Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia nowych pochodnych winblastyny, leurozydyny i leurokrystyny o wzorze 1, w którym R oznacza grupe N(CH3)2, NH-alk-X, NH—(C3—C„)-cykloalki- lowa, NH-alk-Am, NH-alk-(OH)!_3 lub N3 gdzie 5 alk oznacza grupe alkilowa o 1—6 atomach weg¬ la, Am oznacza grupe NH2, NHCH3 lub N(CH3)2, X oznacza atom wodoru, grupe cyjanowa, fenylo- wa, karboksylowa, karbo-(Cx—C3)-alkoksylowa lub karboksamidowa, R' oznacza atom wodoru lub io grupe acetylowa, R" oznacza atom wodoru, grupe alkilowa o 1—3 atomach wegla, formylowa lub alkanoilowa C2—C4, a jeden z podstawników R'" i R"" oznacza grupe hydroksylowa, zas drugi gru¬ pe etylowa oraz ich soli addycyjnych z kwasami 15 farmaceutycznie dopuszczalnych.Zwiazki wytworzone sposobem wedlug wynalaz¬ ku stosuje sie do otrzymania preparatów farma¬ ceutycznych w postaci jednostkowych dawek do¬ stosowanych do podawania dla uzyskania efektów 20 przeciwnowotworowych. Dawka jednostkowa za¬ wiera efektywna ilosc soli zwiazku o wzorze 1 to jest od 0,1 do 1,0 mg/kg wagi ciala ssaka. Zwiazek stosuje sie w obecnosci rozcienczalnika farmaceu¬ tycznego. 25 Sposób leczenia nowotworów polega na podawa¬ niu ssakom cierpiacym na choroby nowotworowe, efektywnych przeciwnowotworowo ilosci soli zwiazku o wzorze 1 w zakresie od 0,1 do 1,0 mg/kg wagi cialassaka. »o Szereg wystepujacych w przyrodzie naturalnych alkaloidów otrzymywanych z Vinca rosea posiada stwierdzone aktywne dzialanie w leczeniu ekspe¬ rymentalnie wywolywanych nowotworów zlosli¬ wych u zwierzat. Wsród nich sa leurozyna (opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3370057), winkaleukoblastyna (winblastyna), (opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3097137), leurozydyna (winorozydyna) i lerokrysty- na (winkrystyna) (oba w opisie patentowym Sta¬ nów Zjednoczonych Ameryki nr 3205220).Dwa z tych alkaloidów: winblastyna i leurokry- styna sa obecnie sprzedawane w postaci leków przeznaczonych do leczenia chorób zlosliwych, w szczególnosci bialaczki i chorób pokrewnych u lu¬ dzi. Sposród tych handlowych zwiazków leurokry- styna jest najbardziej aktywnym i uzytecznym srodkiem leczenia bialaczek lecz takze wystepuja¬ cym w najmniejszych ilosciach w Vinca rosea al¬ kaloidem przeciwnowotworowym.Modyfikacje chemiczne alkaloidów Vinca sa ra¬ czej ograniczone. Po pierwsze struktura czastecz¬ kowa tych zwiazków jest skrajnie zlozona i trud¬ no jest znalezc reakcje chemiczne nadajace cza¬ steczce szczególne funkcje. Po drugie alkaloidy po¬ zbawione pozadanego charakteru chemoterapeu- tycznego wydzielane w Vinca rosea posiadaja jak stwierdzono, taka strukture, która jest bardzo zbli¬ zona do struktury aktywnych alkaloidów. Tak wiec aktywnosc przeciwnowotworowa zdaje sie byc 94 20394 203 3 4 ograniczona do bardzo szczególnych struktur i szanse otrzymania leków bardziej aktywnych przez modyfikacje takich struktur wydaja sie byc malo prawdopodobne.Sposród zakonczonych sukcesem modyfikacji ak¬ tywnych fizjologicznie alkaloidów wymienic moz¬ na wytworzenie dwuwodorowinblastyny (opis pa¬ tentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3352868) oraz zastapienie grupy acetylowej przy weglu C4 (atom wegla w pozycji 4 ukladu pierscie¬ ni, winblastyny o wzorze 1) przez wyzsze grupy alkanoilowe lub niezwiazane grupy acylowe (opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 33&2173). Wiele z tych pochodnych umozliwia prze¬ dluzenie zycia mysz^fakazonych wirusem bialacz- -fcowym P1534.Jedna z tych pochfodnych, w której acetylowa grupe C-4 zastapiono* grupa chloroacetylowa jest takze, uzytecznym zwiazkiem posrednim przy wy¬ twarzaniu zmodyfikowanych strukturalnie pochod¬ nych winblastyny, w których zamiast grupy ace¬ tylowej C-4 w winblastynie wystepuje grupa N,N- -dwualkiloglicylowa (opis patentowy Stanów Zjed¬ noczonych Ameryki nr 3387001). Zwiazek posredni, mianowicie 4-dezacetylowinblastyna wytwarzana jest w wyniku reakcji chemicznych prowadzacych do tych ostatnich pochodnych. Ten zwiazek po¬ sredni nie zawierajacy grupy acylowej w poloze¬ niu C-4, posiadajacy niezestryfikowana grupe hy¬ droksylowa jest, jak wiadomo substancja toksycz¬ na, posiadajaca niewielkie wlasnosci chemotera- peuferczne przeciwko mysiej bialaczce P1534.Sposób wedlug wynalazku polega na tym, ze zwiazek o wzorze 1, w którym R oznacza grupe O—CH3, a R', R", R'", R"" maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji z hydrazyna a na¬ stepnie ze srodkiem nitrozujacym i ze zwiazkiem o wzorze NHR2R3, w którym R2 oznacza atom wodoru lub grupe —CH3 a R3 oznacza grupe o wzo¬ rze —CH3, -alk-X, cykloalkilowa C3—C8, -alk-Am lub -alk(OH)!