<Desc/Clms Page number 1>
INRICHTING EN WERKWIJZE VOOR HET AANDRIJVEN VAN ÉÉN OF
MEERDERE POOLLADERS VOOR DE SELECTIE VAN ÉÉN OF
MEERDERE POOLGARENS De uitvinding betreft een inrichting en een werkwijze voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één ofmeerdere poolgarens.
Dergelijke inrichting wordt tot op heden voornamelijk toegepast bij grijperaxminsterweefmachines.
Zo wordt in BE 1 010 005 een inrichting beschreven voor het geleiden en het bewegen van de poolladers in een grijperaxminsterweefmachine. In deze inrichting worden de poolladers door lineaire motoren onder besturing direct van de ene positie in de andere gebracht. De selectiebeweging blijft daarbij beperkt tot het verplaatsen over die afstand tussen twee opeenvolgende selectiestanden.
Deze inrichting heeft als nadeel dat de lineaire motoren moeten voorzien zijn van zeer precieze rechtgeleidingen om de onderlinge aantrekkingskrachten op te vangen tussen de elektrische stroomvoerende wikkelingen en magnetisch veld opwekkende permanente magneten. Deze rechtgeleidingen en ook de lineaire motoren zijn relatief duur. Rechtgeleidingen vergen een goede smering en er is dus nood aan een goed onderhoud.
In EP 1 029 959 wordt een inrichting beschreven voor het geleiden en het aandrijven van de poolladers gebaseerd op het gebruik van klassieke motoren met draaiend anker. Bij deze inrichting is aan elke poollader een aandrijfmotor met draaiend anker gekoppeld. Die koppeling verloopt volgens de voorgestelde figuren steeds met een aandrijfhulpmiddel zoals een tandriem en een tandwiel dat werkt als tussenwiel of eenvoudig een tandwiel als tussenwiel.
<Desc/Clms Page number 2>
Het nadeel van deze inrichting is dat deze meer transmissiecomponenten met bijkomende lageringen vereist, waardoor er een hogere slijtage en dus relatief veel onderhoud is. Bovendien veroorzaken deze tussenwielen meer speling in het aandrijfsysteem zodat de precisie van de aangestuurde posities verloren gaat.
Daardoor wordt het poolgaren niet meer precies boven de grijperbekken gepositioneerd. Dit is de oorzaak van het feit dat de grijperbekken naast het aangeboden poolgaren grijpen met als gevolg dat de wachterinrichting op het poolgaren een stilstand van de weefmachine beveelt.
Een eerste doel van de uitvinding is te voorzien in een inrichting voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens die bovenvermelde nadelen niet vertoont.
Het is daarbij tevens een doel om een inrichting te voorzien voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens zodat een directe aandrijving van de poolladers door hun respectievelijke motor tot stand komt zonder enig tussengeschakeld hulpmiddel, waarbij de speling minimaal kan gehouden worden en waarbij de inrichting zo compact mogelijk wordt voorzien.
Deze doelen worden bereikt door te voorzien in een inrichting voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens, omvattende minstens één aandrijfmotor voor het aandrijven van minstens één poollader, waarbij genoemde poollader in een vlak onder het motorlichaam van genoemde aandrijfmotor beweegt, maar waarbij op de motoras van genoemde aandrijfmotor aandrijfmiddelen voorzien zijn voor het rechtstreeks aandrijven van genoemde poollader.
De aandrijfmiddelen omvatten daarbij bij voorkeur een tandwiel dat een straal heeft die groter is dan de afstand tussen de motoras en het onderste punt van het motorlichaam.
<Desc/Clms Page number 3>
In een voorkeursuitvoering van een inrichting volgens de uitvinding is het motorlichaam voorzien van een uitsparing zodanig dat het tandwiel dat een naastliggende poollader aandrijft zich gedeeltelijk in deze uitsparing uitstrekt.
Dit heeft als voordeel dat de lengte van de lijn van motoren wordt beperkt in lengterichting voor eenzelfde aantal motoren of dat meer motoren op dezelfde lengte geplaatst kunnen worden.
In een bijzondere uitvoeringsvorm van een inrichting volgens de uitvinding grijpt het tandwiel rechtstreeks in op een tandheugel die voorzien is aan de poollader.
Daarbij is bij voorkeur de breedte van het tandwiel en de tandheugel nagenoeg gelijk aan de deling van de poolladers.
Daarnaast worden de aandrijfmotoren bij voorkeur in een lijn volgens de lengterichting van de poolladers opgesteld telkens verzet over een deling in een richting loodrecht op de lengterichting van de poolladers.
