NL1036781C2 - Werkwijze voor het bewerken van een werkstuk alsmede een dergelijke bewerkingsinrichting. - Google Patents

Description

Werkwijze voor het bewerken van een werkstuk alsmede een dergelijke bewerkingsinrichting

BESCHRIJVING

5

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het bewerken van een werkstuk, waarbij het werkstuk in een eerste kleminrichting van een bewerkingsinrichting wordt geklemd voor het aanbrengen van ten minste een element, waarna het werkstuk wordt overgebracht naar een tweede kleminrichting 10 van de bewerkingsinrichting, waarbij het werkstuk met behulp van het element in de tweede kleminrichting van de bewerkingsinrichting wordt geklemd, terwijl de eerste kleminrichting met de bewerkingsinrichting verbonden blijft.

De uitvinding heeft tevens betrekking op een bewerkingsinrichting voor het bewerken van een werkstuk, welke bewerkingsinrichting is voorzien van ten 15 minste een eerste kleminrichting die geschikt is voor het inklemmen van het van een element te voorzien werkstuk, welke bewerkingsinrichting verder is voorzien van een tweede kleminrichting die geschikt is voor het met behulp van het element inklemmen van het werkstuk.

Bij een dergelijke uit het Amerikaanse octrooi US 5,582,297 bekende 20 werkwijze wordt het werkstuk terwijl het in de eerste kleminrichting is ingeklemd, bewerkt. Vervolgens wordt het met het bewerkte gedeelte ingeklemd in een tweede kleminrichting, waarna een verdere bewerking plaatsvindt. Bij deze bekende werkwijze is door de wijze van opspannen slechts een beperkt aantal bewerkingen op het werkstuk in de tweede kleminrichting mogelijk.

25 De uitvinding beoogt een werkwijze te verschaffen waarbij op eenvoudige wijze een werkstuk van een bevestigingselement kan worden voorzien, waarmee het stevig en nauwkeurig kan worden ingeklemd, waarna nagenoeg het gehele werkstuk kan worden bewerkt.

Dit doel wordt bij de inrichting volgens de uitvinding bereikt doordat 30 de eerste en tweede kleminrichtingen op verschillende zijden van een om een zwenkas zwenkbare klemtafel zijn gelegen, wrelke klemtafel ten minste zwenkbaar is van een eerste positie waarin het in de eerste kleminrichting geklemde werkstuk bewerkbaar is voor het aan het werkstuk aanbrengen van het element dat een zwaluwstaartvormig bevestigingselement omvat, naar een tweede positie waarin het 2 met behulp van het zwaluwstaartvormig bevestigingselement in de tweede kleminrichting geklemde werkstuk bewerkbaar is en vice versa.

Door het zwenken van de klemtafel kan eenvoudig de eerste of de tweede kleminrichting in een positie worden gebracht waarbij het in de betreffende kleminrichting geklemde werkstuk kan worden bewerkt. Een dergelijke bewerking 5 kan bijvoorbeeld een verspanende bewering zoals frezen, boren etc. omvatten.

Op deze wijze kan met een en dezelfde bewerkingsinrichting zowel het zwaluwstaartvormige bevestigingelement aan het werkstuk worden aangebracht als verdere bewerkingen aan het werkstuk worden uitgevoerd.

De eerste kleminrichting is geschikt voor het opnemen van het werkstuk op 10 een zodanige wijze dat aan het werkstuk het zwaluwstaartvormige bevestigingselement kan worden aangebracht. Hierbij kan het werkstuk, indien gewenst, over nagenoeg de volledige omtrek worden ingeklemd. Het van het zwaluwstaartvormige bevestigingselement voorziene werkstuk kan meteen aansluitend in de tweede kleminrichting worden gepositioneerd en verder bewerkt. 15 Tussentijdse opslag van het zwaluwstaartvormige bevestigingselement voorziene werkstukken is bij de werkwijze volgens de uitvinding niet nodig. Het voordeel van het inldemmen van het werkstuk met een zwaluwstaartvormig bevestigingselement is dat het zwaluwstaartvormigc bevestigingselement slechts aan een enkele zijde van het werkstuk is gelegen waardoor de overige zijden goed toegankelijk zijn en 20 derhalve kunnen worden bewerkt. Bovendien wordt met behulp van een zwaluwstaartvormig bevestigingselement een goede inklemming verkregen.