_3, w której alk oznacza grupe alki¬ lowa o 1—6 atomach wegla a Am i X maja wyzej podane znaczenie. Otrzymany produkt, w razie potrzeby, poddaje sie reakcji z nietoksycznym kwasem organicznym lub nieorganicznym otrzy¬ mujac sole addycyjne.Przykladami grup alk-(OH)!_3, alk-Am i Alk-X w podanym powyzej wzorze sa nastepujace grupy: metylowa, 2-metylopentylowa, izoheksylowa, izo- pentylowa, n-pentylowa, m-heksylowa, II-rzed.- -heksylowa, etylowa, izopropylowa, n-butylowa, ll-rzed.-butylowa, cyjanometylowa, cyjanoetylowa, 2-hydroksy-n-heksylowa, 5-cyjano-pentylowa, 2-hy- droksyetylówa, 3-hydroksypropylowa, 2-dwumety- loaminoetylowa, 2-aminoetylowa, 2-metyloamino- etylowa, 2-hydroksypropylowa, benzylowa, a-feny- loetylowa, 4-fenylobutylowa, dwumetyloaminoetylo¬ wa, 2-aminopropylowa, 2-aminoheksylowa, 2-dwu- metyloaminopropylowa, 2,2-dwuhydroksyizopropy- lowaV 2,2-dwuhydroksy-III-rzed.-butylowa, 2,2,2- ^trójhydroksy-III-rzed.-butylowa, itp.We .wzorze 1 grupy oznaczone jako alkanoilowe Cj—C3 i chloroalkanoilowa Cx—C3 sa grupami ta¬ kimi jak grupa acetylowa, chloroacetylowa, pro- pionylowa, 2-chloropropionylowa, 2-chlorobutyry- lowa i butyrylowa przy czym nazwy te oznaczone sa wzorami (Cx—C3)-alkilo-CO dla grupy alkanoilowe} i wzorem (Q—C3)-alkilo-(Cl)-CO dla grup chloroal- kanoilowych. Termin „NH—(C3—C8)-cykloalkil" oznacza rodniki takie jak cyklopropyloaminy, cyklo- butyloaminowy, cyklopentyloaminowy, cykloheksy- loaminowy, cykloheptyloaminowy i cyklooktyloami- nowy. Termin „grupa karbo-(Cx—C3)-alkoksylowa" obejmuje takie rodniki jak karbometoksylowy, io karboetoksylowy, karboizopropoksylowy i karbo-n- -propoksylowy.Jesli X w rodniku alk-X jest grupa fenylowa,. wówczas grupa ta moze zawierac standardowe pod¬ stawniki aromatyczne, takie jak nizsza grupa al- !5 kilowa i alkoksylowa, grupa hydroksylowa, atom chlorowca, grupa nitrowa, itp., przy czym grupa fenylewa moze zawierac wiecej niz jeden z tych podstawników, przy czym moga byc to podstawni¬ ki takie same lub rózne. Przykladami takich grup sa grupy: 4-hydroksyfenylowa, 2,4-dwuchlorofeny- lowa, 2-metylo-4-chlorofenylowa, 2,4-dwunitrofeny- lowa, 3,5-ksylilowa, 4-tolilowa, 2-tolilowa, 3-etoksy- fenylowa, itp.Jako nietoksyczne kwasy do wytwarzania do- puszczalnych z farmaceutycznego punktu widzenia soli addycyjnych zasad aminowych z kwasami stosuje sie kwasy nieorganiczne, jak chlorowodo¬ rowy, azotowy, siarkowy, fosforowy, bromowodoro- wy, jodowodorowy, azotawy i rózne kwasy fosfo- rowe, a takze kwasy organiczne, takie jak alifa¬ tyczne kwasy jedno- i dwukarboksylowe, kwasy alkanokarboksylowe podstawione grupami fenylo- wymi i hydroksylowymi, zarówno jedno- jak i dwukarboksylowe, kwasy aromatyczne oraz ali- fatyczne i aromatyczne kwasy sulfonowe, itp.Odpowiednimi farmaceutycznie dopuszczalnymi solami beda siarczany, pirosiarczany, dwusiarczany, siarczyny, dwusiarczyny, azotany, fosforany i jed- nowodorofosforany, dwuwodorofosforany, metafos- 40 forany, pirofosforany, chlorki, bromki, jodki, octa¬ ny, propioniany, kapryniany, kaproniany, akryla¬ ny, mrówczany, izomaslany, kaprylany, heksano- karboksylany, propioniany, szczawiany, maloniany, bursztyniany, suberyniany, sebacyniany, fumarany, 45 maleiniany, sole kwasu butynodwukarboksylowe- go-1,4 i heksynodWukarboksylowego-1,6, benzoe¬ sany, chlorobenzoesany, metylobenzoesany, dwu- nitrobenzoesany, hydroksybenzoesany, metoksyben- zoesany, ftalany, tereftalany, benzenosulfonianyT 50 toluenosulfoniany, chlorobenzenosulfoniany, ksyle- nosulfoniany, fenylooctany, fenylopropioniany, fe- nylomaslany, cytryniany, mleczany, 2-hydroksy- maslany, glikolany, jablezany, winiany, metano- sulfoniany, propanosulfoniany, naftaleno-1-sulfo- 55 niany, naftaleno-2-sulfoniany oraz inne podobne sole.Zwiazki o powyzszym wzorze mozna ogólnie opisac jako pochodne winblastyny, w których R' oznacza grupe acetylowa, R" grupe metylowa, R'" 60 grupe hydroksylowa i R"" grupe etylowa lub po¬ chodne dezacetylowinblastyny jesli R", Rw i R"" pozostaja takie same, lecz R' oznacza atom wo¬ doru. Analogicznie pochodne leurokrystyny.Jesli R' oznacza grupe acetylowa, R" formylowa, 65 r'" hydroksylowa i R"" etylowa, badz dezacetylo-5 94203 6 leurokrystyny jesli R", R'" i R"" pozostaja takie same, a R' oznacza atom wodoru. Moga to byc tez pochodne dezmetylowinblastyny (znanej takze jako dezformyloleurokrystyna), przy czym R' oznacza grupe acetylowa, a R" atom wodoru, zas R"' iR"" grupe hydroksylowa i etylowa odpowiednio, badz tez dezacetylodezmetylowinblastyny (czyli dezace- tylodezformyloleurokrystyny), przy czym zarówno R' jak i R" oznaczaja atomy wodoru, zas Rw oznacza grupe hydroksylowa, a R"" oznacza grupe etylowa.Moga to byc tez pochodne leurozydyny, przy czym R' oznacza grupe acetylowa, R" metylowa, R'" etylowa i R"" hydroksylowa lub pochodnymi dezmetyloleurozydyny, przy czym R', R'" i R"' pozostaja takie same, lecz