Uprawniony z patentu: Firma Hermann Heye, Obernkirchen (Republika Federalna Niemiec) Urzadzenie do odcinania czesci jednego lub szeregu pasm z tworzywa plastycznego, na przyklad ze szkla w stanie ciagliwym Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do od~ cinania czesci jednego lub szeregu pasm z tworzy¬ wa plastycznego, na przyklad ze szkla w stanie ciagliwym, w którym odcinanie kazdej czesci na¬ stepuje za pomoca jednej pary nozy, przy czym nóz kazdej pary daje sie przemieszczac zarówno poprzecznie jak równiez w kierunku osi wzdluznej pasma.Znane sa urzadzenia do odcinania, w których kazdy nóz jest dolaczony do czterech wzajemnie równoleglych dzwigni osadzonych na elemencie te¬ leskopowym i za pomoca dzialania sprezyny wstep¬ nie naprezony do górnej pozycji normalnej. Oba elementy teleskopowe mozna przemieszczac w kie¬ runku poprzecznym wzgledem siebie za pomoca cylindra i mechanizmu sterujacego. Przemieszcza¬ nie nozy w kierunku osi wzdluznej pasma uzyskuje sie za pomoca unieruchomionych przestrzennie zderzaków, z którymi wspólpracuja dodatkowe ra¬ miona przegubowe dzwigni. Pod koniec odcinania utrzymuje sie koncowa pozycje katowa za pomoca mechanizmu ryglujacego, dopóki elementy telesko¬ powe nie wysuna sie tak, aby uniknac kolizji no¬ zy z pasmem szkla. Nastepnie, po wylaczeniu me¬ chanizmu ryglujacego i zmianie kierunku obrotów, noze powracaja do pozycji normalnej. Konstruk¬ cja tego znanego urzadzenia jest kosztowna i wsku¬ tek duzej liczby elementów ruchomych jest skom¬ plikowana i podatna na uszkodzenia. Okres po¬ wrotu noza do pozycji wyjsciowej trwa tak dlugo, 10 15 20 25 30 ze uzyskuje sie stosunkowo powolny rytm odci¬ nania.W innym znanym urzadzeniu kazdy nóz jest do¬ laczony do pary ramion korbowych, napedzanych nierównomiernie za pomoca kól eliptycznych i po¬ rusza sie po torze kolowym w plaszczyznie pio¬ nowej, przy czym kazdy nóz jest zwykle utrzymy¬ wany w pozycji poziomej. Równiez i w tym przy¬ padku konstrukcja urzadzenia jest kosztowna i wskutek duzej liczby elementów ruchomych jest skomplikowana i podatna na uszkodzenia. Nie jest mozliwy nieprzymuszony naped obu par ramion korbowych.Jeszcze w innym znanym urzadzeniu, kazdy z no¬ zy jest prowadzony poziomo i za pomoca mecha¬ nizmu korbowego ma nadawany poprzeczny ruch postepowo-zwrotny, przy czym do prowadzenia na¬ klada sie ruch w góre i w dól nadawany za po¬ moca mechanizmu mimosrodowego. Wskutek po¬ ruszanych duzych mas, drgajacych wraz z nozami, urzadzenie to nadaje sie tylko do bardzo powol¬ nego ciecia.Celem wynalazku jest ograniczenie liczby rucho¬ mych elementów i zmniejszenie ruchomych mas, oraz opracowanie urzadzenia o prostej i zwartej budowie, które nadawaloby sie do szybkich opera¬ cji kolejnego odcinania.Cel wynalazku osiagnieto przez opracowanie urza¬ dzenia do odcinania, w którym kazdy nóz pary nozy jest usytuowany na wale osadzonym obroto- 8199081990 wo w napedowej parze tarcz zabierakowych, po¬ nadto, w którym kolo zebate osadzone na wale i zazebiajace sie z kolem zebatym umieszczonym wspólosiowo wzgledem pary tarcz zabierakowych jest napedzane tak, ze równiez podczas ruchu obro¬ towego pary