TR201809539T4 - Delme aleti. - Google Patents

Abstract

Mevcut buluş, aletin dönüşüne olanak veren alet miline sıkıştırılmış bir ayna (2); uç gövdesinde boylamasına ilerleyen ve en az iki primer kesiciyle en az iki sekonder kesiciyi tanımlayan en az dört helezon oluğa sahip alet çaplı (2) uzun uç gövdesi (3) içeren; söz konusu iki primer kesicinin bir uç açı oluşturduğu; söz konusu sekonder kesicilerin bir tahliye yüzeyine (S) sahip olduğu; söz konusu tahliye yüzeyinin (S) sekonder kesicilerle primer kesiciler arasında operatör çalışmasını azaltmaya, sıcaklığı düşürmeye ve çalışılan materyalin tahliyesini desteklemeye katkıda bulunarak bir aralık oluşturmak üzere şekillendirildiği bir ya da daha fazla sayıda bağlı eleman içeren bir elde delme aletiyle ilgilidir. Söz konusu uç gövdesi (3) büyük ölçüde silindirik birinci kısımdan ve aletin ucuna doğru konikleşen büyük ölçüde konik ikinci kısımdan oluşmaktadır.

Description

TARIFNAME DELME ALETI Bulusun teknik alani Mevcut bulus, bir manuel delme aletiyle, özellikle asagidaki kompozit materyaller arasinda bagli bir ya da daha fazla elemana yönelik birkaç (en azindan iki) kesiciye sahip sert metalden mamul bir kesme aletiyle ilgilidir.

CFRP (Karbon Elyaf Takviyeli Plastik) kompozit materyal Söz konusu alet, kilavuz deligi varliginda dahi delme (genisletme) açisindan uygundur: hafif alasimlar (alüminyum) titanyum alasimlar.

Arka Plan Havacilik imalat sanayide montaj yöntemi 50 yildan uzun süredir asagidaki prosedürlerle uygulanmaktadir: perçin Bunlar ayrica üretim açisindan daha yüksek maliyet ve daha uzun zaman anlamina gelir.

Havacilik sektörünün gelisimi, karbon fiber ya da hafif alasim gibi agirligi azaltan yeni materyaller kullanilarak hava tasitinin yüksek performansli hale getirilmesiyle ilgilidir.

Burada hedef, kaliteyi artirarak süreyi kisaltmaya yönelik en iyi tekniklerin kullanilmasidir.

Aslinda karbon fiber güncel bir konuyu temsil etmekte olup, ilgili çalismayi gelistirmeye yönelik çözümler dünya çapinda endüstriyel alani kalite, üretim süresi ve maliyet azaltimina müdahale açisindan yüksek bir Öneme sahiptir.

Söz konusu alet, asagidaki niteliklerle delme prosedürünü gerçeklestirerek piyasa ihtiyaçlarini karsiladigindan “özgün" olacaktir. tek geçiste islenmis delik (hava araci toleranslarina göre); yüksek hizmet ömrü; garanti edilen hizmet ömrüne yönelik olarak. imalati tamamlanan deligi havacilik toleranslarinda tutma; operatör çabasinda büyük ölçüde azalma ve ergonomide artis; NC (nümerik kontrol) makinelerinde dahi delmenin gerçeklestirilme ihtimali.

Söz konusu prosedürler, birbirine sirasiyla takilan çok sayida bilesenin (kismin) verimli montaji süresinde önemli bir role sahiptir. Özellikle, delme çalismasina yönelik havacilik prosedürleriyle talep edilen kalite oldukça katidir, dolayisiyla teknolojik ve insan temelli olmak üzere kullanilacak kaynaklar, islenecek materyallere referansla yüksek performansli özelliklere ve gerçeklestirilecek çesitli çalismalara özel kesme takimlari gibi kullanilacak el aletlerine sahip olmalidir. Delme prosesinin baska bir temel yönü, çalisma zamaninda giderek artan bir azalma ve kesme aletlerinin hizmet ömründe artistir. Agirlik redüksiyonunun ve kullanilan materyallerde artisin sürekli arastirildigi bilhassa havacilik endüstrisine referansla kompozit materyaller, piyasada sürekli artan bir önem ve varliga sahiptir.

Kompozit materyalle iliskili olarak ana Özellikler asagidaki Yüksek dayanim; Yüksek rijidite; Daha az agirlik; Uzun yorulma ömrü; Düsük isil genlesme; Yüksek korozyon dayanimi.

Söz konusu özellikler, havacilik endüstrisinde kullanilmaya devam eden geleneksel metalik alasimlarin özelliklerinden daha yüksektir. Tüm bunlarin aksine, söz konusu Hateryale yönelik olarak yukarida belirtilen yüksek teknik özelliklere bagli olarak geleneksel tekniklerle ve aletlerle gerçeklestiren delme çalismasinda birçok zorluk mevcuttur.

