NL1022874C2 - Kweekmateriaal voor gewassen. - Google Patents

Description

Titel: Kweekmateriaal voor gewassen

De uitvinding heeft betrekking op een kweekmateriaal voor gewassen omvattende een poreus, coherent substraatmateriaal voor het daarin opnemen van wortels van een door het substraatmateriaal te dragen gewas.

5 Bekend is, zeker in de hedendaagse glastuinbouw, bij het kweken van gewassen gebruik te maken van substraten in plaats van grond voor het wortelen van de te kweken gewassen. Voor het materiaal van het substraat kan daarbij gedacht worden aan steenwol, glaswol, kokosmateriaal, steendraden, celschuim, fibers etc alsmede mengsels van die materialen in 10 blok- of matvorm. Voorwaarde is enerzijds dat het substraatmateriaal voldoende coherent is om de gewassen te dragen en anderzijds dat de wortels door het substraatmateriaal heen kunnen dringen. Het substraatmateriaal dient daarbij verder zodanig poreus te zijn dat dit water met voedingsstoffen op kan nemen en door kan geven aan de wortels van de 15 gewassen. Aldus zijn de toegevoerde voedingsstoffen nauwkeurig te verdelen en regelen. Een verder voordeel is dat gebruik kan worden gemaakt van een inert materiaal dat vrij is en kan blijven van ziekteverwekkers zoals die in teeltgrond aanwezig kunnen zijn.

Met de uitvinding wordt een verbeterd kweekmateriaal van het in 20 de aanhef omschreven type beoogd.

Dit wordt overeenkomstig de uitvinding verkregen, als in het substraat voorzieningen zijn aangebracht die een niet doordringbare barrière vormen voor de wortels van een door het substraat te dragen gewas, welke voorzieningen zodanig plaatselijk zijn aangebracht, dat de 25 wortels tijdens het groeien deze door uitwijken kunnen omgaan.

Onderzoekingen hebben aangetoond, dat wortels in een substraatmateriaal de neiging hebben vrijwel recht en zonder of met een gering aantal vertakkingen naar beneden te groeien, waardoor zich aan de I onderzijde van de laag substraatmateriaal een kluwen wortels vormt.

I Verder heeft ook water toegevoerd aan het substraatmateriaal de neiging I naar beneden te zakken, waardoor zich de situatie kan voordoen dat het H grootste deel van de wortels van een gewas wordt omgeven door stilstaand 5 water.

I Door nu overeenkomstig de onderhavige uitvinding plaatselijk voor I de wortels niet doordringbare barrières aan te brengen kunnen deze niet I meer onbelemmerd rechtdoor naar beneden groeien, maar worden door de I niet doordringbare barrières gedwongen uit te wijken, hetgeen resulteert in I 10 meerdere en vertakte wortels, dat wil zeggen de wortels verspreiden zich over een groter gebied en doorwortelen zodoende het substraatmateriaal I veel meer in zijn totaliteit; derhalve min of meer overeenkomstig de wortelgroei in heterogene grond. Door de grotere hoeveelheid vertakte I wortels in, in het bijzonder het bovenste deel van het substraatmateriaal I 15 wordt het maximaal te benutten volume van het substraat gebruikt ten I aanzien van bijvoorbeeld water-, nutriënten- en zuurstofopname door de wortels aanzienlijk bevorderd met als gevolg weliger en gezonder groeiende I gewassen, hetgeen ook de productiviteit van vruchten dragende gewassen, I zoals bijvoorbeeld komkommers, vergroot.

I 20 Wil een dergelijke vertakte wortelgroei in het substraatmateriaal I worden verkregen, dan dienen de impermeabele voorzieningen niet door de wortels opzij te kunnen worden gedrukt. Derhalve kan het, indien het I substraatmateriaal niet van nature een borgend effect heeft op bedoelde I voorzieningen overeenkomstig een verdere uitvoeringsvorm van de I 25 uitvinding de voorkeur verdienen, dat de voorzieningen verankerd, althans I in hoofdzaak niet verplaatsbaar binnen het substraatmateriaal zijn I aangebracht.

