PL76917B1

PL76917B1 -

Info

Publication number: PL76917B1
Application number: PL1971147846A
Authority: PL
Priority date: 1970-04-30
Filing date: 1971-04-29
Publication date: 1975-02-28
Also published as: AT306437B; DK131704B; US3798292A; ES390733A1; SE381163B; HU162355B; NL7105929A; BE766547A; CA947649A; DE2118495B2; IL36583A0; CS167312B2; DK131704C; GB1300192A; CH548738A; FR2099083A5; IL36583A; JPS4916940B1; RO63329A; ZA712444B

Description

Uprawniony z patentu: Bayer Aktiengesellschaft, Leverkusen (Republika Federalna Niemiec) Srodek owadobójczy, roztoczobójczy, nicieniobójczy i grzybobójczy Przedmiotem wynalazku jest srodek owadobój¬ czy, roztoczobójczy, nicieniobójczy i grzybobójczy zawierajacy jako substancje czynna znane estry kwasu fosforowego. Srodki te zwalczaja równiez pasozyty.Stwierdzono, ze estry kwasu fosforowego o ogól¬ nym wzorze 1, w którym R oznacza nizszy rodnik alkilowy, a X oznacza rodnik o ogólnym wzorze 2 lub 3, w których Y oznacza atom chlorowca lub nizszy rodnik alkilowy, nizsza grupe alkoksylowa, alkilotio, nizsza grupe alkilosulfinylowa, grupe ni¬ trowa, cyjanowa lub fenylowa, a m oznacza 0, 1, 2 lub 3, przy czym gdy m wynosi 2 lub 3, kazdy rodnik Y ma znaczenie niezalezne od siebie, zwal¬ czaja szkodniki, takie jak owady, roztocza, nicienie i grzyby. Dlatego zwiazki te moga byc stosowane w rolnictwie przeciwko szkodnikom.Wiadomo z holenderskiego opisu patentowego nr 68/6844, ze zwiazek o wzorze 4 wykazuje dzialanie owadobójcze i grzybobójcze.Zwiazki o wzorze 1 posiadaja wybitnie dzialanie owadobójcze i grzybobójcze w porównaniu ze zwiazkiem o wzorze 4 i innymi zwiazkami o po¬ dobnych kierunkach dzialania. Dlatego, miedzy in¬ nymi, mozna je stosowac do zwalczania w szero¬ kim zakresie szkodliwych owadów takich, jak szkodliwe owady ssace, owady gryzace i pasozyty roslin.Srodki wedlug wynalazku zwalczaja na przyklad szkodliwe owady Coleopatera, takie jak Sitophilus 2 oryzae, Tribolium castaneum, Epilachna vigi ctopunctata, Agriotes fusciocollis i Anomala . cuprea, Lepidoptera, takie jak Lymantria Malacosoma neustria testacea, Pieris rapae c 5 vora, Prodenia litura, Chilo suppressalis, A phyes orana i Ephestia cautella, Hemiptera, jak iyephotettix cincticeps, Nilaparvata lu Pseudococcus comstocki, Unaspis yanonensis, zus persicae, Aphis pomi i Rhopalosiphum ps jo brassicae, Orthoptera, takie jak Blatella germ Periplaneta americana i Gryllotalpa africana, ptera, takie jak Leucotermes speratus i takie jak Musca vicina, Aedes aegypti, Hyl platura, Culex pipiens pallens, Anopheles sin 15 i Culex pipiens pallens, Anopheles sinensis i tritaeniorhynchus, oraz szkodliwe roztocza A na, takie jak Tetranychus telarius, Panon citri i Aculus pelekassi i szkodliwe nicienie N todes, takie jak Meloidogyne incognita acrita, 20 helenchoides besseyi i Heterodera glycines.Zwiazki o wzorze 1 wytwarza sie droga re zwiazku o ogólnym wzorze 5 z zwiazkiem o nym wzorze M-SCH2CH2OR, w których to nych wzorach Hal oznacza atom chlorowca, 25 szcza chloru, M oznacza atom wodoru lub ró waznik metalu, a X i R maja wyzej podane czenie. Korzystnie R oznacza rodnik alkilowy wierajacy 1 — 4 atomów wegla, mianowicie ro metylowy, etylowy, lub izo-propylowy albo n-, 80 II rzed.- lub III rzed.