In een specifieke uitvoeringsvorm van een inrichting volgens de uitvoering is tussen de bundel van poolgarens en de voorste aandrijfmotor van de lijn van aandrijfmotoren een dubbelzijdige geleiding voorzien die zowel ondersteunend is als de opwaartse beweging van de poolladers onder invloed van de elastische terugtrekkracht van het poolgaren verhindert.
Door het voorzien van dergelijke dubbelzijdige geleiding kan ook de tanddruk opgevangen worden en wordt doorbuiging onder invloed van de tanddruk vermeden.
Bij voorkeur is de afstand van de dubbelzijdige geleiding tot de voorste aandrijfmotor van de lijn van aandrijfmotoren zodanig dat het krachtenkoppel dat ontstaat wanneer een poolgaren door een poollader getrokken wordt gecompenseerd
<Desc/Clms Page number 4>
wordt door een tegenwerkend koppel dat ontstaat tussen het tandwiel op de eerste aandrijfmotor in de lijn van aandrijfmotoren en de dubbelzijdige geleiding.
In een bijzondere voorkeursuitvoering van een inrichting volgens de uitvinding zijn de poolladers bovenaan voorzien van een geleidingsstrip die uitsteekt boven het bovenvlak van de poolladers en die een lengte heeft die groter is dan de slaglengte.
Een ander nadeel van de gekende inrichting voor het geleiden en het bewegen van de poolladers in een grijperaxminsterweefinachine zoals besproken in BE 1 010 005 is dat de poolladers in een stofrijke omgeving werken, waardoor de rechtgeleidingen aan vervuiling onderhevig zijn en de poolladers makkelijk vastlopen.
Een bijkomend doel bestaat erin om een inrichting te voorzien voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens met één of meerdere kenmerken van deze uitvinding, maar die kan werken in een stofrijke omgeving zonder grote behoefte aan onderhoud.
Dit doel wordt bereikt door te voorzien in een inrichting volgens deze uitvinding waarbij de poolladers door ten minste drie geleidingskammen worden ondersteund.
Op deze manier wordt een open kamgeleiding bekomen, wat als voordeel heeft dat het stof tussen de ruimtes tussen de geleidingskammen kan doorvallen en er koellucht kan gestuurd worden naar de motoren.
In een alternatieve voorkeursuitvoering van een inrichting volgens de uitvinding wordt elke poollader ondersteund door een geleidingsstuk dat bevestigd is aan elke overeenkomstige aandrijfmotor.
Dit heeft als voordeel dat de verbinding tussen de aandrijfmotor en het geleidingsstuk vast is, minder temperatuursafhankelijk en minder trillingsgevoelig.
<Desc/Clms Page number 5>
In een voorkeursuitvoering van een inrichting volgens de uitvinding omvat de inrichting één of meerdere uitneembare modules, waarbij per module twee lijnen van aandrijfmotoren voorzien zijn.
Een ander doel van de uitvinding is te voorzien in een werkwijze voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens, waarbij elke poollader rechtstreeks wordt aangedreven via een aandrijfmotor en waarbij controle gehouden wordt over de juiste positionering van de poollader.
Dit doel kan bereikt worden door te voorzien in een werkwijze voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens, waarbij elke poollader rechtstreeks wordt aangedreven via een aandrijfmotor en waarbij het aansturen van de aandrijfmotor voor het aandrijven van de poollader gebeurt volgens het half reset-principe, waarbij de poollader telkens over een tussenpositie bewogen wordt, waarbij deze tussenpositie de middenpositie is en waarbij de positie van de poollader gecontroleerd wordt in deze middenpositie.
In een voorkeurswerkwijze volgens de uitvinding gebeurt het controleren van de middenpositie van een poollader door middel van een lichtstraal.
Een verder doel van de uitvinding is te voorzien in een werkwijze voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens, waarbij elke poollader rechtstreeks wordt aangedreven via een aandrijfmotor en waarbij de poolladers direct van de ene naar een andere kleurselectiepositie worden gebracht en van tijd tot tijd te controleren of de positie van alle poolladers nog juist is.
Dit doel kan bereikt worden door te voorzien in een werkwijze voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens, waarbij elke poollader rechtstreeks worden aangedreven via een aandrijfmotor en waarbij het aansturen van tenminste één aandrijfmotor voor het aandrijven van een
<Desc/Clms Page number 6>
poollader zonder half reset gebeurt, waarbij na een aantal bewegingen van de poollader of na een bepaalde tijd één half reset-beweging wordt uitgevoerd ter controle of alle poolladers zich nog in een gecontroleerde positie bevinden.
