Przedmiotem wynalazku jest srodek owadobój¬ czy i roztoczobójczy.Wiadomo, ze tiofosforany 0,S-dwualkilowo-0- -fenylowe maja dzialanie owadobójcze. Poniewaz ich aktywosc jest za mala nie znalazly one zasto¬ sowania, chociaz ich toksycznosc dla zwierzat cie- plokrwistych jest mniejsza niz odpowiednich tio- fosforanów 0,0-dwualkilowo-O-fenylowych. Np. tio¬ fosforan 0,0-dwumetylowo-0-4Hnitrofenylowy (na¬ zwa handlowa: metyloparation) o wzorze 1 ma sil¬ ne dzialanie owadobójcze i daje doskonale wyni¬ ki, natomiast odpowiedni tiofosforan 0,S-dwumety- lowo-4-nitrofenylowy o wzorze 2 majacy tylko 1/3 jego toksycznosci wykazuje tylko 1/50 jego skutecznosci owadobójczej.Znacznie mniej toksyczny dla zwierzat cieplo- krwistych jest tiofosforan 0,0-dwumetylowo-0-(3- -metyilo-4-ini)tirK)feinylo(wy) naizwa handflowa: Su- miithion) i tiofosforan 0,0^dwumetylowo-0n(3^mety- lo-4-metylotiofenylowy) (nazwa handlowa: Lebay- cid). Wymienione tiofosforany znalazly szerokie stosowanie, wystepuja jednak trudnosci przy zwal¬ czaniu szkodliwych owadów, które wytworzyly odpornosc na te insektycydy.Stwierdzono niespodziewanie, ze niesymetryczne fosforany O-alkilowo-S-alkilowo-0-fenylowe o wzo¬ rze 3, w którym R1 oznacza rodnik metylowy lub etylowy, X oznacza atom chlorowca, nizszy rod¬ nik alkilowy, grupe nitrowa, cyjanowa, rodnik fe- nylowy, nizsza grupe alkilotio, alkilosulfinylowa, alkoksylowa, alkoksykarbonylowa lub nizsza grupe alkilokarbonylowa i m oznacza liczbe 1, 2 lub 3, przy czym X moze miec takie same lub rózne zna¬ czenie, gdy m oznacza liczbe 2 lub 3, maja dosko¬ nale dzialanie owadobójcze, znacznie lepsze niz zwiazki, w których oba rodniki alkilowe maja ta¬ ka sama ilosc atomów wegla, lub w których rod¬ nik alkilowy zwiazany z atomem S ma mniej atomów wegla niz drugi rodnik alkilowy.Sposób wytwarzania zwiazków o wzorze 3 pole¬ ga na tym, ze poddaje sie reakcji chlorek kwasu O-alkilo-S-alkilotiofosforowego o wzorze 4 z feno¬ lem o wzorze 5, lub poddaje sie reakcji zwiazek o wzorze 6 ze srodkiem utleniajacym, albo pod¬ daje sie reakcji sól kwasu tiofosforowego o wzo¬ rze 7 z halogenfeieim o wzorze Hal-R2. W poda¬ nych wzorach Hal oznacza atom chlorowca M1 oznacza atom wodoru lub metalu lub amon, M2 oznacza atom metalu lub amon, R* oznacza niz¬ szy srodnik alkilowy i R1, R2, X maja wyzej po¬ dane znaczenie.Reakcje zwiazków o wzorach 4 i 5 przedstawia schemat 1, w którym X oznacza, przykladowo niz¬ szy rodnik alkilowy, np. metylowy, etylowy, n-/lub izopropylowy, ni-/izo-, II-rzed.-, lub III-rzed-/-bu- tyilowy, atomy chlorowców, np. atom fluoru, chlo¬ ru, bromu lub jodu, grupe nitrowa, cyjanowa, rod¬ nik fenylowy, nizsza grupe alkilotio lub nizsza grupe alkilosulfinylowa, alkoksylowa, np. meto- ksylowa, etoksylowa n-Aub izo/-propoksylowa, 84208& 84208 4 n-/lub izo-, II-rzed-/-butoksylowa, nizsza grupe al- koksylowa lub alkilokarbonylowa. Hal oznacza ko¬ rzystnie atom chloru, M1 moze oznaczac amon, atom wodoru, sodu, potasu lub litu.Jako zwiazki o wzorze 4 stosuje sie, np.: chlorek kwasu O-metylo-S-n-propylotiofosforowego i chlo¬ rek kwasu O-etylo-S-n-propylotiofosforowego.Jako zwiazki o wzorze 5 stosuje sie, np. 2-/3 lub 4/ichloro/ lub bromo/Hfiemol, 2,4-/lufb 2,5-2,6/«iwUiCh]b_ rofenol, 2,4-dwubromofenol, 2,4,5-/ lub 2,4,6/-trój- chlorofenol, 2,5-dwuchloro-4-bromofenol, 2-/lub 3-, lub 4/-metylofenol, 4-etylofenol, 4-III-rzed-butylo- fenol, 2-II-rzed-butylofenol, 2,4/ lub 3,4- lub 3,5/- -dwumetylofenol, # ^2-|zopropylo-5-metylofenol, 2- -chloro-4-/ liib1 5^ lub 6/-metylofenol, 4-chloro-2/ lub 3/-metylofenol, 2-chloro-4-III-rzed-butylofenol, 2-ttljlnrj^jy^i^ed^utylofenol, 4-chloro-3,5-dwu- met^Lfonol*. -,^Mwuchloro-6-metylofenol 2-/lub 4-^hetoksyiSn'Ol, 2-izopropokisyfeinol 2-/luib 3- lub 4-/nitrofenol, 2-/lub 3/-»chloro-4-nitrQtfenol, 3- -metylo-4-nitrofenol, 3-nitro-4-/ lub 6/-metylofenol, 2-nitro-4-chlorofenol, 2-nitro-4-metylofenol, 2,6- dwuchloro-4-nitrofenol, 3-nitro-4-chlorofenol, 2-1 lub 4/-cyjaaio(£en!ol, 2K^oro-4-cyjanofejno!l, 2-cyja- no-4-chlorofenol, 2-cyjano-4,6-dwuchlorofenol, 2-1 lub 4/-etoksykarbonylofenol, 2-chloro-4-etoksykar- _ bonylofenol, 2,6-dwuchloro-4-etoksykarbonylofenol, 2-metoksykarbonylofenol, 2-etoksykorbonylo-4-chlo- rofenol, 2-etoksykarbonylo-4,6-dwuchlorofenol, 2-1 lub 4/-metyilokarbonylofenol, 2,6Hdwiuicihloro-4Hmety- lokairbonyliofenol, 2-fenylofemol, 2nchiloro-4-feinylofe- nol, 2-fenylo-4,6^wudhlioir 4-etyIotiofenol, 2-metylo-4-mietylotioifenol, 3-metylo- -4-metyl0tiofenol, 3,5^wumertyio-4-imetylotiotfenol, 