Opis patentowy opublikowano: 15.10.1977 90604 MKP F1Sb 13/12 F04b 1/40 Irtt a2 F1SB 13/12 E04B 1/40 Twórcawynalazku: ¦ Uprawniony z patentu: Artur Fischer, Tumlingen (Republika Federalna Niemiec) Element mocujacy do zakotwienia w czesciach budowli Wynalazek dotyczy elementu mocujacego do zakotwienia w czesciach budowli, z elementem rozprezajacym wciaganym za pomoca sruby mocujacej do dajacej sie rozszerzac tulei rozpreznej, przy czym sruba posiada element oporowy dla tulei rozpreznej korzystnie na stale polaczony ze sruba i znajdujacy sie poza tuleja rozprezna.Znane sa kolki, których zakotwienie w scianie nastepuje przez rozprezenie tulei rozpreznej za pomoca elementu rozprezajacego. Okresla sie je jako tak zwane ciezkie elementy mocujace, sluzace zwlaszcza do mocowania szczególnie ciezkich czesci budowli, na przyklad maszyn lub temu podobnych. Przy mocowaniu maszyn nalezy sie liczyc z wibracjami, które ewentualnie moga prowadzic do obluznienia zakotwienia. Przez stale wstrzasy sruba mocujaca moze sie wysunac z elementu rozprezajacego tak, ze z jednej strony zmniejsza sie rozprzezenie tulei rozpreznej, a z drugiej strony zmniejsza sie sila mocujaca elementu mocujacego dociskajaca zamocowany przedmiot do podkladu. Prócz tego istnieje tez niebezpieczenstwo, ze na skutek wibracji tuleja rozprezna spadnie z elementu mocujacego, czego nastepstwem byloby zmniejszenie sie dzialania rozpreznego. , Zadaniem niniejszego wynalazku jest unikniecie tego niebezpieczenstwa prócz tego ulatwienie rozprezenia wymienionego na wstepie elementu mocujacego.Istota wynalazku polega na tym, ze pomiedzy tuleja rozprezna i elementem oporowym umieszczony jest sztywny element sprezynujacy wspierajacy sie na czolowej stronie elementu oporowego i dociskajacy tuleje rozprezna do elementu rozprezajacego.W celu zakotwienia elementu mocujacego wedlug wynalazku wykonuje sie najpierw otwór, którego srednica odpowiada zewnetrznej srednicy tulei rozpreznej i znajdujacego sie poza tuleja rozprezna elementu oporowego sruby mocujacej. Nastepnie wprowadza sie element mocujacy w otwór wykonany w murze tak daleko, az leb sruby mocujacej uderzy o strone czolowa mocowanego przedmiotu. Dzieki jednakowej srednicy zewnetrznej rozpreznej i elementuoporowego sruby mocujacej mozliwy jest taki montaz, w którym bez usuwania czesci montazowej, element mocujacy, mozna wprowadzic do muru przez otwór - czesci budowlanej.2 . 90 604 Dzieki elementowi sprezynujacemu umieszczonemu pomiedzy tuleja rozprezna i elementem oporowym, dociskajacemu tuleje rozprezna, czesc rozprezna elementu mocujacego po zmontowaniu znajduje sie zawsze pod napieciem, które nie dopuszcza do uwolnienia elementu rozprezajacego od sruby mocujacej na przyklad przez wstrzasy przy transporcie. W ten sposób do dyspozycji rzemieslnika stoi element mocujacy, który natychmiast po rozpakowaniu nadaje sie do zastosowania. Nie ma wiec obawy, ze rzemieslnik zastosuje element mocujacy, w którym polaczenie pomiedzy elementem rozprezajacym i sruba mocujaca stanowi kilka zwoi gwintu i wówczas sruba mocujaca moglaby wypasc przy obciazeniu.Dzieki napieciu wytworzonemu za pomoca elementu sprezynujacego pomiedzy elementem rozprezajacym i tuleja rozprezna, element rozprezajacy przytrzymywany jest przez tuleje rozprezna osadzona mocno w otworze tak, ze przy wkrecaniu sruby mocujacej nie moze on obracac sie razem ze sruba.Niebezpieczenstwo równoczesnego obracania sie elementu rozprezajacego jest przy znanych elementach mocujacych dlatego \*k duzo, poniewaz przy wprowadzaniu elementu mocujacego