tarcz zabierakowych sam wal nie dokonuje indywidualnego obracania. Noze nie prze¬ mieszczaja sie w sposób drgajacy i mimo obraca¬ nia tarcz zabierakowych moga byc utrzymywane zwykle, przykladowo w pozycji poziomej. Urzadze¬ nie zawiera tylko kilka ruchomych elementów, któ¬ re maja prosta i mocna konstrukcje. W ten sposób koszty utrzymania i konserwacji mozna utrzymac na stosunkowo niskim poziomie.Wedlug jednej z postaci wykonania wynalazku pary tarcz zabierakowych oraz pary kól zebatych daja sie obracac z jednakowa, lecz przeciwnie skie¬ rowana predkoscia, za pomoca zebnika z dolaczo¬ nym posrednio, z jednej strony, kolem nawrotnym.Ten uklad daje prosta i pewna synchronizacje ruchu noza pary nozy.Wedlug innej korzystnej cechy urzadzenia do od¬ cinania wedlug wynalazku, zebnik jest osadzony na wale odbiorczym napedu przekladni obiegowej, której kolo srodkowe jest ciagle napedzane za po¬ moca glównego silnika napedowego i zazebia sie z kolami obiegowymi jarzma przekladni obiego¬ wej, a te kola obiegowe sa zazebione z wiencem zebatym zewnetrznym przekladni obiegowej, przy czym jarzmo przekladni obiegowej jest polaczone z walem odbiorczym napedu, natomiast do czopu korbowego obudowy jest dolaczony korbowód, któ¬ rego drugi koniec jest dolaczony do czopu korbo¬ wego napedzanego ciagle za pomoca silnika wspól¬ pracujacego. Dzieki obrotowemu osadzeniu obudo¬ wy uzyskuje sie korzystna mozliwosc nakladania innych ruchów katowych na obracanie glównego silnika napedowego, dla wytworzenia korzystnych ruchów ciecia noza. Odstep czopu korbowego lub czopów korbowych od odpowiadajacej im osi obro¬ tu mozna przy tym zmieniac. Dlugosc korbowodu mozna dostosowac za pomoca zamka, wzglednie mozna ja utrzymywac w stalej wielkosci za po¬ moca przesuniecia jednego silnika w stosunku do drugiego.Zwiekszenie liczby odcietych czesci kazdego pa¬ sma w jednostce czasu bez zwiekszenia predkosci katowej tarcz zabierakowych mozna osiagnac w ten sposób, ze obie pary tarcz zabierakowych zawiera¬ ja jednakowa liczbe identycznie usytuowanych ka¬ towo walów, zaopatrzonych kazdorazowo w szereg nozy. Najwyzsza czestosc ciagu odcinania poszcze¬ gólnej pary nozy jest ograniczona. Na przebieg wlasciwego odcinania wplywa niezbedny czas mi¬ nimalny, na ponowny powrót kazdego noza do no¬ wej pozycji ciecia — dalszy czas minimalny. Ten minimalny czas powrotu dla szybkich kolejnych odcinan moze okazac sie zbyt dlugim. Wtedy noze zbyt pózno zazebiaja sie do nowej pozycji ciecia i urzadzenie odcinajace, byloby bezuzyteczne. W tym celu zastosowano wedlug wynalazku uklad szeregu nozy, przyporzadkowanych do jednego pa¬ sma. Uklad ten pomaga w ten sposób, ze prak¬ tycznie w dowolnie krótkim odstepie czasu po od¬ cieciu za pomoca jednej pary nozy inna para nozy moze znajdowac sie juz w pozycji przygotowanej do ciecia.Zasilanie wielokrotnymi pasmami jest mozliwe w ten sposób, ze na kazdym wale jest umieszczo- 5 ny szereg nozy obok siebie, przynaleznych do róz¬ nych par nozy.Wynalazek jest blizej objasniony na przykladach wykonania przedstawionych na rysunku, na któ¬ rym fig. 1 przedstawia urzadzenie do odcinania z przekladnia obiegowa w widoku z