R" oznacza atom wo¬ doru, badz tez dezacetylodezmetyloleurozydyny, przy czym R' i R" oznaczaja atomy wodoru, zas R'" grupe etylowa i R"" grupe hydroksylowa.Moga to byc tez pochodne dezacetyloleurozydyny, przy czym R' oznacza atom wodoru, R" grupe me¬ tylowa, zas R'" — grupe etylowa, a R"" grupe hydroksylowa. W kazdym przypadku termin „de¬ zacetylo" oznacza brak grupy acetylowej w polo¬ zeniu C-4 kompleksowego ukladu pierscieni indo- lowodwuwodoroindolowego.Pochodne o wzorze 1 sa zwiazkami, w których grupa karbometoksylowa w polozeniu C-3 pew¬ nych znanych alakloidów indolowodwuwodoroin- dolowych jest przeksztalcona w grupe karboksy- hydrazydowa, karboksazydowa, karboksamidowa lub ich pochodne. Nie wszystkie z tych pochod¬ nych daja sie wytworzyc w jednym procesie.Zwiazki wyjsciowe, w których R we wzorze 1 oznacza grupe NH—NH2 wytwarza sie w sposób nastepujacy: Winblastyne, leurokrystyne, leurozy- dyne, dezmetylowinblastyne, dezmetyloleurozydy- ne lub ich odpowiednie 4-dezacetylowe pochodne poddaje sie reakcji z hydrazyna co prowadzi do wytworzenia odpowiednich hydrazydów.Produkt takiej reakcji z materialem wyjsciowym posiadajacym nienaruszona grupe 4-acetylowa jest zwykle mieszanina zwiazków, w których grupa karbometoksylowa w polozeniu C-3 zamieniona jest grupa karboksyhydrazydowa, lecz takze w których grupa acetylowa w polozeniu C-4 jest calkowicie lub czesciowo usunieta. W celu oczysz¬ czenia otrzymanych pochodnych C-4 dezacetylo- wych rozdziela sie je na drodze chromatografii.Zwiazki otrzymane sposobem wedlug wynalaz¬ ku, w których R oznacza grupe N(CH3)2, NH-alk-X, w których X oznacza atom wodoru, grupe cyja¬ nowa lub fenyIowa, grupe NH-(C3—C8)-cykloalki- lowa, NH-alk-Am lub NH-alk-(OH)!_3, zas alk i Am maja wyzej podane znaczenie wytwarza sie przez przeprowadzenie hydrazydu o wzorze 1, w którym R oznacza grupe NH—NH2 utworzonego w reakcji zwiazku karbometoksylowanego C-3 z bezwodna hydrazyna w odpowiednie azydki pod dzialaniem srodków nitrozujacych, takich jak kwas azotawy, chlorek nitrozylu, czterotlenek azotu, azo¬ tyn amylu lub podobnymi srodkami zgodnie ze znanymi sposobami prowadzenia reakcji.Wytworzony w ten sposób azydek C-3 poddaje sie nastepnie reakcji z pierwszo- lub drugorzedo- wymi aminami, takimi jak NH(CH3)2, NH2-alk-X, NH2—(C3—C8)-cykloalkilowa, NHjj-alk-COH)!^, lub NH2-alk-Am i otrzymuje sie odpowiednie amidy C-3 o wzorze 1. Taka reakcja azydek-amina przy weglu C-3 nie oddzialywuje na grupe acylowa C-4, która pozostaje nie zmieniona w czasie prowadze¬ nia reakcji i przerobu produktów. Powyzsze prze¬ ksztalcenie azydek-amina przeprowadza sie w spo¬ sób opisany pierwotnie przez Stolla i Huffmana, !° Helv, Chim. Acta., 26, 944 (1943) oraz w opisach patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 2090429 i 2090430.Zwiazki, w których wystepuje grupa acetylowa przy weglu C-4 mozna, jak juz stwierdzono, wy- tworzyc w wyniku reakcji winblastyny, leurokry¬ styny lub leurozydyny bezposrednio z amoniakiem, metyloamina lub hydrazyna, po czym pochodna 4-acetylowa wydziela sie z pochodnej 4-dezacety¬ lowej. Ponadto, w przypadku hydrazydu konwer- sja do azydku, a nastepnie reakcja azydku z ami¬ na prowadzi do wytworzenia amidów o wzorze 1.Jednak z uwagi na ruchliwosc grupy acetylo¬ wej w polozeniu C-4 w zasadowych warunkach prowadzenia reakcji kolejne reakcje hydrazyna- -azydek-amid prowadzi sie przy uzyciu pochodnej 4-dezacetylowej.Ogólnie biorac, 4-dezacetyloamidy o wzorze 1 mozna acylowac bezwodnikiem alifatycznym lub chlorkiem kwasowym, otrzymujac w pozycji 4 od- powiednie octany, propioniany lub maslany, badz tez ich chloropochodne. W reakcji acylowania mo¬ zna uzyc chlorki kwasowe typu (Cx—C3)-alkilo- -COC1 lub chloro-(C!—C3)-alkilo-COCl, badz tez bezwodnik kwasowy typu [(C^—C3)-alkilo—CO]2Q lub chloro-[(Ci—C3)-alkilo-CO]20. Korzystny spo¬ sób acylowania winblastyny lub leurokrystyny przedstawiono w opisie patentowym Stanów Zjed¬ noczonych Ameryki nr 3392173, w którym jako pierwszy produkt reakcji wytwarza sie pochodna 40 dwuacylowa, a nastepnie poddaje sie ja selektyw¬ nej hydrolizie, uzyskujac zwiazek 4-acylowy. Do wytworzenia pochodnych 4-acylowych mozna rów¬ niez zastosowac inne metody, polegajace na selek¬ tywnym acylowaniu lub wielokrotnym acylowa- 45 niu i hydrolizie.Istnieja jednak pewne ograniczenia, o których na¬ lezy pamietac przy rozwazaniu metod acylacji. Po pierwsze, co jest oczywiste, acylowanie 1-dezfor- myloleurokrystyny (1-dezmetylowinblastyny) lub 50 1-dezmetyloleurozydyny bedzie powodowalo rów¬ niez acylowanie w polozeniu N-l. Dlatego tez zwia¬ zek 1-dezformylowy lub 1-dezmetylowy nalezy for¬ mylowac, acylowac lub ^alkilowac uzyskujac poza¬ dany podstawnik w polozeniu N-l przed przysta- 55 pieniem do acylowania wegla