Door het zwaluwstaartvormigc bevestigingselement wordt een zeer stabiele en nauwkeurig gepositioneerde bevestiging verkregen. Hierbij behoeft slechts een minimale hoeveelheid materiaal te worden weggenomen waardoor de 25 bewerkingstijd kort is en relatief klein uitgangsmateriaal kan worden gekozen, met name voor cilindervormig materiaal. Het geheel van de ldcminrichtingcn met de het zwaluwstaartvormige bevestigingselement maken een efficiënt en betrouwbaar geautomatiseerd bewerkingsproces mogelijk wat onbemand uitgevoerd kan worden op bijvoorbeeld een 5-assige bewerkingsmachine. Een voorbeeld van een dergelijlce, 30 op zich bekende, 5-assige bewerkingsmachine is een 5-assige freesmachine.

Doordat de eerste en tweede kleminrichtingen op verschillende zijden van een om een zwenkas zwenkbare klemtafel zijn gelegen, is elke kleminrichting goed positioneerbaar ten opzichte van het bewerkingsgereedschap.

3

Opgemerkt wordt dat bij de uit het Amerikaanse octrooi US 5,582,297 bekende werkwijze een aan het werkstuk te vormen deel als bevestigingselement wordt toegepast. Hierdoor is geen optimale klemming gewaarborgd. Doordat bovendien bij de inrichting volgens uit het Amerikaanse octrooi US 5,582,297 de kleminrichtingen stationair zijn opgesteld is, kan de ene kleminrichting het 5 bewerken van het in de andere kleminrichting opgespannen werkstuk hinderen.

Doordat bij de werkwijze volgens de uitvinding de kleminrichtingen op een om een zwenkas zwenkbare klemtafel zijn gelegen, kan het met het zwaluwstaartvormige bevestigingselement ingeldemde werkstuk naar het gereedschap toe worden gericht, waarbij de eerste kleminrichting de bewerking van het werkstulc met behulp van 10 het gereedschap niet hindert.

Opgemerkt wordt verder dat gebruikelijk met een afzonderlijke inrichting bevestigingselementen op een aantal werkstukken worden aangebracht, waarna de werkstukken worden opgeslagen. Zodra men het werkstuk verder wenst te bewerken dient het werkstuk uit de opslag te worden gehaald, waarna het met 15 behulp van het bevestigingselement eenvoudig in de bewerkingsinrichting kan worden bevestigd. Zolang het werkstuk niet van een bevestigingselement is voorzien, kan het werkstuk niet op de bekende bewerkingsinrichting worden ingcklcmd, tenzij men de kleminrichting vervangt. Het vervangen van kleminrichtingen is tijdrovend en zeker bij geautomatiseerde 20 bewerkingsinrichtingen ongewenst. Voor het vervangen van kleminrichtingen is een medewerker nodig. Het vervolgens aanbrengen van het zwaluwstaartvormige bevestigingselement duurt relatief kort, hetgeen betekent dat de medewerker tussendoor niets anders kan doen, dan wachten totdat de kleminrichting weer moet worden vervangen.

25 Met behulp van de werkwijze volgens de uitvinding lean in een bewerkingsinrichting volautomatisch het zwaluwstaartvormigc bevestigingselement op het werkstuk worden aangebracht, het van het zwaluwstaartvormige bevestigingselement voorziene werkstuk met behulp van het zwaluwstaartvormige bevestigingselement worden ingeklemd en vervolgens worden bewerkt.

30 Een uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding wordt gekenmerkt doordat het werkstuk met behulp van een grijper in de eerste en/of tweede kleminrichting wordt gepositioneerd en/of daaruit wordt verwijderd.

Door een dergelijke grijper is een geautomatiseerd opnemen van een te bewerken werkstuk uit een opslag, het plaatsen van een werkstuk in de eerste 4 kleminrichting, het overbrengen van het werkstuk van de eerste ldeminrichting naar de tweede ldeminrichting en het vervolgens uit de tweede ldeminrichting verwijderen van het bewerkte werkstuk en het overbrengen naar een andere opslag mogelijk.