-butylowy. W rodnika 76 91776 917 wzorach 2 i 3, m oznacza korzystnie 1, 2 lub 3, a Y oznacza korzystnie atom fluoru, chloru, bromu lub jodu, grupe cyjanowa, nitrowa, fenylowa albo zawierajaca 1 — 4 atornów wegla grupe alkilowa, alkoksylowa, alkilotio lub alkilosulfinylowa.Odpowiednimi monphalogenkami dwuestrów kwasu tionofosforowego o ogólnym wzorze 5 sa nastepujace zwiazki: chlorek kwasu O-etylo-O-fenylo-tionofosforowe- go, chlorek kwasu 0-etylo-0-/4-chlorofenylo/-tio- nofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/2,4-dwu- chlorofenylo/-tionofosforowego, chlorek kwasu O- -etylo-0-/2,4,5- trójchlorofenylo/- tionofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/4-bromofenylo/-tiono- fosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/2,5-dwu- chloro-4-bromofenylo/-tionofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/4-III-rzed.-butylofenylo/- tiono¬ fosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/3,4-dwu- metylofenylo/-tionofosforowego, chlorek kwasu O- -etylo-0-/2-chloro-4-III-rzed.-butylofenylo/-tiono- fosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/4-metoksy- fenylo/-tionofosforowego, chlorek kwasu O-etylo- -0-/4-metylotiofenylo/-tionofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/2-metylo-4-metylotiofenylo/-tio- nofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/3-mety- lo-4-metylotiofenylo/-tionofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/4-metylosulfinylofenylo/-tiono¬ fosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/3-metylo- -4-metylosulfinylofenylo/-tionofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/4-nitrofenylo/-tionofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0<-/3-chloro-4-nitrofenylo/- -tionofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/3- metylo-4-nitrofenylo/-tionofosfrowego, chlorek kwa¬ su 0-etylo-0-/4-cyjanofenylo/-tionofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/4-dwufenylo/-tionofos¬ forowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/ct-naftylo/-tio- nofosforowego, chlorek kwasu 0-etylo-0-/2,4-dwu- chloro-a-naftylo/-tionofosforowego i chlorek kwasu 0-etylo-0-/l-bromo-p-naftylo/-tionofosforowego.Jako przyklady 2-alkoksyetylomer-kaptanów o o- gólnym wzorze M-SCH2CH2-OR mozna przytoczyc nastepujace zwiazki: merkaptan 2-metoksyetylowy, merkaptan 2-etoksy- etylowy, merkaptan 2-n-/lub izo-/propylowy i mer¬ kaptan 2-n-butylowy.Reakcje prowadzi sie korzystnie w rozpuszczal¬ niku lub w rozcienczalniku. W tym celu mozna stosowac kazdy obojetny rozpuszczalnik. Odpo¬ wiednimi rozpuszczalnikami sa: woda, ewentualnie chlorowane weglowodory alifatyczne, alicykliczne i aromatyczne, takie jak heksan, cykloheksan, eter naftowy, ligroina, benzen, toluen, ksyleny, chlorek metylu, chloroform, czterochlorek wegla, mono- dwu- i trójchloroetyleny i chlorobenzen; etery, ta¬ kie jak eter etylowy, eter metyloetylowy, eter izo¬ propylowy, eter butylowy, tlenek etylenu, dioksan i czterowodorofuran; ketony, takie jak aceton, ke¬ ton metyloetylowy i keton metylo-izobutylowy; ni¬ tryle, takie jak acetonitryl, propionitryl i akrylo¬ nitryl; alkohole, takie jak metanol, etanol, izopro- panol, butanol i glikol etylenowy; estry, takie jak octan etylowy i octan amylowy; amidy kwasów, takie jak dwumetyloformamid i dwumetyloaceta- mid; oraz sulfotlenki i sulfony, takie jak sulfo- tlenek dwumetylowy i sulforan.Reakcje mozna prowadzic ewentualnie w obec¬ nosci substancji wiazacej kwasy, zwlaszcza gdy m oznacza atom wodoru. Jako substancje wiazaca kwasy mozna stosowac wodorotlenek, weglan lub 5 alkoholan metalu alkalicznego lub trzeciorzedowa amine, taka jak trójetyloamina, dwuetyloanilina lub pirydyna.Gdy reakcje prowadzi sie w nieobecnosci sub¬ stancji wiazacej kwasy, produkt o wysokiej czysto¬ lo sci mozna otrzymac z wysoka wydajnoscia przez poczatkowe wytworzenie soli, korzystnie soli me¬ talu alkalicznego, stosowanego alkoksyetylomer- kaptanu i nastepna reakcje soli z odpowiednim monohalogenkiem dwuestru kwasu fosforowego. 