Deze uitvinding wordt nu nader toegelicht aan de hand van de hierna volgende gedetailleerde beschrijving van een voorkeurdragende inrichting voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens volgens deze uitvinding. De bedoeling van deze beschrijving is uitsluitend een verduidelijkend voorbeeld te geven en om verdere voordelen en bijzonderheden van deze uitvinding aan te duiden, en kan dus geenszins als een beperking van het toepassingsgebied van de uitvinding of van de in de conclusies opgeëiste octrooirechten.
In deze gedetailleerde beschrijving wordt door middel van referentiecijfers verwezen naar de hierbij gevoegde tekeningen, waarbij - figuur 1 een perspectief zicht is van een inrichting voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens volgens de uitvinding ; - figuur 2 een detail is van het in een cirkel aangeduide op figuur 1; - figuur 3 een detail is van het in een cirkel aangeduide op figuur 4; - figuur 4 een perspectief zicht is van een twee poolladers die elk aangedreven worden door een aandrijfmotor; - figuur 5 een bovenaanzicht is van een inrichting voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens volgens de uitvinding ;
- figuur 6 een zijaanzicht is van een inrichting voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens volgens de uitvinding ; In een inrichting (1) voor het aandrijven van één of meerdere poolladers (2) voor de selectie van één of meerdere poolgarens (15) volgens de uitvinding, zoals wordt
<Desc/Clms Page number 7>
voorgesteld op figuur 1, is per poollader (2) één aandrijfinotor (4), meer bepaald een rotatieve aandrijfmotor, voorzien, zoals wordt voorgesteld op figuren 3 en 4. Dezee aandrijfmotoren (4) zijn opgehangen aan een structuur boven de poolladers (2). De poollader (2) beweegt daarbij in een vlak onder het motorlichaam (7) van de aandrijfinotor (4). Op de motoras (5) is een tandwiel (6) geplaatst die een straal (R) heeft die groter is dan de afstand (A) motoras - onderste punt van het motorlichaam (7).
Dit tandwiel (6) grijpt rechtstreeks in op een tandheugel (9), voorzien in kunststof, die aan de poollader (2) bevestigd is. De breedte van het tandwiel (6) en de tandheugel (9) is nagenoeg gelijk aan de deling van de poolladers (2). Bij voorkeur worden 16 delingen per lengte overbrugd, waarbij per 2,54 cm (komt overeen met 1 inch) 7 à 9 delingen worden voorzien.
De aandrijfmotoren (4) worden in één lijn volgens de lengterichting (X) van de poolladers (2) opgesteld, zoals wordt voorgesteld op figuren 1, 5 en 6. Deze aandrijfmotoren (4) zijn verzet over een deling in een richting (Y) loodrecht op de lengterichting (X) van de poolladers (2), zoals te zien is in figuur 2. De tandwielen (6) zijn daarbij ook verzet over een deling.
Zoals te zien is in figuren 1, 2, 5 en 6, overlappen de tandwielen (6) elkaar in lengterichting (X) waardoor de lengte van een lijn motoren in lengterichting (X) beperkt wordt of meer motoren op dezelfde lengte geplaatst kunnen worden.
Daarvoor is het motorlichaam (7) voorzien van een uitsparing (10) waarin een tandwiel (6) dat een naastliggende poollader (2) aandrijft zich gedeeltelijk uitstrekt.
De poolladers (2) worden door minstens drie en bij voorkeur vier geleidingskammen (11) ondersteund, zoals getoond wordt op figuren 1, 2, 5 en 6. Op deze manier wordt een open kamgeleiding bekomen waarbij tussen de verschillende geleidingskammen (11) het stof kan doorvallen en er koellucht naar de aandrijfmotoren (4) kan stromen.
In een alternatieve uitvoering voor het geleiden van de poolladers (2), zoals wordt voorgesteld op figuur 7, gebeurt de geleiding van de poollader (6) via een tandheugel
<Desc/Clms Page number 8>
(9) via een geleidingsstuk (16) dat aan de aandrijfmotor (4) zelf bevestigd wordt, bijv. vastgemaakt aan het motorlichaam (7) aan de kant van het tandwiel (6), en zich uitstrekkend onder de poollader (2), zodat de verbinding tussen de aandrijfinotor (4) en het geleidingsstuk (16) vast is, en verder minder temperatuursafhankelijk en minder trillingsgevoelig is.