4Hmetylosuifanylafenol, ^nmeityló^HmettyloBiulfinylo- femol, 3,8^dwiuimetylo-4-metylofculfmy^ Mo¬ zna tez stosowac sole sodowe lub potasowe wy¬ mienionych fenoli.Reakcje prowadzi sie korzystnie w rozpuszczal¬ niku lub rozcienczalniku. W tym celu mozna sto¬ sowac dowolny rozpuszczalnik organiczny lub roz¬ cienczalnik, np. wode, alifatyczne, alicykliczne i aromatyczne weglowodory, ewentualnie chloro¬ wane, np. heksan, cykloheksan, eter naftowy, li- groine, benzen, toluen, ksylen, chlorek metylenu, chloroform, czterochlorek wegla, jedno-, dwu- lub trójchloiroetylen i chlorobenzen; etery, np. eter etylowy, eter metylowoetylowy, eter izopropylowy, eter butylowy, tlenek etylenu, dioksan i czterowo- dorofuran; ketony np. aceton, keton metylowoety¬ lowy, keton metylowoizobutylowy; nitryle, np. acetonitryl, propionitryl I akrylonitryl; alkohole, metanol, etanol, izopropanol, butanol i glikol ety¬ lenowy; estry, np. octan etylowy i octan amyIo¬ wy; amiyn kwasów, np. dwumetyloformamid i dwumetyloacetamid; sulfotlenki i sulfony, np. sul- fotlenek dwumetylowy i sulforan. W miare po¬ trzeby stosuje sie akceptoty kwasów, np. wodoro¬ tlenki, weglany, wodoroweglany i alkoholany me¬ tali alkalicznych, trzeciorzedowe aminy, np. trój- etyloamine, dwuetyloaniline i pirydyne.Redakcje mozna prowadzic w szerokim zakresie temperatury. Na ogól stosuje sie temperature od —20°C do temperatury wrzenia mieszaniny reak¬ cyjnej, korzystnie w temperaturze 10—100°C. .Sposób przy zastosowaniu soli kwasu o wzorze 7 przedstawia schemat 2. Jako zwiazki wyjsciowe o wzorze 7 stosuje sie np. nizej zestawione sole kwasu O-alkilo-1-fenylotiofosforowego o podstawio- 9 nym fenylu. Sole potasowe, sodowe lub amonowe kwasów: 0nme(tylo-0-[2-/ lob4-/ohlox,afenyilo]-, 0-ety- lo- lub 4-/taromioifenyl0]-, OHmetylo-O^-anetylo/ lub izo- propylo/-fenylo/-, 0-etylo-0-[2- lub 3- lub ±-Jme- tylofenylo] -, 0-etylo-0-/4-etylofenylo]-, 0-etylo-0- -/4-etylofenylo/-, 0-etylo-0-/2-izopropylofenylo/-, 0- Hmetylio-Zhiib etylo/-O-/4^III-izedHbutyl0fenylo/- 0-.etyIo-0-/2-II-rzed.buitylafenylo/-, Onmetylio-/ luib etylo/-0-/4-metylotiofenylo/-, 0-etylo-0-/4-etylotiofe- nylo/-, 0-etylo-0-/4-metylosulfinylofenylo)-, 0-etylo- " -0-/4-metoksyfenylo/-, 0-etylo-0-/2-iiz!0(p«)plokByfeny- lo/-, 0-metylo/ lub etylo/0-(2-/3- lub 4/-nitrofeny- lo]-, 0-metylo-0-/4-cyjanofenylo/-, 0-etylo-0-[2-/lub 4-/cyjanofenylo]- 0^,tylo-0-/2-metoksykartoonylofe- nylo/-, 0-etylo-0-[2-/lub 4/-metylokarbonylofenylo]-, 0-etylo-0-[2-fenylofenylo/-, 0-metylo-0-/2,4-dwuchlo- rofenylo/-, 0-etylo-0-[2-/ lub 4/-etoksykarbonylofe- nylo), 0-etylo-0-[2,4/ lub 2,5- lub 2,6/dwuchlorofe- nylo/-, 0-etylo-0-/2,4-dwubromofenylo/-, 0-metylo- -0-[2,4/ lub 3,5/-dwumetylofenylo]-, 0-etylo-0-[2,4- -/3,4- lub 3,5/-dwumetylofenylo]-, 0-metylo-/lub etylo/-0-/2-izopropylo-5-metylofenylo/-, 0-etylo-0- -/2-chloro-4-metylofenylo/-0-etylo-0-2^chloro-6-me- tylofenylo/-, 0-etylo-0-/2-chloro-5-metylofenylo/-, 0-etylo-0-/2-metylo-4-chlorofenylo/, 0-metylo/ lub etylo/-0-/3Hmetylo-4-chlorofenylo/-, 0-metylo/ lub etylo/ -0-/2-chloro-4-III-rzed-butylofenylo/-, 0-mety¬ lo/ lub etylo/-0-/3-metylo-4-metylotiofenylo/-, 0-ety lo-0-/2^metoksy-4-metylofenylo/-, 0^etylo-0-/2chloro- -4^nitrofenylo/-, 0-etyk-0-/3-chloro-4Hnitrofenylo/-, 0-etylo-0-/-3nmetylo-4Hnit(rofenylo/-, 0-etylo-0-/3-ni- tro-4-metylofenylo/-, 0-etylo-0-/2-metylo-5-nitrofe- nylo/-, 0-etylo-0-/2-nitro-4-chlorofenylo/-, 0-metylo/ lub etylo/-0-/2-nitro-4-metylofenylo/-, 0-etylo-0-/3- 40 -nitro-4-chlorofenylo/-, 0-tylo-0-/2-chloro-4-cyjano- fenylo/-, 0-etylo-0-/2-cyjano-4-ohlorofenylo/-, 0-ety- lo-0-/2-chloro-4-etoksykarbonylofenylo/-, 0-etylo- -0-/2-etoksykarbonylo-4-chlorofenylo/-, 0-etylo-t)- -/2,6-dwuchloro-4-metylokarbonylofenylo/-, 2-etylo- 43 -0-/2-fenylo-4,6-dfwiuchlorofeiiylo/-, 0-etylo-0-/2-chlo- ro-4-fenylofenylo/-, 0-etylo-0-/2-metylo-4-metylo- tiofenylo/-, 0-etylo-0-2-metylo-4-metylosulfinylofe- nylo/-, 0-metylo-/ lub etylo/-0-/2,4,5-trójchlorofeny- lo/-, 0-etylo~0/2,5-dwuchloro-4-bromofenylo/-, 0- 50 -metylo-/ lub etylo/-0-/2,4,6-trojchlorofenylo-, 0-ety- lo-0-/3,5-dw4umetylo-4-chlorofenylo/-, 0-etylo-0-/2,4- -dwuchloro-5-metylofenylo/-, 0-etylo-0-/2,6-dwu chloro-4-»nitro(fenylo/-, 0-etylo-0-/2-cyrjamo-4,6-dwu- chlorofenylo/-, 0-etylo-0-/2,6-dwuchloro-4-etoksy- 55 karbonylofenylo/-, 0-etylo-0-/2-etoksykarbonylp-4,6- -dwuchlorofenylo/-, 0-etylo-0-/3,5-dwumetylo-4-me- tylotiofenylo/-, lub 0-etylo-0-/3,5-dwumetylo-4-me- tylosulfinylo/-tiofosforowego.Jako halogenki alkilowe o wzorze Hal-R2 stosu- 60 je sie np. bromek n-propylu i