15 Reakcje mozna prowadzic w bardzo szerokim za¬ kresie temperatur, ale przewaznie reakcje prowa¬ dzi sie w zakresie temperatur od — 20°C do tem¬ peratury wrzenia mieszaniny reakcyjnej, korzy¬ stnie w temperaturze 0 — 100°C. Reakcje mozna 20 prowadzic takze pod zmniejszonym lub pod zwiek¬ szonym cisnieniem, chociaz korzystniejsze jest sto¬ sowanie normalnego cisnienia.Zwiazki o ogólnym wzorze 1, w którym Y ozna¬ cza rodnik fenylowy podstawiony rodnikiem alki- 25 losulfinylowym, mozna takze wytwarzac droga reakcji zwiazku o ogólnym wzorze 6, w którym R' oznacza nizszy rodnik alkilowy, z nadtlenkiem wodoru.Produkt mozna otrzymac w zasadzie w czystym 30 stanie i z wysoka wydajnoscia przez prowadzenie reakcji utleniania w lodowatym kwasie octowym stosujac wodny roztwór nadtlenku wodoru. Cho¬ ciaz reakcje te mozna prowadzic w bardzo szero¬ kim zakresie temperatur, to przewaznie prowadzi 35 sie ja w zakresie temperatur 0° — 100°C.Jezeli zwiazki o wzorze 1 maja byc stosowane jako pestycydy, to mozna je rozcienczac bezpo¬ srednio woda, ewentualnie po uprzednim zmiesza¬ niu ich, stosownie do potrzeby, z rozpuszczalnika- 40 mi lub substancjami pomocniczymi, lub mozna je mieszac z róznymi obojetnymi rozcienczalnikami lub nosnikami gazowymi, cieklymi lub stalymi, e- wentualnie ponadto z substancjami pomocniczymi takimi, jak srodki powierzchniowo czynne, emulga- 45 tory, srodki dyspergujace, rozpraszajace i zwiek¬ szajace przyczepnosc w sposób przyjety dla przy¬ gotowania chemicznych srodków dla rolnictwa.Substancje czynne srodka wedlug wynalazku mo¬ zna przerabiac na zwykle formy uzytkowe, takie 50 jak roztwory, emulsje, zawiesiny, proszki, pasty i granulaty. Mozna je wytwarzac w znany sposób, na przyklad przez zmieszanie zwiazków czynnych z domieszkami, to jest z cieklymi lub stalymi lub gazowymi rozcienczalnikami lub nosnikami, ewen- 55 tualnie stosujac srodki powierzchniowo Czynne, to jest srodki emulgujace i/albo dyspergujace. W przy¬ padku stosowania wody jako domieszki, mozna tak¬ ze uzyc organicznych rozpuszczalników jako roz¬ puszczalników pomocniczych. 60 Jako ciekle rozcienczalniki lub nosniki stosuje sie korzystnie weglowodory aromatyczne, takie jak ksylen, toluen, benzen, dwumetylonaftalen lub na¬ fty aromatyczne, chlorowane weglowodory aroma¬ tyczne lub alifatyczne, takie jak chlorobenzeny, 65 chlorek metylenu, chlorek etylenu lub czterochlo-76 917 rek wegla, weglowodory alifatyczne, takie jak cy¬ kloheksan lub weglowodory parafinowe (na przy¬ klad frakcje ropy naftowej), alkohole, takie jak metanol lub butanol, ketony, takie jak aceton, ke¬ ton metyloetylowy lub cykloheksanon, lub silnie polarne rozpuszczalniki, takie jak dwumetylofor- mamid, sulfotlenek dwumetylowy lub acetonitryl, jak równiez wode.Jako stale rozcienczalniki lub nosniki stosuje sie korzystnie zmielone naturalne mineraly kopalne, takie jak kaoliny, glinki, talk, krede, atapulgit, montmorylonit lub ziemie okrzemkowa albo zmie¬ lone mineraly syntetyczne, takie jak silnie roz¬ drobniony kwas krzemowy, tlenek glinowy lub krzemiany.Jako gazowe rozcienczalniki lub nosniki mozna stosowac srodki do aerozoli, które sa w stanie ga¬ zowym w normalnej temperaturze i pod cisnieniem, tak jak freon.Korzystnymi przykladami srodków emulgujacych sa niejonowe i anionowe emulgatoruy, takie jak estry kwasów tluszczowych i tlenku polietylenu, etery alkoholi tluszczowych i tlenku polietylenu, na przyklad etery alkiloarylopoliglikolowe, alkilosul- foniany i arylosulfoniany; korzystnymi przyklada¬ mi srodków dyspergujacych jest lignina, lugi po¬ sulfitowe i metyloceluloza.Do zwiazków o wzorze 1, stosownie do potrzeby, mozna dodawac inne srodki chemiczne uzywane w rolnictwie, takie jak srodki