bardzo czesto maka powstajaca przy wiei i blokuje zwoje gwintu. Oprócz tego, element sprezynujacy stale docske tulejf rozprezna do elementu rozprezajacego tak, ze nie nalezy sie obawiac, aby przy wibracjach tuleja moglaby %i zsunac z elementu rozprezajacego. Wstepne dzialanie rozprezajace wywolane przy kotwieniu elementu mocujacego przez odpowiednio dalekie wciagniecie elementu rozprezajacego jest w ten sposób zawsze utrzymane.Po zakotwieniu elementu mocujacego i zamocowana oesci montazowej sruba mocujaca zawsze znajdzie sie pod napieciem przez dzialanie elementu sprezynujacego tak, ze pr*y wstrzasach i wibracjach nie moze juz nastapic obluznienie zamocowania.Dzieki elementowi sprezynujacemu, przy elemencie mocujacm odpowiednim do montazu a posiadajacym element oporowy siegajacy az do lba sruby mozliwe jest prócz tego równiez wkrecenie sruby mocujacej jeszcze dalej w otwór po zakotwieniu elementu mocujacego, a to w celu podniesienia mocowanego przedmiotu w stosunku do sily mocujacej naciskajacej na powierzchnie sciany. Bez tego elementu sprezynujacego czesc elementu mocujacego znajdujaca sie poza tuleja rozprezna uderzalaby o rozprezona, a tym samym nieruchomo osadzona w otworze tuleje rozprezna. Przy dalszym zas wkrecaniu elementu mocujacego tylko element rozprezny bylby dalej wciagany w tuleje rozprezna i w ten sposób zwiekszalby jej rozprezenie.Sztywnosc elementu sprezynujacego nalezy tak dobierac, aby sila elementu sprezynujacego odpowiadala sile wciagania elementu rozprezajacego, koniecznego do rozprezenia tulei rozpreznej.Wedlug dalszego wykonania wynalazku, element sprezynujacy moze byc wykonany jako sprezyna naciskowa zwinieta z drutu. Tego rodzaju sprezyne naciskowa mozna w prosty sposób wykonac na automatach nawijajacych. Grubosc sprezyny naciskowej od wielkosci i celu zastosowania elementu mocujacego i musi byc przynajmniej tak duza, aby byla wstanie mocno dociskac tuleje rozprezna do elementu rozprezajacego, przy czym moze nastapic nieznaczne poszerzenie tulei rozpreznej w celu zwiekszania zabezpieczenia przed przekreceniem sie jej w otworze.W dalszym uzupelnieniu wynalazku, element sprezynujacy moze sie skladac ze sprezyn krazkowych.Sprezyny krazkowe musza byc zlozone razem w ten sposób, aby byly w stanie wywierac sile docisku.W dalszym zas wykonaniu mozna tez na koniec tulei rozpreznej lezacy z przeciwnej stro konca wprowadzajacego nakladac kolpak oslaniajacy wykonany na przyklad z tworzywa sztucznego, który posiada kolnierz zaczepiajacy o zewnetrzna strone elementu sprezynujacego. Kolpak oslaniajacy sluzy po pierwsze jako ochrona przed korozja dla elementu sprezynujacego, a po drugie jako zabezpieczenie przed obrotem tulei rozpreznej. .Kolpak oslaniajacy, który scisle przylega do scian otworu, zabezpiecza dzieki temu tuleje rozprezna przed wspólnym obrotem w stadium poczatkowym kotwienia. Poza tym, kolpak oslaniajacy dziala równiez jako uszczelnienie i zabezpiecza przed wtargnieciem cieczy do obszaru rozpreznego elementu mocujacego.Wreszcie w dalszym jeszcze uzupelnieniu wynalazku moze byc umieszczony dalszy element rozprezajacy pomiedzy tuleja rozprezna i elementem sprezynujacym, który w stosunku do dajacego sie wciagac za pomoca sruby mocujacej elementu rozprezajacego jest zaopatrzony w przeciwbiezny stozek.Dzieki takiemu wykonaniu tuleja rozprezna zostaje zamocowana pomiedzy stozkami obydwóch umieszczonych naprzeciw siebie elementów rozprezajacych przy wciaganiu jednego elementu rozprezajacego za pomoca sruby mocujacej. W ten sposób nastepuje zwiekszenie