C-4.Ponadto, jesli grupa karboksamidowa C-3 zawie¬ ra grupy dajace sie acylowac, to jest grupy hy¬ droksylowe lub aminowe, wówczas acylowanie w polozeniu C-4 nalezy przeprowadzic przed reakcja co azydek-amina, dajaca ostatecznie karboksamidowa grupe w polozeniu C-3. Korzystnym sposobem po¬ stepowania jest wiec acylowanie opisanymi meto¬ dami karboksyhydrazydu C-3 po uprzednim zabez¬ pieczeniu grup hydrazydowych, gdyz w przeciw- 65 nym razie ulegna one równiez acylowaniu. Ko-7 94 203 8 rzystnymi grupami do zabezpieczania grup hydra- zydowych sa grupy propylidenowe, utworzone przez reakcje aminowej czesci reszty hydrazydo- wej z acetonem. Grupe taka mozna latwo usunac dzialaniem kwasów lub tez, korzystniej, pochodna propylidenowa jako taka mozna bezposrednio prze¬ prowadzic w grupe azydowa dzialaniem kwasu a- zotawego (porównaj opis patentowy Stanów Zjed¬ noczonych Ameryki nr 3470210, Przyklad VII).Inne metody polegajace na selektywnym acylo- waniu, lub selektywnym acylowaniu z pózniejsza hydroliza, badz tez na selektywnym zabezpiecza¬ niu grup funkcyjnych dajacych sie acylowac, acy¬ lowaniu i pózniejszym usunieciu grup zabezpiecza¬ jacych sa oczywiste dla fachowców.Zwiazki o wzorze 1, w którym R oznacza grupe NH-alk-X, zas X oznacza grupe karboksylowa, karboksamidowa lub karbo-fCi—CJ-alkoksylowa wytwarza sie na drodze reakcji aminokwasu, ami- noestru lub aminoamidu o wzorze 2, w którym Q oznacza grupe OH, NH2 lub O-alk, zas Z atom wo¬ doru lub grupe alkilowa o 1—5 atomach wegla, z wybranym dimerycznym indolodwuwodoroindolo azydkiem. Odpowiednimi do tego celu aminokwa¬ sami sa takie kwasy jak leucyna, izoleucyna, wa- lina, glicyna, alanina, norleucyna, itp. Wiadomo, ze w reakcji tej mozna wykorzystac inne aminokwa¬ sy i polipeptydy, na przyklad C-3 karboksazydek 4-dezacetylowinblastyny, otrzymujac podstawione w polozeniu C-3 karboksamidy o wlasnosciach przeciwnowotworowych.Alternatywna metoda wytwarzania pierwszo- rzedowych amidów (R oznacza NHa), hydrazydów (fl oznacza NH—NH2) polega na zastosowaniu me¬ tody opisanej przez Ainswortha w opisie patento¬ wym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 2756235, gdzie hydrazyd poddaje sie hydrogenolizie za po¬ moca niklu Raney'a.Pochodne o wzorze 1 sa nazywane w opisie je¬ dynie w odniesieniu do nowych grup powstaja¬ cych przy danym atomie wegla, na przyklad zwia¬ zek wytworzony przez zastapienie w winblastynie grupy estru metylowego przy weglu C-3 grupa^ amidowa nazywany po prostu C-3 karboksamidem winblastyny, a nie C-3 karboksamidem C-3 dezkar- bometoksy-winblastyny.Zwiazki o wzorze 1 w postaci wolnych zasad, wlaczajac w to zarówno karboksamidy, karboksa- zydy i karboksyhydrazydy sa bialymi lub brazo¬ wo zabarwionymi bezpostaciowymi cialami staly¬ mi. Korzystnie jednak, jesli to mozliwe, wyizolowu- je i rekrystalizuje sie amidy w postaci ich soli anionowych utworzonych z nietoksycznymi kwa¬ sami. Sole takie sa rozpuszczalnymi w wodzie kry¬ stalicznymi lub bezpostaciowymi bialymi cialami stalymi o wysokiej temperaturze topnienia.Zwiazki wytworzone sposobem wedlug wynalaz¬ ku wykazuja dzialanie przeciwwirusowe in vitro przeciwko wirusowi opryszczki przy zastosowaniu kultury tkankowej w tescie zahamowania wzrostu kolonii podobnym do opisanego przez Siminoffa, Applied Microbiology, 9, 66—72, (1961). Na przy¬ klad, siarczan C-3 karboksamidu winblastyny da¬ wal 20 mm strefe zahamowania (3-krotna wzgle¬ dem nominalu), bez toksycznosci przy dawkach rzedu 125 ng/ml. Ten sam zwiazek wykazal zdol¬ nosc do powodowania zablokowania metafazy w hodowanych komórkach jajnikowych chomika chinskiego przy dawkach zawartych od s 2 X 10~* ng/ml do 2 X 10-5 jig/ml. Najbardziej a- ktywnym srodkiem powodujacym takie zatrzyma¬ nie byl siarczan C-3 N-metylokarboksamidu 4-de- zacetyloleurokrystyny, który byl efektywny przy dawkach rzedu 10-6 ng/ml..Ponadto zwiazki wytwarzane sposobem wedlug wynalazku wykazaly aktywnosc przeciwko nowo¬ tworom zaszczepionym myszom in vivo. Na przy¬ klad, siarczan C-3 karboksamidu 4-dezacetylowin¬ blastyny, siarczan C-3 N-metylokarboksamidu 4-dezacetylowinblastyny, siarczan C-3 karboksami¬ du winblastyny, siarczan C-3 N-metylokarboksa¬ midu winblastyny, siarczan C-3 N-(2-hydroksy- etylo)-karboksamidu 4-dezacetylowinblastyny, siar¬ czan C-3 N,N-dwumetylokarboksamidu 4-dezace¬ tylowinblastyny, siarczan C-3 amidu 4-dezacetylo- leurozydyny, siarczan C-3 N-benzylokarboksyami- du 4-dezacetylowinblastyny i C-3 karboksyhydra- zyd 4-dezacetylowinblastyny, podobnie jak inne zwiazki wytwarzane sposobem wedlug wynalazku o wzorze 1 wykazuja taka aktywnosc. Szczególnie jednak interesujaca jest aktywnosc siarczanu C-3 karboksamidu 4-dezacetylowinblastyny i jego po¬ chodnych N-alkilowych i N-hydroksyalkilowych