Dolayisiyla havacilik endüstrisinin temel ihtiyaci, karbon fiber ve/veya cam lifi ve/veya hafif alasimlar (Alüminyum) ve/veya Titanyum. alasimlar ve/veya plastik materyaller gibi özellikle kompozit materyallerde (Örnegin delme, perçinleme vb.) çalismada yüksek kalite saglanmasidir.

Delme, kompozit materyallerin çalismasinda. en zor ve önemli prosestir. Dolayisiyla, yari monte ya da bilhassa tekil olup olmamasi fark etmeksizin el matkaplar (El Aleti) ve is istasyonlarinda ya da özel kismi program yoluyla numerik kontrol aleti makinelerinde mevcut özel el aletleri gibi ilgili kisimlarin sekline ve boyutlarina dayali degisiklik gösteren spesifik bir ekipman gerektirir. Dikkate alinmasi gereken baska bir yön, monte edilen her parçada gerçeklestirilecek. yüksek. miktarda delme isidir, dolayisiyla daha az sayida alet degisimi gerçeklestirmek üzere kesme aletlerinin kullanim ömrünün artirilmasi talep edilir.

Teknolojideki, bilhassa havacilik alanindaki gelismelerle giderek artan yapisal elemanlar, kompozit materyalden yapilmaktadir. Ilaveten elemanlar arasina eleman “paketlerini” uygulamak amaciyla elemanlar arasindaki montaj yüksek kalinlikta saglanmistir. Mevcut bulus özellikle “L”, “H” ya da seklinde bölüme sahip lonjeronlar, tek ve çift kavisli paneller (kaplama) ve takviyeler gibi tekil ya da bagli yapisal elemanlarin (paketler) delinmesine karsi yönlendirilmistir.

Söz konusu paketlerin delinmesi proje tasarimlarina göre ayni materyalden mamul ya da farkli materyalden mamul elemanlar birlestirilerek uygulanir. Teknigin bilinen durumuna göre müteakip geçislerle söz konusu paketlerin delinmesine iliskin, yani çaplari azalan çesitli paketlere uygulanan ve ilgili deligin islenmis delik çapi uygulanana kadar kesme aletinin sogumasina ve delinecek materyalin stabizilasyonuna olanak verecek sekilde verilecek aralar içeren islemlerle saglanmaktadir. Teknigin bilinen durumunda kullanilan kesme aletleri, özellikle “zipkin sekilli uç” adi verilen kesme aletlerinin kullanim ömrü kisitlidir örnegin CFRP-CFRP paketleri üzerindeki delme islemlerine yönelik 10 mm üzerinde çapta yaklasik 20 delik seklindedir.

Kompozit materyalden mamul delme elemanlarinin en yaygin dezavantaji söyledir: Zipkin uç kesicilerin kesme açilarinin konfigürasyonuna bagli olarak karbon tabakasinin ayrilmasinin vurgulandigi Sekil 10/l'de gösterildigi üzere yüzey delaminasyonu; Uygun kesme açisina sahip olmayan kesicilere bagli olarak tabakalarin kirilmasinin vurgulandigi sekil lO/Z'de gösterildigi üzere fiber kirilmasi; Sekil lO/3'te gösterildigi üzere kesme aletinde birikime ve çok sayida dönüse bagli olarak delinen elemanin giris ve çikis tabakalarinda yanmalar; Sekil lO/4'te gösterildigi üzere kesme aletinin kesicilerinin geometrik sekline bagli ovallestirilmis delik; Karbon reçine tabakalar basta olmak üzere oldukça asindirici materyal gücüne dayali olarak aletin kisa çalisma süresi.

Buna ragmen havacilik alaninda kompozit materyalde elemanlarin uygulanmasina yönelik bir egilim mevcut olup, hafif alasimlar (A1) ve titanyum alasimlar (Ti) gibi farkli tipte materyaller kullanilmaktadir. Dolayisiyla yukarida belirtilen elemanlar, örnegin lonjeronlar ve/veya bölmeler ve/veya kirisler ve/veya paneller yukarida belirtilen materyallerle imal edilebilir ve ayni tipte olan veya olmayan çesitli paket kombinasyonlari ve farkli elemanlar elde edilerek baglanabilir. Dolayisiyla Alüminyum/Karbon Alüminyum/Titanyum Karbon/Alüminyum Alüminyum/Alüminyumdan olusturulan ve birbirleri arasinda degistirilen paketler mevcut olabilir. US 5 173 014 A sayili patentte istem l girisindeki özelliklere sahip bir manuel delme aleti açiklanmaktadir.

Bulusun Özeti Dolayisiyla, mevcut bulusa göre olusan ve çözülen teknik sorun, talep edilen kalite gereksinimlerine riayet edilerek ve yukarida belirtilen dezavantajlari teknigin bilinen durumuna referansla engellemeye olanak vererek tek geçiste (tek vurus) delme ve burgulamaya yönelik bir alet saglanmasidir.