góry, fig. 2 — przekrój wzdluz linii II—II na fig. 1, fig. 3 — prze¬ krój wzdluz linii III—III na fig. 1, fig. 4 — prze¬ krój wzdluz linii IV—IV na fig. 1, fig. 5 — prze¬ krój wzdluz linii V—V na fig. 1, fig. 6 — przekrój odpowiadajacy fig. 5, z szeregiem nozy, oraz fig. 7 — wykres schematyczny przebiegu ruchu walu od¬ bierajacego naped, przekladni obiegowej z fig. 1.Urzadzenie do odcinania wedlug wynalazku za¬ wiera rame nosna, która stanowia dwie scianki wzdluzne 250 i 251 wraz z przyspawanymi do nich sciankami poprzecznymi 253 do 257. Do scianki po¬ przecznej 253 jest przymocowana plyta podstawy 260 do której jest przytwierdzony glówny silnik na¬ pedowy 263 wraz z silnikiem wspólpracujacym 265.Glówny silnik napedowy 263 jest sprzegniety z walem 269 za pomoca sprzegla 267, przy czym na tym wale jest osadzone kolo srodkowe 270 (fig. 2) przekladni obiegowej 271. Obudowa 273 przekladni obiegowej 271, w której wnetrzu jest umieszczony wieniec zebaty zewnetrzny 275 prze¬ kladni obiegowej 271, jest obustronnie obrotowo osadzona wraz z walem pustym, na przyklad ozna¬ czonym cyfra 277, umieszczonym w sciankach po¬ przecznych 253 i 254. Miejsca ulozyskowania sa kazdorazowo zamkniete od góry za pomoca pokryw lozyskowych 279 i 280.Z walem napedowym 283 silnika wspólpracuja¬ cego 265 jest trwale polaczona tarcza 285 w której jest umieszczony czop korbowy 289 dajacy sie prze¬ mieszczac w kierunku promieniowym za pomoca mechanizmu nastawczego 287 (fig. 2). Do czopu korbowego 289 jest dolaczony korbowód 291 o dlu¬ gosci regulowanej za pomoca zamka 290. Drugi koniec tego korbowodu jest obrotowo osadzony na czopie 293, umieszczonym na stronie czolowej obu¬ dowy 273.Podczas pracy urzadzenia do odcinania glówny silnik napedowy 263 i silnik wspólpracujacy 265 ciagle obracaja sie i sa wzajemnie zsynchronizo¬ wane ze soba, to znaczy maja jednakowa predkosc obrotowa, wzglednie stale przelozenie. Wskutek na¬ pedu za pomoca silnika wspólpracujacego 265, pod¬ czas ruchu obrotowego obudowa 273 jest wpra¬ wiona w ruch postepowo-zwrotny, przy czym kat obrotu jest uzalezniony od odstepu promieniowego czopu korbowego 289 walu napedowego 283.Jak pokazano na fig. 2, dwa kola obiegowe 297, 298 osadzone obrotowo w jarzmie przekladni obie^ gowej 300, sa zazebione z jednej strony z wiencem zebatym zewnetrznym 275, z drugiej zas strony z kolem srodkowym 270. Jarzmo przekladni obie¬ gowej 300 jest polaczone z walem napedowym 301 (fig. 1), który przechodzi przez wal pusty 277 i przez sciane poprzeczna 254, przy czym na wale 301 jest osadzony zebnik 303. Jedna strona zebnika jest 15 20 25 30 35 40 48 50 55 60I 81990 zazebiona z kolem zebatym 305, a druga strona zebnika za posrednictwem kola nawrotnego 306 jest zazebiona z kolem zebatym 307. Cztery kola ze¬ bate 303 + 307 sa usytuowane w plaszczyznie po¬ ziomej przy zachowaniu wzajemnego przelozenia wynoszacego 1 :1. Waly 310, 311 i 312 kól zebatych 305 i 307 oraz kola nawrotnego 306 sa osadzone obrotowo w sciankach poprzecznych 254 i 255. Na kazdym z walów 310 i 311, miedzy sciankami po¬ przecznymi 254 i 255 sa osadzone zebniki, przy czym waly te przechodza przez scianke poprzeczna 