przeciwko rakowi tkanki kosciotwórczej Ridgewaya (ROS) i miesakowi tkanki chlonnej Gardnera (GIS).Celem wykazania dzialania zwiazków wytwarza¬ nych sposobem wedlug wynalazku przeciwko wspomnianym nowotworom stosowano badanie obejmujace podawanie leku, zwykle na drodze dootrzewnej, przy danej dawce przez okres 7—10 dni po zaszczepieniu nowotworu.W tablicy I podano wyniki szeregu eksperymen¬ tów, w których myszom z zaszczpionym nowotwo¬ rem podawano z dobrymi rezultatami zwiazki o wzorze 1. W tablicy tej w kolumnie 1 podano na¬ zwe zwiazku, w kolumnie 2 oznaczenie zaszczepio¬ nego nowotworu, w kolumnie 3 dawke lub zakres dawek i liczbe dni, przez które te dawke leku po¬ dawano, zas w kolumnie 4 zahamowanie wzrostu nowotworu w procentach. Skrótem ROS okreslo¬ no raka tkanki kosciotwórczej Ridgewaya, skró¬ tem GIS — miesaka tkanki chlonnej Gardnera, zas skrótem CA 755 — gruczolakoraka.Zwiazki o wzorze 1 podobne do leurokrystyny i winblastyny wykazuja toksycznosc przy podawa¬ niu myszom w dawkach wyzszych od dawek po¬ wodujacych 100 procentowe zahamowanie prze¬ szczepionych nowotworów. Ponadto, z niezrozu¬ mialych wzgledów wszystkie leki w opisanym teks¬ cie, wlaczajac w to leki kontrolne podobne do win¬ blastyny moga wykazywac toksycznosc w dawkach, które zwykle daja zahamowanie wzrostu nowo¬ tworu bez toksycznosci. Dlatego tez wyniki zesta¬ wione w tablicy I sa wynikami typowych ekspe¬ rymentów, w których lekarstwa dawaly spodzie¬ wane rezultaty, a nie sa srednia ze wszystkich tes¬ tów.Zwiazki o wzorze 1 wykazuja równiez dziala¬ nie przeciwko innym przeszczepionym nowotwo- 40 45 50 55 609 94 203 rom. Na przyklad w przypadku miesaka tkanki chlonnej Mecca pozajelitowe wstrzykiwanie 0,25 mg/kg w ciagu 9 dni siarczanu C-3 N-metylo- karboksamidu winblastyny dalo 50% zahamowanie wzrostu nowotworu, a wstrzykiwanie C-3 amidu 28°/o-owe zahamowanie wzrostu. Przy tych samych dawkach sama winblastyna nie wykazywala zad¬ nego dzialania.Ponadto, w badaniach nad zwalczaniem gruczo- lakoraka CA 755 siarczan C-3 karboksamidu 4-de- zacetylowinblastyny dawal 67%-owe zahamowanie wzrostu nowotworu, siarczan C-3 N-metylokarbo- ksamidu 4-dezacetylowinblastyny 61%-owe zaha¬ mowanie, zas siarczan C-3 karboksamidu winblas¬ tyny 49%-owe zahamowanie przy dawce 0,25 mg/kg w ciagu 8 dni i 72%-owe zahamowanie przy daw¬ ce 0,3 mg/kg. W podobnym tescie winblastyna da¬ wala 31e/o zahamowanie, zas leurokrystyna przy zblizonej dawce 0,2 mg/kg dawala zahamowanie 79%, przy doskonalej ogólnej ocenie efektywnosci.W przypadku zwalczania limfocytowej bialacz¬ ki L5178Y siarczan C-3 karboksamidu winblastyny przy dawce 0,25 mg/kg w ciagu 10 dni, w tescie przy uzyciu pieciu myszy dal trzy przezycia nie¬ okreslonej dlugosci; okres zycia dwóch chorych myszy zostal przedluzony o 26% w stosunku do zwierzat kontrolnych. W tym samym eksperymen¬ cie winblastyna dala 36% przedluzenie zycia, lecz nie dala ani jednego przezycia o nieokreslonym okresie, co upowaznilo do okreslenia jej jako bar¬ dzo malo efektywnej.Zgodnie z oczekiwaniami amidy i hydrazyny róznia sie swoim spektrum przeciwnowotworowym od winblastyny, leurokrystyny i leurozydyny, po¬ dobnie jak i od estrów C-4, N,N-dwualkiloglicyIo¬ wyeh winblastyny w ten sam sposób, jak spektra nowotworowe tych zwiazków róznia sie miedzy soba; niektóre z nich sa bardziej efektywne prze¬ ciwko niektórym nowotworom lub klasom nowo¬ tworów, a mniej efektywne w dzialaniu przeciw¬ ko innym.Przy wykorzystaniu amidów i hydrazydów jako srodków przeciwnowotworowych stosowac mozna zarówno podawanie pozajelitowe jak i doustne.Dla uzytku doustnego odpowiednia ilosc farma¬ ceutycznie dopuszczalnej soli zasady o wzorze 1, z wyjatkiem tych, w których R oznacza NH—NH2 lub N3 utworzonej z nietoksycznym kwasem mie¬ sza sie ze skrobia lub innym rozczynnikiem i mie¬ szanine umieszcza sie w teleskopowo skladanych kapsulkach zelatynowych, zawierajacych kazda 7,5—50 mg skladnika aktywnego. Podobnie sól o dzialaniu przeciwnowotworowym mozna mieszac ze skrobia, srodkiem wiazacym i srodkiem sma¬ rujacym i mieszanine te prasowac w tabletki za¬ wierajace od 7,5—50 mg.Tabletkom tym mozna nadac wyzlobienia ulat¬ wiajace ich dzielenie, jesli przewiduje sie stoso¬ wanie nizszych dawek. Sposród metod podawania pozajelitowego najbardziej korzystne jest podawa¬ nie dozylne. Dlatego tez stosuje sie izotoniczne roz¬ twory zawierajace od 1 do 10 mg/ml soli omawia¬ nych amidów indolowo-dwuwodoroindolowych o wzorze 1, z wyjatkiem hydrazydów i azydków.Zwiazki te podaje sie w dawce od okolo 0,1 do 1 m^/kg wagi ciala w ciagu 1 tygodnia zaleznie zarówno od aktywnosci uzytego zwiazku, jak i od jego toksycznosci. Wolne zasady zwiazków o wzo¬ rze 1, w którym R oznacza grupe NH—NH2 lub grupe N3 przetwarza sie w