I De vorm en wijze van groeien van de wortels kan overeenkomstig I het gewenste doel worden beïnvloed, als volgens een verdere I 30 uitvoeringsvorm van de uitvinding de niet doordringbare barrière als in het 3 substraatmateriaal plaatselijk verdeelde obstakels is aangebracht. Met de pakkingsdichtheid en verspreiding van de obstakels is dan de wortelgroei op de gewenste wijze te bevorderen.

Teneinde het uitwijken door blokkeren van de wortelgroei door het 5 creëren van een mechanische weerstand geen groeibehindering te laten vormen, doch juist een bevordering van de spreiding en de vertakking te laten zijn kan het overeenkomstig een verdere uitvoeringsvorm van de uitvinding voordelen bieden de obstakels te voorzien van een glad oppervlak. Dit effect kan nog verder worden bevorderd, als de obstakels een 10 bolvormige configuratie hebben. Daarbij kunnen de obstakels onder meer I zijn vervaardigd van steen. Een bijzondere voorkeur wordt er volgens de I uitvinding evenwel voor uitgesproken, dat de obstakels bestaan uit I glasparels. Deze vormen uiterst effectieve, voor wortels niet doordringbare I obstakels, die daarnaast echter door hun gladde bolvorm optimale I 15 omstandigheden scheppen om de wortelgroei in de gewenste, zich I vertakkende en over het substraatmateriaal verspreidende vorm te laten I plaatsvinden.

I Daarnaast is het volgens een andere uitvoeringsvorm van de I uitvinding ook mogelijk, dat de niet doordringbare barrière is gevormd uit I 20 een zelfde inert materiaal als het substraat, doch een aanzienlijk hogere, I dat wil zeggen door de wortels niet doordringbare dichtheid heeft dan het omgevende substraatmateriaal.

I Een andere mogelijkheid voor het creëren van de gewenste barrière I wordt verkregen als overeenkomstig een verdere uitvoeringsvorm van de 25 uitvinding de niet doordringbare barrière als ten minste een plaatselijk I onderbroken laag in het substraatmateriaal is aangebracht, waarbij het I dan, zeker als er meerdere lagen in het substraatmateriaal worden I aangebracht, de voorkeur kan verdienen, dat de ten minste ene plaatselijk I onderbroken laag zich in hoofdzaak horizontaal uitstrekt. Daarnaast is het I 30 ook mogelijk, dat de ten minste ene plaatselijk onderbroken laag zich min of H meer bolvormig vanuit een centraal punt benedenwaarts in het substraatmateriaal uitstrekt. Hiermee is een uitwaaiering van de wortelgroei te bevorderen, welk effect nog kan worden vergroot, als de ten minste ene plaatselijk onderbroken laag in het schedelpunt van zijn 5 bolvormige configuratie niet onderbroken is uitgevoerd.

H In plaats van een mechanische blokkering van de wortelgroei kan I ook worden gekozen voor een chemische blokkering. Dit is overeenkomstig een verdere uitvoeringsvorm van de uitvinding te verwezenlijken, als de niet doordringbare barrière bestaat uit ten minste een chemische laag, meer 10 in het bijzonder uit een hormoonlaag. Ook kan voor een combinatie van mechanische en chemische blokkering worden gekozen. Hierbij kan de niet H doordringbare barrière bestaan uit inert materiaal waarop een chemische laag, bijvoorbeeld een plantenhormoon, is aangebracht.

I Zoals vermeld hebben de wortels de neiging zo snel mogelijk I 15 omlaag in het substraatmateriaal te groeien. Teneinde deze neiging zo snel I mogelijk teniet te doen, wordt er overeenkomstig een verdere I uitvoeringsvorm van de uitvinding een bijzondere voorkeur voor I uitgesproken, dat de niet doordringbare barrière zich althans direct onder I en/of in de nabijheid van een in het substraatmateriaal voorzien plantgat 20 bevindt.