odpowiedni chlo¬ rek.Srodek wedlug wynalazku mozna stosowac do zwalczania szkodników nalezacych do róznych grup takich jak szkodniki nalezace do grupy Coleopte- 65 ra, np. Sitophilus oryzae, Tribolium castaneum,5 84208 6 Epilachana vigintioctopunstata, Agriotes fuscicollis, Anomala rufocuprea; grupy Lepidoptera, np. Ly- mantnia dispar. Malaoosoma neustria testacea, Pie- ris rapea crucivora, Prodenia litura, Chilo suppres- salis, Adoxophyes orana, Ephestia cautella; gru¬ py Hemiptera, np. Nephotettix cinticeps, Nilapar- vata lugens, Pseudococcus comstocki, Unaspis ya- nonensis, Myzus persicae, Aphis pomi, Brevicoryne brassicae; grupy Orthoptera, np. Blatella germa- nica, Periplaneta americana, Gryllotalpa africana, grupy Isoptera, np. Leucotermes speratus; grupy Diptera, np. Musca domestica vicina, Aedes aegyp- ti, Hylemya platura, Culex pipiens, Anopheles si- mensis, Culex tritaenioryhynchus; grupy Acarina, np. Tetranychus telarius, Panonychus citri, Aculus pelekassi; grupy Nematoda, np. Meloidogyne inco- gnita, Aphelenchoides besseyi, Hetorodera glyciues.Srodek wedlug wynalazku mozna wytworzyc w postaci roztworów, emulsji, zawiesin, proszków, past i granulatów. Otrzymuje sie je w zwykly sposób, n,p. przez zmieszanie zwiazków czynnych z rozrzedzalnikami, to jest cieklymi, stalymi lub skroplonymi gazowymi roztienczalnikaimi lub no¬ snikami, ewentualnie stosujac substancje powierz¬ chniowo czynne, np. emulgatory i/lub dysfrargatory.W przypadku stosowania wody jako rozcienczal¬ nika mozna stosowac pomocniczo rozpuszczalniki organiczne.Jako ciekle rozcienczalniki lub nosniki stosuje sie korzystnie weglowodory aromatyczne, np. ksy¬ leny, toluen, benzen lub alkilonaftaleny, chlorowa¬ ne weglowodory aromatyczne i alifatyczne, np. chlolorobenzeny, chloroetyleny lub chlorek mety¬ lenu, weglowodory alifatyczne, np. cykloheksan lub weglowodory parafinowe, np. frakcje ropy nafto¬ wej, alkohole, np. butanol lub glikol lub ich estry i eitery, ketony, np. aceton, metyloefcylofcelton, me- tyloizobutyloketon lub cykloheksanon lub rozpu¬ szczalniki o duzej polarnosci, np. dwumetylofor- mamid, sulfotlenek dwumetylowy, acetonitryl lub wode.Pod okresleniem skroplone gazowe rozcienczalni¬ ki lub nosniki rozumie sie ciecze, które sa gaza¬ mi w normalnej temperaturze pod normalnym ci¬ snieniem, np. propelanty aerozolów takie jak chlo¬ rowcowane weglowodory, np. freon.Jako stale rozrzedzalniki lub nosniki stosuje sie korzystnie naturalne maczki mineralne, np. koa- liny, glinki, talk, kwarc, attapulgit, montmorylonit lub ziemie okrzemkowa, lub zmielone syntetycz¬ ne zwiazki nieorganiczne, np. kwas krzemowy o duzym stopniu rozdrobnienia, tlenek glinu lub krzemiany. Jako emulgatory stosuje sie korzyst¬ nie emulgatory niejonowe i anionowe, np. estry politlenku etylenu i kwasów tluszczowych, etery politlenku etylenu i alkali, np. etery alkiloarylo- wopoaiigMlkolowe, alkitosulfloniany i arylosullfonia- ny; jako dyspergatory stosuje sie korzystnie ligni¬ ne, lugi posiarczynowe i metyloceluloze.Handlowe preparaty przygotowuje sie w posta¬ ci koncentratów emulsji, proszków zwilzalnych, ta¬ bletek, proszków do sporzadzania roztworów, roz¬ tworów, olejów, proszków do opylania granulatów, substancji do odymiania, aerozoli i past. Zawie¬ raja one na ogól 0,1^95*/o, korzystnie 0,5^90% wa¬ gowych zwiazku czynnego. Mozna je (rozcienczac przed stosowaniem jako gotowe do uzycia zestawy zawieraja na ogól 0,0001—ziM, korzystnie 0,005— —10*/o wagowych skladnika czynnego. Srodek we- dlug wynalazku mozna tez stosowac znanym spo¬ sobem Ultra-Liow-Vblume. W sposobie tym mozna uzyc stezenia skladnika czynnego siegajacego 95%.Ilosc zwiazku czynnego w srodku zalezy od Jego rodzaju, sposobu i celu stosowania, czasu i miejsca stosowania oraz stopnia choroby.W miare potrzeby srodek wedlug wynalazku sto¬ suje sie razem z innymi chemikaliami agrotech¬ nicznymi, takimi jak insektycydy, akorycydy, ne- matocydy, srodki przeciwwirusowe, herbicydy, re- gulatory wzrostu roslin, atraktanity (np. estry or¬ ganiczne kwasu fosforowego, karbaminiany, dwu- tio- i tiokarbaminiany, chlorowce zwiazki, zwiazki dwunitrowe, organiczne zwiazki siarki lub meta¬ lu i antybiotyki, podstawione etery dwufenylowe, anilidy, mocznik traiazyny) i/lub z nawozami sztu¬ cznymi. ? Srodek w postaci preparatu do bezposredniego stosowania mozna stosowac w zwykly sposób, np. przez opryskiwanie, opryskiwanie mglawicowe, opylanie mglawicowe, opylanie, rozsiewanie, pod¬ lewanie, rozlewanie, odymianie, przez traktowa¬ nie gleby, np. przez