Söz konusu sorun, istem l'e uygun manuel bir delme aletiyle çözülür. Mevcut bulusun tercih edilen özellikleri, bulusun bagli istemlerinde mevcuttur.

Avantajli olarak, mevcut bulusa. uygun tercih edilen. birinci ifadeye göre delmeye yönelik kesme aleti, tek delme prosedürüne ve tek kesme aleti yardimiyla (tek seferlik çalisma olarak bilinir) kompozit materyalden bir elemanda islenmis bir delik elde edilmesine olanak› verir. Özellikle imalati bitmis çapa sahip uygulanan delik, delinen eleman yüzeyinin girisinde ve çikisinda delaminasyon veya yanma göstermemekte ve fiber kesimi, açilan delik yüzeyinde keskin gerçekleserek söz konusu delik tüm boyutlari açisindan ovallesecek sekilde sonuçlanmaz. Bu yöntemle mevcut bulus delinecek deligin her boyutuna (çap) yönelik daha fazla sayida kesme aletinin satin alinmasi, depolanmasi ve kullanimi açisindan döngü süresi ve lojistik avantajlari açisindan nihai ekonomik avantajla, imalati tamamlanan belirli sayida aleti kullanma ihtiyacini azaltir. Ilaveten delme ve burgulama açisindan söz konusu kesme aletinin bilhassa geometrik sekli, elle çalisma konusunda operatör çabasini büyük ölçüde azaltmaya olanak verir ve operatörlerin çalisma süresiyle çalisma kalitesi açisindan avantajlar barindirir. Özellikle mevcut bulusa uygun tercih edilen birinci ifade yoluyla, delme isinin gerçeklestirilmesi dis kovanlarin kullanimi olmadan ve hatta islenmis çapta delinecek eleman üzerinde daha küçük bir çapa sahip önceden mevcut deliklerin yoklugunda dahi olanakli hale getirilir.

Aletin kendine özgü sekli, havacilik kalite gerekliliklerine göre bir elemanin üzerinde bulunan daha küçük çapta delikten imalati biten çapta bir delik elde edilerek. gerek kompozit materyalden gerek hafif alasimlar (Alüminyum) ve titanyum alasimlar gibi baska tip materyallerden mamul elemanlarin delinmesine olanak verir. Ayni sonuç, örnegin Alüminyum/Karbon ve/veya Titanyum/Karbon gibi farkli materyal “paketleriyle” dahi elde edilebilir. Yalnizca hafif alasimlara veya titanyum alasimlara yönelik olarak basligin kendine özgü geometrik sekli açisindan islenmis çapta delme (tek seferlik. ), alet basligina hasar vermeye olanak verilmeyen azaltilmis bir delikten (ön delik) baslanarak saglanir. Mevcut bulusun diger avantajlari, özellikleri ve kullanim modlari, örnek yoluyla sinirlandirici amaçlar disinda bazi ifadelerin asagidaki açiklamasiyla kanitlanacaktir.

Bilhassa asagidaki gösterimde havacilik alaninda mevcut bulusa uygun özel bir uygulamaya, söz konusu uygulamanin ayni teknik sorunun bulundugu farkli ve diger uygulama alanlarinda uygulanabilecegi de netlestirilerek deginilecektir. Çizimlerin kisa açiklamasi Ekli çizimlerdeki sekillere deginilecek olup, burada: i Sekil 1, mevcut bulusa uygun delme aletinin tercih edilen bir ifadesinin perspektif görünümünü gösterir; i Sekil 2, Sekil 1'de gösterilen delme aletinin detaylarinin yandan görünümünü göstermektedir; i Sekil 3, (E-E) bölümünde Sekil 1'de belirtilen delme aletinin sematik en kesit görünümünü göstermektedir. i Sekil 4, (F-F) bölümünde Sekil 1'de belirtilen delme aletinin sematik en kesit görünümünü göstermektedir. i Sekil 5, Sekil 1'de gösterilen delme aletinin üstten görünümünü göstermektedir; i Sekil 6, Sekil 1'de gösterilen delme aletinin ilave detayinin ilave yandan görünümünü göstermektedir; i Sekil 7, Sekil 6'daki bir detayi göstermektedir; i Sekil 8, Sekil 2'de gösterilen delme aletinin uç detayini göstermektedir; i Sekil 9, mevcut bulusa uygun delme aletinin isleyen bir örnegini göstermektedir; i Sekil 10, geleneksel aletlerle delinen deliklerin bir örnegini göstermektedir; i Sekil 11, mevcut bulusa uygun delme aletiyle delinen deliklerin bir örnegini göstermektedir.

Tercih edilen ifadelerin detayli açiklamasi Öncelikle sekil l'e atifla, söz konusu delme aleti sekil 1 ve Z'ye uygun temsil edilmektedir.

Bu bölümü müteakip açiklanan herhangi bir ifadesinde mevcut bulusa uygun delme aleti, delme ve burgu islemlerini gerçeklestiren bir delme noktasi olarak tanimlanabilir.