owadobójcze, nicienio- bójcze, grzybobójcze (wlaczajac antybiotyki), srod¬ ki chwastobójcze, regulatory wzrostu, nawozy sztuczne i substancje uzyzniajace.Przedmiotem wynalazku jest wiec srodek owado¬ bójczy, roztoczobójczy lub nicieniobójczy, zawiera¬ jacy jako skladnik czynny zwiazek o wzorze 1, w polaczeniu z gazowym lub stalym rozcienczalni¬ kiem lub nosnikiem, albo w polaczeniu z cieklym rozcienczalnikiem lub nosnikiem zawierajacym sro¬ dek powierzchniowo czynny.: Srodki wedlug wynalazku zawieraja na ogól 0,1 — 95°/o wagowych, korzystnie 0,5 — 90% wa¬ gowych skladnika czynnego. Stezenie skladnika czynnego moze sie wahac zaleznie od przygotowa¬ nej postaci formy uzytkowej, metody nanoszenia, obiektu, czasu i miejsca stosowania oraz stopnia zakazenia.Zwiazki o wzorze 1 mozna stosowac same. Po¬ nadto moga byc stosowane pod kazda postacia form uzytkowych srodków chemicznych stosowanych w rolnictwie, takich jak preparaty ciekle, preparaty emulsyjne, koncentraty emulsyjne, proszki zwilzal- ne, proszki rozpuszczalne, preparaty oleiste, pre¬ paraty aerozolowe, pasty, swiece dymne, czastki, czastki powlekane, tabletki, granulaty i pastylki.Zwiazki o wzorze 1 mozna nanosic na miejsca, gdzie zyja szkodliwe owady, roztocze, nicienie lub grzyby albo wprost, albo za pomoca przyrzadów zgodnie z metoda opryskiwania, rozsypywania, roz¬ pylania pod postacia mgly, spryskiwania, opyla¬ nia, rozsypywania proszków, rozsypywania czastek, mieszania, odymiania lub wstrzykiwania. Mozliwe jest takze nanoszenie zwiazków zgodnie z tak zwa¬ na metoda opryskiwania „ultra-low-volume" (za pomoca ultra-malej objetosci). W tej metodzie mozliwe jest stosowanie stezen skladnika czynne¬ go do 95°/o lub prawie do 10CM. Stezenie zwiazków czynnych w gotowych do uzytku preparatach mo¬ ze sie wahac w szerokich granicach, chociaz ko- 5 rzystnie stezenie skladnika czynnego wynosi 0,001 — 20Vo wagowych, zwlaszcza 0,01 —r 5^/t wago¬ wych. Srodki wedlug wynalazku stosuje sie na ogól na powierzchnie uprawne w ilosciach 15 — — 1000 g na 10 arów, korzystnie 40 — 600 g na 10 10 arów. Mozliwe jest, lub czasem konieczne, uzy¬ cie tych zwiazków w ilosciach wyzszych lub niz¬ szych od podanego wyzej zakresu.Za pomoca srodków wedlug wynalazku mozna chronic plony przed szkodami wyrzadzonymi przez 15 owady, roztocze, grzyby lub nicienie w czasie ich uprawy na obszarach, na które bezposrednio przed i/albo w czasie okresu wzrostu nanoszono srodek wedlug wynalazku sam lub w polaczeniu z roz¬ cienczalnikiem lub nosnikiem. Stwierdzono, ie 20 zwykle stosowane metody zapewnienia dobrego u- rodzaju mozna ulepszyc za pomoca niniejszego wy¬ nalazku.Zwiazki o wzorze 1 mozna równiez stosowac ja¬ ko preparaty weterynaryjne w celu dzialania na rozmaite pasozyty zwierzece wewnetrzne i zewne¬ trzne takie jak pajeczaki, owady szkodliwe i ro¬ baki.Ponizsze przyklady blizej wyjasniaja wynalazek.Zwiazki czynne w przykladach V — XIII sa ozna¬ czone numerami podanymi w przykladach I — IV.Przyklad I. Zwiazek o wzorze 7.Wytworzono zawiesine 27 g soli sodowej 2^eto- ksyetylomerkaptanu w 100 ml acetonitrylu. Zawie¬ sine mieszano energicznie, i dodawano do niej 35 kroplami 61 g chlorku kwasu 0-etylo-0/2,4-dwu- chlorofenylo/-tionofosforowego, utrzymujac tempe¬ rature 5 — 10°C. Nastepnie temperature podno¬ szono stopniowo do 70°C i wtedy mieszano roztwór w ciagu 3 godzin w celu zakonczenia reakcji. Z mieszaniny usunieto acetonitryl za pomoca desty¬ lacji, pozostalosc rozpuszczono w benzenie, prze¬ myto woda i 1 procentowym roztworem weglanu sodowego i suszono nad bezwodnym kwasem siar¬ kowym. Benzen oddestylowano i otrzymano 58 g 0-etylo-0-/2,4-dwuchlorofenylo/-S-/2-etoksyetylo/- -fosforotionotiolanu o temperaturze wrzenia 135 —? — 136°C /0,01 mm Hg i o wspólczynniku zalamania swiatla n^ 1,5633. Zwiazek ten oznaczono dalej jako zwiazek nr 4. 