Onder verwijzing naar in een de bijgaande tekening, zij het uitsluitend bij wijze van niet beperkend voorbeeld, weergegeven uitvoeringsvoorbeeld zal het kweekmateriaal volgens de uitvinding thans nader worden toegelicht. Daarbij toont 25 Fig. 1 een bovenaanzicht van een blok kweekmateriaal volgens de uitvinding; en

Fig. 2 een dwarsdoorsnede volgens de lijn ΙΙΊΙ in Fig.l.

In de figuren is een rechthoekig blok 1 kweekmateriaal, waarbij gedacht kan worden aan substraatmateriaal zoals bijvoorbeeld steenwol, 30 glaswol, kokosmateriaal, steendraden, celschuim, fibers en dergelijke, 5 weergegeven, waaruit uitgaande van bovenvlak la symmetrisch een kleiner rechthoekig blok 2 is losgesneden, dat centraal is voorzien van een plantgat 3, waarin kan worden gezaaid of een perspotje met een daarin gekiemd plantje kan worden geplaatst ten behoeve van het (verder) opkweken van 5 het plantje. Op de bodem van de door het uitsnijden van het blok 2 verkregen uitsparing in het blok 1 is een laag glasparels 4 aangebracht waarna het blok 2 met daarin aangebracht plantgat 3 weer terug in het blok is geplaatst.

Tijdens het groeien stuiten de wortels van een plantje op de laag 10 glasparels 4 en worden daardoor gedwongen om die glasparels 4 heen te groeien. Dit heeft een vertakking en verspreiding van de wortels over de laag glasparels 4 tot gevolg resulterend in een zich ter hoogte van de laag glasparels 4 vertakkend en verspreidend wortelnetwerk, zoals in Fig. 2 met verwijzingscijfer 5 is aangeduid, dat zich vanaf bedoeld niveau verdeeld over 15 het blok 1 door de laag glasparels 4 heen verder naar beneden toe groeit. Dit in tegenstelling tot bij een situatie waar de laag glasparels 4 zou ontbreken. De wortels zouden dan in hoofdzaak niet of nauwelijks vertakt omlaag groeien tot de onderzijde van het blok 1 en daar gestuit door de niet-weergegeven steunlaag waarop het blok 1 is geplaatst zich zijdelings 20 verspreiden, zoals in Fig. 2 met verwijzingscijfer 5' is aangeduid.

Omdat water de neiging heeft in een dergelijk substraatmateriaal naar beneden te zakken, zou een wortelnetwerk 5’ dan omgeven zijn door water, hetgeen de gewenste zuurstofopname door de wortels in ongunstige zin zou beïnvloeden. Door de laag glasparels 4 wordt een wortelnetwerk 5 25 verkregen dat op een hoger niveau reeds veelvuldig is vertakt en meer over het blok 1 is gespreid. Hierdoor is het mogelijk het volume van het substraat zo optimaal mogelijk te gebruiken voor bijvoorbeeld water-, nutriënten- en zuurstofopname door de wortels met als gevolg een weliger en gezonder groeiende plant, hetgeen ook de productiviteit van vruchten dragende 30 gewassen, zoals bijvoorbeeld komkommers, vergroot.