Sekil 1 ve 2'de gösterildigi üzere, özellikle kompozit materyalden mamul bir elemani veya daha bagli elemanlari (örnegin yukarida açiklandigi üzere bir paket elde etmek üzere) delmeye uygun delme aleti (1), aletin kendisini dönme marifetiyle çekmek üzere bir aletin miline sikistirilmis bir geçmeli aynaya (2) ve yukarida belirtilen aynaya tümlesik uzun uç gövdeye (3) sahiptir.

Tercih edilen ifadeye göre, üç gövdesi (3), bir alet çapina (D) uç gövdesi üzerinde delme aletinin uzak ucuna dogru ilerleyen ve sekil 5'te gösterilen en az dört spiral oluk çip bölmesi V” barindirmaktadir.

Sekil 5'teki dört oluk en az asagidakileri tanimlar: ve en az iki sekonder kesici 31a ve 31b.

Sekil 7'de de gösterildigi üzere primer kesiciler, sekil 8'de gösterildigi üzere sözde enine kesme kenarinda (lO) bilhassa 115 ile 125 derece araliginda, örnegin 120 derecede bir uç açisini (g) saglamak üzere birlesir. Avantajli olarak iki kesicinin (30a ve 30b) üç açisi, delme aletinin çalisma sirasinda materyale alternatifli olarak girmesine olanak Sekil 8'de gösterildigi üzere, sekonder kesicilerde (31a ve 31b) uç gövdesinin basinda bir tahliye yüzeyi “S” olusturan iyilestirerek ve operatör çalismasini azaltarak kesim materyali ucunun tikanmasini engeller. Özellikle söz konusu tahliye yüzeyi (S), sekonder kesicilerle (31a ve 31b) primer kesiciler (30a ve 30b) arasinda bir ara alan. olusturacak sekilde sekillendirilir` ve kesicilerin. uzak ucuna “U” çentik araciligiyla uygulanir. Özellikle çentikler, maksimum 141 genisliginde ve maksimum 14p derinliginde “8" seklinde bir tahliye yüzeyi olusturmak üzere uygulanir ve söz konusu boyutlar, tablo l'de daha iyi detaylandirildigi üzere silindirik kismin (50) “D” çapiyla degiskenlik gösterir. Özellikle sekonder kesicilerin (3la 31b) kalan kisimlari, delme aletinin uzak. ucunda iki yan uç gibi sekillenir ana kesicilerin (30a ve 30b) kesikleriyle iliskili isler. Örnegin sekonder kesicilerde açilan çentikler uç benzeri kismin kullanimina olanak vererek is Hateryalinin ön kesimine katki saglar. Materyalle ilk temas primer kesicilerde (30a ve 30b) ve sirasiyla kesim alanlarinda (4a ve 4b) gerçeklesir. Delme aletinin uzak ucunda kesilecek materyale yönlendirilen sekonder kesicilerin (Ela ve 3lb) ön konik kisimlari (draft) (5a ve Bb), sirasiyla uç benzeri alanlar aslinda ilgili primer kesicilere tabidir.

Sekil 8'de gösterildigi üzere boyut (11) tercihen yaklasik 0,1 ile yaklasik 0,8 mm araliginda, örnegin 0,3 mm'ye esittir. kesicilerle sekonder kesiciler arasindaki boyut (ll), kesme alaninda bir tahliye alani “S” olusturmakta olup, kesme materyalinin daha iyi tahliye edilmesine olanak verir. Sekil 9'da (1. adim) gösterildigi üzere, aletin materyale yaklasimi, primer kesiciler (30a ve 30b) ile kesme alani (4a ve 4b) üzerinde gerçeklesiri 2. adimda, sekonder kesiciler (31a ve 31b) ve kesme alanlari (5a ve Bb) kesime katkida bulunur ve tahliye alani sayesinde operatör Çabasi azaltilir, kesme sirasinda sicaklik artisi minimuma indirilerek kisimlar arasindaki sürtünme azaltilir ve kesme materyalinin tahliyesi desteklenerek aletin kullanim ömrü artirilir.

Açiklanan örnekte, aletin (1) materyale ilk temas kismi, kesme kenarina (10) (enine kesici) esittir, söz konusu kenar (10), uç kesicilerin (4a ve 4b) kesisimiyle olusturulur ve söz konusu IM; kesicilerde 25 jJxa 35 derece arasinda, örnegin 28 dereceye esit bir ön konik açi mevcuttur.

Tercih edilen bir ifadeye göre kesme aletinin yan görünümlerine iliskin. sekillerde vurgulandigi üzere uç gövde (3), birinci büyük ölçüde silindirik kisimdan (50) ve ikinci büyük ölçüde konik profilli kisimdan (60) olusur. Konik kisim (60), delme aletinin uzak ucuna dogru sivriltilir.