255 i na czesci wystajacej maja po dodatkowym zebniku 319 i 320 (fig. 4). Zebniki 315 i 317 zaze¬ biaja sie kazdorazowo z kolem zebatym 325 i 327, z których kazde jest umocowane na wale 329 i 330, osadzonym obrotowo w sciankach poprzecznych 254 i 255. Waly 329 i 330 sa przedluzone w lewo, na zewnatrz od scianki poprzecznej 255 (fig. 1), przy czym na kazdym z wolnych, wystajacych konców jest umieszczona tarcza zabierakowa 333 i 334. Mie¬ dzy kazda z tarcz zabierakowych 333 i 334 i scian¬ ka poprzeczna 255, na walach 329 i 330 sa umiesz¬ czone po dwa polaczone ze soba kola zebate 337, 338 i 339, 340, które swobodnie obracaja sie. Kola zebate 337 i 339 sa kazdorazowo napedzane za po¬ moca zebników 319 i 320 (fig. 4), oraz napedzaja kola zebate 338 i 340, z którymi sa odpowiednio zazebione kola zebate 345 i 346, które sa osadzone na wale 349 i odpowiednio 350.W odstepie od tarcz zabierakowych 333 i 334 sa osadzone obrotowo na osiach 358 i 359 dwie jedna¬ kowe tarcze zabierakowe 355 i 356, przy czym osie te sa umieszczone w sciankach poprzecznych 256 i 257. Waly 349 i 350 sa obrotowo osadzone w od¬ powiednich parach wspólpracujacych tarcz zabiera¬ kowych 333, 355 i 334, 356 w ten sposób, ze tarcze zabierakowe 355 i 356 obracaja sie razem z wa¬ lami 349 i 350 i sa odchylane o.taki sam kat jak tarcze zabierakowe 333 i 334. Do kazdego z walów 349 i 350 jest przytwierdzony uchwyt noza 365 i 366 (fig. 5) do których sa przymocowane nóz górny 368 i nóz dolny 369. Nóz dolny 369 nie daje sie przestawiac w kierunku pionowym, natomiast nóz górny 268 (fig. 1) moze zmieniac swoje ustawienie wzgledem noza dolnego 369, prostopadle do plasz¬ czyzny rysunku, za pomoca nie pokazanego klino¬ wego mechanizmu nastawczego 371. Przy pracy dwupasmowej lub wielopasmowej, gdy równocze¬ snie nalezy odcinac dwa lub wiecej pasm szkla, na kazdym z walów 349 i 350 mozna umiescic obok siebie szereg nozy tak, ze zawsze dwa prze¬ ciwlegle noze tworza pare nozy podobna do pary nozy 368, 369.Dzieki specjalnemu sposobowi ulozyskowania oraz napedu tarcz zabierakowych 333, 355 i 334, 356 oraz walów 349 i 350 uzyskuje sie pewnosc, ze noze 368 i 369 pozostaja zwykle w pozycji poziomej, przedstawionej na fig. 5, natomiast waly 349 i 350, pomimo obracania tarcz zabierakowych 333, 355 i 334, 356 nie dokonuja indywidualnego obrócenia.Na fig. 3 przedstawiono, zebniki 315 i 317 zaze¬ biajace sie z kolami zebatymi 325 i 327.W przykladzie wykonania urzadzenia, przedsta¬ wionym na fig. 6, w parach tarcz zabierakowych 333, 355 i 334, 356, poza para walów 349, 350 sa obrotowo osadzone, w równym odstepie katowym dwie dodatkowe pary walów 390, 391 i 393, 394.Na kazdym z walów 390 i 393 jest zamocowany jeden nóz górny 396 i 397, natomiast na walach 5 391 i 394 po jednym nozu dolnym 398 i 399. Takze waly 390 do 394 wystaja poza tarcze zabierakowe 333 i 334, a kola zebate osadzone na tych walach, przykladowo kola zebate 345 i 346, sa zazebione z kolami zebatymi 338 i 340. Wszystkie szesc nozy io pokazanych na fig. 6 przemieszcza sie w plasz¬ czyznie pionowej. Podobnie do opisanego przykla^ du wykonania, mozna przewidziec równiez szereg tego rodzaju