Deze alternatieve uitvoering heeft als voordeel tegenover het gebruik van minstens drie geleidingskammen (11) dat er geen grotere klemming kan optreden van het tandwiel (6) op de tandheugel (9) door uitzetting van de aandrijfmotor (4) en het tandwiel (6) ten gevolge van de temperatuur. Een ander voordeel is dat bij trillingen de ingrijping van het tandwiel (6) of de tandheugel (9) bij dergelijke uitvoering constant is, wat bij het gebruik van minstens drie geleidingskammen (11) niet altijd het geval is.
Tussen de bundel poolgarens (15) en de eerste aandrijfmotor (4a) van een lijn van aandrijfmotoren (4), zoals wordt voorgesteld op figuren 1, 5 en 6, is er een dubbelzijdige geleiding (12) voorzien die zowel ondersteunend is als de opwaartse beweging van de poolladers (2) onder invloed van de elastische terugtrekkracht van het poolgaren (15) moet verhinderen. Verder dient de dubbelzijdige geleiding (12) om de tanddruk op te vangen en doorbuiging onder invloed van tandkrachten op te vangen. Daartoe zijn de poolladers (2) op die plaats over een bepaalde lengte die iets groter is dan de slaglengte, i. e. de maximale afstand van de eerste tot het laatste poolgaren (15) dat moet kunnen bewogen worden, voorzien van een extra geleidingsstrip (13) die uitsteekt boven het bovenvlak van de poolladers (2).
De afstand (x) van de dubbelzijdige geleiding (12) tot de eerste motor (4a) van een lijn van aandrijfmotoren (4) heeft een zodanige grootte dat het krachtenkoppel dat ontstaat wanneer een poolgaren (15) door de poolhouder (14), zoals voorgesteld op figuur 1, getrokken wordt opgevangen door een tegenwerkend koppel tussen aandrijfmotor (4a) - tandwiel (6) en de dubbele geleiding (12).
<Desc/Clms Page number 9>
De poolladers (12) zijn bij voorkeur nagenoeg horizontaal opgesteld, maar deze kunnen ook verticaal of geïnclineerd voorzien worden.
Twee lijnen aandrijfmotoren (4) worden in één module voorzien die uitneembaar is opgesteld.
Om met de alternatieve uitvoering voor het geleiden van de poolladers (2), zoals voorgesteld in figuur 7, de aandrijfmotoren (4) in modules te kunnen opstellen en monteren, dienen de poolladers (2) met tandheugel (9) afgekort te worden tot een lengte waarbij nog juist ingrijping is van het tandwiel (6) op de tandheugel (9) in de meest vooruitgeschoven poolladerpositie. Op deze manier kunnen alle poolladers (2) die gekoppeld zijn aan dezelfde module over 1 keer de steek in lengterichting verschoven worden zodat de tandwielen (6) van de tandheugels (9) vrijkomen en de aandrijfmotoren (4) met de eraan verbonden geleidingsstukken (16) vrij naar boven kunnen bewogen worden.
Nadat het stuurmechanisme van de weefmachine, bijv. de jacquardinrichting, het positioneren van de poolladers zodat de gewenste poolgarens (15) aangeboden worden aan de grijpers beëindigd heeft, nemen de grijpers de poolgarens (15) en trekken deze uit over de gewenste poollengte.
Alvorens nu het mes deze poolgarens (15) doorsnijdt op de door de grijpers ingestelde lengte, worden alle poolladers (2) tegelijk in een richting naar de wever toe bewogen om de poolgarens (15) in een positie te brengen die bij het plaatsen van de poolgarens (15) in het grondweefsel beter de loodrechtheid op het grondweefsel benadert.
Het voordeel van dergelijke werkwijze is dat de grijperbeweging die niet start in de richting van het aangevoerde en uitgetrokken poolgaren (15), en dus in op poollengte uitgetrokken toestand zich schuin gaat gedragen, door de bijkomende, gestuurde
<Desc/Clms Page number 10>
beweging van het stuurmechanisme, bijv. de jacquardinrichting, terug recht geplaatst wordt.
Het aansturen van tenminste één aandrijfmotor voor het aandrijven van een poollader volgens de uitvoering van de uitvinding zoals hierboven beschreven kan volgens verschillende werkingsprincipes gebeuren, waarvan hier twee mogelijke werkingsprincipes worden beschreven, nl. met half reset en zonder half reset.
Bij het half reset-werkingsprincipe gebeurt de opstart in full-reset. Bij full-reset worden alle poolladers (2) door hun respectievelijke aandrijfmotoren (4) in een homepositie gebracht bepaald door een mechanische aanslag. Op deze mechanische aanslagpositie worden alle aandrijfmotoren (4) en tandheugels (9) gesynchroniseerd. Vanuit de full-reset homepositie worden alle poolladers aangestuurd naar een half reset-positie zijnde een middenpositie in het midden tussen de twee uiterste poolselectieposities. Vanuit deze half reset-positie worden de aandrijfmotoren (4) aangestuurd om elk hun poollader (2) het geselecteerde poolgaren (15) te laten aanbieden aan hun respectievelijke poolgrijper (niet voorgesteld op de figuur).