mieszanie, natryskiwanie, pa¬ rowanie, zraszanie, przez obróbke powierzchni, np. malowanie, bandazowanie i zaprawianie, przez za¬ nurzanie lub w postaci przynety. Dawka zwiazku czynnego na jednostke powierzchni wynosi na ogól 3—1000 g, korzystnie 30—6000 g/10 arów.Ponizsze przyklady obrazuja wynalazek.Przyklad I. W 150 ml benzenu rozpuszcza sie 15 g 4-III-rzed-butyIofenolu i dodaje sie 10,1 g trójetyloaminy. Nastepnie do mieszaniny wkra- pla sie, mieszajac w temperaturze ponizej 10°C, ,3 g chlorku kwasu S-n-propylo-0-etylotiofosfo- 40 rowego. Po zakonczeniu wkraplania, mieszanine miesza sie przez krótki czas w temperaturze poko¬ jowej, nastepnie ogrzewa sie w temperaturze 65°C, mieszajac przez 3 godziny. Po zakonczeniu reakcji mieszanine przemywa sie kolejno woda, l6/o kwa- 45 sam solnym, l°/o weglanem sodu i woda i osusza sie bezwodnym siarczanem sodu. Po oddestylowa¬ niu benzenu pozostalosc destyluje sie pod zmniej¬ szonym cisnieniem i otrzymuje sie 25 g tiofosfo- ranu 0-etylowo-0-/4-III-rzed-butylofenolowo/-S-n- 50 -propylowego o wzorze 25. Temepratura wrzenia: 155^156°C/0,07 mm Hg; wspólczynnik zalamania 4°= 1,5111.Przyklad II. Rozpuszcza sie 13,9 g 4-nitro- fenolu w 150 ml benzenu i dodaje sie 10,1 g trój- 55 etyloaminy. Nastepnie do mieszaniny wkrapla sie, mieszajac, w temperaturze ponizej 10°C, 20,3 g chlorku kwasu S-n-propylo-O-etylotiofosforowego.Po zakonczeniu wkraplania mieszanine miesza sie przez krótki czas, w temperaturze pokojowej, po 60 czym ogrzewa sie, mieszajac, w temperaturze 65°C przez 3 godziny. Po zakonczeniu reakcji miesza¬ nine przemywa sie kolejno woda, l°/e kwasem sol¬ nym, lVo weglanem sodu i osusza sie bezwodnym siarczanem sodu. Po oddestylowaniu benzenu, po- 65 zostalosc destyluje sie pod zmniejszonym cisnie- ;84208 niom i otrzymuje sie 24 g tlcdtosfbraniu 0-etylofwio- -O^nnitiroifenyloiwo/^Hrinpi^yiloiwego o wzorze 26.Temperatura wrzenia 159—161°C (0,025 mm Hg; Wspólczynnik zalamania n ^ = 1,5424.Synteza chlorku kwasu S-n-propylo-O-etylo-tio- fosforowego o wzorze 27. Rozpuszcza sie 19,3 g dwuchlorlsu kwasu S-n-propylotiofosforowego w 100 ml benzenu, do roztworu wkrapla sie przy mie¬ szaniu, w temperaturze ponizej 0°C, mieszanine skladajaca sie z 4,6 g etanolu, 10,1 g trójetyloaminy i 20 ml benzenu. Po zakonczeniu wkraplania mie¬ szanine reakcyjna miesza sie przez 2 godziny w temperaturze pokojowej w celu zakonczenia reak¬ cji. Nastepnie mieszanine reakcyjna saczy sie i przesacz zateza sie przez destylacje. Otrzymana pozostalosc destyluje sie pod zmniejszonym cis¬ nieniem i otrzymuje sie 15 g chlorku kwasu S-n- -propylo-0-etylotiofosforowego. Temperatura wrze¬ nia: 70—74°C/0,4 mm Hg; wspólczynnik zalamania: n^° =1,4901.Przyklad III. Rozpuszcza sie 30,2 g soli po¬ tasowej kwasu 0-etylo-0-(4-metylotiofenylo)-tiofos- forowego w 80 ml alkoholu i dodaje sie 13 g brom¬ ku n-propylu. Mieszanine miesza sie w temperatu¬ rze 0°C przez 4 godziny, po czym odsacza sie wy¬ tworzona sól nieorganiczna. Po oddestylowaniu al¬ koholu, pozostalosc rozpuszcza sie w benzenie, prze¬ mywa sie kolejno woda, l°/o roztworem weglanu sodu i woda. Po osuszeniu za pomoca Na2SC4 od- destylowuje sie benzen i pozostalosc destyluje sie pod zmniejszonym cisnieniem, przy czym otrzymu¬ je sie 25 g tiofosforanu 0-etylowo-0-(4-metylotiofe- nylowo)-S-n-propylowego o wzorze 19. Temperatu¬ ra wrzenia: 145—152óC/0,05 mm Hg; wspólczynnik zalamania: n ^ = 1,5515.Synteza soli potasowej kwasu 0-etykH(4-metylo- tiofenylo)-tiofosforowego o wzorze 28. Rozpuszcza sie 41 g wodorotlenku potasu w 200 ml wody i do¬ daje sie 250 ml dioksanu. Do tego wkrapla sie przy intensywnym mieszaniu, w temperaturze 30— —40°C, 102 g chlorku 0-etylo-0-(4-metylotiofenylo)- -tiofosforylu. Po zakonczeniu wkraplania miesza¬ nine ciagle sie miesza przez 1 godzine w tempera¬ turze 60°C w celu zakonczenia reakcji. Dioksan i wode oddestylowuje sie pod zmniejszonym cis¬ nieniem i pozostalosc ponownie rozpuszcza sie w wodzie, nastepnie do roztworu dodaje sie benzen i mieszanine rozdziela sie. Faze wodna zateza sie pod zmniejszonym cisnieniem, a pozostalosc roz¬ puszcza sie w acetonie, po czym odsacza sie sól nieorganiczna. Po oddestylowaniu acetonu do po¬ zostalosci, dodaje sie toluenu i wytworzony osad odsacza sie, przy czym otrzymuje sie 85 g suro¬ wej soli potasowej kwasu 0-etylo-0-{4-metylotiofe- nylo)-tiofosforowego.Przyklad IV. Rozpuszcza sie 32,5 g soli pota¬ sowej kwasu 0-etylo-0-(2,4-dwuchlorofenylo)-tiofo- sforowego' w 70 ml alkoholu i dodaje sie 13 g n- -propylu. Mieszanine miesza sie