Avantajli olarak aletin (l) geometrik sekli, elemanin içinden aletin tek geçisi yoluyla elemanin delinmesini saglamaya uygun hale getirir.

Alternatif olarak örnegin daha büyük çaplara yönelik olarak, dört üzerinde sayida kesici uygulanmasi saglanir. Özellikle yukarida belirtilen kesiciler örnegin sekil 6'da gösterilen helezon açisina s sahip sekilde (alet l'in ana genisleme ekseniyle ortalama helezona tanjant olusan açi olarak kabul edilir) sol helezon boyunca 0,1 ile 8 derece arasinda, örnegin 3 derece esit sekilde ilerler ve delme isinde operatör çabasinin azaltilmasini saglar. Alternatif bir ifadeye göre söz konusu kesiciler sag helezon boyunca ilerler.

Uç gövdesi, primer ve sekonder kesicilerin ilerledigi çekirdek adi verilen merkezi bir ag içerir. Kesicilerin dis çapi “D”, uç gövdesinin dis yüzeyini tanimlar. Ikinci büyük ölçüde konik kisimda (60), delme aletinin uzak ucuna dogru en az bir konik isleme varyasyonu mevcuttur. Özellikle, mevcut tarifnamenin amaçlarina yönelik olarak konik isleme altinda çap redüksiyon egiminin açisi tanimlanir, yani delme aletinin ana uzantisinin (A) bir eksenine sahip kesicilerin dis profiline tanjant olarak olusturulan açi Sekil 7'de gösterilmektedir. Mevcut bulusa göre, primer ve sekonder kesiciler (30a, 30b, 31a ve 3lb) sunlari olusturur: Delme aletinin uzak ucundan baslayarak 6 ile 14 mm arasinda, örnegin 10 mm'ye es deger sekilde bulunan birinci kesici bölge uzunlugunca 2 ile Ji) derece arasinda, örnegin 6 dereceye es deger bir aralikta bulunan aletin (1) ana eksenine “A” sahip konik isleme açisi ul; Yukarida belirtilen birinci aletten baslayarak. 2 ile 9 mm arasinda, örnegin 5 mm'ye es deger sekilde bulunan ikinci kesici bölge uzunlugunca 1 ile '7 derece arasinda, örnegin 4 dereceye es deger bir aralikta bulunan aletin (1) ana eksenine Delme aletinin uzak ucundan baslayarak 2 ile 9 mm arasinda, örnegin 5 mm'ye es deger sekilde bulunan birinci kesici bölge uzunlugunca. O ile 6 derece arasinda, örnegin. 2 dereceye es deger bir aralikta bulunan aletin (1) ana eksenine “A” konik isleme açisi u3; Yukaridaki açiklamaya göre kesicilerin ve ul, u2, u3 seklinde üç konik seklin degisken helezonik yolunun kombinasyonu ana eksen A boyunca degisken bir yola sahip kesme yüzeyi olusturur.

Avantajli olarak kesicilere uyarlanan degisken konik isleme derecesi, eksenel ve radyal yükleri azaltarak delme isleminin son derece kolay gerçeklestirilmesine olanak verir.

Kesicilerin söz konusu konfigürasyonu, yerlestirme delme isini kolaylastirarak operatör çabasinin azaltilmasina olanak verir. Çekirdek (N) adi verilen merkezi agin özel sivri sekliyle beraber ilgili kismin (60) konik sekli ilaveten kesicilerin enine kesitini azaltmayi ve ayna bölmesini (V) daha derin hale getirerek kesim materyalinin daha büyük sekilde tahliyesini saglamanin yani sira is materyalinin asiri isinmasini azaltir.

Sekil 3'te gösterildigi üzere, konik kisimda (60), kesiciler dereceye esit sekilde birinci arka konik açisina (a) sahiptir.

Ilaveten, sekil 3'teki gibi yukarida belirtilen konik kisimda ile 35 derece araliginda, örnegin 30 dereceye esit ikinci arka konik (ß) açisina sahiptir.

Sekil 4'te gösterildigi uzere, birinci silindirik kisimda aralikta, ikinci arka konik açisina (ö) sahiptir.

Mevcut tarifnameye uygun mordent açiya tabi sekilde söz konusu radyal açi, ayna bölgesinin yüzeyine ve uzatmanin (A) ana eksenine normal düzleme göre olusturulmustur.

Yüksek kesme kalitesine ve keskin kesitle çalisilan ve tercihen konik kisimda (60) fiber yirtilmasi yasanmayan delme islemine olanak vermek üzere kesiciler (30a, 30b, 3la ve 31b) delme aletinin uzak ucuna karsi sekil 4'te gösterilen degisken mordent açisina "n” sahiptir. Özellikle yukarida belirtilen konik alanin mordent açisinin degerleri -3 ile 3 derece arasinda olusturulmustur.

Birinci silindirik kisimda (50) sekil 4'te temsil edilen mordent açi n tercihen 3 ile 12 derece arasinda olusturulur.