odpowiednie gotowe postacie leków i podaje w sposób i w dawkach po¬ dobnych do pozostalych zwiazków.O ile wiekszosc zwiazków wytworzonych sposo¬ bem wedlug wynalazku jest uzyteczne jako leki przeciwnowotworowe i przeciwwirusowe, to dwa typy pochodnych: hydrazydy i azydki (zwiazki o wzorze 1, gdzie R oznacza grupe NH—NH2 lub N3) sa takze uzyteczne jako zwiazki posrednie, co juz uprzednio stwierdzono. Hydrazyd mozna prze¬ prowadzic w azydek w wyniku reakcji ze srod¬ kiem nitrozujacym lub tez bezposrednio w amid na drodze hydrogenolizy. Z kolei azydek mozna poddac reakcji z pierwszo lub drugorzedowa ami¬ na uzyskujac amidy.Tablica I Zwiazek siarczan C-3 karboksamidu winblastyny siarczan C-3 karboksamidu 4-dezacetylo- winblastyny siarczan C-3 N-etylokarbo- ksamidu siarczan C-3 N-benzylokar- boksamidu 1 4-dezacetylo- | winblastyny siarczan C-3 N-(2-hydroksy- etylo)-karbo- ksamidu 4-dezacetylo- winblastyny siarczan C-3 N,N-dwumety- lokarboksamidu 4-dezacetylo- winblastyny siarczan C-3 karboksamidu 4-dezacetylo- leurokrystyny siarczan C-3 N-cyjanomety- lokarboksamidu 4-dezacetylo- winblastyny No¬ wo¬ twór ROS GIS GIS ROS GIS ROS ROS ROS ROS ROS ROS Dawka mg/kg X liczba dni 0,1 — 0,5X10 0,05-0,8X8 0,15 - 1,0X10 0,15-0,4X10 0,2X7 0,2-0,4X7 0,3X10 0,05 —0,4X10 0,4X0 5X10 0,3X10 Procen¬ towe inhibito- wanie 23-84 47-100 79-100 49-100 90 53-100 100 100 53 32 85 40 45 50 55 6094 203 11 Przyklad I. C-3 karboksyhydrazyd 4-dezace- tylowinblastyny. 4-dezacetylowinblastyne ogrzewano w bezwod¬ nym etanolu z nadmiarem bezwodnej hydrazyny w zamknietym naczyniu reakcyjnym w tempera¬ turze okolo 60°C w ciagu okolo 18 godz. Reaktor ochlodzono i otwarto, zawartosc usunieto i lotne skladniki odparowano pod próznia. Otrzymana po¬ zostalosc zawierajaca C-3 karboksyhydrazyd 4-de- zacetylowinblastyny umieszczono w chlorku me¬ tylenu i roztwór ten przemyto woda, rozdzielono i wysuszono, po czym chlorek metylenu odparo¬ wano pod próznia. Otrzymana pozostalosc rozpusz¬ czono w mieszaninie chloroformu i benzenu (1 :1) i poddano oczyszczaniu chromatograficznemu na zelu krzemionkowym.Jako eluent stosowano mieszanine benzenu, chlo¬ roformu i trójetyloaminy. Pierwsze frakcje chro¬ matograficzne zawieraly nieprzereagowana 4-deza- cetylawinblastyne. Dalsze frakcje, jak stwierdzono, zawieraly C-3 karboksyhydrazyd 4-dezacetylo-18- dezkarbometoksywinblastyny, uprzednio opisany przez Neussa i innych, Tetrahedron Letters, 1968, 783. Dalsze frakcje, co stwierdzono w wyniku chro¬ matografii cienkowarstwowej zawieraly C-3 kar¬ boksyhydrazyd 4-dezacetylowinblastyny. Frakcje te polaczono i rozpuszczalniki odparowano pod próznia. Otrzymano cialo stale o temperaturze top- niem 210—220° C z rozkladem.Tak wytworzony C-3 karboksyhydrazyd 4-deza¬ cetylowinblastyny wykazywal w widmie w podczer¬ wieni pasmo absorpcyjne charakterystyczne dla grupy karbometoksylowej przy 1725—1735 cm-1, czym odróznial sie od zwiazku 18-dezkarbome- toksylowego, opisanego przez Neussa i innych.W widmie w podczerwieni wystepowalo równiez pasmo przy 1690 cm-1 przypisywane grupie hy- drazydowej. Ciezar czasteczkowy okreslono metoda spektrografii mas; wynosil on 768, co pozostaje w zgodnosci z wartoscia teoretyczna obliczona dla C43H56N607. Widmo MRJ wykazywalo wyrazny re¬ zonans przy 3,6 ppm zwiazany z grupa metylowa w ugrupowaniu karbometoksylowym C-18.Zgodnie z powyzsza procedura 4-dezacetyloleuro- krystyne otrzymana metoda znana (opis patento¬ wy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3392173) poddano reakcji z bezwodna hydrazyna w bezwod¬ nym metanolu uzyskujac C-3 karboksyhydrazyd 4-dezacetylo-l-dezformyloleurokrystyny jako bez¬ postaciowy proszek. Widmo w podczerwieni wy¬ kazywalo maksimum przy 1730 cm-1 (ester), 1670 cm-1 (hydrazyd). Widmo jonów czasteczko¬ wych: m (e = 754) zgodne ze wzorem C42H54N607 /MRJ: 3,60 (metyl C18), 3,74 (metyl C16), 4,05 (wo¬ dór C4), 6,34 (wodór amidowy).P r z y k l a d II. C-3 karboksazydek-4-dezacety- lowinblastyny.Przyrzadzono roztwór 678 mg C-3 karboksyhy- drazydu 4-dezacetylowinblastyny (z Przykladu I) w 15 ml bezwodnego metanolu. Nastepnie dodano okolo 50 ml In wodnego roztworu kwasu chloro¬ wodorowego i otrzymany roztwór ochlodzono do temperatury okolo 0°C. Nastepnie dodano w przy¬ blizeniu 140 mg azotynu sodu i otrzymana mie¬ szanine reakcyjna energicznie mieszano przez 10 12 minut utrzymujac ja w temperaturze okolo 0°C.Roztwór przybral ciemno brunatne zabarwienie przy dodaniu azotynu sodu. Nastepnie mieszanine reakcyjna zalkalizowano przez dodanie nadmiaru zimnego 5°/o-owego wodnego roztworu wodorowe¬ glanu sodu. Roztwór wodny ekstrahowano trzy¬ krotnie dwuchlorkiem metylenu. Wytworzony w powyzszej reakcji C-3 karboksazydek 4-dezacety¬ lowinblastyny przeszedl do roztworu w dwuchlor- io