De uitvinding heeft verder betrelddng op een bewerkings inrichting die 5 wordt gekenmerkt doordat de bewerldngsinrichting is voorzien van ten minste een gereedschap voor het aanbrengen in de eerste ldeminrichting geklemd werkstuk van het element dat een zwaluwstaartvormig bevestigingselement omvat, waarbij de eerste en tweede ldeminrichtingen op verschillende zijden van een om een zwenkas zwenkbare klemtafel zijn gelegen, welke ldemtafel ten minste zwenlcbaar 10 is van een eerste positie waarin het werkstuk bewerkbaar is voor het aan het werkstuk aanbrengen van het zwaluwstaartvormig bevestigingselement naar een tweede positie waarin het met behulp van het zwaluwstaartvormig bevestigingselement in de tweede ldeminrichting geklemde werkstuk met het gereedschap bewerkbaar is en vice versa.

15 Door een dergelijlce bewerldngsinrichting wordt een efficiënte bewerking van een werkstuk mogelijk, waardoor de bewerldngsinrichting geschikt is voor kleine series van te bewerken werkstukken zonder dat daarbij tussentijdse opslag van de werkstukken cn/of het vervangen van ldeminrichtingen nodig is.

Een uitvoeringsvorm van de bewerldngsinrichting volgens de uitvinding wordt 20 gekenmerkt doordat de bewerldngsinrichting is voorzien van verschillende eerste ldeminrichtingen die respectievelijk geschikt zijn voor het inldemmen van een kopse zijde en een langszijde van een cilindervormig werkstuk.

Hierdoor kan naar wens het te bewerken cilindrische werkstuk aan de kopse zijde of de langszijde van een zwaluwstaartvormige bevestigingselement worden 25 voorzien.

Een andere uitvoeringsvorm van de bewerldngsinrichting volgens de uitvinding wordt gekenmerkt doordat de eerste ldeminrichting is voorzien van een uitsparing die wordt begrensd door ten minste twee een hoek met elkaar insluitende aanlegvlakken alsmede van een ten opzichte van de aanlegvlakken 30 verplaatsbaar ldemvlak. Bij voorkeur sluiten hierbij de aanlegvlakken en het ldemvlak een hoek van ongeveer 6o° met elkaar in.

Een dergelijlce ldeminrichting is met name geschikt voor het inldemmen van kopse zijden van een cilindervormig werkstuk, waarbij door het verplaatsbare ldemvlak eenvoudig werkstukken met verschillende diameters kunnen worden 5 ingeklemd. Door de hoek van ongeveer 6o° zullen de raakpunten van de aanlegvlakken en het klemvlak met het werkstuk regelmatig langs de omtrek van het werkstuk zijn verdeeld.

Een weer andere uitvoeringsvorm van de bewerkingsinrichting volgens de uitvinding wordt gekenmerkt doordat de eerste ldeminrichting een centraal 5 gedeelte en twee aan weerszijden van het centrale gedeelte gelegen klemdelen omvat die elk afzonderlijk van het centrale gedeelte af en naar het centrale gedeelte toe verplaatsbaar zijn. Bij voorkeur omvatten het centrale gedeelte en het ldemdeel ldemvlaldcen die een hoek van ongeveer 'jo° met elkaar insluiten.

Een dergelijke ldeminrichting is vooral geschikt voor het inldemmen van de 10 langszijde van een cilindervormig werkstuk waarbij de ldemvlaldcen zich bij voorkeur uitstreldcen tot voorbij het midden van het werkstuk.

De uitvinding zal nader worden toegelicht aan de hand van de tekening waarin: figuur 1 een perspectivisch aanzicht van een uitvoeringsvorm van een 15 ldemtafel van een bewerkingsinrichting volgens de uitvinding toont, figuur 2 een perspectivisch aanzicht van een eerste uitvoeringsvorm van een eerste ldeminrichting van de in fig. 1 weergegeven ldemtafel toont, figuur 3 een zijaanzicht van de in fig. 2 weergegeven klcminrichting toont, figuur 4 een zijaanzicht van de in fig. 2 weergegeven ldeminrichting in een 20 andere ldemstand toont, figuur 5 een perspectivisch aanzicht van een tweede uitvoeringsvorm van een eerste ldeminrichting van de in fig. 1 weergegeven klcminrichting toont, figuur 6 een bovenaanzicht van de in fig. 5 weergegeven ldeminrichting toont, figuur 7 een perspectivisch aanzicht van de in fig. 1 weergegeven klemtafel 25 toont, die is voorzien van een tweede ldeminrichting, waarbij werkstukken in de eerste en tweede ldcminrichtingcn zijn geklemd.

figuur 8 een ander perspectivisch aanzicht van de in fig 7 weergegeven ldemtafel toont, figuur 9 de in fig. 1 weergegeven klemtafel toont, waarbij de ldemtafel over 90° 30 is gezwenkt.