50 Przyklad II. Zwiazek o wzorze 8. 4,8 g sodu metalicznego i 22 g 2-etoksyetylomer- kaptanu dodano do 150 ml toluenu i rozpuszczono sód przez ogrzanie.Po ostudzeniu roztworu dodawano do niego krop- 66 lami 56,5 g chlorku kwasu 0-etylo-0-/4-metylo- tiofenylo/-tionofosforowego. Po zakonczeniu doda¬ wania roztwór przemyto woda i 1-procentowym roztworem weglanu sodowego i nastepnie suszono nad bezwodnym kwasem siarkowym. Toluen od- 60 destylowano i otrzymano 56,5 g 0-etylo-0-/-4-me- tylotiofenylo/-S-/2-etoksyetylo/fosforotionotiolanu o wspólczynniku zalamania swiatla n£° = 1,5757.Zwiazek ten oznaczano dalej jako zwiazek nr 16.Przyklad III. Zwiazek o wzorze 9. 65 35 g 0-etylo-0-/4-metylomerkaptofenylu/-S-/2-e- 40 4576W7 toksyetylo/-fosforotiolanu rozpuszczono w 150 ml metanolu. Do roztworu dodano pare kropli 50-pro- centowego roztworu kwasu siarkowego i nastepnie dodawano kroplami 12 g 30-procentowego roztwo¬ ru wodnego nadtlenku wodoru, utrzymujac tempe¬ rature w zakresie 5 — 10°C. Pov zakonczeniu do¬ dawania, roztwór mieszano w ciagu 1 godziny, a nastepnie w ciagu 3 godzin w temperaturze 40°C."Wieksza czesc metanolu usunieto z mieszaniny reakcyjnej przez destylacje, a pozostalosc rozpu- 8 10 rze 32), 30 czesci ksylenu, 30 czesci „Kawakazol'u (produkt firmy Kawasaki Kasei Kogyo Kabushiki Kaisha) i 10 czesci emulgatora „Sorpol" (produkt firmy Toho Kagaku Kogyo Kubashiki Kaisha) zmieszano mechanicznie w celu wytworzenia pre¬ paratu emulsyjnego. Rozcienczano go woda przed zastosowaniem.Przyklad VII. Utworzono mieszanine z 10 czesci zwiazku nr 30 (o wzorze 43), 10 czesci ben¬ tonitu, 78 czesci „zeeklite" i 2 czesci sulfonianu lig- Tablica 1 Zwiazek o wzorze 1, w którym R i X posiadaja nizej wymienione znaczenia: Zwia¬ zala nr 1 .2 3 ]'""& 6 7 8 9 ,10 11 12 13 14 15 17 1 '18 19 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 R C2H5 C2H* GHs n-C3H7 IZO-C3H7 n-G4Ha C2HB C1H5 | C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 CH3 n-C3H7 izo-C3H7 n-C4H9 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2HB C2H5 C2H5 C2H5 X grupa 0 wzorze 10 grupa 0 wzorze 11 grupa 0 wzorze 12 grupa 0 wzorze 12 grupa 0 wzorze 12 grupa 0 wzorze 12 grupa 0 wzorze 13 grupa 0 wzorze 14 grupa 0 wzorze 15 grupa 0 wzorze 16 grupa 0 wzorze 17 grupa 0 wzorze 18 grupa 0 wzorze 19 grupa 0 wzorze 20 grupa 0 wzorze 20 grupa 0 wzorze 20 grupa 0 wzorze 20 grupa 0 wzorze 21 grupa 0 wzorze 21 grupa 0 wzorze 22 grupa 0 wzorze 23 grupa 0 wzorze 24 grupa 0 wzorze 25 grupa 0 wzorze 26 grupa 0 wzorze 27 grupa 0 wzorze 28 grupa 0 wzorze 29 grupa 0 wzorze 30 Wlasciwosci fizyczne Temperatura wrzenia t.w^tempera- tura topnienia t.t. t.w. 150—152°C/0,07 mmHg t.w. 135—138°C/0,02 mmHg t.w. 148—150°C/0,05 mmHg t.w. 165—168°C/0,05 mmHg t.w. 155—158°C/0,07 mmHg t.w. 150—151°C/0,1 mmHg t.w. 134—135°C/0,01 mmHg t.w. 150—152°C/0,1 mmHg t.w. 150—154°C/0,1 mmHg t.w. 155—157°C/0,1 mmHg t.w. 145—148°C/0,05 mmHg t.t. 42—43,5°C t.w. 170—172°C/0,1 mmHg 1Wspólczynnik za¬ lamania swiatla 1 Dg X',5474 1,5549 1,5718 1,5574 1,15562 !l,5540 1,5721 1,5680 H,5370 1,5491 1,5497 1,5811 1,5685 1,5676 1,5609 1,5756 1,5610 1,5598 1,5960 1 1,6090 szczono w benzenie, przemyto woda i 1-procento- wym roztworem weglanu sodowego i suszono nad bezwodnym siarczanem sodowym. Po oddestylowa¬ niu benzenu otrzymano 32 g 0-etylo-0-/4-metylo- -sulfinylofenylo/-S-/2-etoksyetylo/-fosforotionotiola- nu. Zwiazek ten oznaczono dalej jako zwiazek nr 22.Przyklad IV. Nastepujace zwiazki otrzymuje sie analogicznie