przez 3 godziny w temperaturze 70°C, po czym odsacza sie wytwo¬ rzona sól nieorganiczna. Po oddestylowaniu alko¬ holu, pozostalosc rozpuszcza sie w benzenie, prze¬ mywa sie woda i 1% weglanem sodu. Po osuszeniu za pomoca Na2S04 benzen oddestylowuje sie i po- zostalosc destyluje sie pod zmniejszonym cisnie¬ niem, przy czym otrzymuje sie 27 g tiofosforanu 0-etylowo-0-(2,4-dwuchlorofenylowego)-S-n-propylo- wego o wzorze 12. Temperatura wrzenia: 155— —165°C/0,25 mm Hg; wspólczynnik zalamania: n *° = 1,5362.Synteza soli potasowej kwasu 0-etylo-0-(2,4-dwu- chlorofenylo)-tiofosforowego o wzorze 29. Rozpusz¬ cza sie 34 g wodorotlenku potasu w 200 ml wody i dodaje sie 200 ml dioksanu. Przy intensywnym mieszaniu wkrapla sie do mieszaniny, w tempera¬ turze 30—40°C, 92 g chlorku 0-etylo-0-<2,4-dwuchlo- rofenylo)-fosforylu. Po zakonczeniu wkraplania, temperature stopniowo podnosi sie i nastepnie mie¬ szanine miesza sie przez 1 godzine w temperaturze 60—70°C, w celu zakonczenia reakcji. Oddestylo¬ wuje sie dioksan i wode pod zmniejszonym cisnie¬ niem i pozostalosc rozpuszcza sie w acetonie, po czym odsacza sie wytworzona sól nieorganiczna. Po oddestylowaniu acetonu do pozostalosci dodaje sie toluen, i n-heksan, wytracony osad odsacza sie, przy czym otrzymuje sie 75 g surowej soli potaso¬ wej kwasu 0-etylo-0-(3,4-dwuchlorofenylo)-tiofosfo- rowego.Przyklad V. Rozpuszcza sie 15,3 g tiofosfo¬ ranu 0-etylowo-0^(4-metylotiofenylo)-S-n-propylo- wego w 60 ml lodowatego kwasu octowego. Naste¬ pnie wkrapla sie 6 g 30°/o roztworu nadtlenku wo¬ doru i utrzymuje sie temperature reakcji 20—30°C stosujac chlodzenie zewnetrzne. Po wkropleniu mie¬ szanine miesza sie przez 1 godzine, nastepnie ogrze¬ wa sie w temperaturze 40°C przez 30 minut, w ce¬ lu zakonczenia reakcji. Mieszanine reakcyjna roz¬ ciencza sie woda i benzenem, po czym rozdziela sie. Faze benzenowa przemywa sie kolejno woda, 1% weglanem sodu i woda, nastepnie osusza sie siarczanem sodu. Po oddestylowaniu benzenu otrzy¬ muje sie 14 g tiofosforanu-0-etylowo-0-(4-metylo- sulfinylofenylowo)-S-n-propylowego o wzorze 30 w positaci jasno-zóltawetgo oleju o nD = 1,5496.W tablicy 1 podane sa zwiazki otrzymane we¬ dlug przykladów I—V.Przyklad VI. Proszek zwilzamy. W celu uzy- 45 skania proszku zwilzalnego miesza sie razem i scie¬ ra 15 czesci wagowych zwiazku nr 39, 80 czesci wagowych mieszaniny ziemi okrzemkowej i gliny (1:5), 5 czesci wagowych emulgatora „Runnox" (eter alkilowoarylowy politlenku etylenu). Otrzy- 50 many proszek mozna rozprowadzic w wodzie do ste¬ zenia 0,05% i stosowac do opryskiwania owadów i/lub ich biotopu.Przyklad VII. Koncentrat emulsji. W celu uzyskania koncentratu emulsji miesza sie i sciera 55 30 czesci wagowych zwiazku nr 19, 30 czesci wa¬ gowych ksylenu, 30 czesci wagowych rozpuszczal¬ nika zawierajacego weglowodory aromatyczne o wy¬ sokiej temperaturze wrzenia i 10 czesci emulgatora „Sorpol" (eter alkiloarylowy politlenku etylenu). 60 Koncentrat ten mozna rozcienczac woda do 0,05% stezenia i stosowac do opryskiwania owadów i/lub ich biotopu.Przyklad VIII. Proszek do opylania. W celu otrzymania proszku do opylania miesza sie razem 65 i miele 2 czesci wagowe zwiazku 32 i 9& czesci 40/ 84208 9 10 Tablica 1 Zwiazek o wzorze 1 Zwia¬ zek nr 1 1 2 3 4 6 7 8 9 11 12 13 14 16 17 18 19 21 22 23 24 26 27 28 29 31 32 33 34 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 R1 ' 2 CH3 C2H5 C2H5 CH3 C2H5 C2H5 C2H5 C^S C^g C2H5 C2H5 C2H5 CH3 C2H5 CH3 C2H5 C2H5 CH3 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 CH3 C2Hg C2H5 CH3 C2H5 CH3 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 CH3 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 CH3 C2H5 C2H5 CH3 mX 3 2-C1 2-C1 3-C1 4-C1 4-ci 2-Br 2-Br 2-CH3 2-CH3 3-CH3 4-CH3 4-C2H5 2-izo-C3H7 2-izo-C3H7 4-III.rzed-C4H9 4-III.rzed-C4H9 2-II-rzed.-C4H9 4-CH3S- 4-CH3S- 4-C2H5S- 4-wzór 31 4-CH30 2-izo-C3H70 4-N02 4-N02 3-N02 2-N02 2-N02 4-CN 4-CN 2-CN 4-wzór 32 2-wzór 33 2-wzór 32 4-wzór 34 2-wzór 33 2-C6H6 2,4-Cl 2,4-Cl 2,5-Cl 2,6-Cl 2,4-Br 2,4-CH3 2,4-CH3 3,4-CH8 3,5-CH3 Wlasciwosci fizyczne temperatura wrzenia 4 125—l?0°C/0,08 mm Hg 132—143°C/0,2 mm Hg 130—136°C/0,1 mm Hg 106—113°C/0,05 mm Hg — 140—147°C/0,1 mm Hg 136—140°C/0,15 mm Hg 124—127°C/0,1 mm Hg 116—119°C/0,08 mm Hg 132—139°C/0,08 mm Hg 125—133°C/0,1 mm Hg 133—137°C/0,1 mm Hg 129—136°C/0,2 mm Hg 119—121°C/0,08 mm Hg 154—158°C/0,15 mm Hg 155—156°C/0,07 mm Hg 145—149°C/0,1 mm Hg 154—159°C/0,2 mm Hg 145—152°C/0,05 mm Hg 148—153°C/0,1 mm Hg — 134-^136°C/0,1 mm Hg 133—136°C/0,1 mm Hg 155—157°C/0,15 mm Hg 159—161°C/0,25 mm Hg 153-^158°C/0,2 mm Hg 148—150°C/0,09 mm Hg 151—155°C/0,09 mm Hg 153—158°C/0,2 mm Hg 145—149°C/0,15 mm Hg 143—147°C/0,15 mm Hg 160—162°C/0,25 mm Hg 153—156°C/0,25 mm Hg 156—159°C/0,2 mm Hg 166—169°C/0,15 mm Hg 155—157°C/0,1 mm Hg 164-167°C/0,1 mm Hg 140—145°C/0,1 mm Hg 155—165°C/0,25 mm Hg 141—146°C/0,1 mm Hg 141—145°C/0,15 mm Hg 154—159°C/0,06 mm Hg 125—130°C/0,1 mm Hg 128^13i°C/0,l mm Hg 130—132°C/0,08 mm Hg 134—il46°C/0,15 mim Hg nD . 