ku metylenu.Przy uzyciu bezposrednio roztworu C-3 karbo- ksazydku 4-dezacetylowinblastyny w dwuchlorku metylenu bez dalszego oczyszczania calosc trak¬ towano w opisany nizej sposób, w celu zcharak- teryzowania otrzymanego azydku. Odparowanie dwuchlorku metylenu spowodowalo wydzielenie azydku w stanie bezpostaciowym. Pozostalosc te przemyto eteren i otrzymana zawiesine odsaczono.Pozostaly brazowy proszek mial nastepujace cha- rakterystyczne wlasnosci fizyczne: widmo w nad¬ fiolecie Kmax = 269 m\K'y (e = 16 700); szerokie pasmo przy okolo 290 m\i; 309 m^i (e = 7100); w widmie w podczerwieni stwierdzono brak pasma absorp¬ cyjnego przy 1690 cm-1 (karboksyhydrazyd), na- tomiast nie zmienione pozostalo maksimum przy 1730 cm-1. Ponadto stwierdzono wyrazne maksi¬ mum przy 2135 cm-1, charakterystyczne dla grupy karboksyazydowej. Spektrogram masowy wykazal wartosc 708, co wskazuje na utrate 71 jednostek masy (H, CON3) z czasteczki o ciezarze cza¬ steczkowym obliczonym dla C43H53N707 = 779.Przyklad III. C-3 N-etylokarboksamid 4-de¬ zacetylowinblastyny.Roztwór C-3 karboksazydku 4-dezacetylowinblas- tyny wytworzono w postaci roztworu w dwuchlor¬ ku metylenu zgodnie z opisanym wyzej sposobem z 900 mg C-3 karboksyhydrazydu 4-dezacetylowin¬ blastyny. Roztwór w dwuchlorku metylenu wysu¬ szono i jego objetosc zmniejszono do okolo 20 ml. 40 Nastepnie roztwór azydku w dwuchlorku me¬ tylenu umieszczono w kolbie zaopatrzonej w rurke suszaca i mieszadlo. Do roztworu dodano 50 ml bezwodnej etyloaminy i calosc mieszano w tem¬ peraturze pokojowej w ciagu 2 godzin. Odparowa- 45 nie pod próznia skladników lotnych dalo brazowy bezpostaciowy proszek, który oczyszczono chroma¬ tograficznie na zelu krzemionkowym. Chromato- gram uzyskano stosujac jako eluent mieszanine octanu etylu z bezwodnym etanolem (3 : 1). Frak- 50 cje zawierajace C-3 N-etylokarboksamid 4-dezace¬ tylowinblastyny, co stwierdzono metoda chroma¬ tografii cienkowarstwowej polaczono i rozpuszczal¬ nik usunieto z polaczonych frakcji pod próznia.Otrzymano 450 mg brazowego bezpostaciowego 55 proszku o nastepujacych charakterystycznych wlasnosciach fizycznych: ciezar czasteczkowy o- kreslony metoda spektrografii masowej 781 (co od¬ powiada wzorowi C45H59N507); widmo w podczer¬ wieni — maksimum absorpcyjne przy 1730 cm-1 60 (ester), 1670 cm_1(amid), 3420 cm-1 (N—H amido¬ we); widmo MRJ 1,18 (tryplet-(3-metylowy z grupy etyloamidowej), 5 3,28 (kwartet-a-metylenowy gru¬ py etyloamidowej), 8 3,59 (singlet estru metylowe¬ go). 65 Siarczan C-3 N-etylokarboksamidu 4-dezacety-94 203 13 14 lcwinblastyny wytworzono przez rozpuszczenie otrzymanego wczesniej bezpostaciowego proszku w bezwodnym etanolu i doprowadzenie pH roztwo¬ ru do wartosci 4,0 za pomoca 2°/o roztworu kwasu siarkowego w bezwodnym etanolu. Odparowanie rozpuszczalnika pod próznia dalo rozpuszczalny w wodzie brazowy proszek zawierajacy siarczan C-3 N-etylokarboksamidu 4-dezacetylowinblastyny.W podobny do opisanego wczesniej sposobu wy¬ tworzono C-3 N-izopropylokarboksamid 4-dezace¬ tylowinblastyny. Zwiazek ten mial nastepujace charakterystyczne wlasnosci fizyczne: ciezar cza¬ steczkowy okreslony metoda spektroskopii maso¬ wej 795 (co odpowiada wzorowi C46H51N507); mak¬ sima w widmie w podczerwieni; 1730 cm-1 (ester), 1660 cm-1 (amid); widmo MRJ: 1,16 1,22 (dublet grup izopropylowyeh i metylowych): Siarczan C-3 N-izo- propylokarbcksamidu 4-dezacetylowinblastyny wy¬ tworzono analogicznie do opisanego wczesniej spo¬ sobu; stanowil on rozpuszczalny w wodzie, bez¬ postaciowy proszek.W analogiczny sposób wytworzono C-3 N,N-dwu- metylokarboksamid 4-dezacetylowinblastyny o na¬ stepujacych charakterystycznych wlasnosciach fi¬ zycznych: ciezar czasteczkowy okreslony metoda spektroskopii masowej 781 (zgodny ze wzorem C45H59N507): maksimum obsorpcyjne w podczer¬ wieni: przy 1730 cm-1 (ester), przy 1620 cm-1 (amid); widmo MRJ: 2,96 (singlet-N-metylowy), 8 3,46 (singlet-N-metylowy). Siarczan C-3 N,N-dwu- metylokarboksamid 4-dezacetylowinblastyny wy¬ tworzono w analogiczny sposób do opisanego u- przednio: stanowil on rozpuszczalny w wodzie, brazowy bezpostaciowy proszek.W analogiczny sposób wytworzono C-3 N-[2- -(N,N-dwumetyloaminoetylo)]-karboksamid 4-deza¬ cetylowinblastyny z odpowiedniego karboksazydku i N,N-dwumetyloetyloaminy. Zwiazek ten mial na¬ stepujace wlasnosci fizyczne: maksimum absorpcyj¬ ne w podczerwieni: przy 3410 cm-1 (N—H amido¬ we), 1740 cm-1 (ester), 1670 cm-1 (amid); widmo MRJ: 8 2,44, 3,41 (grupy metylenowe pochodzace z ugrupowania etylidenowego), 8 2,23 (grupy me¬ tylowe z grupy dwumetyloaminowej); ciezar cza¬ steczkowy okreslony metoda spektoragfii masowej 824 (zgodny z wzorem C47H64N607); pKa = 4,85; 7,0, 8,5. Odpowiedni siarczan wytworzony zgodnie z opisana