Dolayisiyla silindirik kisimda (50) yeni bir mordent olusturulur, bu özellik de aletin iki farkli alet gibi çalismasina olanak verir. Mordent açi varyasyonu (pozitiften negatife), ayni delme çalismasi sirasinda son islemi olusturur; ardindan deligin yüzey bitirmesinde iyilesme saglar (daha kati toleranslar) ve böylece alet daha uzun süre kullanilabilir.10 Tercihen, çekirdek “N" adiyla anilan delme aletinin merkezi aginda dahi silindirik kisimdan konik kisma geçiste boyut varyasyonlari görülür. Özellikle, çekirdek çapi (birinci kisimda 50), silindirik kismin (50) çapinin yaklasik 1/3'ü ile yaklasik 2/3'ü arasinda olusturulan ve özellikle ana eksen A uzantisi yönünde degisken çapta dirençli bir bölüme sahiptir. Çekirdek çapi (ikinci konik kisimda 60) silindirik kismin (50) çapinin yaklasik l/4'ü ile yaklasik l/2'si arasinda olusan bir çapa sahip olan, özellikle belirtilen uzunluga bagli degiskenlik gösteren bir dirençli kisma sahiptir. Dolayisiyla uç gövdesinin (3) çekirdek “N” kismi, delinecek elemana ilk temas eden aletin uzak ucuna karsi azalir. Kesme kenarinin (10 R) kalinligi, tablo 1'de (Sekil 5) gösterildigi üzere çap Sekil 7'de gösterildigi üzere, ilgili aletin uzak ucunda primer kesicilerin (30a ve 30b) maksimum genisligi (L), silindirik kisim çapinin (D) yaklasik l/3'ü ila 2/3'üdür. Özellikle, kesicilerin (30a ve 30b) genisligine, ön ayna açisina (4a ve 4b) ve birinci arka konik (a) açilarina bagli yukarida belirtilen degerlerin kombinasyonu, söz konusu materyalle alet arasinda minimum temasin gerçeklesmesini kolaylastirir` ve böylece kisimlar arasindaki sürtünmeyi azaltarak kesme sirasinda sicaklik artisini minimuma indirir.

Avantajli olarak, böylece materyalde herhangi bir yanma ve/veya deformasyon olmadan yüksek kalinlikta delme isleminin gerçeklestirilmesi mümkün hale gelir.

Spesifik tipte materyale ve/veya gerekli çalismaya iliskin spesifik boyutlarda materyale bagli olarak farkli çaplarda aletler kullanilir. Tercihen, asagida sekil 1'de gösterildigi üzere söz konusu aletin mevcut bulusa uygun belirli geometrik özellikleri, silindirik kismin çap (D) degerine dayali olarak degisiklik gösterir.

Alet Çapi D VW Açiklama Alan; Referans Çekirdek ifade edilir. D D D Çekirdek _ _ v Çekirdek altinda uç merkez agi -/a~ 2/3-/a- 2/31/a- silindirik Io-2/3 D ifade edilir. D D D Kesicilerin S: Genislik (141), Derinlik (l4p) genisligi Redüksiyon basligi Elle delme alani, islenmis delik elde etmeye yönelik olarak duruma göre islenecek materyal tipine ya da farkli materyallerin birlestirilmesi halinde farkli tipte materyallere dayali olarak kompleks prosedürler dizisi gerektirir.

Mevcut bulusa uygun delme aletiyle mükemmel sonuçlar elde edilmistir. Farkli mekanik özelliklere sahip is materyallerindeki zorluklara ragmen operatör çabasi büyük ölçüde azaltilmistir. Mevcut bulusa uygun delme aletinin ilave avantaji, söz konusu aletin lubrikan yoklugunda ve kesme yaglama vaksi ya da yaglama yagiyla uzak ucu nemlendirilerek çalismasidir.

Açiklandigi üzere, teknigin bilinen durumuna uygun olarak yukarida belirtilen delme isini tamamlamak üzere çok sayida alet, çok sayida kovan ve çok sayida alet degisimi (iki uygulama arasinda geçise yönelik yeterli zaman gerekliligiyle) gerekebilir.

Avantajli olarak, tam delme prosedürünü gerçeklestirmek üzere mevcut bulusa uygun delme aleti kullanimiyla bir tek alet gerekli olacak olup, alet degisikligine bagli zaman ve üretim maliyetleri saglanmamistir ve nihayet asagidakilerin saglanmasi gerekecektir: Örnegin, çalisma zamani söz konusu oldugunda delme prosedürüne münhasir süre söyledir: - Tcu: alet degistirme süresi - Tl: çalisma süresi . Tt: toplam süre (Tt = Tcu + Tl) Mevcut bulusa uygun delme aleti kullanimiyla alet degistirme süresinde kisalma, delme süresinde net bir kisalma ve Tt'de kisalma elde edilir. Süre ve elle çalismaya yönelik üretim maliyetleri açisindan önemli ölçüde azalma büyük Öneme sahiptir çünkü simdiye kadarki elle çalisma prosedürleri, havacilik endüstrisinde azaltilacak önemli maliyetler arasindadir. i Ttmßks i Tcumaks i Ttmin i Ttmaks Konvarmiyono) çal 1 .::ml "IJiiik.i" .ful i s-msi Özellikle havacilik sektöründe her bir metrekare materyale yönelik olarak imal edilen spesifik hava tasiti tipine dayali olarak 180 ile 250 arasinda degisiklik gösteren uygulama gerekli olabilir.