5 ng- 1,5431 ng = 1»5276 ng-1,5243 ng-1,5384 ngn 1,5262 ng = 1,5467 ng = 1,5503 ng= 1,5273 n*-1,5192 ng:r 1,5209 ng^ 1,5191 ng= 1,5183 n£= 1,5223 ng= 1,5120 ng- 1,5347 ng-1,5111 ng- 1,5103 ng- 1,5705 ng- 1,5515 ng- 15483 ng- 1,5496 ng_ 1,5277 ng= 1,5099 nS= ^5470 ng = 1,5424 ng = 1,5421 ng- ^481 ng= 1,5851 ng = 1,5362 ng= 1,5293 ng= 1,5290 ng-1,5152 ng = 1,5293 ng- 1,5137 ng-J,5365 ng- 1,5388 ng- 1,5735 ng_ 1,5545 ng_ 1.5362 ng_ 1,5419 ng^ 1.5477 ng_ 1,5688 ng_ 1,5370 ng- 1,5160 ng_ 1,5270 ng_ 1,527G84208 11 12 1 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 . 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 1 2 C2H5 CH3 C2H5 C2H5 C2H6 C2H5 C2H5 CH3 C2H5 CH3.,C2H5 CHs C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H6 C2H5 .C2H5 CH3 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H6 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 CH3 C2H5 C2H5 CH3 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H6 C2H5 C2H6 C2H6 | 3 3,5-CH3 2-izo-C2H7,5-CH3 2-izo-C3H7,5-CH3 2-a, 4-CH3 2-C1, 6-CH3 2-C1, 5-CH3 4-C1, 2-CH3 4-C1, 3-CH3 4-C1, 3-CH3 2-C1,4-III-rzed-C4H(r 2-C1,4-III-rzed-C4Hfl 3-CH3, 4-CH3S- 3-CH3, 4-CH3S- 2-CH30, 4-CH3 2-C1, 4^N02 3-C1, 4-N02 3-CH3-4-N02 3-N02, 4-CH3 2-CH3, 5-N02 2-N03, 4-C1 2-N02, 4-CH3 2-N02, 4-CH3 3-NOs, 4-C1 2-C1, 4-CH 2-CN, 4-C1 2-C1, wzór 32 wzór 32, 4-C1 2,6-Cl, wzór 34 2-C6H5, 4,6-Cl 2-C1, 4-C«H5 2-CH3, 4-CH3S- 2-CH3, wzór 31 2,4,5-Cl 2,4,5-Cl 2,5-Cl, 4-Br 2,4,6-Cl 2,4,6-Cl 3,5-CH3, 4-C1, 2,4-Cl, 6-CH3 2,6-Cl, 4-N02 2-CN, 4,6-Cl 2,6-Cl, wzór 32 wzór 34, 4,6-Cl 4-CH3S-, 3,5-CH3 wzór 31, 3,5-CH3 | 4 L 121—123°C/0,05 mm Hg 137—141°C/0,02 mm Hg 125—128°C/0,07 mm Hg 144^151°C/0,1 mm Hg 133—140°C/0,15 mm Hg 130—134°C/0,15 mm Hg 132—136°C/0,1 mm Hg 140—143°C/0,25 mm Hg 145—151°C/0,2 mm Hg 155—156°C/0,1 mm Hg 144^-146°C/0,1 mm Hg 166—170°C/0,2 mm Hg 158—160°C/0,1 mm Hg 146—149°C/0,1 mm Hg 160—162oC70,l mm Hg 170—175°C/0,25 mm Hg 164—168°C/0,07 mm Hg 147—152°C/0,1 mm Hg 160—164°C/0,06 mm Hg 155—157°C/0,08 mm Hg 162—165°Cyo,25 mm Hg 156—157°C/0,15 mm Hg 160—164°C/0,1 mm Hg 157—161°C/0,1 mm Hg 145—147°C/0,06 mm Hg 160—164°C/0,2 mm Hg 160—164°C/0,15 mm Hg 173—176°C/0,15 mm Hg 183—185°C/0,15 mm Hg 190—193°C/0,15 mm Hg 156—160°C/0,05 mm Hg 150—157°C/0,1 mm Hg 142—148°C/0,15 mm Hg 161—165°C/0,1 mm Hg 150—154°C/0,2 mm Hg 143—145°C/0,08 mm Hg 144—148°C/0,1 mm Hg 138—140°C/0?1 mm Hg 181—185°C/0,12 mm Hg 172—175°C/0,15 mm Hg 176^180°C/0,1 mm Hg 169—171°C/0,15 mm Hg 148—150°C/0,05 mm Hg nD- nD- n20 «20 «20 *S= ?£- "«S = nS_ nM- "d- »% = ng= "d- *2 = *g = ng=- *2D°^ nf0_ ¦»g=1 nS^ nr?^ D- J D- J n20_ « D- J n20_, D- J Il20_ 1 D- J ng.l nj»=] ll20_ « D— J D— J D— J n«o_ D- nS= n»=1 *%=! nS=i n?- 1 D- J »S=i nS-l nS=i «S=1 nD- 1 1 1 PD-1 1,5178 1,5220 1,5103 1,5291 1,5302 1,5312 1,5328 1,5439 1,5281 1,5414 1,5230 1,5611 1,5609 1,5258 1,5455 1,5450 1,5400 1,5308 1,5373 L,5479 1,5400 L,5318 -' ,5471 L,5544 L,5460 [,5289 [,5216 L,5462 ,5783 L,5853 ,5509 ,5489 1,5619 ,5480 ,5674 ,5629 ,5496 ,5690 ,5408 ,5660 ,5569 ,5347 ,5341 ,5470 ,5524 | Przyklady VI—XI obrazuja sposób przyrzadzania srodka wedlug wynalazku, a przyklady XII—XVI — zakres dzialania srodka. W powyzszych przykladach numery zwiazków odpowia¬ daja numerom podanym w tablicy l.13 84208 wagowych mieszaniny talk : glina (1 :3). Otrzyma¬ ny proszek mozna stosowac do opylania owadów i/lub ich biotopu.Przyklad IX. Proszek do opylania. W celu otrzymania proszku do opylania miesza sie razem i miele 1,5 czesci wagowej zwiazku nr 29 i 2 czes¬ ci wagowe wodorofosforanu izopropylu i 96,5 czesci wagowych mieszaniny talk : glina (1 :3). Otrzyma¬ ny proszek mozna stosowac do opylania owadów i/lub ich biotopu.Przyklad X. Granulat. Miesza sie 10 czesci wagowych zwiazku nr 25, 10 czesci wagowych ben¬ tonitu, 78 czesci wagowych mieszaniny talk : glinka (1 :3) i 2 czesci wagowe ligniny siarczynowej. Do mieszaniny dodaje sie 25 czesci wagowych wody i nastepnie mieszanine ugniata sie. Przerabia sie ja w granulatorze na granulki o wielkosci okolo —40 mesh. Nastepnie granulki suszy sie w tem¬ peraturze 40—50°C