In de figuren zijn overeenkomende onderdelen voorzien van dezelfde verwijzingscijfers.

Fig. 1 toont een perspectivisch aanzicht van een ldemtafel 1 van een bewerkingsinrichting volgens de uitvinding. De ldemtafel 1 is zwenkbaar om een 6 zwenkas 2 in de bewerkingsinrichting gelagerd, waardoor de ldemtafel 1 zwenkbaar is in en tegengesteld aan de door pijl Pi aangegeven richting. De bewerldngsinrichting omvat verder ten minste een bewerlcingseenheid, zoals een frees, boor, etc. en middelen voor het verplaatsen van de bewerkingseenheid ten opzichte van de ldemtafel 1 in X-, Y-, Z- en φ-richtingen. Een dergelijke 5 bewerldngsinrichting waarbij verplaatsingen in vijf richtingen kunnen worden uitgevoerd, wordt een 5-assige bewerldngsinrichting genoemd. Een 5-assige bewerldngsinrichting is op zich bekend en wordt derhalve niet getoond en de werking daarvan zal derhalve ook niet nader worden toegelicht.

De ldemtafel 1 van de bewerldngsinrichting volgens de uitvinding omvat een 10 frame 3 dat aan een uiteinde is voorzien van een hoofdas 4 waarmee de ldemtafel 1 in de bewerldngsinrichting is gelagerd en kan worden aangedreven om in of tegengesteld aan de door pijl Pi aangegeven richting te worden geroteerd.

Het frame 3 omvat vier zich evenwijdig aan de zwenkas 2 uitstrekkende zijden 5, 6, 7, 8. De zich evenwijdig aan elkaar uitstrekkende zijden 5, 7 zijn elk voorzien 15 van een ldeminrichting 9,10 die respectievelijk geschikt is voor het inklemmen van een langszijde en kopse zijde van een cilindrisch-vormig werkstuk (zie fig. 7 en 8). De zijde 6 is is voorzien van een opspaneenheid 11 die geschikt is voor het opspannen van een ldeminrichting 12 (zie fig. 7 en 8). De opspaneenheid 11 is roteerbaar om een zich dwars op de zijde 6 en de zwenkas 2 uitstrekkende rotatie-20 as.

Fig 2-4 tonen diverse aanzichten van de ldeminrichting 9 die losneembaar met dc zijde 5 van het frame 3 is verbonden. De ldeminrichting 9 omvat ccn bodemplaat 13, een centraal met de bodemplaat verbonden centraal gedeelte 14 en aan weerszijden van het centrale gedeelte 14 gelegen ldemdelen 15, ιό. Het centrale 25 gedeelte 14 is aan een naar het ldemdeel 15 toegekeerde zijde voorzien van een gekromd ondcrstcuningsvlak 17 en ccn daarop aansluitend, in dc richting van het ldemdeel 15 hellend ldemvlak 18. Het ldemvlak 18 sluit een hoek cc in met de horizontaal 19. Het ondersteuningsvlak 17 sluit een hoek van no° -120° in met het ldemvlak 18. Het centrale gedeelte 14 is aan een naar het ldemdeel ιό toegekeerde 30 zijde voorzien van een gekromd ondersteuningsvlak 20 en een daarop aansluitend, in de richting van het ldemdeel 16 hellend ldemvlak 21. Het ldemvlak 21 sluit een hoek cc in met de horizontaal 19. Het gekromde ondersteuningsvlak 17 van het ldemdeel 15 is dichter nabij de bodemplaat 13 gelegen dan het gekromde ondersteuningsvlak 20 van het ldemdeel 16. Door de kromming van de gekromde 7 ondersteuningsvlakken 17, 20 is het bereik van de ldeminrichting 9 relatief groot.