In een alternatieve uitvoering stuurt iedere aandrijfinotor (4) zijn snelheid op een dusdanige manier dat de selectiepositie voor alle poolladers (2) ongeveer gelijktijdig bereikt wordt. Na het bereiken van de selectiepositie wachten alle poolladers (2) gedurende een voorziene tijd om ten eerste de poolgrijpers toe te laten de geselecteerde poolgarens (15) te grijpen en ten tweede de poolgarens (15) af te snijden. Daarna worden de aandrijfmotoren (4) aangestuurd om de poolladers, in een alternatieve uitvoering ongeveer gelijktijdig, terug in de half reset-positie te brengen. Deze positie wordt gecontroleerd door een optische sensor die de weefinachine laat stoppen wanneer niet alle poolladers (2) in positie zijn. Wanneer de weefmachine niet gestopt is, wordt dit proces hernomen vanaf de half reset-positie.
Bij het werkingsprincipe zonder half reset gebeurt bij de opstart een full-reset. Bij full-reset worden alle poolladers (2) door hun respectievelijke aandrijfmotoren (4) in een homepositie gebracht bepaald door een mechanische aanslag. Op deze
<Desc/Clms Page number 11>
mechanische aanslag worden alle aandrijfmotoren (4) en tandheugels (9) gesynchroniseerd. Vanuit de full reset-homepositie worden alle poolladers (2) aangestuurd naar een half reset-positie zijnde een middenpositie in het midden tussen de twee uiterste poolselectieposities. Vanuit deze half reset-positie worden de aandrijfmotoren (4) aangestuurd om elk hun poollader (2) het geselecteerde poolgaren (15) te laden aanbieden aan de poolgrijper. In een alternatieve uitvoering stuurt iedere motor zijn snelheid op een dusdanige manier dat de selectiepositie voor alle poolladers ongeveer gelijktijdig bereikt wordt.
Na het bereiken van de selectiepositie wachten alle poolladers (2) gedurende een voorziene tijd om de poolgrijpers toe te laten de geselecteerde poolgarens te grijpen. Daarna worden de aandrijfmotoren (4) aangestuurd om alle poolladers rechtstreeks naar hun positie om het volgende geselecteerde poolgaren (15) aan de poolgrijper aan te bieden zonder mogelijkheid tot controle van het behouden van de juiste positie. In een alternatieve uitvoering gebeurt de aansturing ook op een wijze dat de eindposities ongeveer gelijktijdig bereikt worden. Dit proces wordt hernomen vanaf elke positie van een geselecteerd poolgaren (15). Het is echter wel mogelijk om na een instelbaar aantal selecties voor één cyclus naar het half reset principe over te schakelen en de optische controle uit te voeren ter controle of alle poolladers (2) nog voldoende synchroon afgestemd zijn.
Daarna start men terug volgens het werkingsprincipe zonder half reset.
Verder is het mogelijk om de volledige jacquard, i. e. alle aandrijfmotoren (4), een offset van een aantal motorstappen toe te kennen om eventuele decalatie met de weefmachine, bijv. als er een verschuiving van de weefmachine is gebeurd tegenover het jacquardgedeelte, te compenseren. De middenpositie tussen de twee uiterste selectieposities ofhet nulpunt wordt dan verlegd over een aantal motorstappen.
Dergelijke inrichting volgens de uitvinding wordt hoofdzakelijk toegepast in grijperaxminsterweefmachines, wat niet wegneemt dat ook andere textielmachines waarbij poolladers voorzien zijn met dergelijke aandrijving kunnen werken.
<Desc/Clms Page number 12>
De voordelen van dergelijke inrichting voor het aandrijven van één of meerdere poolladers voor de selectie van één of meerdere poolgarens, is dat met deze opstelling en een directe aandrijving een precieze positionering van de poolladers boven de grijperbekkenlijn wordt bekomen. De opname van het afgesneden poolgaren door de grijpers wordt sterk verbeterd.
De inrichting vergt nagenoeg geen onderhoud doordat de lageringen beperkt worden tot die in de motor. De ondersteunende geleiding zorgt voor een spelingsvrije ingrijping en de dubbelzijdige geleiding zorgt ervoor dat de poolladers geen ongewenste verticale beweging zullen uitvoeren.