do opisanych w przykladach I — — III.Przyklad V. 15 czesci zwiazku nr 16 (o wzo¬ rze 8), 80 czesci mieszaniny ziemi okrzemkowej i kaolinu i 5 czesci emulgatora („Runnox" produkt firmy TohoKagaku Kogyo Kabushiki Kaisha) zmie¬ lono i zmieszano w celu otrzymania proszku zwil¬ zanego. Przed zastosowaniem rozcienczano go wo¬ da.Przyklad VI. 30 czesci zwiazku nr 2 (o wzo- 50 55 60 65 niny, która zmieszano dokladnie z 25 czesciami wo¬ dy. Mieszanine dokladnie rozdrobniono wytlacza¬ jac przez granulator w celu otrzymania czastek o wymiarach 20 — 40 mesh, które suszono nastepnie w temperaturze 40 — 50°C.Przyklad VIII. 2 czesci zwiazku nr 27 (o wzorze 41) i 98 czesci mieszaniny talku i glinki zmielono i zmieszano razem w celu wytworzenia proszku pylistego.W porównaniu ze zwiazkami czynnymi o podob¬ nej budowie, opisanymi w literaturze lub ze zna¬ nymi zwiazkami, wykazujacymi podobny kierunek aktywnosci biologicznej, zwiazki wedlug wynala¬ zku charakteryzuja sie szczególnie wzmozona sku¬ tecznoscia i posiadaja bardzo niska toksycznosc dla zwierzat cieplokrwistych.Przyklad IX. Próba skutecznosci przeciwko musze domowej.76 917 O Przygotowanie formy uzytkowej.Rozpuszczalnik: 3 czesci wagowe dwumetylofor- mamidu.Emulgator: 0,1 czesci wagowych eteru alkiloarylo- poliglikolowego.W celu przygotowania odpowiedniej formy uzyt¬ kowej 1 czesc wagowa substancji czynnej zmie¬ szano z powyzsza iloscia rozpuszczalnika zawiera¬ jaca wyzej wymieniona ilosc emulgatora i miesza¬ nine rozcienczono woda do wytworzenia wodnej formy uzytkowej, zawierajacej zwiazek czynny w przepisanym stezeniu.Sposób przeprowadzenia próby 1 ml wodnego roztworu formy uzytkowej, za¬ wierajacego substancje czynna w przepisanym ste¬ zeniu i przygotowanego wedlug wyzej podanej me¬ tody wkroplono na bibule do saczenia umieszczona w szalce Petrigo o srednicy 9 cm. Nastepnie 10 dojrzalych samic muchy domowej wlozono do szal¬ ki i przetrzymywano w termostacie w temperatu¬ rze 28°C. Po uplywie 24 godzin okreslono liczbe martwych much i obliczono smiertelnosc. Wyniki próby zamieszczono w tablicy 2.Tablica 2 Zwiazek nr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 11 12 15 1 16 17 18 19 21 24 27 30 Próba kon¬ trolna (III) Smiertelnosc (%) Stezenie skladnika czynnego 0,1% | 0,01% 1:00 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 0 70 80 100 80 90 100 100 i 0 Uwaga: (III) oznacza 0-etylo-0-/4-chlorofenylo/- -S-/2-etylotioetylo/-fosforotiolan (zwiazek podany w holenderskim opisie patentowym nr 68/6844).Przyklad X. Próba skutecznosci przeciwko Azuki strakowcowi fasolowemu.Sposób przeprowadzania próby 20 strakowców fasolowych zanurzono na 1 minu¬ te w wodnym roztworze formy uzytkowej, przygo¬ towanym jak w przykladzie IX i zawierajacym skladnik czynny w przepisanym stezeniu. Nastep¬ nie wlozono je do szalki Petri'ego przykrytej bi¬ bula do saczenia. Szalke Petri'ego pozostawiono na okres 24 godzin w termostacie w temperaturze li 15 20 25 30 35 40 45 50 55 10 28°C, po czym okreslono liczbe martwych stra¬ kowców i obliczono smiertelnosc. Wyniki próby zamieszczono w tablicy 3.Tablica 3 Zwiazek nr 1 2 3 4 5 6 8 9 11 12 14 15 16 17 18 24 27 28 29 30 Smiertelnosc (%) Stezenie skladnika czynnego 0,1% 0,01% 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 1 100 100 100 Przyklad XI. Próba skutecznosci przeciwko larwom Prodenia litura (tobacco cutworm).Sposób przeprowadzenia próby Liscie batatów moczono w formie uzytkowej przygotowanej jak w przykladzie IX zawierajacej zwiazek czynny w przepisanym stezeniu, suszono je na powietrzu i umieszczono w szalkach Petri'ego o srednicy 9 cm. Nastepnie wlozono do szalki 10 larw Prodenia litura (tabacco cutworm) w trze¬ cim stadium rozwoju i szalke przetrzymywano w komorze termostatowej w temperaturze 28°C. Po uplywie 24 godzin okreslono liczbe martwych larw i obliczono smiertelnosc w %. Wyniki pró¬ by zamieszczono w tablicy 4. 