De ldemdelen 15,16 zijn elk voorzien van een in de richting van het centrale gedeelte 14 hellend klemvlak 22 respectievelijk 23. Het klemvlakken 22, 23 sluiten een hoek α in met de horizontaal 19. De hoek α is bij voorkeur 750 a 88° en nog meer bij voorkeur 850.

5 Het ldemdeel 15 is verplaatsbaar ten opzichte van het centrale gedeelte 14 in en tegengesteld aan de door pijl P2 aangegeven richting. De afstand L2 tussen de klemvlakken 18, 22 is hierbij bijvoorbeeld instelbaar tussen 80 en 160 mm. Het ldemdeel 16 is verplaatsbaar ten opzichte van het centrale gedeelte 14 in en tegengesteld aan de door pijl P3 aangegeven richting. De afstand Li tussen de 10 klemvlakken 21, 23 is hierbij bijvoorbeeld instelbaar tussen 40 en 100 mm.

Het ldemdeel 15 is in samenwerking met het centrale gedeelte 14 geschikt voor het inklemmen van langszijden van cilindervormige werkstukken met een diameter van bijvoorbeeld 90 tot 150 mm, terwijl het ldemdeel 16 in samenwerking met het centrale gedeelte 14 geschikt is voor het inldemmen van langszijden van 15 cilindervormige werkstukken met een diameter van bijvoorbeeld 50 tot 90 mm.

Fig. 5 en 6 tonen aanzichten van de ldeminrichting 10 die losneembaar met de zijde 7 van het frame 3 is verbonden. De ldeminrichting 10 omvat een bodemplaat 30, een met de bodemplaat 30 verbonden aanlcgdccl 31 en een ldemdeel 32 dat ten opzichte van het aanlegdeel 31 verschuifbaar is in en tegengesteld aan de door pijl 20 P4 aangegeven richting. Het ldemdeel 32 is verschuifbaar gelagerd en is met behulp van een hydraulische aandrijving (niet weergegeven) en zuigerstangen 33 verplaatsbaar. Het aanlcgdccl 31 omvat ccn uitsparing 34 die wordt begrensd door ten minste twee een hoek van bij voorkeur 6o° met elkaar insluitende aanlegvlaldcen 35. Het ldemdeel 32 omvat aan een naar de uitsparing 34 toegekeerde 25 zijde een klemvlak 36 dat centraal ten opzichte van de aanlegvlaldcen 35 is gelegen. Het klemvlak 36 sluit bij voorkeur ccn hoek van 6o° in met de aanlegvlaldcen 35. Het klemvlak 36 is ten opzichte van de aanlegvlaldcen 35 verplaatsbaar, waarbij de afstand L3 tussen het klemvlak 36 en het verst van het klemvlak 36 afgelegen punt 37 van de uitsparing 34 instelbaar om werkstukken met een diameter van 30 bijvoorbeeld tussen 40 en 200 mm in te ldemmen.

Fig. 7 en 8 tonen aanzichten van de ldemtafel 1. De zijde 6 is voorzien van de opspaneenheid 11 waarop de ldeminrichting 12 losneembaar is bevestigd. De ldeminrichting 12 omvat een bodemplaat 40 alsmede twee ldemdelen 41, 42 die verplaatsbaar in en tegengesteld aan de door pijl P5 aangegeven richting met de 8 bodemplaat 40 zijn verbonden. De klemdelen 41, 42 zijn voorzien van klemranden 43 die geschikt zijn om in aangrijping te worden gebracht met een zwaluwstaartachtig bevestigingselement 44 aan een werkstuk 45. Dergelijke klemdelen 41, 42 zijn op zich bekend.

De werking van de bewerkingsinrichting volgens de uitvinding is als volgt.