Döner delme aleti (el aletli el delgisi), 10 mm üzerinde kalinliga. sahip kompozit materyalden. mamul bir ya da birden fazla eleman üzerinde tekniginin bilinen durumundaki aletten yaklasik %300 daha fazla deligi sürekli delebilir. Sekil lO'daki görsellerde, geleneksel aletler kullanilarak delinen ve tespit edilebilir kusurlar bulunan bazi delikler gösterilmektedir. Mevcut bulusa uygun cihaz sayesinde, alet kullanini ömründe artis saglanmasinin yani sira, kalite gereksinimlerine de riayet edilir (sekil ll).

Operatör Çab351 Aletin kullanim ömrü Telnigin bilinen operatorun aletle çal ismada'ii çabasi durumuna gore aletin kullanim 8 Operatornn UNIKA ile çalisirken gasterdigi çaba kullanim cmru Mevcut bulusa uygun cihaz yoluyla delme isleminin gerçeklestirilmesi için örnegin bir* matkap gibi (El Aleti), yukarida belirtilen aleti, aletin uzak ucunu Çalisilan elemanin yüzey kismina konumlandirmak ve açik delik olusturmak üzere matkabi çalistirarak elemana dogru itmeye yönelik bir kilavuz ayna içeren bir alet teçhiz edilmesi yeterli olacaktir.

Dolayisiyla, maliyet ve her seyden öte islem süresi açisindan mevcut bulusa ve ilgili prosese uygun delme aletinin önemi açiktir.

Mevcut bulusa. uygun delme aleti, teknigin. bilinen durumunun tipik göstergesi olarak söz konusu isin progresif sekilde gerçeklestirilmesine yönelik bir dizi helezonik noktaya ve delme makinesine iliskin ihtiyacin üstesinden gelinmesine olanak verir. Artan çaplarla çok sayida geçis ve delgi yoluyla son geçisi içeren bir çalismanin gerçeklestirilebilmesiyle çalisma hatalari tamamen ortadan kaldirilir.

Dolayisiyla mevcut bulusa uygun delme aleti kullanimiyla ergonomi, boyut toleransi, yüzey kalitesi, zaman ve üretim maliyetleri açisindan delme çalismasinda bir iyilesme elde Mevcut bulus, bu bölüme kadar tercih edilen ifadelere referansla açiklanmistir. Asagida belirtilen istemlerin koruma kapsamiyla tanimlandigi üzere ayni bulus özüne ait diger ifadeler de mevcut olabilir.

Claims (1)