wczesniej metoda stanowil rozpuszczalny w wodzie, brazowy bezpostaciowy proszek.W opisany wczesniej sposób wytworzono C-3 N- benzylokarboksamid 4-dezacetylowinblastyny przy uzyciu benzyloaminy. Zwiazek ten mial nastepu¬ jace charakterystyczne wlasnosci fizyczne: mak¬ sima absorpcyjne w widmie w podczerwieni przy 3420 cm-1 (N—H amidowe), 1735 cm-1 (ester), 1675 cm-1 (amidowe); widmo MRJ: 8 7,32 (proto¬ ny aromatyczne), 8 3,69 (grupy metylenowe z ugru¬ powania amidu benzylu); ciezar czasteczkowy o- kreslony metoda spektometrii masowej 843 (zgod¬ ny z wzorem C50H61N5O7). Odpowiedni siarczan wy¬ tworzony opisana wczesniej metoda stanowil roz¬ puszczalny w wodzie, brazowy bezpostaciowy pro¬ szek.W analogiczny sposób wytworzono C-3 cyjano- metylokarboksamid 4-dezacetylowinblastyny w wyniku reakcji C-3 karboksazydku 4-dezacetylo¬ winblastyny z cyjanometyloamina. Nowy amid mial nastepujace charakterystyczne wlasnosci fi¬ zyczne: maksima absorpcyjne w podczerwieni przy 1690 cm-1 (amid), 3420 cm"1 (NH amidowe); wid¬ mo MRJ: 8 4,17 (C4—H), 8 2,80 (N—CH3), 8 3,77 (H aromatyczne), 8 3,69 (H estru metylowego), 8 4,48 (J = 6Hz), 8 3,92 (J = 17Hz); (oba zwiazane z ugrupowaniem cyjanometylenowym). Ciezar cza¬ steczkowy okreslony metoda spektrografii maso¬ wej — 792 (zgodny z wzorem C44H56N607).W analogiczny sposób poddano reakcji C-3 kar- boksyhydrazyd l-dezformylo-4-dezacetyloleurokry- styny, otrzymany wedlug przykladu I z azotynem sodu w rozcienczonym kwasie chlorowodorowym, uzyskujac C-3 karboksazydek l-dezformylo-4-dez- acetyloleurokrystyny, jako zólty, bezpostaciowy proszek. Roztwór C-3 karboksazydku 1-dezformy- lo-4-dezacetyloleurokrystyny w dwuchlorku mety¬ lenu poddano reakcji z etyloamina, otrzymujac C-3 N-etylokarboksamid l-dezformylo-4-dezacety- loleurckrystyny. Zwiazek ten oczyszczono chro¬ matograficznie na zelu krzemionkowym stosujac jako eluent mieszanine octanu etylu z bezwodnym etanolem (1 : 1).Frakcje, w których metoda chromatografii cienkowarstwowej stwierdzono obecnosc N-etylo- amidu polaczono i polaczone frakcje odparowano do sucha. Otrzymano C-3 N-etylokarboksamid l-dezformylo-4-dezacetyloleurokrystyny jako zólty bezpostaciowy proszek o nastepujacych charakte¬ rystycznych wlasnosciach fizycznych: maksima absorpcyjne w widmie w podczerwieni przy 1665 cm-1 (amid), 1745 cm-1 i 1730 cm-1 (pasma estrowe z jednym zwiazanym atomem wodoru), 3430 cm-1 (NH-amidowe); ciezar czasteczkowy o- kreslony metoda spektrometrii masowej 767 (zgod¬ ny z wzorem C44H57N507).Przyklad IV. C-3 amid 4-dezacetyloleuirozy- dyny.C-3 karboksyhydrazyd 4-dezacetyloleurozydyny przeprowadzono w azydek dzialaniem azotynu so¬ du, a nastepnie azydek poddano reakcji z metano¬ lem nasyconym amoniakiem w temperaturze —78°C, uzyskujac C-3 amid 4-dezacetyloleurozy¬ dyny, który oczyszczono chromatograficznie w spo¬ sób opisany uprzednio. Zwiazek ten mial naste¬ pujace charakterystyczne wlasnosci fizyczne: mak¬ sima absorpcyjne w podczerwieni przy: 3400 cm-1 (N—H amidowe), 1740 cm-1 (ester), 1690 cm-1 (amid); ciezar czasteczkowy okreslony metoda spek¬ troskopii masowej 753 (zgodny z wzorem C43H55N507); widmo MRJ: 8 3,58 (ester metylowy Ci8), 8 3,78 (grupa metoksylowa C16), 8 2,88 (grupa metylowa d), 8 5,78 (amidowe atomy wodoru C-3), 8 4,18 (wodór C4). Odpowiedni siarczan wytworzo¬ no metoda polegajaca na nautralizacji roztworu zasady w etanolu za pomoca etanolowego roztwo¬ ru kwasu siarkowego, otrzymujac sól jako brazo¬ wy, bezpostaciowy proszek.-Inne aminy leurozydyny mozna wytworzyc ana¬ logicznie.Kazda z pochodnych dezacetylo-l-dezformylo-1- -alkanoilowych, podobnie jak C-3 karboksamidy 4-dezacetylowinblastyny, leurokrystyny lub 40 45 50 55 6094 203 leurozydyny z wyjatkiem karboksyhydrazydu oraz tych amidów, których reszty za¬ wieraja reaktywne grupy funkcyjne omówiono wczesniej, mozna poddac reakcji z innymi bezwod¬ nikami, takimi jak bezwodnik chlorooctowy, bez¬ wodnik maslowy, bezwodnik 2-chloropropionowy, itp. uzyskujac na przyklad przy uzyciu bezwodni¬ ka chlorooctowego mieszanine pochodnych 3,4-bis- -chloroacetylowej i 4-chloroacetylowej, które moz¬ na przeprowadzic w czysta pochodna 4-chloroace- tylowa dzialaniem wilgotnego zelu krzemionkowe¬ go. Inne pochodne 4-acylowe wytwarzano w po¬ dobny sposób.Przyklad V. Wytwarzanie soli.Inne sole anionów nieorganicznych, takich jak chlorki, bromki, fosforany, azotany, itp., oraz sole anionów organicznych, takie jak octany, chloro- octany, trójchlorooctany, benzoesany, alkilo- lub arylcsulfoniany, itp. wytwarzano z zasad amido¬ wych metoda analogiczna do opisanej w przykla¬ dzie I dla wytwarzania siarczanu przez zastapie¬ nie odpowiednim kwasem w odpowiednim rozcien¬ czalniku uzyty w powyzszym przykladzie 1% wod¬ ny roztwór kwasu siarkowego. PL