1 Zwiazek nr 1 2 3 4 1 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 10 20 21 22 Tabli ca 4 Smiertelnosc (%) J Stezenie skladnika czynnego 0,1% 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 0,03% 100 llOO 100 100 100 <100 1100 100 100 100 /100 ,100 100 |100 100 100 100 100 100 100 100 100 0,011% 100 100 100 ¦¦' 100 100 100 100 100u 76 917 li d.c. tablicy 4 Zwiazek nr 23 24 25 26 27 28 29 30 31 (III) Próba kontrolna ISumition — próba kon- Itrolna 1 J Smiertelnosc (•/•) 1 Stezenie skladnika czynnego ] 1 i,l«/i | 0,03V* 100 100 100 100 100 100 100 100 0 100 1 100 100 100 100 100~ 100 100 100 90 1 0-01 1 100 100 100 10 1 Uwagi: (1) Sumition — 0,0-dwumetylo-0-/3-me- tylo-4-nitrofenylo/-tionofosforan (2) (III) oznacza 0-etylo-0-/4-chlorofeny- lo/- S-/2- etylotioetylo/- fosforotiolan (zwiazek podany w holenderskim opisie patentowym nr 68/6844).Przyklad XII. Próba skutecznosci przeciwko !Nilaparvata lugens.Sposób przeprowadzenia próby Sadzonki ryzu o wysokosci 10 cm, posadzone po¬ jedynczo w doniczkach o srednicy 12 cm, opry¬ skano wodnym roztworem formy uzytkowej o przepisanym stezeniu, przygotowanym w ten sam sposób jak w przykladzie IX w ilosci 10 ml na jedna doniczke. Potem ciecz te osuszono, doniczke przykryto cylindrycznym koszem drucianym o srednicy 7 cm i wysokosci 14 cm i wlozono 30 doj¬ rzalych samic Nilaparvata lugens. Doniczke pozo¬ stawiono w termostacie na okres 24 godzin, okre¬ slono liczbe martwych owadów i obliczono smier¬ telnosc w •/•. Wyniki próby zamieszczono w tabli¬ cy 5, Tablica 5 Zwiazek nr 1 ? 3 5 6 7 8 9 lii 12 14 15 16 17 18 19 21 24 27 29 30 Smiertelnosc (*/•) Stezenie skladnika czynnego 0,05Vt Malathion — próba kontrolna 100 100 96,6 94,1 96,7 96,8 97,8 96,4 90,3 97,1 100 90,5 95,8 83,8 82,1 66,7 75,0 60,8 100 100 10 15 20 Przyklad XIII. Próba skutecznosci przeciwko przedziorkom Tetranychus telarius (carmine mites).Sposób przeprowadzania próby.Rosliny fasoli zwyklej posiadajacej dwa rozwi¬ niete liscie i posadzone w doniczkach o srednicy 6 cm zakazono 50 — 100 sztuk owadów doskona¬ lych i nimf przedziorków Tetranychus telarius.Dwa dni po zakazeniu opryskano doniczki wod¬ nym roztworem formy uzytkowej zawierajacej zwiazek czynny w podanym stezeniu i przygoto¬ wanym w taki sam sposób, jak w przykladzie IX, w ilosci 40 ml na doniczke. Doniczki przetrzymy¬ wano w szklarni w ciagu 10 dni, po czym ocenio¬ no smiertelnosc. Ocene wyrazono za pomoca wskazników ustalonych wedlug nastepujacej skali: Wskazniki smiertelnosci: 3 : brak zywych owadów doskonalych, nimf lub jej; 2 : mniej niz 5Vt zywych owadów doskonalych, nimf i jaj w stosunku do nietraktowanej pró¬ by kontrolnej; 1:5 — 50°/t zywych owadów doskonalych, nimf i jaj w stosunku do nietraktowanej próby kontrolnej; 0 : wiecej niz 50V« zywych owadów doskonalych, nimf i jaj w stosunku do nietraktowanej pró¬ by kontrolnej.Wyniki zamieszczono w tablicy 6.Tablica6 80 85 40 45 Zwiazek nr 2 4 9 15 16 1 19 26 27 30 Próba porównawcza 1 (III) Próba porównawcza Fuencapten Stezenie skladnika czynnego | 0(,03Vt 3 3 3 3 3 3 3 3 3 1 3 | 0,01f/« I 2 3 2 1 3 2 2 1 3 3 0 1 | 57,Z Uwaga: Malathion — dwumetylokarboetoksyetylo- dwutionofosforan. 60 55 60 65 Uwagi: (1) Fuencapten oznacza dwuetylo-S-/2,5-j dwuchlorofenylotiometylo/-dwutiofosforan (2) III oznacza 0-etylo-0-/4-chtóroftenylo/- S-/2-etylotioetylo/-fosforotiolan (zwiazek wedlug holenderskiego opisu patento¬ wego nr 68/6844). PL PL