1 7 A

6

Het spreekt voor zich, dat er binnen het kader van de uitvinding, zoals neergelegd in de bijgaande conclusies, naast de reeds besproken nog vele verdere wijzigingen en varianten mogelijk zijn. Zo kunnen de niet doordringbare voorzieningen zijn samengesteld uit obstakels en plaatselijk 5 onderbroken lagen. Ook zijn er combinaties van mechanische en chemische obstakels mogelijk. Hoewel er in het uitvoeringsvoorbeeld een enkele laag glasparels is weergegeven, kunnen er ook op meerdere niveaus dergelijke lagen worden aangebracht. Die lagen hoeven niet, zoals getoond een vlakke configuratie te hebben, maar kunnen ook gebogen zijn uitgevoerd, 10 bijvoorbeeld deels bol- of ellipsvormig met de schedel centraal onder de van een plant afkomstige wortelbundel. Uiteraard is het ook mogelijk een obstructielaag op andere wijze aan te brengen dan het aanbrengen van een laag glasparels. Ook zijn andere wijzen van realiseren dan door uitsnijden van een blok uit een ander blok mogelijk. Zo kan gedacht worden aan het 15 samenstellen van een blok kweekmateriaal uit opeenvolgende lagen. In het uitvoeringsvoorbeeld is een laag glasparels getoond die zich over een relatief groot gebied uitstrekt. Evenwel zijn ook toepassingsgevallen denkbaar waar het aanbrengen van een dergelijke of soortgelijke laag met geringere uitgestrektheid, bijvoorbeeld alleen ter plaatse van het plantgat, tot de 20 mogelijkheden behoort.

Claims (14)

1. Kweekmateriaal voor gewassen omvattende een poreus, coherent substraatmateriaal voor het daarin opnemen van wortels van een door het substraatmateriaal te dragen gewas, met het kenmerk, dat in het substraat voorzieningen zijn aangebracht die een niet doordringbare barrière vormen 5 voor de wortels van een door het substraat te dragen gewas, welke voorzieningen zodanig plaatselijk zijn aangebracht, dat de wortels tijdens het groeien deze door uitwijken kunnen omgaan.

2. Kweekmateriaal volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de voorzieningen verankerd, althans in hoofdzaak niet verplaatsbaar binnen 10 het substraatmateriaal zijn aangebracht.

3. Kweekmateriaal volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de niet doordringbare barrière als in het substraatmateriaal plaatselijk verdeelde obstakels is aangebracht.

4. Kweekmateriaal volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat de 15 obstakels een glad oppervlak hebben.

5. Kweekmateriaal volgens conclusie 3 of 4, met het kenmerk, dat de obstakels een bolvormige configuratie hebben.

6. Kweekmateriaal volgens een der conclusies 3-5, met het kenmerk, dat de obstakels van steen zijn vervaardigd.

7. Kweekmateriaal volgens een der conclusies 3-5, met het kenmerk, dat de obstakels bestaan uit glasparels.

8. Kweekmateriaal volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de niet doordringbare barrière is gevormd uit een zelfde inert materiaal als het substraat, doch een aanzienlijk hogere, dat wil zeggen 25 door de wortels niet doordringbare dichtheid heeft dan het omgevende substraatmateriaal. i Π λ j i

9. Kweekmateriaal volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de niet doordringbare barrière als ten minste een plaatselijk onderbroken laag in het substraatmateriaal is aangebracht.

10. Kweekmateriaal volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de ten 5 minste ene plaatselijk onderbroken laag zich in hoofdzaak horizontaal uitstrekt.

11. Kweekmateriaal volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de ten minste ene plaatselijk onderbroken laag zich min of meer bolvormig vanuit een centraal punt benedenwaarts in het substraatmateriaal uitstrekt.

12. Kweekmateriaal volgens conclusie 11, met het kenmerk, dat de ten minste ene plaatselijk onderbroken laag in het schedelpunt van zijn bolvormige configuratie niet onderbroken is uitgevoerd.

13. Kweekmateriaal volgens een der conclusies 9-12, met het kenmerk, dat de niet doordringbare barrière bestaat uit ten minste een chemische 15 laag, meer in het bijzonder uit een hormoonlaag.

14. Kweekmateriaal volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de niet doordringbare barrière zich althans direct onder en/of in de nabijheid van een in het substraatmateriaal voorzien plantgat bevindt.