dzialania rozprezajacego, a oprócz tego zmniejsza sie spietrzanie naprezen czesci rozpreznej, poniewaz teraz sila docisku rozdziela sie na cala tuleje rozprezna.Przyklady wykonania, wynalazku przedstawione sa na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia element mocujacy osadzony w murze, fig. 2 - element mocujacy z dalszym elementem rozprezajacym usytuowanym przeciwnie do elementu rozprezajacego dajacego sie wciagac za pomoca sruby mocujacej.Przedstawiony na fig. 1 element mocujacy 1 wedlug wynalazku sklada sie z tulei rozpreznej 2, która pozwala sie rozprezac przez wciagniecie elementu mocujacego 3 za pomoca sruby mocujacej 4. Sruba mocujaca 490604 3 posiada element oporowy 5 sluzacy do podparcia tulei rozpreznej 2, który moze byc utworzony albo nasunieta na srube mocujaca 4 tuleje dystansowa, lub przez odsadzenie czesci sruby mocujacej 4 zaczepiajacej o tuleje rozprezna 2 i element rozprezajacy 3. Element oporowy 5 posiada srednice zewnetrzna odpowiadajaca srednicy zewnetrznej nierozprezonej tulei rozpreznej 2. Pomiedzy elementem oporowym 6 i tuleja rozprezna umieszczony jest element sprezynujacy 6, który moze sie skladac ze sprezyn krazkowych lub-tak jak w przedstawionym przykladzie wykonania moze byc wykonany jako sprezyna naciskowa zwinieta z drutu.Z jednej strony jako ochrona przed korozja dla elementu sprezynujacego 6 a z drugiej strony jako zabezpieczenie przed obrotem tulei rozpreznej 2 przewidziany jest kolpak oslaniajacy 7 wykonany z tworzywa sztucznego, który nasadzony jest na strone czolowa tulei rozpreznej 2. Kolpak oslaniajacy 7 posiada kolnierz 8 zabezpieczajacy o zewnetrzna strone elementu sprezynujacego 6 i ten sposób oslania element sprezynujacy 6 przed ciecza. Kolpak oslaniajacy 7 posiada nieco wieksza srednice niz tuleja rozprezna 2 i otwór 9, przy czym w otworze 9 powstaje nacisk konieczny dla zabezpieczenia przed obrotem.Element sprezynujacy 6 umieszczony pomiedzy tuleja rozprezna 2 i elementem oporowym 5 sruby mocujacej 4 dociska tuleje rozprezna 2 do elementu rozprezajacego 3. Dzieki takiemu wykonaniu element mocujacy 1 znajduje sie zawsze pod napieciem, które, po pierwsze, nie dopuszcza do wspólnego obrotu elementu rozprezajacego 3. przy wkrecaniu sruby mocujacej 4, a po drugie, zabezpiecza przed obluznieniem sie sruby mocujacej 4 po zakotwieniu równiez przy wstrzasach i wibracjach. Sila elementu sprezynujacego 6 musi byc wieksza od sily wciagania elementu rozprezajacego 3 niezbednej do rozprezenia tulei rozpreznej 2.Do zakotwienia elementu mocujacego 1 w otworze 9 w murze 10, element rozprezajacy 3 jest wciagany do tulei rozpreznej 2 przez pokrecanie sruby mocujacej 4. Przy tym tuleja rozprezna 2 wspiera sie poprzez element sprezynujacy 6 na elemencie oporowym 5 sruby mocujacej 4.W przedstawiQnynrvprzykladzie wykonania, tuleja rozprezna 2 jest wykonana jako tuleja kolkowa rozcieta, poczawszy od strony wprowadzajacej. Wedlug wynalazku jest mozliwa wykonanie tulei rozpreznej z drutu, w postaci sprezyny blokowej.W przykladzie wykonania wedlug figury 2 przewidziany jest dalszy element rozprezajacy 11, który w stosunku do elementu rozprezajacego 3 wciaganego za pomoca sruby mocujacej 4 posiada przeciwbiezny stozek. Przy tym wykonaniu element sprezynujacy 6 jest umieszczony pomiedzy tym dalszym elementem rozprezajacym 11 i elementem oporowym 5 sruby mocujacej 4 tak, ze równiez tu tuleja rozprezna 2 jest zamocowana przede wszystkim pomiedzy dwoma elementami rozpreznymi. Przy tym wykonaniu tuleja rozprezna 2 jest przecieta z obydwóch stron. PL PL PL PL