5 Met behulp van een grijper (niet weergegeven) wordt een te bewerken werkstuk 45, zoals bijvoorbeeld een cilindervormig werkstuk 45 opgenomen. Indien aan de kopse zijde 46 van het werkstuk 45 een zwaluwstaartachtig bevestigingselement 44 moet worden aangebracht, wordt het werkstuk 45 naar de kleminrichting 10 verplaatst, waarbij de van de te bewerken kopse zijde 46 afgekeerde uiteinde van het werkstuk 10 45 in de uitsparing 34 tegen de aanlegvlakken 35 wordt gepositioneerd. Vervolgens wordt het klemvlak 36 tegen de langszijde 47 van het werkstuk 45 aangedrukt, waardoor het werkstuk 45 stevig tussen de aanlegvlakken 35 en het klemvlak 36 is ingeldemd. Indien aan de langszijde 47 van het werkstuk een zwaluwstaartachtig bevestigingselement 44 moet worden aangebracht, wordt het werkstuk 45 naar de 15 kleminrichting 9 verplaatst. Afhankelijk van de diameter van het werkstuk 45 wordt het werkstuk 45 tussen het centrale gedeelte 14 en het klemdeel 15 of het ldemdeel 16 gepositioneerd. Vervolgens wordt het klemdeel 15,16 naar het centrale gedeelte 14 toe verplaatst, waarbij het werkstuk stevig wordt ingeldemd tussen het ondersteuningsvlak 17; 20 en de klemvlakken 18,22; 21,23.

20 Het is ook mogelijk om werkstukken 45 met verschillende diameters naast elkaar in de kleminrichting 9 te positioneren.

Vervolgens wordt de ldcmtafcl 1 om de zwenkas 2 gezwenkt, zoals bijvoorbeeld is weergegeven in fig. 9, waarbij de kleminrichting 9,10 met het van een zwaluwstaartvormig bevestigingselement 44 te voorziene werkstuk 45 naar de 25 bewerkingseenheid van de bewerkingsinrichting toe is gericht. Voor het aanbrengen van een zwaluwstaartachtigc bevestigingselement 44 zal hierbij gebruik worden gemaakt van een hiervoor geschikte frees.

Nadat aan het werkstuk 45 zwaluwstaartachtige bevestigingselementen 44 zijn aangebracht, wordt het werkstuk 45 met behulp van de grijper uit de 30 kleminrichting 9,10 opgenomen en verplaats naar de kleminrichting 12. Hier wordt het werkstuk 45 met behulp van zwaluwstaartachtige bevestigingselementen 44 ingeldemd tussen de klemdelen 41,42. De ldemtafel 1 wordt wederom gezwenkt, zodat het in de kleminrichting 12 geklemde werkstuk 45 kan worden bewerkt.

9

De kleminrichtingen 9,10 vormen eerste ldeminrichtingen die geschikt zijn voor het inklemmen van een werkstuk dat nog niet van een zwaluwstaartvormig bevestigingselement is voorzien. Tndien gewenst is het mogelijk om ook aan de zich evenwijdig aan de zijde 6 uitstrekkende zijde 8 een dergelijke eerste kleminrichting te voorzien die bijvoorbeeld geschikt is voor het inldemmen van rechthoekige 5 werkstukken.

Het klemmen in de eerste kleminrichting kan ook op andere wijzen zoals bijvoorbeeld met behulp van magneetkracht plaatsvinden.

Het is ook mogelijk om het frame 3 aan weerszijden roteerbaar te lageren.

Claims (13)

1. Werkwijze voor het bewerken van een werkstuk (45), waarbij het werkstuk (45) in een eerste kleminrichting (9,10) van een bewerkingsinrichting wordt geklemd voor het aanbrengen van ten minste een element, waarna het werkstuk 5 (45) wordt overgebracht naar een tweede kleminrichting (12) van de bewerkingsinrichting, waarbij het werkstuk (45) met behulp van het element in de tweede kleminrichting (12) van de bewerkingsinrichting wordt geklemd, terwijl de eerste kleminrichting (9,10) met de bewerkingsinrichting verbonden blijft, met het kenmerk, dat de eerste en tweede kleminrichtingen (9,10,12) op verschillende 10 zijden van een om een zwenkas (2) zwenkbare klemtafel (1) zijn gelegen, welke klemtafel (1) ten minste zwenkbaar is van een eerste positie waarin het in de eerste kleminrichting (9,10) geklemde werkstuk (45) bewerkbaar is voor het aan het werkstuk (45) aanbrengen van het element dat een zwaluwstaartvormig bevestigingselement (45) omvat, naar een tweede positie waarin het met behulp 15 van het zwaluwstaartvormig bevestigingselement (45) in de tweede kleminrichting (12) geklemde werkstuk (45) bewerkbaar is en vice versa.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het werkstuk (45) met behulp van een grijper in de eerste en/of tweede kleminrichting (9,10,12) wordt 20 gepositioneerd en/of daaruit wordt verwijderd.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de op het werkstuk (45) uit te voeren bewerking een verspanende bewerking is.

4. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het werkstuk (45) cilindervormig is, waarbij het zwaluwstaartvormigc bevestigingselement (45) op een kopse zijde van het cilindervormige werkstuk (45) wordt aangebracht.

5. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies 1-3, met het kenmerk, dat het werkstuk (45) cilindervormig is, waarbij het zwaluwstaartvormige bevestigingselement (45) op een langszijde van het cilindervormige werkstuk (45) wordt aangebracht.

6. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de bewerkingsinrichting is voorzien van ten minste een frees voor het in het werkstuk (45) frezen van het zwaluwstaartvormige bevestigingselement (45) .

7. Bewerkingsinrichting voor het bewerken van een werkstuk (45), welke 5 bewerkingsinrichting is voorzien van ten minste een eerste kleminrichting (9,10) die geschikt is voor het inklemmen van het van een element te voorzien werkstuk (45), welke bewerkingsinrichting verder is voorzien van een tweede kleminrichting (12) die geschikt is voor het met behulp van het element inklemmen van het werkstuk (45), met het kenmerk, dat de bewerkingsinrichting is voorzien van ten 10 minste een gereedschap voor het aanbrengen in de eerste kleminrichting (9,10) geklemd werkstuk (45) van het element dat een zwaluwstaartvormig bevestigingselement (45) omvat, waarbij de eerste en tweede kleminrichtingen (9, 10,12) op verschillende zijden van een om een zwenkas (2) zwenkbare ldemtafel (1) zijn gelegen, welke ldemtafel (1) ten minste zwenkbaar is van een eerste positie 15 waarin het werkstuk (45) bewerkbaar is voor het aan het werkstuk (45) aanbrengen van het zwaluwstaartvormig bevestigingselement (45) naar een tweede positie waarin het met behulp van het zwaluwstaartvormig bevestigingselement (45) in de tweede ldcminrichting (12) geklemde werkstuk (45) met het gereedschap bewerkbaar is en vice versa. 20

8. Bewerldngsinrichting volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat de bewerkingsinrichting is voorzien van ten minste een frees omvattend gereedschap voor het in het werkstuk (45) frezen van het zwaluwstaartvormige bevestigingselement (45) . 25

9. Bewerldngsinrichting volgens conclusie 7 of 8, met het kenmerk, dat dc bewerkingsinrichting is voorzien van verschillende eerste kleminrichting (9, io)en die respectievelijk geschikt zijn voor het inldemmen van een kopse zijde en een langszijde van een cilindervormig werkstuk (45). 30

10. Bewerkingsinrichting volgens een der voorgaande conclusies 7-9, met het kenmerk, dat de eerste kleminrichting (9,10) is voorzien van een uitsparing (34) die wordt begrensd door ten minste twee een hoek met elkaar insluitende aanlegvlakken (35) alsmede van een ten opzichte van de aanlegvlakken (35) verplaatsbaar klemvlak (36).

11. Bewerkingsinrichting volgens conclusie 10, met het kenmerk, dat de aanlegvlakken (35) en het klemvlak (36) een hoek van ongeveer 6o° met elkaar 5 insluiten.

12. Bewerkingsinrichting volgens een der voorgaande conclusies 7-11, met het kenmerk, dat de eerste kleminrichting (9,10) een centraal gedeelte (14) en twee aan weerszijden van het centrale gedeelte (14) gelegen ldemdelen (15,16) omvat die elk 10 afzonderlijk van het centrale gedeelte (14) af en naar het centrale gedeelte (14) toe verplaatsbaar zijn.

13. Bewerkingsinrichting volgens conclusie 12, met het kenmerk, dat het centrale gedeelte (14) en het ldemdeel (15,16) ldemvlakken (18, 22; 21, 23) omvatten die een 15 hoek van ongeveer 30° met elkaar insluiten. 1 Bewerkingsinrichting volgens een der voorgaande conclusies 7-13, met het kenmerk, dat met behulp van de bewerkingsinrichting ten minste verspanende bewerkingen uitvoerbaar zijn. 20