1. ISTEMLER 1.Bir ya da daha fazla sayida bagli elemanin delinmesine yönelik olarak bir aletin (1) miline sikistirilarak söz konusu aletin (l) dönme marifetiyle çekilmesini saglayan bir geçmeli üç gövdesinde boyuna ilerleyen, en az dört spiral oluga sahip alet çapli (D), en az iki primer kesiciyi (30a ve 30b) ve en az iki sekonder kesiciyi (31a ve 3lb) tanimlayan bir uç gövdesinden (3) olusan; iki primer kesicinin bir uç açisi (y) olusturdugu; söz konusu sekonder kesicilerin (3la, Blb) bir tahliye yüzeyine (S) sahip oldugu; söz konusu tahliye yüzeyinin (S) operatör çabasini azaltmaya, sicakligi azaltmaya ve is inateryalinin tahliyesini desteklemeye katki saglayarak sekonder kesicilerle primer kesiciler arasinda fasila olusturmak üzere sekillendirildigi, söz konusu uç gövdesinin (3) alet ucuna dogru sivrilerek büyük ölçüde silindirik birinci kisimdan (50) ve büyük ölçüde konik ikinci kisimdan (60) olustugu bir manuel delme aleti olup, özelligi; manuel delme aletinin (l), söz konusu delme aletinin (1) ana uzanti (A) eksenine sahip kesicilerin dis profiline tanjant halde olusturulan açilar olarak tanimlanmis üç konileme açisiyla (pl, u2, u3) bir konileme varyasyonu saglamasi, söz konusu primer ve sekonder kesicilerin (30a, 30b, 3la ve 3lb) delme aletinin uzak ucundan baslanarak 6 ile 14 mm arasinda olusturulan birinci kesici bölge uzunlugunca 2 ile 10 derece araliginda bulunan birinci konileme açisini (ul) olusturmasi; yukarida belirtilen birinci kesici bölgesinden baslayarak 2 ile 9 nmi araliginda bulunan ikinci kesici bölgesi uzunlugunca 1 ile 7 derece araliginda ikinci konileme açisini ((u2) olusturmasi; ve yukarida belirtilen ikinci bölgeden baslayarak 2 ile 9 mm araliginda olusan üçüncü kesici bölge uzunlugunca O ile 6 derece arasinda degisiklik gösterecek sekilde bulunan üçüncü konileme açisi (u3) olusturmasidir. 2.Önceki isteme uygun delme aleti olup (l), özelligi; söz konusu sekonder kesicilerin (3la, 3lb) ilgili silindirik kismin (50) çapina “D” dayali her iki sekonder kesici üzerinde genislige (l4l) ve derinlige (l4p) sahip “U” sekilli bir çentikle olusturulan bir tahliye yüzeyi (S) içermesi, söz konusu geometrik seklin operatör çabasini, sicakligi azaltmaya ve çalisilan materyalin tahliyesini desteklemeye katkida bulunmaya egilimli olmasidir. . Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; aletin uzak ucunda söz konusu primer (30a ve 30b) ve sekonder kesiciler (31a ve 3lb) arasindaki ön mesafenin büyük ölçüde yaklasik. 0,1 ile yaklasik. 0,8 mm araliginda bulunmasidir. . Önceki istemlerden herhangi birine uygun kesme aleti (l) olup, özelligi; söz konusu iki primer kesicinin (30a ve 30b) 25 ile 35 derece araliginda bulunan bir ön koniklik açisiyla olusturulan bagli iki alana (4a ve 4b) sahip olmasidir. . Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; söz konusu oluklarin sol helezon boyunca ilerlemesidir. . Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; söz konusu kesicilerin 0,1 ile 8 derece araliginda bulunan bir helezon açisina (s) sahip helezon boyunca ilerlemesidir. . Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; büyük ölçüde silindirik birinci kisimda (50) bulunan söz konusu kesicilerin (30a, 30b; 31a, 3lb) 25 ile 35 derece araliginda ikinci arka konik. açisina (ö) sahip olmasidir. . Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; söz konusu büyük ölçüde ikinci konik kisimda derece araliginda birinci pozitif arka konik açisina (a) sahip olmasidir. 9.Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; söz konusu büyük ölçüde ikinci konik kisimda derece araliginda ikinci pozitif arka konik açisina (ß) sahip olmasidir. 10.Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; büyük ölçüde ikinci konik kisimda (60) bulunan söz konusu kesicilerin (30a, 30b; 31a, 31b) söz konusu alet ekseninin (A) ana ilerleme yönü boyunca degisken mordent açisina (n) sahip olmasidir. 11.Önceki isteme uygun delme aleti (1) olup, özelligi; söz konusu degisken mordent açisinin -3 ile 3 derece araliginda bulunmasidir. 12.Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (1) olup, özelligi; büyük ölçüde birinci silindirik kisimda (50) bulunan söz konusu kesicilerin (30a, 30b; 3la, 3lb) 3 ile 12 derece araliginda mordent açisina (n) sahip olmasidir. 13.Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (1) olup, özelligi; birinci silindirik kisimdaki (50) merkezi agin ya da çekirdegin (N), söz konusu silindirik kisim (50) çapinin “D” yaklasik 1/3 ile yaklasik 2/3'ü araliginda bir çapa sahip olan ve tercihen söz konusu aletin ekseninin (A) ana ilerleme yönü boyunca degisken oldugu bir dirençli kisma sahip olmasidir. 14.Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (1) olup, özelligi; söz konusu ikinci kisimda (60) bulunan merkezi agin ya da çekirdegin, söz konusu silindirik kismin (50) çapinin “D” yaklasik 1/4 ile yaklasik 1/2'si araliginda bir çapta olan ve tercihen ilgili yükseklige dayali degiskenlik gösteren dirençli kisma sahip olmasidir. 15.Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; söz konusu uç açisinin (y) büyük ölçüde 115 ile 125 derece araliginda mevcut olmasidir. Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; ucun uzak ucunda bulunan primer kesicilerin (30a ve 30b) maksimum genisliginin (L), söz konusu silindirik bölüm (50) çapinin “D" yaklasik 1/3 ile yaklasik 2/3'ü araliginda bir degere sahip olmasidir. Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; aynanin (2) nümerik kontrollü yari otomatik ve otomatik el aletlerinde (matkaplar) alinabilmesidir. Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; bir ya da daha fazla sayida bagli elemanlarin örnegin karbon fibre ve/veya cam elyafi gibi kompozit materyalden mamul olmasidir. Önceki istemlerden herhangi birine uygun delme aleti (l) olup, özelligi; bir ya da daha fazla sayida bagli elemanin hafif alasimdan ve/veya titanyum alasimdan ve/Veya plastik materyalden mamul olmasidir.