plaszczyzn nozy usytuowanych obok siebie, w przypadku, gdy wielokrotnie pasmo ma 15 sie powlec kropelkami szkla. Przelozenie miedzy glównym silnikiem napedowym 263 i silnikiem wspólpracujacym 265 (fig. 1) powinno wynosic 1 :3, aby silnik wspólpracujacy podczas kazdej jednej trzeciej czesci obrotu tarcz zabierakowych, na 20 przyklad tarcz zabierakowych 333 i 334, mógl do¬ konac pelnego obrotu dla umozliwienia realizacji swego dzialania pozycyjnego. Chociaz na fig. 6 po¬ kazano trzy pary walów, na przyklad 390 i 391, mozna przewidziec równiez inna liczbe par wa- 25 lów, na przyklad dwie lub cztery pary walów: Na fig. 7 na osi odcietych naniesiono czas a na osi rzednych kat obrotowy walu odbiorczego na¬ pedu 301 przekladni obiegowej 271. W przypadku, gdy dzialalby tylko silnik wspólpracujacy 265, prze- 30 bieg ruchu obrotowego walu napedowego 301 przy¬ jalby postac sinusoidy 405 pokazanej na fig. 7.Natomiast w przypadku, gdy dzialal tylko glówny silnik napedowy 263, wynikiem ruchu obrotowego walu napedowego 301 bylaby odpowiednia prosta 35 407. Poniewaz, jak to juz wyzej podano, zwykle glówny silnik napedowy 263 i silnik wspólpracu¬ jacy 265 dzialaja równoczesnie i w sposób ciagly, wskutek superpozycji krzywej 405 i prostej 407, na wale odbiorczym napedu 301 otrzymuje sie krzywa 40 wypadkowa 409, która w srodku ma obszar 410 równolegly do osi odcietych, przy czym w tym obszarze wal przejmujacy naped 301 nie porusza sie. Mozna ustawiac czas trwania tego okresu prze¬ stojowego w stosunku do calego cyklu odcinania. 45 Umozliwia to dostosowanie wlasciwego procesu cie¬ cia do kazdorazowego rytmu wspólpracujacej ma¬ szyny do przetwarzania szkla i do predkosci wy¬ plywu tasmy szkla z zasilacza. Usytuowanie okre¬ sów nie poruszania sie walu odbierajacego naped 50 301 wzgledem pozycji katowej par tarcz zabiera¬ kowych 333, 355 i 334, 356 mozna wybierac zasad¬ niczo dowolnie, dopóki noze 368, 369, 368, 369, 396 do 399 znajduja sie przy tym poza obrysem zew¬ netrznym odpowiadajacych im pasm szkla. Przykla- 55 dowo okres nie poruszania sie mozna wprowadzic wtedy, gdy waly, przykladowo waly 349, 350, znaj¬ duja sie w pozycji swego punktu zwrotnego, lub patrzac w kierunku obrotów, gdy znajduja sie poza tym punktem. Z takiej pozycji waly, przykladowo 60 waly 349, 350 wraz z ich nozami nie potrzebuja przyspieszania w stosunku do sily ciezkosci.Przy jednakowych predkosciach obrotowych sil¬ ników 263 i 265, przebieg krzywej 405 mozna zmie¬ niac za pomoca zmiany ustawienia promieniowego 65 czopu korbowego 289 (fig. 2) Otrzymuje sie wtedy,81990 jako wynik dzialania silnika wspólpracujacego 265, krzywa 406, przedstawiona linia przerywana. Dzie¬ ki równoczesnej i ciaglej pracy obu silników uzy¬ skuje sie wypadkowy przebieg krzywej, oznaczonej na fig. 7 cyfra 413 i przedstawionej linia przery¬ wana. W swym srodkowym obszarze krzywa 413 wykazuje odcinek o ujemnym wznoszeniu, który oznacza nie tylko okres nie poruszania sie walu odbierajacego naped 301, lecz równiez chwilowa zmiane kierunku obrotów. Dla przebiegu tozywej 413, w odcinkach dodatniego wznoszenia wystepu¬ ja wieksze predkosci katowe niz dla krzywej 409. PL PL