i uzyskuje srodek w postaci granulatu. Srodek ten mozna stosowac do posy¬ pywania owadów i/lub ich biotopu.Przyklad XI. Olej. Sporzadza sie mieszanine 0,5 czesci wagowej zwiazku nr 59, 20 czesci wago¬ wej Versicoal AR-50 (weglowodory aromatyczne o wysokiej temperaturze wrzenia) i 79,5 czesci wa¬ gowych Deobase (dezodoryzowana nafta) i calosc miesza sie do uzyskania oleistego preparatu, który mozna stosowac do opryskiwania owadów i/lub ich biotopu.Przyklad XII. Próby z larwami Prodenia li¬ tura. Rozpuszczalnik: 3 czesci wagowe dwumetylo- formamidu; emulgator 0,1 czesci wagowej eteru alkiloarylowppoliglikolowego. W celu otrzymania preparatu miesza sie dokladnie 1 czesc wagowa zwiazku czynnego z podana iloscia rozpuszczalnika i emulgatora i rozciencza sie woda do zadanego stezenia. Liscie slodkiego ziemniaka zanurze sie do preparatu, osusza i umieszcza w naczynku Petriego o srednicy 9 cm. Do naczynka wprowadza sie 10 larw Prodenia litura. Naczynko utrzymuje sie w termostacie w temperaturze 28°C. Po 24 godzinach ustala sie liczbe martwych zwierzat i oblicza sie smiertelnosc w prqpentach.Wyniki podane sa w tablicy 2.Tablica 2 Wyniki prób z larwami Prodenia litura Zwiazek nr 1 1 2 3 4 1 5 6 7 1 8 9 11 12 13 14 1 Smiertelnosc w •/< 1 przy stezeniu zwiazku czynnego 1000 ppm 2 100 100 100 100 100 100 100 100 i 100 100 100 100 100 100 1 1 300 ppm 3 100 100 100 100 100 100 i 100 100 100 100 90 100 100 100 | 100 ppm 4 150 100 80 — 100 90 I 100 50 100 60 — — 90 60 | 29 1 16 17 18 19 21 22 23 24 26 | 27 1 28 45 50 55 65 29 31 32 33 34 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 v 84 85 86 87 8815 84208 16 1 90 91 DEP (znany zwiazek po¬ rów¬ nawczy) MPP (znany zwiazek po¬ rów¬ nawczy) Grupa kontrolna 2 100 100 * 100 4 100 100 0 0 3 — 0 v 0 Uwagi: 1) DEP — l-hydroksy-2,2-trójcihloroetylofo- sfonian 0,0^dwumetylowy 2) MPP — tiofosforan 0,0-ld|Wfiimeitylo-0-/4- -metylo£io-3-metylofeinylowy).Przyklad XIII. Próba z larwami Hyphantria cunea. Liscie czarnej morwy zanurza sie do pre¬ paratu przygotowanego wedlug przykladu XII i po suszeniu na powietrzu wklada sie do naczynka Pe- triego o srednicy 9 cm. Do naczynka wprowadza sie 10 larw Hyphantria cunea i naczynka wstawia sie do termostatu o temperaturze 25°C. Po 24 go¬ dzinach ustala sie liczbe martwych owadów i ob¬ licza sie smiertelnosc w procentach.Wyniki podane sa w tablicy 3.Tablica 3 Wyniki prób z larwami Hyphantria cunea Zwiazek nr 1 1 2 4 7 8 13 14 16 18 19 23 26 27 28 29 31 32 34 37 39 40 41 44 47 52 | Smiertelnosc w °/o przy stezeniu zwiazku czynnego | 1000 ppm 2 100 100 100 100 100 100 100 100 90 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100. 100 10Q 100 100 100 1 1 300 ppm 3 60 100 100 100 80 100 90 90 70 100 100 100 70 100 100 100 64 100 90 100 90 100 100 70 100 100 80 < 100 100 100 ppm 4 50 100 — 100 60 60 — — 50 80 90 90 64 — — — 60 I 90 — 90 50 60 .60 TT 100 60 50 — 100 — 45 50 55 60 65 1 53 54 55 56 57 59 64 68 76 77 78 80 83 85 90 91 MPPt zwiazek znany porów¬ nawczo Grupa 1 kontrolna 2 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 90 0 3 100 100 100 90 100 100 70 100 100 100 100 100 100 100 100 100 0 4 90 60 80 70 90 100 60 — — 100 100 70 — 80 100 100 0 Przyklad XIV. Próba z larwami Chilo sup- pressalis. Mase jajowa Chilo suppressalis wpro¬ wadza sie na ryz w stadium krzewienia rosnacy w doniczce o srednicy 12 cm i w 7 dniu inkubacji opryskuje sie ryz 40 ml preparatu otrzymanego wedlug przykladu XII. Ryz wstawia sie do szklar¬ ni. Po 3 dniach przerywa sie próbe i oblicza sie smiertelnosc w °/o liczac zywe i martwe zwierze¬ ta.Wyniki podane sa w tablicy 4.Przyklad XV. Próba z Tetranychus telarius.Sadzonki fasoli karlowej o dwóch lisciach asymila- cyjnych rosnace w doniczce o srednicy 6 cm za¬ kaza sie 50—100 egzemplarzami doroslymi i nim¬ fami Tetranychus telarius. Po dwóch dniach od zakazenia doniczke opryskuje sie preparatem przy¬ gotowanym wedlug przykladu XII. Doniczke wsta¬ wia sie do szklarni na 10 dni i ocenia sie wynik traktowania. Wyniki dzialania podaje sie w licz¬ bach umownych w nastepujacym znaczeniu: 3 = brak zywych doroslych postaci i mimf; 2 = mniej niz 5% zywych doroslych postaci i nimf w stosun¬ ku do próby kontrolnej; 1 = 6—50Ve zywych do¬ roslych postaci i nimf w stosunku do próby kon¬ trolnej. Wyniki podane sa w tablicy 5.Przyklad XVI. Próby z Musca domestica.Na bibule filtracyjna wprowadza sie 1 ml prepa¬ ratu przygotowanego wedlug przykladu XII i umie¬ szcza sie w naczynku Petriego. Do naczynka wpro¬ wadza sie 10 doroslych samiczek much, wstawia sie