kan de losneembare verbinding ook worden bereikt door een bout/moerverbinding of door inlamineren van de steunvoeten tijdens de productie van een rotorblad van een windturbine..

10

Claims (15)

1. Inrichting voor het meten van rek van een oppervlak van een voorwerp (3), omvattende: 5. een drager (5), die is voorzien van een middengedeelte (6) en twee eindgedeelten (8), die aan weerszijden van het middengedeelte (6) zijn aangebracht, - een rekelement (10), dat is verbonden met de drager (5) en is voorzien van een reksensor (11), met het kenmerk, dat twee steunvoeten (9) zijn voorzien, die op een afstand van 10 elkaar bevestigbaar zijn aan het oppervlak van het voorwerp (3), en de eindgedeelten (8) van de drager (5) losneembaar zijn verbonden met telkens een steunvoet (9).

2. Inrichting volgens conclusie 1, waarbij de drager (5) een langshartlijn (14) heeft, die is bepaald door een rechte lijn tussen de steunvoeten (9), en waarbij het rekelement 15 (10) op twee bevestigingsplaatsen is bevestigd aan de drager (5) ter vorming van een vrij gedeelte dat zich in hoofdzaak evenwijdig aan de langshartlijn (14) uitstrekt, en waarbij het vrije gedeelte is voorzien van de reksensor (11).

3. Inrichting volgens conclusie 2, waarbij de verhouding tussen enerzijds de afstand 20 tussen de steunvoeten en anderzijds de afstand tussen de bevestigingsplaatsen van de drager ligt in het interval 1-2 of kleiner is dan 1.

4. Inrichting volgens conclusie 2 of 3, waarbij dc afstand tussen de steunvoeten groter is dan 5 cm, bij voorkeur groter dan 8 cm, zoals 10 cm. 25

5. Inrichting volgens een van de conclusies 2-4, waarbij de afstand tussen de bevestigingsplaatsen van de drager kleiner is dan 7 cm, bij voorkeur kleiner dan 6 cm, zoals 5 cm.

6. Inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het rekelement (10) is voorzien van een temperatuursensor (12).

7. Inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij de drager (5) ten minste een elastisch gedeelte (7) omvat, dat is aangebracht tussen het middengedeelte (6) en een eindgedeelte (8) van de drager (5).

8. Inrichting volgens conclusie 7, waarbij het vrije gedeelte van het rekelement (10) onder voorspanning is aangebracht tussen de bevestigingsplaatsen.

9. Inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij de drager is voorzien van een verwarmingselement voor het verwarmen van de drager. 10

10. Inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij de steunvoeten (9) elk een opstaande pen (24) bezitten, en waarbij de eindgedeelten (8) van de drager (5) elk een zijdelingse opneemsleuf (18) bezitten, die in hoofdzaak dwars ten opzichte van de langshartlijn (14) verloopt, en waarbij de opstaande pennen (24) opneembaar zijn in 15 de zijdelingse opneemsleuven (18), en waarbij een kapelement (27) over elke opstaande pen (24) is aangebracht, en waarbij een veermiddel (25) is voorgespannen tussen de binnenzijde van het kapelement (27) en de drager (5).

11. Inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het rekelement (10) 20 een optische vezel (17) omvat, en waarbij eventueel een temperatuursensor (12) is geïntegreerd in de optische vezel (17).

12. Inrichting volgens ccn van de voorgaande conclusies, waarbij het rekelement (10) een elektrisch rekstrookje omvat. 25

13. Inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij de steunvoeten (9) elk een lijmkamer (21) omvatten, die is uitgespaard aan het benedenoppervlak van elke steunvoet (9), waarbij het benedenoppervlak van elke steunvoet (9) in hoofdzaak ringvormig is en is voorzien van een eerste lijmsoort voor het bevestigen aan het 30 oppervlak van het voorwerp (3), en waarbij de lijmkamer (21) een toevoeropening (22) voor een tweede lijmsoort heeft voor het bevestigen van de steunvoet (9) aan het oppervlak van het voorwerp (3).

14. Werkwij ze voor het meten van rek op een oppervlak van een voorwerp, omvattende: - het verschaffen van een inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, - het losneembaar aanbrengen van de steunvoeten aan een hulpstuk op een vaste 5 afstand ten opzichte van elkaar, - het bevestigen van de aan het hulpstuk aangebrachte steunvoeten op het oppervlak, - het verwijderen van het hulpstuk, - het losneembaar aanbrengen van een drager aan de aan het oppervlak bevestigde 10 steunvoeten, - het kalibreren van het rekelement van de drager.

15. Werkwijze voor het meten van rek op een oppervlak van een voorwerp volgens conclusie 14, waarbij de drager wordt verwijderd van de steunvoeten, en waarbij een 15 verdere drager losneembaar wordt aangebracht aan de steunvoeten, waarbij de verdere drager in hoofdzaak overeenkomt met de drager, en waarbij de verdere drager vooraf is gekalibreerd en na het losneembaar aanbrengen daarvan aan de steunvoeten niet opnieuw wordt gekalibreerd. 20