Claims

1. Zastrzezenia patentowe 1. Srodek owadobójczy, roztoczobójczy, grzybo¬ bójczy lub nicieniobójczy, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera zwiazek o ogólnym wzorze 1, w którym 1, w którym R oznacza nizszy rodnik alkilowy, a X oznacza rodnik o ogólnych wzorach 2 lub 3, w których Y oznacza atom chlo¬ rowca lub nizszy rodnik alkilowy, nizsza grupe alkoksylowa, alkilotio, nizsza grupe alkilosulfinylo- wa, grupe nitrowa, cyjanowa lub fenylowa, a m oznacza 0, 1, 2 lub 3, przy czym gdy m wynosi 276 13 lub 3, kazdy rodnik Y moze miec inne znaczenie, w polaczeniu z gazowym lub stalym rozcienczalni¬ kiem lub nosnikiem lub w polaczeniu z cieklym rozcienczalnikiem lub nosnikiem zawierajacym srodek powierzchniowo czynny.

2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 1, w którym m oznacza 1, 2 lub 3, a rodnik Y lub kazdy z rodników Y oznacza atom fluoru, chloru, bromu lub jodu, grupe cyjanowa, nitrowa, fenylo- wa lub rodnik alkilowy, grupe alkoksylowa, alki- lotio lub alkilosulfinylowa, przy czym rodnik alki¬ lowy zawiera 1 — 4 atomów wegla.

3. Srodek wedlug zastrz. 1, inamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 31.

4. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 32.

5. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 33.

6. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 7.

7. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 34.

8. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 35.

9. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze 917 14 jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 36.

10. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 37.

11. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze 5 jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 38.

12. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 39.

13. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 8. l0

14. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 40.

15. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 9.

16. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze 15 jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 41.

17. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 42.

18. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 43. 20

19. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera zwiazek o wzorze 44.

20. Srodek wedlug zastrz. 1 — 19, znamienny tym, ze zawiera 0,1 — 95*/t wagowych skladnika czynnego. 25

21. Srodek wedlug zastrz. 20, znamienny tym, ze zawiera 0,5 — 90i/t wagowych skladnika czynnego.KI. 451,9/36 76 917 MKP AOln 9/36 C2H50v ,| —0-X ROCH2CH2S WZÓR 1 C2H50 ROCH2CH2S i-o-fY 'm-i WZÓR 6 S-R' WZÓR 2 m Cl c2hso. | y-* JP-0—(' -Cl C2HsOC2H4S/ WZÓR 7 "Ym S yP—O—K V—SCH, C2H50C2 H4S WZÓR 8 C2H5SC2H4S^ \ / WZÓR 4 C2H50 \H /T\ II d—o—// \\—-s- 0*2'*5OC2 H4S y S-CH. WZÓR 9 C2HsO \ WZÓR 5 P—Hal -O WZÓR 10KI. 451,9/36 76917 MKP AOln 9/36 -k* Cl -o -o WZÓR 11 WZÓR 12 Tl WZÓR 13 WZÓR 14 Br Oc -BIrzfd. 'Cl WZÓR 15 WZÓR 16 -/ \-CH, -/ Y-C^-Hrzed. WZÓR 17 WZÓR 18 —^ \-OCH, —/ V-SCH3 WZÓR 19 WZÓR 20KI. 451,9/36 76 917 MKP AOln 9/36 CH, WZÓR 23 WZÓR 27 ci WZÓR 29 WZÓR 22 WZÓR 24 WZÓR 26 WZÓR 28 WZÓR 30 WZÓR 31 WZÓR 32 ci C!H!°-o^ycl CH3OC2H4S^ W/ WZÓR 33 iH!°!-o-^vcl WZÓR 34 n-C3H7OC2H4S-^ \__=/ C2H50 Cl izo-C3H7OC2H4S WZÓR 35KI. 451,9/36 76 917 MKP AOln 9/36 Cl WZÓR 36 ct CaH5°\|_0 S~\ WZÓR 37 ^H50CaH4S^ W^^ WZÓR 38 ct CaHsOv f WZÓR 39 CAOLo^yOCH ,H5OCaHX \===/ 3 WZÓR 40 JP-0-^ VCN WZÓR 41 C2Hs0\»_, C2H5OC2H4S' /' WZÓR 42 p-0 C2HsOC2H4S WZÓR 43 CaHsOC2H4S" PL PL