do termostatu o temperaturze 28°C. Po 24 go¬ dzinach liczy sie martwe zwierzeta i oblicza sie smiertelnosc w procentach.Wyniki podane sa w tablicy 6.Z danych umieszczonych w tablicy 7 wynika, ze zwiazki wedlug wynalazku dzialaja znacznie sku¬ teczniej przeciwko Lepidoptera niz inne podobne zwiazki.Zamieszczone w tablicy 8 wyniki wykazuja, ze zwiazki stanowiace srodek czynny srodka wedlug17 84208 Tablica 4 Wyniki prób z larwami Chilo suppressalis 18 Zwiazek nr 1 2 7 9 13 16 19 21 22 28 29 31 32 71 72 73 74 76 77 80 83 Smiertelnosc przy stezeniu zwiazku czyn¬ nego 250 ppm 2 100 100 100 100 100 100 87,7 100 100 97,5 98,6 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 94,7 Zwiazek nr 3. 34 37 39 40 41 44 47 53 55 57 59 61 64 68 85 90 91 DEP (zwiazek znany , porównawczo) Grupa kontrol¬ na nietrakto- wana Smiertelnosc w °/o przy steze¬ niu zwiazku czynnego 250 ppm 4 95,5 100 100 100 100 100 95,4 100 100 100 99 96,4 100 100 100 100 100 100 .95 0 Tablica 5 Wyniki prób z larwami Tetranyichus telarius Zwiazek nr 1 1 18 19 22 24 ¦ 26 29 31 32 34 37 58 60 • 64 70 CPCBS (porów¬ nawczo) CMP (porów¬ nawczo) Próba kon¬ trolna Wyniki dzialania w liczbach | umownych przy stezeniu zwiazku czynnego 1 1000 ppm 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 300 ppm 3 2 3 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 1 0 100 ppm 1 ¦ 4 1 3 3 3 3 1 2 2 3 3 3 2 2 3 2 2 3 3 0 0 o 1 40 45 50 55 Tablica 6 Wyniki prób z doroslymi muchami CJwagi: 1) CPCBS (proszek zwilzalny) o skladzie: 36% p-chlorobenzenosulfonianu-p-chlorofenylu i 14% bis-(4-chlorofenokisy)-metanu 2) CMP — dwutiofosforan 0,0 dwuetylowo-S-(2,5- -dwuchlorofenylotiometylowy) 65 Zwiazek nr 1 18 19 21 24 28 29 31 32 58 59 61 67 70 71 87 DEP, porów¬ nawczo Próba kon¬ trolna Smiertelnosc iw °/o przy stezeniu zwiazku czynnego 1000 ppm1 100 ppm 2 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 0 3 10Ó 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 0 ppm 2 100 80 — —' —i —. —' 80 —' —i —' —' — —[ —« 70 80 — —' 084208 19 20 Tablica 7 Wyniki doswiadczen z owadami grupy Lepidoptera Zwiazek 1 Zwiazek o wzorze 8 Zwiazek nr 5 o wzorze 9 Zwiazek o wzorze 10 Zwiazek o wzorze 11 Zwiazek nr 39 o wzorze 12 Zwiazek o wzorze 13 Zwiazek o wzorze 14 Zwiazek o wzorze 15 Zwiazek nr 47 o wzorze 16 Zwiazek o wzorze 17 Zwiazek o wzorze 18 Zwiazek nr 19 o wzorze 19 Zwiazek o wzorze 20 Zwiazek o wzorze 21 Zwiazek nr 59 o wzorze 22 Zwiazek o wzorze 23 Prodenia litura 1000 ppm 2 100 0 100 0 100 40 100 50 50 100 50 300 ppm 3 100 0 100 0 0 0 100 0 0 100 0 , '0 100 0 100 ppm 4 0 100 0 0 100 0 0 0 100 0 0 100 0 0 100 0 .. . Smiertelnosc w •/# chilo ssalis 250 ppm 2 0 100 0 0 100 0 0 0 100 0 0 100 0 0 96,4 0 suppre- 125 ppm ' 6 0 90 0 0 85 0 0 0 80 0 0 90 0 0 90 0 hyphantria cunea 1000 ppni 7 0 100 40 0 ' 100 50 0 100 0 100 40 40 100 50 300 ppm 8 ' 100 ppm 9 - 0 100 0 0 100 0 0 100 0 0 90 0 0 100 0 | Uwagi: Sposoby przeprowadzania doswiadczen takie same jak w przykladach XII—XVI; ppm = czesci/milion czesci. wynalazku dzialaja bardzo skutecznie przeciwko Myzus persicae i Phorodon humuli i maja zna¬ cznie mniejsza toksycznosc niz produkty handlo¬ we o nazwach Sumithion i Lebaycid. Ponadto dzia¬ lanie owadobójcze zwiazków wedlug wynalazku przeciwko Myzus persicae, które wytworzyly od¬ pornosc na zwykle stosowane insektycydy fosfo¬ roorganiczne, jest znacznie lepsze niz Sumithionu i Lebaycidu i dlatego mozna je stosowac z dobrym wynikiem w agrotechnice.Tablica 8 Wyniki doswiadczen z Myzus persicae i Phorodon humuli Zwiazek ' 1 Zwiazek nr 19 o wzorze 19 Stezenie zwiazku wf/o 2 0,1 0,02 0,004 0,0008 0,00016 0,00032 Myzus persicae A 3 100 100 100 90 B 4 100°/© 100 100 93 0 Phorodon humuli A 100»/» 100 100 90 B 6 100«/t 100 100 100 93 1 40 45 50 55 1 Zwiazek nr 39 o wzorze 12 Zwiazek o wzorze 24 Lekaycid porów¬ nawczo 2 - 0,1 0,02 0,004 0,0008 0,00016 0,000032 0,1 0,02 0,004 0,0008 0,00016 0,000032 3 100 100 80 '— 8*/t 80 70 — 4 — 100*/t 100 75 50 — io 98 70 40 iooVt 100 80 50 ^ 85»/t 70 40 —' 6 —. 1009/* 100 100 93 70 —- 100V§ 100 98 80 | Uwagi: A = Myzus persicae i Phorodon humuli z nabyta odpornoscia B = Myzus persicae i Phorodon humuli bez odpornosci. 60 n-C^H$S WZÓR 20 C2H5s' X "-ohQ- SCHs WZÓR 24 Wzór 22 o n-Ci,H,s' WZÓR 23 SCH,84208 CHtO U \ / CH,0 CH3 WZÓR 24 O n-CsH,S / p_ O—Jf\- C,,H,-l«^ WZÓR 25 WZÓR 26 C^O, / P-Cl WZÓR 2784208 CHsS-0- R o' % WZÓR 28 Cl WZÓR 29 . / n-CsH7S P—O—^_V~S-CHS WZÓR 30 0 II CH3S- Wzór 31 C2H50C- Wzór 32 0 II CH30C- CH3C- Wzór 33 Wzór 34 Druk. Nar. Z.-3, zam. 629/76 Cena 10 zl PL